ASDG Magazine 2022

ADVIESGROEP SOCIAAL DOMEIN GEMEENTE GRONINGEN

COLOFON

INHOUD door projectgroepen van de ASDG,Ingrid Prikken en Diane Brouns (ondersteuners ASDG) en interviews met deelnemers van de ASDG, beleidsadviseurs en externe professionals.

CONCEPT, VORMGEVING EN TEKSTEN door Foof communicatie (Corina Dogger)

Hier ligt alweer het tweede magazine van de Adviesgroep Sociaal Domein gemeente Groningen, de ASDG. Dit magazine laat zien waar we in het afgelopen jaar mee bezig zijn geweest. Of eigenlijk, een klein stukje daarvan. Want het was een jaar waarin te veel gebeurde om in een magazine samen te vatten. Een mooi jaar, met goede samenwerkingen, interessante inzichten, verrassende ontmoetingen en meer.

Je leest in dit magazine over de thema’s waaraan we in 2022 hebben gewerkt. Ook biedt dit magazine inspiratie en laten we je kennis maken met een paar deelnemers en voorbijgangers in het afgelopen jaar.

We wensen je veel leesplezier en kijken ernaar uit om je in het komende jaar te ontmoeten en meer te vertellen over de ASDG, onze werkwijze, gepassioneerde deelnemers en boeiende thema’s. We hopen ook te leren van anderen. Heb je daarom advies voor ons of wil je op een andere manier een bijdrage leveren? Dan horen we graag van je.

Tot binnenkort!

DE STUURGROEP

Henk, Mark, Martinus, Patricia, Vincent en Magda

De ASDG is een adviesgroep die het college van de gemeente Groningen adviseert over beleid op het gebied van een aantal sociale thema’s. Dat doet de adviesgroep door al tijdens het maken van dat beleid met beleidsadviseurs mee te denken. Deelnemers van de adviesgroep doen dat soms vanuit persoonlijke ervaringen, soms vanuit expertise als professional en vaak vanuit een bredere blik, als inwoner van de gemeente. Meedenken doet de adviesgroep vanuit projectgroepen die bestaan uit een aantal deelnemers die zich verbonden voelen met het specifieke thema waarover het beleid wordt gemaakt. Een projectgroep is niet alleen actief tijdens de totstandkoming van beleid, maar ook tijdens het monitoren en evalueren ervan.

ADVIES, GEVRAAGD EN ONGEVRAAGD

De mooiste adviezen ontstaan wanneer de beleidsadviseurs al bij de start van een vraagstuk de adviesgroep betrekken. Dat gebeurt steeds vaker en ook de beleidsadviseurs en het college ervaren dan de meerwaarde van de ASDG. Soms geeft de ASDG ongevraagd advies op thema’s en vraagstukken die zij signaleren maar waarop (nog) geen adviestraject loopt. In die gevallen kan het voorkomen dat de ASDG toch adviseert door bijvoorbeeld een ongevraagd advies mee te sturen met het beleidsstuk als deze wordt besproken in het college of door in te spreken in de gemeenteraad.

Wethouder Molema

over advies ASDG m.b.t. gezondheidsnota

Er werd in het college met veel waardering en instemming gesproken over het advies van de ASDG.

DIT IS DE ASDG

Ik vind het mooi om te zien

hoe de bevlogen de deelnemers zijn. Daarom vind ik het belangrijk dat ze goed betrokken worden. Vanuit mijn rol breng ik de ASDG regelmatig onder de aandacht bij mijn collega’s zodat ook zij de meerwaarde

kunnen ervaren als je de ASDG om advies vraagt.

Diane Brouns

ondersteuner ASDG, schakel met gemeentelijke organisatie

ONDERSTEUNERS

De ASDG bestaat uit vrijwillige deelnemers. Zij steken veel tijd en energie in de adviestrajecten. Iedere deelnemer voelt zich betrokken bij het sociaal domein. Om ervoor te zorgen dat zij zich daarop kunnen focussen heeft de ASDG drie ondersteuners die faciliteren in organisatie en communicatie. De ondersteuners zorgen bijvoorbeeld voor de juiste contacten binnen de gemeente, het maken van afspraken, het agenderen van onderwerpen, het bijhouden van de website, het informeren van deelnemers en het organiseren van bijeenkomsten waar deelnemers elkaar kunnen ontmoeten, ervaringen kunnen uitwisselen en nieuwe kennis kunnen opdoen.

VERSCHILLENDE PERSPECTIEVEN

De ASDG bestaat uit ongeveer 40 inwoners van de gemeente Groningen die zich op verschillende manieren betrokken voelen bij het sociaal domein. Dat zorgt ervoor dat we vanuit verschillende perspectieven kijken naar beleid. Onze deelnemers vormen een mix van ervaringsdeskundigen, professionals en betrokken burgers. Ieder met zijn eigen talent en inbreng. Bij een adviestraject wordt er een projectgroep gevormd die bestaat uit 5 tot 10 deelnemers voor de duur van een adviesvraag. In een kleinere samenstelling kan daarna het onderwerp gevolgd worden. Deelnemers van de ASDG kiezen zelf over welke thema’s zij willen adviseren. Deze thema’s worden vastgesteld op de gezamenlijke werkagenda. De werkagenda wordt zo veel mogelijk afgestemd op de lange termijn agenda van de gemeente en kan ook thema’s bevatten die de ASDG zelf onder de aandacht wil brengen.

THEMA’S OP WERKAGENDA

ARMOEDE

Groningen staat in de top vijf van gemeenten met de meeste armoede. Een op de zes kinderen in onze gemeente groeit op in armoede. We spreken over armoede wanneer iemand niet kan rondkomen van het beschikbare inkomen en daardoor uitsluiting ervaart.

CLIENTERVARINGSSONDERZOEK WMO

De gemeente Groningen wil graag weten hoe inwoners die gebruik maken van de Wmo de dienstverlening vanuit de gemeente ervaren. Daarvoor is het cliëntervaringsonderzoek. Het doen van dit onderzoek is verplicht. Sinds 2020 is de gemeente wel vrijer in de manier waarop het onderzoek plaatsvindt.

DOORBRAAKMETHODE

Binnen het sociaal domein wil de gemeente Groningen bij situaties die vragen om maatwerk, werken volgens de doorbraakmethode. De gedachte van de doorbraakmethode is dat sommige inwoners beter geholpen zijn met een maatwerkoplossing en daardoor tijd en geld wordt bespaart.

HUISHOUDELIJKE HULP

Inwoners die (tijdelijk) niet in staat zijn om het huishouden te verzorgen kunnen daarvoor tegen een aangepast tarief huishoudelijke hulp aanvragen. In 2022 is er gekozen voor een nieuw beleid waarvan ook de herstelgerichte hulp een onderdeel wordt.

JEUGD

Vanaf 1 januari 2023 implementeert de gemeente Groningen SAMEN. Begeleiding en lichte behandeling van gezinnen en kinderen worden dan ondergebracht bij Stichting WIJ Groningen. Ter voorbereiding hierop heeft de gemeente in 2022 gewerkt aan het implementatieplan.

ONAFHANKELIJKE CLIENTONDERSTEUNING

Inwoners kunnen bij gesprekken met instanties gebruik maken van een onafhankelijke ondersteuner die hen bijstaat. Dit wordt OCO genoemd. De OCO wordt betaald door de gemeente. In 2022 zijn er twee nieuwe partijen geselecteerd die de OCO mogen leveren.

De sociale basis is het sociale netwerk in een wijk of dorp. Daarbij valt te denken aan wijkcentra en andere voorzieningen zoals de sportvereniging. De gemeente Groningen wil de sociale basis per gebied beter in kaart brengen en inventariseren welke behoefte er per wijk of dorp is.

WOONZORGVISIE

In de woonzorgvisie staat beschreven welke ambities de gemeente heeft op het gebied van wonen voor inwoners die zorg nodig hebben. Een onderdeel daarvan is bijvoorbeeld het realiseren van woonvormen die langer thuis wonen mogelijk maken met daarbij een passende leefomgeving.

GEZONDHEID EN PREVENTIE

In 2022 heeft de gemeente Groningen een nota opgesteld voor het gezondheidsbeleid in de komende vier jaar. Doel van dit beleid is om een goede gezondheid van inwoners te bevorderen, met extra aandacht voor preventie. Dit beleid past binnen de afspraken die zijn gemaakt in het landelijk regeerakkoord.

OUDEREN

De samenleving in de gemeente Groningen vergrijst. Om te kunnen voorzien in de behoeften van deze groeiende bevolkingsgroep, wil de gemeente een uitvoeringsprogramma voor ouderen opstellen. In 2022 werd ter voorbereiding daarop een eenvoudig onderzoek uitgevoerd naar ouderen in de gemeente.

