ه ئ�������ێ�������م�������ه س����������������������������هب����������������������������ارهت ب��������������������� دهزگ��ای خێرخوازیی بارزانی ،ناحكومییه ،سیاسی نییه ،ئاینی نییه ،بهڵكو دهزگایهكی خێرخوازیی ه ههولێر_ههرێمی ه ساڵی 2005ل كوردستانییه ل ه ب��ن��هڕهت��دا جهخت ك��وردس��ت��ان دام��������هزراوه ،ل�� لهسهر گهیاندنی هاوكاری بۆ خهڵكی لێقهوماو و كهمدهرامهت و ئ��اواره و پهنابهر دهك��ات ،گرنگی ه پهروهردهكردنی منداڵ و باشتركردنی رهوشی ب ت�هن��دروس��ت��ی و دابینكردنی پێداویستی خ��اوهن ه كوردستاندا دهدات. ه تایبهتیهكان ل پێداویستی ب �هش��ێ��وهی �هك��ی س���هرهك���ی خ �هڵ��ك��ی خ��ێ��رخ��واز و دهوڵ���هم���هن���دی ك���وردس���ت���ان ت �هم��وی��ل��ی (ف���هن���د)ی پرۆژهكانی دهزگ��ای خێرخوازیی ب��ارزان��ی دهك�هن. ه الی���هن ه پ���رۆژهك���ان���م���ان ل��� ب����هاڵم ب���هم دوای���ی���ان��� ئ��اژان��س�هك��ان��ی UNوهك���و ،WFPمانگی س��ووری ئیماراتی و LDSی ئهمهریكی تهمویل دهكرێت.
دوای ئ�����هوهی ل���هم���اوهی س���ااڵن���ی راب�������ردوودا به بهردهوامی بهشێوهیهكی فراوان هاوكاری مرۆییمان ه پهنابهر و ئاوارهكانی ههر سێ پارێزگاكانی ناو ب ه ئێستادا دهزگای ههرێمی كوردستان گهیاندووه ،ل ه گهورهترین جێبهجێكاری خێرخوازیی بارزانی بۆت ه نێو كهمپی ئ��اوارهك��ان��دا. پ��رۆژهك��ان��ی WFPل � ه ئۆفێسی سهرهكی دهزگای خێرخوازیی بارزانی ل ه�هول��ێ��ره و س���هرۆك و جێگری س���هرۆك و ()5 ه ئۆفێسی سهرهكی كهسی دهس��ت�هی كارگێڕی ل� ه پارێزگاكانی ه ئێستادا دهزگا ئۆفێسی ل جێگیرن ،ل ه (ده���ۆك ،ههولێر ،سلێمانی) ههیه .ه �هروهه��ا ل ئیدارهی گهرمیان و پارێزگای كهركوك و سهرجهم كهمپهكاندا دهزگ��ا ئۆفێسی ههیه .چاالكییهكانی ه ه الی����هن ت��ی��م��ێ��ك��ی پ��رۆف��ی��ش��ن��اڵ �هوه ك دهزگ�����ا ل��� ه ئهنجام دهگهێنن. بهشێوهی فولتایم كارهكانیان ب
لهسهرهتای دامهزراندنی دهزگ��ای خێرخوازیی بارزانی ه ه چاالكیی ل �هس��اڵ��ی 2005وه ب���هش���داری ب���هرچ���اوی ل � مرۆییهكانی ه �هر س��ێ پارێزگاكانی (ده���ۆك ،ههولێر ه ه���هرێ���م���ی ك���وردس���ت���ان ك������ردووه. و س��ل��ێ��م��ان��ی) ل��� ه كوردستان، ه ئهنجامی نهبوونی دهزگایهكی خێرخوازیی ل ل ب��ۆ ئ���هوهی ه��اوك��اری خهڵكی ه���هژار و كهمدهرامهتی ك��وردس��ت��ان ب��ك��ات ،دام �هزران��دن��ی دهزگ���ای خێرخوازیی ب��ارزان��ی پێویستییهكی ه�هن��ووك�هی��ی ب���وو ،پ�هن��اب�هر و گ و تهندروستی ئاوارهكان پێوستی خۆراكی و جلوبهر زۆریان ههبووه ،دهزگا لهسهرهتای دامهزراندنییهوه ئهو ه بهرنامهی بۆشاییانهی پڕكردۆتهوه و رۆژ لهدوای رۆژ ب ه ه سێكتهری جۆراوجۆردا خزمهتی ب پێشكهوتووتر و ل
