Automatyka 11/2017

TEMAT NUMERU Efektywność energetyczna w napędach elektrycznych CENA 15,00 ZŠ(W TYM 8 % VAT)

ROZMOWA 24

SPRZĘT I APARATURA 50

WYDARZENIA 72

Jerzy Busłowski, APS

Pomiar pozycji i przemieszczenia

I Forum Cobotyki

AUTOMATYKA ISSN 2392-1056

INDEKS 403024

AUTOMATYKAONLINE.PL

11/2017

Zestaw serwoprasy YJKP

www.festo.pl

!" # # " $! !" % &$! $!

Wiodący dystrybutor z zakresu automatyki, elektroniki i utrzymania ruchu. Ponad 500 000 produktów.

2 500 producentów. 80 lat doświadczenia.

PONIEWAŻ NIEKTÓRE PROBLEMY WYMAGAJĄ SZYBKICH ROZWIĄZAŃ.

Sytuacja awaryjna? Chętnie pomożemy.

Zadzwoń, napisz lub wejdź na stronę.

Tel. 22 22 3 11 11, bok@rspoland.com

pl.rs-online.com

SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA Małgorzata Kaliczyńska tel. (+48) 22 874 01 46 e-mail: mkaliczynska@piap.pl REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska REDAKCJA TEMATYCZNA Sylwia Batorska WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Krzysztof Jaroszewski, Marcin Karbowniczek, Agnieszka Staniszewska, Marcin Zawisza, Damian Żabicki SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel. (+48) 22 874 01 85 e-mail: uchojnacka@piap.pl

Z BRANŻY

8

PRODUKTY

16

ROZMOWA 24

Siła tkwi we współpracy Rozmowa z Jerzym Busłowskim, wiceprezesem zarządu oraz dyrektorem sprzedaży i marketingu spółki Automatyka-Pomiary-Sterowanie

TEMAT NUMERU Energooszczędna technika napędowa

28

Optymalizacja zużycia energii

37

Ze smartfonem do przemiennika częstotliwości

38

MARKETING I REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek – menedżer tel. (+48) 22 874 01 91 e-mail: jgorska@piap.pl Sylwia Batorska tel. (+48) 22 874 00 60 e-mail: sbatorska@piap.pl PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel. (+48) 22 874 03 51 e-mail: ewalczak@piap.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Urszula Chojnacka, Ewa Markowska, Elżbieta Walczak DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o.

Nakład: 4000 egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. (+48) 22 874 01 46, fax (+48) 22 874 02 20 e-mail: automatyka@piap.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata.

4

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych.

24

SIŁA TKWI WE WSPÓŁPRACY O polityce zrównoważonego rozwoju, celu utworzenia Grupy Kapitałowej APS, plusach i minusach wejścia na GPW oraz wyzwaniach teraźniejszości i przyszłości rozmawiamy z Jerzym Busłowskim, wiceprezesem zarządu oraz dyrektorem sprzedaży i marketingu spółki Automatyka-Pomiary-Sterowanie.

AUTOMATYKA

SPIS TREŚCI Systemy pras w erze Przemysłu 4.0

40

Zestaw serwoprasy Festo

Napędy elektryczne efektywne energetycznie

42

Efektywność energetyczna w napędach w praktyce

46

Energooszczędność w praktyce

48

Rozwiązania SEW-Eurodrive

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Lekkość ładunku

50 57

Programowalne układy pomiaru przemieszczeń liniowych i kątowych

58

Pomiar pozycji i przemieszczenia

60

ENERGOOSZCZĘDNA TECHNIKA NAPĘDOWA SILNIKÓW ELEKTRYCZNYCH

62

Wbrew pozorom oszczędności energii elektrycznej pozyskane dzięki odpowiednim napędom elektrycznym mogą być znaczne. Szczególnie dużego znaczenia nabierają w przypadku dużych fabryk, które wykorzystują do pracy wiele napędów.

PRAWO I NORMY Badania patentowe Rodzaje i charakter

RYNEK SmartCamera Balluff BVS

28

Kamera dla Przemysłu 4.0

Nowa seria sterowników Unistream US5 firmy Unitronics

64

Ustawa o innowacyjności

66

Komunikacja na miarę Przemysłu 4.0

67

HCV-E – wskaźniki kolumnowe poziomu cieczy z czujnikiem

69

30. edycja targów Energetab

Najnowszy trend w robotyce

71

Inteligentna produkcja w nowym wymiarze

86

BIBLIOTEKA

87

WSPÓŁPRACA

88

Czujniki siły i momentów obrotowych

WYDARZENIA Coboty a sprawa Przemysłu 4.0

72

I Forum Cobotyki

Automatyka i robotyka w inteligentnym wydaniu Targi automatica 2018

Energetyczny jubileusz

Srebrny jubileusz Parker Hannifin na polskim rynku

76

LUDZIE

Transformacja kolei nabiera tempa

78

Michał Chaja, inżynier ds. sprzedaży SCHUNK Intec Sp. z o.o.

Trako 2017 za nami 11/2017

81 82

90 5

OD REDAKCJI

Drodzy Państwo, Listopad to miesiąc jesienny, ze wszystkimi symptomami tego okresu – krótszy dzień, nişsza temperatura. Nic dziwnego, şe niemal cały dzień mamy włączone oświetlenie, dogrzewamy swoje mieszkania i miejsca pracy.

Co za tym idzie, wyraźnie wzrasta zuşycie energii elektrycznej i generowane są wyşsze rachunki. Tematem numeru listopadowego naszego miesięcznika jest efektywność energetyczna w napędach elektrycznych. Nie chodzi tu jednak o oszczędności, jakie mogliby poczynić uşytkownicy domowi.

W artykule redakcyjnym oraz innych materiałach, poświęconych tematowi wiodącemu, poruszamy problem optymalizacji zuşycia energii. Chodzi oczywiście o politykę energooszczędną prowadzoną przez duşe zakłady przemysłowe, w których pracuje wiele układów napędowych. Prawidłowy dobór energooszczędnych napędów elektrycznych jest procesem złoşonym, a współczesna technika pozwala, by ekonomia szła w parze z ekologią. Swoim doświadczeniem dzielą się z Czytelnikami specjaliści z firm: Lenze, Danfoss, Elmodis oraz Besel (Grupa Cantoni).

W dziale Przegląd sprzętu i aparatury tym razem królują urządzenia do pomiaru pozycji i przemieszczenia, które nieodłącznie towarzyszą układom wykonawczym, stosowanym w procesach automatyzacji i robotyzacji.

Omówiono m.in. urządzenia do pomiaru przesunięcia liniowego i kątowego oraz wychylenia. Prezentujemy rozwiązania czołowych producentów (oraz dystrybutorów) urządzeń do pomiaru przemieszczeń i kontroli procesów transportu.

W dziale Rozmowa przyblişamy kolejną firmę, zblişającą się do świętowania 25-lecia swojej działalności. Tym razem jest to w pełni polska spółka Automatyka-Pomiary-Sterowanie, która została utworzona na początku lat 90. w ramach restrukturyzacji Elektrociepłowni Białystok. O polityce zrównowaşonego rozwoju, celu powołania Grupy Kapitałowej APS, plusach i minusach wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych oraz o wyzwaniach teraźniejszości i przyszłości rozmawiamy z Jerzym Busłowskim, wiceprezesem zarządu oraz dyrektorem sprzedaşy i marketingu spółki Automatyka Pomiary Sterowanie.

Zachęcam Państwa takşe do zapoznania się z działem Wydarzenia.

Prezentujemy ciekawą relację z zorganizowanego w Przemysłowym Instytucie Automatyki i Robotyki PIAP forum poświęconego robotom współpracującym.

Partnerami tego wydarzenia były firmy Universal Robots, Piab, OptoForce, On Robot i MiR. W tym dziale znajdą Państwo równieş inne ciekawe relacje – z jubileuszu Parker Hannifin, targów Trako czy 30. edycji targów Energetab.

Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecam artykuł o badaniach patentowych, które są niezbędne w działalności innowacyjnej i zwiększają szanse na pomyślny przebieg postępowania zgłoszenia patentowego oraz komercjalizacji.

GorÄ…co zapraszam do lektury!

6

AUTOMATYKA

ZACISKI I HAMULCE TECHNIKA LINIOWA

Seria MKS Szeroki asortyment do wszystkich popularnych ch profilowanych prowadnic szynowych ► Zamykanie bez wykorzystania ystania energii (NC) dzięki akumulatorowi energii ergii sprężystości ► Wysoka trwałość do 5 mln cykli zaciskania statycznego ► Wyższa siła utrzymująca dzięki sterowaniu powietrzem z przyłącza PLUS ► Element zabezpieczający pewny zacisk w razie przerwy w dostawie energii ►

THE KNOW-HOW FACTORY

www.zimmer-group.de

Z BRANĹťY

KALENDARIUM

12/2017 5–6.12 Poznań Szkolenie Automation Studio: Podstawy www.br-automation.com

6.12 Katowice Seminarium Badania termowizyjne w przemyśle, budownictwie i działach R&D www.flukeacademy.shuttlepod.org

5–6.12 Toruń Szkolenie Przemienniki częstotliwości Unidrive M dla utrzymania ruchu www.acontrol.com.pl

7.12 Katowice Konferencja Efektywne i niezawodne rozwiązania w energetyce i ciepłownictwie www.axonmedia.pl

7.12 Poznań Szkolenie Automation Studio: Zintegrowana wizualizacja

BIAĹ A KSIĘGA EATON DLA MENEDĹťERĂ“W OBIEKTĂ“W ORAZ IT SpecjalizujÄ…ca siÄ™ w energooszczÄ™dnych rozwiÄ…zaniach firma Eaton opublikowaĹ‚a nowÄ… BiaĹ‚Ä… KsiÄ™gÄ™, ktĂłra pomaga menedĹźerom obiektĂłw i menedĹźerom IT w okreĹ›leniu najlepszego sposobu konserwacji zasilaczy UPS. W opracowaniu „ W jaki sposĂłb wybrać odpowiedniÄ… metodÄ™ serwisowania zasilacza UPSâ€? przedstawiono zalety i wady czterech najczęściej wybieranych rozwiÄ…zaĹ„, aby dostarczyć czytelnikom obszernych informacji przydatnych w maksymalizacji ochrony zapewnianej przez zasilacz UPS. Zasilacze awaryjne peĹ‚niÄ… kluczowÄ… rolÄ™ w zapewnieniu ciÄ…gĹ‚oĹ›ci dziaĹ‚alnoĹ›ci biznesowej, jednak aby byĹ‚o to moĹźliwe, muszÄ… być odpowiednio konserwowane.

Znalezienie i przyjęcie prawidłowego rozwiązania pomoşe operatorom uniknąć ryzyka, przy jednoczesnym zwiększeniu zwrotu z inwestycji oraz zmaksymalizowaniu okresu eksploatacji zasilacza UPS. Poza przeglądem opcji konserwacyjnych, Biała

Księga przedstawia takşe tabelę najczęściej zadawanych pytań dotyczących wyboru dostawcy usług oraz planu. Przeglądając odpowiedzi, uşytkownicy będą mogli określić, która ze strategii najlepiej zaspokoi ich potrzeby.

Białą Księgę moşna pobrać ze strony www.eaton.eu/upsservice-whitepaper.

"

www.br-automation.com

7.12Â Warszawa Szkolenie Systemy wizyjne https://industrial.omron.pl

7–9.12 Šódź Konferencja TOP Automotive http://topautomotive.pl/

12.12 Warszawa Szkolenie Bezpieczeństwo maszyn – algorytm wyznaczania Poziomu Nienaruszalności Bezpieczeństwa SIL http://certpartner.pl

12–13.12 Warszawa Szkolenie Sterowniki PLC – poziom podstawowy https://industrial.omron.pl

14–15.12 Wrocław Szkolenie Sterowniki PLC – poziom zaawansowany https://industrial.omron.pl

ASTOR PARTNEREM SCHNEIDER ELECTRIC POLSKA Firma ASTOR rozpoczęła współpracę ze Schneider Electric Polska w zakresie systemów sterowania PacDrive M oraz PacDrive 3. Jako certyfikowany partner producenta jest uprawniona do sprze-

daşy systemów i części zamiennych, diagnostyki serwisowej, wsparcia technicznego oraz prowadzenia szkoleń dotyczących obsługi dostarczanych rozwiązań. – Systemy PacDrive to najczęściej uşywane rozwiązania do sterowania szybkimi maszynami pakującymi w Europie. Dzięki jednej platformie sterującej dla maszyny lub linii produkcyjnej następuje ograniczenie kosztów systemu, magazynu serwisowego oraz przestojów. Efektywne narzędzia diagnostyczne dają szansę na szybką reakcję w przypadku awarii, co powoduje, şe ciągłość produkcji pozostaje niezagroşona – wyjaśnia Krzysztof Milewski, kierownik sprzedaşy rozwiązań automatyki przemysłowej do maszyn i procesów ciągłych w Schneider Electric Polska.

!

8

AUTOMATYKA

FIRMA IGUS PODWÓJNIE DOCENIONA Podczas opracowywania produktów specjaliści firmy igus skupiają się nie tylko na udoskonalaniu właściwości materiałów, ale równieş zagwarantowaniu łatwości obsługi i nowoczesnym wzornictwie. Efektem są nie tylko korzyści dla odbiorców, lecz takşe nagrody dla pomysłodawcy. Międzynarodowe jury przyznało nagrodę Red Dot w zakresie jakości projektowania produktów oraz innowacji dwóm produktom oferowanym przez firmę igus: modułowi CRM, systemowi zasilania do ruchów kołowych, który jest przystosowany do montaşu w ograniczonej przestrzeni oraz pierwszemu na świecie e-prowadnikowi TH3 z tworzywa sztucznego, który spełnia wymagania w zakresie higienicznej konstrukcji. Moduł CRM oraz e-prowadnik TH3 zostały nominowane do nagrody Red Dot z ponad 5,5 tys. zgłoszeń.

W tym roku innowacyjne produkty zgĹ‚oszone przez producentĂłw i projektantĂłw z 54 krajĂłw oceniaĹ‚o jury skĹ‚adajÄ…ce siÄ™ z 39 czĹ‚onkĂłw. Red Dot jest jednÄ… z najbardziej uznanych nagrĂłd na konkursach w zakresie projektowania produktĂłw i cieszy siÄ™ niezmiennÄ… popularnoĹ›ciÄ… od 1955 r.Â

USPRAWNIJ SWOJĄ SZAFĘ. UWOLNIJ SERWONAPĘD. www.br-automation.com/ACOPOSmotor

#

TME URUCHOMIĹ O STRONĘ W JĘZYKU HINDI

"

11/2017

< 1 przewĂłd dla moduĹ&#x201A;owej konstrukcji maszyny < Zintegrowana technologia bezpieczeĹ&#x201E;stwa CAT 4 / PL e / SIL 3 < STO, STO1, SBC, SOS, SS1, SS2, SLS, SDI, SLI, SMS, SLP, SMP, Safe Homing, Safe Robotics < Lokalne I/O < Od 500 W do 4 kW < CNC, robotyka, sterowanie ruchem < Technologia reACTION z czasem odpowiedzi 1 Îźs R E K L A M A

Firma Transfer Multisort Elektronik sukcesywnie tworzy kolejne wersje jÄ&#x2122;zykowe strony internetowej.

Po uruchomieniu kilka miesiÄ&#x2122;cy temu wersji w jÄ&#x2122;zyku chiĹ&#x201E;skim przyszedĹ&#x201A; czas na hindi â&#x20AC;&#x201C; od niedawna wszelkie niezbÄ&#x2122;dne informacje dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; takĹźe w tym jÄ&#x2122;zyku.

Nowa wersja strony TME umoĹźliwi setkom milionĂłw ludzi zapoznanie siÄ&#x2122; z dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; firmy i warunkami wspĂłĹ&#x201A;pracy oraz korzystanie z wyszukiwarki produktĂłw online we wĹ&#x201A;asnym jÄ&#x2122;zyku.

Co wiÄ&#x2122;cej, firma zapewnia obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; jej przedstawiciela posĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; jÄ&#x2122;zykiem hindi, a w razie potrzeby moĹźna kierowaÄ&#x2021; pytania na adres: export@tme.eu. DziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ca od 27 lat firma Transfer Multisort Elektronik jest obecnie jednym z najwiÄ&#x2122;kszych europejskich dostawcĂłw komponentĂłw elektronicznych, elektrotechnicznych, wyposaĹźenia warsztatowego oraz automatyki przemysĹ&#x201A;owej. Oferuje prawie 200 tys. komponentĂłw elektronicznych znanych, Ĺ&#x203A;wiatowych producentĂłw, ktĂłre dystrybuuje do 133 krajĂłw Ĺ&#x203A;wiata.

Z BRANŻY

VSHAPER W PORTFOLIO BIBUS MENOS

Gdańska spółka Bibus Menos, świadcząca usługi m.in. w dziedzinie pneumatyki, mechatroniki, automatyki przemysłowej, hydrauliki siłowej i druku 3D, oferuje w stałej sprzedaży produkty ponad 50 uznanych światowych producentów. Obecnie do tego grona dołączył producent przemysłowych drukarek 3D, firma Vshaper. – W tym roku poszerzyliśmy już portfolio o systemy marki MakerBot oraz Rapid Shape. Wprowadzenie do oferty marki Vshaper pozwoli nam oferować systemy dostosowane do wymagań profesjonalistów. Naszym klientom staramy się zapewnić kompleksową obsługę w przypadku każdego indywidualnego zlecenia. Cenimy w związku z tym elastyczność i doświadczenie producenta drukarek Vshaper w dostarczaniu rozwiązań przeznaczonych dla przemysłu. Obserwując aktywność i potencjał zespołu Vshaper jestem przekonany, że wspólnie możemy oferować zaawansowane systemy wpisujące się w ideę Przemysłu 4.0 – mówi Piotr Mikulski, kierownik Działu Drukarek 3D w Bibus Menos.

Oprócz systemów przyrostowych gdańska firma oferuje usługi druku 3D w takich technologiach, jak: FDM, PolyJet, SLS, DMLS i LCM. Firma świadczy również usługi szkoleniowe oraz konsultacyjne w zakresie doboru technologii oraz urządzeń do laboratoriów i narzędziowni.

' ( %

R E K L A M A

PRZEMYSŁ W DOBREJ KONDYCJI Nastroje wśród kadry menedżerskiej firm produkcyjnych z całego świata zdradzają bardzo dobrą koniunkturę branży przemysłowej w skali globalnej. Firma IHS Markit podała, że w sierpniu 2017 r. indeks PMI (ang. Purchasing Managers Index), czyli wskaźnik aktywności gospodarczej w sektorze produkcyjnym, uśredniony dla całej światowej gospodarki, przyjął wartość 53,1. Filarami wzrostu w strefie euro były gospodarki Niemiec (59,3), Holandii (59,7) i Austrii (61,1). Doskonała koniunktura w europejskim przemyśle wpłynęła również na poprawę nastrojów wśród menedżerów polskich spółek produkcyjnych. Indeks PMI dla polskiego przemysłu wzrósł o 0,2 pkt do poziomu 52,5, a wśród przyczyn dobrego nastroju ankietowani wymieniali najczęściej wzrost wielkości produkcji i liczby nowych zamówień pochodzących, zarówno z rynku krajowego, jak i zagranicznych. Analitycy firmy IHS Markit zwracają uwagę, że po raz pierwszy od dwóch i pół roku wzrósł poziom zaległości produkcyjnych, a inflacja kosztów działalności i cen wyrobów gotowych przyśpieszyła. Oznacza to, że zarówno przemysł polski, jak i europejski mogą obecnie pochwalić się dużą liczbą zamówień i wykorzystują większość swojej mocy produkcyjnej.

$

NORSK HYDRO PRZEJMUJE SAPA Firma Norsk Hydro podpisała z koncernem Orkla umowę o odkupieniu od niego 50 proc. udziałów w spółce Sapa o łącznej wartości 27 mld koron norweskich (około 3,2 mld dolarów). Sapa to światowy lider w dziedzinie wyciskanych wyrobów aluminiowych, stosowanych w branży automotive, transporcie, przemyśle i budownictwie. Po sfinalizowaniu transakcji, co ma nastąpić jeszcze w tym roku, firma Norsk Hydro, która ma już połowę udziałów w Sapa, stanie się jej wyłącznym właścicielem. W ramach koncernu spółka ma funkcjonować jako Extruded Solutions, a dzięki konsolidacji Norsk Hydro osiągnie pozycję światowego lidera w branży aluminium z największym zapleczem R&D, a co za tym idzie – pełnym spektrum możliwości produkcyjnych i technologicznych.

Zatrudniająca 22 tys. pracowników w 40 krajach Sapa od 2013 r. funkcjonowała jako spółka joint venture z dwoma właścicielami mającymi równe udziały. Umowa zakładała wspólną własność przez minimum trzy lata.

% & #%

10

AUTOMATYKA

Z BRANĹťY

ELMARK AUTOMATYKA DYSTRYBUTOREM PRODUKTĂ&#x201C;W FIRMY MCC SpĂłĹ&#x201A;ka Elmark Automatyka zostaĹ&#x201A;a dystrybutorem urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; pomiarowych firmy Measurement Computing Corporation (MCC). WczeĹ&#x203A;niej spĂłĹ&#x201A;ka byĹ&#x201A;a dystrybutorem wyrobĂłw firmy Data Translation, ktĂłra w 2016 r. poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; z MCC. Po reorganizacji firma MCC, znana z szerokiej gamy urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; pomiarowych, powierzyĹ&#x201A;a Elmark Automatyka dystrybucjÄ&#x2122; peĹ&#x201A;nej gamy produktĂłw.

Firma Measurement Computing Corporation jest Ĺ&#x203A;wiatowym liderem urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; pomiarowych bazujÄ&#x2026;cych na kompute-

rach PC. Oferta urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; MCC jest bardzo bogata. Firma oferuje m.in. szeroki wybĂłr interfejsĂłw komunikacyjnych.

Do najpopularniejszych naleĹźÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzenia z interfejsem USB. W ofercie sÄ&#x2026; takĹźe urzÄ&#x2026;dzenia z interfejsem Ethernet, karty PCI i PCI Express oraz moduĹ&#x201A;y pomiarowe z interfejsem bezprzewodowym Wi-Fi lub Bluetooth. W portfolio MCC dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; zarĂłwno proste moduĹ&#x201A;y akwizycji danych w bardzo przystÄ&#x2122;pnej cenie, jak i urzÄ&#x2026;dzenia zapewniajÄ&#x2026;ce bardzo duĹźÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pomiaru czy specjalizowane rozwiÄ&#x2026;zania do zastosowaĹ&#x201E; profesjonalnych.

Z peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; firmy MCC moĹźna zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na stronie www.elmark.com.pl.

"

#

COMAU I INSTYTUT PIAP WSPĂ&#x201C;LNIE NA TARGACH PAKFOOD Targi OpakowaĹ&#x201E; dla PrzemysĹ&#x201A;u SpoĹźywczego Pakfood, ktĂłre odbyĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; w dniach 25â&#x20AC;&#x201C;28 wrzeĹ&#x203A;nia 2017 r. na terenie MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw PoznaĹ&#x201E;skich, skupiĹ&#x201A;y tradycyjnie wielu producentĂłw i dostawcĂłw techniki pakowania.

Swoje stanowisko prezentowaĹ&#x201A; m.in. PrzemysĹ&#x201A;owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP, ktĂłry od wielu lat zajmuje siÄ&#x2122; integracjÄ&#x2026; robotĂłw w istniejÄ&#x2026;ce linie automatyczne, a takĹźe budowÄ&#x2026; kompletnych stanowisk czy linii zautomatyzowanych. Jako integrator systemĂłw automatyki i partner firmy Comau przedstawiĹ&#x201A; kilka robotĂłw przemysĹ&#x201A;owych wĹ&#x201A;oskiego producenta. W przypadku pakowania w centrum uwagi byĹ&#x201A;y roboty o maĹ&#x201A;ych udĹşwigach, czyli najnowsze propozycje Comau, wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; zarĂłwno roboty SCARA (3-osiowe), jak i 6-osiowe. Swoje moĹźliwoĹ&#x203A;ci zaprezentowaĹ&#x201A;y modele Rebel-S oraz Racer3. Roboty tych rodzin wyposaĹźo-

ne w odpowiedni moduĹ&#x201A; Wi-Fi mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; programowane za pomocÄ&#x2026; aplikacji PickAPP, ktĂłrÄ&#x2026; moĹźna zainstalowaÄ&#x2021; na tablecie lub smartfonie.

Firma Comau to jednak nie tylko maĹ&#x201A;e roboty, dlatego na stanowisku Instytutu PIAP nie zabrakĹ&#x201A;o robota NJ40 wyposaĹźonego w chwytak pneumatyczny, ktĂłry moĹźna stosowaÄ&#x2021; jako maszynÄ&#x2122; do przenoszenia/paletyzacji np. kartonĂłw zbiorczych.

) #

SIEMENS KONTYNUUJE STRATEGIÄ&#x2DC; PRZEJÄ&#x2DC;Ä&#x2020; Siemens podpisaĹ&#x201A; kolejne umowy przejÄ&#x2122;Ä&#x2021;.

Firma nabÄ&#x2122;dzie 100 proc. kapitaĹ&#x201A;u akcyjnego globalnego dostawcy oprogramowania symulacyjnego oraz usĹ&#x201A;ug inĹźynieryjno-badawczych, firmy TASS International, ktĂłra koncentruje siÄ&#x2122; na rozwiÄ&#x2026;zaniach z obszaru automatyzacji sterowania pojazdami oraz zintegrowanego bezpieczeĹ&#x201E;stwa, gĹ&#x201A;Ăłwnie dla przemysĹ&#x201A;u motoryzacyjnego. PrzejÄ&#x2122;cie wzmocni pozycjÄ&#x2122; firmy Siemens jako dostawcy systemowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; do opracowywania produktĂłw dla globalnego przemysĹ&#x201A;u motoryzacyjnego. â&#x20AC;&#x201C; BranĹźa motoryzacyjna jest w centrum zainteresowania firmy Siemens, a przejÄ&#x2122;cie TASS International to kolejny przykĹ&#x201A;ad naszego zaangaĹźowania w oferowanie kompleksowego port-

11/2017

fela rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; z zakresu Digital Enterprise, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych firmom motoryzacyjnym realizacjÄ&#x2122; ich cyfrowej transformacji i skorzystanie ze wszystkich moĹźliwoĹ&#x203A;ci oferowanych przez cyfryzacjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; komentuje dr Jan Mrosik, dyrektor generalny Pionu Digital Factory w firmie Siemens (na zdjÄ&#x2122;ciu).

W ostatnich tygodniach Siemens podpisaĹ&#x201A; takĹźe umowÄ&#x2122; nabycia spĂłĹ&#x201A;ki Infolytica Corporation z siedzibÄ&#x2026; w Montrealu, poszerzajÄ&#x2026;c tym samym portfolio o symulacje w zakresie zjawiska elektromagnetyzmu.

Obszar dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci spĂłĹ&#x201A;ki Infolytica stanie siÄ&#x2122; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; DziaĹ&#x201A;u Analiz Mechanicznych firmy Mentor, podmiotu zaleĹźnego firmy Siemens.

11

Z BRANĹťY

SKAMER-ACM PROMUJE SUBREGION TARNOWSKI SpĂłĹ&#x201A;ka Skamer-ACM znalazĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w gronie firm promujÄ&#x2026;cych subregion tarnowski. W ramach projektu realizowanego przez FundacjÄ&#x2122; MaĹ&#x201A;opolskiej Izby SamorzÄ&#x2026;dowej, Tarnowski Klaster PrzemysĹ&#x201A;owy oraz gminÄ&#x2122; Brzesko powstaĹ&#x201A; film, w ktĂłrym wziÄ&#x2122;li udziaĹ&#x201A; m.in. przedstawiciele tarnowskiej firmy. Projekt ma na celu promocjÄ&#x2122; potencjaĹ&#x201A;u gospodarczego subregionu

tarnowskiego w kraju oraz na arenie miÄ&#x2122;dzynarodowej. PrzedsiÄ&#x2122;wziÄ&#x2122;cie jest wspĂłĹ&#x201A;finansowane przez UniÄ&#x2122; EuropejskÄ&#x2026; z konkursu RPO WM 2014â&#x20AC;&#x201C;2020 w ramach dziaĹ&#x201A;ania 3.3.1 Promocja gospodarcza MaĹ&#x201A;opolski. Film moĹźna obejrzeÄ&#x2021; na stronie www.skamer.pl.

Firma Skamer-ACM oferuje bogaty wachlarz usĹ&#x201A;ug w zakresie pomiarĂłw i automatyki przemysĹ&#x201A;owej. SpĂłĹ&#x201A;ka z Tanowa byĹ&#x201A;a wielokrotnie nagradzana â&#x20AC;&#x201C; m.in. dwukrotnie znalazĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w gronie firm wyróşnionych przez dziennik â&#x20AC;&#x17E;Puls Biznesuâ&#x20AC;? statuetkÄ&#x2026; Gazeli Biznesu, przyznawanej przedsiÄ&#x2122;biorstwom, ktĂłre osiÄ&#x2026;gajÄ&#x2026; bardzo dobre wyniki finansowe, dynamicznie siÄ&#x2122; rozwijajÄ&#x2026; oraz sÄ&#x2026; rzetelnymi partnerami biznesowymi. Skamer-ACM znalazĹ&#x201A; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź w gronie 500 najbardziej innowacyjnych firm w Polsce.

- )

GE INDUSTRIAL SOLUTIONS W RÄ&#x2DC;KACH ABB ABB przejmie za 2,6 mld dolarĂłw GE Industrial Solutions â&#x20AC;&#x201C; globalny biznes firmy GE w zakresie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; elektryfikacji. ABB oczekuje, Ĺźe efekt synergii przyniesie okoĹ&#x201A;o 200 mln dolarĂłw oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci w perspektywie piÄ&#x2122;ciu lat. Biznes GE Industrial Solutions zostanie wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czony do Dywizji ProduktĂłw i SystemĂłw Elektryfikacji (EP) ABB, co pozwoli stworzyÄ&#x2021; unikalne globalne portfolio i kompletnÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; dla klientĂłw z Ameryki PĂłĹ&#x201A;nocnej i innych rynkĂłw na Ĺ&#x203A;wiecie. W ramach przejÄ&#x2122;cia ABB uzyskaĹ&#x201A;a dĹ&#x201A;ugoterminowe prawo do wykorzystywania marki GE. â&#x20AC;&#x201C; PrzejÄ&#x2122;cie GE Industrial Solutions umacnia naszÄ&#x2026; drugÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; na Ĺ&#x203A;wiecie w obszarze elektryfikacji i zwiÄ&#x2122;ksza dostÄ&#x2122;p do atrakcyjnego rynku pĂłĹ&#x201A;nocno-amerykaĹ&#x201E;skiego. W poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z dĹ&#x201A;ugoterminowÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2026; w zakresie strategicznych dostaw ta transakcja tworzy istotnÄ&#x2026; wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dla naszych akcjonariuszy. Wraz z tym kolejnym krokiem aktywnego zarzÄ&#x2026;-

dzania portfolio kontynuujemy przesuniÄ&#x2122;cie Ĺ&#x203A;rodka ciÄ&#x2122;ĹźkoĹ&#x203A;ci ABB zgodnie ze strategiÄ&#x2026; Next Level. Realizujemy to poprzez wzmocnienie konkurencyjnoĹ&#x203A;ci, gĹ&#x201A;Ăłwnie na rynku Ameryki PĂłĹ&#x201A;nocnej, oraz poprzez zmniejszenie ryzyka w obszarze biznesĂłw szybko reagujÄ&#x2026;cych na cykle koniunkturalne â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Ulrich Spiesshofer, prezes Grupy ABB.

..

MABUCHI MOTOR BUDUJE W BOCHNI PIERWSZÄ&#x201E; EUROPEJSKÄ&#x201E; FABRYKÄ&#x2DC; NajwiÄ&#x2122;kszy na Ĺ&#x203A;wiecie producent maĹ&#x201A;ych silnikĂłw sterujÄ&#x2026;cych dla motoryzacji, Mabuchi Motor, rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; budowÄ&#x2122; pierwszej fabryki w Europie. Na realizacjÄ&#x2122; inwestycji japoĹ&#x201E;ski gigant finalnie wybraĹ&#x201A; BochniÄ&#x2122;. Projekt byĹ&#x201A; prowadzony przez PolskÄ&#x2026; AgencjÄ&#x2122; Inwestycji i Handlu (PAIH) oraz Krakowski Park Technologiczny (KPT). Od 2019 r. przy udziale polskich inĹźynierĂłw w Bochni powstawaÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; silniki sterujÄ&#x2026;ce szybami, spryskiwaczami czy pasami bezpieczeĹ&#x201E;stwa japoĹ&#x201E;skiego producenta. W budowÄ&#x2122; zakĹ&#x201A;adu Mabuchi Motor zainwestuje okoĹ&#x201A;o 360 mln zĹ&#x201A; (83,4 mln euro). Do 2023 r. inwestor planuje stworzyÄ&#x2021; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie 400 nowych miejsc pracy. â&#x20AC;&#x201C; Od lat dokĹ&#x201A;adamy staraĹ&#x201E;, aby japoĹ&#x201E;skie firmy czuĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; w Polsce, jak u siebie w domu.

12

Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o nich w PAIH powstaĹ&#x201A; Japan Desk. Przy wsparciu naszych partnerĂłw z Ambasady Japonii w Polsce oraz JETRO, ale teĹź razem z polskÄ&#x2026; administracjÄ&#x2026; centralnÄ&#x2026; i lokalnÄ&#x2026;, jesteĹ&#x203A;my w stanie stawiaÄ&#x2021; czoĹ&#x201A;a wyzwaniom, przed ktĂłrymi stoi nasz inwestor â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Krzysztof Senger, wiceprezes PAIH. W ciÄ&#x2026;gu roku portfel obsĹ&#x201A;ugiwanych przez PAIH projektĂłw z Japonii urĂłsĹ&#x201A; o ponad 600 mln euro.

Mabuchi Motor produkuje rocznie 1,4Â mld sztuk silnikĂłw elektrycznych.

SpĂłĹ&#x201A;ka ma ponad 70 proc. udziaĹ&#x201A;u w Ĺ&#x203A;wiatowym rynku silnikĂłw sterujÄ&#x2026;cych lusterkami samochodowymi, zamkami centralnymi oraz systemami klimatyzacji.

!

* + *

, #

AUTOMATYKA

Z BRANĹťY

W GDAĹ&#x192;SKU POWSTANIE POMORSKI HUB INNOWACJI CYFROWYCH 28 wrzeĹ&#x203A;nia 2017 r. w GdaĹ&#x201E;sku podpisano porozumienie deklarujÄ&#x2026;ce powoĹ&#x201A;anie do şycia Pomorskiego Hubu Innowacji Cyfrowych. Jego inicjatorami sÄ&#x2026; Instytut Maszyn PrzepĹ&#x201A;ywowych im. Roberta Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk oraz Pomorski Klaster ICT Interizon. Dokument sygnowali przedstawiciele 10 firm i organizacji dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych na Pomorzu.

Pomorski Hub Innowacji Cyfrowych (PIHC) ma wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; w skĹ&#x201A;ad Polskiej Platformy PrzemysĹ&#x201A;u 4.0, ktĂłra ma rozpoczÄ&#x2026;Ä&#x2021; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w 2018 r. Jego zadaniem ma byÄ&#x2021; Ĺ&#x203A;wiadczenie kompleksowych usĹ&#x201A;ug na rzecz przedsiÄ&#x2122;biorstw w celu ulepszenia ich procesĂłw â&#x20AC;&#x201C; biznesowych i produkcyjnych â&#x20AC;&#x201C; oraz produktĂłw i usĹ&#x201A;ug za pomocÄ&#x2026; technologii cyfrowych. Strony porozumienia wyraziĹ&#x201A;y wstÄ&#x2122;pnÄ&#x2026; wolÄ&#x2122; wspĂłlnego ubiegania siÄ&#x2122; o dofinansowanie projektĂłw realizowanych w ramach PHIC, zadeklarowaĹ&#x201A;y takĹźe utworzenie specjalnej grupy roboczej

dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cej operacyjnie na rzecz finalnego utworzenia Pomorskiego Hubu Innowacji Cyfrowych.

Wydarzenie miaĹ&#x201A;o miejsce podczas tegorocznego ICT DAY, organizowanego w gdaĹ&#x201E;skim Olivia Business Centre przez Pomorski Klaster ICT Interizon i Instytut Maszyn PrzepĹ&#x201A;ywowych PAN. Podczas konferencji dyskutowano m.in. o tym, co wydarzy siÄ&#x2122; na Pomorzu w ramach inicjatywy Polska Platforma PrzemysĹ&#x201A;u 4.0, poruszano tematy IIoT, automatyzacji, robotyzacji procesĂłw oraz analizy danych i blockchain.

#

! % + + ( ! /

FASTENER POLAND ZADEBIUTUJE POD KONIEC LISTOPADA Polska zajmuje piÄ&#x2026;te miejsce w Europie wĹ&#x203A;rĂłd producentĂłw elementĂłw zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznych. Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o przedstawicielach tego niezwykle szybko rozwijajÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; sektora gospodarki od 28 do 30 listopada 2017 r. w centrum EXPO KrakĂłw odbÄ&#x2122;dÄ&#x2026; siÄ&#x2122; premierowe MiÄ&#x2122;dzynarodowe Targi ElementĂłw ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznych i Technik Ĺ Ä&#x2026;czenia Fastener Poland. UdziaĹ&#x201A; w targach zgĹ&#x201A;osiĹ&#x201A;o kilkadziesiÄ&#x2026;t zagranicznych firm produkujÄ&#x2026;cych i dystrybuujÄ&#x2026;cych elementy zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czne, m.in. z Niemiec, Holandii, WĹ&#x201A;och, Czech, Hiszpanii, SĹ&#x201A;owenii, Wielkiej Brytanii, USA, Turcji, Tajwanu i Chin.

Podczas targĂłw prezentowane bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; m.in. pierwsze dostÄ&#x2122;pne na rynku tuleje z gwintem, ktĂłre mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; stosowane

bez przyklejania lub gwintowania przy wzmocnionych wĹ&#x201A;Ăłknem kompozytach, walcarki CNC do gwintĂłw, narzÄ&#x2122;dzia specjalne do walcowania elementĂłw po obrĂłbce cieplnej, linie walcĂłw do gwintowania elementĂłw twardych oraz wiele innych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;.

GoĹ&#x203A;cie targĂłw bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mieli okazjÄ&#x2122; wziÄ&#x2026;Ä&#x2021; udziaĹ&#x201A; w Kongresie ElementĂłw ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznych, w czasie ktĂłrego autorytety z branĹźy przedstawiÄ&#x2026; najnowsze rozwiÄ&#x2026;zania w zakresie wykorzystania i zastosowania Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw oraz zaprezentujÄ&#x2026; specjalistyczne narzÄ&#x2122;dzia. Po wejĹ&#x203A;ciu na stronÄ&#x2122; www.fastenerpoland.pl i rejestracji moĹźna otrzymaÄ&#x2021; bezpĹ&#x201A;atny bilet wstÄ&#x2122;pu.

+ +

R E K L A M A

11/2017

13

Z BRANĹťY

ROBOCUP 2017 ZE WSPARCIEM FIRMY IGUS Wysoki wykop piĹ&#x201A;ki, kopniÄ&#x2122;cie piĹ&#x201A;ki w ruchu, wyskok w powietrze czy podniesienie siÄ&#x2122; po upadku â&#x20AC;&#x201C; te umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci nie sÄ&#x2026; juĹź zarezerwowane tylko dla profesjonalnych piĹ&#x201A;karzy. Teraz wykonujÄ&#x2026; je rĂłwnieĹź roboty z zespoĹ&#x201A;Ăłw NimbRo oraz B-Human, ktĂłre zaprezentowaĹ&#x201A;y szczyt swoich umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci podczas rozegranych w Japonii miÄ&#x2122;dzynarodowych mistrzostw RoboCup â&#x20AC;&#x201C; najwaĹźniejszych miÄ&#x2122;dzynarodowych rozgrywek w dziedzinie robotyki, ktĂłre sÄ&#x2026; arenÄ&#x2026; testowania nowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; oraz wymiany wiedzy. W kategorii TeenSize humanoidalnej ligi piĹ&#x201A;ki noĹźnej, zespĂłĹ&#x201A; NimbRo z Bonn

zdobyĹ&#x201A; tytuĹ&#x201A; mistrza Ĺ&#x203A;wiata dziÄ&#x2122;ki wsparciu Platformy Humanoidalnej (Humanoid Platform) firmy igus, ktĂłrÄ&#x2026; tworzÄ&#x2026; roboty typu open source, o wysokoĹ&#x203A;ci 92 cm, wydrukowane w technologii 3D z materiaĹ&#x201A;u PA12.

Platforma zostaĹ&#x201A;a opracowana przy wspĂłĹ&#x201A;pracy firmy igus oraz Uniwersytetu w Bonn w projekcie transferu finansowanego przez NiemieckÄ&#x2026; FundacjÄ&#x2122; BadaĹ&#x201E;. DziÄ&#x2122;ki systemowi robolink igus oferuje ekonomiczne zestawy moduĹ&#x201A;owe z dziedziny robotyki, ktĂłre mogÄ&#x2026; znaleĹşÄ&#x2021; zastosowanie w przemyĹ&#x203A;le oraz badaniach naukowych.

#

KRAKOWSKI LISTOPAD POD ZNAKIEM TARGĂ&#x201C;W EUROTOOL Wielkimi krokami zbliĹźa siÄ&#x2122; 22. edycja MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw Obrabiarek, NarzÄ&#x2122;dzi i UrzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do ObrĂłbki MateriaĹ&#x201A;Ăłw Eurotool. Do 24 listopada moĹźna bezpĹ&#x201A;atnie zarejestrowaÄ&#x2021; on-line swĂłj udziaĹ&#x201A; w wydarzeniu, ktĂłre odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w dniach 28â&#x20AC;&#x201C;30 listopada 2017 r. w EXPO KrakĂłw. GoĹ&#x203A;cie

tradycyjnie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli skorzystaÄ&#x2021; z cieszÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; olbrzymiÄ&#x2026; popularnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; imprez towarzyszÄ&#x2026;cych, wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych sÄ&#x2026; m.in.

MiÄ&#x2122;dzynarodowe Targi ObrĂłbki, Ĺ Ä&#x2026;czenia i Powlekania Blach Blach-Tech-Expo. W drugim dniu targĂłw Eurotool zaplanowano drugÄ&#x2026; edycjÄ&#x2122; Forum Druku 3D, w trakcie ktĂłrego odbÄ&#x2122;dÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wykĹ&#x201A;ady ekspertĂłw i praktykĂłw z tej branĹźy, a takĹźe praktyczne warsztaty z zastosowaniem nowoczesnych drukarek 3D. Naukowcy z krakowskiego Instytutu Zaawansowanych Technologii Wytwarzania poprowadzÄ&#x2026; seminarium â&#x20AC;&#x17E;Zaawansowane technologie wytwarzaniaâ&#x20AC;?, a przedstawiciele Polskiej Unii Dystrybucji Stali w panelu dyskusyjnym â&#x20AC;&#x17E;Forum techniczne branĹźy stalowej â&#x20AC;&#x201C; rynek wyrobĂłw pĹ&#x201A;askichâ&#x20AC;? opowiedzÄ&#x2026; o rynku stali. Wydarzenie urozmaicÄ&#x2026; teĹź warsztaty zorganizowane przez naukowcĂłw z Instytutu Mechaniki Precyzyjnej. WiÄ&#x2122;cej informacji na stronie www.eurotool.krakow.pl.

+ +

INĹťYNIEROWIE I AUTOMATYCY SPOTKALI SIÄ&#x2DC; W GDYNI 3 paĹşdziernika 2017 r. w Gdyni odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; czwarta edycja Regionalnych SpotkaĹ&#x201E; InĹźynierĂłw i AutomatykĂłw organizowana przez GrupÄ&#x2122; ASTAT. WziÄ&#x2122;li w niej udziaĹ&#x201A; m.in. dyrektorzy techniczni, kierownicy produkcji, kierownicy utrzymania ruchu, automatycy, energetycy oraz projektanci z wojewĂłdztw pomorskiego, warmiĹ&#x201E;sko-mazurskiego, zachodniopomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Tegoroczna formuĹ&#x201A;a obejmowaĹ&#x201A;a dwa rĂłwnolegle odbywajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; panele: wykĹ&#x201A;adowy i praktyczny. WykĹ&#x201A;ady byĹ&#x201A;y okazjÄ&#x2026; do pogĹ&#x201A;Ä&#x2122;bienia wiedzy na temat optymalizacji procesĂłw produkcyjnych, urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; pomiarowych oraz wyzwaĹ&#x201E; stojÄ&#x2026;cych przed wspĂłĹ&#x201A;czesnymi przedsiÄ&#x2122;biorstwami produkcyjnymi. W czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci wystawienniczej zaaranĹźowanych zostaĹ&#x201A;o 14 stanowisk tematycznych, na ktĂłrych prezentowano najnowsze rozwiÄ&#x2026;zania i urzÄ&#x2026;dzenia m.in. z zakresu automatyki przemysĹ&#x201A;owej, energetyki i miernictwa,

14

jakoĹ&#x203A;ci energii elektrycznej i zarzÄ&#x2026;dzania energetycznego, takich firm jak Astat, Phoenix Contact, Brady, steute, Panasonic, Pfannenberg czy Elmech.

AUTOMATYKA

Z BRANĹťY

JUBILEUSZOWA EDYCJA TARGĂ&#x201C;W TOOLEX DziesiÄ&#x2026;ta edycja MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw Obrabiarek, NarzÄ&#x2122;dzi i Technologii ObrĂłbki Toolex, ktĂłra odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w pierwszej poĹ&#x201A;owie paĹşdziernika 2017 r., jak przystaĹ&#x201A;o na jubilata wypadĹ&#x201A;a okazale. Blisko 500 wystawcĂłw z 14 krajĂłw, reprezentujÄ&#x2026;cych prawie 600 Ĺ&#x203A;wiatowych marek, zaprezentowaĹ&#x201A;o nowoĹ&#x203A;ci z branĹźy na powierzchni 15 tys. m2. Targom, ktĂłre odwiedziĹ&#x201A;o blisko 10 tys. goĹ&#x203A;ci towarzyszyĹ&#x201A; bogaty program seminariĂłw i prelekcji. Niezwykle interesujÄ&#x2026;cym wydarzeniem, towarzyszÄ&#x2026;cym w tym roku targom Toolex, byĹ&#x201A;y pierwsze w Polsce zawody w szlifowaniu, ktĂłre zorganizowano z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o grupie zawodowej szlifierzy. Starcie przedstawicieli tego zawodu staĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź okazjÄ&#x2026; do wymiany doĹ&#x203A;wiadczeĹ&#x201E;, nawiÄ&#x2026;zania nowych kontaktĂłw w branĹźy oraz przetestowania materiaĹ&#x201A;Ăłw Ĺ&#x203A;ciernych. Jubileuszowym targom Toolex towarzyszyĹ&#x201A;a uroczysta gala, podczas ktĂłrej wrÄ&#x2122;czono medale i wyróşnienia przyznane w konkursie na najlepsze produkty prezentowane przez wystawcĂłw tegorocznych edycji, a jej wyjÄ&#x2026;tkowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dodatkowo podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A;o wrÄ&#x2122;czenie specjalnych statuetek 10-lecia wystawcom, ktĂłrzy od poczÄ&#x2026;tku wspierali rozwĂłj wydarzenia.

WEIDMULLER WZMACNIA OBECNOĹ&#x161;Ä&#x2020; W AMERYCE PĂ&#x201C;Ĺ NOCNEJ SpecjalizujÄ&#x2026;c y siÄ&#x2122; w branĹźy technik Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czeniowych dla przemysĹ&#x201A;u niemiecki WeidmĂźller ogĹ&#x201A;osiĹ&#x201A; przejÄ&#x2122;cie od Rockwell Automation W Interconections group â&#x20AC;&#x201C; grupy oferujÄ&#x2026;cej rozwiÄ&#x2026;zania z zakresu Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;ci przemysĹ&#x201A;owej oraz automatyzacji, w tym m.in. moduĹ&#x201A;y interfejsĂłw do automatyki przemysĹ&#x201A;owej i sterowania.

PrzejÄ&#x2122;cie W Interconnections group, ze spĂłĹ&#x201A;kami w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Meksyku, umoĹźliwi firmie WeidmĂźller wzmocnienie jej obecnoĹ&#x203A;ci w Ameryce PĂłĹ&#x201A;nocnej i odzwierciedla dĹ&#x201A;ugoterminowe zaangaĹźowanie firmy w tym regionie oraz jej strategiÄ&#x2122; w obszarze komunikacji, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;ci przemysĹ&#x201A;owej i digitalizacji. SzczegĂłĹ&#x201A;owe warunki transakcji ani jej wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; nie zostaĹ&#x201A;y ujawnione. Umowa przejÄ&#x2122;cia weszĹ&#x201A;a w Ĺźycie 1 paĹşdziernika 2017 r.

"1 23%

R E K L A M A

"0%

POTENCJAĹ W DIGITALIZACJI PRODUKCJI Z badaĹ&#x201E; przeprowadzonych przez BPSC, Ĺ&#x203A;lÄ&#x2026;skiego dostawcÄ&#x2122; systemĂłw IT dla produkcji wynika, Ĺźe oprogramowanie wspierajÄ&#x2026;ce zarzÄ&#x2026;dzanie przedsiÄ&#x2122;biorstwem posiada 77% firm. Niestety, w sporej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci jest ono przestarzaĹ&#x201A;e. Tylko 2% badanych deklaruje posiadanie i wykorzystywanie w planowaniu produkcji systemĂłw APS sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cych do zaawansowanego harmonogramowania zleceĹ&#x201E; produkcyjnych. Liczba firm pozbawionych dostÄ&#x2122;pu do zaawansowanych narzÄ&#x2122;dzi planowania produkcji â&#x20AC;&#x201C; S&OP (Sales and Operations Planning), MPS (Master Production Scheduling) czy MRP (Material Requirements Planning) â&#x20AC;&#x201C; jest jeszcze wiÄ&#x2122;ksza. Tymczasem jest o co walczyÄ&#x2021;, bo analitycy Capgemini prognozujÄ&#x2026;, Ĺźe do koĹ&#x201E;ca 2022 r. dziÄ&#x2122;ki inteligentnym fabrykom i zwiÄ&#x2122;kszonej produktywnoĹ&#x203A;ci, globalna gospodarka moĹźe zyskaÄ&#x2021; nawet 1,5 bln dolarĂłw. â&#x20AC;&#x201C; Na inwestycje nie jest jednak za późno, bo dziĹ&#x203A; zaledwie 6 proc. organizacji znajduje siÄ&#x2122; na zaawansowanym etapie digitalizacji produkcji. Co wiÄ&#x2122;cej, zaledwie 14 proc. badanych stwierdza, Ĺźe czuje siÄ&#x2122; usatysfakcjonowana efektami cyfryzacji â&#x20AC;&#x201C; zwraca uwagÄ&#x2122; Adam StaĹ&#x201E;czyk z BPSC.