Verordening ASDG 2022 is aangenomen door de gemeenteraad.

Kennismaking ASDG met Werkgroep Toegankelijk.

ASDG in gesprek met Directie Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO).

Brede bijeenkomst: informatie uitwisselen projectgroepen.

Aangesloten bij de Koepel van adviesraden. Kennissessie ‘hoe werkt besluitvorming bij de gemeente’.

Brief met aandachtspunten en advies aan nieuw college.

Kennissessie ‘digitale democratie en de Stem van Groningen’.

ASDG in gesprek met DMO.

Kennissessie ‘aanbestedingen in het sociaal domein’, Zomeravond ASDG.

Brede bijeenkomst: input verzamelen voor advies nieuw college.

Start digitaal samenwerken + afgeschermd deel website voor deelnemers ASDG.

Informatieavond nieuwe deelnemers ASDG.

ASDG in gesprek met DMO.

Kennissessie ‘burgerberaden’

Brainstorm diversiteit binnen de ASDG.

Corina Dogger

Ondersteuner ASDG, communicatie

ASDG in gesprek met DMO.

Kennismaking Wethouder Eikenaar.

Brede bijeenkomst op bijzondere locatie: sociale thema’s en de feestdagen.

Regio-bijeenkomst adviesraden sociaal domein.

Gesprek Wethouder Jongman.

Werkbezoek Proeftuin

Ruwaard in Oss.

Brede bijeenkomst: inzicht in het coalitieakkoord.

Jaarafsluiting ASDG: de belofte van ASDG.

In het tweede kwartaal van 2023 vindt een onafhankelijke evaluatie van de ASDG plaats. Hiervoor worden deelnemers van de ASDG en samenwerkende partijen geinterviewd.

De ASDG is gestart in een tijd van online werken. Toch is het gelukt om verbinding met elkaar te houden, op de radar te komen en blijven bij de gemeente en waardevolle adviezen uit te brengen.

DEELNEMER: PATRICIA WIT

“Als je niet meepraat, mag je ook niet zeuren” zegt Patricia in reactie op de vraag waarom ze deelneemt aan de ASDG. Het ligt wat genuanceerder, want tegelijkertijd is Patricia zich er ook van bewust dat meedoen niet voor iedereen makkelijk is. Juist daarom vindt zij het belangrijk dat degenen die dat wel kunnen opkomen voor anderen die het moeilijk hebben. En daar weet Patricia alles van. Ze kent lastige tijden waarin ze zelf te maken kreeg met hulpverleners en voorzieningen en weet hoe het is om niet bij de pakken neer te gaan zitten. Bovendien kent ze de verhalen van anderen door haar werk als consulent en casemanager in de jeugdzorg.

Binnen de ASDG is Patricia betrokken bij meerdere thema’s en lid van de stuurgroep. Waarom ze dat doet en op welke manier ze hoopt bij te dragen, legt ze graag uit.

EEN FLINKE PORTIE GEDULD

Als stadjer in de gemeente Groningen vindt Patricia dat we meer moeten opkomen voor de inwoners in onze gemeente. Ze ziet regelmatig frustratie bij de burger richting de overheid. In de jeugdzorg komt dat volgens haar omdat keuzes regelmatig gebaseerd worden op geld of capaciteit in plaats van kwaliteit. Volgens Patricia kunnen instanties juist efficiënter werken als kwaliteit het uitgangspunt is. Een omslag die niet zomaar gemaakt is.

Sowieso heeft Patricia gemerkt dat je veel geduld moet hebben als het gaat om politieke zaken. Bij de ASDG leert ze hoe beleid maken in zijn werk gaat. “Het wordt voor mij als inwoner duidelijker wat ervoor nodig is om tot nieuw beleid te komen en wat daarin struikelblokken zijn” legt Patricia uit. Dat zorgt soms voor begrip, maar Patricia ziet daarin ook juist de kansen. “Vanuit de ASDG zie ik veel beter op welke punten we een slag kunnen maken en daar denk ik graag over mee”.

Niets doen is geen optie. Blijf werken aan dat waarin je gelooft en vertrouw op je meerwaarde.

BLIJVEN ONTWIKKELEN

Patricia is al jaren één van de vrijwillige adviseurs van de gemeente Groningen binnen het sociaal domein. Eerst voor Stadadviseert (gericht op de stad Groningen) en na harmonisatie van de drie gemeenten bij de ASDG. Niet iedereen houdt dat zo lang vol en dat begrijpt Patricia ook. “We adviseren over beleid en het effect daarvan is niet direct zichtbaar. Dat is soms frustrerend. Uiteindelijk heeft iedereen waardering nodig en dat krijg je makkelijker door concreet iets neer te zetten.” Patricia haalt haar voldoening uit de ontwikkeling binnen de ASDG en voor haarzelf. “We zijn nu met een leuke groep van enthousiaste en actieve mensen en hebben leuke sessies en samenwerkingen”. Een tip van Patricia om aan je eigen ontwikkeling te werken vind je op pag. 43.

ONDERZOEK (CEO)WMO

DE PROJECTGROEP

Martinus Stollenga

Harm van der Wijk

Lidwien Schuitemaker

OVER DIT THEMA

Henk Obbink

Rene Paulissen

Gonny Weemhoff

Voor de verbetering van het Wmo-beleid is de ervaring van inwoners een rijke bron. Gemeenten maakten verplicht gebruik van een standaardset van 10 vragen om een jaarlijks cliëntervaringsonderzoek (CEO) uit te voeren. Sinds 2020 is dat komen vervallen en kunnen gemeenten op diverse manieren het CEO uitvoeren.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente Groningen heeft sinds 2020 het CEO uitgevoerd door middel van schriftelijke enquêtes. Op basis van deze opzet en de resultaten ervan heeft de gemeente onderzocht hoe het CEO in de toekomst het beste uitgevoerd kan worden. Voorstel was om per 2023 te starten met een continumeting. Omdat deze nieuwe opzet voor CEO samenhangt met de invoering van een nieuw systeem binnen de gemeente, is de start van de continumeting voorlopig uitgesteld.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De projectgroep van de ASDG heeft meegedacht over vragen en vormen voor het uitvoeren van de CEO Wmo door de gemeente Groningen. In het advies daarover heeft de projectgroep de wens uitgesproken om ook de ervaringen mee te nemen van cliënten waarbij de aangevraagde voorziening niet is toegekend of van mensen die een voorliggende of algemene voorziening hebben gekregen. Ook lijkt het de projectgroep waardevol om de uitkomsten van klachten, bezwaar en beroep mee te nemen in het CEO. De projectgroep zou ook graag aandacht hebben voor de wensen, verwachtingen en ervaringen van mantelzorgers. Wellicht dat dit past binnen het CEO, maar dit kan ook op andere manier geborgd worden.

De ASDG kon inhoudelijk

meedenken over opzet, doelgroep en vragen.

Daardoor konden we echt

kwaliteit toevoegen.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Martinus Stollenga over de samenwerking met de gemeente Groningen

DIVERSITEIT

De gemeente Groningen streeft naar een inclusieve samenleving waarin iedereen zich thuis voelt ongeacht herkomst, geslacht, geaardheid, religie, leeftijd of andere zaken. Hiervoor heeft de gemeente een diversiteitsagenda opgesteld. Hierin staan onderwerpen beschreven zoals onder andere LHBTI rechten, gelijke kansen en samenwerkingsafspraken met grote organisaties en bedrijven in Groningen over diversiteit in personeelsbeleid. De ASDG vindt het belangrijk om naast de inhoudelijke adviezen, per onderwerp, ook steeds mee te denken over diversiteit in relatie tot het desbetreffende thema. Bovendien brainstormen deelnemers van de ASDG regelmatig over het bevorderen van diversiteit binnen de eigen adviesgroep. Uitkomsten daarvan zijn meegenomen in onder andere de werving van nieuwe leden.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Voor gelijkheid onder inwoners, is soms extra moeite en aandacht nodig.

Gelukkig staat de ASDG daar voor open.

Vincent Sontohartono over diversiteit bij de ASDG

HET COALITIEAKKOORD uitgelegd door Lotus van Nes

Een nieuw coalitieakkoord. Wat merken inwoners daar nou van? Terwijl Lotus van Nes erg druk was met zorgen dat het akkoord er kwam is het volgens haar aan de meeste inwoners voorbij gegaan. Toch gebeurt er voor inwoners veel dat gerelateerd is aan het nieuwe coalitieakkoord. “Bestaanszekerheid en kansgelijkheid zijn voor de gemeente belangrijk. We weten bijvoorbeeld hoe belangrijk het is waar je wieg staat en investeren daarom in een Kansrijke start. Ook de verlengde schooldag, basisbaan en de hulppakketten zijn voorbeelden die gerelateerd zijn aan het akkoord”.

