My first document

Κερκφρασ Πμιλοσ Β΄Γυμναςίου

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ: ΡΑΙΧΝΙΔΙΑ, ΑΡΟ ΤΟ ΧΤΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕ΢Α.

ΤΠΕΤΚΤΝΘ ΚΑΚΘΓΘΣΡΛΑ : ΜΠΟΤΗΘ ΑΚΘΝΑ, ΠΕΟ2 ΦΛΛΟΛΟΓΟ΢

ΟΜΑΔΑ ΜΑΚΘΣΩΝ ΣΜΘΜΑΣΟ΢ Β3

ΛΑΖΑ΢Η ΘΑΛΕΙΑ

ΛΙΛΙΟΥ ΝΕΦΕΛΗ

ΞΟΥ΢ΙΔΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑ

ΡΑΪΖΗ ΑΛΕΞΑΝΔ΢Α

ΡΑΛΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ

ΡΑΝΑ΢ΕΤΟΣ ΓΙΩ΢ΓΟΣ

ΡΕ΢ΓΑΝΤΗ ΣΩΤΗ΢ΙΑ

ΡΕΣΤΑΝΑΚΟΥ ΕΝΤΖΗ

΢ΑΫΜΟΝΔΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ

Οι Όμιλοι αποτελοφν μοναδικι ευκαιρία για τουσ μακθτζσ μασ να αςχολθκοφν με κεματικζσ ενότθτεσ που ταυτίηονται με τα ενδιαφζροντά τουσ ι τουσ βοθκοφν να ανακαλφψουν νζα. Μζςω του ομίλου μασ, οι μακθτζσ/-τριεσ κα μάκουν, κα ςυνεργαςτοφν, κα εμπλακοφν και τζλοσ κα μοιραςτοφν τισ εμπειρίεσ τουσ μαηί μασ. Επίςθσ κα αλλθλεπιδράςουν μεταξφ τουσ

και με τον εκπαιδευτικό, εκτόσ τθσ τάξθσ , πράγμα που κα ωφελιςει ςε μια πιο ουςιαςτικι

ςχζςθ εκπαιδευτικοφ-μακθτι, ενιςχφοντασ τον παιδαγωγικό ρόλο του ςχολείου.

΢κοπόσ τθσ εργαςίασ μασ είναι να μάκουν οι νζοι τα παιγνίδια των παλαιότερων εποχϊν, να

γνωρίςουν τα παιχνίδια που υπάρχουν από τθν αρχαιότθτα μζχρι ςιμερα (κάνοντασ μια

μικρι αναδρομι ςτο παρελκόν), κακϊσ και να αναλφςουν τθν ζννοια του παιχνιδιοφ και

τον ρόλο του ςτθν ανάπτυξθ των κοινωνικϊν, ςυναιςκθματικϊν, γλωςςολογικϊν και

διανοθτικϊν ικανοτιτων του παιδιοφ . Επίςθσ τα παιδιά πιραν «ςυνεντεφξεισ» από

παπποφδεσ ,γιαγιάδεσ και γονείσ, ϊςτε να ςυγκρίνουν παιγνίδια που ζπαιηαν οι παλιότερεσ

γενιζσ ςτθν Κζρκυρα, κακϊσ και τουσ χϊρουσ-αλάνεσ που αυτά λάμβαναν χϊρο, ςε ςχζςθ με τα ςθμερινά θλεκτρονικά παιχνίδια και τθν επικινδυνότθτα που , καμιά φορά, ζχουν, κακϊσ και τον εκιςμό που προκαλοφν και τουσ τρόπουσ αντιμετϊπιςισ τουσ.

Ο΢ΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΡΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Ραιχνίδι, παιγνίδιο ι παίγνιο αποκαλείται θ δομθμζνθ δραςτθριότθτα που διεξάγεται με ςκοπό τθν ψυχαγωγία ι αςκείται ςαν εκπαιδευτικό εργαλείο. Σα παιχνίδια υπάρχουν ςε διάφορεσ μορφζσ: επιτραπζηια, θλεκτρονικι, άυλθ, υλικι κ.ά.

Κφριοι παράγοντεσ του παιχνιδιοφ είναι οι κανόνεσ, τα επιτεφγματα, θ πρόκλθςθ και θ αλλθλεπίδραςθ. Σα παιχνίδια, γενικά, υποβάλλουν τον παίκτθ ςε μια ψυχικι ι ςωματικι διζγερςθ, ι πολλζσ φορζσ και τα δφο. Πολλά παιχνίδια βοθκάνε ςτθν ανάπτυξθ πρακτικϊν δεξιοτιτων, μπορεί να ζχουν τθ μορφι άςκθςθσ ι να ζχουν εκπαιδευτικό, προςομοιωτικό

ψυχολογικό χαρακτιρα. ΢φμφωνα με τον Κρισ Κρόφορντ, ςχεδιαςτι βιντεοπαιχνιδιϊν, δραςτθριότθτεσ όπωσ το παηλ και θ παςιζντηα ανικουν περιςςότερο ςτθν κατθγορία των γρίφων και όχι των παιχνιδιϊν, επειδι ζνα παιχνίδι προχποκζτει αλλθλεπίδραςθ με ζναν τουλάχιςτον "ενεργό παράγοντα" (παίκτθ ι υπολογιςτι).

Σα παιχνίδια μαρτυροφνται από το 2600 π.Χ. Είναι παγκόςμιο μζροσ τθσ ανκρϊπινθσ εμπειρίασ και παρατθροφνται ςε όλουσ τουσ πολιτιςμοφσ. Σο Βαςιλικό Παιχνίδι του Ουρ (Royal Game of Ur), το Senet και το Mancala είναι κάποια από τα αρχαιότερα παιχνίδια του κόςμου. Αν και τα παιχνίδια ςυχνά χαρακτθρίηονται από τα εργαλεία τουσ, επίςθσ ορίηονται και από τουσ κανόνεσ τουσ. Οι κανόνεσ, γενικά, κακορίηουν τθ ςειρά, τα δικαιϊματα, τισ

υποχρεϊςεισ και τα επιτεφγματα του κάκε παίκτθ. Σα δικαιϊματα των παικτϊν μπορεί να