! #

.! ) $ % + * + + % %

%

11/2017

15

PRODUKTY

KARTA GRAFICZNA AMD DO SYSTEMĂ&#x201C;W WBUDOWANYCH Firma AMD wprowadziĹ&#x201A;a na rynek zewnÄ&#x2122;trzne karty graficzne AMD Embedded Radeon serii E9170, zbudowane na bazie architektury â&#x20AC;&#x17E;Polarisâ&#x20AC;?. Karty dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; zarĂłwno w formie standardowej, zgodnej ze specyfikacjami PCI Express i MXM, jak i w formie MCM ze zintegrowanym podsystemem pamiÄ&#x2122;ci, dziÄ&#x2122;ki czemu umoĹźliwiajÄ&#x2026; konstruowanie jeszcze mniejszych i bardziej efektywnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;.

UkĹ&#x201A;ad graficzny E9170 sprawdza siÄ&#x2122; w urzÄ&#x2026;dzeniach, ktĂłre wymagajÄ&#x2026; sprzÄ&#x2122;tu graficznego klasy premium i podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia wyĹ&#x203A;wietlaczy z zachowaniem rygorystycznych wymogĂłw energetycznych i temperaturowych.

AMD Embedded Radeon E9170 jest wykonany w technologii 14 nm FinFET, dziÄ&#x2122;ki czemu zapewnia nawet trzykrotnie

lepszÄ&#x2026; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetycznÄ&#x2026; w porĂłwnaniu z poprzednimi generacjami kart graficznych. OferujÄ&#x2026;c ukĹ&#x201A;ad o TDP poniĹźej 40 W w maĹ&#x201A;ym formacie firma AMD pozwala zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; moĹźliwoĹ&#x203A;ci szerokiego spektrum produktĂłw podnoszÄ&#x2026;c skalowalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; serii niskoprÄ&#x2026;dowych ukĹ&#x201A;adĂłw graficznych AMD Embedded Radeon. Optymalizacja dla rozdzielczoĹ&#x203A;ci 4K i elastyczne konfiguracje wieloekranowe umoĹźliwia stosowanie bogatych multimediĂłw w róşnorodnych urzÄ&#x2026;dzeniach. Karta E9170 oferuje wsparcie dla dekodowania i enkodowania w standardzie 4K HEVC/H.265 i AVC/H.264 i obsĹ&#x201A;uguje do piÄ&#x2122;ciu zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy HDMI 2.0 i/lub DisplayPort 1.4. Z kolei obsĹ&#x201A;uga standardĂłw 4K i 3D zapewnia niezrĂłwnane moĹźliwoĹ&#x203A;ci wizualne.

$

NIEZALEĹťNA OĹ&#x161; HYDRAULICZNA SHA BOSCH REXROTH NiezaleĹźna oĹ&#x203A; hydrauliczna SHA znajduje zastosowanie przede wszystkim w prasach i urzÄ&#x2026;dzeniach do giÄ&#x2122;cia, wycinania, przenoszenia, podnoszenia, opuszczania i precyzyjnego pozycjonowania.

GĹ&#x201A;Ăłwnymi zaletami osi SHA sÄ&#x2026; przede wszystkim solidna kompaktowa budowa oraz dĹ&#x201A;ugie okresy miÄ&#x2122;dzyserwisowe, z powodu zastosowaniu zamkniÄ&#x2122;tego, napeĹ&#x201A;nianego fabrycznie ukĹ&#x201A;adu hydraulicznego, ktĂłry zapewnia wysokÄ&#x2026; sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; napÄ&#x2122;du. DziÄ&#x2122;ki temu, iş jest on napeĹ&#x201A;niany w fabryce, proces uruchomienia nowego napÄ&#x2122;du sprowadza siÄ&#x2122; jedynie do podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia silnika elektrycznego oraz sterownika. DodatkowÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; jest moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania miÄ&#x2122;dzy duĹźÄ&#x2026; siĹ&#x201A;Ä&#x2026; i duĹźÄ&#x2026; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. PrzeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czanie realizowane jest przez

zmianÄ&#x2122; powierzchni czynnej cylindra hydraulicznego. ModuĹ&#x201A;owa budowa osi SHA zapewnia optymalne dostosowanie do potrzeb klientĂłw nie zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c znacznie kosztĂłw produkcji. DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu absolutnego pomiaru drogi oraz serwomotoru niezaleĹźna oĹ&#x203A; hydrauliczna charakteryzuje siÄ&#x2122; duĹźÄ&#x2026; dynamikÄ&#x2026; i wysokÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. Standardowy serwonapÄ&#x2122;d marki Rexroth zapewnia Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; i pozycjonowanie ukĹ&#x201A;adu. OĹ&#x203A; hydrauliczna SHA odznacza siÄ&#x2122; nominalnÄ&#x2026; siĹ&#x201A;Ä&#x2026; od 100 kN do 2500 kN, prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; przesuwu do 1000 mm/s, skokiem do 1800 mm i stopniem ochrony IP65. MoĹźe pracowaÄ&#x2021; w temperaturze od 0° C do +40° C.Â

. ( 0 (

PRZENOĹ&#x161;NA DRUKARKA DO PRACY W TERENIE â&#x20AC;&#x201C; THERMOFOX Drukarka termotransferowa THERMOFOX to inteligentne urzÄ&#x2026;dzenie, ktĂłre mimo niewielkich rozmiarĂłw dobrze sprawdza siÄ&#x2122; podczas pracy w terenie. Thermofox charakteryzuje proste wprowadzanie danych bezpoĹ&#x203A;rednio z klawiatury lub po podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu po przez komputer do oprogramowania Clip Project Marking. Drukarka ma duĹźÄ&#x2026; liczbÄ&#x2122; znakĂłw specjalnych oraz pamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; wewnÄ&#x2122;trznÄ&#x2026;, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrej moĹźna zapamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021; do 20 projektĂłw, dodatkowo moĹźna wygenerowaÄ&#x2021;, aş 8 róşnych typĂłw kodĂłw kreskowych.

Przeznaczone do nadruku na róşnych materiaĹ&#x201A;ach w kasetach o szerokoĹ&#x203A;ci 24 mm

16

i dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci aş do 8 m, w tym rurek termokurczliwych o Ĺ&#x203A;rednicy przewodu 9,5 mm lub naklejek z owijkÄ&#x2026; zabezpieczajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; kable.

Pozwala na kompleksowe oznaczanie przewodĂłw i kabli a takĹźe urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cz oraz aparatĂłw i instalacji. DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu systemu automatycznego rozpoznawania materiaĹ&#x201A;Ăłw, zminimalizowana jest moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; popeĹ&#x201A;nienia bĹ&#x201A;Ä&#x2122;du i oszczÄ&#x2122;dzamy czas. Drukarka ma swĂłj wĹ&#x201A;asny akumulatorek, moĹźe teĹź byÄ&#x2021; zasilana za pomocÄ&#x2026; zwykĹ&#x201A;ych baterii.

!( 0 )

AUTOMATYKA

PRODUKTY

ETHERNET IP W PRZETWORNIKACH DROGI BALLUFF Balluff ma w swojej ofercie szerokie portfolio magnetostrykcyjnych przetwornikĂłw drogi BTL. Najnowsza propozycja firmy to urzÄ&#x2026;dzenia wyposaĹźone w standard EtherNet/IP. Przetworniki dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; w wersjach o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci pomiarowej do 7620 mm w wykonaniu prÄ&#x2122;towym do zabudowy w siĹ&#x201A;ownikach hydraulicznych oraz profilowym przystosowanych do montaĹźu bezpoĹ&#x203A;rednio na maszynach. Obie wersje mogÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracowaÄ&#x2021; z jednym lub maksymalnie z szesnastoma magnesami jednoczeĹ&#x203A;nie, przy czym dla kaĹźdego z nich moĹźna odczytaÄ&#x2021; zarĂłwno parametr prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci, jak i parametr pozycji. Dostosowanie urzÄ&#x2026;dzenia

do aktualnej liczby znacznikĂłw odbywa siÄ&#x2122; automatycznie.

LiniaĹ&#x201A;y charakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; szybkim i precyzyjnym pomiarem z rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; 1 ˏm, a bezkontaktowa zasada dziaĹ&#x201A;ania gwarantuje dĹ&#x201A;ugowiecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Implementacja standardu EtherNet/IP gwarantuje proste podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie, ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;Ä&#x2026; diagnostykÄ&#x2122; i moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; centralnej parametryzacji urzÄ&#x2026;dzenia.

BALLUFF Sp. z o.o. # 3 & 75 86-859 : +

3 ;5 <=7 >? >> @ 0 ;5 <<= 6? <> -

A

#@@BA

#@@3%

+++3A

#@@3%

NAKĹ ADKA â&#x20AC;&#x17E;FLICK HATâ&#x20AC;? TYPU Plug and Play DO Ĺ&#x161;LEDZENIA RUCHU 3D

11/2017

ne za nieprzewodzÄ&#x2026;cymi materiaĹ&#x201A;ami (np. drewno lub akryl). NakĹ&#x201A;adka Flick HAT obsĹ&#x201A;uguje rĂłwnieĹź komunikacjÄ&#x2122; poprzez interfejs I2C. Stosowanie nakĹ&#x201A;adki zostaĹ&#x201A;o uproszczone dziÄ&#x2122;ki moĹźliwoĹ&#x203A;ci montaĹźu typu plug-and-play, ktĂłry nie wymaga lutowania. Z kolei biblioteki programu pozwalajÄ&#x2026; konstruktorom na wykorzystanie z peĹ&#x201A;nego zakresu funkcji, ktĂłrÄ&#x2026; zapewnia Ĺ&#x203A;ledzenie 3D i rozpoznawanie gestĂłw.

Gama nakĹ&#x201A;adek Flick HAT zapewnia zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ze wszystkimi pĹ&#x201A;ytkami Raspberry Pi: Flick HAT jest zgodna z Pi A+, B+, 2B i 3B, a Flick Large â&#x20AC;&#x201C; z Raspberry Pi, Arduino, BeagleBone i Genuino oraz z kaĹźdym urzÄ&#x2026;dzeniem z interfejsem I2C. PĹ&#x201A;ytka RaspberryPi Zero jest obsĹ&#x201A;ugiwana przez Flick Zero.

4

56

SILNIKI MOMENTOWE

Wprawiamy w ruch.

KrakĂłw 28. â&#x20AC;&#x201C; 30.11.2017

EUROTOOL

Hala WisĹ&#x201A;a â&#x20AC;&#x201C; Stoisko 102 R E K L A M A

Firma Farnell element14 dodaĹ&#x201A;a do gamy akcesoriĂłw Raspberry Pi najnowszÄ&#x2026; nakĹ&#x201A;adkÄ&#x2122; HAT (Hardware on Top) do Ĺ&#x203A;ledzenia ruchu 3D i obsĹ&#x201A;ugi gestĂłw. Flick HAT pozwala inĹźynierom na rozszerzenie opcji sterowania w Raspberry Pi oraz urzÄ&#x2026;dzeniach z interfejsem I2C przez przeciÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie, naciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;cie lub poruszenie nadgarstkiem. DziÄ&#x2122;ki opcji wykrywania ruchu w 3D z maksymalnej odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci 10 cm, nakĹ&#x201A;adka Flick HAT podwaja asortyment alternatywnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, zapewniajÄ&#x2026;cych uĹźytkownikom wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;.

Wykorzystanie technologii NFC oznacza, Ĺźe nakĹ&#x201A;adka Flick HAT moĹźe byÄ&#x2021; wykorzystywana do sterowania komputerem, telewizorem, systemem muzycznym lub innym urzÄ&#x2026;dzeniem, nawet wtedy, gdy jest ono schowa-

www.hiwin.pl

17

PRODUKTY

DRUKARKA EBS-6600 TworzÄ&#x2026;c drukarkÄ&#x2122; EBS-6600, konstruktorzy EBS Ink-Jet Systems postawili sobie za cel zredukowanie koniecznoĹ&#x203A;ci serwisowania gĹ&#x201A;owicy drukujÄ&#x2026;cej. Realizacja tego zadania zaowocowaĹ&#x201A;a powstaniem pierwszej na Ĺ&#x203A;wiecie drukarki przemysĹ&#x201A;owej CIJ wyposaĹźonej w inteligentny, zintegrowany oraz niezawodny system podtrzymania zasilania.

MajÄ&#x2026;c na wzglÄ&#x2122;dzie, Ĺźe przemysĹ&#x201A;owe drukarki z ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym strumieniem atramentu (CIJ â&#x20AC;&#x201C; ang. Continuous Ink-Jet) sÄ&#x2026; niezbÄ&#x2122;dne dla utrzymania ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci produkcji, konstruktorzy EBS Ink-Jet Systems opracowali model, ktĂłry przez pierwsze 30 sekund po zaniku zasilania pracuje normalnie, a dĹ&#x201A;uĹźsza przerwa w zasilaniu automatycznie uruchamia procedurÄ&#x2122; pĹ&#x201A;ukania systemu atramentowego. W tym przypadku nie ma ryzyka zaschniÄ&#x2122;cia resztek atramentu, nie trzeba wzywaÄ&#x2021;

serwisu do czyszczenia zatkanych elementĂłw, a po powrocie napiÄ&#x2122;cia sieciowego, drukarka jest gotowa do ponownego wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia. Jako zasobnik energii dla systemu podtrzymania zasilania zostaĹ&#x201A;y uĹźyte superkondensatory o bardzo duĹźej pojemnoĹ&#x203A;ci, ktĂłre idealnie sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w zastosowaniach, gdzie istnieje koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; szybkiego gromadzenia i oddawania energii.

Za swĂłj wynalazek konstruktorzy drukarki EBS-6600 zostali nagrodzeni ZĹ&#x201A;otym Medalem TargĂłw PoznaĹ&#x201E;skich PAKFOOD 2017 za innowacyjny produkt.

".

-D

MOBILNY SYSTEM STEROWANIA X90 ModuĹ&#x201A;owy sterownik X90 i system I/O moĹźna teraz wyposaĹźyÄ&#x2021; w funkcjÄ&#x2122; monitorowania stanu, ktĂłra gwarantuje wczesne ostrzeganie o nadchodzÄ&#x2026;cych awariach maszyny. DziÄ&#x2122;ki nowym funkcjom moĹźliwe jest wykrycie problemĂłw juĹź we wczesnych etapach i korygowania ich, zanim doprowadzÄ&#x2026; do nieplanowanego przestoju. Predykcyjne utrzymanie ruchu, oparte na monitorowaniu stanu maszyny, pozwala zmaksymalizowaÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; maszyny oraz ograniczyÄ&#x2021; koszty nieplanowanych przestojĂłw.

ModuĹ&#x201A; X90 umoĹźliwia operatorom staĹ&#x201A;e monitorowanie stanu sprzÄ&#x2122;tu. Wyniki pomagajÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnie okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021;, ktĂłre komponenty wymagajÄ&#x2026; konserwacji oraz odpowiednio zaplanowaÄ&#x2021; prace serwisowe. Typowe aplikacje obejmujÄ&#x2026; ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;y monitoring ruchomych elementĂłw maszyny, takich jak zespoĹ&#x201A;y hydrauliczne, pasy, przekĹ&#x201A;adnie i silniki. Przetworzone dane z czujnikĂłw sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne do wykorzystania, takĹźe w aplikacji.

.C

MONITOROWANIE PROCESĂ&#x201C;W UTWARDZANIA FARB PROSZKOWYCH UzupeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;c wprowadzony niedawno na rynek rejestrator temperatury DATAPAQ EasyTrack3 do utwardzania farb proszkowych, firma Fluke Process Instruments dodaĹ&#x201A;a do oferty obszerny zestaw precyzyjnych i niezawodnych sond termoparowych.

Termopary typu K sÄ&#x2026; zgodne ze specyfikacjÄ&#x2026; ANSI MC96.1 dla klasy dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci Âą1,1 °C lub 0,4 proc. SÄ&#x2026; dostarczane z kablem zaizolowanym PTFE, zapewniajÄ&#x2026;cym rĂłwnoczeĹ&#x203A;nie elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i dĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w Ĺ&#x203A;rodowisku przemysĹ&#x201A;owym. MierzÄ&#x2026; temperaturÄ&#x2122; do 265 °C. Dodatkowo, dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; termopary wysoko te m p e ra tu ro w e z wĹ&#x201A;Ăłkna szklanego o zakresie pomiaru do 500 °C. Róşne opcje mocowania pozwalajÄ&#x2026; na umieszczanie ich na wszystkich magne-

18

tycznych i niemagnetycznych produktach o dowolnych ksztaĹ&#x201A;tach i wymiarach. MaĹ&#x201A;e sondy powierzchniowe charakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; bardzo krĂłtkim czasem odpowiedzi, dziÄ&#x2122;ki czemu nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do monitorowania temperatury drobnych elementĂłw, tworzyw szucznych i puszek. Sondy z uchwytem zaciskowym clamp-on mierzÄ&#x2026; temperaturÄ&#x2122; powierzchni i powietrza oraz mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; uĹźywane uniwersalnie do pomiaru temperatury przedmiotĂłw o cienkich Ĺ&#x203A;ciankach, na przykĹ&#x201A;ad z tĹ&#x201A;oczonego aluminium. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; róşne sondy magnetyczne do szybkiego mocowania do powierzchni z metali Ĺźelaznych na ruchomych liniach â&#x20AC;&#x201C; np. magnetyczne sondy offsetowe do monitorowania pĹ&#x201A;askich produktĂłw i temperatury powietrza oraz sondy powierzchniowe MicroMag z Ĺ&#x201A;atwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; mieszczÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; w ciasnych przestrzeniach. OfertÄ&#x2122; uzupeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; dwu-, czteroi szeĹ&#x203A;ciokanaĹ&#x201A;owe zaciski umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce szybkie odĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie rejestratora danych oraz tagi ID.

4 # ! #

AUTOMATYKA

PRODUKTY

SKUTECZNA OCHRONA LAMP LED PRZED PRZEPIÄ&#x2DC;CIAMI Rodzina ogranicznikĂłw BLT to optymalne rozwiÄ&#x2026;zanie firmy Phoenix Contact we wszelkich aplikacjach z lampami LED. Modele BLT-T2.. zostaĹ&#x201A;y zaprojektowane specjalnie do zastosowania w instalacji oĹ&#x203A;wietleniowej ulic, tuneli, jak i obiektĂłw, w tym hal przemysĹ&#x201A;owych. MajÄ&#x2026; odpowiednie zaciski, umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie odgaĹ&#x201A;Ä&#x2122;Ĺşne oraz przelotowe, co moĹźe uĹ&#x201A;atwiÄ&#x2021; ich Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie w lampie. WĹ&#x201A;asne wskaĹşniki statusu oraz moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sygnalizacji uszkodzenia przez wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie lampy uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; szybki serwis.  SÄ&#x2026; to rozwiÄ&#x2026;zania Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;ce parametry ogranicznikĂłw typu 2 i typu 3. ZdolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odprowadzania prÄ&#x2026;dĂłw 5 kA 8/20 przy niskim poziomie ochrony istotnie wspiera dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺźycia takich lamp. To z kolei przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na ograniczenie kosztĂłw eksploatacyjnych. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb moĹźna zastosowaÄ&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zania dla urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; o klasach izolacji I oraz II. Niewielkie wymiary, jak i eliptyczne otwory uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; montaĹź mechaniczny w dowolnym miejscu i w wielu róşnych zastosowaniach.

LASER GENIUS WYPOSAĹťONY W COMBO TOWER LASER Prima Power poszerza moĹźliwoĹ&#x203A;ci maszyny do ciÄ&#x2122;cia laserowego Laser Genius 1530.

Zaprezentowane w tym roku na targach Blechexpo urzÄ&#x2026;dzenie zostaĹ&#x201A;o wyposaĹźone w automatyczny system magazynowania z funkcjÄ&#x2026; zaĹ&#x201A;adunku i rozĹ&#x201A;adunku Combo Tower Laser. GĹ&#x201A;owica tnÄ&#x2026;ca z nowoczesnÄ&#x2026; adaptacyjnÄ&#x2026; optykÄ&#x2026; upraszcza pracÄ&#x2122; i pomaga zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; rentownoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji. WĹ&#x201A;Ăłkno wÄ&#x2122;glowe, z ktĂłrego wykonane jest ramiÄ&#x2122; maszyny oraz napÄ&#x2122;dy liniowe w gĹ&#x201A;Ăłwnych osiach zapewniajÄ&#x2026; duĹźe przyspieszenie i prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Maszyna zostaĹ&#x201A;a zaprezentowana po raz pierwszy ze źrĂłdĹ&#x201A;em lasera o mocy 10 kW (z firmy IPG Photonics), co zwiÄ&#x2122;ksza jej wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, zwĹ&#x201A;aszcza w przypadku grubszych blach. Ta konfiguracja produktu jest przeznaczona szczegĂłlnie dla sektorĂłw rolnictwa i budownictwa, gdzie powszechnie stosuje siÄ&#x2122; grubsze blachy.

!( 0 )

! ! + R E K L A M A

www.movida.com.pl

FACILITY MANAGEMENT

12-13-14 grudnia 2017 r., Warszawa DOKUMENTACJA TECHNICZNA I AUDYTY

f f f

f

OUTSOURCING FM

f

f f

!"!#$ % &'() *+ /568/!) *+ 9: ": 6 ;59<

11/2017

f

19

PRODUKTY

NOWE E-TUBY ODPORNE NA WIÓRY igus wprowadza do oferty nowe wymiary tub energetycznych serii R2.1, które jak wykazały testy laboratoryjne, należą do najlepiej uszczelnionych tub energetycznych wykorzystywanych w aplikacjach ruchomych. Mimo szczelności, tuby serii R2.1 są łatwo otwieralne, co w dużym stopniu ułatwia prace instalacyjne.

Dostępne są nowe wymiary z wysokością wewnętrzną 26 mm, 40 mm oraz 48 mm w wersji z pokrywami, które można otworzyć wzdłuż wewnętrznego promienia. Rozszerzenie asortymentu pozwala na optymalny dobór, ułatwiając zarówno szybki montaż, jak i późniejszy proces wypełnienia. Pokrywy wszystkich wersji serii R2.1 są otwieralne i nie ma konieczności ich usuwanie w celu napełnienia tuby. Kontury tub są gładkie a krzywizna i szczelne tolerancje produkcyjne za-

pobiegają gromadzeniu się wiórów między ogranicznikami.

Zintegrowana konstrukcja siatki zapewnia również stabilny podział wewnętrzny, nawet w aplikacjach wymagających montażu bocznego. Dzięki hamulcowi w ogranicznikach poszczególnych ogniw prowadnika, jego praca jest znacznie cichsza. Mniej wibracji przekłada się na bardziej precyzyjną obróbkę danego elementu.

Podwójne ograniczniki umożliwiają tubie energetyczną absorpcję dużej masy wypełnienia oraz sterowanie dużymi długościami samonośnymi. Dzięki uniwersalnym elementom łączącym serii R2.1, mocowanie przewodu można odciążyć zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz przekroju przewodu.

#

PRIMA POWER WPROWADZA SYSTEM LPBB

Linia produkcyjna LPBB Prima Power to kompaktowy system odpowiadający za wycinanie laserowe, wykrawanie, gięcie oraz transport detali. W jednym procesie produkcyjnym z arkuszy blachy może wytworzyć gotowe, gięte komponenty bardzo wysokiej jakości. Specjalnie, ze względu na premierę

na targach Blechexpo w Stuttgarcie, nowa generacja maszyny została zintegrowana z linią produkcyjną. System LPBB, debiutujący na targach, składał się z nowej kombinacji wykrawarki i lasera Combi Genius 1530, automatu gnącego Express Bender EBe 5-3 oraz robota LSR, który odpowiada za załadunek i układanie detali. Dzięki nowym rozwiązaniom automatyki wysoką wydajność osiąga się przez zminimalizowanie czasów oczekiwania i wykonywanie innych operacji w czasie oczekiwania. Natomiast EBe5-3, wchodzący w skład systemu LPBB, jest elastyczną, automatyczną serwo-elektryczną maszyną o maksymalnej długości gięcia 2750 mm.

! ! +

PSOC 6 BLE PIONEER DO TWORZENIA UKŁADÓW IoT RS Components wprowadził do oferty zestaw Pioneer do mikrokontrolera PSoC 6 firmy Cypress Semiconductor.

Układ PSoC 6 został opracowany specjalnie do zastosowań w sieci IoT. Charakteryzuje się ultraniskim poborem mocy, elastyczną architekturą i wbudowanymi zabezpieczeniami, które są niezbędne dla układów IoT nowej generacji.

Zestaw PSoC 6 BLE Pioneer ma wbudowany układ PSoC 63, z gotowym do pracy modułem Bluetooth 5, tworząc tym samym potężną platformę typu launchpad do projektowania układów IoT. Pozostałe wbudowane elementy to pamięć flash NOR 512 Mb Quad-SPI firmy Cypress oraz sterownik EZ-PD USB typu C z zasilaniem. Dodatkowo, za rezerwowe źródło energii służą akumulatory LiPo oraz superkondensatory. Użytkownicy mają możliwość dostosowania interfejsu do własnych potrzeb za pomocą wbudowanych przycisków dotykowych,

20

suwaków oraz czujnika zbliżeniowego, bazujących na technologii CapSense firmy Cypress, oraz nakładki wyświetlacza E-ink o przekątnej 2,7 cala, stanowiącej część zestawu. Płytkę tę można podłączyć wtykowo do złącza nakładek Arduino UNO v3 na platformie rozwojowej.

PSoC 6 BLE Pioneer to kompleksowy zestaw zawierający pliki nagłówkowe, kod instalacyjny oraz w pełni zintegrowane oprogramowanie pośredniczące o nazwie Peripheral Driver Library (PDL), ułatwiające sterowanie elastycznie dostosowywanymi urządzeniami peryferyjnymi mikrokontrolerów PSoC 6.

) %

AUTOMATYKA

PRODUKTY

LICZNIK IMPULSĂ&#x201C;W DO ENKODERA INKREMENTALNEGO DIMOD-I DiMod-I to programowalny licznik dedykowany do pracy z enkoderem inkrementalnym z wyjĹ&#x203A;ciem w standardzie HTL lub TTL. PodĹ&#x201A;Ä&#x2026;czony enkoder zasilany jest bezpoĹ&#x203A;rednio z licznika. DiMod-I ma funkcjÄ&#x2122; skalowania zliczonych impulsĂłw na mierzonÄ&#x2026; przez czujnik wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; (np. mm, m, °, â&#x20AC;Ś). Na wyĹ&#x203A;wietlaczu moĹźe byÄ&#x2021; wyĹ&#x203A;wietlana wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; reprezentujÄ&#x2026;ca zmierzonÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122;, wykonane cykle lub prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; (jednostka â&#x20AC;&#x201C; 1/sek lub 1/min. Typowa aplikacja dla licznika DiMod z enkoderem inkrementalnym to pomiar dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci materiaĹ&#x201A;u i zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;czanie sygnalizatora LED w momencie przekroczenia zadanej wartoĹ&#x203A;ci.

Wersja panelowa zawiera wyĹ&#x203A;wietlacz LED (wysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfry â&#x20AC;&#x201C; 14,4 mm) oraz dwa wyjĹ&#x203A;cia przekaĹşnikowe (NO), wyjĹ&#x203A;cie RS-485 (Modbus RTU), zasilanie 8â&#x20AC;&#x201C;26 V DC, funkcje matematyczne (operacje na wartoĹ&#x203A;ciach zmierzonych).

Obudowa, wykonana z materiaĹ&#x201A;u Noryl SE1GFN ma wymiary 296 mm Ă&#x2014; 48 mm Ă&#x2014; 65 mm. Wymagane jest oprogramowanie APSystem PC.

Tworzymy bezpieczne miejsca pracy.

Blokada elektromagnetyczna AZM300

! #

NOWE SWITCHE Z RODZINY VIPER

! "

#

$

%

& % '

www.schmersal.pl

R E K L A M A

Oferta firmy Tekniska powiÄ&#x2122;kszyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; o nowe switche z rodziny Viper dedykowanej do zastosowaĹ&#x201E; kolejowych.

Switche tej linii produktowej speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; surowe wymagania norm kolejowych EN 50155, IEC 60571, EN 50121-4, EN 50124-1, EN45545-2, NFPA130 oraz norm przemysĹ&#x201A;owych IEEE 1478, EN 610006-2, EN 61000-6-4 i innych. Najnowsze produkty linii Viper oferujÄ&#x2026; 20 portĂłw ze zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czami M12 i w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od typu cztery szybkie porty Gigabit Ethernet, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrym moĹźliwa jest sprawna transmisja sygnaĹ&#x201A;Ăłw multimedialnych.

KaĹźdy z nich jest przystosowany do pracy w ringu FRNT â&#x20AC;&#x201C; topologii redundantnej, opartej na autorskim rozwiÄ&#x2026;zaniu  Westermo zapewniajÄ&#x2026;cym rekonfiguracjÄ&#x2122; ringu w czasie do 20 ms. Nowe Vipery sÄ&#x2026; wykonane jako klasyczne switche warstwy drugiej (L2) lub switche warstwy trzeciej (L3) majÄ&#x2026;ce funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; routera. DziÄ&#x2122;ki licznym portom, nowe switche pozwolÄ&#x2026; na redukcjÄ&#x2122; kosztĂłw wyposaĹźenia sieciowego skĹ&#x201A;adĂłw kolejowych bÄ&#x2026;dĹş â&#x20AC;&#x201C; dziÄ&#x2122;ki szerszemu wykorzystaniu topologii redundantnych â&#x20AC;&#x201C; podniosÄ&#x2026; w zdecydowany sposĂłb wskaĹşniki niezawodnoĹ&#x203A;ci i dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;ci sieci pokĹ&#x201A;adowych.

Safe solutions for your industry 11/2017

21

PRODUKTY

MODUŁ IO-LINK-MASTER Z LINERECORDER AGENT Moduł IO-Link-Master firmy ifm ma wbudowanych osiem portów IO-Link V1.1 z obsługą COM1, COM2, COM3 oraz SIO, 10 dodatkowych wejść binarnych 24 V DC oraz dwa konfigurowalne wejścia/wyjścia binarne i dwa porty Ethernet 10/100 Base-Tx ze zintegrowanym przełącznikiem. Obudowa modułu ma stopień ochrony IP20, o szerokości jedynie 45 mm, z przeznaczeniem do montażu w szafie.

Zakres temperatury pracy wynosi od 0 °C do 70 °C. Za pomocą zaimplementowanego oprogramowania Linerecorder Agent urządzenie master umożliwia bezpośrednie połączenie w sieci wszystkich urządzeń IO-Link z lokalnym serwerem za pośrednictwem sieci Ethernet. Za pomocą tego połączenia można bezpośrednio odczytywać

i przetwarzać dalej w systemach IT dane maszyn, parametry procesów oraz dane diagnostyczne. Łatwe do obsługi oprogramowanie serwera Linerecorder Smartobserver umożliwia ocenę danych za pomocą ukształtowanego zgodnie ze specyfikacją klienta kokpitu. Te same mechanizmy komunikacji umożliwiają bezpośrednie łączenie maszyn ze sobą oraz wymianę danych istotnych ze względu na produkcję.

Po raz pierwszy dane z czujników mogą być transmitowane bezpośrednio do oprogramowania przedsiębiorstwa i to nawet między poszczególnymi zakładami lub nawet na całym świecie.

@

KOMPUTERY PRZEMYSŁOWE BM3300 BM3300 to rodzina bezwentylatorowych komputerów przemysłowych typu box do montażu książkowego, opartych na rodzinie dwurdzeniowych procesorów Intel Skylake U Celeron, Core i3, i5 i i7 15W. Ich zwarta, solidna i kompaktowa, w pełni aluminiowa obudowa box typu book mounting jest przystosowana do pracy w trudnych warunkach przemysłowych. Front zapewnia dobrą widoczność sygnałów i ostrzeżeń oraz wygodny dostęp do slotu CFast czy modułu baterii. Komputery mają ergonomiczne okablowanie i zabezpieczenie przed przypadkowym odłączeniem kabla i wymagają mniejszej przestrzeni instalacyjnej.

Płyta główna typu „all-in-one” ma od góry trzy porty Ethernet 10/100/1000 Mbps, które obsługują funkcje „Jumbo Frame” i „Wake on Lan”, dwa

porty USB 3.0, jedno wyjście wideo DVI-D lub złącze wideo (RJ45) do zdalnego przesyłania sygnałów wideo i USB do 100 m. Z przodu znajduje się port USB 3.0, gniazdo SATA III CFast, gniazdo do zewnętrznego zestawu bateryjnego i diody sygnalizacyjne. Płyta główna ma również złącze mSATA dla dysku SSD SATA III, jedno złącze SATA III dla 2,5 „SSD/HDD, do 16 GB pamięci RAM z jednym modułem SODIMM DDR4 i wewnętrznym złączem do dodatkowych interfejsów szeregowych lub USB. Urządzenia są wyposażone w zasilacz 24 V CD z galwaniczną izolacją. Komputery przemysłowe BM3300 są wyposażone w wewnętrzny układ pasywnego chłodzenia, który umożliwia pracę w temperaturze do 50 °C.

A#

NOWY ROBOT MOBILNY MOBOT AGV ERUNNER eRunner jest najmniejszą jednostką w rodzinie robotów MOBOT AGV. Poza kompaktowymi wymiarami w nowej konstrukcji została zastosowana obudowa z kompozytów o opływowych kształtach, która pozwala na jego bezpieczną pracę nie tylko w aplikacjach przemysłowych.

Umożliwia również swobodne przemieszczanie się w przestrzeniach biurowych lub w laboratoriach. MOBOT AGV eRunner sprawdzi się w transporcie detali na linii produkcji elektronicznej, na lotniskach, w szpitalach oraz budynkach użyteczności publicznej.

22

Wyposażony jest w laserowy skaner przestrzeni z funkcją bezpieczeństwa. Dzięki jego działaniu robot AGV może odpowiednio reagować zwalniając lub całkowicie zatrzymując się. Zapobiega to ewentualnym kolizjom i zapewnia bezpieczną pracę z ludźmi.

Robota eRunner charakteryzuje ośmiogodzinny czas pracy i udźwig do 100 kg. Komunikacja odbywa się przez Wi-Fi, a nawigacja za pomocą systemu optycznego z linią kolorową lub systemu laserowego mapowania terenu (LMS). Istnieje możliwość automatycznego ładowania akumulatorów.

E : A

AUTOMATYKA

PRODUKTY

SYSTEM PRZEKAĹšNIKĂ&#x201C;W PRZEMYSĹ OWYCH RIFLINE Phoenix Contact rozszerzyĹ&#x201A; ofertÄ&#x2122; moduĹ&#x201A;Ăłw przekaĹşnikowych Rifline complete o wersje z przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czami Ĺ&#x203A;rubowymi. Rifline complete to system niedrogich przekaĹşnikĂłw przemysĹ&#x201A;owych, w skĹ&#x201A;ad ktĂłrego wchodzÄ&#x2026; róşne wersje moduĹ&#x201A;Ăłw: poczÄ&#x2026;wszy od wÄ&#x2026;skich typĂłw 6,2 mm a na odpowiednikach stycznikĂłw maĹ&#x201A;ej mocy koĹ&#x201E;czÄ&#x2026;c.  System skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z gniazd z przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czami push in lub Ĺ&#x203A;rubowych, przekaĹşnikĂłw elektromechanicznych lub pĂłĹ&#x201A;przewodnikowych, wtykanych moduĹ&#x201A;Ăłw przeciwzakĹ&#x201A;Ăłceniowych, oznacznikĂłw i mostkĂłw.  Dodatkowo za pomocÄ&#x2026; moduĹ&#x201A;u czasowego z prostego przekaĹşnika moĹźna zrobiÄ&#x2021; przekaĹşnik czasowy o trzech róşnych funkcjach. Jednolita konstrukcja gniazd  umoĹźliwia np. zmostkowanie cewek przekaĹşnikĂłw z jednym, dwoma czy teĹź z czterema zestykami przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznymi. Do Ĺ&#x201A;atwego rozprowadzenia potencjaĹ&#x201A;Ăłw moĹźna wykorzystaÄ&#x2021; mostki wtykowe pochodzÄ&#x2026;ce z  systemu zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czek szynowych Clipline Complete. Dla uproszczenia zamawiania moduĹ&#x201A;y RIFLINE complete  dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; jako kompletne moduĹ&#x201A;y przekaĹşnikowe skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; z gniazda, przekaĹşnika, moduĹ&#x201A;u przeciwzakĹ&#x201A;Ăłceniowego i dĹşwigni blokujÄ&#x2026;cej.

!( 0 )

NOWA APLIKACJA FLEET MANAGER

! ! + $ % + * + + % %

%

11/2017

R E K L A M A

Firma Prima Power, dostawca maszyn i dedykowanych im rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; programowych, wprowadza nowÄ&#x2026; aplikacjÄ&#x2122; konsoli internetowej do monitorowania i analityki maszyn Fleet Manager, ktĂłra obecnie jest dostÄ&#x2122;pna dla urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; laserowych 2D i 3D. Oferuje ona ulepszone wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci uĹźytkowe oraz bardziej wydajne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie z chmurÄ&#x2026;. Fleet Manager dostarcza informacji na osi czasu o alarmach i rÄ&#x2122;cznych operacjach, rĂłwnieĹź w czasie rzeczywistym. Raporty analityczne dotyczÄ&#x2026;ce produkcji i wydajnoĹ&#x203A;ci maszyn pozwalajÄ&#x2026; redukowaÄ&#x2021; czas przestojĂłw i umoĹźliwiajÄ&#x2026; prewencyjnÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; technicznÄ&#x2026;.

23

ROZMOWA

SiÅ&#x201A;a tkwi we wspóÅ&#x201A;pracy

%

+ + J + *#

# # + & #% % + * !

% # (

# ( + *K

&!:

+ + ( L * K

% K

+

D .# + + % M #

% J

# % # -! - + 3

24

AUTOMATYKA

ROZMOWA

Fot. APS

Firma APS regularnie notuje dobre wyniki finansowe, co znajduje odzwierciedlenie m.in. w rynkowych nagrodach – jedna z ostatnich to tytuł Geparda Biznesu 2016. Co jest filarem stabilnej kondycji finansowej spółki?

Kondycja finansowa to jedno z najważniejszych kryteriów oceny firmy. Dobrą, stabilną kondycję w aspekcie finansowym spółka Automatyka-Pomiary-Sterowanie zawdzięcza przyjętej filozofii, którą nazwałbym uczciwością biznesową – zarówno w stosunku do pracowników firmy, jak i kontrahentów oraz partnerów biznesowych. Takie podejście wymusiło prowadzenie polityki zrównoważonego rozwoju, która przekładała się na osiągane w poszczególnych latach wyniki firmy – zróżnicowane, ale zawsze dodatnie.

W przyszłym roku spółka będzie świętować ćwierćwiecze działalności. Jak doszło do jej powstania?

Firmę tworzyliśmy na początku lat 90.

Spółka powstała w ramach restrukturyzacji Elektrociepłowni Białystok, na bazie Wydziału Automatyki. Początek działalności firmy to wyniesione z elektrociepłowni doświadczenia w pracach remontowych i eksploatacyjnych. Mieliśmy to szczęście, że pracując w elektrociepłowni, braliśmy udział w modernizacjach, w tym we wdrażaniu mikroprocesorowego systemu sterowania i nadzoru nad pracą duobloku BC 50.

Od pierwszego dnia działalności rozumieliśmy, iż poleganie na umiejętnościach wyniesionych z poprzedniej firmy to za mało, aby odnieść sukces, a nawet utrzymać się na rynku. Firma nie miała projektantów, kierowników budów z uprawnieniami, programistów. Postawiliśmy na naszych pracowników, umożliwiając im rozwój, proponując szkolenia, studia uzupełniające i zdobycie uprawnień. Wierzyliśmy w pracowników i sukces. Ukoronowaniem pierwszego etapu rozwoju było uzyskanie już po trzech latach działalności certyfikatu ISO 9001 obejmującego wszystkie obszary firmy, z projektowaniem i programowaniem włącznie.

Przeglądając listę referencyjną spółki z początkowych lat istnienia, można zobaczyć, jak dynamicznie firma rozwijała się i poszerzała kompetencje.

11/2017

Jakie wskazałby Pan filary sukcesu?

W czasie blisko 25 lat istnienia, dzięki unikalnej strategii i ciągłemu poszerzaniu oferty o innowacyjne usługi z dziedziny automatyki przemysłowej i elektryki, spółka APS z nikomu nieznanej firmy stała się jednym z krajowych liderów tej branży. Jesteśmy partnerem i dystrybutorem wielu znanych firm polskich, jak i zagranicznych, oferując sprzedaż detaliczną oraz hurtową podzespołów i komponentów automatyki przemysłowej i elektryki.

Proponujemy kompleksowe usługi oparte na najnowocześniejszych narzędziach projektowych i programistycznych oraz najnowszej generacji rozwiązaniach technologicznych.

W mojej opinii podstawowym czynnikiem sukcesu w firmie usługowej, działającej na tak wymagającym rynku jak automatyka przemysłowa, jest za-

Debiut firmy na GPW przypadł na grudzień 2008 r., a więc na początek kryzysu gospodarczego i gwałtownych spadków notowań, ale decyzji nie zmieniliśmy.

Czy, z perspektywy czasu, decyzja o wejściu na giełdę była korzystna?

Z jednej strony obecność na giełdzie to stałe obowiązki, konieczność przestrzegania zasad i raportowania, jak również dodatkowe obciążenia finansowe. Nasze oczekiwania, iż klienci, mając możliwość zawarcia kontraktu ze spółką akcyjną z przejrzystymi finansami i zasadami działania, chętniej będą wybierać taką spółkę, nie do końca się sprawdziły.

Nadal, niestety, w przetargach dominuje wybór firmy tańszej, bez względu na status, kompetencje, wiarygodność. Nawet jeżeli cena oferty wskazuje, że nie jest możliwe wykonanie kontraktu według założeń i oczekiwań inwestora, zama-

NADAL, NIESTETY, W PRZETARGACH DOMINUJE WYBÓR FIRMY TAŃSZEJ, BEZ WZGLĘDU NA STATUS, KOMPETENCJE, WIARYGODNOŚĆ. wsze kadra i pracownicy. Najmocniejsze punkty firmy to: doświadczeni pracownicy, kompleksowość oferowanej usługi, referencje i współpraca z partnerami, którzy działają w oparciu o filozofię partnerstwa, polegającą na uzyskiwaniu z każdej współpracy wartości dodanej – nie tylko w postaci wyższego zysku, ale też wzrostu potencjału i konkurencyjności firm.

10 lat temu firma zadebiutowała na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Co o tym zadecydowało?

Wejście na GPW wynikało z tego, że szukaliśmy sposobu na dalszy rozwój firmy.

Wierzyliśmy, iż obecność na parkiecie GPW, NewConnect – adresowanym do dynamicznych, innowacyjnych spółek – uwiarygodni nas wśród klientów, a zarządowi i kierownictwu spółki umożliwi sprawdzenie się w nowej roli oraz zmierzenie z kolejnym wyzwaniem.

Byliśmy pierwszą podlaską spółką, która zadebiutowała na NewConnect i jedną z pierwszych firm w kraju z tej branży.

wiający najczęściej podejmują decyzję o wyborze firmy najtańszej. Korzyści z obecności na GPW są zatem niewymierne i nie można jednoznacznie powiedzieć, gdzie dziś byłby APS, gdybyśmy takiej decyzji nie podjęli. Jednak patrząc z perspektywy czasu główni właściciele i zarząd firmy uważają, że decyzja była dobra, ponieważ wiązała się z nastawieniem na rozwój i uwiarygodnienie firmy.

Rozwiązania i realizacje APS są dziś obecne w bardzo wielu branżach.

Czy planujecie intensyfikację działań w którymś z sektorów?

Firma wywodzi się z sektora energetyki – w tym obszarze nasze kompetencje, poparte zrealizowanymi kontraktami, są największe. Działamy też w branży przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych, przedsiębiorstw wodociągowych, oczyszczalniach ścieków i wielu innych.

Jako przykłady mogę wymienić realizację prac elektrycznych i automatyki na budowie II linii metra w Warszawie, na Lotnisku Chopina w Warszawie czy 25

ROZMOWA w fabryce złota w Krasnojarsku na Syberii. W związku z rysującymi się bardzo dobrymi perspektywami przed firmami z branży spożywczej oraz biorąc pod uwagę, iż jesteśmy z regionu Polski północno-wschodniej, gdzie dominuje przemysł spożywczy i przetwórczy, widzimy potrzebę zintensyfikowania działań w kierunku szerszej obecności w tej branży. Z tym wiąże się również rozszerzenie oferty APS o robotykę. Polska należy do krajów o bardzo niskim zrobotyzowaniu przemysłu i nie mamy wątpliwości, że ten kierunek jest bardzo perspektywiczny. Chcemy wykorzystać tę szansę, szczególnie z uwagi na fakt, że kompetencje APS we wdrażaniu kompleksowych systemów automatyki przemysłowej powinny procentować przy wdrażaniu zaawansowanych rozwiązań z obszaru robotyki. Współpracujemy z firmą ASTOR, dostawcą kompleksowych rozwiązań w dziedzinie robotyki, mającą ugruntowaną pozycję na rynku. Bardzo liczymy na pozytywne efekty naszych działań.

Od projektowania przez wykonanie po serwis – tak można chyba najkrócej podsumować ofertę i zasady działania APS. Które z wachlarza usług uznajecie za strategiczne?

Nadal uważamy, iż wiodąca powinna być oferta z zakresu energetyki. Partnerska współpraca z krajowymi i światowymi liderami na rynku automatyki sprawia, iż możemy podjąć się każdej realizacji w tym obszarze, bez względu na zastosowany system, aparaturę czy miejsce inwestycji. Mamy kompetencje do realizacji kontraktów na zasadach generalnego wykonawcy i mamy za sobą udane realizacje w tym zakresie. Nasz atut to dostępność potencjału firm Konsorcjum Energetycznego, które powstało w wyniku porozumienia i ścisłej współpracy firm energetycznych.

W skład grupy wchodzi sześć podlaskich firm: APS SA, Elrem Sp. z o.o., Energoinwest JK, Ferrox Sp. z o.o., Nawec Sp. z o.o. i Remex Sp. z o.o., a łączy je wspólne pochodzenie – wszystkie wywodzą się z Elektrociepłowni Białystok. Jako grupa podejmujemy wspólne działania w zakresie świadczenia usług i wykonywania robót, przede wszystkim w energetyce, ale też wszędzie, 26

gdzie połączenie sił przynosi korzyści.

Od wielu lat staraliśmy się o zdobycie stałych kontraktów na prefabrykację szaf sterowniczych i rozdzielni – ten kierunek uważamy za perspektywiczny.

W ostatnim czasie pozyskujemy zlecenia od klientów zagranicznych na tego rodzaju produkcję i chcemy kontynuować tę współpracę. Szczególnie cieszą nas zlecenia, w których możemy pokazać nasze kompetencje w zakresie usługi kompleksowej – od projektu, przez prefabrykację, oprogramowanie, po uruchomienie w obiekcie w dowolnym miejscu świata. W tym aspekcie mamy przewagę nad firmami, które jedynie powielają wcześniejsze rozwiązania lub produkują wyłącznie na podstawie dokumentacji klienta.

Dwa lata temu utworzona została Grupa Kapitałowa APS, w skład której wchodzą dwie firmy: Automatyka-Pomiary-Sterowanie SA i ELREM Sp. z o.o. Skąd taka decyzja?

Obie firmy łączy wspólne pochodzenie – wywodzą się z Elektrociepłowni Białystok. Decyzja o stworzeniu Grupy Kapitałowej APS wynikła z przekonania, że połączenie kapitałowe to szansa na rozwój dwóch silnych spółek mających indywidualne specjalizacje, wykorzystanie silnych stron każdej firmy w celu uzyskania efektu synergii, wzajemne przekazywanie doświadczeń, dobrych praktyk, optymaliza-

cja kosztów. Pozostajemy odrębnymi firmami, ale w trakcie pozyskiwania prac i realizacji umów wspieramy się w działaniach. Jako grupa podejmujemy wspólne działania w zakresie świadczenia kompleksowych robót z zakresu automatyki przemysłowej i elektryki.

Historia współpracy spółek APS i Elrem liczy blisko 20 lat – współpracowaliśmy z sukcesem przy realizacji największych i najtrudniejszych kontraktów na długo przed utworzeniem Grupy Kapitałowej.

Co postrzegacie jako największe wyzwanie na najbliższe lata dla takich firm jak APS? Obserwując i analizując rynek automatyki przemysłowej w kraju, widzimy, iż niewiele firm oferuje kompleksowe usługi oparte na kompetencjach i doświadczeniu w zakresie porównywalnym z APS. Największym wyzwaniem w najbliższych latach będzie utrzymanie i poszerzanie kadry specjalistów, bez których trudno marzyć o rozwoju innowacyjnych i gwarantujących utrzymanie przewagi konkurencyjnej usług i produktów.

Zapewnienie firmie odpowiedniej kadry inżynierskiej i technicznej, o której Pan wspomniał, staje się coraz większym wyzwaniem. Czy Pana zdaniem sytuację mogłoby poprawić zacieśnienie współpracy między nauką a przemysłem?

JERZY BUSŁOWSKI Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej. Ukończył podyplomowe studia menedżerskie na Uniwersytecie w Białymstoku. Karierę zawodową rozpoczął w 1979 r. w Elektrociepłowni Białystok, gdzie początkowo piastował stanowisko inspektora nadzoru, pracując w Wydziale Inwestycji przy budowie nowych bloków, a następnie został kierownikiem działu AKPiA. W 1994 r. rozpoczął pracę w spółce Automatyka-Pomiary-Sterowanie (APS SA), powstałej w ramach restrukturyzacji Elektrociepłowni Białystok. Najpierw pracował jako kierownik działu i prokurent, a w 2007 r. został wiceprezesem zarządu i dyrektorem pionu handlowego, odpowiedzialnym za pozyskiwanie kontraktów realizowanych przez Biuro Przegotowania Ofert oraz sprzedaż produktów realizowanych przez Biuro Handlowe.

Działa w Stowarzyszeniu Elektryków Polskich.

Zainteresowania pozazawodowe to turystyka, tango argentyńskie i historia Podlasia.