OPGAVEN DIE JE NIET ZOMAAR HEBT OPGELOST

Lotus werkt als strateeg voor de Directie Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) van de gemeente Groningen. Zij was vanuit het sociaal domein betrokken bij het opstellen van het coalitieakkoord. “In het coalitieakkoord lees je welke afspraken het college heeft gemaakt om de komende jaren met bewoners en partijen aan de slag te gaan” legt Lotus uit “Om tot een goed akkoord te komen vond ik het belangrijk om onze bestuurders zo goed mogelijk te voeden met informatie die hen helpt om keuzes te maken”. In haar rol is het dus belangrijk om bestuurders objectief van informatie te voorzien. Toch zijn er natuurlijk ook onderwerpen die Lotus zelf belangrijk vindt. “Ik ben erg blij dat bestaanszekerheid, gelijke kansen en gezondheid weer als belangrijke opgaven terugkomen. Dit zijn opgaven die je niet van vandaag op morgen hebt opgelost en continue aandacht vragen” beaamt ze.

KEUZES DIE PASSEN BIJ DE BELANGEN VAN INWONERS

Er zijn allerlei aspecten die invloed hebben op de keuzes die gemaakt zijn voor het coalitieakkoord. We vragen aan Lotus hoe je goed beleid maakt dat past bij de ambities van de gemeente en ook aansluit bij de behoefte van inwoners. “Grappig dat daarin een tegenstelling klinkt” merkt Lotus op “Want om de goede dingen te doen moeten we juist de belangen van de burger in ons hoofd houden. Daarvoor moeten we op zoek naar informatie en verbindingen leggen, verder kijken dan onze neus lang is” legt zij uit. Maar zo simpel als gewoon doen waar behoefte aan is, is het ook niet. “We moeten altijd ook de gevolgen van keuzes in beeld brengen. Daardoor moet het soms anders, maar dan kunnen we dat ook uitleggen”. De afspraken uit het coalitieakkoord zijn onderverdeeld in vier sporen. Verderop lees je waar deze sporen over gaan.

LOTUS

VAN NES

werkzaam bij gemeente Groningen.

Als adviseur betrokken bij het opstellen van het coalitieakkoord van de gemeente Groningen

BEKIJK HET

COALITIEAKKOORD (SCAN DE CODE):

Bestaanszekerheid bieden

Alle Groningers verdienen een fatsoenlijk inkomen, goed werk, een goede woning, goede zorg, gelijke kansen en een veilige en groene omgeving om in te leven. Iedereen verdient het bovendien om mee te kunnen doen in de samenleving. Dat zou een zekerheid moeten zijn die de overheid mensen biedt, een basis waarop iedereen kan bouwen.

Groningen groeit groen en eerlijk

Groningen groeit hard, en blijft dat doen. We moeten zorgvuldig omgaan met de schaarse ruimte die we hebben. In die ruimte moet veel gebeuren. We willen een betaalbaar en duurzaam thuis voor iedereen in onze dorpen en wijken, met goede en nabije voorzieningen. Tegelijkertijd willen we ook groene openbare ruimte die voor iedereen toegankelijk is en bestand tegen het veranderende klimaat.

Gelijke kansen voor alle Groningers

Iedereen verdient gelijke kansen. Om dat mogelijk te maken moet de ongelijkheid in de gemeente worden aangepakt en moet de kloof tussen verschillen in levensverwachting en gezondheid worden gedicht. We investeren in sociale samenhang, goed onderwijs, werkgelegenheid voor iedereen en willen een gemeente zijn waar iedereen zich thuis voelt.

Samen maken we Groningen

Met elkaar werken aan maatschappelijke vraagstukken is essentieel. Dat doen we in de dorpen en wijken, waar we meer ruimte willen geven aan zeggenschap van inwoners. Dat doen we ook in de regio, in Den Haag en in Brussel. We gaan ons uiterste best doen om de band tussen inwoners en overheid te verbeteren.

SAMEN EEN BIJDRAGE LEVEREN

Lotus werkt al jaren, in verschillende functies, voor de gemeente Groningen binnen het sociaal domein. Wat haar persoonlijke drijfveer daarvoor is vindt ze een mooie vraag: “Ik denk dat het neerkomt op wat we ten diepste allemaal belangrijk vinden: van betekenis zijn.” vertelt ze “Binnen het sociaal domein liggen er zoveel uitdagingen, waarvan ik het idee heb, er iets aan bij te kunnen dragen, hoe klein ook. Dat gaat om grote vragen die ver weg lijken te liggen: we worden allemaal ouder en het aantal mensen dat ouder wordt, groeit. Hoe zorgen we ervoor dat we later ook nog de goede zorg krijgen die we nodig hebben. In 2040 zal één op de vier mensen in de zorg moeten werken. Maar het gaat ook om problemen die we nu om ons heen zien. Een betaalbare woning, werk, voldoende inkomen, mensen waar je terecht kunt voor hulp als dat even nodig is. Basiszaken die niet voor iedereen vanzelfsprekend zijn. Het geeft me energie om daar met anderen, die ook verschil willen maken, aan te werken.” Ook de ASDG heeft daarin wat haar betreft een rol “We zijn allemaal anders, komen uit verschillende situaties, zitten in verschillende levensfasen en hebben verschillende wensen. Op het moment dat je beleid ontwikkelt is ASDG een welkome sparringpartner” aldus Lotus.

DE PROJECTGROEP

Harm van der Wijk

Henk Obbink

Martinus Stollenga

Margot Brettschneider

OVER DIT THEMA

Ria Schoenmakers

Niels Bosman

Annemieke Hemmers

Martin Rezelman

John van Meurs

De zorg voor ouderen verandert de komende jaren drastisch. Het aantal ouderen in Nederland stijgt hard, net als het aantal mensen dat zorg nodig heeft. Het kabinet heeft aangegeven aan dat het nieuwe uitgangspunt wordt: ‘zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan’. Daarmee verandert ook de woonbehoefte voor de toekomst.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

‘Wonen mag voor niemand een zorg zijn’ luidt de ondertitel van de woonzorgvisie die in 2022 is vastgesteld door de gemeente Groningen. De visie is een vertrekpunt voor de aanpak van wonen en zorg in de gemeente waarbij wordt ingegaan op de groeiende vraag aan zorg en het langer thuis blijven wonen van inwoners met een zorgbehoefte. Aan die visie moet nu invulling gegeven worden door een uitvoeringsprogramma op te stellen.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

Al in 2021 was de ASDG betrokken bij het opstellen van de woonzorgvisie door bijvoorbeeld te reageren op de analyse die de gemeente had laten uitvoeren. In 2022 heeft de gemeente de woonzorgvisie aan de projectgroep toegelicht en besproken hoe het vervolg eruit ziet om tot een uitvoeringsprogramma te komen. Aan de ASDG is gevraagd om betrokken te blijven bij het vervolg en te adviseren over het uitvoeringsprogramma dat in 2023 volgt. Een aantal deelnemers van de projectgroep heeft ondertussen extra kennis en inspiratie opgedaan door mee te doen aan de regiotour Groningen/Friesland ‘Een nieuwe generatie ouderen langer thuis’.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Wethouder Inge Jongman over de uitvoering van de woonzorgvisie

We gaan met inwoners in verschillende gebieden in gesprek over wensen en knelpunten ten aanzien van wonen en de leefomgeving.

3 VRAGEN AAN WETHOUDERS INGE JONGMAN EN RIK VAN NIEJENHUIS

1. Waarom was er een woonzorgvisie nodig?

Als gevolg van vergrijzing en de tendens naar langer zelfstandig thuis zien we een toename van het aantal inwoners binnen onze gemeente die extra aandacht nodig heeft als het gaat om wonen en zorg. Het gaat daarbij om diverse doelgroepen: ouderen, inwoners met een lichamelijke of verstandelijke beperking maar ook om inwoners met een psychiatrische achtergrond en jongvolwassenen met een woonzorgbehoefte. Voor al deze doelgroepen geldt dat er een passend woon-, ondersteunings- en zorgaanbod moet worden ontwikkeld voor de komende jaren. Dat vroeg om een visie op wonen en zorg, als basis voor de aanpak van deze woonzorgopgave.