περιλαμβάνουν το πότε κα μετακινιςουν το πιόνι τουσ ι πότε κα κάνουν κάποια ενζργεια. Ο πιο ςυνθκιςμζνοσ ςκοπόσ είναι να ςυγκεντρϊςει ο παίκτθσ τθ μεγαλφτερθ ποςότθτα

βακμϊν, χρθμάτων ι αντικειμζνων ςτο τζλοσ του παιχνιδιοφ, όπωσ ςτθ Monopoly, ι να

φζρει το πιόνι του ςε μια ςχζςθ απειλισ προσ το πιόνι του αντιπάλου, όπωσ ςτο ςκάκι Οι

ερευνθτζσ δίνουν πολφ µεγάλθ ςθµαςία ςτο ρόλο του παιχνιδιοφ για τθν ανάπτυξθ τθσ δθµιουργικότθτασ και τθσ ικανότθτασ κάποιου να µπορεί να κατευκφνει τθ ςκζψθ του ζξω από τισ νόρµεσ τθσ κακθµερινισ πραγµατικότθτασ. Λανκαςμζνα λοιπόν κεωρείται χάςιμο

χρόνου μια και είναι απαραίτθτο ανάπτυξθ των κοινωνικϊν, ςυναιςκθματικϊν και διανοθτικϊν ικανοτιτων του παιδιοφ .

ΙΣΤΟ΢ΙΚΗ ΑΝΑΔ΢ΟΜΗ

Α΢ΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Ρλαταγι (κουδουνίςτρα)

Ζνα από τα πρϊτα παιχνίδια που ζπαιηαν τα μωρά ςτθν αρχαιότθτα ιταν «θ πλαταγι», (πλαταγϊ = δθμιουργϊ ιχο κροφοντασ), μια πιλινθ κουδουνίςτρα, που τθν ζβαηαν ςτο χζρι

του και με τον ιχο που ζκαναν τα πετραδάκια που είχε μζςα, το ζκαναν να ξεχνιζται και να ςταματά τα κλάματα.

Άκυρμα, Κφλιντρο, Απόρραξισ

Αγαπθμζνο παιχνίδι των μεγαλφτερων ςε θλικία αγοριϊν ιταν «το άκυρμα», ζνα πιλινο

αλογάκι πάνω ςε ρόδεσ, που το ζςερναν ςε όλο το ςπίτι. Σο παιχνίδι όμωσ που

λαχταροφςαν όλα τα αγόρια ιταν ζνα «αμαξάκι με ρόδεσ». ΢υνικωσ το ζςερναν τα αγαπθμζνα τουσ ςκυλιά κι όταν αυτά κουράηονταν το ζςερναν τα παιδιά μόνα τουσ.

΢υνθκιςμζνο παιχνίδι ιταν «ο τροχόσ». Σο "κφλιντρο" των Λεριϊν. Άλλο παιχνίδι ιταν «θ απόρραξισ». Παιηόταν από κορίτςια με τθ «ςφαίρα», μπάλα από δζρμα ι κομμάτια

φφαςμα, ραμμζνα και παραγεμιςμζνα με αλογότριχεσ, άχυρο ι μαλλί.Σα αγόρια, πετϊντασ

τθν μπάλα με τα χζρια, προςπακοφςαν να τθν περάςουν ςτο ςτόμιο ενόσ αγγείου, κάτι ςαν τθ ςθμερινι καλακοςφαίριςθ. Ο νικθμζνοσ ζπρεπε να πάρει ςτθν πλάτθ το νικθτι. Αυτό ονομαηόταν «εφεδριςμόσ», θ "μπζτςα" των Λεριϊν.

Χαλκι Μυία (Τυφλόμυγα)

Κανόνεσ του παιχνιδιοφ από τα αρχαία χρόνια:Δζνανε με ζνα μαντίλι τα μάτια ενόσ παιδιοφ και ζλεγε: "χαλκι μφγα κα κυνθγιςω" και οι άλλοι αποκρίνονταν: "κα κυνθγιςεισ μα δεν κα τθν πιάςεισ" και τον χτυποφςαν με τισ ηϊνεσ τουσ μζχρι να πιάςει ζνα παιδί. Αλλιϊσ το παιχνίδι λεγόταν μυίνδα, δραπετίνδα, ψθλαφίνδα. ΢τθ Βιςαλτία παιηόταν ςε ανοιχτοφσ

χϊρουσ με το όνομα «Σφφλα βουβάλα» και ο χϊροσ του παιχνιδιοφ περιοριηόταν με ζνα

μεγάλο ςκοινί που ιταν δεμζνο ςτισ άκρεσ. Οι ςυνεχείσ μετακινιςεισ των παιδιϊν άλλαηαν τα όρια του παιχνιδιοφ, πράγμα που δυςκόλευε τον ρόλο τθσ μάνασ.[2]

Ακινθτίνδα (Αγαλματάκια)

Σο αρχαίο παιχνίδι ακινθτίνδα παίηεται και ςιμερα με το όνομα αγαλματάκια, μόνο που υπάρχουν κάποιεσ διαφορζσ. ΢τθν ακινθτίνδα, οι παίκτεσ μόλισ δοκεί το ςφνκθμα πρζπει να μείνουν ακίνθτοι ςε όποια ςτάςθ βρίςκονται. Εκείνοσ που κα κουνθκεί βγαίνει από το παιχνίδι. ΢τα αγαλματάκια, βρίςκονται όλα τα παιδιά ςτθ γραμμι εκτόσ από ζνα. Αυτό το παιδί βρίςκεται περίπου πζντε μζτρα μακριά από τα άλλα παιδιά και με γυριςμζνθ πλάτθ λζει: "Αγαλματάκια ακοφνθτα, αμίλθτα, αγζλαςτα, μζρα ι νφχτα.Σα υπόλοιπα παιδιά όταν μιλάει κουνιοφνται, όταν όμωσ ρωτάει απαντοφν "μζρα" ι "νφχτα". Αν πουν "νφχτα"

ςυνεχίηεται το παιχνίδι και αν πουν "μζρα" γυρνάει και μζνουν όλοι αγάλματα. Σότε όποιοσ κουνθκεί μπαίνει ςτθ κζςθ του παιδιοφ και ξαναρχίηει το παιχνίδι.