AUTOMATYKA

ROZMOWA Nie ulega wÄ&#x2026;tpliwoĹ&#x203A;ci, iş zacieĹ&#x203A;nienie wspĂłĹ&#x201A;pracy nauki z przemysĹ&#x201A;em to koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i skuteczna droga do ksztaĹ&#x201A;cenia inĹźynierĂłw, ktĂłrych oczekujÄ&#x2026; firmy takie jak APS. Nie tylko liczba dostÄ&#x2122;pnych na rynku inĹźynierĂłw i technikĂłw jest waĹźna, ale przede wszystkim jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x203A;wiadczonych przez tÄ&#x2122; kadrÄ&#x2122;

cach Rad PrzemysĹ&#x201A;owo-Programowych WydziaĹ&#x201A;Ăłw Elektrycznego i Mechanicznego Politechniki BiaĹ&#x201A;ostockiej â&#x20AC;&#x201C; spoĹ&#x201A;ecznych, kolegialnych organĂłw doradczych, wspierajÄ&#x2026;cych dziaĹ&#x201A;ania dziekanĂłw i Rad WydziaĹ&#x201A;Ăłw, rĂłwnieĹź pod kÄ&#x2026;tem dostosowania programu ksztaĹ&#x201A;cenia do potrzeb przemysĹ&#x201A;u.

Fot. APS

â&#x20AC;&#x201A;NAJWIÄ&#x2DC;KSZYM WYZWANIEM W NAJBLIĹťSZYCH LATACH BÄ&#x2DC;DZIE UTRZYMANIE I POSZERZANIE KADRY SPECJALISTĂ&#x201C;W, BEZ KTĂ&#x201C;RYCH TRUDNO MARZYÄ&#x2020; O ROZWOJU INNOWACYJNYCH I GWARANTUJÄ&#x201E;CYCH UTRZYMANIE PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ USĹ UG I PRODUKTĂ&#x201C;W. usĹ&#x201A;ug. Absolwent kaĹźdej uczelni, nawet z najlepszymi ocenami, wymaga sprawdzenia w warunkach dziaĹ&#x201A;ania firmy. DÄ&#x2026;Ĺźymy do skrĂłcenia tego okresu i dokonania wstÄ&#x2122;pnego wyboru pracownikĂłw juĹź na etapie studiĂłw.

Kierownictwo spĂłĹ&#x201A;ki, myĹ&#x203A;lÄ&#x2026;c nie tylko o obecnych, ale rĂłwnieĹź o przyszĹ&#x201A;ych kadrach, szuka najlepszych studentĂłw i oferuje im praktyki oraz staĹźe w APS. Co roku zatrudniamy mĹ&#x201A;odych inĹźynierĂłw, gĹ&#x201A;Ăłwnie absolwentĂłw Politechniki BiaĹ&#x201A;ostockiej. Efektem jest zmiana struktury wiekowej zaĹ&#x201A;ogi oraz zasilenie jej mĹ&#x201A;odÄ&#x2026;, wyksztaĹ&#x201A;conÄ&#x2026; kadrÄ&#x2026;. KaĹźdego roku praktykÄ&#x2122; wakacyjnÄ&#x2026; w firmie odbywa od kilkunastu do kilkudziesiÄ&#x2122;ciu studentĂłw politechniki.

APS zaprasza ponadto absolwentĂłw i studentĂłw uczelni technicznych do udziaĹ&#x201A;u w konkursie â&#x20AC;&#x17E;Wygraj staĹźâ&#x20AC;? na najlepszÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; dyplomowÄ&#x2026;. NagrodÄ&#x2026; jest pĹ&#x201A;atny staĹź w firmie. Ten sposĂłb pozyskania interesujÄ&#x2026;cych dla nas absolwentĂłw sprawdza siÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; kilku laureatĂłw skorzystaĹ&#x201A;o z wygranej i rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;o karierÄ&#x2122; zawodowÄ&#x2026; w APS, pracujÄ&#x2026;c w szeregach firmy do dziĹ&#x203A;.

Pracownicy Biura Projektowego APS prowadzÄ&#x2026; teĹź zajÄ&#x2122;cia z podstaw projektowania na Wydziale Elektrycznym Politechniki BiaĹ&#x201A;ostockiej. DziÄ&#x2122;ki temu majÄ&#x2026; okazjÄ&#x2122; wyĹ&#x201A;aniania przyszĹ&#x201A;ej kadry Biura ProjektĂłw APS. Przedstawiciele naszej firmy biorÄ&#x2026; rĂłwnieĹź udziaĹ&#x201A; w pra11/2017

WspomniaĹ&#x201A; Pan o patencie APS na pozyskanie wykwalifikowanych pracownikĂłw. A jaki jest Wasz sposĂłb na ich zatrzymanie w spĂłĹ&#x201A;ce?

Trudno wyobraziÄ&#x2021; sobie firmÄ&#x2122; dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; w dziedzinie automatyki przemysĹ&#x201A;owej bez doskonale wyksztaĹ&#x201A;conej, doĹ&#x203A;wiadczonej i stale podnoszÄ&#x2026;cej kwalifikacje kadry. Pracownicy na najwyĹźszym poziomie to warunek istnienia i konkurencyjnoĹ&#x203A;ci firmy. ChcÄ&#x2026;c zachowaÄ&#x2021; pozycjÄ&#x2122; lidera na rynku, musimy stale konkurowaÄ&#x2021; i wygrywaÄ&#x2021; z najlepszymi firmami, zarĂłwno z kraju, jak teĹź z zagranicy. To wymusza inwestowanie w pracownikĂłw. Takie inwestycje sÄ&#x2026; podstawowym warunkiem istnienia firmy, sÄ&#x2026; opĹ&#x201A;acalne i siÄ&#x2122; zwracajÄ&#x2026;.

Nasze doĹ&#x203A;wiadczenie pokazuje, Ĺźe najlepiej sprawdza siÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x17E;wychowanieâ&#x20AC;? pracownika w firmie. Proces rozpoczyna siÄ&#x2122; od praktyk uczniowskich i studenckich oraz staĹźy â&#x20AC;&#x201C; na tym etapie poznajemy potencjaĹ&#x201A; i moĹźliwoĹ&#x203A;ci przyszĹ&#x201A;ego pracownika, wyĹ&#x201A;apujemy talenty, a po zatrudnieniu sterujemy Ĺ&#x203A;cieĹźkÄ&#x2026; rozwoju, zdobywania doĹ&#x203A;wiadczeĹ&#x201E; i poszerzania kompetencji, umoĹźliwiajÄ&#x2026;c awanse na kolejne stanowiska. W tej branĹźy zdobywanie doĹ&#x203A;wiadczenia i nauka to proces trwajÄ&#x2026;cy nieprzerwanie przez caĹ&#x201A;Ä&#x2026; karierÄ&#x2122; zawodowÄ&#x2026;. Potrzebujemy pracownikĂłw nastawionych na innowacyjne, kreatywne myĹ&#x203A;lenie i dziaĹ&#x201A;anie.

W ramach programu doskonalenia zawodowego APS zapewnia pracownikom szkolenia, konferencje i seminaria, zarĂłwno wewnÄ&#x2122;trzne, jak i organizowane przez profesjonalne firmy szkoleniowe. Wspieramy osoby zatrudnione w APS w dodatkowych, wynikajÄ&#x2026;cych z ich wĹ&#x201A;asnej inicjatywy dziaĹ&#x201A;aniach zmierzajÄ&#x2026;cych do poszerzenia kompetencji â&#x20AC;&#x201C; np. w nauce na studiach inĹźynierskich, magisterskich, podyplomowych i doktoranckich oraz w zdobywaniu uprawnieĹ&#x201E; budowlanych do kierowania i projektowania. Zgodnie z normÄ&#x2026; ISO 9001 APS ma zdefiniowanÄ&#x2026; procedurÄ&#x2122; zarzÄ&#x2026;dzania zasobami ludzkimi. Program Ĺ&#x203A;cieĹźek rozwoju kariery oparty jest na matrycach kompetencyjnych jako narzÄ&#x2122;dziu do monitorowania Ĺ&#x203A;cieĹźki pracownika. Ponadto mamy ustalony sposĂłb przygotowywania i wdraĹźania kadry zastÄ&#x2122;pczej.

PodsumowujÄ&#x2026;c, zatrudnianie nowych pracownikĂłw w poszukiwaniu tych najlepszych oraz ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e inwestowanie w kadrÄ&#x2122; jest podstawowym elementem strategii firmy i warunkiem rozwoju.

Co wedĹ&#x201A;ug Pana w najwiÄ&#x2122;kszym stopniu przyciÄ&#x2026;ga nowych pracownikĂłw do APS? SÄ&#x2026;dzÄ&#x2122;, Ĺźe najwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; wartoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; przyciÄ&#x2026;gajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; mĹ&#x201A;odych inĹźynierĂłw do naszej firmy jest stabilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zatrudnienia, ciekawa praca, moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rozwoju i zdobycia doĹ&#x203A;wiadczenia podczas realizowania ciekawych kontraktĂłw, a w rezultacie moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; uzyskania uprawnieĹ&#x201E;.

Co bÄ&#x2122;dzie strategicznym celem firmy APS w najbliĹźszej przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci?

Dalsze poszerzanie grupy odbiorcĂłw i pozyskiwanie kontraktĂłw zagranicznych, utrzymanie kontaktĂłw i realizacja kolejnych usĹ&#x201A;ug dla firm, z ktĂłrymi rozpoczÄ&#x2122;liĹ&#x203A;my wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; w ostatnich latach, a takĹźe doskonalenie procedur realizacji kontraktĂłw. Zdajemy sobie sprawÄ&#x2122;, Ĺźe nie bÄ&#x2122;dziemy mogli konkurowaÄ&#x2021; na rynkach krajowym i zagranicznych, jeĹźeli nie postawimy na innowacyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. +

Urszula Chojnacka O Q

27

TEMAT NUMERU

EnergooszczÄ&#x2122;dna

technika napÄ&#x2122;dowa :A + % T K

* %

T % + %T

M A U 3

#J

A *M + % % #

#J ( @ A

+ #*M

% +

%T +3

28

S

ilniki energooszczÄ&#x2122;dne zapewniajÄ&#x2026; nie tylko wyĹźszÄ&#x2026; sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetycznÄ&#x2026; maszyny ale i poprawÄ&#x2122; poziomu niezawodnoĹ&#x203A;ci.

UĹźytkownik korzysta na niĹźszych kosztach eksploatacji, tym samym zakup silnika po wyĹźszej cenie szybko siÄ&#x2122; zwraca. Silniki energooszczÄ&#x2122;dne w porĂłwnaniu z silnikami standardowymi potrzebujÄ&#x2026; mniej energii elektrycznej oraz moĹźna je trwale obciÄ&#x2026;ĹźaÄ&#x2021; mocÄ&#x2026; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; od znamionowej. DziÄ&#x2122;ki odpowiednim rozwiÄ&#x2026;zaniom energooszczÄ&#x2122;dnym napÄ&#x2122;d ma lepsze wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci w zakresie tolerancji na zmiany napiÄ&#x2122;cia i harmoniczne oraz dĹ&#x201A;uĹźsze okresy gwarancji.

Nowoczesne napÄ&#x2122;dy wytwarzajÄ&#x2026; mniej haĹ&#x201A;asu, dziÄ&#x2122;ki czemu nie ma potrzeby stosowania dodatkowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; pozwalajÄ&#x2026;cych na wyciszenie maszyny.

Silniki energooszczÄ&#x2122;dne generujÄ&#x2026; mniej drgaĹ&#x201E; a przyrosty temperatury sÄ&#x2026; mniejsze. Przy produkcji nowoczesnych napÄ&#x2122;dĂłw uwzglÄ&#x2122;dnia siÄ&#x2122; materiaĹ&#x201A;y czynne, takie jak miedĹş czy teĹź stal elektrotechnicznÄ&#x2026;.

W swojej ofercie silniki elektryczne trĂłjfazowe speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;ce wymagania klasy sprawnoĹ&#x203A;ci IE1 i IE2 ma firma Kacperek. Silniki do wielkoĹ&#x203A;ci mechanicznej 160 majÄ&#x2026; obudowy aluminiowe, natomiast modele od wielkoĹ&#x203A;ci mechanicznej 180 wykonuje siÄ&#x2122; w obudowach Ĺźeliwnych. Konstrukcja korpusĂłw umoĹźliwia konfiguracjÄ&#x2122; silnika elektrycznego ze skrzynkÄ&#x2026; zaciskowÄ&#x2026; umieszczonÄ&#x2026; na gĂłrze, po lewej lub po prawej stronie. Silniki elektryczne w wykonaniu standardowym wykorzystujÄ&#x2026; chĹ&#x201A;odzenie w postaci wentylatora osadzonego na wale i osĹ&#x201A;oniÄ&#x2122;tego

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU pokrywÄ&#x2026; perforowanÄ&#x2026;, przez co prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obrotowa waĹ&#x201A;u wpĹ&#x201A;ywa na efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; chĹ&#x201A;odzenia. Silniki przystosowane do pracy z falownikami, gdzie prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci obrotowe spadajÄ&#x2026; poniĹźej 700 obr/min, muszÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; niezaleĹźne ukĹ&#x201A;ady chĹ&#x201A;odzenia tak, aby prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obrotowa nie wpĹ&#x201A;ywaĹ&#x201A;a na skutecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; chĹ&#x201A;odzenia.

Z oferty firmy Siemens wybraÄ&#x2021; moĹźna miÄ&#x2122;dzy innymi silniki AC Ĺ&#x203A;redniego napiÄ&#x2122;cia H-Compact PLUS. SÄ&#x2026; to napÄ&#x2122;dy o mocy do okoĹ&#x201A;o 5 MW przy zakresie napiÄ&#x2122;Ä&#x2021; od 3,4 kV do 11 kV. Warto tutaj wspomnieÄ&#x2021; o kompaktowej konstrukcji z moduĹ&#x201A;owym systemem chĹ&#x201A;odzenia. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; modele z moduĹ&#x201A;ami chĹ&#x201A;odzenia powietrze-woda, powietrze-powietrze oraz z otwartym ukĹ&#x201A;adem chĹ&#x201A;odzenia powietrznego. Izolacja uzwojeĹ&#x201E; stojana jest wykonywana w systemie Micalastic VPI (impregnacja próşniowo-ciĹ&#x203A;nieniowa).

Na terenie Unii Europejskiej wprowadzono usankcjonowane prawnie wymogi dotyczÄ&#x2026;ce efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej 3-fazowych silnikĂłw asynchronicznych 2-, 4- i 6-biegunowych. ZarĂłwno klasyfikacjÄ&#x2122;, jak i oznakowanie IE wprowadza norma IEC 60034-30 â&#x20AC;&#x17E;Rotating electrical machines â&#x20AC;&#x201C; Part 30: Efficiency classes of single-speed, three-phase, cage-induction motors (IE-code)â&#x20AC;? z 2008 r. Ten sposĂłb klasyfikacji obowiÄ&#x2026;zuje w przypadku silnikĂłw 2-, 4- i 6-biegunowych o mocach od 0,75 kW do 375 kW i napiÄ&#x2122;ciu znamionowym do 1000 V. Wyróşnia siÄ&#x2122; zatem trzy poziomy sprawnoĹ&#x203A;ci silnikĂłw.

Silniki standardowe (standard) okreĹ&#x203A;lane sÄ&#x2026; jako IE1, natomiast napÄ&#x2122;dy elektryczne o podwyĹźszonej sprawnoĹ&#x203A;ci (high efficiency) to IE2. NajwyĹźszym poziomem sprawnoĹ&#x203A;ci (premium) okreĹ&#x203A;la siÄ&#x2122; silniki oznaczane jako IE3.

EnergooszczÄ&#x2122;dne silniki elektryczne 230 V/400 V produkuje np. firma KPH Przymierze. Spektrum ich zastosowania jest bardzo szerokie i obejmuje urzÄ&#x2026;dzenia pracujÄ&#x2026;ce w betoniarkach, pompach, wentylatorach itp. WychodzÄ&#x2026;c naprzeciw oczekiwaniom klientĂłw firma, podobnie jak wielu innych producentĂłw w dzisiejszych czasach, moĹźe wyprodukowaÄ&#x2021; silnik o parametrach Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le dostosowanych do potrzeb uĹźytkownika.

Asynchroniczne silniki elektryczne trĂłjfazowe serii Exd z oferty firmy HEW dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; w wersjach specjalnych.

W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb moĹźna zastosowaÄ&#x2021; silniki wielobiegowe z hamulcami bezpieczeĹ&#x201E;stwa, z chĹ&#x201A;odzeniem obcym (zewnÄ&#x2122;trznym) â&#x20AC;&#x201C; wentylatorem oraz silniki z enkoderami, ktĂłre sÄ&#x2026; przeznaczone do pracy z falownikami. Standardowe wykonanie silnikĂłw w ochronie przeciwwybuchowej Exd charakteryzuje napiÄ&#x2122;cie zasilania 230 V/400 V (Î&#x201D;/Y) do 2,2 kW, napiÄ&#x2122;cie zasilania 400 V/690 V (Î&#x201D;/Y) od 3,0 kW do 200 kW, czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; 50 Hz, czujnik temperatury (termistor PTC), klasa ochrony IP55, klasa ciepĹ&#x201A;a F, mocowanie na Ĺ&#x201A;apach oraz mocowanie przez koĹ&#x201A;nierz okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;y. OprĂłcz tego jest dostÄ&#x2122;pnych szereg rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dodatkowych, np. w postaci specjalnych napiÄ&#x2122;Ä&#x2021; zasilania lub czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci, a takĹźe nietypowych mocy, czujnikĂłw temperatury na uzwojeniach (termistory PTC), wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw termicznych uzwojeĹ&#x201E; (bimetal) itp.

11/2017

EFEKTYWNIEJSZA PRACA NAPEDOW ELEKTRYCZNYCH W PRZEMYSLE

R E K L A M A

Fot. Eldar

Klasyfikacja silnikĂłw energooszczÄ&#x2122;dnych

! " # $ #% # $

$ #%

% $

$ % !

www.elmodis.com 29

TEMAT NUMERU W ofercie firmy Cantoni Group znajdują się m.in. indukcyjne silniki jednofazowe wykonane w klasie IE3 o mocy od 0,18 kW do 1,1 kW. Są to napędy przystosowane do pracy ciągłej (S1), zasilane napięciem 230 V. Silniki mogą pracować w temperaturze od –15 °C do 40 °C. Z kolei firma Fumo -Ostrzeszów oferuje m.in. silniki SWF 562B o mocy 0,12 kW, prędkości obrotowej 2790 obr/min oraz krotności momentu rozruchowego 2,7 Mr/Mn przy krotności prądu rozruchowego 4,6 Ir/In. Napędy elektryczne SWHF 160 L-4 tego samego producenta mają moc 15 kW, prędkość obrotową 1460 obr/min, krotność momentu rozruchowego 3,3 Mr/Mn oraz krotność prądu rozruchowego 6,3 Ir/In. Przytoczone wielkości rozruchowe odnoszone są do wielkości znamionowych.

Budowa silników energooszczędnych W nowoczesnych silnikach niejednokrotnie stosowane są wirniki odlewane z miedzi. Natomiast silniki indukcyjne bardzo często mają budowę pierścieniową z uzwojeniem nawiniętym na wirnik. Silniki pierścieniowe mają uzwojenia w postaci cewek nawiniętych drutem izolowanym.

W celu poprawy sprawności uzwojenia stojana stosowane są materiały o bardzo dobrej przewodności elektrycznej. Zastosowanie miedzi zamiast

aluminium zapewnia wyższą temperaturę topnienia ze względu na lepszą odporność miedzi na cykle ciepłe w całym okresie eksploatacji silnika. Ponadto miedź cechuje się bardzo dobrą wytrzymałością na rozciąganie, działanie sił odśrodkowych i powtarzalnych obciążeń udarowych od sił, które pochodzą od dynamicznego oddziaływania prądu rozruchowego. Zaletą miedzi jest również niższy, w porównaniu do aluminium, współczynnik rozszerzalności cieplnej.

W nowoczesnych silnikach szereg interesujących rozwiązań znajduje zastosowanie w wirnikach. Specjaliści zwracają uwagę, że straty, do jakich dochodzi w wirniku, stanowią znaczną część strat mocy silnika indukcyjnego.

Straty w tym zakresie są proporcjonalne do kwadratu poślizgu, stanowiącego różnicę między prędkością wirowania pola magnetycznego a prędkością obrotową wirnika dla danego obcią-

żenia. Zatem w celu obniżenia strat w wirniku zmniejsza się poślizg przy danym obciążeniu przez zwiększenie masy przewodów wirnika (prętów i pierścieni zwierających) i/lub zwiększenie ich przewodności.

Na lepszą sprawność wpływa również zwiększenie całkowitego strumienia magnetycznego w szczelinie powietrznej między wirnikiem a stojanem. W nowoczesnych silnikach aluminiowe elementy przewodzące wirnika są zastępowane przez podzespoły miedziane o zdecydowanie większej przewodności elektrycznej.

Zastosowanie znajduje tu odlewanie ciśnieniowe wirników z miedzi.

Napędy energooszczędne to silniki bezszczotkowe, najczęściej o konstrukcji synchronicznej z wirnikiem w postaci magnesu trwałego, umieszczonym w wirującej obudowie z zespołem cewek. W silnikach tego typu na uwagę zasługuje wewnętrzne zabezpieczenie termiczne silnika podnoszące jego trwałość i niezawodność. Niemniej ważny pozostaje przy tym elektroniczny system sterowania zawierający regulator.

W kontekście energooszczędności warto podkreślić wyższą sprawność silników bezszczotkowych w porównaniu do silników o regulowanym napięciu oraz silników zasilanych falownikami.

DOBÓR ENERGOOSZCZĘDNEGO NAPĘDU TO PROCES WIELOETAPOWY ADAM DEPTA, INŻYNIER PRODUKTU W LENZE Dobór energooszczędnego napędu elektrycznego wymaga przede wszystkim ustalenia zadań napędu, jego rodzaju (podnoszący, przewijający, transportowy, pompowo-wentylacyjny itp.) oraz jego parametrów technologicznych (prędkości, cyklogramu pracy, przyspieszenia, masy, bezwładności, współczynników tarcia). Ważne jest również określenie zewnętrznych warunków pracy napędu, takich jak temperatura, czy wysokość ppm. Dopiero w oparciu o te dane możemy dokonać wyboru koncepcji napędu (typ przekładni, silnika, elementów dodatkowych, sposobu zasilania (zasilane oddzielnie pojedyncze osie, szyna DC), rodzaju przekładni, silnika, przemiennika częstotliwości.

Ostatnim krokiem jest optymalny dobór silnika pod względem mocy (przeciążenia), obciążenia termicznego, strat oraz często-

30

tliwości zasilania (50 Hz, 87 Hz, 120 Hz lub silnik serwo), przekładni pod względem maksymalnego momentu obciążenia, obciążenia termicznego, strat oraz przemiennika częstotliwości i trybu jego pracy (skalarny, wektorowy, serwo, energooszczędny). Bardzo istotnym elementem jest określenie sposobu zagospodarowania energii podczas hamowania (rezystor hamujący, szyna DC). Energochłonność poczynionego wyboru możemy określić w oparciu o analizę jego parametrów energetycznych w postaci graficznej lub zestawienia liczbowego. Porównując w ten sposób kilka wariantów z różnymi komponentami możemy dokonać optymalnego wyboru. Powyższa procedura przeprowadzana jest w Lenze w oparciu o program Drive Solutions Designer.

AUTOMATYKA

4 3

.C # ! +

TEMAT NUMERU JednoczeĹ&#x203A;nie, co istotne, pozostaje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracy z bardzo niskimi obrotami oraz trwaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; i niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynikajÄ&#x2026;ca ze zintegrowania ukĹ&#x201A;adu regulatora i silnika. Silniki tego typu nie wymagajÄ&#x2026; stosowania przewodĂłw ekranowanych.

Elektroniczny ukĹ&#x201A;ad komutujÄ&#x2026;cy zapewnia wirowanie silnika z okreĹ&#x203A;lonÄ&#x2026; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. UkĹ&#x201A;ad przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza odpowiednio prÄ&#x2026;d pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;cy w cewkach stojana tak, aby we wnÄ&#x2122;trzu wirnika powstaĹ&#x201A;o wirujÄ&#x2026;ce pole magnetyczne oddziaĹ&#x201A;ujÄ&#x2026;ce na pole magnesĂłw. BieĹźÄ&#x2026;cy kÄ&#x2026;t obrotu waĹ&#x201A;u kontroluje czujnik, z ktĂłrego sygnaĹ&#x201A; dostaje siÄ&#x2122; do ukĹ&#x201A;adu sterujÄ&#x2026;cego. UkĹ&#x201A;ad ten dziaĹ&#x201A;a niemal identycznie jak falownik, bowiem regulowany jest prÄ&#x2026;d cewek uzwojeĹ&#x201E; stojana.

Z oferty firmy Nord wybraÄ&#x2021; moĹźna m.in. silniki o mocy w przedziale od 0,12 kW do 200 kW. SÄ&#x2026; to energooszczÄ&#x2122;dne czteropolowe silniki trĂłjfazowe z hamulcem i bez hamulca. Producent zwraca uwagÄ&#x2122;, Ĺźe stosowanie silnikĂłw trĂłjfazowych Nord o podwyĹźszonej sprawnoĹ&#x203A;ci pozwala na zaoszczÄ&#x2122;dzenie do 40 proc. kosztĂłw energii.

Silniki energooszczÄ&#x2122;dne oferuje rĂłwnieĹź firma SEW-Eurodrive. SpeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; one wymagania klas energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci IE1 do IE4. Na bazie silnika standardowego (IE1) silnik energooszczÄ&#x2122;dny o tej samej mocy (o wysokiej sprawnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; high efficiency/IE2) przyjmuje postaÄ&#x2021; silnika o jeden rozmiar konstrukcyjny wiÄ&#x2122;kszego od silnika standardowego.

Z kolei silnik energooszczÄ&#x2122;dny tej samej mocy o bardzo wysokiej sprawnoĹ&#x203A;ci (premium efficiency/IE3) jest wiÄ&#x2122;kszy o dwie wielkoĹ&#x203A;ci konstrukcyjne.

Silniki elektryczne 2SIE 80x-6C firmy Besel majÄ&#x2026; klasÄ&#x2122; sprawnoĹ&#x203A;ci IE2 i stopieĹ&#x201E; ochrony IP54/IP55. W urzÄ&#x2026;dzeniach tego typu przewidziano klasÄ&#x2122; ochrony F, rodzaj pracy S1 oraz wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; mechanicznÄ&#x2026; 80. Silnik osiÄ&#x2026;ga moc 0,75 kW przy napiÄ&#x2122;ciu zasilania 400 V i prÄ&#x2026;dzie 2 A. SprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi z kolei 76 proc., a wspĂłĹ&#x201A;czynnik mocy znamionowy 0,71 kW. Moment znamionowy to 7,8 Nm.

OszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii z falownikiem Falownik (przetwornica czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci) rĂłwnieĹź pozwala na obniĹźenie za11/2017

potrzebowania na energiÄ&#x2122; elektrycznÄ&#x2026; podczas pracy silnika. Zapewnia to stosowana m.in. w falownikach unowoczeĹ&#x203A;niona funkcja autotuningu silnika, ktĂłra jest zarĂłwno w przetwornicach ze sterowaniem wektorowym, jak i skalarnym. Funkcja autotuningu umoĹźliwia stworzenie przez przetwornicÄ&#x2122; czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci peĹ&#x201A;nego modelu matematycznego silnika elektrycznego, co bezpoĹ&#x203A;rednio wpĹ&#x201A;ywa na poprawÄ&#x2122; jakoĹ&#x203A;ci pracy ukĹ&#x201A;adu napÄ&#x2122;dowego, zmniejszajÄ&#x2026;c jego zapotrzebowanie na energiÄ&#x2122;. Dodatkowo, mimo Ĺźe podczas wieloletniej eksploatacji silnika elektrycznego zmieniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; jego parametry (np. rezystancja uzwojeĹ&#x201E; lub indukcyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;), dziÄ&#x2122;ki funkcji autotuningu ukĹ&#x201A;ad napÄ&#x2122;dowy nie traci swoich parametrĂłw poczÄ&#x2026;tkowych WpĹ&#x201A;ywa to korzystnie na zmniejszenie energochĹ&#x201A;onnoĹ&#x203A;ci napÄ&#x2122;du w czasie jego uĹźytkowania.

Producenci oferujÄ&#x2026; szereg falownikĂłw z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o konkretnym przeznaczeniu. StÄ&#x2026;d teĹź specjalne przetwornice czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci zaprojektowano pod kÄ&#x2026;tem aplikacji, wymagajÄ&#x2026;cych zmiennego momentu obrotowego â&#x20AC;&#x201C; np. wentylatory i pompy odĹ&#x203A;rodkowe.

Takie falowniki wyposaĹźa siÄ&#x2122; w sterowanie, zgodnie z funkcjÄ&#x2026; V/f. IstotnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; odgrywa tu odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na przeciÄ&#x2026;Ĺźenie, ktĂłra wynosi 110 proc. przez jednÄ&#x2026; minutÄ&#x2122; normalnej pracy. WaĹźny jest przy tym uniwersalny algorytm oszczÄ&#x2122;dzania energii, cicha praca oraz konfigura-

cja 12-impulsowa do niskoprÄ&#x2026;dowych harmonicznych. Specjalne oprogramowanie pozwala na konfigurowanie parametrĂłw. W kontekĹ&#x203A;cie oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii duĹźym uznaniem cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; motoreduktory, bazujÄ&#x2026;ce na silniku, przekĹ&#x201A;adni oraz falowniku. Przy konfiguracji falownika korzysta siÄ&#x2122; z oprogramowania do konfigurowania napÄ&#x2122;du wyposaĹźonego w edytor do tworzenia wizualizacji, dopasowanych do potrzeb klienta oraz diagnostyki dostosowanej dla konkretnej aplikacji.

Falownik U1000 YASKAWA bazuje na wbudowanym systemie odzyskiwania energii. Energia, ktĂłra powstaje przy hamowaniu nie jest wytracana na opornikach, ale trafia do sieci elektroenergetycznej. Warto przy tym podkreĹ&#x203A;liÄ&#x2021;, Ĺźe w falownikach U1000 wyeliminowano problemy z harmonicznymi prÄ&#x2026;du oraz nadmiernym grzaniem urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; w sieci energetycznej czy z awariami urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; elektronicznych. Dostarczona energia elektryczna jest czysta, a znieksztaĹ&#x201A;cenia nie przekraczajÄ&#x2026; 5 proc.

Falownik Inveor firmy Kostal jest montowany bezpoĹ&#x203A;rednio na silniku elektrycznym. W urzÄ&#x2026;dzeniu przewidziano sterowanie wektorowe i skalarne. OprĂłcz tego zastosowano funkcjÄ&#x2122; oszczÄ&#x2122;dzania energii, wbudowany regulator PID z funkcjÄ&#x2026; stand by oraz funkcje ochrony silnika. UrzÄ&#x2026;dzenie jest dostarczone z oprogramowaniem na PC z funkcjÄ&#x2026; oscyloskopu.

31

TEMAT NUMERU

w postaci klawiatury foliowej, przenośnego programatora z wyświetlaczem tekstowym, modułu fieldbus (CANopen, EtherCAT, Profibus) czy wygodnego panelu operatorskiego z przejrzystym wyświetlaczem.

Optymalizacja silników indukcyjnych

Moc falownika osiąga 0,37–22 kW. Urządzenia o mocy do 7,5 kW mają chłodzenie konwekcyjne, natomiast urządzenia o mocy przekraczającej 7,5 kW bazują na chłodzeniu wymuszonym. Falownik ma zasilanie trójfazowe 400–480 V (–15%/+10%), a w przypadku mocy 1,5 kW wybrać można wersję z zasilaniem jednofazowym 200–230 V (+15%). Ważny jest bardzo szeroki zakres regulacji obrotów i możliwość wyboru wielu opcji dodatkowych

Optymalizacja silników indukcyjnych dotyczy przede wszystkim działań w zakresie ograniczenia strat występujących w uzwojeniu wirnika. W nowoczesnych silnikach stawia się na zwiększenie ilości materiałów czynnych i optymalnego przekroju żłobków blach, przy większym przekroju uzwojenia. Ważna jest również optymalizacja procesu obróbki mechanicznej wirnika, stąd też np. klatkę wirnika odlewa się z miedzi. Kluczowym zadaniem jest potrzeba zmniejszenia strat mocy w uzwojeniu stojana przez zwiększenie masy materiałów czynnych oraz zwiększenie przekroju przewodów uzwojenia stojana i przekroju żłobków blach. W niektórych konstrukcjach skracane są długości połączeń czołowych uzwojenia stojana, które nie mają wpływu na generowanie strumienia elektromagnetycznego a jedynie powodują wzrost strat mocy w miedzi. Uzwojenia optymalizuje się również zmniejszając liczbę zwojów uzwojenia stojana oraz maksymalizu-

jąc współczynnik wypełnienia żłobka, zachowując przy tym uzwajanie maszynowe. Coraz częściej stosowane jest uzwojenie z miedzi beztlenowej o przewodności zwiększonej dzięki wyeliminowaniu zanieczyszczeń miedzi.

Taka miedź ma postać emaliowanego drutu nawojowego. W nowoczesnych silnikach eliminowane są straty energii w wyniku stosowania blach elektrotechnicznych o małej stratności.

W celu zapewnienia najwyższej sprawności energetycznej napędów wdraża się szereg rozwiązań w budowie łożysk. Przykładowo stosowane są łożyska toczne ze zredukowanym współczynnikiem tarcia. Wybierając odpowiednie łożyska zwraca się uwagę na ich średnice i luz poprzeczny oraz skuteczne smarowanie. Wyższą wartość sprawności można uzyskać przez zastosowanie odpowiedniej konstrukcji uszczelnień.

Ważna jest eliminacja strat w systemie wentylacji silnika. Jeżeli straty w stojanie i w wirniku są zminimalizowane, to można zastosować w silniku wentylator o mniejszej średnicy przy zoptymalizowanym kształcie kierownicy osłony przewietrznika. Zapewni to lepszy przepływ powietrza i mniejsze straty tarcia aerodynamicznego. Wiele konstrukcji napędów wykorzystuje bezkontaktowe uszczelnienia wału zamiast pierścienie Simmera.

PRZY PROJEKTOWANIU NAPĘDÓW BIERZEMY POD UWAGĘ ICH ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ ŁUKASZ DRAGAN, KOORDYNATOR PRODUKTU W DANFOSS POLAND Przy doborze energooszczędnego napędu elektrycznego należy uwzględnić dwa aspekty – rodzaj aplikacji oraz technologię konstrukcji (sprawność). Aspekt aplikacyjny dotyczy funkcjonalności, czyli potrzeby wyposażenia napędu w system sterowania i specjalne funkcje, które pozwalają zoptymalizować pracę w taki sposób, aby ograniczyć straty i zużycie energii.

Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wybór spośród napędów dedykowanych do konkretnych aplikacji. W równym stopniu należy uwzględnić także aspekt technologiczno-jakościowy i związaną z nim sprawność energetyczną przetwornicy częstotliwości. Dzięki zminimalizowaniu strat cieplnych, niskiemu poborowi mocy w trybie gotowości oraz zainstalowaniu wentylatora chłodzącego, pracującego w oparciu o zapotrzebowanie, przetwornice częstotliwości Danfoss potrafią osiągać sprawność przekraczającą 98%, nawet z wbudowa-

32

nymi elementami, takimi jak dławik DC czy filtr EMC. Dodatkowo, wykorzystanie funkcji automatycznego dopasowania do silnika (AMA) i automatycznej optymalizacji energii (AEO) gwarantują, że silnik zawsze pracuje z najwyższą możliwą sprawnością, co zapewnia optymalne zużycie energii i jej niskie straty. Przy projektowaniu rozwiązań napędowych firma Danfoss zawsze brała pod uwagę ich energooszczędność. Dlatego opracowaliśmy aplikację Danfoss ecoSmart (dostępną również w postaci mobilnej), dzięki której na podstawie wprowadzonych informacji o wybranym silniku, punktach obciążenia i parametrach przetwornicy częstotliwości Danfoss można obliczyć i udokumentować sprawność używanej przetwornicy oraz określić klasę sprawności energetycznej systemu zgodną z normą EN 50598-2.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

NAPĘDY MOGĄ BYĆ BARDZIEJ EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE GRZEGORZ ZACHWIEJA, INŻYNIER DS. WDROŻEŃ W ELMODIS Energooszczędność to parametr zyskujący coraz większe znaczenie w eksploatacji maszyn przemysłowych, nie tylko ze względu na korzyści ekonomiczne, ale także ze względu na ochronę środowiska i wynikające z niej przepisy nakazujące redukcję poboru mocy.

Według raportu The International Energy Agency 2/3 energii elektrycznej w zakładach przemysłowych zużywają silniki elektryczne.

Oznacza to, że poprawienie efektywności energetycznej napędzanych przez nie maszyn ma niebagatelne znaczenie zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla środowiska. Zminimalizowanie poboru energii i spełnienie wymagań prawnych w tym zakresie można osiągnąć uwzględniając kilka czynników podczas doboru napędu elektrycznego.

Bardzo ważna jest sprawność zastosowanego silnika. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej od początku 2017 r. wymagane jest stosowanie silników klasy IE3 (jeśli są zasilane bezpośrednio) lub IE2 (jeśli są zasilane za pośrednictwem przemiennika częstotliwości).Jednak aby naprawdę ograniczyć zużycie ener-

4 3 "

4C4 4 % +

Serwonapędy Serwonapędy to przetwornice częstotliwości pozwalające na regulowanie prędkości obrotowej i ustalanie kąta serwosilników. W nowoczesnych urządzeniach tego typu uwzględnia się technologię bezszczotkową z magnesami trwałymi.

Typowy serwonapęd składa się zazwyczaj z trzech elementów pracujących w zamkniętej pętli sprzężenia zwrotnego. Urządzeniem wykonawczym jest w tym przypadku najczęściej silnik. Istotnym elementem jest również regulator lub sterownik realizujący określony algorytm oraz element sprzężenia zwrotnego, czyli enkoder, rezolwer lub tachometr. Poszczególne modele silników są zasilane napięciem jedno- lub trójfazowym, przy czym istotną rolę odgrywa kondensator lub dławik będący stopniem pośrednim zasilania. Z kolei za wytwarzanie napięcia wyjściowego odpowiada falownik.

Sterowniki serwonapędów odpowiadają za nadzorowanie pracy silników. Nowoczesne urządzenia tego typu uwzględniają szereg czynników towarzyszących pracy silników. Na uwagę zasługują znaczne moce wyjściowe przy zachowaniu niewielkich wymiarów urządzenia. Ważna jest możliwość zsynchronizowania pracy dużej liczby osi, dzięki zastosowaniu sieci kontroli 11/2017

gii elektrycznej, należy dobierać napędy uwzględniając budowę całej maszyny lub instalacji i parametry pracy. Dla maszyn takich jak pompy, wentylatory czy przekładnie charakterystyka sprawności w funkcji obciążenia jest wyznaczana przez producenta. Należy dobrać napęd w taki sposób, aby punkt pracy znajdował się w obszarze, w którym straty energii są najmniejsze.

Dodatkowym czynnikiem mającym wpływ na zużycie energii jest sposób zasilania silnika. Dzięki zastosowaniu przemienników częstotliwości możliwe jest dostosowanie wydajności napędu do potrzeb, bez konieczności ograniczania dodatkowymi podzespołami, jak w przypadku silników zasilanych bezpośrednio (na przykład dławienie przepływu zaworem w instalacji z pompą).

Pamiętając, że blisko 95 proc. kosztów eksploatacji napędu stanowi energia elektryczna, korzyści płynące z ograniczenia jej zużycia w perspektywie całego czasu eksploatacji są znaczące.

ruchu Mechatrolink. Tym sposobem można zdecydowanie zmniejszyć wielkość okablowania. Zaletą takiego rozwiązania jest też większa odporność na zakłócenia sieci zasilającej oraz zmniejszenie błędów instalacyjnych.

Warto podkreślić, że sieć Mechatrolink w standardowej konfiguracji wieloosiowej charakteryzuje się czasem cyklu 500 ms. W miejscach o ograniczonej przestrzeni warto zastosować napęd ze sterownikiem wbudowanym w silnik.

Zaletą takiego rozwiązania są kompaktowe obudowy ze znacznie zmniejszonymi wymiarami.

W zaawansowanych modelach sterowników połączono funkcjonalność kontrolera, sterownika wysokoprądowego i sterownika PLC. Niejednokrotnie zastosowanie znajduje interfejs komunikacyjny CANopen. Niektóre urządzenia mają wymienny moduł komunikacyjny do współpracy z różnymi sieciami przesyłu danych. Oprócz tego wybierając serwonapęd trzeba pamiętać o odpowiednim sposobie montażu sterownika, ponieważ obudowy można instalować bezpośrednio na napędzie lub szynie montażowej. Niemniej ważne są wejścia sterowników przeznaczone do współpracy z enkoderami inkrementalnymi, cyfrowymi, liniowymi oraz Halla. Istotną rolę odgrywają

również odpowiednie zabezpieczenia.

Najważniejsze z nich to zabezpieczenia nadprądowe, zwarciowe, nadnapięciowe, termiczne i podnapięciowe.

Serwonapędy Astraada SRV-63 umożliwiają pozycjonowanie oraz regulowanie prędkości i momentu obrotowego. Urządzenia jednofazowe osiągają moc 0,2–1 kW, a napędy trójfazowe 1,5–5,5 kW. Ważna jest też łatwa integracja ze sterownikami opartymi na CODESYS (np. Astraada One).

W silnikach można przewidzieć enko-

33

TEMAT NUMERU wanie/sterowanie.

Serwonapęd może pracować w sieciach DeviceNet, Sercos oraz Modbus. Dzięki funkcji autotuningu można opcjonalnie dostroić napęd tak, aby zapobiec wibracjom podczas zmian obciążenia. Serwonapęd współpracując z modułem EH-POS4 może obsłużyć sterowanie w czterech osiach. Serwonapędy Hitachi mają hamulce elektromagnetyczne i enkodery. System napędu typu AC 890 Parker SSD Drives stanowi modułowy napęd AC. W konwerterze przewidziano 5 trybów pracy – V/F, Sensorless Vector, Flux Vector, Servo Drive, Line Regeneradery absolutne lub inkrementalne. Parametryzację przeprowadza się przez panel na wzmacniaczu lub za pomocą portu microUSB. Przydatną funkcją jest programowa redukcja mechanicznych częstotliwości rezonansowych oraz funkcja autotuningu i możliwość pracy w trybie „follower”.

Serwonapędy oferuje również firma WObit. W ramach oferty do wyboru jest osiem serii silników ze znamionowym momentem od 0,64 Nm do 19 Nm. W silnikach przewidziano wbudowany enkoder inkrementalny o rozdzielczości 2500 imp./obrót. Silniki te osiągają moc od 200 W do 4,40 kW. Serwosterowniki serii FD WObit mają interfejsy komunikacyjne RS-485, Modbus RTU oraz CANOpen. Tym sposobem może odbywać się wymiana danych np. ze sterownikiem PLC lub panelem operatorskim. Ważna jest możliwość pracy w kilku trybach – krok/kierunek (analogicznie do silników krokowych), kontroli prędkości, kontroli momentu, dojazdu do zadanej pozycji krańcowej.

Firma Hitachi oferuje m.in. serwonapędy AC serii AD o zakresie mocy od 100 W do 7000 W przy zakresie momentu 0,32–33,4 Nm. W urządzeniach tego typu przewidziano moduł odpowiedzialny za sterowanie cykliczne z pamięcią 6 kB i 100 punktami pozycjonowania. Jest możliwe pozycjono34

uwagę na funkcję monitorowania stanu napędu, co przekłada się na wysoki poziom sprawności i niezawodności. Przydatne rozwiązanie stanowi sygnalizacja położenia bezwzględnego poprzez enkoder jednoobrotowy (opcjonalnie wieloobrotowy). Zastosować można również przekładnie zapewniające optymalną adaptację do różnych zadań pozycjonowania. Parametryzacja i uruchamianie napędu odbywa się poprzez oprogramowanie Festo Configuration Tool (FCT).

Softstarty Nowoczesne systemy napędowe nie obejdą się bez softstartów. Są to urządzenia ograniczające udar prądowy, czyli znaczny wzrost natężenia prądu w krótkim czasie w momencie

W NOWOCZESNYCH SILNIKACH STAWIA SIĘ NA ZWIĘKSZENIE ILOŚCI MATERIAŁÓW CZYNNYCH I OPTYMALNEGO PRZEKROJU ŻŁOBKÓW BLACH, PRZY WIĘKSZYM PRZEKROJU UZWOJENIA. tive (AFE). Urządzenie ma wbudowane filtry EMC. Z kolei serwonapęd AC typu 638 tego samego producenta znajduje zastosowanie w aplikacjach wymagających regulacji prędkości oraz sterowania prądem i pozycją. Należy tutaj zwrócić uwagę na ultraszybką pętlę sterowania, wbudowane funkcje PLC, programowalną elektroniczną krzywkę oraz 3 konfigurowalne generatory trajektorii. Należy przy tym podkreślić wieloosiową synchronizację oraz liczne opcje: fieldbus oraz I/O i Safe Torque Off. Serwonapęd EMCA z oferty firmy Festo wykorzystuje bezobsługowy silnik EC oraz zabudowany na nim sterownik silnika. Tym sposobem nie ma potrzeby stosowania długich kabli, tak więc zwiększa się poziom odporności na zakłócenia elektromagnetyczne. Ważny jest również krótki czas instalacji przy ograniczonych wymaganiach w zakresie przestrzeni zabudowy napędu. Warto zwrócić

załączania urządzeń elektrycznych.

Softstarty są nieodzownym elementem układów zasilania o znacznych mocach, takich jak silniki elektryczne, lampy halogenowe, zasilacze lub prostowniki z kondensatorami o dużej pojemności. W szczególności chodzi o urządzenia, które wraz z rozruchem mogą pobierać prąd wielokrotnie przewyższający natężenie prądu znamionowego. Udar prądu niejednokrotnie jest przyczyną przeciążenia sieci i zadziałania zabezpieczeń nadprądowych.

Nowoczesne softstarty to urządzenia energoelektroniczne ze sterowaniem mikroprocesorowym.

Budowa typowego softstartu silnika asynchronicznego klatkowego bazuje na module energetycznym w postaci tyrystorów lub triaków oraz układzie załączania tyrystorów w odpowiednim momencie fazy, który jest zależny od pobieranego prądu i prędkości obrotowej.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

To takie proste.

Softstart PSTX firmy ABB zapewnia bezpieczną i niezawodną pracę silnika, zwiększa wydajność instalacji i poprawia produktywność aplikacji. Sofstarty PSTX umożliwiają sterowanie trójfazowe. Napięcie robocze wynosi od 208 V AC do 690 V AC, przy czym ważny jest szeroki zakres znamionowego napięcia sterowania 100 V do 250 V, 50/60 Hz. Z kolei znamionowy prąd roboczy kształtuje się w granicach 30 A do 370 A (wewnętrzny trójkąt – 640 A). Odpowiednie sterowanie momentem obrotowym zapewnia optymalną pracę pomp.

Z kolei sofstarty Altistart 01 firmy Schneider Electric osiągają moc 0,37 kW do 15 kW. Urządzenia tego typu odpowiadają za łagodny rozruch silników asynchronicznych przez redukcję prądu rozruchowego. Wykorzystywane jest przy tym stopniowe zwiększanie wartości napięcia w momencie rozruchu.

Softstarty trójfazowe serii SF-110 do SF-550 firmy F&F Filipowski udostępniają 6 typów charakterystyk rozruchowych. Kontrolowany jest moment, prąd oraz moc podczas rozruchu i pracy. Silnik ma zabezpieczenie przed przeciążeniem, niedociążeniem oraz ochronę nadnapięciową i podnapięciową. Do obsługi urządzenia służy panel sterowniczy z klawiaturą i wyświetlaczem LED. Do kontroli prądu służy wyjście analogowe, a wyjścia przekaźnikowe można programować. Możliwy jest również automatyczny restart silnika. Softstart EMX4 firmy AuCom jest oferowany w wersji ekonomicznej EMX4e i w wersji zaawansowanej EMX4i. W wersji zaawansowanej przewidziano szereg rozbudowanych funkcji związanych ze sterowaniem – parametryzacja dwóch silników, miękkie hamowanie, funkcja pracy serwisowej (w przód/w tył), programator dobowy, wzmocniony start itp. Softstart można opcjonalnie wyposażyć w inteligentne karty pozwalające na sterowanie całym systemem napędowym. Algorytm XLR-8 odpowiada za przyspieszenie adaptacyjne przy automatycznym dostrajaniu. Tym sposobem zyskuje się precyzyjne sterowanie przy przyspieszaniu i zwalnianiu silnika. Opcjonalnie można przewidzieć karty komunikacyjne – Profibus, Modbus RTU, DeviceNet, EtherNet/IP, ProfiNet.

Mniej znaczy więcej!

Najważniejsze cechy nowego przemiennika częstotliwości i500:

11/2017

R E K L A M A

Fot. Festo

Diagnostyka silników elektrycznych W celu sprawdzenia dynamicznych silników elektrycznych wykonuje się testy jakości zasilania, pomagające zapewnić optymalną jakość energii elektrycznej. Jak wiadomo to właśnie zasilanie może przyczynić się do powstania dodatkowego obciążenia silnika. Wykonuje się przy tym testy poziomu i równowagi napięcia, łącznie z wykrywaniem zniekształceń harmonicznych i zniekształcenia całkowitego.

Diagnostykę silników elektrycznych najczęściej przeprowadza się w warunkach pracy, łącznie z napędzaną maszyną. W tym celu stosowane są również specjalistyczne stanowiska remontowe. W silnikach sprawdza się połączenia bazując chociażby na diagramach fazo-

zgodnie z funkcją V/f. Istotną rolę odgrywa tu odporność na przeciążenie, która wynosi 110 proc. przez jedną minutę normalnej pracy. Ważny jest przy tym uniwersalny algorytm oszczędzania energii, cicha praca oraz konfiguracja 12-impulsowa do niskoprądowych harmonicznych. Specjalne oprogramowanie pozwala na konfigurowanie parametrów. W kontekście oszczędności energii dużym uznaniem cieszą się motoreduktory, bazujące na silniku, przekładni oraz falowniku. Przy konfiguracji falownika korzysta się z oprogramowania do konfigurowania napędu wyposażonego w edytor do tworzenia wizualizacji, dopasowanych do potrzeb klienta oraz diagnostyki dostosowanej dla konkretnej aplikacji.

Falownik U1000 YASKAWA bazuje na wbudowanym systemie odzyskiwania energii. Energia, która powstaje przy hamowaniu nie jest wytracana na opornikach, ale trafia do sieci elektroenergetycznej. Warto przy tym podkreślić, że w falownikach U1000 wyeliminowano problemy z harmonicznymi prądu oraz nadmiernym grzaniem urządzeń w sieci energetycznej czy z awariami urządzeń elektronicznych. Dostarczona energia elektryczna jest czysta, a zniekształcenia nie przekraczają 5 proc.

Falownik Inveor firmy Kostal jest montowany bezpośrednio na silniku elektrycznym. W urządzeniu przewidziano sterowanie wektorowe i skalarne. Oprócz tego zastosowano funkcję oszczędzania energii, wbudowany regulator PID z funkcją stand by oraz funkcje ochrony silnika. Urządzenie jest dostarczone z oprogramowaniem na PC z funkcją oscyloskopu.