2. Wat waren opvallende, landelijke, ontwikkelingen?

Minister Helder van VWS heeft afgelopen zomer aangekondigd de intramurale verpleeghuiscapaciteit niet verder uit te breiden. Dit betekent dat landelijk maar dus ook in onze gemeente extra verpleeghuisplekken thuis moeten worden gerealiseerd. Samen met onze ketenpartners, het zorgkantoor, zorgaanbieders en welzijnsorganisaties, pakken wij deze opgave op binnen het uitvoeringsprogramma van de woonzorgvisie. Binnen de zorg is er ook de belangrijke uitdaging om met alle partners buurtgericht de juiste oplossing te vinden voor de mensen die het betreft.

3. Waartoe willen jullie de ASDG oproepen?

De projectgroep vanuit de ASDG is betrokken geweest bij de visievorming en nu ook bij het traject om te komen tot een uitvoeringsprogramma. We waarderen de input en betrokkenheid van de ASDG en nodigen hen van harte uit om deze ook te blijven geven tijdens het uitvoeringstraject!

DE PROJECTGROEP

Mark Vos

Martinus Stollenga

John van Meurs

OVER DIT THEMA

Meemaanaat Arashvand

Vincent Sontohartono

Rene Paulissen

In het regeerakkoord van het nieuwe kabinet wordt er een begin gemaakt met bevorderen van gezonde leefstijl en er is extra aandacht voor preventie. Verder wordt er stevig ingezet op meer bestaanszekerheid en kansengelijkheid, wat indirect ook de gezondheid moet bevorderen.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente Groningen heeft een gezondheidsbeleid ontwikkelt dat aansluit bij de uitgangspunten in het regeerakkoord. Het beleid ‘Gezond in 050’ is in 2022 vastgesteld door de raad en moet begin 2023 leiden tot een uitvoeringsprogramma. Ook in Groningen is preventie een belangrijk onderdeel van het gezondheidsbeleid. De gemeente kiest voor ‘Positieve gezondheid’, waarbij er wordt uitgegaan van wat inwoners wel kunnen in plaats van niet. Daardoor krijgen inwoners meer eigen regie.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De projectgroep van de ASDG mocht meelezen met de concept beleidsnota en heeft daarover een advies uitgebracht. Daarover is met veel waardering gesproken. In het advies heeft de projectgroep instemmend gereageerd op een aantal keuzes in het gezondheidsbeleid en ook aandachtspunten en risico’s benoemd. Ook heeft de projectgroep verbinding gezocht met andere thema’s die binnen de gemeente spelen. Binnenkort volgt het uitvoeringsprogramma. De ASDG wordt dan opnieuw betrokken bij het opstellen ervan en kan adviseren over het concept dat naar verwachting begin 2023 verschijnt.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Gezondheid gaat iedereen aan. Daarom moet

iedereen daarover kunnen meepraten.

Mark Vos over het thema gezondheid

DE PROJECTGROEP

Thijs Groenewoud

Jessica Niermans

John van Meurs

OVER DIT THEMA

Patricia Wit

Harm van der Wijk

Gonny Weemhoff

Er zijn allerlei voorzieningen om mensen te helpen bij sociale problemen. In sommige gevallen werkt de verzorgingsstaat onbedoeld belemmerend. Met de doorbraakmethode wordt gekeken hoe die mensen geholpen zijn met maatwerk, waardoor hulpverlening efficiënter en uiteindelijk goedkoper is.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente Groningen heeft in een pilot onderzocht of de zorg voor 240 huishoudens beter en efficiënter kan door maatwerk te bieden. Vanwege de positieve resultaten wil de gemeente deze werkwijze nu breder uitrollen. Medewerkers van de gemeente en instellingen die hiermee te maken krijgen worden getraind in de doorbraakmethode en inwoners moeten geinformeerd worden over de mogelijkheden.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De ASDG is bijgepraat over de pilot in 2021 en de doorbraakmethode. In het komende jaar krijgt dat een vervolg. De projectgroep heeft geadviseerd over het informeren van inwoners en aandacht gevraagd voor o.a. het volgende:

Inwoners hoeven alleen te weten dat maatwerk mogelijk is, niet dat dit de doorbraakmethode heet.

Communiceren over de methode kan aan de hand van concrete voorbeelden zodat er geen valse verwachtingen worden gewekt.

De methode moet beschikbaar zijn voor iedereen die dat nodig heeft.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Deze aanpak moet voor iedereen beschikbaar zijn.

Deelnemers projectgroep over hun advies aan de gemeente

M A

TOEKOMSTBESTENDIG WONEN hoe ziet dat eruit voor ouderen?

“Groningen is een dynamische en diverse gemeente, waar ook de dubbele vergrijzing speelt. Dit houdt in dat niet alleen de groep ouderen een relatief groter aandeel vormt van de Groningse samenleving, maar ook de gemiddelde leeftijd steeds hoger komt te liggen en hele wijken en buurten vergrijzen die dat nu nog niet zijn.”

Dat staat in de notitie ‘Ouderen in Groningen’, die bureau KAW schreef in opdracht van de gemeente Groningen. De notitie geeft een beeld van de opgaven die er in de gemeente liggen rondom ouderen. Met Leonie Wendker van KAW spraken we over die opgaven en wat dat betekent voor toekomstbestendig wonen in relatie tot ouderen.

WELKE VERANDERINGEN HEBBEN INVLOED OP DE MANIER VAN WONEN VOOR OUDEREN IN GRONINGEN?

“De dubbele vergrijzing opzich rechtvaardigt al dat we in Groningen aandacht moeten hebben voor ouderen” vertelt Leonie

“Behalve dat zijn er nog een aantal andere ontwikkelingen die dit extra urgent maken. Ouderen zullen bijvoorbeeld langer thuis moeten wonen omdat er in de toekomst een nog groter tekort aan zorgmedewerkers zal zijn. Daardoor blijft de aanwezigheid van verpleeghuizen niet vanzelfsprekend.”

OUDEREN BLIJVEN DUS LANGER THUISWONEN,

LEONIE WENDKER

werkzaam bij KAW architecten.

Projectleider bij het opstellen van de ouderenno -

titie in opdracht voor de gemeente Groningen.

BETEKENT DIT DAT ER MEER SENIORENWONINGEN NODIG ZIJN?

“Het is iets complexer dan dat” legt Leonie uit “Er moet niet alleen naar de fysieke omgeving, de woning, gekeken worden, maar ook naar de sociale omgeving. We weten dat het aantal mantelzorgers afneemt, terwijl het aantal alleenstaande ouderen toeneemt. Dat betekent dat er een mix nodig gaat zijn van een goede sociale basis, informele zorg en technologie om oudereren langer zelfstandig te laten wonen.” Bovendien heeft niet iedere oudere dezelfde zorgbehoefte beaamt ook Leonie: “De doelgroep ouderen is heel divers en ‘de oudere’ bestaat niet. Er is veel diversiteit in leefstijl, inkomen en kennis van technologie. Daardoor is er geen pasklare oplossing voor alle ouderen.”

WAT ZIJN DAN WEL VOORBEELDEN VOOR TOEKOMSTBESTENDIG WONEN?

“Gelukkig ontstaat er langzaam aan meer diversiteit in woningtype en woonvormen. Waar nieuwbouw plaatsvindt wordt tegenwoordig bijvoorbeeld ook gekozen voor het toevoegen van

levensloopbestendige woningen. Dat zijn woningen die vaak wel een verdieping hebben, maar alle sanitaire voorzieningen op de begane grond hebben. De woningen zijn ruim opgesteld waardoor zorg aan huis makkelijker wordt. Toch zijn de woningen ook geschikt voor bijvoorbeeld starters. En dat is waar toekomstbestendig wonen eigenlijk om draait: geen woningen bouwen die geschikt zijn voor één doelgroep, maar woningen en een leefomgeving creëren die kunnen meegroeien met de inwoners van een gebied. Hier moet wel meer aandacht voor komen!”

HOE

MOET HET NU

VERDER IN DE GEMEENTE GRONINGEN?

“Er is urgentie geboden om met de onderwerpen uit de notitie aan de slag te gaan. Gelukkig voelt de gemeente die urgentie ook en is er nog tijd. In de notitie

hebben we aanbevelingen gedaan voor het vervolg. Een belangrijke start is het in kaart brengen van de behoefte per gebied. Er is nog veel onduidelijk en de behoefte van ouderen is per wijk of dorp verschillend. Ook hebben we aan de notitie een aantal inspirerende voorbeelden toegevoegd van initiatieven die er al zijn in de gemeente. Er gebeurt al heel veel en ik hoop dat we dat door samenwerken kunnen versterken.