Το κολλαβίηειν

Ζνασ παίκτθσ ςτζκεται όρκιοσ και με το χζρι του ςκεπάηει τα μάτια του. Ζνασ άλλοσ τον

κτυπά και ςυγχρόνωσ τον ρωτά με ποιο χζρι τον κτφπθςε.

Αςτραγαλίηειν

Σο αςτραγαλίηειν, το παιχνίδι δθλαδι με τουσ αςτραγάλουσ ι αλλιϊσ τα κότςια, ιταν από

τα αγαπθμζνα παιχνίδια των αγοριϊν και των κοριτςιϊν. Οι αςτράγαλοι προζρχονταν από

τα πίςω πόδια των κατςικιϊν και των αρνιϊν. Κάποιεσ φορζσ, αντί για αςτραγάλουσ χρθςιμοποιοφνταν μικρζσ πζτρεσ ι καρφδια και αμφγδαλα. Σα παιδιά ζπαιηαν και τουσ «αρτιάηειν αςτραγάλουσ», τα μόνα ηυγά. ΢ε αυτά, ο ζνασ ζκρυβε τουσ αςτραγάλουσ ςτο χζρι του, και ο άλλοσ προςπακοφςε να μαντζψει αν ο αρικμόσ των αςτράγαλων ιταν μονόσ

ι ηυγόσ, δθλαδι περιττόσ ι άρτιοσ.

Στρόμβοσ

Αλλιϊσ: βζμβυξ, κϊνοσ, ρόμβοσ, ςτρόβιλοσ. Είναι θ γνωςτι ςβοφρα. ΢τθν αρχαία Ελλάδα

ζπαιηαν τθ ςβοφρα, δίνοντασ μόνο τθν αρχικι κίνθςθ ι ςυντθροφςαν τθν αρχικι τθσ κίνθςι

τθσ με χτυπιματα τθν κατά διαςτιματα με ζνα μαςτίγιο. Τπάρχει εικόνα ςε αγγείο με

νεαρι γυναίκα να παίηει τθ ςβοφρα με μαςτίγιο. Ο Μ. Βαςίλειοσ, ςτα χρόνια του οποίου το παιχνίδι ιταν πολφ κοινό, ςθμειϊνει ότι ο ςτρόβιλοσ ςτροβιλιηόταν μόνο μία φορά, τθν

αρχικι, και μετά αφθνόταν ϊςπου να ςταματιςει.

Μοςκίνδα

Είναι το παιχνίδι που μασ είναι γνωςτό με το όνομα «Μακριά γαϊδοφρα». Και ςτθ Βιςαλτία παιηόταν το παιχνίδι με διάφορα ονόματα, όμωσ θ περιγραφι του είναι λίγο διαφορετικι

από αυτιν του αρχαίου παιχνιδιοφ. Ιταν παιχνίδι για μεγάλα αγόρια και παιηόταν από δυο ομάδεσ των τεςςάρων ζωσ ζξι παιδιϊν.[14]

Οι αρχαίοι Ζλλθνεσ ζδιναν μεγάλθ ςθμαςία ςτο ρόλο του παιγνιδιοφ, γι’ αυτό και το εντάξανε ςτο πρόγραμμα αγωγισ των παιδιϊν. Κεωροφςαν ότι καλλιεργεί τθ ςυντροφικότθτα, αςκεί το ςϊμα, καλλιεργεί το πνεφμα, μακαίνει τα παιδιά να ςζβονται τουσ κανόνεσ-νόμουσ του παιγνιδιοφ και ζτςι επιτυγχάνεται θ ωρίμανςθ-ολοκλιρωςθ τθσ προςωπικότθτασ του ανκρϊπου. Επίςθσ εξίςου ςθμαντικό ιταν και για για τουσ μεγάλουσ οι οποίοι κυρίωσ αςχολοφνταν με ομαδικά παιχνίδια.

Ο ΢ΟΛΟΣ ΤΟΥ ΡΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΡΑΙΔΕΥΣΗ

Πολλοί φιλόςοφοι, ψυχολόγοι και παιδαγωγοί ερευνθτζσ ζχουν τεκμθριϊςει ότι τα παιδιά μακαίνουν καλφτερα όταν ςυμμετζχουν ςτθ διαδικαςία με όλεσ τουσ τισ αιςκιςεισ, όταν παίηουν. Εξάλλου εδϊ και 2400 χρόνια ζχει προτακεί από τον Πλάτωνα, να μορφϊνονται τα παιδιά παίηοντασ. Μζςα από το παιχνίδι το παιδί ζχει πολφτιμεσ ευκαιρίεσ να δράςει ελεφκερα, να δοκιμάςει και να αναπτφξει ςωματικζσ αλλά και γνωςτικζσ ικανότθτεσ, να οξφνει τθ ςκζψθ και τθ λογικι του, να εκφράςει τα ςυναιςκιματά του, να αποκτιςει και να κατανοιςει προςωπικζσ εμπειρίεσ, ζτςι ϊςτε να είναι ςε κζςθ να επιλφςει προβλιματα.

Ζτςι λοιπόν, δίνεται θ ευκαιρία ςτο παιδί να κοινωνικοποιθκεί. Αρχικά παρατθρεί, ςτθν πορεία μακαίνει να ςυνεργάηεται, να παίρνει πρωτοβουλίεσ, να γίνεται ευζλικτο ςε διάφορεσ καταςτάςεισ, να αναπτφςςει τθν ζκφραςθ αλλά και τθ φανταςία του. Μζςα από αυτό μακαίνει τθν ομαδικότθτα, τθ διαπραγμάτευςθ, τθ διαφωνία αλλά και τθν αγάπθ, τθν καλοςφνθ, τθ χαρά και τθ λφπθ.

Πλζον θ μάκθςθ πθγάηει από τθν ενεργό ςυμμετοχι του, γεγονόσ που ζχει κακοριςτικό

ρόλο ςτθν αφξθςθ τθσ αυτοπεποίκθςθσ του. Ωςτόςο, ςε όλθ τθ διαδρομι καταςκευισ

εκπαιδευτικϊν κεωριϊν και ςυςτθμάτων το παιχνίδι βρίςκεται ςυνεχϊσ ςε παράλλθλο

δρόμο με τθν τυπικι εκπαίδευςθ ενϊ ςπάνια ςυναντιοφνται για «ςοβαρό ςκοπό».