Moc falownika osiąga 0,37–22 kW. Urządzenia o mocy do 7,5 kW mają chłodzenie konwekcyjne, natomiast urządzenia o mocy przekraczającej t ;XBSUB LPOTUSVLDKB 7,5 kW bazują na chłodzeniu wymut 4LBMPXBMOB GVOLDKPOBMOPǴǎ szonym. Falownik ma zasilanie trójfazowe 400–480 V (–15%/+10%), a w przyt BUXPǴǎ PCT VHJ padku mocy 1,5 kW wybrać można t ,SØULJ D[BT VSVDIBNJBOJB wersję z zasilaniem jednofazowym 200–230 V (+15%). Ważny jest bardzo t *OOPXBDZKOF JOUFSGFKTZ szeroki zakres regulacji obrotów i możlit -FHFOEBSOB OJF[BXPEOPǴǎ -FO[F wość wyboru wielu opcji dodatkowych w postaci klawiatury foliowej, przenośnego programatora z wyświetlaczem tekstowym, modułu fieldbus (CANopen, Nr 11 z Listopad 2015 r. z www.lenze.com

35

TEMAT NUMERU

SPRAWNOŚĆ SILNIKA WPŁYWA NA KOSZTY UŻYTKOWANIA NAPĘDU ZBIGNIEW DAMM, SPECJALISTA DS. ROZWOJU I JAKOŚCI W BESEL (GRUPA CANTONI).

Główne kryteria doboru napędu elektrycznego nie zależą od jego efektywności energetycznej. Najważniejsze wciąż pozostają parametry użytkowe, takie jak prędkość obrotowa i moc na wale silnika, potrzebne do właściwego funkcjonowania urządzenia.

Możemy natomiast w łatwy sposób dokonać kalkulacji, jak zastosowanie napędu o wyższej sprawności wpłynie na koszty jego użytkowania.

Silnik pobiera moc elektryczną, powiązaną z mocą na wale i sprawnością silnika, liczoną ze wzoru: P1 = P2/ , gdzie P1 oznacza moc czynną pobieraną z sieci, P2 – moc na wale silnika, a jest sprawnością silnika. Wartość mocy elektrycznej zużywanej przez silnik pomnożona przez rzeczywisty czas pracy da nam wartość energii zużytej przez silnik w określonym czasie, wyrażoną w watogodzinach [Wh] lub kilowatogodzinach [kWh].

Stąd dla tej samej mocy na wale silnika to sprawność będzie

wych, słupkowych wykresach prądów, napięć oraz zawartości harmonicznych. Kluczową rolę odgrywają pomiary napięcia chwilowego, części symetrycznych oraz częstotliwości.

Podczas dynamicznej diagnostyki VFD śledzi się również prędkość silnika.

Kluczowe miejsce zajmują testy wydajności pod kątem oceny stanu działania silnika i przeciążeń oraz źródeł ich generowania. Analizie poddaje się współczynnik pracy, warunki operacyjne oraz obciążenia. W razie potrzeby można też obliczyć okres zwrotu z inwestycji.

Diagnostyka silników elektrycznych nie obejdzie się bez testów momentu obrotowego. Dzięki testom falowania momentu obrotowego oraz spektrum momentu obrotowego wykrywa się wiele problemów w mechanice oraz w zakresie przejściowych przeciążeń, nierównowagi mechanicznej i kawitacji, a także problemów z łożyskami.

W trakcie diagnostyki dokonuje się pomiarów częstotliwości i prądów zasilania. Jest więc możliwe wykrycie pęknięć prętów wirnika silnika zwartego lub jego pierścieni. Określane są przy tym charakterystyki czasowe prądów zasilania mierzonych podczas rozruchu silnika, a co za tym idzie chwilowe prądy rozruchu i czasy ich trwania.

36

parametrem decydującym o ilości konsumowanej energii elektrycznej. Wystarczy porównać moc elektryczną silników w różnych klasach sprawności, np. 0,75 kW oraz 2800 rpm w klasach sprawności IE1, IE2 i IE3, dla których limit nominalnej sprawności określony normą IEC 60034-30-1 wynosi odpowiednio: 72,1%, 77,4% i 80,7%. Moc pobierana przez silniki, obliczona z podanego wzoru, będzie wynosić: 1,04 kW dla IE1, 0,969 kW dla IE2 (mniej o 6,8% w porównaniu do IE1) oraz 0,929 kW dla IE3 (mniej o 10,6% w porównaniu do IE1).

To uproszczone podejście nie uwzględnia jednak wielu czynników charakteryzujących silniki różnych klas sprawności, takich jak obroty silnika, współczynnik mocy, rezerwa cieplna czy przeciążalność, z których większość działa na korzyść silników wysokosprawnych.

Dla prawidłowej pracy silników ważne jest zdefiniowanie przeciążeń termicznych silnika, a także rozpoznanie pogorszenia stanu ogólnego.

Stawia się przy tym na trafne wskazanie przyczyn wszelkich strat energii.

Niemniej ważne są testy prądu pod kątem przeciążeń i asymetrii.

Bardzo często przeprowadza się testy spektrum obejmujące pręty wirnika, spektrum V/I, zdemodulowanego spektrum i wartości harmonicznych.

Dzięki testom spektrum można określić związki między prądem i napięciem a częstotliwością. Jest również możliwe wykrycie problemów z nasyceniem i defektów w postaci pęknięć prętów wirnika i nadmiaru VFD na szynach niskiego napięcia.

Podsumowanie Silniki energooszczędne zapewniają wyższą sprawność energetyczną maszyny i większy poziom niezawodności. Zyskuje się niższe koszty eksploatacji a wyższy koszt silnika szybko się zwraca.

Na terenie Unii Europejskiej wprowadzono usankcjonowane prawnie wymogi dotyczące efektywności energetycznej trójfazowych silników asynchronicznych 2-, 4- i 6-biegunowych.

Mniejsze zapotrzebowanie na energię elektryczną można uzyskać przez

zastosowanie odpowiedniego falownika. Chodzi tu o unowocześnioną funkcją autotuningu silnika, która jest dostępna nie tylko w przetwornicach częstotliwości wyposażonych w sterowanie wektorowe, ale także bazujących na sterowaniu skalarnym.

Optymalizacja silników indukcyjnych dotyczy przede wszystkim działań w zakresie ograniczenia strat występujących w uzwojeniu wirnika.

Projektanci silników dążą do zwiększenia liczby elementów o charakterze czynnym oraz do zoptymalizowania przekroju żłobków zwiększając przekrój uzwojenia.

Nowoczesne systemy napędowe nie obejdą się bez softstartów.

Są to urządzenia, które ograniczają udar prądowy, czyli znaczny wzrost natężenia prądu w krótkim czasie podczas załączania urządzeń elektrycznych.

W przypadku sprawdzeń dynamicznych wykonuje się testy jakości zasilania pomagające zapewnić optymalną jakość energii elektrycznej. Jak wiadomo, to właśnie zasilanie może przyczynić się do powstania dodatkowego obciążenia silnika.

AUTOMATYKA

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

Optymalizacja zuĹźycia energii Silniki elektryczne stosowane + ( % # * (

% ( *M ;> % 3

*3 )( M A J U

% # *

#

% TA + + + J U + M + #*M

T K + A #J + +

+ A

#J

*3

) T *#J

#% +

* #J

% T

#J T K \ + 3

M

Sprawna analiza dziÄ&#x2122;ki Energy Saving Advisor OsiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii musi byÄ&#x2021; poprzedzone kilkoma kluczowymi dziaĹ&#x201A;aniami, takimi jak pomiar parametrĂłw pracy urzÄ&#x2026;dzenia i profilu obciÄ&#x2026;Ĺźenia wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026;cych na pobĂłr energii oraz analiza i interpretacja uzyskanych danych. DziÄ&#x2122;ki tym informacjom moĹźna okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; czas zwrotu z inwestycji i skalÄ&#x2122; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci. JeĹ&#x203A;li chodzi o energiÄ&#x2122; elektrycznÄ&#x2026;, pomocnym narzÄ&#x2122;dziem moĹźe okazaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; Energy Saving Advisor â&#x20AC;&#x201C; aplikacja stworzona przez Leroy Somer pozwalajÄ&#x2026;ca szybko i wygodnie oszacowaÄ&#x2021; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii. Uczestnicy szko-

lenia poznajÄ&#x2026; metody pomiaru efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej.

Wymierna oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ciekawym, szczegĂłĹ&#x201A;owo omawianym na szkoleniu zagadnieniem jest jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii, w tym zakĹ&#x201A;Ăłcenia wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce w sieci w postaci harmonicznych. Oddzielny blok stanowi specjalny pokaz â&#x20AC;&#x201C; porĂłwnanie zuĹźycia energii przez silniki o róşnych sprawnoĹ&#x203A;ciach (IE1, IE2 oraz synchroniczny). Na odpowiednio zaprojektowanej hamowni zadawany jest okreĹ&#x203A;lony profil obciÄ&#x2026;Ĺźenia, po czym podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czane sÄ&#x2026; kolejno trzy róşne silniki. Pomiar zuĹźycia energii jest wyĹ&#x203A;wietlany na panelu. Eksperyment pokazaĹ&#x201A; róşnicÄ&#x2122; rzÄ&#x2122;du 11 proc. poboru mocy miÄ&#x2122;dzy silnikiem IE1 a synchronicznym Dyneo. Kolejne szkolenie juĹź wkrĂłtce, serdecznie na nie zapraszamy.

NIDEC INDUSTRIAL AUTOMATION POLAND # 3 .

9 95->56 !

3 95 =;6< ;5<

4 3 / #

# !

ajÄ&#x2026;c na uwadze korzyĹ&#x203A;ci pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;ce z oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii, firma Nidec Leroy Somer oferuje energooszczÄ&#x2122;dne rozwiÄ&#x2026;zania, w tym wysokosprawne silniki i falowniki. KluczowÄ&#x2026; sprawÄ&#x2026; jest jednak zwiÄ&#x2122;kszanie Ĺ&#x203A;wiadomoĹ&#x203A;ci, czyli edukacja klientĂłw. Z tego wzglÄ&#x2122;du w centrum szkoleniowym w Poznaniu firma Nidec Industrial Automation Poland

organizuje szkolenia m.in. z efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej adresowane do klientĂłw-uĹźytkownikĂłw. Do wspĂłĹ&#x201A;pracy przy organizacji szkolenia firma zaprosiĹ&#x201A;a partnerĂłw â&#x20AC;&#x201C; ekspertĂłw z zakresu techniki cieplnej, sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza i energii elektrycznej.

To umoĹźliwia pokazanie szerokiego kontekstu zagadnienia efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej.

11/2017

P R O M O C J A

37

TEMAT NUMERU

Ze smartfonem do przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci Niezwykle wyrazista wizualizacja parametrĂłw przy urucha # # * # M

czy przy pracach serwisowych ^ T + # @ na wszystko to jest jak najbar * J + 3 4 _ @ #* % T + K

8>> + % J + #

:_ /

% + A % + + T%

% *

3 `

A % + + T%#

%

T + K 3 3 + T

@ A #

T KU

# M + +

+ M T T 3 Otmar FĂśssing

f +

# *

A # +

% 8>>

_

38

C

zÄ&#x2122;sto w skĹ&#x201A;ad instalacji przemysĹ&#x201A;owych wchodzÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzenia znacznie od siebie oddalone. DuĹźe odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; zwykle miÄ&#x2122;dzy centralnÄ&#x2026; szafÄ&#x2026; sterujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; a podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonymi do niej urzÄ&#x2026;dzeniami wykonawczymi, takimi jak napÄ&#x2122;dy jeĹźdĹźÄ&#x2026;ce, zapewniajÄ&#x2026;ce przepĹ&#x201A;yw materiaĹ&#x201A;u do produkcji, zmiany formatu wyrobu czy sterowania trasami wykonywania ruchĂłw w ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ych procesach produkcyjnych. W trakcie uruchamiania, optymalizacji urzÄ&#x2026;dzenia czy w pracach serwisowych przemienniki czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci trzeba precyzyjnie regulowaÄ&#x2021;, a specjalista na miejscu stoi przed dylematem â&#x20AC;&#x201C; jak byÄ&#x2021; jednoczeĹ&#x203A;nie przy przemienniku czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci oraz w miejscu wykonywania ruchĂłw. Do realizacji tego zadania nie moĹźna uĹźyÄ&#x2021; kabla â&#x20AC;&#x201C; zwykle ma niewystarczajÄ&#x2026;cy zasiÄ&#x2122;g by poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; przemiennik z laptopem. Podobnie jest z technologiÄ&#x2026; bluetooth, ktĂłra rĂłwnieĹź dziaĹ&#x201A;a na stosunkowo niewielkie odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. Dlatego firma Lenze wyposaĹźyĹ&#x201A;a nowe przemienniki czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci i500 w moduĹ&#x201A; WLAN. Szybkie przyspieszanie, szybkie hamowanie, szybka jazda â&#x20AC;&#x201C; w praktyce zwiÄ&#x2026;zanej z procesami przepĹ&#x201A;ywu materiaĹ&#x201A;Ăłw efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le zaleĹźy od prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci transportu. W zwiÄ&#x2026;zku z tym opĹ&#x201A;aca siÄ&#x2122; zoptymalizowaÄ&#x2021; te procesy pod kÄ&#x2026;tem wydajnoĹ&#x203A;ci produkcji, z jednoczesnym uzyskaniem lepszej efektywnoĹ&#x203A;ci wykorzystania energii.

MoĹźna to osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; dziÄ&#x2122;ki polepszeniu ustawienia profili jazdy, co najskuteczniej da siÄ&#x2122; przeprowadziÄ&#x2021; na miejscu.

Jednak w praktyce jest to trudne, poniewaĹź osoba obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;ca zwiÄ&#x2026;zana jest kablem z szafÄ&#x2026; sterujÄ&#x2026;cÄ&#x2026;. Ponadto po wgraniu zestawu parametrĂłw lub dopasowaniu ramp przyĹ&#x203A;pieszania czy P R O M O C J A

hamowania trzeba przenieĹ&#x203A;Ä&#x2021; siÄ&#x2122; w inne miejsce, aby sprawdziÄ&#x2021;, czy przeprowadzone zmiany okazaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; faktycznie skuteczne.

W ten sposĂłb tracimy cenny czas. Nie ma takĹźe moĹźliwoĹ&#x203A;ci skutecznego dziaĹ&#x201A;ania w sytuacjach krytycznych â&#x20AC;&#x201C; w przypadku zbyt stromej rampy hamowania paleta moĹźe przewrĂłciÄ&#x2021; siÄ&#x2122;, gdy osoba obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;ca ze swoim laptopem znajduje siÄ&#x2122; obok szafy sterujÄ&#x2026;cej, z dala od miejsca awarii.

W kontekĹ&#x203A;cie przedstawionych sytuacji moĹźna wyraĹşnie dostrzec zalety zdalnego dostÄ&#x2122;pu do przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci. Lenze w modelu i500 wykorzystuje stosowany powszechnie standard WLAN. Bluetooth okazaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; dla specjalistĂłw od aplikacji napÄ&#x2122;dowych nieprzydatny, z powodu ograniczonego zasiÄ&#x2122;gu tego kanaĹ&#x201A;u, a w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci specyfikacje protokoĹ&#x201A;u dla zadaĹ&#x201E; automatyzacji sÄ&#x2026; niewystarczajÄ&#x2026;ce. Ponadto WLAN wykorzystuje stosowanÄ&#x2026; w fabrykach komunikacjÄ&#x2122; TCP/IP, co znacznie upraszcza wysyĹ&#x201A;anie i odbieranie zestawĂłw danych. Identyczne mechanizmy dotyczÄ&#x2026; Security, czyli bezpieczeĹ&#x201E;stwa w sieci. ModuĹ&#x201A;y WLAN w przemiennikach czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci i500 wykorzystujÄ&#x2026; znany z routerĂłw klucz WAP2 z indywidualnie definiowanym hasĹ&#x201A;em. JednostkÄ&#x2122; po zakoĹ&#x201E;czeniu pracy moĹźna wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; lub korzystajÄ&#x2026;c z poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; wtykowych po prostu wyjÄ&#x2026;Ä&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; dziÄ&#x2122;ki temu jest zapewniona idealna fizyczna â&#x20AC;&#x17E;cisza w eterzeâ&#x20AC;?.

Aby maksymalnie uproĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; parametryzacjÄ&#x2122; przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci i powiÄ&#x2026;zaÄ&#x2021; to z dostÄ&#x2122;pnÄ&#x2026; technikÄ&#x2026; w automatyzacji, firma Lenze opracowaĹ&#x201A;a aplikacjÄ&#x2122; na smartfony z systemem operacyjnym Android. Funkcjonalnie aplikacja ta znajduje siÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy narzÄ&#x2122;dziem dla technikĂłw serwisowych EASY Starter oraz AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU moduĹ&#x201A;em obsĹ&#x201A;ugi (klawiaturÄ&#x2026;). MoĹźna przyjÄ&#x2026;Ä&#x2021;, Ĺźe na ogĂłĹ&#x201A; specjalista ds. odbioru lub serwisant majÄ&#x2026; smartfony, ktĂłre moĹźna wykorzystaÄ&#x2021; na miejscu. DziÄ&#x2122;ki wysokiej mocy obliczeniowej i dobrym wyĹ&#x203A;wietlaczom, dzisiejsze smartfony moĹźna z powodzeniem wykorzystaÄ&#x2021; do aplikacji zwiÄ&#x2026;zanych z mobilnÄ&#x2026; wizualizacjÄ&#x2026;.

Firma Lenze skoncentrowaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; na tym, aby daÄ&#x2021; uĹźytkownikom moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostÄ&#x2122;pu do przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci za pomocÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia WLAN, ktĂłre zabezpieczone jest kluczem WPA2.

Takie poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie radiowe jest, jak juĹź wspomniano, przydatne przede wszystkim wtedy, gdy przemiennik czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci jest znacznie oddalony od urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wykonawczych, lub jeĹ&#x203A;li urzÄ&#x2026;dzenia te sÄ&#x2026; zamontowane w niedostÄ&#x2122;pnych obszarach. Typowy przykĹ&#x201A;ad to szafy rozdzielcze poruszajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; razem z urzÄ&#x2026;dzeniami w systemach portalowych.

Aplikacja na Androida â&#x20AC;&#x201C; Smart Keypad App, ktĂłrÄ&#x2026; moĹźna bezpĹ&#x201A;atnie pobraÄ&#x2021; w sklepie Google Playstore, pozwala na zainstalowanie kompletnych zestawĂłw parametrĂłw z przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci i500. MoĹźna teĹź przesĹ&#x201A;aÄ&#x2021; dane za pomocÄ&#x2026; e-maila do producenta maszyny lub do serwisu Lenze, celem analizy bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw. Po przeprowadzeniu diagnostyki i po ewentualnym dopasowaniu zestawu parametrĂłw, jest on odsyĹ&#x201A;any komunikatem e-mail z powrotem do technika na miejscu, ktĂłry za pomocÄ&#x2026; aplikacji moĹźe w Ĺ&#x201A;atwy sposĂłb wprowadziÄ&#x2021; otrzymany zestaw do urzÄ&#x2026;dzenia.

Aplikacja Smart Keypad App jest prosta w obsĹ&#x201A;udze, poniewaĹź specjaliĹ&#x203A;ci Lenze zapewnili w programie identyczne funkcje, jak te codziennie uĹźywane przez uĹźytkownika smartfona. WymieniÄ&#x2021; tu moĹźna automatyczny obrĂłt obrazu

przeznaczony na prace serwisowe. Kompletne ustawienia przemiennika czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci wraz z plikami logowania moĹźna odczytaÄ&#x2021;, przesĹ&#x201A;aÄ&#x2021;, a potem znĂłw je zapisaÄ&#x2021;. DziÄ&#x2122;ki temu, nawet trochÄ&#x2122; mniej przeszkolony personel moĹźe skutecznie zareagowaÄ&#x2021; na sytuacjÄ&#x2122; alarmowÄ&#x2026;. RĂłwnieĹź pracownik nie moĹźe siÄ&#x2122; pomyliÄ&#x2021;, jak kiedyĹ&#x203A; podczas wprowadzania parametrĂłw i poleceĹ&#x201E; na obiekcie i w ten sposĂłb zmniejsza siÄ&#x2122; liczba potencjalnych ĹşrĂłdeĹ&#x201A; usterek.

OÂ Lenze Polska

# A# + 3 / + 8>>

9>

K

7 7 :

przy obrocie wyĹ&#x203A;wietlacza, obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; dotykowÄ&#x2026; ekranu, przeciÄ&#x2026;ganie czy wycieranie na wyĹ&#x203A;wietlaczu. Standardowe funkcje systemu Android zapewniajÄ&#x2026; wygodÄ&#x2122; obsĹ&#x201A;ugi i pozwalajÄ&#x2026; zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; czas zwiÄ&#x2026;zany z wdraĹźaniem siÄ&#x2122; w ten system.

Smart Keypad App firmy Lenze jest rozwiÄ&#x2026;zaniem pozwalajÄ&#x2026;cym na obniĹźenie kosztĂłw budowy maszyn przez zmniejszenie liczby komponentĂłw.

Smartfon, ktĂłry obecnie stanowi element codziennego Ĺźycia, wykorzystano tu do obsĹ&#x201A;ugi i parametryzacji przemiennikĂłw czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci, bez potrzeby stosowania specjalnego moduĹ&#x201A;u obsĹ&#x201A;ugi (klawiatury) w urzÄ&#x2026;dzeniu. NaleĹźy dodaÄ&#x2021;, Ĺźe smartfon ze swojÄ&#x2026; mocÄ&#x2026; obliczeniowÄ&#x2026; i dobrym wyĹ&#x203A;wietlaczem, w poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z Internetem, pozwala zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; czas

W Lenze Polska Sp. z o.o. pracuje ponad trzydziestu doĹ&#x203A;wiadczonych inĹźynierĂłw, ktĂłrzy chÄ&#x2122;tnie doradzÄ&#x2026; przy doborze oraz kompletacji systemu napÄ&#x2122;dowego. W Katowicach i Toruniu znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; firmowe punkty serwisowe, Ĺ&#x203A;wiadczÄ&#x2026;ce usĹ&#x201A;ugi z zakresu napraw gwarancyjnych i pogwarancyjnych, a takĹźe oferujÄ&#x2026;ce zdalnÄ&#x2026; pomoc serwisowÄ&#x2026;.

Lenze udziela 24 miesiÄ&#x2026;ce gwarancji na wĹ&#x201A;asne produkty. W caĹ&#x201A;ej UE dostawy realizowane sÄ&#x2026; na koszt fimy!

Otmar FĂśssing J % # #

LENZE POLSKA Sp. z o.o. # 3 L 5==A 6>-7>< +

3 <7 7>< ?; ;< @ 0 <7 ;=5 >5 =>

LENZE POLSKA Sp. o.o.

(Biuro w Toruniu) # 3

6; =;-5>> #

3 89 98= 7= >> @ 0 89 968 << 89

00800 24hours

>>=>> 76 69=;; -

B 3%

+++3 3

4 3 _

% *

# A % +

+

_ <

J MJ + % 8>>

g>

T%#q A % #

11/2017

39

TEMAT NUMERU

Systemy pras

w erze PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 Zestaw serwoprasy Festo Zestaw serwoprasy YJKP do produkcji elektroniki oraz ma (

+ @ +

% \ T 4 * %

# * + M

% #

3

%

# + J

! # 63> % + *M

+M A # T % + # + # *

!)-O 3 $ T % + # #*M #

4

* % + M

+

+ + + M

!

63>

* % *

A % *

( + M

+ + % #

+

+ 3

40

Z

astosowanie zbyt duĹźych pras w przemyĹ&#x203A;le elektronicznym i w produkcji maĹ&#x201A;ych elementĂłw moĹźe sporo kosztowaÄ&#x2021;. W takich przypadkach doskonale sprawdzi siÄ&#x2122; serwoprasa YJKP Festo: ekonomiczne i proste zastosowanie elektrycznego prasowania i wtĹ&#x201A;aczania z siĹ&#x201A;Ä&#x2026; do 17 kN. Â

Fabrycznie zainstalowane oprogramowanie Oprogramowanie sterujÄ&#x2026;ce nadzorujÄ&#x2026;ce pracÄ&#x2122; systemu jest juĹź zainstalowane, wiÄ&#x2122;c system pras jest od razu gotowy do uruchomienia. Ustawienie parametrĂłw jest prostym, intuicyjnym procesem i nie wymaga umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci programistycznych. Oprogramowanie w postaci moduĹ&#x201A;Ăłw utworzonych w Ĺ&#x203A;rodowisku programistycznym CoDeSyS, wyposaĹźone w specyficzne dla zastosowania funkcje, moĹźe byÄ&#x2021; uĹźytkowane na komputerach osobistych, iPadach lub innych interfejsach typu czĹ&#x201A;owiek-maszyna. Co wiÄ&#x2122;cej, jest kompatybilne ze wszystkimi rodzajami platform.

Sterownik CECC-X z interfejsem OPC UA sprawia, Ĺźe system jest gotowy do realizacji zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0.

Serwoprasa YJKP pozwala w Ĺ&#x201A;atwy sposĂłb kontrolowaÄ&#x2021; w czasie rzeczywistym realizacjÄ&#x2122; elektrycznego prasowania i wtĹ&#x201A;aczania oraz wiele róşnych parametrĂłw, w tym siĹ&#x201A;Ä&#x2122;, poĹ&#x201A;oĹźenie, kÄ&#x2026;t, moment, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie, prasowanie, wtĹ&#x201A;aczanie i procesy obrotu.

Serwoprasa Festo jest prostym i fabrycznie zmontowanym rozwiÄ&#x2026;zaniem systemowym, ktĂłre sprawdza siÄ&#x2122; w wielu zastosowaniach, np. prasowaniu i wtĹ&#x201A;aczaniu pĹ&#x201A;ytek obwodĂłw drukowanych w obudowy, wkĹ&#x201A;adaniu P R O M O C J A

` + + % QD !

% # *

(

+ % #*

# + ( ! # 63>

%

+ # + # *

!)-O % + % M # * M A # T

precyzyjnych czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci w mechanizmy zegarowe, uszczelnianiu obudĂłw moduĹ&#x201A;Ăłw czy prasowaniu i wtĹ&#x201A;aczaniu oraz testowaniu uszczelnienia. System ma moduĹ&#x201A;owe oprogramowanie sterujÄ&#x2026;ce i dopasowane standardowe komponenty Festo â&#x20AC;&#x201C; elektryczny siĹ&#x201A;ownik ze Ĺ&#x203A;rubÄ&#x2026; ESBF, silnik EMMS-AS, sterownik silnika CMMP-AS, sterownik CECC-X oraz czujnik siĹ&#x201A;y. DziÄ&#x2122;ki systemowemu rozwiÄ&#x2026;zaniu konstruktorzy AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

! +

% + % * & Q ^ \ # *

$

(

& '

$

!

$ EMMS-AS

!

+ % QD !

J A U +

+ + # + *M ( (

$

CMMP-AS ) *

$ CECC-X

$

ESBF

#"%

Zastosowanie

"

#

â&#x20AC;˘ WebVisu â&#x20AC;˘ Tablet â&#x20AC;˘ Laptop â&#x20AC;˘ ! "

/ *+ J * ( + %

% +

A % +

+

% T

maszyn oraz zakĹ&#x201A;adĂłw produkcyjnych w przemyĹ&#x203A;le elektronicznym, a takĹźe producenci maĹ&#x201A;ych elementĂłw mogÄ&#x2026; szybko i Ĺ&#x201A;atwo Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; je, stosujÄ&#x2026;c funkcjÄ&#x2122; prasowania.

4 3 4

Zindywidualizowane dla zwiÄ&#x2122;kszonych korzyĹ&#x203A;ci Konfigurowalne serwoprasy mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; dostosowane do potrzeb uĹźytkownika, gwarantujÄ&#x2026;c elastycznÄ&#x2026; konstrukcjÄ&#x2122; oraz redukcjÄ&#x2122; kosztĂłw inwestycji.

Jest to korzystne, poniewaĹź w 90 proc. wszystkich przypadkĂłw uĹźytkownicy wykorzystujÄ&#x2026; zaledwie 10 proc. mocy fabrycznie zmontowanej prasy uznanego producenta.

11/2017

System moduĹ&#x201A;owy umoĹźliwia uĹźytkownikom wybĂłr siĹ&#x201A;y z zakresu 0,8â&#x20AC;&#x201C; 17 kN, dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci skoku â&#x20AC;&#x201C; 100â&#x20AC;&#x201C;400 mm â&#x20AC;&#x201C; oraz osiowe lub rĂłwnolegĹ&#x201A;e mocowanie silnika. UĹźytkownik moĹźe rĂłwnieĹź wybraÄ&#x2021; enkoder jednoobrotowy lub wieloobrotowy. Wybiera siÄ&#x2122; tylko te funkcje, ktĂłre sÄ&#x2026; potrzebne, unikajÄ&#x2026;c tym samym kosztownego zawyĹźania parametrĂłw. Â

Ĺ atwa obsĹ&#x201A;uga Oprogramowanie sterujÄ&#x2026;ce GSAY uĹ&#x201A;atwia obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122;. Jest fabrycznie zainstalowane w sterowniku i gotowe do uĹźycia po zakoĹ&#x201E;czeniu integracji systemu.

Procesy Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia moĹźna szybko konfigurowaÄ&#x2021; i Ĺ&#x201A;atwo wdraĹźaÄ&#x2021; dziÄ&#x2122;ki elementom funkcjonalnym w zintegrowanej bibliotece oprogramowania. Kontrolowanie procesu jest proste, poniewaĹź oprogramowanie umoĹźliwia monitorowanie i sprawdzanie wszystkich etapĂłw w celu zapewnienia jakoĹ&#x203A;ci, a ponadto uĹźytkownicy mogÄ&#x2026; w razie potrzeby wczytaÄ&#x2021; wyniki poszczegĂłlnych etapĂłw. Trzy bieĹźÄ&#x2026;ce procedury oceny i kontroli, tj. korytarz przejĹ&#x203A;cia, wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; progowa oraz okienkowanie, sÄ&#x2026; juĹź wbudowane w oprogramowanie. Co wiÄ&#x2122;cej, innowacyjna serwoprasa ma wiele inteligentnych, skonfigurowanych fabrycznie funkcji oraz interfejs OPC UA zgodny z zaĹ&#x201A;oĹźeniami PrzemysĹ&#x201A;u 4.0.

FESTO Sp. z o.o.

D 3 : + # 3 + ; >8->?>

3 77 ;55 65 >> @ 0 77 ;55 65 >7 -

@ {% B@ 3 +++3@ 3 |( - # +++3@ 3%

41

TEMAT NUMERU

NapÄ&#x2122;dy elektryczne efektywne energetycznie Koszty energii elektrycz * + M M % *T

+

A# J J #

% + 3 :

% K

*+ T T *M ;> % 3

# + * * #J # *M

3 ( ( KU J * A J U

+

7>^<> % 3 J

J

#J + %

+ U % + + K

+

% A # MU % + J (

awarii i niezwykle kosztownych % * +3 A *

J +

#

^ T ! + # netowi Rzeczy (ang. Industrial

@ ( q ^ J

niedrogie.

42

O

tym, jak wielkie moĹźliwoĹ&#x203A;ci kryjÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w optymalizacji pracy silnikĂłw elektrycznych, przekonuje lektura raportu opublikowanego przez The International Energy Agency, dostÄ&#x2122;pnego pod adresem www.iea.org/publications/ freepublications/publication/EE_for_ ElectricSystems.pdf. To pierwsza tak kompleksowa, globalna analiza wykorzystania energii w ukĹ&#x201A;adach napÄ&#x2122;dzanych przez silniki elektryczne.

EMDS â&#x20AC;&#x201C; zaniedbany sektor Optymalizacja pracy maszyn oraz uzyskanie jak najwyĹźszej efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej i eksploatacyjnej silnikĂłw elektrycznych pozwala uzyskaÄ&#x2021; wielostronne korzyĹ&#x203A;ci zarĂłwno w budĹźecie kaĹźdego przedsiÄ&#x2122;biorstwa, jak i w skali P R O M O C J A

globalnej: oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci bezpoĹ&#x203A;rednie (mniejsze zuĹźycie energii elektrycznej), oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci poĹ&#x203A;rednie (dĹ&#x201A;uĹźszy czas uĹźytkowania, mniejsza awaryjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, mniejsze koszty serwisu, redukcja kosztĂłw przestojĂłw) i ochrona Ĺ&#x203A;rodowiska naturalnego (zmniejszenie emisji CO2).

Wnioski z raportu pokazujÄ&#x2026;, Ĺźe optymalizacja energetyczna sektora EMDS (Electric Motor-Driven System) to szansa na 20â&#x20AC;&#x201C;30-proc. poprawÄ&#x2122; efektywnoĹ&#x203A;ci silnikĂłw, co przeĹ&#x201A;oĹźyĹ&#x201A;oby siÄ&#x2122; na zmniejszenie o okoĹ&#x201A;o 10 proc. globalnego zapotrzebowania na energiÄ&#x2122; elektrycznÄ&#x2026;. Autorzy zwracajÄ&#x2026; rĂłwnoczeĹ&#x203A;nie uwagÄ&#x2122; na fakt, Ĺźe do tej pory zainteresowanie tym ĹşrĂłdĹ&#x201A;em oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii byĹ&#x201A;o stosunkowo niewielkie, co moĹźna rozpatrywaÄ&#x2021; w kategoriach zaniedbania, ale teĹź szansy.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

straty związane z tarciem oraz straty dodatkowe (np. wywołane wyższymi harmonicznymi).

Moc mechaniczna, dostępna na wale silnika, jest zmieniana na moc wyjściową maszyny napędzanej przez silnik. Przykładowo moc pompy jest równowartością iloczynu wydajności i wysokości podnoszenia (lub maksymalnego ciśnienia). Sprawność przetwarzania energii w układzie zależy nie tylko od sprawności silnika, lecz także od sprawności całej maszyny i właściwego doboru elementów układu. Niewłaściwy stan techniczny, niewłaściwa eksploatacja i sterowanie poza obszarem optymalnym powoduje nadmierne zużycie energii, a także, co oczywiste, zmniejszenie sprawności procesu.

Jak redukować straty?

Z cytowanego raportu wynika, że w przemysłowych układach napędowych najczęściej stosowane są silniki asynchroniczne średniej mocy (definiowanej jako moc od 7 kW do 1 MW).

Większość z nich to silniki indukcyjne klatkowe. To w ich optymalizacji kryją się wspomniane rezerwy i potencjalne oszczędności.

Fot. Fotolia

Gdzie „wycieka” energia?

Sprawność silnika elektrycznego to stosunek mocy mechanicznej oddawanej na wale do mocy elektrycznej pobranej z sieci. Zamiana energii elektrycznej na mechaniczną nie odbywa się bez strat. W asynchronicznym silniku klatkowym na ogólną wartość strat energii składają się straty w uzwojeniach stojana, straty w wirniku, straty w stali, 10/2017

Chcąc zredukować straty, można obrać jedną z dwóch strategii: udoskonalić konstrukcję maszyn lub maksymalnie wykorzystać możliwości już istniejących układów. Pierwsza wymaga zastosowania silników odznaczających się jak najwyższą sprawnością działania i odpowiedniego ich doboru do warunków przyszłej eksploatacji. Niezależnie od tego konieczne jest oczywiście utrzymywanie ich w trakcie eksploatacji w jak najlepszym stanie – dlatego druga strategia zawsze obowiązuje.

Druga strategia dotyczy przede wszystkim urządzeń już stosowanych – dzięki zmianie charakteru pracy i optymalizacji warunków eksploatacji można zwiększyć ich sprawność, zmniejszyć awaryjność i znacząco wydłużyć cykl życia.

Korzyści z optymalnego doboru maszyn oraz wczesnego diagnozowania i predykcji możliwych awarii na długo przed ich zaistnieniem są oczywiste. Jednak sięgnięcie do tego źródła oszczędności nie jest możliwe, jeżeli nie dysponujemy danymi na temat faktycznej eksploatacji i sprawności maszyny oraz jej rzeczywistego stanu technicznego.

Diagnostyka z użyciem IIoT Przez długi czas trudnym i kosztownym do rozwiązania problemem było diagnozowanie stanu technicznego ma-

szyn w trakcie eksploatacji. Remedium okazały się rozwiązania wykorzystujące IIoT. Zasada działania jest prosta: zainstalowane w urządzeniu czujniki rejestrują odpowiednie parametry pracy urządzenia, a odpowiedni moduł zbiera je i przesyła pod wskazany adres za pośrednictwem Internetu.

Najczęściej stosowane metody diagnostyki silników i układów elektromaszynowych to wibrodiagnostyka, tribodiagnostyka, termodiagnostyka, diagnostyka akustyczna i elektrodiagnostyka.

Nie wnikając w zawiłości poszczególnych metod, łatwo zauważyć, że wszystkie mają ten sam cel: postawienie diagnozy bez wstrzymywania pracy maszyny. Aby to osiągnąć, trzeba poddać analizie i interpretacji zebrane dzięki wsparciu IIoT dane na temat wibracji, składu smaru maszynowego, wysokości i rozkładu temperatury, sygnałów akustycznych czy zmiany prądu, czyli zamienić np. na informacje o charakterze i lokalizacji usterki.

W tym miejscu pojawiają się kolejne problemy: wysoki koszt, trudności związane z oczujnikowaniem oraz jakość diagnostyki. Nawet najpełniejszy, najbardziej szczegółowy, ale nieprzetworzony zbiór danych jest tylko informacyjnym „śmietnikiem”. Z kolei nieskutecznie przetworzone (błędnie zinterpretowane) dane mogą być przyczyną błędnej diagnozy. Efekt to straty zamiast oczekiwanych oszczędności.

Elmodis – inteligentna elegancja Na tle różnych dostępnych na rynku systemów wyróżnia się propozycja polskiego start-upu Elmodis. „Elegancja” może wydać się określeniem niestosownym w branży diagnostyki silników elektrycznych, ale dobrze oddaje charakter stosowanych przez firmę rozwiązań.

System opiera się na opatentowanej technologii analizy pomiarów elektrycznych. Moduł pomiarowo-diagnostyczny instalowany jest w rozdzielni elektrycznej, bez konieczności ingerencji w instalację elektryczną silnika czy instalowania kosztownych dodatkowych sensorów. Rozwiązanie 43

umoĹźliwia dodatkowo Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; integracjÄ&#x2122; istniejÄ&#x2026;cych czujnikĂłw procesowych z systemem Elmodis. DziÄ&#x2122;ki temu koszty wdroĹźenia systemu sÄ&#x2026; znacznie niĹźsze w porĂłwnaniu z konkurencyjnymi rozwiÄ&#x2026;zaniami.

Zaawansowana obrĂłbka danych odbywa siÄ&#x2122; juĹź na poziomie ukĹ&#x201A;adu pomiarowo-przetwarzajÄ&#x2026;cego z zastosowaniem technologii EADEC

44

(ang. Elmodis Advanced Edge Computing). Dane pomiarowe sÄ&#x2026; wysyĹ&#x201A;ane do serwera w chmurze, co pozwala uĹźytkownikowi monitorowaÄ&#x2021; na bieĹźÄ&#x2026;co stan maszyny. Zintegrowane Ĺ&#x203A;rodowisko raportowe umoĹźliwia Ĺ&#x201A;atwe opracowywanie spersonalizowanych analiz i zestawieĹ&#x201E; wspierajÄ&#x2026;cych utrzymanie, a takĹźe optymalizacjÄ&#x2122; eksploatacyjnÄ&#x2026; maszyn. DostÄ&#x2122;p do nich jest moĹźliwy

z poziomu przeglÄ&#x2026;darki internetowej na komputerach stacjonarnych i urzÄ&#x2026;dzeniach przenoĹ&#x203A;nych.

Proponowany przez Elmodis system sprawdza siÄ&#x2122; zarĂłwno na etapie planowania zakupu nowych maszyn, jak i w diagnostyce oraz optymalizacji pracy juĹź zainstalowanych ukĹ&#x201A;adĂłw i predykcji uszkodzeĹ&#x201E;. To pierwsza na rynku kompletna platforma wspomagania eksploatacji i utrzymania maszyn przemysĹ&#x201A;owych napÄ&#x2122;dzanych silnikami elektrycznymi. O jej praktycznej skutecznoĹ&#x203A;ci przekonuje rosnÄ&#x2026;ca liczba wdroĹźeĹ&#x201E;. A to dopiero poczÄ&#x2026;tek, poniewaĹź technologia Elmodis, wykorzystujÄ&#x2026;ca machine learning, ma wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci dobrego wina â&#x20AC;&#x201C; jej wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; (skutecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i inteligencja) roĹ&#x203A;nie z kaĹźdym dniem, a takĹźe z kaĹźdÄ&#x2026; nowÄ&#x2026; implementacjÄ&#x2026;.

!" "# $ # 3 D $ 76 <>-;>< + -

B 3 +++3 3

AUTOMATYKA

4 3 "

TEMAT NUMERU

EfektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetyczna w napÄ&#x2122;dach w praktyce O %T + @ +

% \ T .C ( #* T #JM M

T + # (

+

* @ #J

# #

(

+ % *

% + %T

$) * + J % + % M + *

% + K *3

S

tosowanie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; firmy B&R moĹźe przynieĹ&#x203A;Ä&#x2021; wymiernÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii. ZapewniajÄ&#x2026; to oszczÄ&#x2122;dne silniki elektryczne, ukĹ&#x201A;ady zastÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce pneumatykÄ&#x2122;, precyzyjne sterowniki, oszczÄ&#x2122;dne ukĹ&#x201A;ady napÄ&#x2122;dowe dla pomp oraz kompletne rozwiÄ&#x2026;zania dla monitoringu zuĹźycia energii. W artykule przedstawione zostaĹ&#x201A;y przykĹ&#x201A;ady zastosowania techniki napÄ&#x2122;dowej w firmach z branĹźy tworzyw sztucznych w maszynach z napÄ&#x2122;dem elektrohydraulicznym wraz z opisem wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci serwonapÄ&#x2122;dĂłw firmy B&R.Â

PrzykĹ&#x201A;ady zastosowania techniki B&R Wtryskarka do tworzyw sztucznych z napÄ&#x2122;dem hydraulicznym Firma Engel Austria GmbH, czoĹ&#x201A;owy miÄ&#x2122;dzynarodowy producent wtry46

skarek do tworzyw sztucznych z napÄ&#x2122;dem hydraulicznym, opracowaĹ&#x201A;a seriÄ&#x2122; e-max, w ktĂłrej zastosowano wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie napÄ&#x2122;d elektryczny. Za powstaniem serii e-max przemawiaĹ&#x201A;o niĹźsze zuĹźycie energii, mniejsze wymagania w zakresie konserwacji oraz czystoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. PrzekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; to na znacznie korzystniejszy dla uĹźytkownikĂłw stosunek ceny do osiÄ&#x2026;gĂłw oraz na niĹźsze koszty zapewnienia jakoĹ&#x203A;ci wynikajÄ&#x2026;ce z wiÄ&#x2122;kszej precyzji i stabilnoĹ&#x203A;ci napÄ&#x2122;dĂłw elektrycznych.

B&R umoĹźliwiĹ&#x201A;a firmie Engel speĹ&#x201A;nienie wymagaĹ&#x201E; w zakresie wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci eksploatacyjnych. Wbudowane wyposaĹźenie elektryczne zajmuje znacznie mniej miejsca. ModuĹ&#x201A;owy system napÄ&#x2122;dĂłw ACOPOSmulti steruje silnikami duĹźej mocy, co znacznie zmniejsza zuĹźycie energii przez maszynÄ&#x2122;. PoĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie inteligentnych moduĹ&#x201A;Ăłw zasilania z procesorem przez Powerlink umoĹźliwia zaoszczÄ&#x2122;dzenie miejsca i ogranicza liczbÄ&#x2122; kabli. Sercem systemu sterowania jest zamocowany na wysiÄ&#x2122;gniku pulpit B&R Power Panel 400, ktĂłry steruje piÄ&#x2122;cioma osiami pozycjonujÄ&#x2026;cymi i na ktĂłrym uruchamiana jest aplikacja wizualizacyjna.

System zostaĹ&#x201A; opracowany w taki sposĂłb, Ĺźe uĹźytkownik moĹźe zaczÄ&#x2026;Ä&#x2021; pracÄ&#x2122; na maszynie e-max od razu, prawie bez przeszkolenia.

P R O M O C J A

Maszyny tej serii z w peĹ&#x201A;ni zintegrowanÄ&#x2026; technikÄ&#x2026; sterowania i napÄ&#x2122;du B&R speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; wymagania stawiane przez napÄ&#x2122;d elektryczny, stanowiÄ&#x2026;c energooszczÄ&#x2122;dny, precyzyjny i bezpieczny system o zwartej konstrukcji.

Wtryskarka do gumy z napÄ&#x2122;dem elektrohydraulicznym Firma Maplan â&#x20AC;&#x201C; czoĹ&#x201A;owy producent wtryskarek do gumy â&#x20AC;&#x201C; przeszĹ&#x201A;a na oferowane przez Dorninger Hytronics i B&R rozwiÄ&#x2026;zanie elektrohydrauliczne oparte na pompach zÄ&#x2122;batych o regulowanej prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci z napÄ&#x2122;dami B&R ACOPOS. DziÄ&#x2122;ki temu obniĹźyĹ&#x201A;a zuĹźycie energii przez napÄ&#x2122;d hydrauliczny do jednej piÄ&#x2026;tej poprzedniego poziomu i zredukowaĹ&#x201A; haĹ&#x201A;as o 50 proc. Zredukowano rĂłwnieĹź czas pracy pomp niezalanych o 10â&#x20AC;&#x201C;15 proc., co zagwarantowaĹ&#x201A;o szybki zwrot poniesionych nakĹ&#x201A;adĂłw.

Maplan jest jednym z trzech najwiÄ&#x2122;kszych dostawcĂłw wtryskarek do gumy na Ĺ&#x203A;wiecie. Firma poszukiwaĹ&#x201A;a rozwiÄ&#x2026;zania systemowego o dobrze sprawdzonych wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ciach eksploatacyjnych, ktĂłre byĹ&#x201A;oby rĂłwnieĹź kompatybilne z jej wysoce moduĹ&#x201A;owÄ&#x2026; koncepcjÄ&#x2026; budowy maszyn.

Firma B&R, razem ze swoim partnerem od hydrauliki â&#x20AC;&#x201C; Dorninger Hytronics, mogĹ&#x201A;a zaoferowaÄ&#x2021; kompletne rozwiÄ&#x2026;zanie elektrohydrauliczne o nazwie Hybrid Drive Control, oparAUTOMATYKA

TEMAT NUMERU te na serwosterowanych pompach zÄ&#x2122;batych. Inteligentny serwonapÄ&#x2122;d ACOPOS poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czony przez Powerlink z komputerem przemysĹ&#x201A;owym APC620 wyĹźszego poziomu steruje trĂłjfazowym silnikiem synchronicznym serii 8LS z chĹ&#x201A;odzeniem wentylatorowym.

Dynamiczne sterowanie ciĹ&#x203A;nieniem hydraulicznym i wydatkiem pomp w obwodzie zamkniÄ&#x2122;tym realizowane jest w napÄ&#x2122;dzie ACOPOS w kodzie SPT. ModuĹ&#x201A;y interfejsĂłw X20 zapewniajÄ&#x2026; komunikacjÄ&#x2122; 50â&#x20AC;&#x201C;120 punktami wejĹ&#x203A;Ä&#x2021;/wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; maszyn. ObsĹ&#x201A;uga korzysta z pulpitu PC5000touch Automation Panel, ktĂłry skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z B&R AP900 z 15â&#x20AC;? ekranem dotykowym i odpowiedniÄ&#x2026; klawiaturÄ&#x2026;. W interfejsie sterownika moĹźe teĹź byÄ&#x2021; wbudowana diagnostyka. W technice napÄ&#x2122;dĂłw B&R siÄ&#x2122;ga ona aş do silnika.

UkĹ&#x201A;ad napÄ&#x2122;dowy z maksimum korzyĹ&#x203A;ci dla klienta Klienci wymagajÄ&#x2026; dziĹ&#x203A; wiÄ&#x2122;cej niĹź tylko speĹ&#x201A;niania wymogĂłw technicznych â&#x20AC;&#x201C; przede wszystkim oczekujÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii i bezpieczeĹ&#x201E;stwa inwestycji. Generacja napÄ&#x2122;dĂłw ACOPOSmulti produkowanych przez B&R Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy wszystkie te cechy. Jest to rozwiÄ&#x2026;zanie uniwersalne dla wszystkich zadaĹ&#x201E; automatyki w produkcji maszyn. SerwonapÄ&#x2122;dy ACOPOSmulti oferujÄ&#x2026; najwyĹźszy stopieĹ&#x201E; wydajnoĹ&#x203A;ci dla maszyn wieloosiowych, ktĂłre sÄ&#x2026; powszechnie stosowane w przemyĹ&#x203A;le tworzyw sztucznych, produkcji opakowaĹ&#x201E;, poligrafii i przemyĹ&#x203A;le tekstylnym.

4 3 .C # ! +

ModuĹ&#x201A;owa konstrukcja chĹ&#x201A;odzenia Zastosowanie wentylatorĂłw i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; chĹ&#x201A;odzÄ&#x2026;cych w szafach sterowniczych oznacza znacznie wyĹźsze koszty oraz dodatkowe wydatki na ich utrzymanie.

System ACOPOSmulti oferuje projektantowi przestrzeĹ&#x201E; potrzebnÄ&#x2026; do konwencjonalnego rozpraszania ciepĹ&#x201A;a w szafie sterowniczej, przepustowÄ&#x2026; chĹ&#x201A;odnicÄ&#x2122; ze stopniem ochrony IP65 dla uwalniania ciepĹ&#x201A;a na zewnÄ&#x2026;trz szafy sterowniczej oraz wariant zimnej pĹ&#x201A;yty umoĹźliwiajÄ&#x2026;cy podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie do obiegu (wody, oleju).

11/2017

Konfiguracje ACOPOSmulti System napÄ&#x2122;dowy ACOPOSmulti ma funkcje specyficzne dla wielu technologii. Podstawowe jego funkcje â&#x20AC;&#x201C; ruchy miÄ&#x2122;dzy dwoma punktami, elektroniczna przekĹ&#x201A;adnia, elektroniczne mechanizmy kompensacyjne, urzÄ&#x2026;dzenia do ciÄ&#x2122;cia, elektroniczny profil krzywkowy, piĹ&#x201A;y latajÄ&#x2026;ce, waĹ&#x201A;y transmisyjne i sterowanie numeryczne (CNC) â&#x20AC;&#x201C; uĹźytkownik moĹźe przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaÄ&#x2021; wedĹ&#x201A;ug potrzeb w czasie nie dĹ&#x201A;uĹźszym niĹź 400 ËŹs. Ponadto w dowolnym momencie moĹźna przeprowadzaÄ&#x2021; takie operacje jak zmiana dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci produktu, kontrola drukowanych znakĂłw, kontrola nadmiernego momentu obrotowego, szybka adaptacja do procesu oraz kontrola jakoĹ&#x203A;ci.