ه شایستهی خزمهتكردن بوون. ئهو كهسانهی كردووه ك س����هن����ت����هری پ��������رۆژه خ���ێ���رخ���وازی���ی���هك���ان���ی دهزگ�������ای ه ل �هه �هر كوێیهك خ��ێ��رخ��وازی��ی ب��ارزان��ی م��رۆڤ �ه ،ب��ۆی� ه ه ه��اوك��اری م��رۆی��ی ل ه پێویستی ب� م��رۆڤ و كۆمهڵگ س��ێ��ك��ت�هرهك��ان��ی (خ���ۆراك���ی ،پ�������هروهردهی ،رۆش��ن��ب��ی��ری، ت �هن��دروس��ت��ی ،ك��ۆم �هاڵی �هت��ی و ه���ون���هری) ه �هب��ووب��ێ، ه ئهركی خۆی ههستاوه. دهزگای خێرخوازیی بارزانی ب ه ئ��ێ��س��ت��ادا دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ئۆفێسی ل�� ه ه����هر سێ ه ( )16ك �هم��پ��ی پ���هن���اب���هر و ئ������اواره ل��� ل��� پارێزگاكهی ههرێمی كوردستان ههیه ،ههروهها ()11 ه كهمپی ئاوارهكاندا سهنتهری رۆشنبیری و هونهری ل ه ت��ی��ای��دا چ���االك���ی ئ �هن��ج��ام��دهدرێ��ت. ه و رۆژان������ ه �هی �
ه پارێزگای دهۆك، * سهنتهری (مهشقی پیشهیی تهناهی) ل دهزگای خێرخوازیی بارزانی دوو خولی كۆمپیوتهری بۆ ( )26فێرخواز كردهوه ،لهگهڵ ئهنجامدانی دوو ئاههنگ. ه پارێزگای * سهنتهری (مهشقی پیشهیی شیالدزێ) ل ده����ۆك ،دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ب �هه��اوك��اری ل�هگ�هڵ رێ��ك��خ��راوی پشكۆی گهشهپێدانی زارۆك���ان ئاههنگێكی م��ی��وزی��ك��ی ب��ۆ ( )70م��ن��داڵ رێكخست. س����ازك����ردن����ی س��ی��م��ی��ن��ارێ��ك ل����هس����هر پ��اك��وخ��اوێ��ن��ی و ه���هس���ت���ی ن����هت����هوای����هت����ی ب����ۆ ( )100ق���وت���اب���ی و داب���هش���ك���ردن���ی دهف�����ت�����هرو پ���ێ���ن���وس ب���هس���هری���ان���دا. ه و خ �هاڵت��ك��ردن��ی قوتابیانی داب �هش��ك��ردن��ی ب��ڕوان��ام � خ����ول����ی راك���ێ���ش���ان���ی ك�����ارهب�����ا ب����ۆ ( )12ق���وت���اب���ی. ه كهمپی ئاكرێ، * سهنتهری (ج�هالدهت بهدرخان) ل ه س��ازدان��ی دهزگ����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب��ارزان��ی ههستا ب � دوو س��ی��م��ی��ن��ار ل���هس���هر ه �هس��ت��ی ن��هت��هوای��هت��ی بۆ (ق���ادر ق��اچ��اخ) و ئ���ااڵی ك��وردس��ت��ان ب��ۆ ( )420ك �هس. ه ه س����هن����ت����هری (رهوش�����������هن ب������هدرخ������ان) ل � * ل���� ه س���ن���ووری پ��ارێ��زگ��ای ده���ۆك. ك�هم��پ��ی گ���هوی�ل�ان ،ل �
ك������������ردن������������هوهی دوو خ�������ول�������ی ف�����ێ�����رب�����وون�����ی زم������ان������ی ع�������هرهب�������ی ب������ۆ ش���������ێ���������وهزاری ب����ادی����ن����ی ه نهخۆشییهكان. سیمینارێك لهسهر خۆپاراستن ل ك�����ردن�����هوهی خ���ول���ی چ���ۆن���ی���هت���ی دان����ان����ی ك����ارهب����ای م������ااڵن ب����ۆ م�������اوهی 25رۆژ ب����������هردهوام دهب���ێ���ت. ه كهمپی قوشتهپه: * سهنتهری عوسمان سهبری ل س��هرت��اش��ی��ن��ی ق��وت��اب��ی��ان��ی ق���وت���اب���خ���ان���هی ق��ام��ی��ش��ل��ۆ ك���ردن���هوهی دوو خ��ول��ی ك��ۆم��پ��ی��وت�هرو درووم�����ان و ه بهسهر 36فێرخوازدا. دابهشكردنی دیاری و بڕوانام ه كهمپی دارهشهكران: ه سهنتهری (قهدری جان) ل *ل س�������ازدان�������ی ش�����ان�����ۆگ�����هری�����ی و ی���������اری س���ێ���ركس���ی���م���ی���ن���ارێ���ك ل�������هب�������ارهی رۆژی خ����ۆپ����اراس����ت����ن ه دهروون������ی������هك������ان. و چ�������ارهس�������هری ن���هخ���ۆش���ی��� پێشكهشكردنی سیمینارێك بۆ ئافرهتانی دووگیان. * س��������هن��������ت��������هری (م��������ح��������هم��������هد ش�����ێ�����خ�����ۆ): دابهشكردنی دیاری بهبۆنهی رۆژی جیهانی پهرستاران. * س��������ازدان��������ی ی����������اری س�����ێ�����رك ب������ۆ م����ن����دااڵن����ی ه پ�����ارێ�����زگ�����ای ه���هول���ێ���ر. ك���هم���پ���ی ه������هرش������هم ل�����
ه سنوری پارێزگای دهۆك. ه دهكهوێت ه كهمپی ماملیان ك * ل داب���هش���ك���ردن���ی ش���ی���رو دای���ب���ی ب���هس���هر 14م���ن���داڵ���دا.داب�����هش�����ك�����ردن�����ی ش�����ی�����رو دای������ب������ی ك�������ارت�������ۆن خ���������ۆراك. ه س��ن��وری پ��ارێ��زگ��ای ه دهك �هوێ��ت � ه ك� ه ك�هم��پ��ی ق��وش��ت�هپ� * ل� ه دابهشكردنی ههولێر ،دهزگای خێرخوازیی بارزانی ههستا ب ( )100.000دی���ن���ار ب���هس���هر ( )10ك���هس���ی ك��هم��ئ��هن��دام��دا. دابهشكردنی گۆشتی سور و مریشكی زیندوو بهسهر ( )110خێزاندا. ه س��ن��ووری پ��ارێ��زگ��ای ههولێر * كهمپی ه�هرش�هم دهك�هوێ��ت� ه داب �هش��ك��ردن��ی دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ه �هس��ت��ا ب��� م��ری��ش��ك��ی زی����ن����دوو و گ���ۆش���ت���ی