Ευτυχϊσ, τα τελευταία χρόνια, τόςο θ ελλθνικι όςο και θ διεκνισ εκπαιδευτικι κοινότθτα

αναγνωρίηουν ότι το παιχνίδι διευρφνει το πεδίο μζςα ςτο οποίο αναπτφςςονται οι

δεξιότθτεσ των παιδιϊν και είναι άμεςα ςυνδεδεμζνο με τθ μάκθςθ, ανεξάρτθτα από τθν

θλικία του μακθτι.

Θ Maria Montessori, ιταλίδα παιδαγωγόσ ανζπτυξε τθ μοντεςςοριανι

παιδαγωγικι

μζκοδο, που εφαρμόηεται ζωσ και ςιμερα ςε πολλά ςχολεία προςχολικισ και ςχολικισ

εκπαίδευςθσ.

Με κζντρο πάντα το παιδί μζςα από διάφορα εκπαιδευτικά παιχνίδια προςπάκθςε να

αναπτφξει και να οξφνει το πνεφμα των μικρϊν και μεγάλων μακθτϊν τθσ.

Ζωσ και τθ ςθμερινι εποχι θ παιδαγωγικι τθσ μζκοδοσ εξαςφαλίηει μια ευχάριςτθ

διδαςκαλία τόςο για τουσ δαςκάλουσ όςο και για τουσ μακθτζσ.

Επιπλζον, οργανιςμοί όπωσ θ Διεκνισ Ζνωςθ για το Παιχνίδι (IPA), θ UNICEF, θ Επιτροπι Τπουργείων Παιδείασ του Καναδά, το Εκνικό ΢ωματείο Εκπαιδευτικϊν τθσ Μεγάλθσ

Βρετανίασ, ειςάγουν ςτρατθγικζσ που ενκαρρφνουν περιςςότερο παιχνίδι ςτα δθμοτικά ςχολεία.

Ο ΢ΟΛΟΣ ΤΟΥ ΡΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΑΡΤΥΞΗ ΤΟΥ ΡΑΙΔΙΟΥ

Σο εργαλείο κάκε εργοκεραπευτι είναι το παιχνίδι με αυτό ελκφει τθν προςοχι του παιδιοφ και μζςω αυτοφ μακαίνει, ενιςχφει τισ δεξιότθτεσ που χρειάηεται για το μζλλον του.

Πιο ςυγκεκριμζνα:

Α) Για τθν ςωματικι και κινθτικι ανάπτυξθ:

Σο παιδί μζςα από δομθμζνα παιχνίδια μακαίνει το ςϊμα του μζγεκοσ,λειτουργία),γυμνάηεται,τρζχει,χοροπθδά,περνάεμπόδια,ιςορροπεί. Όλα αυτά το βοθκοφν να ενιςχφςει το κινθτικό ςχεδιαςμό, τον οπτικό-κινθτικό ςυντονιςμό ,τθν ενδυνάμωςθ των μυϊν, τθν αντίλθψθ χϊρου- ςϊματοσ και πϊσ να τοποκετεί το ςϊμα του ςωςτά. Μακαίνει μζςα από τον χειριςμό μικρϊν αντικειμζνων ςωςτζσ λαβζσ δακτφλων

που κα χρθςιμοποιιςει ςτο ςχολείο (γραφι, ψαλίδι).

Β) Για τθν γνωςτικι ανάπτυξθ:

Με το παιχνίδι ενιςχφεται θ φανταςία, θ ευελιξία, θ δθμιουργικότθτα, θ ικανότθτα

επίλυςθσ προβλθμάτων.

Βελτιϊνει τθ ςυγκζντρωςθ, τθν προςοχι, ενιςχφει τθν οπτικι, ακουςτικι μνιμθ.

Αναπτφςςει τον λόγο και τθν ομιλία.

Κατανοεί τα χρϊματα,τα ςχιματα, τα μεγζκθ.

Κατανοεί ζννοιεσ χωρικζσ όπωσ πάνω - κάτω, μζςα - ζξω, μπροςτά-πίςω, δίπλα-ανάμεςα

κ.τ.λ.

Κατανοεί ζννοιεσ χρονικζσ όπωσ πριν-τϊρα, μετά-χτεσ, ςιμερα- αφριο κ.τ.λ. Σαξινομεί αντικείμενα.

Αναπτφςςει λογικι ςκζψθ.

Σα οφζλθ του παιχνιδιοφ είναι πολλά και ταυτόχρονα το παιδί περνά ευχάριςτα και

παράλλθλα οργανϊνεται το νευρικό του ςφςτθμα.

Κεϊνθ Ρθγοποφλου, Εργοκεραπεφτρια, https://ergotherapeutria.blogspot.com

ΤΟ ΡΑΙΧΝΙΔΙ ΩΣ ΜΕ΢ΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΡΤΥΞΗΣ: Ο ρόλοσ του παιχνιδιοφ ςτθ

ςυναιςκθματικι ανάπτυξθ είναι εξίςου ςθμαντικόσ. Οι γονείσ μποροφν να μάκουν πολλά

για οτιδιποτε ανθςυχεί ι φοβίηει το παιδί τουσ, απλά και μόνο παρακολουκϊντασ το να

παίηει, παρά ρωτϊντασ τα άμεςα. Μζςα από τα παιχνίδια ρόλων, οι κεραπευτζσ που

αςχολοφνται με παιδιά μποροφν να ανακαλφψουν τα βακφτερα αιςκιματά του, παρατθρϊντασ προςεκτικά τισ λεπτομζρειεσ του παιχνιδιοφ του. Ο κυμόσ και θ ηιλια μποροφν να μετριαςτοφν εάν αναπαραςτακοφν οι καταςτάςεισ με κοφκλεσ. Πραγματικά, οι κεραπευτζσ, με ειδικότθτα ςτα παιδιά, ςυχνά χρθςιμοποιοφν το υποκριτικό παιχνίδι για να βοθκιςουν παιδιά που ζχουν υποςτεί κάποιο τραφμα. Επίςθσ, χρθςιμοποιοφν το παιχνίδι για να επεξεργαςτοφν τουσ κοινωνικοφσ κανόνεσ. Παίηουν με τισ κοφκλεσ τουσ κοινωνικοδραματικοφσ ρόλουσ όπωσ τθσ δαςκάλασ, τθσ μαμάσ, του μπαμπά, του μωροφ και του ςυμμακθτι ι φίλου, με πολφπλοκουσ τρόπουσ για να εξερευνιςουν τθ διαφορετικότθτά

τουσ. Αυτό ςτθν πραγματικότθτα είναι ζνα υγιζσ ςθμάδι που δείχνει ότι προςπακεί να

καταλάβει και να αναλάβει τον ζλεγχο των νζων του ςυναιςκθμάτων.