SerwonapÄ&#x2122;dy ACOPOSmulti moĹźna stosowaÄ&#x2021; w róşnych konfiguracjach, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wymogĂłw danej aplikacji, a wspomniane wczeĹ&#x203A;niej funkcje sÄ&#x2026; wbudowane w kaĹźdej dostÄ&#x2122;pnej topologii.

Ani stosowana sieÄ&#x2021;, ani ukĹ&#x201A;ad sterowania nie majÄ&#x2026; wpĹ&#x201A;ywu na szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; reakcji, jeĹ&#x203A;li funkcje technologiczne sÄ&#x2026; przetwarzane bezpoĹ&#x203A;rednio w systemie napÄ&#x2122;dowym ACOPOSmulti.

W przypadku bardziej skomplikowanych procesĂłw ukĹ&#x201A;ad sterowania musi byÄ&#x2021; uzupeĹ&#x201A;niony dodatkowymi czujnikami i siĹ&#x201A;ownikami. WydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zaleĹźy gĹ&#x201A;Ăłwnie od ukĹ&#x201A;adu sterowania.

Systemy napÄ&#x2122;dowe ACOPOSmulti w sieci Powerlink Wysokowydajna architektura maszyn wymaga elastycznych sieci. DziÄ&#x2122;ki Powerlink uĹźytkownik zyskuje sieÄ&#x2021;, ktĂłra w peĹ&#x201A;ni speĹ&#x201A;nia wysokie wymagania dynamicznych mechanizmĂłw. Powerlink dostosowuje siÄ&#x2122; do wymagaĹ&#x201E; maszyn i systemĂłw. Sztywne sprzÄ&#x2122;Ĺźenie wielu osi ze sterownikami, komputerami przemysĹ&#x201A;owymi, systemami I/O i panelami operatorskimi pozwala na tworzenie maszyn i systemĂłw o najwyĹźszej precyzji. KompatybilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ze standardowÄ&#x2026; sieciÄ&#x2026; Ethernet redukuje liczbÄ&#x2122; sieci przemysĹ&#x201A;owych na poziomie maszyny. Polecane obszary zastosowania dla tych topologii to przemysĹ&#x201A; opakowaĹ&#x201E;, technologia transportu wewnÄ&#x2122;trznego, przetwĂłr-

stwo tworzyw sztucznych, przemysĹ&#x201A; papierniczy i poligraficzny, przemysĹ&#x201A; wĹ&#x201A;Ăłkienniczy, przemysĹ&#x201A; drzewny, obrĂłbka metali i branĹźa pĂłĹ&#x201A;przewodnikĂłw.

Kompleksowe podejĹ&#x203A;cie i oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii Kompleksowe podejĹ&#x203A;cie B&R do sterowania napÄ&#x2122;dami, czyli Generic Motion Control, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy w sobie pozycjonowanie pojedynczych osi, przekĹ&#x201A;adnie oraz profile krzywek elektronicznych, sterowanie CNC i funkcje robotyki. JeĹ&#x203A;li dodaÄ&#x2021; do tego opartÄ&#x2026; na sieciach technologiÄ&#x2122; bezpieczeĹ&#x201E;stwa o krĂłtkich czasach reakcji, otwiera to szerokie moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie tworzenia nowych koncepcji projektowania i budowy maszyn.

Gotowe funkcje technologiczne, np. sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;ce do regulacji naciÄ&#x2026;gu, sterowania znacznikami druku lub noĹźy poprzecznych, umoĹźliwiajÄ&#x2026; producentom maszyn skoncentrowanie siÄ&#x2122; na ich gĹ&#x201A;Ăłwnych kompetencjach.

ModuĹ&#x201A;owÄ&#x2026; koncepcjÄ&#x2122; budowy maszyn wspiera zaawansowana architektura programowa i sprzÄ&#x2122;towa.

DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu bezpoĹ&#x203A;redniego sterowania pracÄ&#x2026; silnikĂłw liniowych LinMot ukĹ&#x201A;ad napÄ&#x2122;dowy B&R stanowi wydajnÄ&#x2026; alternatywÄ&#x2122; dla kosztownych ukĹ&#x201A;adĂłw pneumatycznych. Funkcja adaptacyjnego strojenia dodatkowo zmniejsza koszty energii, zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c stabilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pÄ&#x2122;tli sterowania. Gotowe rozwiÄ&#x2026;zania dla napÄ&#x2122;dĂłw pomp o zmiennej prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci pozwalajÄ&#x2026; uzyskaÄ&#x2021; jeszcze dalej idÄ&#x2026;cÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii w pracy urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; hydraulicznych. Firma B&R umoĹźliwia dokĹ&#x201A;adny pomiar uzyskanych oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci, oferujÄ&#x2026;c bogaty asortyment rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; do monitoringu energii dla sterownikĂłw PLC, ukĹ&#x201A;adĂłw napÄ&#x2122;dowych, a nawet kompletnych systemĂłw sterowania procesami.

%&' *+ +, -'/ ,"1 3 Sp. z o.o. # 3 ( + 5> 95-57? !

3 95 =69 >8 >> -

@\ 3% BA - # 3 +++3A - # 3

47

TEMAT NUMERU

EnergooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;

w praktyce

RozwiÄ&#x2026;zania SEW-Eurodrive Firma SEW-Eurodrive jest po+ ( # J

% # *M

+

(

^

+ K

( % T

T * * ( 3 A

M

M * T *

+

+ T * ^ +

% + + M %T +

+ #*M %

% M # + # % # +

+ K M

+ * K M3

48

O

ferta produktĂłw firmy SEW-Eurodrive jest bardzo szeroka. Obejmuje motoreduktory, przekĹ&#x201A;adnie, silniki, komponenty do instalacji decentralnych, napÄ&#x2122;dy sterowane elektronicznie, motoreduktory regulowane mechanicznie oraz rozwiÄ&#x2026;zania napÄ&#x2122;dowe opracowane z udziaĹ&#x201A;em zespoĹ&#x201A;u inĹźynieryjnego.

Klient ma do wyboru wiele wariantĂłw produktĂłw, poniewaĹź system moduĹ&#x201A;owy SEW-Eurodrive umoĹźliwia tworzenie niezliczonych kombinacji â&#x20AC;&#x201C; tak, by powstaĹ&#x201A; produkt idealny. RozwiÄ&#x2026;zania firmy, ktĂłra jest wiodÄ&#x2026;cym, Ĺ&#x203A;wiatowym producentem techniki napÄ&#x2122;dowej, sÄ&#x2026; synonimem róşnorod-

P R O M O C J A

noĹ&#x203A;ci, jakoĹ&#x203A;ci, niezawodnoĹ&#x203A;ci i innowacyjnoĹ&#x203A;ci.

Do wielu zastosowaĹ&#x201E; Firma SEW-Eurodrive oferuje kompleksowe rozwiÄ&#x2026;zania dopasowane do kaĹźdej aplikacji â&#x20AC;&#x201C; od doradztwa, przez planowanie, po realizacjÄ&#x2122;. Wykonuje zarĂłwno rozwiÄ&#x2026;zania predefiniowane, jak i dostosowane do indywidualnych potrzeb. Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o stawianiu czoĹ&#x201A;a technicznym wyzwaniom, jakie przyniesie jutro, juĹź dziĹ&#x203A; warto pomyĹ&#x203A;leÄ&#x2021; o rozwiÄ&#x2026;zaniach przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. RozwiÄ&#x2026;zania aplikacyjne SEW-Eurodrive pomogÄ&#x2026; w osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciu zaĹ&#x201A;oĹźonego celu, niezaleĹźnie od

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

tego, do jakiego zadania â&#x20AC;&#x201C; transportu, podnoszenia, obracania czy skĹ&#x201A;adowania â&#x20AC;&#x201C; poszukiwane jest rozwiÄ&#x2026;zanie.

effiDRIVE â&#x20AC;&#x201C; gwarancja energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci W przypadku niezoptymalizowanych aplikacji koszty zwiÄ&#x2026;zane z energiÄ&#x2026; elektrycznÄ&#x2026; mogÄ&#x2026; stanowiÄ&#x2021; do 90 proc. kosztĂłw cyklu Ĺźycia. Czas to zmieniÄ&#x2021;.

Fachowe doradztwo techniczne pozwala odkryÄ&#x2021; potencjalne moĹźliwoĹ&#x203A;ci oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii, zredukowaÄ&#x2021; koszty energii oraz obniĹźyÄ&#x2021; poziom emisji CO2.

RozwiÄ&#x2026;zania SEW-Eurodrive gwarantujÄ&#x2026; kompleksowÄ&#x2026; analizÄ&#x2122; oraz umoĹźliwiajÄ&#x2026; wdroĹźenie wszystkich istotnych dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; na rzecz poprawy poszczegĂłlnych czynnikĂłw energetycznych.

System moduĹ&#x201A;owy rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; energooszczÄ&#x2122;dnych obejmuje zoptymalizowane pod kÄ&#x2026;tem sprawnoĹ&#x203A;ci i wydajnoĹ&#x203A;ci energetycznej silniki, falowniki oraz napÄ&#x2122;dy mechatroniczne. Inteligentne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie tych komponentĂłw gwarantuje oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii nawet do 70 proc.

RozwiÄ&#x2026;zania energooszczÄ&#x2122;dne w systemie moduĹ&#x201A;owym

4 3 ":-"# 1

System moduĹ&#x201A;owy energooszczÄ&#x2122;dnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; SEW-Eurodrive obejmuje silniki, falowniki oraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; mechatronicznÄ&#x2026;. WĹ&#x203A;rĂłd silnikĂłw do wyboru sÄ&#x2026; asynchroniczne silniki trĂłjfazowe klasy IE1 do IE4, silniki trĂłjfazowe typu Line Start Permanent Magnet Motor w klasie od IE2 do IE4 oraz silniki synchroniczne z magnesem trwaĹ&#x201A;ym. Portfolio falownikĂłw obejmuje falowniki Movitrac B, Movidrive B i serwofalowniki wieloosiowe Moviaxis. GwarantujÄ&#x2026; one zwrot energii do sieci. Na mechatronikÄ&#x2122; skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; mechatroniczny system napÄ&#x2122;dowy Movigear oraz sterowany elektronicznie silnik DRC.

DobĂłr optymalnego silnika â&#x20AC;&#x201C; seria DR W portfolio SEW-Eurodrive moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; silniki trĂłjfazowe do kaĹźdego

11/2017

zastosowania: dwu-, cztero- lub szeĹ&#x203A;ciopolowe o mocy 0,18â&#x20AC;&#x201C;225 kW, dostÄ&#x2122;pne w klasach energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci od IE1 do IE4.

W ramach systemu moduĹ&#x201A;owego silnikĂłw trĂłjfazowych serii DR firma wdroĹźyĹ&#x201A;a miliony kombinacji napÄ&#x2122;dowych wprawiajÄ&#x2026;cych w ruch róşnorodne maszyny oraz urzÄ&#x2026;dzenia na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie.

DobĂłr optymalnego silnika energooszczÄ&#x2122;dnego do okreĹ&#x203A;lonego zastosowania spoĹ&#x203A;rĂłd oferowanych przez SEW-Eurodrive opcji jest prosty. Seria DR umoĹźliwia wybĂłr odpowiedniej wersji silnika dla kaĹźdej z globalnie obowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;cych klas energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci od IE1 do IE4: DRS dla IE1, DRE dla IE2, DRN oraz DRP dla IE3 i DRU dla IE4. W ramach kaĹźdej z tych wersji wystarczy wybraÄ&#x2021; moc oraz czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracy.

Silniki serii DR speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; wymagania najwaĹźniejszych obowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;cych globalnie standardĂłw oraz wymogi róşnorodnych lokalnych rozporzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; w zakresie oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energetycznej.

Seria DR oferuje odpowiednie, zgodne z wymaganiami normy IEC 60034-30-1, silniki dla kaĹźdej klasy energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; IE1, IE2, IE3 oraz IE4. Na tabliczce znamionowej znajduje siÄ&#x2122; odpowiednie oznaczenie IE, informacje dotyczÄ&#x2026;ce sprawnoĹ&#x203A;ci oraz dane o speĹ&#x201A;nianych dopuszczeniach krajowych.

EnergooszczÄ&#x2122;dne rozwiÄ&#x2026;zania effiDRIVE obejmujÄ&#x2026; nie tylko produkty wchodzÄ&#x2026;ce w skĹ&#x201A;ad moduĹ&#x201A;u oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii, ale rĂłwnieĹź kompetentne doradztwo w zakresie energii oraz modularne, indywidualne usĹ&#x201A;ugi serwisowe.

NiezaleĹźnie od wymaganej klasy energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci dla wszystkich silnikĂłw trĂłjfazowych dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; wszystkie opcje i wersje.

Silniki trĂłjfazowe SEW-Eurodrive sÄ&#x2026; stosowane na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. W kaĹźdej klasie energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci dostÄ&#x2122;pna jest odpowiednia wersja silnika, a kaĹźdy typ silnika moĹźna podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaÄ&#x2021; do róşnych sieci zasilania niezaleĹźnie od miejsca zastosowania.

Bogata oferta hamulcĂłw i zintegrowanych enkoderĂłw WĹ&#x203A;rĂłd rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; oferowanych przez SEW-Eurodrive warto wymieniÄ&#x2021; teĹź kompleksowÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; hamulcĂłw (co istotne, uĹźytkownik ma szeroki wybĂłr w Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu ich z silnikami â&#x20AC;&#x201C; do wyboru sÄ&#x2026; trzy róşne wielkoĹ&#x203A;ci hamulcĂłw na kaĹźdÄ&#x2026; wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; silnika) oraz zintegrowane enkodery. RozwiÄ&#x2026;zania firmy zapewniajÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; miejsca oraz kosztĂłw dziÄ&#x2122;ki kompaktowej budowie; bezpieczeĹ&#x201E;stwo (rĂłwnieĹź pod wzglÄ&#x2122;dem przyszĹ&#x201A;ych wymogĂłw norm zwiÄ&#x2026;zanych z ochronÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;rodowiska); obniĹźenie kosztĂłw eksploatacyjnych (w przypadku zastosowania silnikĂłw energooszczÄ&#x2122;dnych) oraz speĹ&#x201A;nienie wymagaĹ&#x201E; w zakresie klas energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci: standard Efficiency (IE1), High Efficiency (IE2), Premium Efficiency (IE3) i Super Premium Efficiency (IE4).

Wsparcie ekspertĂłw SEW-Eurodrive zapewnia wiedzÄ&#x2122; eksperckÄ&#x2026; z zakresu róşnych branĹź, poniewaĹź jej przedstawiciele wiedzÄ&#x2026;, Ĺźe kaĹźda branĹźa charakteryzuje siÄ&#x2122; indywidualnymi wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ciami, a tym samym wymagania stawiane instalacjom i aplikacjom sÄ&#x2026; bardzo róşne. KaĹźdy, kto szuka odpowiedniego rozwiÄ&#x2026;zania napÄ&#x2122;dowego, powinien skontaktowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z firmÄ&#x2026; SEW-Eurodrive.

SEW-EURODRIVE POLSKA Sp. z o.o. # 3 ( 8 ?7-85= f L

3 67 7?< >> >> -

+B +- # 1 3%

+++3 +- # 1 3%

49

PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY

Pomiar pozycji i przemieszczenia Fundamentalnym elementem automatyzacji i robotyzacji J *# % + *

( %T + 3

% *

% *

*

+ (

+ MJ T

3

Agnieszka Staniszewska

D

ziÄ&#x2122;ki elementom pomiarowym, moĹźna budowaÄ&#x2021; ukĹ&#x201A;ady w pÄ&#x2122;tli zamkniÄ&#x2122;tej, co czyni je precyzyjnymi oraz bezpiecznymi. W aplikacjach zwiÄ&#x2026;zanych z technikÄ&#x2026; napÄ&#x2122;dowÄ&#x2026;, wszelkiego typu czujniki i urzÄ&#x2026;dzenia odpowiedzialne za pomiar pozycji i przemieszczenia, speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; funkcje kontrolne i informacyjne, wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; rĂłwnieĹź na przebieg pracy danego ukĹ&#x201A;adu.

Kilka sĹ&#x201A;Ăłw o enkoderach Bardzo powszechnie stosowanym w systemach automatyki urzÄ&#x2026;dzeniem zwiÄ&#x2026;zanym z pomiarem pozycji i przemieszczenia jest enkoder. Na rynku dostÄ&#x2122;pna jest bogata gama tego typu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, a klienci mogÄ&#x2026; wybieraÄ&#x2021; wĹ&#x203A;rĂłd ofert wielu producentĂłw. Enkoder stanowi jeden z podstawowych budulcĂłw ukĹ&#x201A;adĂłw napÄ&#x2122;dowych, zapewnia precyzyjnÄ&#x2026; kontrolÄ&#x2122; prawidĹ&#x201A;owoĹ&#x203A;ci wykonywanych

50

przemieszczeĹ&#x201E; i jest niezbÄ&#x2122;dny do utworzenia sprzÄ&#x2122;Ĺźenia zwrotnego. Ze wzglÄ&#x2122;du na wspomniane wczeĹ&#x203A;niej bogactwo enkoderĂłw na rynku automatyki, naleĹźy je systematyzowaÄ&#x2021; w celu uproszczania procesu doboru odpowiedniego elementu i uĹ&#x201A;atwiania dokonywania porĂłwnaĹ&#x201E;.

Podstawowym podziaĹ&#x201A;em, ktĂłry moĹźna zaproponowaÄ&#x2021; odnosi siÄ&#x2122; do sposobu realizacji pomiaru â&#x20AC;&#x201C; jest to pogrupowanie enkoderĂłw na przyrostowe i absolutne. Enkodery przyrostowe, inaczej inkrementalne, zliczajÄ&#x2026; przyrosty kÄ&#x2026;towe. OkreĹ&#x203A;lenie róşnicy miÄ&#x2122;dzy wartoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; poczÄ&#x2026;tkowÄ&#x2026; a koĹ&#x201E;cowÄ&#x2026; pozwala na obliczenie zrealizowanego przemieszczenia. Jak Ĺ&#x201A;atwo zauwaĹźyÄ&#x2021;, do prawidĹ&#x201A;owego pomiaru potrzebny jest punkt odniesienia, co jest podstawowÄ&#x2026; wadÄ&#x2026; tego rodzaju enkoderĂłw.

RozwiÄ&#x2026;zaniem na unikniÄ&#x2122;cie tego kĹ&#x201A;opotu sÄ&#x2026; enkodery absolutne, ktĂłrych zasada dziaĹ&#x201A;ania opiera siÄ&#x2122; na przyporzÄ&#x2026;dkowaniu kaĹźdemu poĹ&#x201A;oĹźeniu konkretnej wartoĹ&#x203A;ci liczbowej. DziÄ&#x2122;ki takiemu zabiegowi, bezzasadne staje siÄ&#x2122; badanie róşnicy wartoĹ&#x203A;ci, poniewaĹź jest ona okreĹ&#x203A;lana w sposĂłb absolutny, a wiÄ&#x2122;c zanik napiÄ&#x2122;cia nie powoduje koniecznoĹ&#x203A;ci ponownego ustalania punktu bazowego, wzglÄ&#x2122;dem ktĂłrego bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; okreĹ&#x203A;lane przemieszczenia. Wyróşnia siÄ&#x2122; dwa podtypy enkoderĂłw absolutnych. SÄ&#x2026; to enkodery jednoobrotowe i wieloobrotowe. Te drugie róşniÄ&#x2026; siÄ&#x2122; od tych pierwszych tym,

Ĺźe otrzymywana wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; liczbowa jest unikalna, nie tylko dla danego kÄ&#x2026;ta, ale rĂłwnieĹź dla danego obrotu. Jak Ĺ&#x201A;atwo siÄ&#x2122; domyĹ&#x203A;liÄ&#x2021;, enkodery absolutne sÄ&#x2026; droĹźsze od inkrementalnych o takich samych parametrach.

Enkodery moĹźna rĂłwnieĹź podzieliÄ&#x2021; na magnetyczne i optyczne. Te pierwsze wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; w wersji liniowej oraz obrotowej. Na enkodery optyczne skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; ukĹ&#x201A;ad nadajnika i odbiornika oraz tarcza obrotowa ze szczelinami, przez ktĂłre przechodzi wiÄ&#x2026;zka nadawana do odbiornika. Od liczby szczelin zaleĹźy rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; urzÄ&#x2026;dzenia. Enkodery magnetyczne obrotowe skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z pierĹ&#x203A;cienia i czujnika, ktĂłry bada przemagnesowania, zaĹ&#x203A; magnetyczne liniowe z elementu pomiarowego poruszajÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; nad taĹ&#x203A;mÄ&#x2026; magnetycznÄ&#x2026;.

Enkodery magnetyczne liniowe sÄ&#x2026;Â powszechnie nazywane liniaĹ&#x201A;ami magnetycznymi.

W tabeli przedstawiono kilka wybranych enkoderĂłw róşnych producentĂłw wraz z ich parametrami, zaprezentowano ponadto cechy charakterystyczne kaĹźdego z nich. ZwrĂłcono uwagÄ&#x2122; na typ, rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz obsĹ&#x201A;ugiwane interfejsy komunikacyjne.

Enkodery linkowe Ciekawym rodzajem enkodera mierzÄ&#x2026;cego przemieszczenie jest enkoder linkowy. UrzÄ&#x2026;dzenie tego typu korzysta z mechanizmu linkowego. DokĹ&#x201A;adniej zlicza obroty Ĺ&#x201A;oĹźyskowanego bÄ&#x2122;bna, na ktĂłry nawijana jest linka stalowa, dziÄ&#x2122;ki czemu moĹźliwe jest okreĹ&#x203A;lenie liniowego przemieszczenia danego elementu. ZwiÄ&#x2122;kszeniu dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci sĹ&#x201A;uĹźy nawijanie linki jednowarstwowo. Zasada dziaĹ&#x201A;ania takich enkoderĂłw opiera siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;c na zamianie ruchu liniowego w obrotowy i badaniu na tej podstawie przesuniÄ&#x2122;cia z uĹźyciem enkodera.

Przemieszczenie jest proporcjonalne AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

4 3 "

Pomiar wychylenia Specyficznym typem czujników pozycji są inklinometry. Są to urządzenia służące do pomiaru wychylenia danego elementu, korzystające z praw fizycznych ściśle związanych z przyciąganiem ziemskim. Inklinometry znajdują szerokie zastosowanie w energetyce odnawialnej – pomagają przykładowo w sterowaniu panelami fotowoltaicznymi. Poza tym są często stosowane w takich urządzeniach jak dźwigi, ładowarki, podnośniki, przepustnice. Czujniki wychylenia można również spotkać w robotyce, przemyśle wydobywczym czy w medycynie.

Inklinometry można podzielić na jednoosiowe i dwuosiowe. Te pierwsze badają przechył danego elementu w jednej osi, zaś drugie pozwalają na jednoczesny pomiar wychyłu w dwóch osiach, co pozwala przykładowo na kontrolę podczas poziomowania platformy. Przez wzgląd na zasadę działania wśród pochyłomierzy można wyróżnić urządzenia działające w technologii MEMS (ang. Micro Electro Mechanical Systems). Takie czujniki mają mikromasę umieszczoną na elastycznej strukturze, wychylenie powoduje ruch tej masy i zmianę pojemności między 11/2017

masą a strukturą. Umożliwia to określenie wychylenia elementu, na którym dokonywany jest pomiar. Inna technologia pomiaru oparta jest na stosowaniu płynu elektrolitycznego. W komorze pomiarowej takiego inklinometru znajduje się wspomniany płyn, a na ściankach komory znajdują się elektrody. Przy wychyleniu, w wyniku zmiany położenia płynu, zmienia się pojemność między elektrodami. Na tej podstawie wyliczane jest odchylenie elementu od pionu.

Jedną z firm oferującą na rynku inklinometry jest Posital Fraba. W swoim portfolio posiada bogaty wybór tego typu czujników z serii TILTIX. W przypadku urządzeń jednoosiowych możliwe jest badanie wychylenia w zakresie od 0° do 360°, zaś dwuosiowych do 80°.

Firma oferuje również możliwość korzystania z różnych interfejsów tj. CANopen, DeviceNet, Modbus, SSI, RS-232.

Również w ofercie firmy Kübler można znaleźć urządzenia do kontrolowania pochyłu. W ramach serii IN81 i IN88 oraz IS40 i IS60 dostępne są inklinometry jednoosiowe i dwuosiowe. Wszystkie wymienione w przypadku możliwości pomiaru w jednej osi mogą działać w zakresie od 0° do 360°. Urządzenia dwuosiowe z serii IS zapewniają możliwość pomiaru maksymalnie do 60°, zaś IN do 85°. Wyższe modele z wymienionych mogą korzystać z takich interfejsów jak CANopen i Modbus.

Kolejnym przykładem serii urządzeń do pomiaru pochyłu jest seria Q20L60 firmy Turck. Ciekawostką charakteryzującą te jednoosiowe urządzenia są dwa programowalne wyjścia dwustanowe, związane z punktami przełączania, które można ustawić w dowolnym wychyleniu. Opcjonalnie omawiane inklinometry mogą pracować z użyciem interfejsu IO-Link i CANopen.

Pomiar bezkontaktowy Podczas rozważań na temat pomiarów pozycji i przemieszczenia warto zwrócić uwagę na grupę czujników, które łączy jedna cecha – pomiar bezkontaktowy.

Czujniki tego typu mogą pełnić różnorakie funkcje, a ich zasady działania mogą się od siebie różnić.

Jedną z podgrup w zbiorze czujników bezkontaktowych, którą wyróżnia pełniona funkcja, jest podgrupa czujników

R E K L A M A

do wartości uzyskiwanych na wyjściu z czujnika linkowego. Ciekawym zastosowaniem enkoderów omawianego typu jest kontrola przemieszczenia w systemach transportowych, zarówno poziomych, jak i pionowych, znajdujących się przykładowo w magazynach.

Firma Eldar ma w swojej ofercie wiele enkoderów linkowych. Przykładowe serie takich urządzeń to SFA-5000 oraz SFA-10000. Są to linkowe przetworniki z enkoderami o charakterze absolutnym, z interfejsem SSI, które mogą osiągnąć rozdzielczość rzędu 0,024 mm.

Stoltronic dzieli enkodery linkowe, które ma w swoim portfolio, na dwie podgrupy – standardowe z serii WDS i o podwyższonej żywotności z serii SL 3000. Te pierwsze mają bęben ze sprężyną, ich mechanizm umieszczony jest w aluminiowej obudowie.

Urządzenia o podwyższonej żywotności mają takie akcesoria jak tuleje kierunkowe czy szczotki czyszczące linkę, które wydłużają czas eksploatacji całego mechanizmu.

51

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

52

Funkcja czujnika pomiar kontrola odległości bezpieczeńpołożenia i przemieszstwa tłoka czenia

Zakres pomiarowy [mm]

Stopień ochrony

–

max. 330

IP65

tak

–

0,5–20

IP67

tak

–

–

0,1–20

IP64/IP65/ IP66

ultradźwiękowy

tak

–

–

60–350

IP67

UB1000

ultradźwiękowy

tak

–

–

70–1000

IP67

PEPPERL+FUCHS

MMB60

magnetyczny

–

–

tak

max 60

IP65/IP67

PEPPERL+FUCHS

CBN15

pojemnościowy

tak

–

–

2–15

IP67

PILZ

PSENmag

magnetyczny

–

tak

–

3–8

IP65/IP67/ IP69/IP69K

ROCKWELL AUTOMATION

871D

magnetyczny

–

–

tak

brak danych

IP67

ROCKWELL AUTOMATION

42JS VisiSight

optyczny

tak

–

–

max 12

IP69K

SCHMERSAL

BNS

magnetyczny

–

tak

–

max 20

IP65/IP67

TURCK

WI

indukcyjny

tak

–

–

max 70

IP67

TURCK

BIM

magnetyczny

–

–

tak

max 90

IP67

WOBIT

IFS2405

konfokalny

tak

–

–

0,3–30

IP65

FIRMA

Seria

Rodzaj czujnika

AP AUTOMATYKA

Astech VLM

optyczny

tak

–

BALLUFF

BES

indukcyjny

–

BALLUFF

BCS

pojemnościowy

MICROSONIC

MIC+35/IU/TC

PEPPERL+FUCHS

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

bezpieczeństwa. Wspomniane sensory mają za zadanie zapewnienie bezpiecznych warunków użytkowania maszyn i urządzeń. Najczęściej są stosowane w celu wykrywania otwarcia w niepożądanym momencie osłon lub drzwi.

Dzięki pomiarowi bezkontaktowemu luzy mechaniczne osłon nie wpływają na prawidłową pracę mechanizmu.

Kolejną podgrupą są czujniki mierzące odległość od określonego obiektu, na podstawie której można określić pozycję elementu wykonawczego od obrabianego materiału albo poziom płynów

zmiany pola elektromagnetycznego w wyniku przemieszczania metalowych elementów. Strefa robocza czujnika indukcyjnego jest zależna od jego wymiarów, a konkretnie od wielkości ukrytej w nim cewki, która stanowi element o charakterze detekcyjnym. W przypadku braku możliwości skorzystania z czujnika indukcyjnego (w związku z niemetalicznością elementu), najczęściej stosuje się czujniki pojemnościowe. Nie mają one większych ograniczeń w stosunku do rodzaju materiału elementu, w odniesieniu do którego

4 3 : A

ELEMENTY DO POMIARU POZYCJI I PRZEMIESZCZENIA OFEROWANE PRZEZ RÓŻNYCH PRODUCENTÓW, MOGĄ OPCJONALNIE MIEĆ CECHY SZCZEGÓLNE, KTÓRE CZASAMI OKAZUJĄ SIĘ NIEZBĘDNE W NIEKTÓRYCH APLIKACJACH.

prowadzony jest pomiar. Mają one jednak szereg wad, z których największymi są wrażliwość na zabrudzenia i drobne przeszkody pojawiające się między czujnikiem a wykrywanym elementem oraz często mała maksymalna częstotliwość przełączania czujnika.

Kolejna grupa czujników do prawidłowego funkcjonowania wykorzystuje ultradźwięki i zależności fizyczne wynikające z rozchodzenia się fal akustycznych. Inną kategorię czujników bezkontaktowych stanowią czujniki optyczne.

Składają się one ze źródła światła i odbiornika. Ciekawą zasadą działania cechują się czujniki konfokalne. Czujnik połączony za pomocą światłowodu z kontrolerem wyposażonym w źródło światła potrafi na podstawie intensywności rozproszonego po odbiciu światła ocenić odległość od obiektu.

Przykładowe czujniki bezkontaktowe różnego rodzaju wraz z możliwymi zakresami działania umieszczono w tabeli. Podczas doboru odpowiedniego typu czujnika bezkontaktowego R E K L A M A

lub substancji sypkich w zbiornikach.

Czujniki badające odległość, mogą także wykrywać fakt pojawienia się danego elementu w określonym wcześniej punkcie bazowym.

Ze względu na zasadę działania można wśród czujników bezkontaktowych wyróżnić czujniki magnetyczne, których prawidłowego funkcjonowania nie są w stanie zakłócić drobne zabrudzenia, a ich miejsce montażu może być ukryte pod materiałem niemagnetycznym. Kolejną grupę stanowią czujniki indukcyjne, korzystające ze zjawiska 11/2017

53

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY FIRMA

Seria Enkodery obrotowe

Typ

FAULHABER

AES 4096

absolutny, jednoobrotowy

KÜBLER

RLA 50

absolutny, wieloobrotowy

KÜBLER

Sendix F5888M

absolutny, wieloobrotowy

PILZ

PSENenco

absolutny, jednoobrotowy/wieloobrotowy

TURCK

Ri-QR24

inkrementalny/absolutny, jednoobrotowy/wieloobrotowy

Enkodery liniowe

BALLUFF

BML-S1G

absolutny, wieloobrotowy

ELDAR

SME53

inkrementalny

HEIDENHEIN

LC400

absolutny

do konkretnej aplikacji, należy zwrócić uwagę na kilka czynników, z których najważniejsze to: pożądany zakres pomiarowy czujnika, warunki środowiskowe, możliwości montażu czujnika, rodzaj materiału, względem którego będzie dokonywany pomiar, funkcja jaką ma pełnić czujnik oraz szybkość reakcji danego elementu. Dobór nie powinien jednak stanowić problemu ze względu na bogactwo czujników bezkontaktowych dostępnych na rynku.

Kontrola położenia w pneumatyce Pomiar położenia jest przydatny również w pneumatyce, która jest powszechnie stosowana w automatycznych proce54

sach produkcyjnych. Dzięki niemu można uzyskać informację zwrotną niezbędną do prawidłowego funkcjonowania układu zamkniętego sterującego pracą danego mechanizmu pneumatycznego. Powszechnie stosowanymi urządzeniami w pneumatyce są czujniki i przetworniki położenia tłoka, dzięki którym możliwe staje się precyzyjne określenie stopnia jego wysunięcia, co z kolei daje sposobność do konkretnego ustalenia położenia sterowanego elementu.

Jedną z firm proponujących w swojej ofercie elementy do kontroli położenia w pneumatyce jest spółka Balluff. Do zastosowań w siłownikach proponuje czujniki pola magnetycznego. Generalnie kontrola pozycji tłoka odbywa się

przez wykrywanie pola magnesu, który jest w niego wbudowany. Detekcja odbywa się przez obudowę elementu wykonawczego, a więc w sposób bezdotykowy, dzięki czemu wzrasta żywotność samego czujnika. Balluff ma szeroką gamę czujników tego typu, wśród nich na wyróżnienie zasługuje grupa programowalnych czujników do siłowników. Używając tego typu urządzeń, można programować punkty przełączające. Umożliwia to większą swobodę podczas montażu, ponieważ czujnik wystarczy umieścić w punkcie bliskim docelowemu miejscu pomiaru i za pomocą przycisku na panelu sterowania dokonać jego przyuczenia. Dodatkową zaletą tego typu czujników w wariancie AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Typ

Max. rozdzielczość

Stopień ochrony Komunikacja Enkodery obrotowe

Cechy szczególne

magnetyczny

12 bitów/obrót

brak danych

SSI

–

magnetyczny

14 bitów/obrót

IP50

SSI, CANopen

bezłożyskowe

optyczny

32 bity/obrót

IP65

CANopen

głębokość zabudowy – 43 mm, styczne odprowadzenie kabla

magnetyczny i optyczny

brak danych

brak danych

SSI

magnetyczny i optyczny system pomiarowy w jednej obudowie

magnetyczny

18 bitów/obrót

IP67/IP69K

SSI, CANopen, IO-Link

–

Enkodery liniowe

magnetyczny

1 ˬm

IP67

–

złącze kompatybilne z inkrementalnymi kartami wejściowymi

magnetyczny

0,08 ˬm

IP67

–

opcjonalne zgarniacze zbierające

magnetyczny

0,01 ˬm

IP53

–

długość pomiarowa na życzenie do 72 m

z interfejsem IO-Link jest możliwość określenia do 8 punktów przełączania, co czyni je elastyczniejszymi.

Kontroli położenia w pneumatyce można również dokonywać za pomocą elementów znalezionych w portfolio firmy CPP Prema. Firma proponuje czujniki pola magnetycznego w dwóch wariantach wykonania: kontaktronowym i półprzewodnikowym. Czujniki półprzewodnikowe są w stanie generować sygnał wyjściowy bez względu na poziom natężenia pola magnetycznego, co czyni je dosyć elastycznymi.

CPP Prema oferuje czujniki do wszelkiego typu siłowników, nie zapominając o odpowiednio do nich dostosowanych, dedykowanych uchwytach.

11/2017

Kolejną firmą oferującą elementy do określania położenia jest Festo.

W gamie produktów tej firmy można znaleźć czujniki, przetworniki i układy pomiarowe położenia. Przykładowo przetworniki z serii SDAT oprócz wyjścia dwustanowego mogą korzystać z interfejsu IO-Link. Układy pomiarowe położenia z portfolio Festo. występują w wersji analogowej z pomiarem stykowym i cyfrowej z metodą pomiaru bezstykową. Układy mogą mieć czujniki potencjometryczne lub magnetostrykcyjne.

Przy dokonywaniu wyboru urządzenia do określania położenia w pneumatyce warto zwracać uwagę na takie parametry jak: czas reakcji, powtarzal-

ność pomiaru i żywotność wyrażaną przykładowo za pomocą możliwej liczby przełączeń.

Warunki specjalne Elementy do pomiaru pozycji i przemieszczenia, oferowane przez różnych producentów, mogą opcjonalnie mieć cechy szczególne, które czasami okazują się niezbędne w niektórych aplikacjach.

Jedną z takich cech jest możliwość pracy danego urządzenia w strefie zagrożonej wybuchem. Aby było to możliwe, dany element musi być wykonany w wersji przeciwwybuchowej i spełniać dyrektywę unijną ATEX, co producent danego elementu musi potwierdzić odpowiednim certyfikatem. Coraz wię55

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY cej urządzeń automatyki w wersji opcjonalnej spełnia takie kryterium, jednak cały czas jest to niewielka część całego rynku automatyki. Oczywiście, jak nietrudno się domyślić, identyczne pod względem funkcjonalnym urządzenia w wersji standardowej i w wykonaniu przeciwwybuchowym, różnią się od siebie ceną zakupu, w związku z wyższym kosztem wykonania.

Enkodery, które mają odpowiednie atesty i mogą pracować w strefach zagrożonych wybuchem można znaleźć w ofercie takich firm jak Positial Fraba oraz Pepperl+Fuchs. W portfolio pierwszej z nich znajdują się absolutne enkodery jedno- i wieloobrotowe. Dostępna rozdzielczość maksymalna tych urządzeń to 16 bitów i dodatkowo 14 bitów na liczbę obrotów. W zależności od modelu, omawiane urządzenia mają ognioszczelną obudowę zbudowaną z aluminium lub stali nierdzewnej. Enkodery w wersji przeciwwybuchowej firmy Positial Fraba mogą współpracować z różnorodnymi interfejsami komunikacyjnymi takimi jak: CANopen, DeviceNet, Profibus, Profinet, SSI. Pepperl+Fuchs w swoim portfolio ma enkodery zgodne z dyrektywami ATEX w wersji absolutnej wieloobrotowej AVM78E. Mają one takie same parametry związane z rozdzielczością i obudową jak urządzenia omawiane wyżej. Przykładowymi inklinometrami, które występują opcjonalnie w wykonaniu przeciwwybuchowym, są wspominane już wcześniej urządze-

nia z serii Q20L60 firmy Turck. Na rynku automatyki można również spotkać czujniki bezkontaktowe w wersjach przeciwwybuchowych.

Inną cechą urządzeń do pomiaru pozycji i przemieszczenia, która może okazać się użyteczna w wybranych aplikacjach, jest możliwość pracy z użyciem odpowiedniego interfejsu komunikacyjnego. W tabeli dotyczącej enkoderów można zauważyć związaną z tym zagadnieniem rubrykę. Wymieniono w niej odpowiednie interfejsy, dzięki którym urządzenia mogą komunikować się z resztą układu czy systemu automatyki. Również w treści artykułu akcentowano możliwości omawianych urządzeń w zakresie obsługiwanych typów komunikacji.

Oprócz wcześniej wspomnianych interfejsów i urządzeń do pomiaru pozycji, warto zwrócić uwagę na jeszcze kilka przykładów. Pierwszym z nich jest wieloobrotowy enkoder absolutny z serii OCE-EC00B firmy Positial Fraba z intensywnie rozwijającym się interfejsem EtherCAT. Enkoder cechuje szesnastobitowa rozdzielczość i liczba obrotów zakodowana na 14 bitach.

Co ciekawe – urządzenie jest dostępne w wersji przeciwwybuchowej. Kolejny – to jednoobrotowy enkoder absolutny HS58 EP znajdujący się w ofercie firmy Eldar z interfejsem Ethernet/IP. W ten sam interfejs zaopatrzony jest produkt firmy Rockwell Automation – absolutny, wieloobrotowy enkoder 842E. Cechami

tego urządzenia są wykonanie w stopniu ochrony IP67 oraz rozdzielczość na jeden obrót wynosząca 18 bitów.

Złoty środek Na podstawie różnorodności i mnogości urządzeń do pomiaru pozycji i przemieszczenia dostępnych na rynku, można wysnuć wniosek, że tego typu urządzenia są powszechnie używane w zadaniach związanych z automatyzacją i robotyzacją. Układy działające w pętli zamkniętej wymagają elementów pomiarowych, które zbierają informacje konieczne do odpowiedniego wysterowania układu. Kryteria, którymi należy kierować się podczas doboru odpowiednich urządzeń do pomiaru pozycji i przemieszczenia, są uzależnione od wymagań danej aplikacji. Na wybór konkretnego elementu pomiarowego mają wpływ: zastosowane rozwiązania konstrukcyjne, pełniona funkcja, warunki środowiskowe, wymogi dokładności.

Czasami może się okazać, że prosty czujnik wystarczy, aby spełnić założenia danego projektu, a zastosowanie bardziej skomplikowanego elementu, nie wprowadzi nic nowego do aplikacji, a tylko niepotrzebnie zwiększy się koszt realizacji całego przedsięwzięcia. Odpowiedni dobór urządzenia pomiarowego wpływa na pomyślność realizacji danej aplikacji.

Agnieszka Staniszewska ! !- . O /

R E K L A M A

56

AUTOMATYKA

PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY

: A ( ( J

U

+ + + # *

( *

+ + +

J 3 $ T *

% + *

# J + *M ( M

+

* % M (3

/ J

(

+

%

% # #J (

# + + ( % *

A % + M +

3 ` K M

\

4 Â&#x192;A

& A, +

+ $57>3

4 3 #A

W

ykorzystywane do kontrolowanego transportu i przeĹ&#x201A;adunku duĹźych Ĺ&#x201A;adunkĂłw dĹşwigi i suwnice potrafiÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;atwo i bezpiecznie przenieĹ&#x203A;Ä&#x2021; nawet wielotonowe ciÄ&#x2122;Ĺźary. DziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ce na podobnej zasadzie maszyny, ale wyposaĹźone w podnoĹ&#x203A;niki koszykowe, pomagajÄ&#x2026; dotrzeÄ&#x2021; do wysoko poĹ&#x201A;oĹźonych miejsc,

11/2017

co jest czÄ&#x2122;sto spotykane w pracach remontowych i serwisowych. WytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz solidnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zastosowanych w takich maszynach urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; jest szczegĂłlnie waĹźna. Dlatego firma Fritz KĂźbler GmbH stworzyĹ&#x201A;a nowy enkoder linkowy D120 przeznaczony do tego typu maszyn.

W aplikacjach na otwartej przestrzeni czujnik naraĹźony jest na skrajne wartoĹ&#x203A;ci obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E;, toteĹź musi byÄ&#x2021; wytrzymaĹ&#x201A;y i precyzyjny. Enkoder D120 ma wyjĹ&#x203A;cie absolutne z interfejsem CANopen lub wyjĹ&#x203A;cie z interfejsem analogowym. DziÄ&#x2122;ki wytrzymaĹ&#x201A;ej budowie, wysokiemu stopniowi ochrony IP69K i szerokiemu zakresowi temperatury roboczej (od â&#x20AC;&#x201C;40 °C do +85 °C) jest szczegĂłlnie niezawodny i trwaĹ&#x201A;y. DodatkowÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzenia jest moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; jego dostosowania do warunkĂłw pracy maszyny dziÄ&#x2122;ki indywidualnemu doborowi obudowy. Zaprojektowano trzy jej warianty: otwarta, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrej moĹźliwe jest czyszczenia za pomocÄ&#x2026; myjki ciĹ&#x203A;nieniowej, perforowana, ktĂłra gwarantuje przepĹ&#x201A;yw wody (np. deszczu), a jednoczeĹ&#x203A;nie chroni P R O M O C J A

przed niewielkimi zanieczyszczeniami oraz szczelnie zamkniÄ&#x2122;ta, zapewniajÄ&#x2026;ca caĹ&#x201A;kowitÄ&#x2026; szczelnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; mechanizmu enkodera linkowego. W kaĹźdym z wymienionych wariantĂłw element pomiarowy jest szczelne zamkniÄ&#x2122;ty w osobnej osĹ&#x201A;onie. Zakres pomiarowy dla D120 wynosi 3â&#x20AC;&#x201C;10 m, a odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; mechaniczna na warunki zewnÄ&#x2122;trzne jest zagwarantowana dziÄ&#x2122;ki gruboĹ&#x203A;ci linki, ktĂłra moĹźe mieÄ&#x2021; Ĺ&#x203A;rednicÄ&#x2122; nawet do 1,5 mm. Co istotne, dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu w enkoderze redundancji, moĹźliwa jest takĹźe kontrola poprawnoĹ&#x203A;ci jego dziaĹ&#x201A;ania.

Enkoder linkowy jest przeznaczony dla przemysĹ&#x201A;u ciÄ&#x2122;Ĺźkiego oraz chemicznego, zwĹ&#x201A;aszcza do zastosowaĹ&#x201E; w aplikacjach zewnÄ&#x2122;trznych â&#x20AC;&#x201C; w dĹşwigach, suwnicach i podnoĹ&#x203A;nikach.

KUBLER Sp. z o.o. # 3 $MA + 665 9>-685 !

3 95 =6 ?? ?>7 -

@ B #A 3%

+++3 #A 3%

57

PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY

Programowalne ukĹ&#x201A;ady pomiaru przemieszczeĹ&#x201E; liniowych i kÄ&#x2026;towych Lika Electronic ma 35-letnie K+ + % # *

# + % + (3 : % +

% A +

# + (

( \

@ T + % + (3

W

 portfolio firmy Lika Electronic sÄ&#x2026; magnetyczne enkodery liniowe oraz optyczne i magnetyczne enkodery obrotowe oraz szeroki wachlarz enkoderĂłw programowalnych, zarĂłwno inkrementalnych, jak i absolutnych â&#x20AC;&#x201C; obrotowych, liniowych i linkowych.

Programowalne enkodery inkrementalne NajwiÄ&#x2122;kszym zainteresowaniem cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; enkodery obrotowe w popularnej obudowie o Ĺ&#x203A;rednicy 58 mm z waĹ&#x201A;em lub otworem.

W ofercie Lika dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; enkodery magnetyczne (IQ58, IQ58S, CKQ58, CKQ59 oraz CKQ60) o programowalnej rozdzielczoĹ&#x203A;ci 1â&#x20AC;&#x201C;16 386 imp./obr oraz enkodery optyczne (IP58, IP58S, CKP58, CKP59 oraz CKP60) o programowalnej rozdzielczoĹ&#x203A;ci 1â&#x20AC;&#x201C;65 536 imp./obr.

W enkoderze, poza rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, moĹźna ustawiÄ&#x2021; dodatni kierunek zliczania oraz punkt zerowy (rĂłwnieĹź jego dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021;). W enkoderze optycznym punkt zerowy ustawiany jest za pomocÄ&#x2026; przycisku umieszczonego na obudowie. Programowalne enkodery inkre-

IP58

mentalne majÄ&#x2026; wyjĹ&#x203A;cie uniwersalne, ktĂłre jest kompatybilne z najpopularniejszymi interfejsami Push Pull oraz Line Driver, a napiÄ&#x2122;cie zasilania wynosi 5â&#x20AC;&#x201C;30 V DC.

Kompaktowe enkodery inkrementalne Ze wzglÄ&#x2122;du na kompaktowe wymiary (obudowa o Ĺ&#x203A;rednicy 36 mm) duĹźym zainteresowaniem cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź magnetyczne enkodery programowalne serii IQ36, ktĂłre sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne z waĹ&#x201A;kiem lub otworem o Ĺ&#x203A;rednicy 6 mm i majÄ&#x2026; programowalnÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; 1â&#x20AC;&#x201C;16 384 imp./obr. To, co wyróşnia enkodery serii IQ36 oraz CKQ36 to stopieĹ&#x201E; ochrony IP67 (IP65 od strony waĹ&#x201A;u). Na zamĂłwienie dostÄ&#x2122;pne jest rĂłwnieĹź wykonanie ze stopniem ochrony IP69K.

Programowalne enkodery liniowe W tym roku w ofercie firmy Lika pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; programowalne enkodery liniowe SME54. RozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w zakresie od 1250 Âľm do 0,08 Âľm ustawia siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; programatora z poziomu kom-

" % +

IQ58

IP58S

58

IQ36

P R O M O C J A

CKQ36

AUTOMATYKA

PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY

! +

+ "86

" % +

+ *K

+

+ * " 8= !

" 8=

! +

A #

+ *

, 8= , )8?

putera PC. Pomiar jest inkrementalny.

GĹ&#x201A;owica pomiarowa dostÄ&#x2122;pna jest z wyjĹ&#x203A;ciem Push Pull lub Line Driver.

Na zamĂłwienie dostÄ&#x2122;pna jest gĹ&#x201A;owica wyposaĹźona w dodatkowy detektor punktĂłw referencyjnych, wyznaczanych przez znaczniki LKM1309/5 instalowane obok taĹ&#x203A;my magnetycznej MT50. MoĹźliwe jest rĂłwnieĹź zamontowanie gumowych zgarniaczy czyszczÄ&#x2026;cych. Dioda sygnalizacji bĹ&#x201A;Ä&#x2122;du uĹ&#x201A;atwia montaĹź i diagnostykÄ&#x2122; enkodera, a wysoki stopieĹ&#x201E; ochrony IP67 umoĹźliwia pracÄ&#x2122; w trudnych warunkach przemysĹ&#x201A;owych.

4 3 "

Programowalne przetworniki linkowe DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu programowalnego enkodera o rozdzielczoĹ&#x203A;ci z zakresu 1â&#x20AC;&#x201C;16 384 imp./obr uĹźytkownik moĹźe ustawiÄ&#x2021; dowolnÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przetwornika linkowego, przy czym na jeden obrĂłt bÄ&#x2122;bna przypada 200 mm stalowej linki. Zastosowany enkoder ma wyjĹ&#x203A;cie uniwersalne, a napiÄ&#x2122;cie zasilania wynosi 5â&#x20AC;&#x201C;30 V DC. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; przetworniki z linkÄ&#x2026; o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci 5 m (SFE-5000) oraz 10 m (SFE-10000).

11/2017

Lika SFE

Programowalne enkodery z wyjĹ&#x203A;ciem analogowym Lika dostarcza rĂłwnieĹź enkodery programowalne z wyjĹ&#x203A;ciem analogowym w standardzie 4â&#x20AC;&#x201C;20 mA, 0â&#x20AC;&#x201C;20/24 mA, 0â&#x20AC;&#x201C;5/10 V, ¹5/10 V. W ofercie sÄ&#x2026; enkodery EM58 PA, ktĂłre sÄ&#x2026; programowane z poziomu komputera PC oraz enkodery serii EM58 TA, w ktĂłrych programowanie zakresu odbywa siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; dwĂłch przyciskĂłw umieszczonych na obudowie enkodera. Programowanie enkodera polega na wskazaniu poczÄ&#x2026;tku i koĹ&#x201E;ca zakresu pomiarowego.