DE PROJECTGROEP

Henk Obbink

Harm van der Wijk

Ria Schoenmakers

OVER DIT THEMA

Lidwien Schuitemaker

Hanna de Jong

Inwoners die zelf (tijdelijk) niet in staat zijn om hun huishouden te doen kunnen vanuit de Wmo tegen een lager tarief gebruik maken van een huishoudelijke hulp. Deze wordt aangeboden via de gemeente.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente heeft vier partijen geselecteerd om huishoudelijke hulp te leveren. Het plan was om de huishoudelijke hulp vanaf 1 januari 2023 aan te vullen met herstelgerichte hulp. Dit bestaat uit een aantal fysiotherapie-sessies in groepsverband om de conditie van de aanvrager te verbeteren. De invoering van de herstelgerichte hulp is uitgesteld. Daarvoor wordt nu eerst onderzocht hoe dit georganiseerd kan worden.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De projectgroep is erg betrokken bij de gang van zaken rondom de huishoudelijke hulp en heeft met regelmaat input geleverd op de aanbesteding en beleidsvoorstellen. Wat betreft de invoering van de herstelgerichte hulp heeft de projectgroep kritische vragen gesteld en risico’s onder de aandacht gebracht. Nu de herstelgerichte hulp voorlopig niet doorgaat, blijft de projectgroep betrokken bij de nieuwe plannen die daarvoor gemaakt worden.

De eerste voorziening die ervoor zorgt dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen is de huishoudelijke hulp.

Die eerstelijns hulp betekent meer dan schoonmaken en dat wordt wel eens onderschat.

Henk Obbink

over het thema huishoudelijke hulp

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

OUDEREN

DE PROJECTGROEP

Henk Obbink

Margot Brettschneider

Annemieke Hemmer

Hanna de Jong

OVER DIT THEMA

Harm van der Wijk

Ria Schoenmakers

Wim Spiering

Groningen is een dynamische en diverse gemeente, waar ook de dubbele vergrijzing speelt. Dit houdt in dat niet alleen de groep ouderen een relatief groter aandeel vormt van de Groningse samenleving, maar ook de gemiddelde leeftijd steeds hoger komt te liggen en hele wijken en buurten vergrijzen die dat nu nog niet zijn.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente werkt aan een woonzorgvisie. Omdat er veel meer speelt rondom ouderen dan alleen de manier van wonen, heeft de gemeente ervoor gekozen om een uitvoeringsprogramma te maken voor ouderen. In 2022 is daarvoor de basis gelegd in de nota ‘Ouderen in Groningen’ door KAW. Begin 2023 wordt gestart met het opstellen van het uitvoeringssprogramma.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De projectgroep is in 2022 opgericht na een bijeenkomst die door de gemeente was georganiseerd om input op te halen over ouderen. De presentatie door KAW was hiervoor het uitgangspunt. De projectgroep en betrokken beleidsadviseur hebben een aantal keren met elkaar gesproken om informatie en kennis te delen. In de tweede helft van 2022 werd ervoor gekozen om een uitvoeringsprogramma op te stellen. Aan het begin van 2023 wordt de ASDG opnieuw betrokken om hierover te adviseren.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Dè oudere bestaat niet.

Dus deelnemen aan de maatschappij kent ongekende mogelijkheden. Die moeten wel worden gezien, gestimuleerd en benut.

Margot Brettschneider over het thema ouderen

BELEID MAKEN IN GRONINGEN interview met Jelle Zwart

Jelle Zwart is ontwikkelmanager bij de gemeente Groningen en houdt zich onder andere bezig met de thema’s ‘Ouderen’ en ‘Sociale basis en gebiedsgericht werken’. Daarvoor heeft hij regelmatig contact met de projectgroepen van de ASDG die adviseren over deze thema’s. We waren benieuwd naar zijn drijfveren, ideeën en indruk van de ASDG.

WAT WAREN IN 2022 OPVALLENDE

ONTWIKKELINGN BINNEN DE THEMA’S WAAR JE WERKT?

“Een belangrijke ontwikkeling is dat we weer vol inzetten op het welzijnsbeleid, of zoals we tegenwoordig wel zeggen, op het werken aan een sterke sociale basis in al onze wijken en dorpen. Door de drie decentralisaties is er veel aandacht uitgegaan aan de uitvoering van deze wettelijke taken. Gelukkig hebben we nog steeds een goede sociale infrastructuur en die verdient de volle aandacht en steun van de gemeente: de sociaal culturele accommodaties, bewonersorganisaties, de sociaal werkers, ouderen, mantelzorg, enzovoort. En, natuurlijk ook nieuwe initiatieven en ontwikkelingen die ontstaan.”

HOE MAAK JE GOED BELEID

DAT PAST BIJ DE OPGAVEN

WAAR DE GEMEENTE VOOR

STAAT EN DE BEHOEFTE VAN INWONERS?

“Dat is natuurlijk voortdurend de grote uitdaging voor een ambtenaar om het beleid dat tot stand komt via college en raad aan te laten sluiten op de behoeften van de inwoners. In heel veel gevallen gaat dat prima, maar het algemeen belang gaat ook wel eens voor het belang van enkelen. Het is belangrijk dat we zo veel mogelijk samenwerken met inwoners aan de totstandkoming van beleid en als beslissingen zijn genomen goed uit te leggen wat we doen en waarom. De gemeente moet vooral een toegankelijke betrouwbare partner zijn, waar goed mee valt samen te werken.”

WAT ZOU JE GRAAG WILLEN VERANDEREN?

JELLE ZWART

werkzaam bij gemeente Groningen.

Ontwikkelmanager op het gebied van ouderen en de sociale basis.

Daar kan ik een heel lang antwoord op geven want, er is altijd wel iets wat beter kan. Ik zou daarom wel eens willen benoemen dat we ook niet alles moeten willen veranderen of dat kleine veranderingen tot grote verbeteringen kunnen leiden. Het is niet ‘hip’ om te zeggen, maar stabiliteit, zekerheid en betrouwbaarheid zijn begrippen die de gemeente goed passen. Ook in de relatie

met de ASDG moeten we werken aan een goede stabiele samenwerking waarbij we elkaar goed informeren en makkelijk weten te vinden.

HOE ZIE JE DE ROL VAN DE ASDG?

De ASDG heeft een belangrijke rol in het adviseren en het in een vroeg stadium meedenken bij het ontwikkelen van beleid. Maar heeft ook een rol in het signaleren van ontwikkelingen of knelpunten waarop moet worden ingespeeld. Mijn ervaring is dat de deelnemers van de ASDG zich zeer bewust zijn van hun rol en erg gemotiveerd zijn om mee te denken en de gemeente van goede adviezen te voorzien. Ik wil de deelnemers vooral meegeven dat dat zeer waardevol is

en gewaardeerd wordt. De ASDG vervult een belangrijke rol.

TEKENING DOOR JELLE

We vroegen Jelle om een tip om te lezen, luisteren of te bekijken. Hij vertelde over een filmpje dat hij eens zag en wat goed laat zien hoe de sociale basis werkt. Van die boodschap heeft hij een tekening voor ons gemaakt.

BEKIJK HET FILMPJE:

DE TEKENING:

DE PROJECTGROEP

Thijs Groenewoud

Patricia Wit

Harm van Wijk

OVER DIT THEMA

Frits Tjabbes

Jessica Niermans

De gemeente is verantwoordelijk voor bijna alle vormen van jeugdhulp. De gemeentelijke taken zijn vastgelegd in de Jeugdwet. Deze wet regelt de verantwoordelijkheid voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan kinderen en jongeren (jeugdigen) en hun ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De gemeente Groningen wil een deel van de jeugdhulp waarvoor nu nog een indicatie nodig is, straks zonder indicatie voor ouders en kinderen beschikbaar maken. Zij willen de jeugdhulp dichter bij de gezinnen, eenvoudiger en meer in de eigen omgeving organiseren. Daarom heeft het college in oktober 2021 besloten om de begeleiding en lichte behandeling van gezinnen en kinderen onder te brengen bij Stichting WIJ Groningen. Dit noemen we SAMEN.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

In maart 2022 heeft de gemeente uitleg aan de projectgroep gegeven over het proces om tot de nieuwe werkwijze SAMEN te komen. Er zijn toen afspraken gemaakt over de betrokkenheid van de ASDG en aan de ASDG is gevraagd om advies te geven op het implementatieplan waaraan de gemeente werkt. De projectgroep heeft daarna in interne bijeenkomsten met elkaar besproken wat aandachtspunten zijn voor de implementatie van de nieuwe werkwijze. In augustus 2022 heeft de projectgroep geadviseerd over het concept implementatieplan.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Simone Bus

over haar werk als senior indicatiesteller BW&O

Er zijn in Groningen diverse projecten gestart voor crisisopvang aan jeugdigden.