7 ΡΑΙΓΝΙΔΙΑ ΤΗΣ Α΢ΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΡΟΥ ΡΑΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕ΢Α

Παρακάτω αναφζρουμε επιγραμματικά

κάποια παιγνίδια τθσ αρχαιότθτασ, που ζχουν φτάςει ωσ τισ μζρεσ μασ και παίηονται ςιμερα, με τον ίδιο τρόπο ι με παραλλαγζσ. Επίςθσ αναφζρουμε τισ ονομαςίεσ που τα ςυναντάμε.

1. Τροχιλατα παιχνίδια

Από τα αγαπθμζνα παιχνίδια των αγοριϊν ιταν τα ηωόμορφα παιχνίδια με ρόδεσ, ςτα οποία ζβαηαν ζνα χαλινάρι για να μποροφν να τα “οδθγοφν”.

Αυτό το πιλινο αλογάκι είναι 3000 ετϊν και μαγεφει τουσ επιςκζπτεσ ςτο μουςείο του Κεραμικοφ. Δίπλα ζνα ςφγχρονο ξφλινο παπάκι ζχει ακριβϊσ τθν ίδια λειτουργικότθτα!

2. Κοφκλεσ

Σο αρχαιότερο παιχνίδι ςτον κόςμο εξελίχτθκε από κρθςκευτικό ειδϊλιο και πιρε τθ μορφι τθσ κοφκλασ για να παίξει ςθμαντικό ρόλο ςτθν ανάπτυξθ των κοριτςιϊν.

Θ πλαγγόνα ιταν ζνα από τα αγαπθμζνα παιχνίδια των κοριτςιϊν ςτθν αρχαία Ελλάδα. Ιταν κοφκλα, ςυνικωσ φτιαγμζνθ από πθλό, με γυναικεία μορφι και περίπλοκα χτενίςματα ςτα μαλλιά. Κάποιεσ φορζσ θ ενδυμαςία τθσ κοφκλασ ιταν ηωγραφιςμζνθ, άλλεσ φορζσ τα κορίτςια ζφτιαχναν πάνινα ρουχαλάκια. Χαριτολογϊντασ κα μποροφςαμε να ςυγκρίνουμε τθν πλαγγόνα με τθ Barbie τθσ ςθμερινισ εποχισ.

3. Αςτράγαλοι

Οι αςτράγαλοι ιταν ςυνικωσ από αλθκινά κότςια ηϊων, αλλά υπιρχαν και αυτά που ιταν φτιαγμζνα από χαλκό και άλλα υλικά. Παιηόταν κυρίωσ από γυναίκεσ και παιδιά. Ιταν παιχνίδι επιδεξιότθτασ αλλά το χρθςιμοποιοφςαν και ςαν ηάρια. Με τουσ αςτραγάλουσ παίηανε πεντζλικα. Όπωσ και τα ςθμερινά πεντόβολα, ςτο αντίςτοιχο παιχνίδι χρθςιμοποιοφςαν 5 αςτραγάλουσ. Ο κάκε παίχτθσ πετοφςε ψθλά ζναν αςτράγαλο και ζπειτα προςπακοφςε να τον ξαναπιάςει αφοφ πρϊτα είχε πάρει από κάτω ζναν ακόμα αςτράγαλο.

4. Γιο-γιο Σο γιογιό, όπωσ το γνωρίηουμε μζχρι τισ μζρεσ μασ, ιταν ζνα δθμοφιλζσ παιχνίδι και τα

παιδιά ζπρεπε να εξαςκθκοφν ςτθν ικανότθτα να ανεβάηουν και να κατεβάηουν το ξφλινο ι πιλινο αντικείμενο που ιταν δεμζνο ςτθν άκρθ τθσ κλωςτισ.

Άλλο παιχνίδι επιδεξιότθτασ ιταν ο ςτρόμβοσ ι ςβοφρα. Τπιρχαν διαφορετικά είδθ ςβοφρασ, με διαφορετικά

5. Σβοφρα

6. Στεφάνι

Ζνα παιχνίδι το οποίο ζπαιηαν ακόμθ και ενιλικεσ άντρεσ ιταν το ςτεφάνι ι αλλιϊσ, ο τροχόσ. Σο παιδί ζριχνε το ςτεφάνι και ζπρεπε, χρθςιμοποιϊντασ επιδζξια ζνα ραβδί, να το κρατιςει ςε κίνθςθ. Οι ενιλικεσ ζπαιηαν το ςτεφάνι ςτισ παλαίςτρεσ για να γυμνάηονται.

Ιταν φτιαγμζνο από χαλκό, είχε μεγάλο μζγεκοσ και ιταν βαρφτερο ςε ςχζςθ με το αντίςτοιχο παιδικό παιχνίδι.

ΤΟ ΡΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΧΘΕΣΤΑ ΡΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΜΑΣ

Σα παιδιά αφοφ ςυηιτθςαν και ιρκαν ςε αλλθλεπίδραςθ με παπποφδεσ , γιαγιάδεσ και γονείσ, τουσ πιραν «ςυνζντευξθ», ϊςτε να ςυγκρίνουν παιγνίδια που ζπαιηαν οι παλιότερεσ γενιζσ ςτθν Κζρκυρα, κακϊσ και τουσ χϊρουσ-αλάνεσ που αυτά λάμβαναν χϊρο.