س�����ور و ش���ی���ر و ئ����اوی خواردنهوهو ماست و دایبی مندااڵن بهسهر ( )220خێزاندا. ه سنووری پارێزگای ههولێر: ه دهكهوێت ه ك * كهمپی بهحرك دهزگای خێرخوازیی بارزانی بههاوكاری لهگهڵ مانگی سووریه دابهشكردنی سێتی ئاو بهسهر 710خێزاندا. ئیماراتی ههستا ب داب������هش������ك������ردن������ی م�����اس�����ت ب������هس������هر 732خ�����ێ�����زان. ه س��ن��ووری پ��ارێ��زگ��ای ه دهك �هوێ��ت � ه كهمپی گ �هوی�لان ك � * ل� ه دابهشكردنی ده��ۆك ،دهزگ��ای خێرخوازیی بارزانی ههستا ب ی������هك ژهم خ������واردن������ی گ�������هرم ب����هس����هر 46خ���ێ���زان���دا. * ل�����هك�����هم�����پ�����ی ب������اس������رم������ه ،داب������هش������ك������ردن������ی 120 ك���������ارت���������ۆن س��������ری����ل���اك ب��������هس��������هر 120م������ن������داڵ������دا. ه س��ن��ووری پارێزگای ده��ۆك. ه دهكهوێت * لهكهمپی قادیا ك داب���هش���ك���ردن���ی ش���ی���رو دی�������االك ب����هس����هر 623م���ن���داڵ���دا. ه ك����هم����پ����ی ب��������������هردهڕهش دهزگ�����������ای خ����ێ����رخ����وازی����ی * ل����� ب�����ارزان�����ی ش����ی����ری ب������هس������هر 450خ����ێ����زان����دا داب����هش����ك����رد. ه پ���ارێ���زگ���ای س��ل��ێ��م��ان��ی، ه ك �هم��پ��ی ب���اری���ك���هی س����هر ب��� * ل��� دهزگ�����������ای خ����ی����رخ����وازی����ی ب������ارزان������ی خ������واردن������ی وش���ك���ی ج���ۆراوج���ۆر ب �هس �هر 1910خ��ێ��زان��ی پ �هن��اب �هردا داب �هش��ك��رد. ه پ���ارێ���زگ���ای س��ل��ێ��م��ان��ی، ه ك �هم��پ��ی ع���هرب���هت���ی س����هر ب��� * ل��� ه داب �هش��ك��ردن��ی دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ه �هس��ت��ا ب��� پ��ارس��ێ��ل��ی خ���واردن���ی ج����ۆراوج����ۆر ب���هس���هر 1400خ��ێ��زان��دا. * دهزگای خێرخوازیی بارزانی بههاوكاری لهگهڵ مانگی سووری ه خۆراك بهسهر ه دابهشكردنی 250بهش ئیماراتی ههستا ب 250خێزانی ئاوارهو كهمدهرامهت و بێباوك و پهككهوتهدا. * دهزگای خێرخوازیی بارزانی بههاوكاری لهگهڵ مانگی سووری ه خ��ۆراك بهسهر ه دابهشكردنی 150بهش ئیماراتی ههستا ب 150خێزانی ئاوارهو كهمدهرامهت و بێباوك و پهككهوتهدا. * دهزگای خێرخوازیی بارزانی بههاوكاری لهگهڵ مانگی سووری ه خۆراك بهسهر ه دابهشكردنی 1000بهش ئیماراتی ههستا ب 1000خێزانی ئاوارهو كهمدهرامهت و بێباوك و پهككهوتهدا.