Oba rozwiÄ&#x2026;zania dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; w wersji z waĹ&#x201A;em lub otworem.

Programowalne enkodery absolutne Absolutne enkodery HM58 dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; z wyjĹ&#x203A;ciem SSI (szeregowe wyjĹ&#x203A;cie synchroniczne) lub rĂłwnolegĹ&#x201A;ym. RozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; maksymalna enkodera wynosi 262 144 pozycje/obrĂłt (18 bitĂłw) oraz 16 384 obroty i w tym zakresie moĹźe byÄ&#x2021; dowolnie programowana.

Dodatkowym uĹ&#x201A;atwieniem jest funkcja uczenia. WÂ enkoderze moĹźna zaprogramowaÄ&#x2021; dodatni kierunek licze-

nia, punkt zerowy oraz bit parzystoĹ&#x203A;ci.

DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; wykonania z waĹ&#x201A;kiem lub otworem, a na zamĂłwienie â&#x20AC;&#x201C; wykonanie zgodne z ATEX.

Podsumowanie Firma Lika Electronic, ktĂłrej przedstawicielem w Polsce jest Eldar, zbudowaĹ&#x201A;a szerokÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; enkoderĂłw programowalnych. To doskonaĹ&#x201A;e rozwiÄ&#x2026;zanie dla dziaĹ&#x201A;Ăłw utrzymania ruchu, ale nie tylko. NajwiÄ&#x2122;kszym zainteresowaniem cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; enkodery obrotowe serii IQ58 (z waĹ&#x201A;kiem) lub CKQ58 (z otworem), ktĂłrych wielkimi atutami sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z magazynu w Polsce i bardzo przystÄ&#x2122;pna cena â&#x20AC;&#x201C; przy rozdzielczoĹ&#x203A;ci rzÄ&#x2122;du 10 000 imp./obr enkoder programowalny jest taĹ&#x201E;szy niĹź standardowy enkoder optyczny.

ELDAR # 3

85 68-8<5 %

3 ;; 667 >6 >6 @ 0 ;; 68< 77 8?

-

B 3A +++3 3A

59

PRAWO I NORMY

OLIWIA CZARNOCKA rzecznik patentowy POLSERVICE, Kancelaria RzecznikĂłw Patentowych

Badania patentowe Rodzaje i charakter ! +

K + * * + # + % *K

# +

% + @ * % + *

+ *3 . % + + *M * TK *

% + M %#A *T @ *

*M ( + M (

( (

A T

+ #*M

#

+ *# ( A +

( 3

I

nformacje o patentach i zgĹ&#x201A;oszeniach, a takĹźe o ich stanie prawnym, sÄ&#x2026; dosyÄ&#x2021; dobrze uporzÄ&#x2026;dkowane. UrzÄ&#x2122;dy patentowe na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie starajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; systematyzowaÄ&#x2021; te dane wedĹ&#x201A;ug ustalonych wspĂłlnych standardĂłw dotyczÄ&#x2026;cych publikacji i klasyfikacji rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;.

Informacja patentowa umoĹźliwia monitorowanie rozwoju techniki na Ĺ&#x203A;wiecie, planowanie dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci badawczej i rozwojowej, Ĺ&#x203A;ledzenie dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firm konkurencyjnych, jak rĂłwnieĹź unikanie kolizji z chronionymi rozwiÄ&#x2026;zaniami innych osĂłb. Wyróşnia siÄ&#x2122; kilka rodzajĂłw badaĹ&#x201E; patentowych, ktĂłre zostaĹ&#x201A;y opisane w dalszej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci artykuĹ&#x201A;u.

Badanie stanu techniki Badanie stanu techniki to rozeznanie stanu wiedzy zamieszczonej w literaturze patentowej oraz niepatentowej (np. publikacje naukowe), majÄ&#x2026;ce na celu okreĹ&#x203A;lenie poziomu techniki dla danego obszaru. Badanie powinno poprzedzaÄ&#x2021; podjÄ&#x2122;cie nierzadko kosztownej dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci badawczo-rozwojowej. Pozwala ono uzyskaÄ&#x2021; rĂłwnieĹź orientacjÄ&#x2122; odnoĹ&#x203A;nie kierunkĂłw rozwoju danej dziedziny oraz ukierunkowaÄ&#x2021; badania w taki sposĂłb, aby znaleĹşÄ&#x2021; pomysĹ&#x201A;y dla nowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; lub nowe pola zastosowania.

Badanie to umoşliwia teş uzyskanie informacji o innych sposobach wykorzysty60

wania rozwiÄ&#x2026;zania i nowych obszarach zastosowania, ktĂłre dotychczas nie byĹ&#x201A;y obecne w przemyĹ&#x203A;le.

Badanie zdolnoĹ&#x203A;ci patentowej Badanie zdolnoĹ&#x203A;ci patentowej przeprowadza siÄ&#x2122; najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej przed dokonaniem zgĹ&#x201A;oszenia patentowego. UmoĹźliwia ono znalezienie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; najbardziej podobnych do badanego i pozwala oceniÄ&#x2021; szanse na udzielenie ochrony badanego rozwiÄ&#x2026;zania. JeĹ&#x203A;li badanie zdolnoĹ&#x203A;ci patentowej nie wskaĹźe podobnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, automatycznie zwiÄ&#x2122;ksza to szanse uznania zgĹ&#x201A;aszanego rozwiÄ&#x2026;zania za nowe.

Jednak nawet gdy okaĹźe siÄ&#x2122;, Ĺźe istniejÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zania podobne do badanego, moĹźna staraÄ&#x2021; siÄ&#x2122; przezwyciÄ&#x2122;ĹźyÄ&#x2021; ograniczenia i wady znanego rozwiÄ&#x2026;zania przez dopracowanie zgĹ&#x201A;aszanego wynalazku.

Badanie czystoĹ&#x203A;ci patentowej Badanie czystoĹ&#x203A;ci patentowej to badanie przeprowadzane przed planowanym wprowadzeniem towaru na rynek.

Pozwala ono oceniÄ&#x2021;, czy wprowadzane rozwiÄ&#x2026;zanie nie bÄ&#x2122;dzie kolidowaĹ&#x201A;o z prawami ochronnymi naleĹźÄ&#x2026;cymi do innych osĂłb. W przypadku znalezienia rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; potencjalnie kolidujÄ&#x2026;cych okreĹ&#x203A;la siÄ&#x2122; stan prawny znalezionych dokumentĂłw, AUTOMATYKA

PRAWO I NORMY

JEŚLI BADANIE ZDOLNOŚCI PATENTOWEJ NIE WSKAŻE PODOBNYCH ROZWIĄZAŃ, AUTOMATYCZNIE ZWIĘKSZA TO SZANSE UZNANIA ZGŁASZANEGO ROZWIĄZANIA ZA NOWE. a także czasowy, terytorialny i przedmiotowy zakres ochrony, co umożliwia podjęcie decyzji o wprowadzeniu towaru na rynek, ewentualnie o podjęciu działań pozwalających na ominięcie ochrony lub pozyskanie licencji.

Badanie rodziny patentowej Badanie rodziny patentowej jest najczęściej przeprowadzane podczas negocjacji kupna lub licencji wynalazku. Badanie tego typu polega na określeniu zestawu wszystkich zgłoszeń dokonanych w różnych krajach, ale mających źródło w jednym zgłoszeniu patentowym. Rozeznanie takie pozwala na oszacowanie wartości

rozwiązania, i porównanie jej z wartością, jaką przypisuje mu jego właściciel.

Badanie systemów ochrony patentowej Ostatni rodzaj badań patentowych to badania systemów ochrony patentowej.

Takie badanie pozwala na rozeznanie się w procedurach ochronnych różnych krajów. Wykonuje się je przed podjęciem działań zmierzających do uzyskania ochrony na danym terytorium. Badanie systemów ochrony patentowej umożliwia oszacowanie kosztów postępowania, możliwości przyspieszenia postępowania zgłoszeniowego czy szybkości wydawania decyzji o udzieleniu prawa przez

dany urząd patentowy w danej technologii. Przykładowo wynalazki wspomagane komputerowo lub wynalazki dotyczące leków w niektórych krajach są traktowane bardzo restrykcyjnie i uzyskanie na nie ochrony jest bardzo trudne.

Podsumowanie Opisane w artykule przeprowadzane badania są badaniami wstępnymi i nie dają gwarancji, jednak pozwalają znacznie zwiększyć szanse na pomyślny przebieg postępowania zgłoszeniowego czy komercjalizacji.

Badania patentowe są bardzo przydatne w działalności innowacyjnej, jednak duży wzrost liczby zgłoszeń w każdym roku oraz specyficzny i dość trudny język zgłoszeń patentowych, a także brak dostępu do drogich baz komercyjnych sprawiają, że analizowanie dokumentacji patentowej może nastręczać wiele problemów osobom, które nie zajmują się profesjonalnie taką działalnością.

Oliwia Czarnocka R E K L A M A

RYNEK

SmartCamera Balluff BVS Kamera dla PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 !

63> + %

% * @ A

+ M

* K M % # * + #*M # * KU3

* KU % + ( ( @ * + % # + +

+ 3

: J M

T + *M +

% % #

% + A #

* \ * A + +

* K % +

#A + % + (+ + ( + ( (3 / +

.' \

.

#@@ * + K + + A

+

J (

+ *M (

+ + J + #

% + * A

+ M 3 $ T

.' \ .

#@@

*M % @

+ M + * (

+

T # J + *M + M + + # % A +3

B

iblioteki przetwarzania obrazĂłw sÄ&#x2026; coraz bardziej zĹ&#x201A;oĹźone, tymczasem coraz wiÄ&#x2122;cej uĹźytkownikĂłw szuka prostych w uĹźyciu rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. Z tego wzglÄ&#x2122;du przedstawicielom firmy Balluff przy projektowaniu inteligentnej kamery BVS przyĹ&#x203A;wiecaĹ&#x201A;a idea prostej integracji. Grupa docelowa to uĹźytkownicy, ktĂłrzy niekoniecznie sÄ&#x2026; ekspertami znajÄ&#x2026;cymi zagadnienia przetwarzania obrazĂłw i realizujÄ&#x2026;cymi je na co dzieĹ&#x201E;. Prosty, intuicyjny interfejs uĹźytkownika, elastyczna adaptacja w Ĺ&#x203A;rodowisku automatyzacji oraz zastosowanie branĹźowych standardĂłw uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; pracÄ&#x2122;.

Do kluczowych aplikacji naleĹźÄ&#x2026; odczyt kodĂłw kreskowych, kodĂłw 2D lub zwykĹ&#x201A;ego tekstu, a takĹźe inspekcja obiektĂłw za pomocÄ&#x2026; narzÄ&#x2122;dzi jasnoĹ&#x203A;ci i konturu albo zadaĹ&#x201E; pozycjonowania za pomocÄ&#x2026; narzÄ&#x2122;dzia do wykrywania obiektĂłw.

UzupeĹ&#x201A;nieniem podstawowych opcji sÄ&#x2026;Â narzÄ&#x2122;dzia pomiarowe.

Ĺ&#x203A;wietlania zgodnie z potrzebami. Zdefiniowane zarzÄ&#x2026;dzanie uĹźytkownikami oznacza, Ĺźe moĹźna skonfigurowaÄ&#x2021; lub ograniczyÄ&#x2021; poziomy dostÄ&#x2122;pu dla wybranych funkcjonalnoĹ&#x203A;ci. MoĹźliwe jest nawet przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czanie siÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy róşnymi urzÄ&#x2026;dzeniami pracujÄ&#x2026;cymi w tej samej sieci.

Kamera wyposaĹźona jest w monochromatyczny chip CMOS o rozdzielczoĹ&#x203A;ci 1,3 Mpx, ktĂłry gwarantuje, Ĺźe obrazy sÄ&#x2026; szybko i niezawodnie gotowe i dostÄ&#x2122;pne do analizy.

Wiele funkcjonalnoĹ&#x203A;ci w jednym urzÄ&#x2026;dzeniu SmartCamera to kompletny pakiet â&#x20AC;&#x201C; w urzÄ&#x2026;dzeniu sÄ&#x2026; zintegrowane wszystkie biblioteki oprogramowania, podrÄ&#x2122;czniki i pomoc on-line. UĹźytkowanie jest proste i praktyczne. UĹźywajÄ&#x2026;c dowolnej przeglÄ&#x2026;darki, odbiorca moĹźe uzyskaÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;p do interfejsu uĹźytkownika â&#x20AC;&#x201C; BVS Cockpit. Interfejs jest przejrzysty i wygodny dla uĹźytkownika. UmoĹźliwia wybĂłr parametrĂłw wy62

P R O M O C J A

UĹźytkownik moĹźe takĹźe w dowolnym momencie uzyskaÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;p do innych zapisanych obrazĂłw. Kamera przechowuje do 100 programĂłw inspekcji, a do cennych zalet naleĹźÄ&#x2026; wszechstronne funkcje importowania i eksportowania z obrazami szkoleniowymi.

WÂ celu utworzenia lub zmodyfikowania programĂłw inspekcji uĹźytkowAUTOMATYKA

4 3 .

#@@

RYNEK nik musi przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w tryb konfiguracji, aby kolejno porzÄ&#x2026;dkowaÄ&#x2021; narzÄ&#x2122;dzia analizy i Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; je ze sobÄ&#x2026; za pomocÄ&#x2026; inteligentnych parametrĂłw.

NiektĂłre narzÄ&#x2122;dzia sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź wyposaĹźone w kreatory, ktĂłre uĹźywajÄ&#x2026; obiektĂłw do automatycznego ustawiania parametrĂłw. Wszystkie narzÄ&#x2122;dzia bazujÄ&#x2026; na bibliotece Halcon firmy MVTec Software GmbH. W tzw. trybie monitorowania program inspekcji pracuje ciÄ&#x2026;gle. Wyniki sÄ&#x2026; udostÄ&#x2122;pniane przy uĹźyciu okreĹ&#x203A;lonych wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfrowych lub za pomocÄ&#x2026; interfejsu sieciowego Profinet do sterownika PLC. HistoriÄ&#x2122; moĹźna oglÄ&#x2026;daÄ&#x2021; rĂłwnolegle z bieĹźÄ&#x2026;cym przebiegiem inspekcji.

WiÄ&#x2122;cej niĹź inteligentna W tym urzÄ&#x2026;dzeniu okreĹ&#x203A;lenie kamera inteligentna odnosi siÄ&#x2122; nie tylko do zwykĹ&#x201A;ego przetwarzania obrazu.

Inteligentna koncepcja interfejsu zapewnia prawidĹ&#x201A;owe adresowanie i dystrybuowanie informacji: w razie potrzeby za pomocÄ&#x2026; klikniÄ&#x2122;cia myszy do sieci procesowej â&#x20AC;&#x201C; serca kaĹźdej firmy automatyki â&#x20AC;&#x201C; przesyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; tylko najwaĹźniejsze informacje o wynikach procesu, podczas gdy dane i obrazy (np. zapisywanie obrazĂłw do archiwum dla potrzeb dziaĹ&#x201A;u jakoĹ&#x203A;ci) przesyĹ&#x201A;ane sÄ&#x2026; przez oddzielny interfejs obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cy szybkÄ&#x2026; sieÄ&#x2021; Gigabit Ethernet.

Zintegrowany master IO-Link umoĹźliwia podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie dodatkowych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; IO-Link, czujnikĂłw i elemen-

tĂłw wykonawczych, ktĂłre moĹźna Ĺ&#x201A;atwo poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; i wykorzystaÄ&#x2021; ich sygnaĹ&#x201A;y bezpoĹ&#x203A;rednio w programie inspekcji.

W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od trybu pracy moĹźliwe jest sterowanie wybranymi urzÄ&#x2026;dzeniami IO-Link, takimi jak kolumna sygnalizacyjna SmartLight, bezpoĹ&#x203A;rednio z kamery i bez udziaĹ&#x201A;u sterownika PLC. SmartCamera jest dostÄ&#x2122;pna w dwĂłch wersjach: wersji IO z interfejsem Ethernet i oĹ&#x203A;mioma programowalnymi sygnaĹ&#x201A;ami DI/DO oraz wersji sieciowej z sieciami LAN, Profinet, IO-Link i wyjĹ&#x203A;ciami cyfrowymi. Solidna obudowa, Ĺ&#x201A;atwy montaĹź, standardowe zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze M12 i zastosowanie standardowych obiektĂłw z mocowaniem typu C to najistotniejsze cechy tego rozwiÄ&#x2026;zania.

BALLUFF Sp. z o.o. # 3 & 75 86-859 : +

3 ;5 <=7 >? >> @ 0 ;5 <<= 6? <> -

A

#@@BA

#@@3%

+++3A

#@3 R E K L A M A

11/2017

63

RYNEK

Nowa seria sterownikĂłw

Unistream US5 firmy Unitronics O 8Â&#x2039;

* +

+ +

# + *

A# +

M

T

+ (

% TJ % +

+ %

,

J +A# +

# | 3 + J

+ A + A# + U

* # # *

| 3 : @ #* % +

# M

+

%

,

+A# + + *K |+ *K

% M + *+ T +

3

S

terowniki moĹźna Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; z urzÄ&#x2026;dzeniami innych producentĂłw przez Ethernet, CAN bus lub RS-232/RS-485, uĹźywajÄ&#x2026;c protokoĹ&#x201A;u Modbus, CANopen lub wĹ&#x201A;asnej ramki. DostÄ&#x2122;p moĹźna uzyskaÄ&#x2021; z kaĹźdego miejsca o kaĹźdej porze, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; bezpoĹ&#x203A;rednio przez Ethernet czy USB, ewentualnie uĹźywajÄ&#x2026;c VNC w celu podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia do telefonu, tabletu lub PC. BezpĹ&#x201A;atne oprogramowanie UniLogic i wsparcie techniczne umoĹźliwiajÄ&#x2026; ograniczenie kosztĂłw, minimalne okablowanie oszczÄ&#x2122;dza przestrzeĹ&#x201E;, a intuicyjne oprogramowanie przyspiesza proces tworzenia aplikacji nawet o 50 proc.

Rozbudowane funkcjonalnoĹ&#x203A;ci Najnowsze sterowniki Unistream majÄ&#x2026; piÄ&#x2122;ciocalowy, dotykowy i kolorowy panel HMI o wysokiej rozdzielczoĹ&#x203A;ci.

Tylna czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; obudowy wyposaĹźona jest w szynÄ&#x2122; DIN, w ktĂłrÄ&#x2026; moĹźna wpiÄ&#x2026;Ä&#x2021; dodatkowe moduĹ&#x201A;y komunikacyjne.

KaĹźdy panel ma slot microSD, port USB host typu A, port miniUSB typu B do programowania, port Ethernet RJ45 10/100 Mb/s oraz zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze zasilania 12/24 V DC. Procesor obsĹ&#x201A;uguje

64

P R O M O C J A

do 2048 wbudowanych, lokalnych i zdalnych I/O. Jest rĂłwnieĹź wyposaĹźony w bateriÄ&#x2122; do podtrzymania pamiÄ&#x2122;ci.

Do innych wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci sterownikĂłw serii Unistream US5 naleĹźÄ&#x2026;: â&#x20AC;˘ automatyczne strojenie regulatora PID do 48 niezaleĹźnych pÄ&#x2122;tli, â&#x20AC;˘ tworzenie dynamicznych wykresĂłw i tabeli danych oraz eksport danych do programu Excel, â&#x20AC;˘ obsĹ&#x201A;uga MultiMaster/MultiSlave, RTC, biblioteka string, alarmy, â&#x20AC;˘ obsĹ&#x201A;uga modemĂłw, w tym web serwer, GPRS/GSM, â&#x20AC;˘ stopieĹ&#x201E; ochrony na szynie DIN (IP20, NEMA1), jak rĂłwnieĹź przy montaĹźu panelowym (IP65/66, NEMA4X), â&#x20AC;˘ obszerna biblioteka obrazĂłw o wysokiej rozdzielczoĹ&#x203A;ci, setki ekranĂłw uĹźytkownika i obrazĂłw na aplikacje, elementy wielowarstwowe, w tym format animowanych gifĂłw.

Ponadto urzÄ&#x2026;dzenia sÄ&#x2026; wyposaĹźone w odtwarzacz plikĂłw MP3, a takĹźe w USB Flash Drive (aktualizacja aplikacji i oprogramowania).

MogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; w temperaturze od â&#x20AC;&#x201C;20 °C do +55 °C i majÄ&#x2026; dwuletniÄ&#x2026; gwarancjÄ&#x2122;.

AUTOMATYKA

RYNEK Standard lub PRO W kaĹźdym modelu najnowszych sterownikĂłw firmy Unitronics dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; dwie wersje: standard (USx-B5-...) i PRO (USx-B10-...). Wymienione wczeĹ&#x203A;niej funkcje sÄ&#x2026; oferowane w wariancie standardowym, natomiast w wariancie PRO sterownik ma dodatkowo wbudowany port Audio Jack, obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; funkcji web serwer, Video +RTSP oraz SQL Client. DziÄ&#x2122;ki przeznaczonym do tej serii adapterom rozszerzajÄ&#x2026;cym UAG-CX moĹźliwe jest podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie do jednego sterownika dodatkowych 16 moduĹ&#x201A;Ăłw, ktĂłre sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne z dwoma przewodami 125 cm lub 300 cm. JeĹ&#x203A;li potrzebna jest rozbudowa o kolejne moduĹ&#x201A;y, wystarczy podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; do sieci CAN bus adapter EX-RC1, do ktĂłrego moĹźna podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; do oĹ&#x203A;miu kolejnych moduĹ&#x201A;Ăłw znanych z serii Vision. W sieci CAN bus moĹźe pracowaÄ&#x2021; jednoczeĹ&#x203A;nie do 60 adapterĂłw EX-RC1.

Innowacyjne oprogramowanie Oprogramowanie UniLogic, podobnie jak caĹ&#x201A;y software firmy Unitronics, jest bezpĹ&#x201A;atne i dostÄ&#x2122;pne na stronie producenta https://unitronicsplc.com/software-unilogic-for-programmable-controllers/. To nowe, intuicyjne Ĺ&#x203A;rodowisko programistyczne do konfiguracji oraz sterowania sprzÄ&#x2122;tu i HMI skraca czas programowania o 50 proc. dziÄ&#x2122;ki przewidywaniu intencji programisty. UniLogic pozwala programiĹ&#x203A;cie budowaÄ&#x2021; wĹ&#x201A;asne biblioteki blokĂłw funkcyjnych zdefiniowanych przez uĹźytkownika, ktĂłre mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; importowane lub eksportowane do innych projektĂłw. Automatyczne definicje I/O, system â&#x20AC;&#x17E;przeciÄ&#x2026;gnij i upuĹ&#x203A;Ä&#x2021;â&#x20AC;? lub automatyczne tworzenie nowych linii gwarantujÄ&#x2026; zaoszczÄ&#x2122;dzenie mnĂłstwa czasu. Ponadto UniLogic wyposaĹźono w rozbudowane grafiki, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrym programista moĹźe tworzyÄ&#x2021; nowe ekrany HMI, sprawiajÄ&#x2026;ce wraĹźenie, jakby wyszĹ&#x201A;y spod pÄ&#x2122;dzla znanego artysty.

mogÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; zewnÄ&#x2122;trzne urzÄ&#x2026;dzenia, takie jak modemy, drukarki, czytniki kodĂłw kreskowych i inne. Dodatkowo uĹźytkownik moĹźe pobraÄ&#x2021; program za pomocÄ&#x2026; miniUSB. Co istotne, sterowniki Unistream mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; zdalnie obsĹ&#x201A;ugiwane za poĹ&#x203A;rednictwem komputerĂłw, tabletĂłw czy smartfonĂłw przy uĹźyciu VNC. ELMARK AUTOMATYKA Sp. z o.o. # 3 / + ;9 >8->;8 : + -:

3 77 ;;< ;? <; 77 ;;= ??

78 @ 0 77 ;;< ;? <9 -

B 3 3%

+++3 3 3%

R E K L A M A

Wiele protokoĹ&#x201A;Ăłw i zdalna obsĹ&#x201A;uga

4 3 "

#

Unistream obsĹ&#x201A;uguje standardy RS-485, CANopen, UniCAN, Modbus RTU, Modbus TCP oraz dowolnÄ&#x2026; ramkÄ&#x2122; transmisyjnÄ&#x2026;, dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu do jednego portu CAN bus oraz do dwĂłch portĂłw RS-232/RS-485 (przeznaczone do tego porty majÄ&#x2026; oznaczenia rozpoczynajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; od liter UAC-CX).

Platforma moĹźe rĂłwnieĹź dostosowywaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do protokoĹ&#x201A;Ăłw innych firm dziÄ&#x2122;ki USB Host oraz Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czom szeregowym, ktĂłre

11/2017

65

RYNEK

Ustawa o innowacyjnoĹ&#x203A;ci 57 % L 7>5; 3

* # \ M + % *

# +

(

# + +

# % % +

% +

K + * * + # M

#A #JM

# +M

+ * K 3

P

rojekt ustawy opracowano na podstawie BiaĹ&#x201A;ej KsiÄ&#x2122;gi Innowacji, ktĂłra jest wynikiem konsultacji inicjatywy legislacyjnej. Celem byĹ&#x201A;o stworzenie otoczenia prawnego, instytucjonalnego i organizacyjnego, sprzyjajÄ&#x2026;cego procesom innowacyjnym.

WczeĹ&#x203A;niejsza, pierwsza ustawa o innowacyjnoĹ&#x203A;ci weszĹ&#x201A;a w Ĺźycie na przeĹ&#x201A;omie 2016 i 2017 r. DziÄ&#x2122;ki zmianom przepisĂłw osoby, ktĂłre wnoszÄ&#x2026; do spĂłĹ&#x201A;ki wĹ&#x201A;asnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; intelektualnÄ&#x2026; nie muszÄ&#x2026; pĹ&#x201A;aciÄ&#x2021; od niej podatku dochodowego, a firmy mogÄ&#x2026; odliczyÄ&#x2021; od podatku wiÄ&#x2122;ksze niĹź dotÄ&#x2026;d koszty na badania i rozwĂłj. PojawiĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; teĹź moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odliczenia od podatku kosztĂłw uzyskania patentu przez maĹ&#x201A;e i Ĺ&#x203A;rednie przedsiÄ&#x2122;biorstwa.

Nowa ustawa ma przyczyniÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do dalszej realizacji rzÄ&#x2026;dowych strategii w obszarze innowacyjnoĹ&#x203A;ci, w tym zwiÄ&#x2122;kszenia nakĹ&#x201A;adĂłw na badania i rozwĂłj do poziomu 1,7 proc. PKB w 2020 r. czy utworzenia 1500 start-upĂłw w okresie siedmiu lat. Projekt ustawy zakĹ&#x201A;ada m.in. zmiany podatkowe: zwiÄ&#x2122;kszenie wysokoĹ&#x203A;ci ulgi podatkowej na dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; badawczo-rozwojowÄ&#x2026; (B+R) do 100 proc. (i 150 proc. dla centrĂłw badawczo-rozwojowych â&#x20AC;&#x201C; CBR), doprecyzowanie i rozszerzenie katalogu kosztĂłw kwalifikowanych do ulgi B+R (o Ĺ&#x203A;rodki inne niĹź trwaĹ&#x201A;e, o inne niĹź umowa o pracÄ&#x2122; formy zatrudnienia oraz osobny katalog kosztĂłw dla CBR), umoĹźliwienie korzystania z ulgi B+R przedsiÄ&#x2122;biorstwom dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cym w specjalnych strefach ekonomicznych, wydĹ&#x201A;uĹźenie wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia tzw. podwĂłjnego opodatkowania spĂłĹ&#x201A;ek kapitaĹ&#x201A;owych

66

i spĂłĹ&#x201A;ek komandytowo-akcyjnych, zaangaĹźowanych w dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; B+R (fundusze Venture Capital). Mechanizm ma zachÄ&#x2122;ciÄ&#x2021; przedsiÄ&#x2122;biorcĂłw do prowadzenia dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci badawczo-rozwojowej, bo im wiÄ&#x2122;cej inwestujÄ&#x2026; w prace, w ktĂłrych udziaĹ&#x201A; biorÄ&#x2026; naukowcy i ktĂłrych efektem jest powstanie nowych technologii, tym niĹźsze podatki bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; pĹ&#x201A;aciÄ&#x2021;, odpisujÄ&#x2026;c sobie wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwe koszty kwalifikowane.

Rozszerzenie katalogu kosztĂłw kwalifikowalnych spowoduje natomiast, Ĺźe wiÄ&#x2122;cej kosztĂłw bÄ&#x2122;dzie moĹźna przypisaÄ&#x2021; do dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci B+R, efektywnie jeszcze zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c zakres ulgi.

DuĹźa ustawa o innowacyjnoĹ&#x203A;ci to kolejny tegoroczny instrument tego typu. 19 lipca 2017 r. Prezydent RP podpisaĹ&#x201A; nowelizacjÄ&#x2122; ustaw o PIT i CIT przygotowanÄ&#x2026; przez Ministerstwo Rozwoju we wspĂłĹ&#x201A;pracy z Ministerstwem FinansĂłw. DziÄ&#x2122;ki niej juĹź w bieĹźÄ&#x2026;cym roku podatkowym przedsiÄ&#x2122;biorcy bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli dokonaÄ&#x2021; jednorazowych odpisĂłw amortyzacyjnych w wysokoĹ&#x203A;ci do 100 tys. zĹ&#x201A;otych rocznie. Z tej ulgi bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli skorzystaÄ&#x2021; przedsiÄ&#x2122;biorcy, ktĂłrzy w danym roku podatkowym kupiÄ&#x2026; maszyny lub urzÄ&#x2026;dzenia (grupy 3â&#x20AC;&#x201C;6 oraz 8 Klasyfikacji Ĺ&#x161;rodkĂłw TrwaĹ&#x201A;ych) za kwotÄ&#x2122; nie mniejszÄ&#x2026; niĹź 10 tys. zĹ&#x201A;otych.

PomnoĹźone korzyĹ&#x203A;ci W efekcie wprowadzenia zmian w CIT i PIT, zwanych teĹź â&#x20AC;&#x17E;ustawÄ&#x2026; o robotyzacjiâ&#x20AC;?, oraz tych przewidzianych w ustawie o innowacyjnoĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorca bÄ&#x2122;dzie mĂłgĹ&#x201A; skorzystaÄ&#x2021; z ulg podatkowych wspierajÄ&#x2026;cych oba istotne dla innowacyjnoĹ&#x203A;ci obszary: zakup gotowych technologii i opracowywanie wĹ&#x201A;asnych. Ponadto projekt ustawy o innowacyjnoĹ&#x203A;ci przewiduje rozszerzenie moĹźliwoĹ&#x203A;ci uzyskania statusu centrum badawczo-rozwojowego przy niĹźszym puĹ&#x201A;apie przychodĂłw (2,5â&#x20AC;&#x201C;5 mln zĹ&#x201A;), ale przy wyĹźszym wymaganym procencie przychodĂłw ze sprzedaĹźy wynikĂłw B+R (70 proc.), a takĹźe proponuje zmiany w zakresie samorzÄ&#x2026;du rzecz-

nikĂłw patentowych (zmiany ustrojowe samorzÄ&#x2026;du zawodowego rzecznikĂłw patentowych) oraz zmiany w obszarze szkolnictwa wyĹźszego (rozszerzenie moĹźliwoĹ&#x203A;ci dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci uczelni w formie spĂłĹ&#x201A;ek kapitaĹ&#x201A;owych, zapewnienie MNiSW instrumentĂłw do prowadzenia monitoringu losu doktorantĂłw, deregulacja procedury w zakresie ustalania Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej, obniĹźenie kosztĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z uzyskaniem ochrony patentowej dla akademickich inkubatorĂłw przedsiÄ&#x2122;biorczoĹ&#x203A;ci i uczelni, zmiany ustawy o Narodowym Centrum BadaĹ&#x201E; i Rozwoju â&#x20AC;&#x201C; zakres i formy dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci), a takĹźe inne zmiany w zakresie regulacji okreĹ&#x203A;lajÄ&#x2026;cych warunki prowadzenia dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci innowacyjnej.

Wiele do zrobienia Czy nowa ustawa ma szanse speĹ&#x201A;niÄ&#x2021; pokĹ&#x201A;adane w niej nadzieje? Ĺ&#x161;rodowiska konsultujÄ&#x2026;ce projekt, choÄ&#x2021; przyjmowaĹ&#x201A;y jego zaĹ&#x201A;oĹźenia pozytywnie, zwracaĹ&#x201A;y czÄ&#x2122;sto uwagÄ&#x2122;, Ĺźe innowacyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; gospodarki jest w duĹźej mierze wynikiem postaw aktorĂłw procesu innowacyjnego i tu rozwiÄ&#x2026;zania ustawowe mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; niewystarczajÄ&#x2026;ce. Tym niemniej, wedĹ&#x201A;ug European Innovation Scoreboard, ktĂłry porĂłwnuje szereg wskaĹşnikĂłw innowacyjnoĹ&#x203A;ci krajĂłw europejskich, polska gospodarka ma duĹźy problem, zarĂłwno jeĹ&#x203A;li chodzi o wskaĹşnik BERD, czyli wartoĹ&#x203A;ci inwestycji firm w badania i rozwĂłj, jak i wskaĹşnik liczby firm innowacyjnych. Wydaje siÄ&#x2122;, Ĺźe ulgi podatkowe uruchomiÄ&#x2026; zmiany w tym obszarze lub uwidoczniÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; innowacyjnÄ&#x2026; firm, ktĂłra dotÄ&#x2026;d wymykaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; statystykom. W zakresie regulacji otoczenia naukowego przedsiÄ&#x2122;biorstw kluczowe znaczenie majÄ&#x2026; zapowiadane ustawy, ktĂłre na nowo zdefiniujÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; uczelni i instytutĂłw badawczych.

Krzysztof Lipiec ! + # #

! + ! !

AUTOMATYKA

RYNEK

Komunikacja na miarÄ&#x2122; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 + *

+ J + %

! + #

% + J

+ M

A * A# + + 3 :

# M

+ *KU|+ *KU + (

*M M @ # # M + #* # *T A % + +M AM L U " ( 3

: % * A# + +

#+ T U

+

% + % ( + # 3

S

4 3 "

#

witche niezarzÄ&#x2026;dzalne to urzÄ&#x2026;dzenia, ktĂłre doskonale sprawdzÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w obrÄ&#x2122;bie maszyny lub szafy sterowniczej, gdzie posĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; do agregowania wielu poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; w jednym miejscu.

Prosta budowa i niskie koszty zakupu przyczyniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do ich duĹźej popularnoĹ&#x203A;ci. W przypadku, gdy sieÄ&#x2021; ma zapewniaÄ&#x2021; peĹ&#x201A;ny monitoring dostÄ&#x2122;pny jest wariant z wbudowanÄ&#x2026; diagnostykÄ&#x2026; (seria ProView), umoĹźliwiajÄ&#x2026;cy wykrywanie awarii poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; bÄ&#x2026;dĹş podglÄ&#x2026;d podstawowych parametrĂłw komunikacji. Modele niezarzÄ&#x2026;dzalne nie nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; jednak do budowy szkieletu rozbudowanej infrastruktury â&#x20AC;&#x201C; wĂłwczas naleĹźy skorzystaÄ&#x2021; z bardziej rozbudowanych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;.

WĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwa topologia Proste przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki naleĹźy traktowaÄ&#x2021; jako punkty agregujÄ&#x2026;ce kilka moduĹ&#x201A;Ăłw na maĹ&#x201A;ym obszarze. Do tworzenia szkieletu bardziej rozbudowanej sieci stosu11/2017

je siÄ&#x2122; switche zarzÄ&#x2026;dzalne. PojawiajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; w nich dodatkowe opcje wynikajÄ&#x2026; z filtrowania pakietĂłw i ich podziaĹ&#x201A;u w oparciu o drugÄ&#x2026; i trzeciÄ&#x2026; warstwÄ&#x2122; modelu OSI, ktĂłry opisuje strukturÄ&#x2122; komunikacji sieciowej. DziÄ&#x2122;ki temu uĹźytkownik zyskuje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ograniczenia pakietĂłw krÄ&#x2026;ĹźÄ&#x2026;cych po sieci, tworzenia sieci wirtualnych, nadawania pakietom priorytetĂłw, tworzenia poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; redundantnych, kontroli nad podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czanymi urzÄ&#x2026;dzeniami i grupowego zarzÄ&#x2026;dzania infrastrukturÄ&#x2026; (Advantech IXM).

Topologia musi byÄ&#x2021; dopasowana do infrastruktury. Jej szkielet, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;cy róşne budynki lub inne waĹźne wÄ&#x2122;zĹ&#x201A;y, powinien opieraÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na switchach zarzÄ&#x2026;dzalnych umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych tworzenie sieci pierĹ&#x203A;cieniowych (Advantech X-Ring Pro). To istotne szczegĂłlnie w sytuacji, gdy nastÄ&#x2026;pi awaria, poniewaĹź zapasowe poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie umoĹźliwia kontynuacjÄ&#x2122; pracy mimo usterki. Punkty scalajÄ&#x2026;ce mniej istotne moduĹ&#x201A;y mogÄ&#x2026; tworzyÄ&#x2021; modele niezarzÄ&#x2026;dzalne.

DobĂłr urzÄ&#x2026;dzenia do protokoĹ&#x201A;u JeĹ&#x203A;li sieÄ&#x2021; oparta jest na sterownikach wykorzystujÄ&#x2026;cych protokoĹ&#x201A;y takie jak Profinet czy EtherNet/IP, istotnym parametrem moĹźe byÄ&#x2021; wymiana danych w czasie rzeczywistym. KaĹźdy z tych protokoĹ&#x201A;Ăłw w swojej specyfikacji wyszczegĂłlnia sposĂłb oznaczenia ramek, ktĂłre powinny mieÄ&#x2021; najwyĹźszy priorytet. PrzeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki przeznaczone do pracy w takich sieciach dokonujÄ&#x2026; dodatkoP R O M O C J A

wej analizy pakietĂłw, zapewniajÄ&#x2026;c niezbÄ&#x2122;dnÄ&#x2026; w procesach szybkozmiennych bĹ&#x201A;yskawicznÄ&#x2026; wymianÄ&#x2122; danych.

Bezprzewodowy dostÄ&#x2122;p Idea PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 zakĹ&#x201A;ada wymianÄ&#x2122; informacji miÄ&#x2122;dzy róşnymi urzÄ&#x2026;dzeniami.

CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; z nich oparta jest na komunikacji bezprzewodowej, toteĹź warto przy modernizacji infrastruktury pomyĹ&#x203A;leÄ&#x2021; o wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu do niej punktĂłw dostÄ&#x2122;powych Wi-Fi lub specjalnych bram, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych odczyt moduĹ&#x201A;Ăłw wyposaĹźonych w inne standardy IoT, jak LoRa, czy Dust.

Routery GSM to teĹź znakomita opcja zapewniajÄ&#x2026;ca dostÄ&#x2122;p do Internetu w przypadku awarii Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cza konwencjonalnego.

Obecne sieci przemysĹ&#x201A;owe to rozbudowane struktury integrujÄ&#x2026;ce wiele róşnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Automatyzacja procesĂłw prowadzi do redukcji kosztĂłw wytwarzania towarĂłw, ale jej podstawÄ&#x2026; musi byÄ&#x2021; niezawodna komunikacja. MnogoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostÄ&#x2122;pnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; sprawia, Ĺźe najlepszÄ&#x2026; kompatybilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; uzyskamy korzystajÄ&#x2026;c z urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; jednego producenta, a niewÄ&#x2026;tpliwie na potrzeby wszystkich sektorĂłw komunikacji i automatyzacji produkcji moĹźe odpowiedzieÄ&#x2021; firma Advantech.

- $ 6 " $

' *+ +, "# $ # 3 / + ;9 >8->;8 : + -:

3 77 ;;< ;? <; 77 ;;= ??

78 @ 0 77 ;;< ;? <9 -

B 3 3%

+++3 3 3%

67

RYNEK

HCV-E â&#x20AC;&#x201C; wskaĹşniki kolumnowe poziomu cieczy z czujnikiem

+ *M

+ J

+ % #

#%

+ # + ( # (3 .

T

+ %

# M

( + U % M @# * KU +

( + # ( % %3 + + *

#A

* % # K + # *

#A +

K # % 3 $ ( % # +

J + + L

# + @ + %

\ T " Â&#x152;& 3

7 <

4 3 " Â&#x152;&

Standard rozszerzony Konstrukcja HCV-E jest oparta na standardowym kolumnowym wskaĹşniku poziomu, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cym wzrokowÄ&#x2026; kontrolÄ&#x2122; cieczy. Dodatkowo wskaĹşnik zostaĹ&#x201A; wyposaĹźony w czujnik minimalnego poziomu cieczy, wbudowany w taki sposĂłb, aby zachowaÄ&#x2021; minimalnÄ&#x2026; moĹźliwÄ&#x2026; wysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zabudowy.

Oznacza to, Ĺźe wskaĹşnik moĹźna zamocowaÄ&#x2021; znacznie niĹźej niĹź inne tego typu rozwiÄ&#x2026;zania.

Wspomniane cechy sÄ&#x2026; szczegĂłlnie istotne w przypadku stosowania tego typu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; w mniejszych zbiornikach oraz w aplikacjach, w ktĂłrych wskaĹşnik ma byÄ&#x2021; zamontowany w kompaktowy sposĂłb.

Trzy warianty do wyboru

: 1

F

irma Elesa+Ganter rozszerzyĹ&#x201A;a portfolio o nowy produkt, speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cy wszystkie wymienione na poczÄ&#x2026;tku kryteria â&#x20AC;&#x201C; wskaĹşnik kolumnowy z czujnikiem minimalnego poziomu cieczy HCV-E.Â

HCV-E jest dostÄ&#x2122;pny w trzech róşnych opcjach obwodu elektrycznego czujnika: NO â&#x20AC;&#x201C; normalnie otwarty, NC â&#x20AC;&#x201C; normalnie zamkniÄ&#x2122;ty oraz SW â&#x20AC;&#x201C; przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czajÄ&#x2026;cy. Ten ostatni jest nowoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i w przypadku, gdy poziom cieczy osiÄ&#x2026;gnie stan minimalny, moĹźe nie tylko rozĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; obwĂłd bezpieczeĹ&#x201E;stwa, ale jednoczeĹ&#x203A;nie zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; inny obwĂłd informacyjny, np. kontrolkÄ&#x2122; niskiego stanu cieczy.

Zaawansowany i ekonomiczny ( A+ #

+ + L # ,)'-"

+ :

11/2017

Na wspomnianych wczeĹ&#x203A;niej korzyĹ&#x203A;ciach lista zalet HCV-E siÄ&#x2122; nie koĹ&#x201E;czy. Istotnym atutem wskaĹşnika P R O M O C J A

: L

# +

#*

% #

jest to, Ĺźe moĹźe byÄ&#x2021; stosowany przy ciĹ&#x203A;nieniu do 18 barĂłw oraz w szerokim zakresie temperatury pracy: od â&#x20AC;&#x201C;30 °C do +90 °C. Co wiÄ&#x2122;cej, wskaĹşnik HCV-E jest najbardziej ekonomicznym rozwiÄ&#x2026;zaniem spoĹ&#x203A;rĂłd dostÄ&#x2122;pnych obecnie na rynku wskaĹşnikĂłw poziomu cieczy z czujnikiem poziomu minimalnego. W porĂłwnaniu do najpopularniejszych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; moĹźe siÄ&#x2122;gaÄ&#x2021; nawet do 20 proc.

ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o. # 3 / + 7<

+ >8-8>> !

3 77 ;<; ;> 6; ==8 >7> ?>> @ 0 77 ;<; ;> 6= -

%B - 3 3%

+++3 - 3%

69

R E K L A M A

21-22 listopada 2017

Forum Silesia 3DPrint : W\P VDP\P F]DVLH RGEöGñ VLö

ul. Braci Mieroszewskich 124 | 41-219 Sosnowiec | silesia3dprint@exposilesia.pl

www.silesia3dprint.pl

RYNEK

Najnowszy trend w robotyce Czujniki siĹ&#x201A;y i momentĂłw obrotowych : # # A + + % ( % # * ( % M

+ % * % + ( (

+ + ( % A

+ # + * % M +

# J +

*T

% + ( 3

A

kcesoria robota majÄ&#x2026; bardzo duĹźy wpĹ&#x201A;yw na jego wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i zakres stosowania. Najnowsze osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia w tworzeniu systemĂłw szybkiej wymiany narzÄ&#x2122;dzi, napÄ&#x2122;dĂłw i czujnikĂłw wskazujÄ&#x2026; na ogromny potencjaĹ&#x201A; rozwoju osprzÄ&#x2122;tu dla robotĂłw.

Do standardowych i szczegĂłlnych wymagaĹ&#x201E;

4 3 ),O/

Firma SCHUNK, lider kompetencji w zakresie komponentĂłw do automatyzacji produkcji, moĹźe pochwaliÄ&#x2021; siÄ&#x2122; szerokÄ&#x2026; paletÄ&#x2026; produktĂłw przeznaczonych do wyposaĹźenia robotĂłw przemysĹ&#x201A;owych i laboratoryjnych, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; tworzenie aplikacji â&#x20AC;&#x201C; zarĂłwno standardowych, jak i przygotowanych z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o rozwiÄ&#x2026;zaniach specjalnych.

NaleĹźÄ&#x2026; do nich m.in. czujniki siĹ&#x201A;y i momentu, niezbÄ&#x2122;dne w wielu procesach.

DziÄ&#x2122;ki nim moĹźna z duĹźÄ&#x2026; precyzjÄ&#x2026; kontrolowaÄ&#x2021; siĹ&#x201A;Ä&#x2122; i moment, z jakimi robot oddziaĹ&#x201A;uje na produkt. Ma to ogromne znaczenie w czynnoĹ&#x203A;ciach technologicznych â&#x20AC;&#x201C; takich jak montaĹź elementĂłw, gradowanie, szlifowanie, polerowanie, zginanie czy skrÄ&#x2122;canie w zastosowaniach przemysĹ&#x201A;owych â&#x20AC;&#x201C; oraz umoĹźliwia zastosowanie robotĂłw w rozwijajÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; dziedzinie zrobotyzowanej chirurgii, a takĹźe w robotyce serwisowej, w ktĂłrej roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026; bezpoĹ&#x203A;rednio z ludĹşmi.

Wiele funkcji w jednym urzÄ&#x2026;dzeniu 4 / ^

#*

+

11/2017

Szerokie zastosowanie we wspomnianych obszarach ma inteligentny P R O M O C J A

!

+

(+

czujnik siĹ&#x201A;y i momentu typu FTNet, ktĂłry z bardzo duĹźÄ&#x2026; precyzjÄ&#x2026; mierzy siĹ&#x201A;Ä&#x2122; i moment w szeĹ&#x203A;ciu osiach.

DziÄ&#x2122;ki szybkoĹ&#x203A;ci wysyĹ&#x201A;ania danych â&#x20AC;&#x201C; do 7000 Hz, czterem moĹźliwym protokoĹ&#x201A;om komunikacyjnym (Ethernet, EtherNet/IP, DeviceNet i CAN bus), zdalnemu sterowaniu za poĹ&#x203A;rednictwem sieci LAN i konfiguracji przez interfejs www, FTNet jest obecnie najbardziej wielofunkcyjnym czujnikiem siĹ&#x201A;y i momentĂłw obrotowych dla automatyki przemysĹ&#x201A;owej.

Firma SCHUNK oferuje kilka typĂłw sensorĂłw umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych pomiar siĹ&#x201A;y w zakresie od 12 N do 40 000 N i momentu od 0,5 Nm do 6000 Nm.

SCHUNK INTEC Sp. z o.o. # 3 !# + 6>

>8-8>> !

3 77 ;79 78 >> @ 0 77 ;79 78 78 -

@ B% 3 (# 3 +++3% 3 (# 3

71

WYDARZENIA

Coboty a sprawa PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 I Forum Cobotyki Od cobotyzacji nie ma odwrotu ^

+M % + K

% + * 4 #

) A * % K

% + + KU

+ 3 : + % ! + #

#

! + ! !

\ T " - %

% ( + + + *#

M # +

A

M *M

% T

+ J % + + % % +

z robotem.

Urszula Chojnacka

R

ola robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych w realizacji zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0, wpĹ&#x201A;yw wdroĹźeĹ&#x201E; na poprawÄ&#x2122; konkurencyjnoĹ&#x203A;ci polskich przedsiÄ&#x2122;biorstw, sposoby optymalizacji procesĂłw produkcyjnych i logistycznych dziÄ&#x2122;ki wdroĹźeniu cobotĂłw â&#x20AC;&#x201C; to tylko niektĂłre tematy poruszane podczas pierwszej edycji Forum Cobotyki, ktĂłra odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; 18 paĹşdziernika 2017 r. w PrzemysĹ&#x201A;owym Instytucie Automatyki i PomiarĂłw PIAP. Prof. nzw. dr inĹź. Piotr Szynkarczyk, dyrektor PrzemysĹ&#x201A;owego Instytutu Automatyki i PomiarĂłw PIAP witajÄ&#x2026;c goĹ&#x203A;ci podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A;, Ĺźe jednÄ&#x2026; z misji instytutu jest propagowanie wiedzy z zakresu nowoczesnych technologii i dziaĹ&#x201A;anie na rzecz ich rozwoju. â&#x20AC;&#x201C; Nasz instytut czÄ&#x2122;sto peĹ&#x201A;ni niejako rolÄ&#x2122; przemysĹ&#x201A;owego hubu. DÄ&#x2026;Ĺźymy do tego, by postÄ&#x2122;powaĹ&#x201A;a industrializacja, automatyzacja i robotyzacja polskiego przemysĹ&#x201A;u, w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci w kontekĹ&#x203A;cie wszechobecnego dziĹ&#x203A; tematu czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej. ChcielibyĹ&#x203A;my, by nowoczesne technologie w naszym kraju dynamicznie siÄ&#x2122; rozwijaĹ&#x201A;y i temu m.in. sĹ&#x201A;uĹźy to wydarzenie â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; prof. Piotr Szynkarczyk.