Παρακάτω παρακζτουμε τα πιο ςυνθκιςμζνα από αυτά:

 Αγαλματάκια

Είναι μαηεμζνοι μία παρζα κορίτςια και αγόρια και κάποιοσ πρζπει να τα «φυλά»

και αυτόσ/ι που κα φυλά κα είναι με γυριςμζνθ πλάτθ ςτον τοίχο με κλειςτά μάτια

και κα λζει «Αγαλματάκια ακοφνθτα αγζλαςτα» όταν το πει κα πρζπει να γυρίςει

τθν πλάτθ του και οι παίκτεσ κα πρζπει να είναι ακοφνθτοι. Όποιοσ κουνθκεί χάνει.

 Ρεντόβολα Αποτελείται από 2+ παίκτεσ. Σοποκετείσ 4 πετραδάκια κάτω και κρατάσ ζνα εςφ. Σα πετάσ ςτον αζρα και ταυτόχρονα προςπακείσ να πιάςεισ από κάτω όςο το δυνατόν πιο πολλά. Νικθτισ είναι αυτόσ που κα ςυγκεντρϊςει πρϊτοσ 5 πετραδάκια.

 Τςιλίκι Παίηεται με ζνα μικρό ξφλο που από τισ δυο μεριζσ είναι μυτερό. Με ζνα άλλο ξφλο, πιο μεγάλο, χτυπάμε ςτθ μία άκρθ και όποιοσ το πθγαίνει πιο μακριά είναι νικθτισ.

 Λάςτιχο ΢το λάςτιχο κάκονται απζναντι 2 άτομα, κρατϊντασ το λάςτιχο ςτα πόδια τουσ καλά τεντωμζνο και ζνασ προςπακεί να πθδιξει μζςα ςτο λάςτιχο χωρίσ να το ακουμπιςει.

Ζνα παιδί κάκεται κάπου ψθλά και κάνει τον βαςιλιά. Σα υπόλοιπα παιδιά κάνουν

μια ομάδα μπροςτά του και ρωτοφν: - Βαςιλιά, βαςιλιά με τα δϊδεκα ςπακιά τι

δουλειά; Σεμπελιά, απαντάει ο βαςιλιάσ. Κατόπιν τα παιδιά ςυνεννοοφνταν μεταξφ

τουσ κρυφά από το βαςιλιά και παριςτάνουν όλα χωρίσ να μιλοφν, πωσ κάνουν μια δουλειά (παντομίμα). Σαυτόχρονα ρωτοφν πάλι: - Βαςιλιά, βαςιλιά με τα δϊδεκα ςπακιά, τι δουλειά; Ο βαςιλιάσ πρζπει να μαντζψει τι δουλειά κάνουν τα παιδιά. Αν

δεν το μαντζψει, τα παιδιά φωνάηουν «Όχιι» και ςυνεχίηουν μζχρι να το βρει. Όταν τελικά το μαντζψει ο βαςιλιάσ, τα παιδιά φωνάηουν «Ναιι» και ςκορπίηονται τρζχοντασ. Ο βαςιλιάσ τότε πρζπει να πιάςει ζνα παιδί κυνθγϊντασ το, για να τα «φυλάξει» ο βαςιλιάσ.

 Στεφάνι

Παιχνίδι με 2 παίκτεσ και άνω. Ο κάκε παίκτθσ είχε ζνα ςτεφάνι μεταλλικό (ςτεφάνι βαρελιοφ ι κάτι παρόμοιο) και ζνα ραβδί . Σο ζνα άκρο του ραβδιοφ ιταν κατάλλθλα

διαμορφωμζνο ϊςτε να μπορεί να ςτθρίηεται εκεί το ςτεφάνι. ΢τόχοσ των παικτϊν ιταν να μεταφζρουν το ςτεφάνι κυλϊντασ το με τθν βοικεια του ραβδιοφ. Ποιο δφςκολοσ γινόταν ο χειριςμόσ όταν ο δρόμοσ ιταν ανϊμαλοσ.

Μπερλίνα

Σα παλαιότερα χρόνια ζνα από τα αγαπθμζνα ομαδικά παιχνίδια των παιδιϊν ιταν θ Μπερλίνα. Σο παιχνίδι αυτό το ζπαιηε μια ομάδα παιδιϊν τθν οποία αποτελοφςαν τουλάχιςτον τζςςερα μζλθ. Οι πρωταγωνιςτζσ του παιχνιδιοφ ιταν θ Μπερλίνα και ο Σαχυδρόμοσ. Σο παιδί που υποκρινόταν τθν Μπερλίνα κακόταν απομονωμζνο ςε μια γωνιά. Θ άλλθ ομάδα με επικεφαλισ το παιδί που υποκρινόταν τον Σαχυδρόμο ςχολίαηαν τα κετικά αλλά και τα αρνθτικά χαρίςματα του παιδιοφ που υποκρινόταν τθ Μπερλίνα. Σα μθνφματα είχαν ςχζςθ με τθν εξωτερικι εμφάνιςθ αλλά και το χαρακτιρα. Όταν ιταν ζτοιμοι πλθςίαηαν τθ Μπερλίνα κι ο Σαχυδρόμοσ τθσ ζλεγε: «Ζρχομαι από τθν αγορά κι ζμακα πολλά καλά και κακά για ςζνα». «Σι ζμακεσ» ρωτάει τότε θ Μπερλίνα.«Ζμακα πωσ ςυχνά λεσ ψζματα. Διάλεξε και πάρε». Θ Μπερλίνα προςπακεί να μαντζψει ποιο είναι το

παιδί που το εκμυςτθρεφτθκε ςτον Σαχυδρόμο. Αν το βρει τότε αλλάηουν ρόλουσ αλλιϊσ ξαναπροςπακεί. Σο ξεχαςμζνο αυτό παιχνίδι ιταν ιδιαίτερο αλλά είχε τθ δφναμθ χωρίσ να προςβάλει τθν παιδικι ψυχι να το διδάξει πωσ το βλζπουν οι άλλοι, να μάκει τι εικόνα εκπζμπει προσ το περιβάλλον του. Σθ Μπερλίνα ςυνικιηαν να τθν παίηουν τα παιδιά κατά

τθν περίοδο των Αποκριϊν.