* داب�هش��ك��ردن��ی دای��ب��ی ب �هس �هر 36پهنابهری ه سهنتهری مهشقی پیشهیی تهناهی. كهمئهندام ل ه سنوری ه دهك �هوێ��ت � ه كهمپی ماملیان ك � * ل� پارێزگای ده��ۆك ،دهزگ���ای خێرخوازیی بارزانی ه خ �هت �هن �هك��ردن��ی ( )200م��ن��داڵ و ه �هس��ت��ا ب�� داب �هش��ك��ردن��ی دی����اری م���ن���دااڵن و ج��ل��وب �هرگ. دابهشكردنی موكێت و رایهخ و سهلهی حاویه. ه سنووری ه دهكهوێت ه كهمپی ههرشهم ك * ل پ���ارێ���زگ���ای ه���هول���ێ���ر ،دهزگ�������ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ه داب���هش���ك���ردن���ی سێتی ب����ارزان����ی ه���هس���ت���ا ب��� پ�����اك�����ك�����هرهوه ل����هگ����هڵ س����هل����هی خ��������واردن. دابهشكردنی ئامێری وزهی خۆر و پێداویستی پاككهرهوه لهگهڵ دابهشكردنی سهلهی پالستیكی. ه ه دهك����هوێ����ت���� ه ك����� * ل���هك���هم���پ���ی ب����هح����رك���� س�����ن�����وری پ�����ارێ�����زگ�����ای ه�����هول�����ێ�����ر ،دهزگ��������ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی رێ��ك��خ��راوهك��ان��ی (ف��ری��م و ی���هس���را) ه �هس��ت��ان ب��هداب��هش��ك��ردن��ی ی���اری م����ن����دااڵن و ب��ال��ی��ف ب���هس���هر 710خ���ێ���زان���دا. ه ه ك�����هم�����پ�����ی دارهش��������������هك��������������ران ك��� * ل�������� ه س����ن����وری پ����ارێ����زگ����ای ه���هول���ێ���ر. دهك����هوێ����ت���� داب������هش������ك������ردن������ی دای�������ب�������ی ب�������هس�������هر 24 ك����هس����ی خ���������اوهن پ���ێ���داوی���س���ت���ی ت���ای���ب���هت.
ه پ��ارێ��زگ��ای ه ك �هم��پ��ی ع �هرب �هت��ی س���هر ب�� * ل�� سلێمانی ،دهزگ��ای خێرخوازیی ب��ارزان��ی ههستا ه داب��هش��ك��ردن��ی پ��ێ��داوی��س��ت��ی پ���اك���ك���هرهوهو ب��� دایبی و ی��اری م��ن��دااڵن بهسهر 2150خێزاندا. ه سنووری پارێزگای ه دهكهوێت هك ه كهمپی باسرم *ل ههولێر ،النك بهسهر ( )18منداڵدا دابهشكرا. ه كهمپی گهویالن ،دهزگای خێرخوازیی بارزانی *ل ههستا بهدابهشكردنی النك بهسهر ( )72خێزاندا. ه * دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ه �هس��ت��ا ب داب���هش���ك���ردن���ی دای���ب���ی ب���هس���هر 50م���ن���داڵ���دا. ه دابهشكردنی دهزگای خێرخوازیی بارزانی ههستا ب 100ق��وت��وی ش��ی��ر ب��ۆ 50م��ن��داڵ��ی ك��ری��س��ت��ی��ان. دهزگ�������������������ای خ�������ێ�������رخ�������وازی�������ی ب��������ارزان��������ی * دهزگ��������ای خ���ێ���رخ���وازی���ی ب�����ارزان�����ی ه �هس��ت��ا ه داب���هش���ك���ردن���ی س���هل���هی ت���هن���دروس���ت���ی و ب��� ج���ل���وب���هرگ و پ���ێ�ڵ�او ب���هس���هر 200خ��ێ��زان��دا * دهزگ����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ب �هه��اوك��اری ل�هگ�هڵ رێ��ك��خ��راوی خ��ۆراك��ی جیهانی ()WFP ه داب���هش���ك���ردن���ی ب���هش���هخ���ۆراك���ی ه���هس���ت���ا ب���� ه ب�����هس�����هر ( )3580خ����ێ����زان����دا. م����ان����گ����ان����
ه داب �هش��ك��ردن��ی 100ك��ارت��ۆن دهزگ�����ای خ��ێ��رخ��وازی��ی ب���ارزان���ی ه �هس��ت��ا ب�� ل �هف��اف و 30ئ��ام��ێ��ری پ�هس��ت��ان��ی خ��وێ��ن و 60ئ��ام��ێ��ری گ �هرم��ی پ��ێ��و ب��ۆ6 ه ب �هڕێ��وهب �هرای �هت��ی ت�هن��دروس��ت��ی س���ۆران. ب��ن��ك�هی ت�هن��دروس��ت��ی س���هر ب �