Als senior indicatiesteller ‘Beschermd Wonen en Opvang’ (BW&O) is Simone samen met een collega, op inhoud, het aanspreekpunt voor het team indicatiestellers van de toegang BW&O Groningen. Ze richt zich voornamelijk op de koppeling tussen beleid, praktijk, projecten, kwaliteit en de samenwerking met interne en externe (keten)partners.

1. Binnen het sociaal domein zijn de Wmo en Jeugdwet twee aparte wetten. Jij werkt op het snijvlak daarvan. Hoe werkt het jeugdbeleid van de gemeente door in jouw werk binnen de Wmo?

Op het moment dat een jongere 18 jaar wordt gaat de financiering van de zorg in principe over van Jeugdwet naar de volwassen Wmo. Hier ligt een belangrijke taak voor alle betrokkenen om de juiste zorg in te zetten voor de jongere en dit op elkaar te laten aansluiten. Daarvoor moet er tijdig (al op de leeftijd van 16,5 jaar) gezamenlijk gekeken worden wat er gaat gebeuren vanaf 18 jaar, zodat niemand verrast wordt. Wij werken hiervoor veel samen met onder andere ouders/verzorgers, de casemanagers jeugd, WIJ Groningen, zorgaanbieders en behandelaren.

2. Wat is het risico in de overgang van Jeugdwet naar Wmo?

In Nederland zijn jongeren gemiddeld 24 jaar oud als zij uit huis gaan om zelfstandig te wonen. Dan gaat het om jongeren die voldoende begeleiding hebben gehad vanuit een warm nest. Een jongere met problemen moet dezelfde ontwikkeling doormaken, maar loopt daarin vaak al achter door onrust vanwege andere problematiek. Zij zijn voor bepaalde zaken aangewezen op instanties. Bij het bereiken van de leeftijd van 18 jaar komt er naast de problemen ook een hele nieuwe wereld op een jeugdige af, zoals financiële regelzaken, waarin verwacht wordt dat zij dit als een volwassen oppakken en begrijpen. Daarnaast verandert ook hun vangnet van hulpverleners door de wisseling van wetten. Dat is veel voor een 18-jarige.

3. Wat is jouw persoonlijke drijfveer om je in te zetten voor Jeugd in deze gemeente?

Soms denk ik wel eens, kunnen we de overgang van Jeugdwet naar Wmo niet beter een jaar opschuiven… Daarom is mijn drijfveer om als betrokkenen, het leven van een jeugdige niet nog moeilijker maken, maar een begrijpbare wereld met en voor hen creëren.

PROEFTUIN RUWAARD werkbezoek deelnemers ASDG

Ruwaard is een woonwijk in de gemeente Oss waar wijkbewoners en organisaties samen oplossingen bedenken waardoor de bewoners hun zelfredzaamheid vergroten en meer voor elkaar kunnen betekenen. Het doel is om met lagere kosten een positieve gezondheid te ervaren. Organisaties proberen gezamenlijk op een andere manier bewoners te ondersteunen. Niet vanuit ieders reguliere aanbod, maar vanuit de vraag van de bewoner. Er wordt beter geluisterd naar bewoners wat uiteindelijk leidt tot een betere gezondheid en goedkopere zorg. De basis van de aanpak is heel eenvoudig, namelijk drie vragen stellen. ‘Wat wilt u? Wat kunt u zelf? En op welke manier heeft u hier nog hulp bij nodig van anderen?’

MET ELKAAR INSPIRATIE OPDOEN

Martinus Stollenga is deelnemer van de ASDG en kende de proeftuin in Oss. Van hem kwam het initiatief om op werkbezoek te gaan met andere deelnemers die dat leuk vonden. In september vertrokken vier deelnemers met de trein vanuit Groningen richting Oss om een kijkje te nemen in Ruwaard en in gesprek te gaan met Anton Mulders, een van de initiatiefnemers van de proeftuin.

RUIMTE EN KOFFIE, DE REST DOEN WE SAMEN

De wijk Ruwaard is ontstaan in 1972. In die periode werden de voetbalvereniging en carnavalvereniging opgericht, het eerste stukje van de sociale basis in de wijk. De 14.000 inwoners van de wijk zijn erg divers, ze hebben verschillende afkomsten en er is nog altijd een groep van de eerste gastarbeiders gevestigd die destijds werkzaam was in de fabrieken in de regio. “Lopend door de wijk doet het ons een beetje denken aan de Groningse wijk Selwerd.” vertelt Martinus. Anton Mulders woont zelf in de wijk als hij samen met zijn buurvrouw het Huis van de Wijk begint; de broedplaats voor Proeftuin Ruwaard.

In het Huis van de Wijk worden activiteiten georganiseerd en komen allerlei groepen bewoners

ANTON MULDERS

Inwoner Ruwaard, Oss

Initiatiefnemer en coördinator Huis van de Wijk en deelnemer Adviesraad Sociaal Domein Oss.

samen. Anton Mulders vertelt over de beginperiode: “Ons motto was, biedt bewoners ruimte en koffie en dan doen we samen de rest”. En zo ging het ook, het ‘Huis van de Wijk’ wordt wekelijks door 400 unieke bewoners bezocht en werd de basis die zorgde voor draagvlak voor de proeftuin waarin ook gemeente en instanties meewerken aan maatwerkoplossingen waarin bewoners zelf de spil vormen.

BEWONERS POSITIEF OVER PROEFTUIN

Proeftuin Ruwaard komt voort uit een langdurig overleg tussen de gemeente, verschillende zorg- en welzijnsinstellingen en de enige woningcorporatie van Oss. De wethouder heeft in 2015 zijn ideeën met deze groep gedeeld en samen met hen verder vorm gegeven. Proeftuin Ruwaard wordt gefinancierd doordat de medewerkers die betaald worden uit de Wmogelden in één team zijn samengebracht. Dat neemt helaas niet weg dat medewerkers zich soms meer verbonden voelen met de instelling waarvoor zij werken dan met de wijk Ruwaard. Toch worden er mooie resultaten behaald in Ruwaard. Bewoners geven aan dat hun kwaliteit van leven in Ruwaard is verbeterd dankzij de proeftuin en het Huis van de Wijk.

WERKWIJZE PROEFTUIN RUWAARD:

LEES MEER OVER DE PROEFTUIN RUWAARD:

SOCIALE BASIS

DE PROJECTGROEP

Martinus Stollenga

Niels Bosman

Magda Rozenveld

Rene Paulissen

Vincent Sontohartono

Han Dekker

Martin Rezelman

Jessica Niermans

Tineke Overdijk

John van Meurs

OVER DIT THEMA

De sociale basis bestaat uit wat bewoners met en voor elkaar doen en de meer professionele, georganiseerde sociale basisvoorzieningen. Sociale basisvoorzieningen raken aan álle aspecten van het dagelijkse leven: ontmoeting, onderwijs, opvoeding, werk, gezondheid, wonen, bewegen, cultuur en veiligheid.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

De harmonisatie van de drie gemeenten en invoering van het gebiedsgericht werken zorgen ervoor dat de gemeente Groningen een nieuwe visie ontwikkelt op de sociale basis die moet leiden tot nieuw beleid. Daarmee wordt eind 2022 een start gemaakt in de vorm van een kadernota.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De betrokken beleidsadviseur heeft een presentatie gegeven aan de projectgroep over de aanpak rondom de sociale basis. Via de gebiedsteams is er een ronde geweest om informatie op te halen. De rode draad was in de gebieden gelijk: er is behoefte aan ontmoeting en basisvoorzieningen. In de gesprekken met de beleidsadviseur is door de projectgroep al input gegeven. In januari 2023 verschijnt de conceptnota en wordt aan de projectgroep gevraagd om hierover mee te denken.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

Jelle Zwart

over de sociale basis en samenwerking met ASDG

De sociale infrastructuur verdient de volle aandacht van de gemeente. De input van de ASDG daarbij wordt erg gewaardeerd.