 Ρερνά, περνά θ μζλιςςα

Σο παιχνιδι μελιςςεσ παιηεται απο 5 παίκτεσ και πάνω . Για να παιχτει το παιχνιδι, δυο

παιδιά φτιάχνουν με τα χερια τουσ μια γεφυρα και τα υπολοιπα παιδια περνουν κατω απ'

αυτιν Σα παιδια που κανουν τθ γεφυρα διαλεγουν δυο λεξεισ, μια για το κακενα

Μετά τραγουδοφν ζνα τραγοφδι: "Περνά - περνά θ μζλιςςα με τα μελιςςοπουλα και με τα

κλωςςόπουλα Ηουμ - ηουμ - ηουμ να οι μελιςςεσ περνουν για να δουμε τι κα πουν".

Σο παιδι που κα βριςκεται κατω απο τθ γεφυρα, όταν τελειϊςει το τραγοφδι πιάνεται από

τα παιδια που κανουν τθ γεφυρα

Μετά του λενε τισ δυο λεξεισ που διαλεξαν και το παιδι πρεπει να διαλεξει μία απο τισ δφο.

Όποια λζξθ από τισ δφο διαλεξει, πάει με το παιδι που είπε αυτι τθ λζξθ.

Ζτςι γίνεται και με τουσ υπόλοιπουσ. Όποιοσ πάρει τουσ περιςςότερουσ ςτθν ομαδα του

κερδίηει.

 Χαλαςμζνο τθλζφωνο.

Αυτό το παιχνίδι παίηεται με 4 και πάνω παίκτεσ. Σα παιδιά το ζνα δίπλα ςτο άλλο αρχίηουν

να λζνε το ζνα μετά το άλλο μία λζξθ (ι φράςθ) ςτο αυτί του διπλανοφ τουσ χωρίσ τα άλλα

παιδιά να ακοφςουν τθν λζξθ. Ο τελευταίοσ παίκτθσ φωνάηει τθν λζξθ που άκουςε από τον

διπλανό του και τθν ςυγκρίνουν με αυτιν που είπε ο πρϊτοσ παίχτθσ. Οι παίχτεσ ακοφνε

τθν λζξθ ψικυριςτά και είναι δφςκολο να διατυπωκεί θ ςωςτι λζξθ ςτο τζλοσ.

 Μιλα.

Σα μιλα είναι παραδοςιακό παιχνίδι που παίηεται ςτθν Ελλάδα. ΢ε πολλζσ χϊρεσ του

κόςμου υπάρχουν διάφορεσ παραλλαγζσ του παιχνιδιοφ. Οι παίκτεσ πρζπει να είναι

τουλάχιςτον 4 ομάδεσ και προςπακεί θ μια ομάδα να πετφχει ζναν παίκτθ τθσ άλλθσ. Αν

ζνασ παίκτθσ καταφζρει να αιχμαλωτίςει τθν μπάλα που του ζρχεται ςτα χζρια του, ζνασ παίκτθσ που βγικε από τθν ομάδα του ξαναμπαίνει.

 Κρυφτό.

ο κρυφτό ι κρυφτοφλι είναι παιδικό ομαδικό παιχνίδι, ςτο οποίο ο ζνασ παίκτθσ τθσ

ομάδασ προςπακεί να βρει τουσ υπόλοιπουσ οι οποίοι ζχουν κρυφτεί. ΢το κρυφτό ζνα

παιδί μετράει με κλειςτά τα μάτια και τα άλλα κρφβονται. Μόλισ το παιδί τελειϊςει το

μζτρθμα ανοίγει τα μάτια του και αρχίηει να ψάχνει ποφ ζχουν κρυφτεί τα άλλα παιδιά.

Ο αρικμόσ που κα του τφχει κα είναι και οι φορζσ που κα μετριςει το παιδί ζωσ το

εκατό. Σο παιδί που φυλάει πρζπει μόλισ δει ζνα από τα παιδιά που κρφβονται να

τρζξει ςτο μζροσ όπου μετροφςε και να πει μια ςυγκεκριμζνθ φράςθ πριν προλάβει να

ζρκει το παιδί που κρφβεται και πει αυτό τθν άλλθ ςυγκεκριμζνθ φράςθ. Σο παιδί το

οποίο κα το βρει πρϊτο το παιδί που φυλάει κα πάρει τθν κζςθ του ςτον επόμενο

γφρο. ΢το κρυφτό χρθςιμοποιοφνται και πολλζσ ειδικζσ φράςεισ. Όταν το παιδί που

φυλάει λζει "φτου και βγαίνω" ςθμαίνει ότι ζχει τελειϊςει το μζτρθμα και αρχίηει τθν

αναηιτθςθ ενϊ θ φράςθ "φτου ξελευκερία για όλουσ" ςθμαίνει ότι τα παιδιά που

βρζκθκαν δεν μποροφν να φυλάξουν ςτον επόμενο γφρο και φυλάει πάλι ο ίδιοσ.

 Μπιη.

Παίηεται από αγόρια και κορίτςια θλικίασ 8-15 ετϊν. Σο παιχνίδι αυτό είναι αρχαιότατο και το όνομά του ιταν «κολλαβίηειν» και αναφζρεται και ςτο «κατά Λουκάν Ευαγγζλιο κβϋ 66». Σα παιδιά αρχικά βάηουν κλιρο για να δουν ποιοσ κα τα φυλάει. Εκείνοσ, που κα του πζςει ο κλιροσ, κάκεται ς’ ζνα ςκαμνί ι ςτζκει ςκυφτόσ και βάηει το δεξί του χζρι κάτω απ’ τθν αριςτερι μαςχάλθ του, κρατϊντασ τθν παλάμθ ανοιχτι προσ τα πάνω, ενϊ με το αριςτερό του χζρι κρατάει κλειςτά τα μάτια του. Οι άλλοι παίκτεσ ςτζκονται προσ τα αριςτερά του κι ζνασ απ’ αυτοφσ τον πλθςιάηει και του κτυπά τθν ανοιχτι παλάμθ κι φςτερα απομακρφνεται, τρζχοντασ

μαηί με τουσ άλλουσ, που όλοι χοροπθδοφν γφρω του και ςτριφογυρίηουν

το

δάχτυλό τουσ φωνάηοντασ: «Μπιηη! », όπωσ κάνει θ μζλιςςα. Αυτόσ που τα φυλάει, πρζπει να μαντζψει ποιοσ τον κτφπθςε. Αν τον ανακαλφψει, τότε αυτόσ παίρνει τθ κζςθ του, ειδεμι το παιχνίδι ςυνεχίηεται κατά τον ίδιο τρόπο.