OpĹ&#x201A;acalna inwestycja Bez wÄ&#x2026;tpienia jednÄ&#x2026; z istotnych czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci skĹ&#x201A;adowych rozwoju polskiego przemysĹ&#x201A;u sÄ&#x2026; coboty. â&#x20AC;&#x201C; Roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce 72

to nowa generacja robotyki i nieodzowny element PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; PaweĹ&#x201A; Lewandowski, prezes spĂłĹ&#x201A;ki Encon-Koester. Ĺ&#x161;wiadczÄ&#x2026; o tym rĂłwnieĹź prognozy rynkowe â&#x20AC;&#x201C; z danych Bis Research Analysis wynika, Ĺźe w ciÄ&#x2026;gu piÄ&#x2122;ciu lat (2016â&#x20AC;&#x201C;2021) liczba robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych na Ĺ&#x203A;wiecie wzroĹ&#x203A;nie o ponad 70 proc. O tym, jak ich wdroĹźenia mogÄ&#x2026; przeĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na praktykÄ&#x2122;, mĂłwiĹ&#x201A; Marcin GwóźdĹş, Sales Development Manager Universal Robots. â&#x20AC;&#x201C; Roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce zapewniajÄ&#x2026; prostÄ&#x2026; automatyzacjÄ&#x2122;, a wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; tego typu wdroĹźeĹ&#x201E; jest bezdyskusyjna. Z naszych danych, pozyskanych na bazie wielu przeprowadzonych wdroĹźeĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x201C; na Ĺ&#x203A;wiecie zainstalowanych jest juĹź ponad 16 tys. cobotĂłw Universal Robots â&#x20AC;&#x201C; wynika, Ĺźe wspĂłĹ&#x201A;praca czĹ&#x201A;owieka z robotem jest o 85 proc. bardziej produktywna niĹź praca czĹ&#x201A;owieka lub robota w pojedynkÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; zauwaĹźyĹ&#x201A; Marcin GwóźdĹź. Co wiÄ&#x2122;cej, taka inwestycja szybko siÄ&#x2122; zwraca â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x203A;redni czas zwrotu to 195 dni.

WĹ&#x203A;rĂłd dĹ&#x201A;ugiej listy zalet robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych, poza wspomnianÄ&#x2026; juĹź efektywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; kosztowÄ&#x2026;, przedstawiciel Universal Robots wymieniĹ&#x201A; m.in. szybkÄ&#x2026; i Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; konfiguracjÄ&#x2122; oraz ograniczone wymagania w zakresie przestrzeni roboczej. Na tym jednak nie koniec â&#x20AC;&#x201C; na znaczeniu zyskuje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x201A;atwego i szybkiego przeprowadzenia zmiany sposobu AUTOMATYKA

WYDARZENIA produkcji. To dziĹ&#x203A; jedno z kluczowych wymagaĹ&#x201E; odbiorcĂłw wdraĹźajÄ&#x2026;cych robotyzacjÄ&#x2122; i cobotyzacjÄ&#x2122;. â&#x20AC;&#x201C; Klienci oczekujÄ&#x2026; róşnorodnoĹ&#x203A;ci, personalizacji i moĹźliwoĹ&#x203A;ci relokacji maszyny â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; przedstawiciel Universal Robots. Ten problem w znacznym stopniu rozwiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026; wĂłzki mobilne, na ktĂłrych moĹźna dowolnie przemieszczaÄ&#x2021; robota na terenie zakĹ&#x201A;adu.

Niemniej istotne jest nieskomplikowane programowanie. â&#x20AC;&#x201C; Z naszych rozmĂłw z odbiorcami wynika, Ĺźe Ĺ&#x201A;atwe programowanie, obok elastycznoĹ&#x203A;ci wdraĹźanego rozwiÄ&#x2026;zania, jest dla inwestora najwaĹźniejsze â&#x20AC;&#x201C; mĂłwiĹ&#x201A; JarosĹ&#x201A;aw Szafran, dyrektor sprzedaĹźy w Encon-Koester.

To wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie gwarantujÄ&#x2026; roboty Universal Robots â&#x20AC;&#x201C; majÄ&#x2026; bardzo intuicyjny interfejs uĹźytkownika, a operatorzy bez doĹ&#x203A;wiadczenia w programowaniu mogÄ&#x2026; nauczyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; obsĹ&#x201A;ugi urzÄ&#x2026;dzenia za pomocÄ&#x2026; opatentowanego interfejsu 3D. WaĹźny jest rĂłwnieĹź prosty i szybki montaĹź, toteĹź duĹźe zaciekawienie wzbudziĹ&#x201A; pokaz, w trakcie ktĂłrego w ciÄ&#x2026;gu kilku minut robot Universal Robots zostaĹ&#x201A; zĹ&#x201A;oĹźony od podstaw na oczach zgromadzonych.

Jak podkreĹ&#x203A;laĹ&#x201A; JarosĹ&#x201A;aw Szafran, róşnice miÄ&#x2122;dzy standardowÄ&#x2026; automatyzacjÄ&#x2026; i robotyzacjÄ&#x2026; produkcji a cobotyzacjÄ&#x2026; sÄ&#x2026; ogromne: w pierwszym przypadku mamy do czynienia ze staĹ&#x201A;ymi instalacjami, bez ludzkiej interakcji, z rozdzieleniem przestrzeni, powtarzalnÄ&#x2026; pracÄ&#x2026; i dĹ&#x201A;ugoterminowym ROI (wskaĹşnikiem rentownoĹ&#x203A;ci inwestycji), w drugim â&#x20AC;&#x201C; z relokacjÄ&#x2026;, czÄ&#x2122;stymi interakcjami maszyny z czĹ&#x201A;owiekiem, wspĂłĹ&#x201A;dzieleniem przestrzeni, czÄ&#x2122;stymi zmianami w zakresie produkcji i krĂłtkoterminowym ROI.

:

@ # J A % U T * + J A U

% +

robota

: % * % + + A O 1

A

+ M + M

)4

4 3 !3 : * g # ! !q

RamiÄ&#x2122; w ramiÄ&#x2122; Bardzo duĹźe zainteresowanie wzbudziĹ&#x201A;a prezentacja Ĺ ukasza Wojtczaka, peĹ&#x201A;nomocnika dyrektora PrzemysĹ&#x201A;owego Instytutu Automatyki i PomiarĂłw PIAP ds. aplikacji przemysĹ&#x201A;owych oraz Marka Petza, specjalisty ds. zrobotyzowanych aplikacji przemysĹ&#x201A;owych w Instytucie PIAP. Pierwszy z prelegentĂłw przedstawiĹ&#x201A; zagadnienia zwiÄ&#x2026;zane z przygotowaniem firmy do cobotyzacji, zaĹ&#x203A; drugi przybliĹźyĹ&#x201A; temat zrobotyzowanej aplikacji z robotami UR. Jak podkreĹ&#x203A;laĹ&#x201A; Ĺ ukasz Wojtczak, obecnie mamy do czynienia z caĹ&#x201A;kowi11/2017

$#J + K @ # + A# % * + Â&#x17D;

J Â? + *

#J A \ O 1

A

K + #*

73

WYDARZENIA tym odwrĂłceniem dotychczasowego sposobu myĹ&#x203A;lenia: â&#x20AC;&#x201C; DziĹ&#x203A; juĹź nie odgradzamy siÄ&#x2122; od robota â&#x20AC;&#x201C; wrÄ&#x2122;cz przeciwnie: zbliĹźamy siÄ&#x2122; do niego, Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le z nim wspĂłĹ&#x201A;pracujemy i jest to bardziej efektywny model dziaĹ&#x201A;ania â&#x20AC;&#x201C; wyjaĹ&#x203A;niĹ&#x201A;. CzynnikĂłw przemawiajÄ&#x2026;cych za cobotyzacjÄ&#x2026; jest wiele â&#x20AC;&#x201C; poczÄ&#x2026;wszy od wzrostu wydajnoĹ&#x203A;ci (brak przestojĂłw, rĂłwne tempo pracy, szybsza realizacja niektĂłrych czynnoĹ&#x203A;ci), przez poprawÄ&#x2122; jakoĹ&#x203A;ci (wynikajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; m.in. z dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci operowania narzÄ&#x2122;dziem przez cobota oraz powtarzalnoĹ&#x203A;ci wykonywanych przez niego czynnoĹ&#x203A;ci), po poprawÄ&#x2122; warunkĂłw pracy (odsuniÄ&#x2122;cie czĹ&#x201A;owieka od trudnych i şmudnych procesĂłw oraz ograniczenie rozprzestrzeniania siÄ&#x2122; szkodliwych wpĹ&#x201A;ywĂłw procesu technologicznego, zwiÄ&#x2026;zanych np. z haĹ&#x201A;asem czy oparami). To korzyĹ&#x203A;ci wymierne. Do tego trzeba jednak dodaÄ&#x2021; rĂłwnie istotne zalety niewymierne. â&#x20AC;&#x201C; NaleĹźy do nich m.in. poprawa wizerunku marki produktu i imageâ&#x20AC;&#x2122;u firmy, moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wejĹ&#x203A;cia w nowe sektory rynku â&#x20AC;&#x201C; w tym te charakteryzujÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; powaĹźnÄ&#x2026; barierÄ&#x2026; wejĹ&#x203A;cia zwiÄ&#x2026;zanÄ&#x2026; z jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; produktu, aş po czynniki ekologiczne, jak ochrona Ĺ&#x203A;rodowiska dziÄ&#x2122;ki obniĹźeniu emisji szkodliwych substancji â&#x20AC;&#x201C; mĂłwiĹ&#x201A; Ĺ ukasz Wojtczak. Zanim jednak te zaĹ&#x201A;oĹźenia przeĹ&#x201A;oĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na praktykÄ&#x2122;, potrzebna jest analiza techniczna danego projektu i ocena moĹźliwoĹ&#x203A;ci cobotyzacji. â&#x20AC;&#x201C; Konieczne jest uwzglÄ&#x2122;dnienie charakterystyki procesu, np. technologii i narzÄ&#x2122;dzi; wymagaĹ&#x201E; technologicznych â&#x20AC;&#x201C; dokĹ&#x201A;ad-

noĹ&#x203A;Ä&#x2021;, udĹşwig robota itp.; warunkĂłw Ĺ&#x203A;rodowiskowych, takich jak drgania, opary czy temperatura; wspĂłĹ&#x201A;pracy z innymi elementami systemu produkcyjnego, jak np. system transportu; jakoĹ&#x203A;ci procesĂłw zachodzÄ&#x2026;cych przed robotem oraz wymagaĹ&#x201E; procesĂłw odbywajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; za nim i oczywiĹ&#x203A;cie moĹźliwoĹ&#x203A;ci wspĂłĹ&#x201A;pracy z czĹ&#x201A;owiekiem w danym procesie produkcyjnym â&#x20AC;&#x201C; wymieniaĹ&#x201A; prelegent, podkreĹ&#x203A;lajÄ&#x2026;c jednoczeĹ&#x203A;nie, Ĺźe bardzo istotnym elementem przy projektowaniu stanowisk kooperacyjnych jest teĹź uwzglÄ&#x2122;dnienie otoczenia manipulatora, na ktĂłre czÄ&#x2122;sto skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; wiele elementĂłw â&#x20AC;&#x201C; chwytaki, transportery, stoĹ&#x201A;y pozycjonujÄ&#x2026;ce, stanowiska kontrolne i diagnostyczne, systemy czujnikĂłw itp.

Trzeba jednak pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021;, Ĺźe cobot â&#x20AC;&#x201C; chociaĹź zapewnia lepszÄ&#x2026; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji i obniĹźenie jej kosztĂłw â&#x20AC;&#x201C; nie jest panaceum na kaĹźdy problem. â&#x20AC;&#x201C; Nawet najlepszy robot wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cy nie poradzi sobie np. z wadliwie przygotowanym produktem â&#x20AC;&#x201C; zaznaczyĹ&#x201A; Ĺ ukasz Wojtczak.

O tym, jak sobie radziÄ&#x2021; w przypadku, gdy wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; problemy z chwytaniem przedmiotĂłw przez manipulatory robotĂłw opowiadali Piotr Sidorowicz, dyrektor Piab Polska oraz Tomasz Olesiewicz, inĹźynier sprzedaĹźy w tej spĂłĹ&#x201A;ce. Z kolei MirosĹ&#x201A;aw JaĹ&#x203A;lan oraz Krzysztof Ilnicki, menedĹźerowie produktu w Encon-Koester, przybliĹźyli zastosowania i wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci wielofunkcyjnych chwytakĂłw do robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych oraz

@ _ % %

! + # # #

! + ! !

3 % + %

% % ! !- ( % A J

\ +

+ * + + * (

K + %#A (

74

innowacyjnych czujnikĂłw siĹ&#x201A;y nacisku â&#x20AC;&#x201C; np. czujnikĂłw szeĹ&#x203A;cioosiowych OptoForce i Robotiq â&#x20AC;&#x201C; ktĂłrych stosowanie przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; czasu i optymalizacjÄ&#x2122; kosztĂłw produkcji.

Transport w fabryce 4.0 OgromnÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; cobotyzacji jest szerokie spektrum zastosowaĹ&#x201E; robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych. Jednym z nich jest usprawnienie transportu w fabrykach, w czym istotnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; mogÄ&#x2026; odegraÄ&#x2021; mobilne roboty wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce. â&#x20AC;&#x201C; MogÄ&#x2026; przyczyniÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do usprawnienia procesĂłw logistycznych, zwiÄ&#x2122;kszenia efektywnoĹ&#x203A;ci transportu, skupienia pracownikĂłw na waĹźniejszych czynnoĹ&#x203A;ciach, urozmaicenia ich pracy dziÄ&#x2122;ki wspĂłĹ&#x201A;dziaĹ&#x201A;aniu z cobotami, a takĹźe oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci dla pracodawcy i wzrostu ergonomii pracy ludzi. Kolejne zalety to moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wdroĹźenia cobota na kaĹźdym etapie rozwoju firmy, brak koniecznoĹ&#x203A;ci rekonfigurowania planu fabryki i moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostosowania cobota do pracy w warunkach cleanrooms â&#x20AC;&#x201C; mĂłwiĹ&#x201A;a Zuzanna Treichel, inĹźynier produktu w firmie Encon-Koester, ktĂłra przybliĹźyĹ&#x201A;a w trakcie Forum Cobotyki temat przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci transportu w fabrykach 4.0.

Finansowanie inwestycji RozwĂłj nowych technologii, w tym robotyzacji i cobotyzacji, nie byĹ&#x201A;by moĹźliwy bez odpowiednich nakĹ&#x201A;adĂłw finansowych. Jak je pozyskaÄ&#x2021;? Na to pytanie odpowiedziaĹ&#x201A; zgromadzonym Krzysztof Lipiec, peĹ&#x201A;nomocnik dyrektora PrzemysĹ&#x201A;owego Instytutu Automatyki i PomiarĂłw PIAP ds. partnerstwa gospodarczego i prezes spĂłĹ&#x201A;ki PIAP-ScienTech, ktĂłry omĂłwiĹ&#x201A; aktualne moĹźliwoĹ&#x203A;ci finansowania inwestycji w innowacyjne technologie ze Ĺ&#x203A;rodkĂłw publicznych.

DoĹ&#x203A;Ä&#x2021; powszechne jest myĹ&#x203A;lenie, Ĺźe jeĹ&#x203A;li chcemy zainwestowaÄ&#x2021; w rozwĂłj i nowe technologie, najlepszym wyjĹ&#x203A;ciem jest dotacja. W rzeczywistoĹ&#x203A;ci, jak podkreĹ&#x203A;laĹ&#x201A; Krzysztof Lipiec, moĹźliwoĹ&#x203A;ci jest wiele: od bonĂłw na innowacje dla MĹ&#x161;P (moĹźna je wykorzystaÄ&#x2021; na zakup usĹ&#x201A;ugi polegajÄ&#x2026;cej na opracowaniu nowego wyrobu, usĹ&#x201A;ugi, technologii produkcji itp.), przez tzw. szybkÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;cieĹźkÄ&#x2122; (w tym przypadku beneficjentami mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź duĹźe przedsiÄ&#x2122;biorstwa), aş po projekty aplikacyjne (przeAUTOMATYKA

WYDARZENIA znaczone dla konsorcjĂłw jednostek naukowych i przedsiÄ&#x2122;biorstw) i szereg innych opcji w regionach i programach tematycznych. We wszystkich tych przypadkach warto rozwaĹźyÄ&#x2021; wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; z PrzemysĹ&#x201A;owym Instytutem Automatyki i PomiarĂłw PIAP, ktĂłry jako jednostka naukowa kategorii A jest partnerem umoĹźliwiajÄ&#x2026;cym skorzystanie z preferencyjnych form finansowania. â&#x20AC;&#x201C; JeĹ&#x203A;li ogranicza nas czas, wĂłwczas lepszym pomysĹ&#x201A;em bÄ&#x2122;dzie skorzystanie ze Ĺ&#x203A;rodkĂłw wĹ&#x201A;asnych i z roku na rok coraz korzystniejszych ulg podatkowych. W sytuacji, kiedy moĹźemy pozwoliÄ&#x2021; sobie na sfinansowanie tylko czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;wziÄ&#x2122;cia ze Ĺ&#x203A;rodkĂłw wĹ&#x201A;asnych i moĹźemy poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;ciÄ&#x2021; czas na zĹ&#x201A;oĹźenie wniosku i podpisanie umowy dotacyjnej, dotacja bÄ&#x2122;dzie doskonaĹ&#x201A;ym rozwiÄ&#x2026;zaniem.

W PIAP-Scientech jesteĹ&#x203A;my specjalistami w finansowaniu B&R z obszaru innowacji procesowych i produktowych. Oferujemy naszym klientom rĂłwnieĹź peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; od koncepcji, przez finansowanie, po kontraktowanie i rozliczenie â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; prezes spĂłĹ&#x201A;ki.

4 3 !3 : * 3 ) g # ! !q

W przeĹ&#x201A;oĹźeniu na praktykÄ&#x2122; Pierwsza edycja Forum Cobotyki, poza czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; wykĹ&#x201A;adowÄ&#x2026;, przyciÄ&#x2026;gaĹ&#x201A;a uwagÄ&#x2122; umieszczonymi we foyer Centrum Konferencyjnego PIAP stanowiskami z aplikacjami, wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych byĹ&#x201A;y m.in. aplikacje Ĺ&#x203A;ledzenia nadÄ&#x2026;Ĺźnego (w tym przypadku uĹźyty zostaĹ&#x201A; robot UR i kamera Robotiq), polerowania (robot UR z aktywnÄ&#x2026; koĹ&#x201E;cĂłwkÄ&#x2026; siĹ&#x201A;y ACF) i kontroli jakoĹ&#x203A;ci za pomocÄ&#x2026; skanera (robot UR i skaner).

Wielu goĹ&#x203A;ci zainteresowaĹ&#x201A;o rĂłwnieĹź przygotowane przez PrzemysĹ&#x201A;owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP zrobotyzowane stanowisko do kontroli jakoĹ&#x203A;ci wyrobĂłw. â&#x20AC;&#x201C; ZaprezentowaliĹ&#x203A;my model aplikacji, ktĂłry bezpoĹ&#x203A;rednio oddaje gĹ&#x201A;Ăłwne zaĹ&#x201A;oĹźenia cobotyki i pokazuje, czym zajmuje siÄ&#x2122; nasz instytut. Stanowisko obrazowaĹ&#x201A;o zautomatyzowanÄ&#x2026; kontrolÄ&#x2122; jakoĹ&#x203A;ci wyrobĂłw, pobieranych z taĹ&#x203A;my produkcyjnej â&#x20AC;&#x201C; wyjaĹ&#x203A;nia dr inĹź.

Maciej Cader, kierownik Laboratorium Szybkiego Prototypowania i ObliczeĹ&#x201E; Numerycznych w PrzemysĹ&#x201A;owym Instytucie Automatyki i PomiarĂłw PIAP i ekspert PIAP design. Robot (na zdjÄ&#x2122;ciu oznaczony cyfrÄ&#x2026; 2) na komendÄ&#x2122; wydawanÄ&#x2026; przez czĹ&#x201A;owieka â&#x20AC;&#x201C; operatora sta11/2017

1 3

2

4

5 ` A + +

* K + A + % + % ! +

# #

! + ! !

nowiska, siÄ&#x2122;gaĹ&#x201A; po wyrĂłb umieszczony na stosie (1) i precyzyjnie pozycjonowaĹ&#x201A; w polu widzenia przemysĹ&#x201A;owego skanera 3D (3). NastÄ&#x2122;pnie skaner wykonywaĹ&#x201A; procedurÄ&#x2122; skanowania gĂłrnej, a po wykonaniu obrotu detalu przez robota rĂłwnieĹź dolnej powierzchni pobranego wyrobu. Operator, majÄ&#x2026;c dane z procesu skanowania i stosujÄ&#x2026;c odpowiednie oprogramowanie nakĹ&#x201A;adaĹ&#x201A; skan na wzorzec geometryczny czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; model CAD â&#x20AC;&#x201C; i dokonywaĹ&#x201A; oceny jakoĹ&#x203A;ci wyrobu, na podstawie analizy mapy odchyĹ&#x201A;ek (4). CaĹ&#x201A;y proces trwaĹ&#x201A; okoĹ&#x201A;o 30 sekund. Po tym czasie operator wydawaĹ&#x201A; robotowi polecenie, aby ten odĹ&#x201A;oĹźyĹ&#x201A; skanowany detal do odpowiedniego zasobnika â&#x20AC;&#x201C; z detalami speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cymi lub niespeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cymi wymagaĹ&#x201E; normy jakoĹ&#x203A;ciowej, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wyniku oceny jakoĹ&#x203A;ciowej (5). â&#x20AC;&#x201C; Przedstawione stanowisko pokazaĹ&#x201A;o, Ĺźe zastosowanie robota w takim przypadku eliminuje koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wykonywania przez czĹ&#x201A;owieka Ĺźmudnych czynnoĹ&#x203A;ci zwiÄ&#x2026;zanych z pobieraniem detalu z taĹ&#x203A;my produkcyjnej i ukĹ&#x201A;adaniem go w przestrzeni roboczej skanera, a takĹźe likwiduje koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rÄ&#x2122;cznego sortowania. KorzyĹ&#x203A;ci, jakie zyskujemy, to â&#x20AC;&#x201C; oprĂłcz precyzji, powtarzalnoĹ&#x203A;ci i szybkoĹ&#x203A;ci przenoszenia detalu â&#x20AC;&#x201C; odsuniÄ&#x2122;cie czĹ&#x201A;owieka od czynnoĹ&#x203A;ci poĹ&#x203A;rednich, tj. przenoszenia, segregowania, pozycjonowania detali, ktĂłre musiaĹ&#x201A;yby byÄ&#x2021; wykonywane bezpoĹ&#x203A;rednio na linii produkcyjnej. Operator-specjalista moĹźe skupiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na gĹ&#x201A;Ăłwnym celu caĹ&#x201A;e-

go procesu, czyli prawidĹ&#x201A;owej ocenie jakoĹ&#x203A;ciowej produktĂłw â&#x20AC;&#x201C; zaznacza Maciej Cader. Co wiÄ&#x2122;cej, czĹ&#x201A;owiek nie musi tych czynnoĹ&#x203A;ci wykonywaÄ&#x2021; w zakĹ&#x201A;adzie â&#x20AC;&#x201C; jego komputer moĹźe znajdowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w dowolnym miejscu na Ĺ&#x203A;wiecie, w ktĂłrym jest dostÄ&#x2122;p do Internetu. â&#x20AC;&#x201C; Stanowisko, ktĂłre reprezentuje nowÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracy wspĂłĹ&#x201A;czesnych kontrolerĂłw jakoĹ&#x203A;ci, jest tylko jednym z przykĹ&#x201A;adĂłw naszych prac badawczych silnie ukierunkowanych na wdroĹźenia aplikacji zgodnie z filozofiÄ&#x2026; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. Opracowywane przez nasz instytut zautomatyzowane aplikacje sÄ&#x2026; odpowiedziÄ&#x2026; na wymagania wspĂłĹ&#x201A;czesnego przemysĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x201C; w tym przypadku na oczekiwanie bardzo dokĹ&#x201A;adnych pomiarĂłw jakoĹ&#x203A;ciowych wyrobĂłw â&#x20AC;&#x201C; podsumowuje Maciej Cader.

Forum Cobotyki, zorganizowane w tym roku po raz pierwszy przez PrzemysĹ&#x201A;owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP, to kolejne z wydarzeĹ&#x201E; organizowanych przez instytut. Debiutancka edycja pokazaĹ&#x201A;a, Ĺźe taka platforma do dyskusji na temat szans i wyzwaĹ&#x201E; oraz moĹźliwoĹ&#x203A;ci i ograniczeĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z cobotyzacjÄ&#x2026; jest potrzebnÄ&#x2026; i cennÄ&#x2026; formÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracy i wymiany wiedzy. Partnerami wydarzenia byĹ&#x201A;y firmy Universal Robots, Piab, OptoForce, On Robot i MiR. MiesiÄ&#x2122;cznik â&#x20AC;&#x17E;Automatykaâ&#x20AC;? i portal Automatyka OnLine.pl byĹ&#x201A;y patronami medialnymi wydarzenia.

Urszula Chojnacka O Q

75

WYDARZENIA

Srebrny jubileusz Parker Hannifin na polskim rynku

7>5; * + *M +

! , \

A

(

+

%T # ^ \ A ( % + * *#A # 5>>-

+

A *

78-

K + !

3

` * * 7 + K A T #

* % +

\ +

% A +

K+ T +

U+ U + # A K ! , \

%

#3

P

oczÄ&#x2026;tki dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firmy Parker w Polsce siÄ&#x2122;gajÄ&#x2026; 1992 r., gdy w Warszawie rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;o dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; biuro przedstawicielskie. Trzy lata później powstaĹ&#x201A;a spĂłĹ&#x201A;ka handlowo-produkcyjna, ktĂłra w Warszawie rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; klientĂłw, a w zakĹ&#x201A;adzie we WrocĹ&#x201A;awiu produkcjÄ&#x2122; zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy hydraulicznych Ermeto.

W 2004 r. zakĹ&#x201A;ad produkcyjny przeniĂłsĹ&#x201A; siÄ&#x2122; do nowoczesnego obiektu w Siechnicach, a w Warszawie otwarto nowe biuro centrali firmy, ktĂłre wraz z oddziaĹ&#x201A;ami w Katowicach, WrocĹ&#x201A;awiu, Poznaniu i Gdyni prowadzi dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; handlowÄ&#x2026;. PoczÄ&#x2026;tek XXI w. wiÄ&#x2026;zaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; z dynamicznym rozwojem sieci centrĂłw serwisowych ParkerStore. Obecnie w Polsce funkcjonuje 37 placĂłwek ParkerStore i 21 serwisĂłw pomocy technicznej Hose Doctor, ktĂłre dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026; w terenie i sÄ&#x2026; prowadzone przez dystrybutorĂłw firmy Parker.

D %

76

P R O M O C J A

W ostatnich latach rozszerzona zostaĹ&#x201A;a teĹź dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcyjna, ktĂłra obecnie odbywa siÄ&#x2122; w zakĹ&#x201A;adach w Siechnicach (zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza rurowe), WrocĹ&#x201A;awiu (akumulatory i chĹ&#x201A;odnice) i Gryfinie (komponenty do motoryzacji). We WrocĹ&#x201A;awiu dziaĹ&#x201A;a teĹź Centrum UsĹ&#x201A;ug WspĂłlnych firmy Parker (Parker Hannifin ESSC), ktĂłrego zadaniem jest obsĹ&#x201A;uga finansowo-ksiÄ&#x2122;gowa europejskich jednostek Parkera. Obecnie Parker Hannifin zatrudnia w Polsce okoĹ&#x201A;o 900 pracownikĂłw.

Gala jubileuszowa Z okazji jubileuszu 25-lecia firmy Parker w Polsce 2 wrzeĹ&#x203A;nia 2017 r. w hotelu Marriott w Warszawie odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; uroczysta gala, w ktĂłrej uczestniczyli klienci i partnerzy biznesowi firmy, przedstawiciele Ĺ&#x203A;wiata nauki, a takĹźe pracownicy firmy Parker. UroczystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zaszczycili swojÄ&#x2026; obecnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; czĹ&#x201A;onkowie zarzÄ&#x2026;du: Joachim GĂźhe, szef Parker Hannifin na region EMEA, Aliki Jaworska, wiceprezes ds. Human Resources w regionie EMEA oraz Anders Hagberg, wiceprezes ds. sprzedaĹźy w regionie pĂłĹ&#x201A;nocno-wschodnim.

GoĹ&#x203A;ci powitaĹ&#x201A; Tadeusz Krawczyk, dyrektor generalny spĂłĹ&#x201A;ki Parker Hannifin Sales Poland, a czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; oficjalnÄ&#x2026; rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; Joachim GĂźhe, ktĂłry przedstawiĹ&#x201A; historiÄ&#x2122; powstania oddziaĹ&#x201A;u Parker w Polsce oraz jego rozwĂłj i osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia. PodziÄ&#x2122;kowaĹ&#x201A; przy tym partnerom biznesowym i klientom za zaufanie i lojalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. â&#x20AC;&#x201C; JeĹ&#x203A;li wy osiÄ&#x2026;gacie wiÄ&#x2122;ksze sukcesy, my teĹź odnosimy wiÄ&#x2122;kszy sukces â&#x20AC;&#x201C; stwierdziĹ&#x201A; Joachim GĂźhe. DoceniajÄ&#x2026;c wkĹ&#x201A;ad pracownikĂłw w dotychczasowe osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia firmy, wspomniaĹ&#x201A; teĹź o przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci: â&#x20AC;&#x201C; Wszyscy mamy poAUTOMATYKA

4 3 ! , \

WYDARZENIA

D ( &Â?( @ ! , \

" "

# +

%

! , \

!

wody do dumy z tego, co zdarzyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; w przeszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, lecz obecnie â&#x20AC;&#x201C; co jest nawet waĹźniejsze â&#x20AC;&#x201C; nadszedĹ&#x201A; czas, by spojrzeÄ&#x2021; takĹźe w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. SzczegĂłlnie trzeba podkreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; ostatnie zmiany â&#x20AC;&#x201C; akwizycjÄ&#x2122; firmy Clarcol, nowÄ&#x2026; grupÄ&#x2122; Motion and Systems, nowÄ&#x2026; organizacjÄ&#x2122; spĂłĹ&#x201A;ek handlowych. Jestem absolutnie przekonany, Ĺźe mamy przed sobÄ&#x2026; jasnÄ&#x2026; przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A; szef Parker Hannifin na region EMEA. Dyrektor generalny Tadeusz Krawczyk, ktĂłry Ä&#x2021;wierÄ&#x2021; wieku temu zakĹ&#x201A;adaĹ&#x201A; biuro Parkera w Polsce, podzieliĹ&#x201A; siÄ&#x2122; swoimi doĹ&#x203A;wiadczeniami z poczÄ&#x2026;tkĂłw dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firmy na polskim rynku i refleksjami. â&#x20AC;&#x201C; 25 lat temu produkcja odbywaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; na prostych maszynach z duĹźym wkĹ&#x201A;adem pracy rÄ&#x2122;cznej. Dzisiaj widzimy wielozadaniowe maszyny, zautomatyzowane linie produkcyjne i wprowadzamy Internet Rzeczy oraz PrzemysĹ&#x201A; 4.0. Nasze produkty i rozwiÄ&#x2026;zania wpisujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w obraz budowy nowoczesnego polskiego przemysĹ&#x201A;u i sÄ&#x2026; mu potrzebne. Jestem z tego powodu niezmiernie dumny i firma Parker jest dumna â&#x20AC;&#x201C; stwierdziĹ&#x201A; Tadeusz Krawczyk. ZwracajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; do pracownikĂłw dyrektor generalny spĂłĹ&#x201A;ki Parker Hannifin Sales Poland podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A;, Ĺźe sukces firmy Parker nie byĹ&#x201A;by moĹźliwy bez zaangaĹźowanych, sumiennych,

Obchody 25-lecia firmy Parker w Polsce to jednoczeĹ&#x203A;nie okazja do tego, by pomĂłc najbardziej potrzebujÄ&#x2026;cym wsparcia â&#x20AC;&#x201C; osieroconym i porzuconym dzieciom. Podczas gali odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; aukcja charytatywna prac podopiecznych Stowarzyszenia SOS Wioski DzieciÄ&#x2122;ce, z ktĂłrym wspĂłĹ&#x201A;pracuje Parker w Polsce. Obecna na gali Barbara Rajkowska, dyrektor krajowego Stowarzyszenia SOS Wioski DzieciÄ&#x2122;ce krĂłtko przybliĹźyĹ&#x201A;a zebranym nie tylko problemy i potrzeby dzieci bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cych pod ich opiekÄ&#x2026;, ale takĹźe ich umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci i pasje. Zgromadzeni z zaangaĹźowaniem licytowali piÄ&#x2122;kne obrazy namalowane przez dzieci, co zaowocowaĹ&#x201A;o pokaĹşnÄ&#x2026; sumÄ&#x2026;, przeznaczonÄ&#x2026; na dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stowarzyszenia. DecyzjÄ&#x2026; Joachima GĂźhe suma ta zostaĹ&#x201A;a podwojona. Ukoronowaniem jubileuszowego wieczoru byĹ&#x201A; wystÄ&#x2122;p niezwykle utalentowanej artystki o wielkiej wraĹźliwoĹ&#x203A;ci muzycznej â&#x20AC;&#x201C; Anny Marii Jopek, ktĂłra wraz z zespoĹ&#x201A;em daĹ&#x201A;a wspaniaĹ&#x201A;y recital.

11/2017

dobrze wyszkolonych pracownikĂłw. â&#x20AC;&#x201C; UwaĹźam, Ĺźe mamy takich pracownikĂłw i szczycÄ&#x2122; siÄ&#x2122; tym. DziÄ&#x2122;kuje Wam serdecznie za WaszÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; Tadeusz Krawczyk.

Zaproszeni na uroczystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; goĹ&#x203A;cie mieli okazjÄ&#x2122; obejrzeÄ&#x2021; film przedstawiajÄ&#x2026;cy obecnie dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ce jednostki firmy Parker w Polsce â&#x20AC;&#x201C; spĂłĹ&#x201A;kÄ&#x2122; handlowÄ&#x2026; z siedzibÄ&#x2026; w Warszawie, zakĹ&#x201A;ady produkcyjne w Siechnicach (TFDE), WrocĹ&#x201A;awiu (ACDE) i Gryfinie (Prädifa), a takĹźe Centrum UsĹ&#x201A;ug WspĂłlnych Parker Hannifin ESSC. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; oficjalnÄ&#x2026; spotkania zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;y przemĂłwienia i şyczenia od przedstawicieli firm wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych z jubilatem.

Historia malowana piaskiem, aukcja charytatywna i koncert Podsumowanie dwĂłch jubileuszy â&#x20AC;&#x201C; 100-lecia i 25-lecia â&#x20AC;&#x201C; znalazĹ&#x201A;o wyraz w pokazie malowania piaskiem, ktĂłry zaprezentowaĹ&#x201A;a Tetiana Galitsyna, mistrzyni sztuki animacji piaskowej i malowania Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;em oraz zwyciÄ&#x2122;Ĺźczyni szĂłstej edycji programu Mam talent! w Polsce. Piaskowe obrazy przedstawiaĹ&#x201A;y dynamicznÄ&#x2026; historiÄ&#x2122; rozwoju Parkera od poczÄ&#x2026;tkĂłw w 1917 r. aş po dziĹ&#x203A;, z uwzglÄ&#x2122;dnieniem 25 lat dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firmy w Polsce.

PARKER HANNIFIN SALES POLAND Sp. z o.o. # 3 +

= >7-7<8 : +

3 77 8;< 76 >> @ 0 77 8;< 76 >< -

+ + B% 3 +++3% 3

77

WYDARZENIA

Transformacja kolei

nabiera tempa Trako 2017 za nami Przez cztery dni, od 26 do 7? + K 7>5; 3 A + + -A # + A "0% T + ( + & ( K % +

% # +

% # +

+ +

* + ( +

% +3

^ *+ T

*A * % J +

% A J % #

+ + !

*

*+ T ( + "# % ^

M A M *M

% + * + ( M TU

+ + ( ( % + (

* A

% K

3 Sylwia Batorska

78

12.

edycja MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw Kolejowych Trako przyciÄ&#x2026;gnÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a do GdaĹ&#x201E;ska wielu zwiedzajÄ&#x2026;cych, wĹ&#x203A;rĂłd ktĂłrych znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; najwiÄ&#x2122;ksze autorytety i eksperci branĹźowi.

DuĹźa frekwencja to zasĹ&#x201A;uga zarĂłwno ciekawej tematyki, jak i bogatego programu wydarzenia, zakĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie wystawy z licznymi seminariami, debatami i prezentacjami firm.

Obserwowane zmiany w caĹ&#x201A;ym otoczeniu nie pozostajÄ&#x2026; bez wpĹ&#x201A;ywu na branĹźÄ&#x2122; pojazdĂłw szynowych, ktĂłra przechodzi gruntowne przeobraĹźenie.

Automatyzacji i informatyzacji podlega zarĂłwno infrastruktura, jak i sam tabor, ktĂłry zyskuje nowe funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i futurystyczny design. Dobrym przykĹ&#x201A;adem tego trendu byĹ&#x201A;y wystawione do zwiedzania dwa najnowsze modele tramwajĂłw â&#x20AC;&#x201C; Moderus Gamma, poznaĹ&#x201E;skiego przedsiÄ&#x2122;biorstwa Modertrans oraz Tramino Lipsk â&#x20AC;&#x201C; wspĂłlny projekt spĂłĹ&#x201A;ki Solaris i Stadler. Z kolei firma Siemens zaprezentowaĹ&#x201A;a jedno ze swoich czoĹ&#x201A;owych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x201C; wielosystemowÄ&#x2026; lokomotywÄ&#x2122; Vectron, nagrodzonÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x17E;LokomotywÄ&#x2026; Rynku Kolejowegoâ&#x20AC;? za innowacyjne podejĹ&#x203A;cie w produkcji taboru. OprĂłcz ekspozycji taboru na zewnÄ&#x2122;trznym placu wyposaĹźonym w tory o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci 1 km, wystawcy zorganizowali pokaz maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; torowych.

ZwiedzajÄ&#x2026;cy hale targowe na 30Â tys. m2Â powierzchni wystawienniczej

mieli okazjÄ&#x2122; zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z bogatÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; z zakresu automatyki i sterowania, telekomunikacji i informatyki, elementĂłw i obiektĂłw energetyki trakcyjnej oraz sieci zasilajÄ&#x2026;cej, urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; obsĹ&#x201A;ugowo-naprawczych czy systemĂłw informacji pasaĹźerskiej, przeznaczonych do pojazdĂłw szynowych.

EnergoefektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i bezpieczeĹ&#x201E;stwo Prezentowane nowoczesne rozwiÄ&#x2026;zania zakĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; speĹ&#x201A;nienie wymagaĹ&#x201E; coraz bardziej rygorystycznych norm, dotyczÄ&#x2026;cych zuĹźycia energii elektrycznej oraz zachowania maksymalnego poziomu bezpieczeĹ&#x201E;stwa.

Firma Siemens tradycyjnie przedstawiĹ&#x201A;a kompleksowÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; dla rynku kolejowego w Polsce, obejmujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; nowoczesne, efektywne energetycznie, bezpieczne i przyjazne dla Ĺ&#x203A;rodowiska technologie w zakresie taboru szynowego oraz automatyki kolejowej.

Firma zaprezentowaĹ&#x201A;a m.in. Railigent â&#x20AC;&#x201C; serwis, w skĹ&#x201A;ad ktĂłrego wchodzÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzenia i technologie pozwalajÄ&#x2026;ce na analizÄ&#x2122; danych z podsystemĂłw zainstalowanych w pojazdach szynowych. WĹ&#x203A;rĂłd innych demonstrowanych ciekawych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; automatyki kolejowej tego producenta znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; symulator ETCS, urzÄ&#x2026;dzenia pokĹ&#x201A;adowe, GSM-R oraz CabRadio. Za starania zwiÄ&#x2026;zane z optymalizacjÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; Siemens otrzymaĹ&#x201A; wyróşnienie â&#x20AC;&#x17E;Firma Kolejowa Odpowiedzialna SpoĹ&#x201A;ecznieâ&#x20AC;?

AUTOMATYKA

4 3 3 . g # q ) 0

WYDARZENIA w konkursie, organizowanym przez Stowarzyszenie na rzecz InteroperacyjnoĹ&#x203A;ci i Rozwoju Transportu Szynowego oraz spĂłĹ&#x201A;kÄ&#x2122; ASTE. â&#x20AC;&#x201C; Jako producent taboru kolejowego mamy we krwi spoĹ&#x201A;ecznÄ&#x2026; odpowiedzialnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; biznesu. Nasze produkty sÄ&#x2026; energooszczÄ&#x2122;dne, niskoemisyjne zarĂłwno w produkcji, jak i eksploatacji, a takĹźe podlegajÄ&#x2026; blisko w 95 proc. recyklingowi â&#x20AC;&#x201C; skomentowaĹ&#x201A;a Dominika Bettman, prezes ds. finansowych w Siemens Polska.

Z kolei firma ABB skoncentrowaĹ&#x201A;a swojÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; na dwĂłch segmentach transportu szynowego â&#x20AC;&#x201C; pojazdach trakcyjnych oraz na infrastrukturze zasilajÄ&#x2026;cej i automatyce. Podczas tegorocznej odsĹ&#x201A;ony targĂłw prezentowaĹ&#x201A;a wĹ&#x201A;asnÄ&#x2026; ofertÄ&#x2122; pod hasĹ&#x201A;em â&#x20AC;&#x17E;ABB TwĂłj partner w zrĂłwnowaĹźonym transporcieâ&#x20AC;?, nie tylko na stoisku wĹ&#x201A;asnym, ale rĂłwnieĹź u partnerĂłw biznesowych â&#x20AC;&#x201C; stanowiÄ&#x2026;c wyposaĹźenie ekspozycji firm, takich jak Newag czy Stadler.

RozwiÄ&#x2026;zania ABB, w tym systemy napÄ&#x2122;dowe dla pojazdĂłw trakcyjnych â&#x20AC;&#x201C; transformatory, przeksztaĹ&#x201A;tnik i silniki, a takĹźe aparatura niskiego napiÄ&#x2122;cia, wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki i ograniczniki przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; (np. CDBreak), doceniane sÄ&#x2026; przede wszystkim ze wzglÄ&#x2122;du na generowanie oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci energii i kompleksowoĹ&#x203A;Ä&#x2021;.

WystawiajÄ&#x2026;ca siÄ&#x2122; po raz trzeci firma Hitachi, wspierana przez Hitachi Europe i polskiego partnera TransLink Master, prezentowaĹ&#x201A;a symulatory

sygnalizacji kolejowej i systemy zarzÄ&#x2026;dzania ruchem kolejowym. Stoisko cieszyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; duĹźym powodzeniem wĹ&#x203A;rĂłd zwiedzajÄ&#x2026;cych, ktĂłrzy mogli za pomocÄ&#x2026; narzÄ&#x2122;dzi wirtualnej rzeczywistoĹ&#x203A;ci zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z aktualnÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; firmy w tym zakresie. â&#x20AC;&#x201C; Mimo Ĺźe wykorzystanie symulatorĂłw do szkolenia nie jest jeszcze formalnie wymagane, ich funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; moĹźe przyczyniÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do ustalenia standardĂłw. Jest to rynek rozwijajÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; szybko i cieszymy siÄ&#x2122;, Ĺźe odgrywamy aktywnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; w promowaniu tego typu rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; Tom Ross, dyrektor sprzedaĹźy Hitachi ICS Europe.

Firma zaprezentowaĹ&#x201A;a rĂłwnieĹź nowe narzÄ&#x2122;dzia wspomagajÄ&#x2026;ce projektowanie i walidacjÄ&#x2122; projektĂłw infrastrukturalnych.

Premiery WĹ&#x203A;rĂłd tegorocznych premier znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; rozwiÄ&#x2026;zania firmy Tekniska, dostawcy systemĂłw transmisji danych, ktĂłra zadebiutowaĹ&#x201A;a z ofertÄ&#x2026; dwudziestoportowych switchy pokĹ&#x201A;adowych Westermo Viper, wyposaĹźonych w porty Gigabit Ethernet oraz technologiÄ&#x2122; Power over Eternet (PoE), umoĹźliwiajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; bezpoĹ&#x203A;rednie zasilanie urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; ze zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza komunikacyjnego.

Firma zaprezentowaĹ&#x201A;a rĂłwnieĹź pokĹ&#x201A;adowy system HotSpot Teldat z wielousĹ&#x201A;ugowym routerem H2-Rail, obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cy pasaĹźerĂłw w zakresie dostÄ&#x2122;pu do Internetu. Â

PrzemysĹ&#x201A;owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw PIAP, ktĂłry od lat oferuje tachografy kolejowe, przedstawiĹ&#x201A; nowe rozwiÄ&#x2026;zania dotyczÄ&#x2026;ce popularnej serii T-130P-mp â&#x20AC;&#x201C; dwukanaĹ&#x201A;owe przetworniki prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci o maksymalnej rozdzielczoĹ&#x203A;ci 1024 impulsĂłw na jeden obrĂłt koĹ&#x201A;a oraz analogowo-cyfrowe wskaĹşniki prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci, tzw. czarna skrzynka i automatyczny tester tachografĂłw.

Natomiast firma ABB wystartowaĹ&#x201A;a z nowÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; do ochrony i prowadzenia przewodĂłw, przeznaczonÄ&#x2026; dla elementĂłw krytycznych caĹ&#x201A;ej infrastruktury, jakimi sÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia elektryczne oraz ich nieprzerwana praca.

Wiele ciekawych produktĂłw pojawiĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; w zakresie sygnalizacji Ĺ&#x203A;wietlnej. Nowe rozwiÄ&#x2026;zania wykorzystujÄ&#x2026;ce diody LED RGB prezentowaĹ&#x201A;a firma Turck. JednÄ&#x2026; z bardziej interesujÄ&#x2026;cych nowoĹ&#x203A;ci z oferty tej firmy jest lampa serii VL55 o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci 1,2 m, ktĂłra dedykowana jest do montaĹźu w obrÄ&#x2122;bie wejĹ&#x203A;cia do pociÄ&#x2026;gu lub tramwaju i sĹ&#x201A;uĹźy zarĂłwno oĹ&#x203A;wietleniu strefy wejĹ&#x203A;ciowej, jak i sygnalizacji stanu drzwi.

Koncepcja zamkniÄ&#x2122;cia obu tych funkcji w jednej estetycznej obudowie znacznie skraca proces montaĹźu. KolejnÄ&#x2026; z nowoĹ&#x203A;ci w zakresie lamp wykorzystujÄ&#x2026;cych diody LED RGB sÄ&#x2026; sygnalizatory serii PL13, zapewniajÄ&#x2026;ce czterokolorowÄ&#x2026; sygnalizacjÄ&#x2122; Ĺ&#x203A;wietlnÄ&#x2026;. Podobnie funkcjonujÄ&#x2026; listwy LED serii LSA10 dedykowane do montaĹźu

WYDARZENIA na krawÄ&#x2122;dziach drzwi. Ich zamykanie i otwieranie jest wizualizowane przez sygnalizator LED, co zwiÄ&#x2122;ksza bezpieczeĹ&#x201E;stwo pasaĹźerĂłw.

Nowe rozwiÄ&#x2026;zania pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź w zakresie sygnalizacji dĹşwiÄ&#x2122;kowej zgodnej z TSI, jak i wĹ&#x203A;rĂłd przyciskĂłw dedykowanych do stosowania m.in. na drzwiach. â&#x20AC;&#x201C; Staramy siÄ&#x2122; wychodziÄ&#x2021; naprzeciw oczekiwaniom klientĂłw i speĹ&#x201A;niaÄ&#x2021; wymagania norm, co przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na liczne nowe produkty pojawiajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; w naszej ofercie â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; Andrzej Dwojak, Product Manager w firmie Turck.

Na stoisku CSI (Computer Systems for Industry) moĹźna byĹ&#x201A;o zobaczyÄ&#x2021; nowoĹ&#x203A;ci produktowe z zakresu komputerĂłw kompaktowych i panelowych czy switchy przemysĹ&#x201A;owych, zgodnych z wymaganiami norm dla sektora kolejowego. Nie zabrakĹ&#x201A;o rĂłwnieĹź bogatej oferty tabletĂłw przemysĹ&#x201A;owych. Firma zaprezentowaĹ&#x201A;a takĹźe elementy mechaniki 19â&#x20AC;?, gĹ&#x201A;Ăłwnie kasety i obudowy dedykowane dla branĹźy transportowej i jako uzupeĹ&#x201A;nienie â&#x20AC;&#x201C; ekspozycjÄ&#x2122; dyskĂłw SSD i pamiÄ&#x2122;ci flash z technologiÄ&#x2026; chroniÄ&#x2026;cÄ&#x2026; je przed zanikami zasilania.

StawiajÄ&#x2026;ca na informatyzacjÄ&#x2122; kolei firma Advantech przedstawiĹ&#x201A;a platformÄ&#x2122; informacyjno-rozrywkowÄ&#x2026;, opartÄ&#x2026; na sieci Wi-Fi w pociÄ&#x2026;gu. RozwiÄ&#x2026;zanie zainstalowane na serwerze ITA-5831 Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy siÄ&#x2122; z sieciÄ&#x2026; komĂłrkowÄ&#x2026; przez karty SIM (nawet 15), a oprogramowanie dostarczone przez firmÄ&#x2122; Passengera z Czech zapewnia dostÄ&#x2122;p do informacji na temat trasy i obecnego poĹ&#x201A;oĹźenia pociÄ&#x2026;gu. Dodatkowo podróşni mogÄ&#x2026; dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; ciekawych rzeczy o miejscu docelowym, obejrzeÄ&#x2021; film czy poczytaÄ&#x2021; e-booka. â&#x20AC;&#x201C; Studium przypadku projektu w Szwajcarii gdzie zainstalowano to rozwiÄ&#x2026;zanie pokazuje, Ĺźe nawet w trudno dostÄ&#x2122;pnym terenie podróşujÄ&#x2026;cy pociÄ&#x2026;giem mogÄ&#x2026; korzystaÄ&#x2021; z Internetu. Mamy nadziejÄ&#x2122;, Ĺźe bÄ&#x2122;dziemy mieli moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; implementacji takiego rozwiÄ&#x2026;zania takĹźe na polskim rynku â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;liĹ&#x201A;a Alicja Strzemieczna, Sales Manager Eastern Europe w Advantech.

Spotkania i debaty Podczas MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw Kolejowych Trako 2017 odbyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; tak80

Ĺźe szereg wydarzeĹ&#x201E; z udziaĹ&#x201A;em ekspertĂłw. WiodÄ&#x2026;cym tematem tegorocznych spotkaĹ&#x201E; byĹ&#x201A; zrĂłwnowaĹźony rozwĂłj w kolejowym transporcie towarowym.

Poruszano m.in. problemy spoĹ&#x201A;ecznej odpowiedzialnoĹ&#x203A;ci oraz konkurencyjnoĹ&#x203A;ci transportu szynowego w stosunku do alternatywy drogowej. To dobry moment dla kolei, ktĂłra jest w fazie dynamicznego rozwoju. MajÄ&#x2026;c moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wykorzystania wsparcia finansowego Unii Europejskiej oraz róşnorodnych funduszy lokalnych, transport szynowy nie tylko nadal modernizuje siÄ&#x2122;, ale i przeobraĹźa na miarÄ&#x2122; XXI w.