ONAFHANKELIJKE CLIENTONDERSTEUNING (OCO)

DE PROJECTGROEP

Henk Obbink

Martinus Stollenga

Thijs

Groenewoud

Lidwien

Schuitemaker

OVER DIT THEMA

Ria Schoenmakers

Annemieke Hemmer

Frida Pathuis

De onafhankelijke cliëntondersteuner (OCO) wordt door gemeenten aangeboden om de zelfredzaamheid en participatie te versterken en integrale dienstverlening te stimuleren op het gebied van zorg, maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

In 2021 is er een aanbesteding geweest voor de partij om de OCO te leveren in de gemeente Groningen. Dit is gegund aan twee partijen: MEE en Tinten. Vanaf 1 januari 2022 leveren zij de OCO voor een periode van tenminste twee jaar.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De projectgroep heeft kennisgemaakt met de partijen die de OCO sinds 1 januari 2022 leveren. Tijdens die kennismaking heeft de projectgroep vragen gesteld en aandachtspunten gedeeld. Ook is met hen besproken hoe de ASDG betrokken kan blijven. In september 2022 is de projectgroep in gesprek gegaan met de beleidsambtenaar over de implementatie van de OCO. Toen is onder andere gesproken over de naamsbekendheid van de OCO. De gemeente heeft een subsidie gekregen om de OCO zichtbaarder te maken. De aanbieders stellen hierover een plan op waarover de ASDG mag meedenken. Er is afgesproken dat de projectgroep en de betrokken beleidsambtenaar ieder kwartaal met elkaar in gesprek gaan. Begin 2023 is hiervoor het eerstvolgende moment.

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

De projectgroep heeft in haar advisering een helder en duidelijk standpunt weergegeven.

Ria Schoenmakers over haar deelname aan de projectgroep

DE PROJECTGROEP

Mark Vos

Wim Spiering

Martin Rezelman

Thijs Groenewoud

Cees van der Gaag

OVER DIT THEMA

Frits Tjabbes

Meemanaat Arashvand

Vincent Sontohartono

Jessica Niermans

Rene Paulissen

Ouarid el Baroudi

Groningen staat in de top vijf van gemeenten met de meeste armoede. Een op de zes kinderen in onze gemeente groeit op in armoede. Armoede kent veel verschillende oorzaken en ook de gevolgen zijn niet voor iedereen gelijk. In de gemeente Groningen is de problematiek in de noordelijke wijken van de stad en De Wijert het grootst.

DIT SPEELT ER BIJ DE GEMEENTE

In 2019 is de gemeente gestart met de aanpak “Toekomst met Perspectief”. Deze aanpak is erop gericht om inwoners in armoede perspectief te bieden en generatiearmoede te doorbreken. Daarnaast is geïnvesteerd in een pakket van voorzieningen gericht op kinderen en gezinnen, een gebiedsgerichte aanpak, de Stadjerspas, maatwerkbudgetten en extra inzet voor mensen die (verder) in de problemen komen door de coronacrisis en energiecrisis. Ook binnen andere programma’s is armoede regelmatig een thema.

WAT ER IS GEBEURD DOOR DE ASDG (IN HET KORT)

De ASDG is in 2022 regelmatig bijgepraat over de aanpak “Toekomst met perspectief”. In het voorjaar van 2022 heeft de ASDG geadviseerd over de Collectieve Zorgverzekering voor Minima (CZM). De gemeente heeft deze verzekering afgeschaft en de ASDG geïnformeerd over de manieren waarop zij hierover met de gebruikers communiceren. In het najaar van 2022 heeft de ASDG gereageerd op de conceptversie van de gids “Mooi meegenomen” van 2023. In deze gids staan voorzieningen en tips voor inwoners met een klein budget.

Armoede belemmert kansen en kansgelijkheid.

Daarom is het zo belangrijk om hier aandacht voor te hebben.

Cees van der Gaag over het thema armoede

BEKIJK DE ACTUELE STATUS

VAN HET THEMA (SCAN DE CODE):

3 VRAGEN AAN MIEKEL VAN DER ZANDE

Miekel van der Zande is beleidsadviseur voor het thema armoede in de gemeente Groningen. Samen met haar collega gaat Miekel regelmatig in gesprek met de ASDG over de diverse onderwerpen binnen het thema armoede. We stelden haar 3 vragen.

1. Hoe speel je in op actuele zaken waarvoor je geen beleid hebt, zoals de energiecrisis?

‘Beleid maken kan heel snel. En anders stop je even met beleid maken en ga je projecten uitvoeren. Wie heeft wat nú nodig en hoe regelen we dat? In die actiestand stonden we bij de gemeente toen de corona lock-down inging. Scholen dicht, kinderen thuis, online lessen, niet iedereen heeft thuis een pc, wifi en andere spullen. We zijn toen snel laptops en helpdesks gaan regelen. Je bent als team ambtenaren dat zich dagelijks bezighoudt met armoedevragen juist extra alert en scherp op hoe actuele ontwikkelingen mensen met een laag inkomen raakt. Hetzelfde geldt voor de energiecrisis. In korte tijd is er een hulppakket geregeld. Dat betekent je huiswerk doen, voorstellen schrijven, juridisch en financieel zaken regelen, akkoord krijgen van college van Burgemeester en wethouders, communicatie inrichten en uitvoeren!’

2. Welke landelijke ontwikkelingen hebben invloed op het armoedebeleid in de gemeente Groningen?

‘De hoogte van het minimum inkomen, de hoogte van de uitkeringen en van toeslagen. Veel regels gaan nog over wat mensen allemaal moeten. Daar willen we in Groningen graag van af. We willen uitgaan vanuit vertrouwen. Dat is natuurlijk een veel beter en positiever uitgangspunt.’

3. Waar kunnen we juist trots op zijn in Groningen?

‘De combinatie armoede en trots zijn past niet. Zolang er armoede is moeten we ons uiterste best blijven doen om te zorgen dat het voor deze mensen beter gaat. Thuis, in de buurt, op school, op het werk.’

DEELNEMER: MEEMAANAAT ARASHVAND

Meemaanaat is een betrokken inwoner van de stad Groningen. Veel liefde en tijd besteedt zij aan het wel en wee van medebewoners. In haar eigen wijk, Vinkhuizen, en in Hoogkerk doet ze boodschappen voor ouderen of mensen die ziek zijn en stimuleert ze mensen tot beweging. Eerder deed ze dat door zelf bewegingslessen te geven, tegenwoordig gaat ze vaak wandelen met buurtbewoners. Ze is betrokken bij meerdere organisaties en initiatieven in de stad. Behalve voor de ASDG zet zij zich bijvoorbeeld ook in voor vrouwencentrum Jasmijn.

VAN IRAN, VIA SNEEK NAAR GRONINGEN

Iedere deelnemer van de ASDG brengt op een andere manier kennis en ervaring mee. Ook Meemaanaat heeft een uniek verhaal. In 1993 vluchtte zij met haar kinderen naar Nederland. Haar man was twee jaar eerder al gevlucht. Meemaanaat was toen 42 jaar. In het asielzoekerscentrum in Sneek begonnen ze aan hun nieuwe leven in Nederland. Dat was niet eenvoudig. Zowel zij als haar man waren opgeleid en hadden een goede baan, maar kwamen eenmaal in Nederland niet makkelijk aan werk. Uiteindelijk vonden zij hun plek in de Groningse wijk Vinkhuizen. Meemaanaat werkte jaren als onderwijsassistent en haar internationale, sociale netwerk werd steeds groter. Inmiddels is ze een actieve zeventiger die geen dag stil zit. Meemaanaat vertelt daarover: “Toen wij in Nederland kwamen voelde de rugzak die we droegen zwaar. Nederlanders zijn gelukkig gastvrij. Ik heb alle ellende los kunnen laten en omgezet naar goede dingen door positief te denken. Nu ben ik met pensioen en heb ik nog steeds een volle agenda. Daar ben ik trots op.”

Ik heb het druk, maar geniet er heel erg van. Ik ga ermee door zo lang ik het kan.”

ASDG VOELT VEILIG

Binnen de ASDG is Meemaanaat betrokken bij diverse projectgroepen. Ze zet zich er graag voor in dat iedereen betrokken blijft en actief kan deelnemen aan de maatschappij. Ook bezoekt ze alle brede bijeenkomsten van de ASDG, waar ze haar ervaringen vol passie deelt met andere deelnemers en daar ook waardevolle informatie ophaalt. Meemaanaat: “De ASDG voelt voor mij als een veilige plek waar ik het leuk vind om mensen te ontmoeten en erover mee te denken hoe we Groningen een beetje mooier maken voor bijvoorbeeld ouderen.”

REGIE OP ENERGIE interview met Anne Huizinga

Anne werkt al ruim zeven jaar voor energiecoöperatie Grunneger Power. Ze houdt zich daar bezig met bewonerscommunicatie en procesbegeleiding. De huidige energiecrisis maakt het thema nog relevanter. We zijn benieuwd wat haar opvalt en welke raakvlakken dat heeft met het sociaal domein.