 Η μικρι Ελζνθ.

Παίηεται από κοριτςάκια θλικίασ 4-8 ετϊν. Σα κοριτςάκια ςχθματίηουν ζναν κφκλο, που

κοιτάηει προσ τα μζςα. ΢το κζντρο κάκεται ζνα κοριτςάκι, που κάνει τάχα ότι κλαίει. Σα

άλλα γυρίηουν γφρω-γφρω και τραγουδοφν:

"

Θ μικρι Ελζνθ

κάκεται και κλαίει

γιατί δεν τθν παίηουν οι φιλενάδεσ τθσ. ΢ικω απάνω, πλφνε τα μάτια, Κοίταξε τον ιλιο κι αποχαιρζτθςε! "

Σο κοριτςάκι, τότε, που κάνει τθν Ελζνθ, πλζνει δικεν τα μάτια τθσ και κοιτάηει τον ιλιο

κι φςτερα ςθκϊνεται ξαφνικά και πιάνει μια απ’ τισ άλλεσ, που γίνεται εκείνθ Ελζνθ με

τθ ςειρά τθσ.

ΤΟ ΡΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΣΗΜΕ΢Α- ΒΙΝΤΕΟΡΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΘΙΣΜΟΣ

΢τθν εποχι μασ που θ τεχνολογία αναπτφςςεται ραγδαία, είναι λογικό τα παιδιά να ηθτοφν θλεκτρονικά παιχνίδια. Παιχνίδια, λοιπόν, αγοράςαμε και χαρίςαμε όλοι που πάντα ςυμβαδίηουν με τισ αλλαγζσ αυτζσ ςτθν τεχνολογικι εξζλιξθ. Σι παιχνίδια όμωσ; Μερικά από τα πιο επιτυχθμζνα βιντεοπαιχνίδια

είναι το OVERWATCH, το CALL OF DUTY WARZONE και το GRAND THEFT AUTO ON LINE.

Πρόκειται για παιχνίδια που προωκοφν τθ βία και τθν εγκλθματικότθτα και απευκφνονται

ςε άτομα ςυγκεκριμζνθσ θλικίασ.

Τπάρχουν πολλζσ μελζτεσ ςχετικά με τισ πικανζσ κετικζσ και αρνθτικζσ επιδράςεισ των θλεκτρονικϊν παιχνιδιϊν ςτο άτομο και μάλιςτα κάποιεσ από αυτζσ είναι αντικρουόμενεσ μεταξφ τουσ. Δφο από τισ πιο βαςικζσ, κετικζσ επιδράςεισ ζχουν να κάνουν με τθν ανάπτυξθ δεξιοτιτων του ατόμου και τθν καλλιζργεια τθσ φανταςίασ του, ενϊ οι αρνθτικζσ ςυνδζονται με το κίνδυνο επικετικότθτασ και εξάρτθςισ του.

Ο εκιςμόσ ςτα βιντεοπαιχνίδια μεταφράηεται ςε ςυνεχι ανάγκθ ενόσ ατόμου να παίηει

ϊςτε να νιϊκει καλά ψυχικά και ςωματικά. Όταν ο εκιςμζνοσ δε παίηει για μεγάλο χρονικό διάςτθμα, ζχει παρόμοια ςυμπτϊματα με αυτά του ςυνδρόμου ςτζρθςθσ και αιςκάνεται πωσ πρζπει οπωςδιποτε να παίξει. ΢ε αυτι τθν περίπτωςθ το παιχνίδι δρα ςαν "φάρμακο". Σα παιδιά και οι νζοι περνοφν πολλζσ ϊρεσ μπροςτά από τθν κονςόλα και πολλοί γονείσ ανθςυχοφν επειδι τον χρόνο αυτόν δεν τον αφιερϊνουν ςτθ μελζτθ ι τον ακλθτιςμό.

Τπάρχουν ωςτόςο μερικοί γονείσ οι οποίοι, προκειμζνου να ζχουν λίγεσ ϊρεσ θςυχίασ, αφινουν τα παιδιά να παίηουν με τισ ϊρεσ. Πρζπει και οι γονείσ και τα παιδιά να

κατανοιςουν πωσ ο εκιςμόσ ςτα βιντεοπαιχνίδια είναι εντελϊσ διαφορετικι ζννοια

από το χόμπι. Ζνα χόμπι ςε κάνει να νιϊκεισ ευχαρίςτθςθ, να ξεχνάσ για λίγο τα προβλιματα και φυςικά αςχολείςαι με αυτό ςτον ελεφκερο χρόνο ςου. Αντίκετα ο εκιςμόσ ςτα βιντεοπαιχνίδια, ςε αναγκάηει να βρίςκεςαι ςυνεχϊσ μπροςτά από μία οκόνθ και δεν ςου επιτρζπει να αςχολθκείσ με τίποτε άλλο. Δεν υπάρχει ενδιαφζρον για τθ ηωι και ο κόςμοσ του παιχνιδιοφ αντικακιςτά τον πραγματικό.

Είναι λοιπόν αναγκαίο να υπάρχει ζνα όριο ςτο πόςο κα παίηει κανείσ, αλλά και τί παιχνίδια κα παίηει ανάλογα με τθν θλικία και τθν ψυχοςφνκεςι του. Είναι ςθμαντικό να

διδάςκεται ςτο ςχολείο ειδικό μάκθμα για τουσ εκιςμοφσ, επειδι ζνα εκιςμζνο άτομο δεν

μπορεί να ηιςει μια φυςιολογικι ηωι.

ΠΘΓΕ΢: klimaka.org.gr

Thpanorama.com

ΕΡΙΛΟΓΟΣ

Ολοκλθρϊνοντασ , κα ιταν ωφζλιμο να παραδϊςουμε ςτισ επόμενεσ γενιζσ, αυτόν τον

κόςμο του παιχνιδιοφ που βρικαμε από τισ προθγοφμενεσ για να κυμοφνται οι παλιοί

και να γνωρίηουν οι νζοι τθν ιςτορία του!