Targi byĹ&#x201A;y rĂłwnieĹź okazjÄ&#x2026; do zaprezentowana najnowszego raportu â&#x20AC;&#x17E;Transformacja cyfrowa koleiâ&#x20AC;?, przygotowanego przez SGH, przy wspĂłĹ&#x201A;pracy z firmÄ&#x2026; Siemens oraz FundacjÄ&#x2026; ProKolej. â&#x20AC;&#x201C; Podczas debat rozmawiano duĹźo o cyfrowej transformacji. ABB ma w tym temacie sporo do powiedzenia, oferujÄ&#x2026;c rozwiÄ&#x2026;zanie ABB Ability â&#x20AC;&#x201C; zintegrowanÄ&#x2026; platformÄ&#x2122; cyfrowÄ&#x2026;, m.in. do zarzÄ&#x2026;dzania zasobami przedsiÄ&#x2122;biorstwa w branĹźy kolejowej. Te i inne tego typu tematy sprawiĹ&#x201A;y, Ĺźe targi zaowocowaĹ&#x201A;y licznymi spotkaniami biznesowymi nie tylko z obecnymi klientami, z ktĂłrych wielu miaĹ&#x201A;o wĹ&#x201A;asne stoiska, ale rĂłwnieĹź z innymi firmami Ĺ&#x203A;wiadczÄ&#x2026;cymi usĹ&#x201A;ugi podwykonawcze w tym sektorze â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; Tomasz BoĹźek, Product Marketing Manager w firmie ABB. Pozytywnie tÄ&#x2122; edycjÄ&#x2122; ocenia rĂłwnieĹź firma Turck, ktĂłra zawsze stara siÄ&#x2122;

byÄ&#x2021; obecna na targach. â&#x20AC;&#x201C; Tegoroczne targi Trako z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; zaliczymy do udanych. Cieszymy siÄ&#x2122;, Ĺźe jako firma dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ca na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie, moĹźemy patrzeÄ&#x2021;, jak duĹźego znaczenia nabierajÄ&#x2026; polskie targi i jak waĹźny dla rozwoju gospodarki jest sektor kolejowy â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; Andrzej Dwojak.

RĂłwnieĹź z wielu innych ocen wystawcĂłw targĂłw Trako wynika, Ĺźe tego typu formuĹ&#x201A;a, mimo innych nowoczesnych form komunikacji, nadal siÄ&#x2122; sprawdza, poniewaĹź bezpoĹ&#x203A;rednie spotkania na şywo z klientami â&#x20AC;&#x201C; zarĂłwno staĹ&#x201A;ymi, jak i potencjalnymi â&#x20AC;&#x201C; umoĹźliwiajÄ&#x2026; rozmowy z dostawcami i projektantami na temat nowych projektĂłw i planĂłw na przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. â&#x20AC;&#x201C; Jest to doskonaĹ&#x201A;a okazja do twĂłrczych spotkaĹ&#x201E;, prezentacji i poznawania nowych gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi naszej oferty, a takĹźe do doskonalenia wspĂłĹ&#x201A;pracy. Internet pozwala na znalezienie praktycznie kaĹźdej informacji, jednak nie zawsze umoĹźliwia ocenÄ&#x2122; jakoĹ&#x203A;ci i niezawodnoĹ&#x203A;ci nowych, nieznanych produktĂłw, ktĂłra ma kluczowe znaczenie w przypadku doboru komponentĂłw do systemĂłw odpowiedzialnych nieraz za şycie ludzkie â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; Wiktor KozioĹ&#x201A;, Product Manager w CSI. JuĹź teraz organizatorzy zapraszajÄ&#x2026; na kolejnÄ&#x2026; edycjÄ&#x2122; targĂłw Trako, ktĂłra odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w 2019 r. Sylwia Batorska O Q

AUTOMATYKA

WYDARZENIA

Automatyka i robotyka w inteligentnym wydaniu Targi automatica 2018 Od 19 do 22 czerwca 2018 r. + ( # AT M T Tdzynarodowe targi inteligentnej automatyki i robotyki â&#x20AC;&#x201C; automa 3 ) +

* *+ Jniejszej platformie innowacji dla zautomatyzowanych procesĂłw % # * % *M T

# wi gracze i decydenci. Stolica . + % M # +

+ ( T %

( M + + U

+ @ + M ( T % K 3

T

wowÄ&#x2026; zapewniĹ&#x201A;y bogaty i interesujÄ&#x2026;cy program konferencji z udziaĹ&#x201A;em blisko 300 ekspertĂłw, wziÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;o udziaĹ&#x201A; 833 wystawcĂłw z 47 krajĂłw (wzrost liczby wystawcĂłw o 15 proc.) i ponad 43 tys. goĹ&#x203A;ci z blisko 100 krajĂłw (wzrost liczby odwiedzajÄ&#x2026;cych o 25 proc.), przy czym 82 proc. spoĹ&#x203A;rĂłd nich stanowili decydenci.

PrzedsiÄ&#x2122;biorcy zainteresowani edycjÄ&#x2026; 2018 majÄ&#x2026; jeszcze szansÄ&#x2122; doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; do grona targowych wystawcĂłw i zaprezentowaÄ&#x2021; swoje technologie w Monachium â&#x20AC;&#x201C; najodpowiedniejszym miejscu dla innowacji stosowanych w automatyce i robotyce. Uczestnictwo w targach automatica stanowi nie tylko doskonaĹ&#x201A;Ä&#x2026; okazjÄ&#x2122; do zdobycia aktualnych informacji o branĹźy, ale rĂłwnieĹź do nawiÄ&#x2026;zania nowych kontaktĂłw oraz do poszerzenia grona obecnych klientĂłw. WiÄ&#x2122;cej informacji na temat targĂłw automatica 2018 moĹźna uzyskaÄ&#x2021; w warszawskim Biurze TargĂłw Monachijskich pod numerem telefonu 22 620 44 15, piszÄ&#x2026;c na adres mailowy info@targiwmonachium.pl, a takĹźe odwiedzajÄ&#x2026;c strony internetowe www.targiwmonachium.pl lub www.automatica-munich.com.

Biuro TargĂłw Monachijskich

Fot. S. Batorska (Automatyka), Tekniska Polska, Messe MĂźnchen

argi automatica sÄ&#x2026; kluczowym wydarzeniem dla zautomatyzowanej produkcji, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;c najszerszÄ&#x2026; na Ĺ&#x203A;wiecie ofertÄ&#x2122; dla robotyki przemysĹ&#x201A;owej i serwisowej, systemĂłw montaĹźowych oraz przemysĹ&#x201A;owych systemĂłw przetwarzania obrazu i komponentĂłw. Podczas targĂłw przedsiÄ&#x2122;biorstwa ze wszystkich branĹź majÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;p do innowacji i informacji umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych bardziej wydajnÄ&#x2026; produkcjÄ&#x2122; lepszych jakoĹ&#x203A;ciowo wyrobĂłw, a takĹźe

do wiedzy na temat trendĂłw o duĹźym znaczeniu dla biznesu. Wydarzenie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy innowacyjne rozwiÄ&#x2026;zania inteligentnej automatyki i robotyki z pionierskimi, kluczowymi technologiami dla kaĹźdego sektora przemysĹ&#x201A;u. â&#x20AC;&#x17E;Zoptymalizuj wĹ&#x201A;asnÄ&#x2026; produkcjÄ&#x2122;â&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; to hasĹ&#x201A;o przewodnie targĂłw automatica nie jest przypadkowe: na targach automatica wszystko krÄ&#x2122;ci siÄ&#x2122; wokĂłĹ&#x201A; optymalizacji procesĂłw produkcyjnych.

W 2018 r. w szeĹ&#x203A;ciu halach na powierzchni wystawienniczej 66 tys. m2 zaprezentowane zostanie peĹ&#x201A;ne spektrum automatyki przemysĹ&#x201A;owej. Na ofertÄ&#x2122; targowÄ&#x2026; wystawcĂłw zĹ&#x201A;oĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; komponenty i systemy, kompleksowe rozwiÄ&#x2026;zania i serwis w takich obszarach jak technologia montaĹźu i obsĹ&#x201A;ugi, robotyka przemysĹ&#x201A;owa i profesjonalna robotyka serwisowa, przemysĹ&#x201A;owe przetwarzanie obrazu, systemy pozycjonowania, technologia napÄ&#x2122;dowa, sensoryka, technologia sterowania i komunikacja przemysĹ&#x201A;owa, technologia bezpieczeĹ&#x201E;stwa, technologia zaopatrzenia, oprogramowanie i Cloud Computing, usĹ&#x201A;ugi i usĹ&#x201A;ugodawcy oraz badania i technologia.

WÂ poprzedniej edycji targĂłw automatica, ktĂłre poza czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; stricte wysta-

11/2017

81

WYDARZENIA

Energetyczny jubileusz 30. edycja targĂłw Energetab <>3 * T + (

" ( + . ( " A

( % * (

` $ .

-.

\

K 3 + * + M % + % ;>> + + +

7< * +

"# % *

@

+ % + +M

M % *T

% # % * ( + A J

( 3

Urszula Chojnacka

T

egoroczne, jubileuszowe targi Energetab, ktĂłre odbyĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; u stĂłp DÄ&#x2122;bowca i Szyndzielni w dniach 12â&#x20AC;&#x201C;14 wrzeĹ&#x203A;nia 2017 r., staĹ&#x201A;y pod znakiem prezentacji najnowoczeĹ&#x203A;niejszych maszyn, urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, aparatĂłw i technologii, podnoszÄ&#x2026;cych efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wytwarzania i uĹźytkowania energii elektrycznej oraz sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cych zwiÄ&#x2122;kszaniu niezawodnoĹ&#x203A;ci jej przesyĹ&#x201A;u. Gama prezentowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; byĹ&#x201A;a bardzo szeroka â&#x20AC;&#x201C; poczÄ&#x2026;wszy od rozdzielnic, przekĹ&#x201A;adnikĂłw, wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czni-

82

kĂłw i stacji transformatorowych, przez aparaturÄ&#x2122; pomiarowÄ&#x2026;, systemy automatyki, przesyĹ&#x201A;ania i obrĂłbki informacji, urzÄ&#x2026;dzenia UPS, agregaty prÄ&#x2026;dotwĂłrcze i napÄ&#x2122;dy, po specjalistyczne pojazdy, podnoĹ&#x203A;niki i narzÄ&#x2122;dzia, a takĹźe systemy wspomagajÄ&#x2026;ce produkcjÄ&#x2122; energii z OZE i innowacyjne magazyny energii.

Róşne formy udziaĹ&#x201A;u, podobne wraĹźenia CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; firm uczestniczy w bielsko-bialskich targach w roli wystawcy niemal od poczÄ&#x2026;tku ich istnienia, inne pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; w tym charakterze nieco później, ale od tej pory biorÄ&#x2026; juĹź udziaĹ&#x201A; rokrocznie.

JednÄ&#x2026; z takich firm jest biaĹ&#x201A;ostocka spĂłĹ&#x201A;ka Automatyka Pomiary Sterowanie. â&#x20AC;&#x201C; W targach Energetab bierzemy udziaĹ&#x201A; nieprzerwanie od 2007 r. JesteĹ&#x203A;my ukierunkowani na spotkania i kontakty z klientami, ktĂłrzy wiedzÄ&#x2026;, dlaczego odwiedzajÄ&#x2026; targi, poszukujÄ&#x2026; firm z konkretnymi rozwiÄ&#x2026;zaniami, planujÄ&#x2026; inwestycje, modernizacje czy remonty albo chcÄ&#x2026; poszerzyÄ&#x2021; bazÄ&#x2122; firm wykonawczych czy podwykonawczych. Targi to dla nas rĂłwnieĹź moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; podtrzymania kontaktĂłw z firmami partnerskimi i staĹ&#x201A;ymi klientami oraz czas na rozmowy o bieĹźÄ&#x2026;-

cych realizacjach i planach â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Jerzy BusĹ&#x201A;owski, wiceprezes zarzÄ&#x2026;du oraz dyrektor sprzedaĹźy i marketingu spĂłĹ&#x201A;ki APS. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; firm decyduje siÄ&#x2122; na udziaĹ&#x201A; w wydarzeniu w ramach wiÄ&#x2122;kszego, wspĂłĹ&#x201A;dzielonego przez kilku wystawcĂłw stoiska. Taki wariant wybraĹ&#x201A;a w tym roku spĂłĹ&#x201A;ka Sabur, ktĂłra wrĂłciĹ&#x201A;a na targi po krĂłtkiej przerwie. Firma pojawiĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w Pawilonie Szwajcarskim, skupiajÄ&#x2026;cym wystawcĂłw ze Szwajcarii i firmy zrzeszone w Polsko-Szwajcarskiej Izbie Gospodarczej, ktĂłrej Sabur jest czĹ&#x201A;onkiem. â&#x20AC;&#x201C; Tegoroczna formuĹ&#x201A;a uczestnictwa w wiÄ&#x2122;kszym stoisku pod markÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x17E;Swiss chamberâ&#x20AC;? byĹ&#x201A;a bardzo udana. WspĂłlne duĹźe stoisko pod banderÄ&#x2026; Szwajcarii robiĹ&#x201A;o dobre wraĹźenie i w pewnym sensie nobilitowaĹ&#x201A;o. WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci osĂłb w Polsce Szwajcaria kojarzy siÄ&#x2122; z wysokÄ&#x2026; jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i renomÄ&#x2026;. DziÄ&#x2122;ki takiej formule widaÄ&#x2021;, Ĺźe jesteĹ&#x203A;my czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; wiÄ&#x2122;kszej caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. JeĹ&#x203A;li chodzi o frekwencjÄ&#x2122;, pierwszego dnia targĂłw byĹ&#x201A;o zdecydowanie mniej ludzi.

W drugim byĹ&#x201A;o naprawdÄ&#x2122; duĹźo zwiedzajÄ&#x2026;cych, w tym sporo zainteresowanych, toteĹź udaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; przeprowadziÄ&#x2021; kilka bardzo interesujÄ&#x2026;cych rozmĂłw â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Jakub WĂłjcik, kierownik DziaĹ&#x201A;u PodzespoĹ&#x201A;Ăłw do Automatyki w firmie Sabur.

AUTOMATYKA

WYDARZENIA automatyki przemysĹ&#x201A;owej, instalacji zdecentralizowanych oraz urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; sieciowych. Nasze dziaĹ&#x201A;ania koncentrujemy na dostarczaniu klientom kompleksowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; redukujÄ&#x2026;cych koszty i zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;cych wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; produkcji.

Oferowane przez nas produkty sÄ&#x2026; bardzo istotne dla PrzemysĹ&#x201A;u 4.0, toteĹź cieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; duĹźym zainteresowaniem klientĂłw â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Tadeusz Cybulski, prezes zarzÄ&#x2026;du Murrelektronik.

W duchu innowacji i czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej cyjnym miejscem do zaprezentowania firmy, produktĂłw oraz ich zastosowaĹ&#x201E;.

W tym roku byĹ&#x201A;y przede wszystkim okazjÄ&#x2026; do pokazania nowoĹ&#x203A;ci i spotkaĹ&#x201E; z naszymi obecnymi i potencjalnymi klientami.

Jak co roku to wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie nowe produkty przyciÄ&#x2026;gajÄ&#x2026; do naszego stoiska uczestnikĂłw targĂłw â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Karol KozĹ&#x201A;owski, menedĹźer produktu chainflex igus Polska.

Na targach tradycyjnie nie mogĹ&#x201A;o teĹź zabraknÄ&#x2026;Ä&#x2021; firmy Guenther Polska. â&#x20AC;&#x201C; Energetab stanowi doskonaĹ&#x201A;Ä&#x2026; okazjÄ&#x2122; do wymiany doĹ&#x203A;wiadczeĹ&#x201E; i prezentacji rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; opracowywanych i wdraĹźanych w ostatnim okresie. Na naszym stanowisku goĹ&#x203A;ciliĹ&#x203A;my wielu zwiedzajÄ&#x2026;cych â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi PaweĹ&#x201A; Szafranek z Pionu BadaĹ&#x201E; i Rozwoju Guenther Polska.

Podobnie byĹ&#x201A;o na stoisku firmy Murrelektronik. â&#x20AC;&#x201C; KaĹźda moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; spotkania z klientami jest dla nas cenna. To okazja do prowadzenia inspirujÄ&#x2026;cych rozmĂłw i prezentacji najlepszych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;.

Murrelektronik jest wiodÄ&#x2026;cym dostawcÄ&#x2026; zaawansowanych technologii i indywidualnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dla systemĂłw

WĹ&#x203A;rĂłd prezentowanych na tegorocznych targach rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dla przemysĹ&#x201A;u energetycznego i nie tylko nie zabrakĹ&#x201A;o produktĂłw wpisujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w trend PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. Z rozwiÄ&#x2026;zaniami realizujÄ&#x2026;cymi zaĹ&#x201A;oĹźenia czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej moĹźna byĹ&#x201A;o zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; m.in. na stoisku firmy igus. â&#x20AC;&#x201C; DostosowujÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; do aktualnych trendĂłw na rynku, zwiÄ&#x2026;zanych z szeroko pojÄ&#x2122;tym PrzemysĹ&#x201A;em 4.0, przedstawiliĹ&#x203A;my inteligentne produkty, ktĂłre na bieĹźÄ&#x2026;co mierzÄ&#x2026; wĹ&#x201A;asne zuĹźycie. ByĹ&#x201A;y to m.in. e-prowadniki nadzorujÄ&#x2026;ce wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; siĹ&#x201A;y ciÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;co-pchajÄ&#x2026;cej, co ma na celu zapobieganie ich pÄ&#x2122;kaniu, e-prowadniki z moduĹ&#x201A;owo wbudowanym czujnikiem odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciowym mierzÄ&#x2026;cym stan zuĹźycia e-prowadnika pod wzglÄ&#x2122;dem wycierania, a takĹźe innowacyjne systemy pomiaru wartoĹ&#x203A;ci elektrycznych nadzorujÄ&#x2026;cych prawidĹ&#x201A;owÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; przewodĂłw chainflex w celu zapobiegania ich przecieraniu oraz pÄ&#x2122;kaniu â&#x20AC;&#x201C; wymienia Karol KozĹ&#x201A;owski. WĹ&#x203A;rĂłd innych prezentowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; warszawskiej spĂłĹ&#x201A;ki byĹ&#x201A;y prowadniki do â&#x20AC;&#x17E;ciÄ&#x2122;Ĺźkichâ&#x20AC;?

4 3 O3 )( * g # q

Podsumowanie jubileuszowego wydania Energetabu w oczach naszych rozmĂłwcĂłw wypada na plus. â&#x20AC;&#x201C; TegorocznÄ&#x2026; edycjÄ&#x2122;, pomimo kapryĹ&#x203A;nej pogody, uwaĹźamy za bardzo udanÄ&#x2026;.

Bardzo mile zaskoczyĹ&#x201A;a nas duĹźa liczba odwiedzajÄ&#x2026;cych i şywe zainteresowanie prezentowanymi przez nas rozwiÄ&#x2026;zaniami. Nie ulega wÄ&#x2026;tpliwoĹ&#x203A;ci, iş Energetab to jedno z waĹźniejszych wydarzeĹ&#x201E; w naszym kalendarzu. ZwaĹźywszy na bardzo pozytywne wraĹźenia bÄ&#x2122;dziemy chcieli pojawiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; tutaj rĂłwnieĹź podczas kolejnej edycji â&#x20AC;&#x201C; stwierdza MichaĹ&#x201A; Ĺ Ä&#x2122;cki z firmy Elmark Automatyka. W podobnym tonie wypowiada siÄ&#x2122; Karolina Jankowska, specjalista ds. marketingu i wsparcia sprzedaĹźy spĂłĹ&#x201A;ki Eaton Electric: â&#x20AC;&#x201C; Tegoroczne targi Energetab byĹ&#x201A;y ogromnym sukcesem dla firmy Eaton, o czym Ĺ&#x203A;wiadczy liczba goĹ&#x203A;ci odwiedzajÄ&#x2026;cych stoisko â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la przedstawicielka gdaĹ&#x201E;skiej spĂłĹ&#x201A;ki. Zadowolenie z udziaĹ&#x201A;u w targach deklaruje rĂłwnieĹź Jerzy BusĹ&#x201A;owski. â&#x20AC;&#x201C; Liczba przeprowadzonych rozmĂłw daje podstawÄ&#x2122; do zaliczenia tegorocznej edycji do udanych. MinÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y oczywiĹ&#x203A;cie czasy, o ile kiedykolwiek istniaĹ&#x201A;y, gdy na stoisku podpisywaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; kontrakty. Teraz efekty z przeprowadzonych rozmĂłw i spotkaĹ&#x201E; mogÄ&#x2026; przyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; za miesiÄ&#x2026;c lub za kilka lat â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi wiceprezes zarzÄ&#x2026;du oraz dyrektor sprzedaĹźy i marketingu spĂłĹ&#x201A;ki APS. NiezaleĹźnie od tego, kiedy oczekiwane profity przybiorÄ&#x2026; realny ksztaĹ&#x201A;t, udziaĹ&#x201A; w biaĹ&#x201A;ostockich targach jest swego rodzaju inwestycjÄ&#x2026; w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; i doskonaĹ&#x201A;Ä&#x2026; okazjÄ&#x2026; do pochwalenia siÄ&#x2122; przed szerokim gremium osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciami technologicznymi, odĹ&#x203A;wieĹźenia kontaktĂłw i nawiÄ&#x2026;zania nowych. â&#x20AC;&#x201C; Targi Energetab sÄ&#x2026; dla nas nadal bardzo atrak-

11/2017

83

WYDARZENIA

zadań – P4, E4.1 i E4.1 light, złącza ModuleConnect oraz przewody do pracy w prowadnikach kablowych odpornych na miliony cykli zgięć, spośród których najważniejszą nowością był CFCRANE. PUR. – CFCRANE.PUR to przewód jednożyłowy na zakres napięć 6/10 kV, odporny na oleje i chłodziwa, działanie hydrolizy i drobnoustroje dla przesuwu do 400 m i więcej, który może być stosowany do pracy w trudnych warunkach.

Tak jak wszystkie przewody chainflex dostępne w naszej ofercie jest objęty 36-miesięczną gwarancją bezawaryjnej pracy i dostępny już od 1 mb bez kosztów cięcia – podkreśla menedżer produktu chainflex igus Polska.

Firma Sabur skupiła się w tym roku przede wszystkim na zaprezentowaniu swojego kompleksowego rozwiązania do monitoringu i zarządzania zużyciem energii elektrycznej oraz pozostałych mediów. Rozwiązanie jest oparte na szwajcarskich urządzeniach firmy Saia PCD. – Pomaga on przedsiębiorstwom łatwo i szybko zoptymalizować wykorzystanie zasobów, a tym samym poprawić efektywność energetyczną i ekonomiczną. System dostarcza bieżące dane pomiarowe, a także umożliwia realizację analiz i weryfikację poprawności działania instalacji lub linii produkcyjnych, działając jak system wczesnego ostrzegania. Autorska aplikacja wizualizacyjna wykonana w technologii HTML5 pozwala na wyświetlanie aplikacji na dowolnych urządzeniach – smartfonach, tabletach, komputerach czy telewizorach Smart TV – przy użyciu przeglądarki www. W przypadku monitorowania i zarządzania pracą obiektów rozproszonych, możliwa jest wizualiza84

cja i przesyłanie danych do aplikacji centralnej pracującej np. na serwerze w chmurze – wyjaśnia Jakub Wójcik.

Rozwiązania poprawiające efektywność energetyczną są dziś w centrum uwagi odbiorców. Bogaty pakiet tego typu produktów można było zobaczyć na stoisku firmy Murrelektronik. – Zaprezentowaliśmy innowacyjne rozwiązania z zakresu zasilania o dużej efektywności energetycznej. Pokazaliśmy m.in. rozbudowane systemy I/O, złącza przemysłowe dla efektywnych połączeń oraz interfejsy usprawniające komunikację maszyn i urządzeń – wylicza Tadeusz Cybulski.

Spółka Guenther Polska podczas tegorocznej edycji Energetab wśród urządzeń przeznaczonych dla przemysłu energetycznego prezentowała m.in. nową serię czujników serii SkinTube, zaś na stoisku Elmark Automatyka szczególną uwagę przykuwała instalacja oparta na urządzeniach firmy MOXA, która w czasie rzeczywistym prezentowała możliwości protokołów redundancji

PRP oraz HSR zapewniających zerowy czas rekonfiguracji sieci. – Niemałym zainteresowaniem cieszyły się również zasilacze marki Mean Well, a zwłaszcza nowa seria ultrawąskich zasilaczy serii HDR – mówi Michał Łęcki. Z kolei firma Phoenix Contact prezentowała m.in. produkty zgodne z wymaganiami normy IEC 61850 do komunikacji w sieciach elektroenergetycznych, rozwiązania do stacji ładowania pojazdów, system pomiarowo-kontrolny FAME do zastosowań w rozdzielnicach średniego i wysokiego napięcia, rozwiązania z zakresu ochrony przed przepięciami do instalacji fotowoltaicznych i zasilacze Quint Power.

Firma APS postawiła na przybliżenie praktycznych realizacji. – Prezentowaliśmy wykonane przez APS w ostatnich latach i obecnie realizowane kontrakty w branży elektryki i automatyki w systemie „pod klucz”, głównie w proekologicznych inwestycjach, takich jak instalacje odsiarczania spalin i instalacje redukcji tlenków azotu w spalinach w kilku obiektach energetycznych w kraju. Rozmowy z odwiedzającymi stoisko dotyczyły również szerokiej oferty produktowej APS – odnotowaliśmy duże zainteresowanie wśród klientów zza wschodniej granicy – opowiada Jerzy Busłowski.

Uwagę przyciągało stoisko firmy Relpol, która na tegorocznych targach Energetab zaprezentowała m.in. najnowszą linię aparatury modułowej – 35 wykonań przekaźników czasowych RPC oraz jedno- i trójfazowe lampki kontrolne RLK – oraz sterownik pola extCZIP-PRO z programowalnym terminalem polowym do rozdzielni SN z elastyczną konfiguracją liczby wejść i wyjść dwustanowych.

AUTOMATYKA

4 3 O3 )( * g # q "

WYDARZENIA

Z kolei stoisko firmy Eaton przyciÄ&#x2026;gaĹ&#x201A;o wzrok ekspozycjÄ&#x2026; skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z piÄ&#x2122;trowej ciÄ&#x2122;ĹźarĂłwki pokazowej oraz pawilonu wolnostojÄ&#x2026;cego, ktĂłrego motywem przewodnim byĹ&#x201A;y wybrane, kluczowe realizacje firmy w najwiÄ&#x2122;kszych miastach Polski. Firma zaprezentowaĹ&#x201A;a takĹźe nowoĹ&#x203A;ci. â&#x20AC;&#x201C; PremierÄ&#x2122; na targach miaĹ&#x201A;a aparatura pulpitowa M30C â&#x20AC;&#x201C; Flat Front Design i nowe ukĹ&#x201A;ady SZR, czyli samoczynnego zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania rezerwy, oparte na systemie SmartWire-DT â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Karolina Jankowska. Niejako przedpremierowo â&#x20AC;&#x17E;wystÄ&#x2026;piĹ&#x201A;â&#x20AC;? sterownik programowalny XC-300, ktĂłrego oficjalny debiut planowany jest na targach Automaticon. Premierowe komponenty zostaĹ&#x201A;y dodatkowo zastosowane w atrakcji dla zwiedzajÄ&#x2026;cych â&#x20AC;&#x201C; grze zrÄ&#x2122;cznoĹ&#x203A;ciowej, ktĂłra dostarczyĹ&#x201A;a goĹ&#x203A;ciom wiele emocji. â&#x20AC;&#x201C; Tarcza gry skĹ&#x201A;adaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; z 50 wielokolorowych diod LED RGB w obudowach nowej serii M30C. Zadaniem kaĹźdego z uczestnikĂłw byĹ&#x201A;o jak najszybsze wciskanie przycisku RMQ, tak aby wykonaÄ&#x2021; 50 ruchĂłw swoim kolorem. NiektĂłrzy gracze wykazywali siÄ&#x2122; sporÄ&#x2026; kreatywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, opracowujÄ&#x2026;c technikÄ&#x2122; dajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; finalnie rekordowy czas 3,154 sekundy i przekraczajÄ&#x2026;c tym samym oczekiwania konstruktorĂłw aplikacji â&#x20AC;&#x201C; opowiada przedstawicielka Eaton Electric. O precyzjÄ&#x2122; liczenia czasu zadbaĹ&#x201A; najszybszy prototypowy sterownik XC300, ktĂłry odczytywaĹ&#x201A; sygnaĹ&#x201A;y z przyciskĂłw i uruchamiaĹ&#x201A; odpowiednie diody.

W gronie wystawcĂłw tradycyjnie znalazĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; firma Jumo, ktĂłra przedstawiĹ&#x201A;a ofertÄ&#x2122; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; i rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; szerokiemu gronu odbiorcĂłw â&#x20AC;&#x201C; zarĂłwno staĹ&#x201A;ym klientom, jak i nowym. â&#x20AC;&#x201C; Jak 11/2017

co roku staraliĹ&#x203A;my siÄ&#x2122; wybraÄ&#x2021; z naszego portfolio produkty szczegĂłlnie przeznaczone dla branĹźy energetycznej, ktĂłre doskonale odpowiedzÄ&#x2026; na aktualne potrzeby i wymagania rynku.

Tradycyjnie juĹź przygotowaliĹ&#x203A;my rĂłwnieĹź produkt konkursowy, zasĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cy na szczegĂłlnÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; pod wzglÄ&#x2122;dem innowacyjnoĹ&#x203A;ci i technologii. Tym razem wyróşniliĹ&#x203A;my nasz nowy dwukanaĹ&#x201A;owy przetwornik temperatury Jumo dTRANS T07 z HART/Ex/SIL, dostÄ&#x2122;pny zarĂłwno w wersji do zabudowy w gĹ&#x201A;owicy typu B lub w wersji z obudowÄ&#x2026; do montaĹźu na szynie DIN. DuĹźym zainteresowaniem zwiedzajÄ&#x2026;cych cieszyĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; jak zawsze nasze czujniki temperatury dostÄ&#x2122;pne w wielu róşnych wykonaniach do róşnorodnych zastosowaĹ&#x201E;, sterowniki tyrystorowe serii Jumo TYA, znane na rynku i cieszÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; zaufaniem wielu klientĂłw rejestratory ekranowe serii Jumo LOGOSCREEN oraz przetworniki ciĹ&#x203A;nienia o róşnym przeznaczeniu pomiarowym â&#x20AC;&#x201C; wyli-

cza Magdalena JaskĂłlska, Trade and Marketing Specialist Jumo.

Firma AB-Micro prezentowaĹ&#x201A;a rozwiÄ&#x2026;zania z portfolio GE Industrial Solutions, Salicru i IntelliSAW oraz najnowszÄ&#x2026; wersjÄ&#x2122; platformy EPLAN 2.7, ktĂłra dostarcza innowacyjnych i funkcjonalnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dla wszystkich obszarĂłw dziaĹ&#x201A;ania i etapĂłw procesĂłw inĹźynieryjnych. Z kolei w pawilonie Mitsubishi Electric moĹźna byĹ&#x201A;o zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; m.in. z zasadami dziaĹ&#x201A;ania rozproszonych systemĂłw DCS do monitorowania, sterowania oraz obsĹ&#x201A;ugi elektrowni i rozwiÄ&#x2026;zaniami do wizualizacji wielkoformatowych m.in. dla pomieszczeĹ&#x201E; sterowniczych, takimi jak MAPS SCADA, moduĹ&#x201A;y Situation Awareness, Alarm Management i wyĹ&#x203A;wietlacze wielkogabarytowe Mitsubishi Electric.

Targom towarzyszyĹ&#x201A;a konferencja, ktĂłrej tematyka skupiaĹ&#x201A;a wokĂłĹ&#x201A; perspektyw inwestycyjnych w polskiej infrastrukturze sieciowej, a o potrzebach i kierunkach rozwoju sieci przesyĹ&#x201A;owych i dystrybucyjnych debatowali najwaĹźniejsi inwestorzy dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cy w tym obszarze â&#x20AC;&#x201C; przedstawiciele spĂłĹ&#x201A;ek PSE i Tauron Dystrybucja. Z kolei w trakcie warsztatĂłw przeznaczonych dla operatorĂłw sieci dystrybucyjnych, ktĂłre tradycyjnie zorganizowaĹ&#x201A;o Polskie Towarzystwo PrzesyĹ&#x201A;u i RozdziaĹ&#x201A;u Energii Elektrycznej, przybliĹźono aktualne zagadnienia dotyczÄ&#x2026;ce branĹźy energetycznej, jak systemy AMI, magazynowanie energii czy stosowanie transformatorĂłw SN/nN z podobciÄ&#x2026;Ĺźeniowymi przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikami zaczepĂłw.

Urszula Chojnacka O Q

85

WYDARZENIA

Inteligentna produkcja w nowym wymiarze Konstruktorzy i projektanci

T + *M

%

+ J + K ^ +M + *T % + _ $: \

$ #

Â&#x2122;

A *#* + + M

+ % *M % + +

% * + %

% # *T3

W

 poĹ&#x201A;owie paĹşdziernika 2017 r. w Warszawie odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; konferencja prasowa zorganizowana przez Dassault Systèmes, na ktĂłrej zaprezentowano najnowszÄ&#x2026; wersjÄ&#x2122; sztandarowego oprogramowania firmy â&#x20AC;&#x201C; SOLIDWORKS 2018.

Integracja procesĂłw SOLIDWORKS 2018 jest zintegrowanym z platformÄ&#x2026; 3DEXPERIENCE Dassault Systèmes Ĺ&#x203A;rodowiskiem 3D, ktĂłre zapewnia firmom kompleksowe wsparcie w zakresie róşnego rodzaju procesĂłw wytwĂłrczych, poczÄ&#x2026;wszy od projektowania, przez rozwiÄ&#x2026;zania usprawniajÄ&#x2026;ce wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy dziaĹ&#x201A;ami zaangaĹźowanymi w rozwĂłj produktu, po produkcjÄ&#x2122;. Taka integracja procesĂłw sprzyja tworzeniu innowacji i ich 86

szybszemu wprowadzaniu na rynek, a co za tym idzie â&#x20AC;&#x201C; poprawie wynikĂłw ekonomicznych przedsiÄ&#x2122;biorstw. Firma zyskuje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; realizacji koncepcji inteligentnej produkcji, z ujednoliconym i niezakĹ&#x201A;Ăłconym przepĹ&#x201A;ywem danych, dostÄ&#x2122;pnych dla wszystkich zespoĹ&#x201A;Ăłw zaangaĹźowanych w rozwĂłj produktu, bez potrzeby przenoszenia danych miÄ&#x2122;dzy systemami. DziÄ&#x2122;ki SOLIDWORKS 2018 poszczegĂłlne dziaĹ&#x201A;y mogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; rĂłwnolegle, zaĹ&#x203A; wszelkie zmiany w konstrukcji i technologii wykonania produktu mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wdroĹźone Ĺ&#x201A;atwo i szybko, a nastÄ&#x2122;pnie automatycznie uwzglÄ&#x2122;dnione w powiÄ&#x2026;zanych modelach, programach NC, rysunkach i dokumentacji. KluczowÄ&#x2026; dla tego procesu funkcjÄ&#x2026; SOLIDWORKS 2018 jest SOLIDWORKS CAM. Jej zalety przedstawiĹ&#x201A; Marcin Sitkiewicz, Senior Territory Technical Manager SOLDIWORKS w Dassault Systèmes Polska. SOLIDWORKS CAM umoĹźliwia obrĂłbkÄ&#x2122; opartÄ&#x2026; na reguĹ&#x201A;ach pochodzÄ&#x2026;cych z uczenia siÄ&#x2122;, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; na automatyzacjÄ&#x2122; jej programowania. Projektanci i inĹźynierowie mogÄ&#x2026; lepiej zrozumieÄ&#x2021;, jak ich konstrukcje sÄ&#x2026; produkowane, by podejmowaÄ&#x2021; bardziej Ĺ&#x203A;wiadome decyzje, a takĹźe szybko tworzyÄ&#x2021; prototypowe czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci oraz panowaÄ&#x2021; nad jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, kosztami i czasem dostarczenia.

WkrĂłtce w Ĺ&#x203A;rodowisku programistycznym pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; kolejne udogodnienia. WĹ&#x203A;rĂłd nich obecny na konferencji Uwe Burk, Country Manager Dassault Systèmes na EuropÄ&#x2122; CentralnÄ&#x2026; zapowiedziaĹ&#x201A; m.in. przypisanie licencji do uĹźytkownika, a nie do maszyny, co w praktyce przeĹ&#x201A;oĹźy siÄ&#x2122; na umoĹźliwienie pracy na kilku komputerach w ramach jednej licencji.

Wymierne efekty GoĹ&#x203A;Ä&#x2021;mi konferencji byli rĂłwnieĹź przedstawiciele spĂłĹ&#x201A;ki Ursus â&#x20AC;&#x201C; Karol Zarajczyk, prezes zarzÄ&#x2026;du i Grzegorz Czechowski, designer odpowiadajÄ&#x2026;cy m.in. za projekt pierwszego elektrycznego samochodu dostawczego polskiej produkcji, ktĂłry realizowany byĹ&#x201A; wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie na bazie oprogramowania SOLIDWORKS. Jego finalny efekt, czyli prototyp auta, ma zostaÄ&#x2021; zaprezentowany w najbliĹźszym czasie, a w ciÄ&#x2026;gu najbliĹźszych dwĂłch lat auto prawdopodobnie trafi do produkcji.

Z programu SOLIDWORKS korzysta juĹź ponad 5 mln uĹźytkownikĂłw na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. Aplikacja jest obecna w ponad 260 tys. firm, w 33 tys. instytucji akademickich, a takĹźe w okoĹ&#x201A;o 500 FatLabach i 110 akceleratorach oraz inkubatorach.

Urszula Chojnacka AUTOMATYKA

AUTOMATYKA

BIBLIOTEKA SIECI Ĺ&#x161;REDNICH NAPIÄ&#x2DC;Ä&#x2020; AUTOMATYKA ZABEZPIECZENIOWA I OCHRONA OD PORAĹťEĹ&#x192; Witold Hoppel Wydawnictwo Naukowe PWN 6 < =>?@J QX [\< ]^_ 6J # < X

UkĹ&#x201A;ady automatyki zabezpieczeniowej w sieciach elektrycznych to skomplikowane urzÄ&#x2026;dzenia techniczne. Wykonywane najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej z wykorzystaniem techniki mikroprocesorowej umoĹźliwiajÄ&#x2026; maksymalnÄ&#x2026; ochronÄ&#x2122; przed skutkami zakĹ&#x201A;ĂłceĹ&#x201E;. ChociaĹź zabezpieczenia nie sÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;rodkiem ochrony przed poraĹźeniem i innym oddziaĹ&#x201A;ywaniem na ludzi, to ich prawidĹ&#x201A;owa konstrukcja i ustawienia przyczyniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do technicznego bezpieczeĹ&#x201E;stwa urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, a przez to do bezpieczeĹ&#x201E;stwa ludzi.

Prezentowana ksiÄ&#x2026;Ĺźka jest zgodna ze znanÄ&#x2026; dobrze w elektrotechnice jednÄ&#x2026; z kluczowych zasad: â&#x20AC;&#x17E;BezpieczeĹ&#x201E;stwo ludzi jest najwaĹźniejsze w kaĹźdej instalacji elektrycznejâ&#x20AC;?. Autor byĹ&#x201A; jednym z gĹ&#x201A;Ăłwnych twĂłrcĂłw systemu zabezpieczeĹ&#x201E; CZIP powszechnie stosowanego w polskich sieciach SN. Jest takĹźe wieloletnim szkoleniowcem koncernĂłw energetycznych. W ksiÄ&#x2026;Ĺźce opisana jest problematyka sieci Ĺ&#x203A;rednich napiÄ&#x2122;Ä&#x2021; na trzech pĹ&#x201A;aszczyznach: sposoby pracy punktu neutralnego sieci SN, ochrona przed poraĹźeniem przy dotyku poĹ&#x203A;rednim, dobĂłr nastaw zabezpieczeĹ&#x201E;.

AUTODESK INVENTOR PROFESSIONAL 2018PL/2018+/FUSION 360 METODYKA PROJEKTOWANIA $ Q ` Wydawnictwo Naukowe PWN 6 < =>?@J QX [\< ?=>^ J # < X

KsiÄ&#x2026;Ĺźka jest doskonaĹ&#x201A;ym podrÄ&#x2122;cznikiem umoĹźliwiajÄ&#x2026;cym efektywnÄ&#x2026; naukÄ&#x2122; projektowania wyrobĂłw (w tym symulacjÄ&#x2122;, obliczenia MES i analizy klasyczne) i zarzÄ&#x2026;dzania ich dokumentacjÄ&#x2026; za pomocÄ&#x2026; programĂłw: Autodesk Inventor Professional 2018 (lub nowszej) oraz Autodesk Fusion 360. Pozwala przygotowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do egzaminu certyfikacyjnego Inventor Certified Professional. Zaprezentowano metody modelowania hierarchicznego (FBM) i swobodnego (SFM) realizowanego klasycznie oraz metodÄ&#x2026; przetwarzania w chmurze â&#x20AC;&#x201C; Cloud Computing. W ksiÄ&#x2026;Ĺźce omĂłwiono obiekty inteligentne wraz z technikÄ&#x2026; iCopy oraz jÄ&#x2122;zykiem programowania iLogic, a takĹźe moduĹ&#x201A;y automatyzujÄ&#x2026;ce proces projektowania typowych czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci i zespoĹ&#x201A;Ăłw â&#x20AC;&#x201C; Design Accelerator. Na doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonej do ksiÄ&#x2026;Ĺźki pĹ&#x201A;ycie CD znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; dodatkowe przykĹ&#x201A;ady, zadania i elementy konfiguracyjne niewystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce w oryginalnym programie.

HYDRAULIKA URZÄ&#x201E;DZEĹ&#x192; UZDATNIANIA WODY (e-book) $ b $6 Wydawnictwo Naukowe PWN 6 < =>?@J QX [\< ==> J q 6< J #

4 3 $ #

Â&#x2122;

GĹ&#x201A;Ăłwnym celem ksiÄ&#x2026;Ĺźki jest analiza zjawisk przepĹ&#x201A;ywowych, matematyczny opis fizycznych warunkĂłw dziaĹ&#x201A;ania wybranych ciĹ&#x203A;nieniowych ukĹ&#x201A;adĂłw urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; uzdatniania wody oraz ich wspĂłĹ&#x201A;dziaĹ&#x201A;ania z ukĹ&#x201A;adami pompowymi ujÄ&#x2122;cia wody i urzÄ&#x2026;dzeniami odbioru wody uzdatnionej, jak terenowe lub wieĹźowe zbiorniki zapasowo-wyrĂłwnawcze i sieÄ&#x2021; rozbioru wody. W zwiÄ&#x2026;zku z tym przedstawiono opis budowy i zasadÄ&#x2122; dziaĹ&#x201A;ania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; technologicznych, wchodzÄ&#x2026;cych w skĹ&#x201A;ad rozwaĹźanych ukĹ&#x201A;adĂłw hydrauliczno-technologicznych, a takĹźe sformuĹ&#x201A;owanie odpowiednich zadaĹ&#x201E; projektowych i eksploatacyjnych oraz metody ich rozwiÄ&#x2026;zywania. KsiÄ&#x2026;Ĺźka jest kierowana do inĹźynierĂłw pracujÄ&#x2026;cych przy projektowaniu i eksploatacji urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; uzdatniania wody. W celu rozwijania predyspozycji do proinnowacyjnej dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci inĹźynierskiej szczegĂłĹ&#x201A;owo przedstawiono budowÄ&#x2122; i warunki dziaĹ&#x201A;ania trzech wybranych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; zagranicznych, cechujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; wysokim stopniem nowoczesnoĹ&#x203A;ci. % + ^

J3

11/2017

87

WSPÓŁPRACA

AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ..........................................................................................70

AUTOMATYKA-POMIARY-STEROWANIE SA TEL. 85 748 34 00, 85 748 34 03, WWW.APS.PL ................................................................................................ 13

AXON MEDIA GROUP TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL ............................................................................................................... 61

B&R AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA SP. Z O.O. TEL. 61 846 05 00, WWW.BR-AUTOMATION.COM .............................................................................9, 46–47

BALLUFF SP. Z O.O. TEL. 71 382 09 00, WWW.BALLUFF.PL, WWW.LEUZE.PL ............................................................. 17, 62–63

PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ................................................................................................ 10, 56, 58–59

ELESA+GANTER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 22 737 70 47, WWW.ELESA-GANTER.PL .................................................................................................... 69

ELMARK AUTOMATYKA SP. Z O.O. TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL ...................................................................................15, 64–65, 67

ELMODIS TEL. +48 531 507 668, WWW.ELMODIS.COM .................................................................................... 29, 42–44

ELTRON TEL. 71 343 97 55, WWW.ELTRON.PL ........................................................................................................................ 23

CENTRUM TARGOWO-KONFERENCYJNE EXPO SILESIA – TOOLEX TEL. 32 78 87 596, WWW.EXPOSILESIA.PL/TOOLEX/PL ..............................................................................70

FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ...................................................................................................... I OKŁ., 40–41

HIWIN GMBH TEL. +49 781 93278-0, +48 22 544 07 05, WWW.HIWIN.DE ........................................................................17

88

AUTOMATYKA

WSPÓŁPRACA

KUBLER SP. Z O.O TEL. 61 849 99 02, WWW.KUBLER.PL ................................................................................................................ 53, 57

LENZE POLSKA SP. Z O.O. TEL. 32 203 97 73, WWW.LENZE.PL ......................................................................................................... 35, 38–39

MOVIDA TEL. 22 626 02 62, HTTP://MOVIDA.COM.PL ....................................................................................................... 19

MVM SP. Z O.O. TEL. 22 87 40 230 ................................................................................................................................................................... 45

NIDEC INDUSTRIAL AUTOMATION POLAND SP. Z O.O. TEL. 61 87 43 713, WWW.NIDECAUTOMATION.COM .................................................................... II OKŁ., 37

PARKER HANNIFIN SALES POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 573 24 00, WWW.PARKER.COM, WWW.PARKER.PL .............................................................. 76–77

PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ................................................................................................................................. 45

RS COMPONENTS TEL. 22 223 11 11, PL.RS-ONLINE.COM ........................................................................................................................ 3

SCHMERSAL-POLSKA SP. J. E. NOWICKA, M. NOWICKI TEL. 22 816 85 78, WWW.SCHMERSAL.PL .............................................................................................................. 21

SCHUNK INTEC SP. Z O.O. TEL. 22 726 25 00, WWW.SCHUNK.COM .............................................................................................. 71, III OKŁ.

SEW-EURODRIVE POLSKA SP. Z O.O. TEL. 42 676 53 00, WWW.SEW-EURODRIVE.PL...................................................................... 48–49, IV OKŁ.

TURCK SP. Z O.O. TEL. 77 443 48 00, WWW.TURCK.PL ........................................................................................................................... 51

ZIMMER-GROUP TEL. +48 884 626 300, WWW.ZIMMER-GROUP.DE/PL ................................................................................... 7

11/2017

89

LUDZIE

STANOWISKO: J 3 % J FIRMA: ),O/

%3

3 3

A

bsolwent WydziaĹ&#x201A;u Mechatroniki i Budowy Maszyn, Politechniki Ĺ&#x161;wiÄ&#x2122;tokrzyskiej.

Podczas studiĂłw zdobywaĹ&#x201A; wiedzÄ&#x2122; z zakresu automatyki i robotyki. Aktywnie uczestniczyĹ&#x201A; w zajÄ&#x2122;ciach dodatkowych, stale poszerzajÄ&#x2026;c swoje umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci techniczne.

KarierÄ&#x2122; zawodowÄ&#x2026; rozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; zaraz po ukoĹ&#x201E;czeniu studiĂłw w 2009 r. DziaĹ&#x201A;aĹ&#x201A; gĹ&#x201A;Ăłwnie w branĹźy motoryzacyjnej i maszynowej, gdzie nabieraĹ&#x201A; doĹ&#x203A;wiadczenia na stanowisku menedĹźera projektĂłw i konstruktora maszyn.

90

W firmie SCHUNK pracuje na stanowisku inĹźyniera ds. sprzedaĹźy od 2016 r. Jest odpowiedzialny za rozwĂłj sprzedaĹźy systemĂłw chwytania i automatyki. Bierze udziaĹ&#x201A; w róşnych projektach, zapewniajÄ&#x2026;c wsparcie przy doborze produktĂłw firmy SCHUNK. Aktywnie uczestniczy w konferencjach i seminariach, prowadzÄ&#x2026;c samodzielnie prezentacje i szkolenia dla klientĂłw.

Jego dĹ&#x201A;ugoletnie doĹ&#x203A;wiadczenie, zdobyte w róşnych branĹźach przemysĹ&#x201A;owych, przydaje siÄ&#x2122; w dostarczaniu

rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; specjalnych firmy SCHUNK, w ktĂłrych, oprĂłcz standardowych produktĂłw takich jak chwytaki, moduĹ&#x201A;y obrotowe czy liniowe, specjalizuje siÄ&#x2122; firma. Pozwala ono na nieszablonowe myĹ&#x203A;lenie i elastyczne podejĹ&#x203A;cie do indywidualnych wymagaĹ&#x201E; klienta.

Prywatnie mÄ&#x2026;Ĺź i dumny ojciec czteroletniej cĂłrki. Regularnie gra w koszykĂłwkÄ&#x2122; i dba o kondycjÄ&#x2122; na siĹ&#x201A;owni.

Relaksuje siÄ&#x2122; czytajÄ&#x2026;c dobre ksiÄ&#x2026;Ĺźki lub oglÄ&#x2026;dajÄ&#x2026;c filmy science fiction. Lubi byÄ&#x2021; w ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym ruchu i stawiaÄ&#x2021; przed sobÄ&#x2026; nowe wyzwania.

AUTOMATYKA

4 3 ),O/

MichaĹ&#x201A; Chaja

© 2017 SCHUNK GmbH & Co. KG

www.pl.schunk.com/robotaccessories

Przepust mediów Przepust obrotowy DDF 2

Łączenie Płyta adaptera

Modułowy system akcesoriów do robotów SCHUNK Ponad 1 200 modułów Akcesoria do robotów SCHUNK. Wyjatkowo szeroki zakres standardowych modułów do mechanicznego, pneumatycznego i elektrycznego połaczenia chwytaka i robota.

Dla kazdej branzy i dla kazdego zadania.

Wymiana System szybkiej wymiany, złożony z głowicy SWS i adaptera SWA

Kontrola Czujnik antykolizyjny i antyprzeciążeniowy OPR

Kompensacja Jednostka kompensacyjna TCU

Chwytanie PGN-plus 2-palczasty chwytak uniwersalny z prowadnicami wielozębnymi.