WAT DOET GRUNNEGER POWER EN WAT MERKEN

INWONERS VAN GRONINGEN DAARVAN?

“Met ruim 2.300 leden zijn wij van Grunneger Power al meer dan 10 jaar actief als energiecoöperatie. We maken Groningen eerlijk duurzaam. Dat doen we bijvoorbeeld door bewoners te helpen om samen met buren te verduurzamen. Zo kunnen zij aan de slag om bijvoorbeeld hun woningen te isoleren of hun eigen zonnepark of windmolen te realiseren. Doordat we het dichtbij en dus lokaal regelen, zorgen we dat we met z’n allen invloed hebben en houden. Regie over eigen energie noemen we dat. Wij geloven erin dat we samen met jou de overstap naar duurzame energie voor elkaar krijgen. Op z’n Gronings en met Grunneger Power dus.”

ANNE HUIZINGA

werkzaam bij Grunneger Power. Houdt zich in haar werk bezig met procesbegeleiding en bewonerscommunicatie.

WAT WAREN IN HET AFGELOPEN

JAAR OPVALLENDE

ONTWIKKELINGEN?

“Het afgelopen jaar stond voor veel mensen in het teken van een stijgende energierekening. Door de energiecrisis is de noodzaak van verduurzamen voor veel mensen groter geworden. Wij merken dat steeds meer mensen advies willen over hoe ze hun woning kunnen verduurzamen. Sommige mensen willen van het aardgas af, bijvoorbeeld met een warmtepomp of een warmtenet in de wijk. Tegelijk kun je je energierekening al met 10% terugbrengen door kleine maatregelen en veranderingen in gedrag.”

WAAR RAKEN SOCIALE THEMA’S EN ENERGIE ELKAAR?

We hebben allemaal te maken met energie, het is een basisvoorziening. Je gebruikt het in huis, onderweg, overal. Door de stijgende energieprijzen is de betaalbaarheid van de energierekening voor heel veel mensen een belangrijk thema geworden. De energiecrisis zorgt voor armoede en een grotere kloof tussen mensen die hun woning kunnen verduurzamen en mensen die dat niet kunnen.

De positieve kant is dat energie vaak ook gaat over samen doen: samen met je buren

zonnepanelen inkopen, samen met je appartementencomplex de ramen isoleren, samen de buurt groener maken. Samen doen is leuker, en het mooie is: het levert vaak ook meer op!

WAT IS JOUW PERSOONLIJKE DRIJFVEER OM AAN DIT THEMA TE WERKEN?

“Energie is een thema dat gaat over invloed hebben en over samen doen. Door de gaswinning in Groningen en de energiecrisis hebben we gemerkt hoe belangrijk het is om regie te hebben over wat er gebeurt in jouw huis, jouw straat en jouw regio. Ik vind het belangrijk dat iedereen kan meedoen aan de energietransitie.”

LEES MEER OVER GRUNNER POWER (SCAN DE CODE):

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE OVER

HET HULPPAKKET VAN DE GEMEENTE:

TIPS KIJK, LEES EN LUISTER

DE KLOOFDICHTERS

De kloofdichters (VPRO) is een nieuwe serie die gaat over de kloof in Nederland. Tussen de huizenbezitters en mensen met schulden. Tussen gezonde en ongezonde mensen. Mensen met en zonder opleiding. De kloofdichters zijn mensen die de verschillen willen dichten.

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

Leuk weetje, op de site van de VPRO staat bij dit onderdeel ook een interview met Marloes de Bie met het initiatief Kansrjk Groningen.

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

BROOS

Broos is een podcast van RTV Utrecht. Voor deze podcast volgen twee journalisten een aantal Utrechters met een kwetsbare arbeidsmarktpositie tijdens de coronacrisis. Je hoort hoe zij de crisis vanaf 2020 beleefden en hoe het hen verging.

ARMOEDE EN BESTAANSZEKERHEID

Het boek ‘Armoede en bestaansonzekerheid’ biedt kennis en inzichten vanuit wetenschappelijke perspectieven en theoretische concepten voor duurzame armoedebestrijding.

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

ZORG

In een fascinerende zoektocht naar de betekenis van zorg ontdekt Lynn Berger hoe allesomvattend zorg is, maar ook hoe onzichtbaar. Daardoor denderen we ongemerkt af op de grootste zorgcrisis ooit. Hoog tijd om zorg te zien voor wat het waard is. Hoog tijd voor een betere kijk op de mens.

POWER TO THE PEOPLE

Power To The People is een uitzending van VPRO Tegenlicht uit 2012, maar nog steeds actueel. Het gaat over burgerinitiatieven, die zelf het heft in handen nemen en heel lokaal aan de slag gaan met een oplossing.

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

SCAN DE CODE VOOR

MEER INFORMATIE:

WEGGESTOPT

In de zesdelige serie Weggestopt gaat Elise van der Velde, moeder van de 19-jarige gehandicapte Ties, op zoek naar een tehuis voor hem. Elise spreekt met andere ouders, bezoekt allerlei soorten instellingen, en gaat de confrontatie aan met haar grootste angsten.

TIPS KIJK, LEES EN LUISTER

DE MEESTE MENSEN DEUGEN

In dit boek verweeft Rutger Bregman de jongste inzichten uit de psychologie, de economie, de biologie en de archeologie. De meeste mensen deugen herschrijft niet alleen de geschiedenis, maar werpt ook nieuw licht op onze toekomst.

INFORMATIE:

LIEFSTELLING

Jeanne heeft Alzheimer, en haar toestand wordt slechter. Hetty wil haar steunen zoveel ze kan, maar komt erachter dat er grenzen zijn aan wat zij kan doen. Ze aarzelt om hulp van buiten in te roepen, ook al omdat Jeanne dat absoluut niet nodig vindt. Hoe moeilijk hun situatie ook wordt, hun liefde en hun vermogen het leven te vieren, blijft sterk.

EN TOEN WAS IK MANTELZORGER

In de podcast ‘En toen was ik mantelzorger’ praat EO-presentator Tom Herlaar met verschillende mantelzorgers. Wat doet het met je als iemand ineens afhankelijk van je wordt? In deze podcast hoor je elke week het verhaal van één van deze onzichtbare helden.

SCAN DE CODE VOOR MEER INFORMATIE:

SCAN DE CODE VOOR MEER INFORMATIE:

SCAN DE CODE VOOR MEER

SCAN DE CODE VOOR MEER INFORMATIE:

STERKE VERHALEN

In vier podcasts vertellen ervaringsdeskundigen hun persoonlijke, waargebeurde, verhaal over opgroeien in armoede, geschonden vertrouwen, mislukt ondernemen, schaamte, zelfrespect, stress en de psychische gevolgen van armoede. Hoe gebrek aan geld niet alleen leidt tot schulden, maar ook tot sociale en emotionele armoede.

KOEPEL ADVIESRADEN SOCIAAL DOMEIN

De koepel heeft informatie, workshops, webinars en trainingen voor deelnemers van adviesraden in het sociaal domein. Omdat de ASDG lid is van de koepel kunnen deelnemers zich aanmelden via de website en krijgen daarmee toegang tot de informatie.

SCAN DE CODE VOOR MEER INFORMATIE:

SCAN DE CODES VOOR MEER INFORMATIE:

OPEN UNIVERSITEIT

Deelnemer Patricia Wit heeft onlangs het vak Jeugdrecht aan de Open Universiteit gevolgd. Zeven colleges waar ze met veel energie naartoe ging. De Open Universiteit biedt naast de vakken binnen rechtsgeleerdheid ook veel sociale vakken aan. Je bent nooit uitgeleerd, dus neem vooral een kijkje!

SAMEN VOOR GELIJKE KANSEN column door wethouder Jongman

We leven weer naar toe naar het voorjaar. Elke dag wordt het langer licht en de eerste sneeuwklokjes zijn er al weer. Dat is iets om van te genieten maar de keerzijde van al dat moois is dat het leven in deze tijd veel onzekerheden kent. Komend uit de coronaperiode zijn we nu beland in een tijd van energiecrisis en staat het levenspeil onder druk door alle gestegen prijzen. We zijn gestart met een nieuw college; ons akkoord heeft als titel “Het begint in Groningen, voor wat echt van waarde is.” Groningen is de mooiste plek van het land met weidse uitzichten, unieke dorpen, een bruisende en gezellige stad voor jong en oud, met prachtige mensen, dieren en natuur. En tegelijkertijd de gemeente waar veel mensen in armoede leven en die door allerlei omstandigheden niet mee kunnen komen. We zien ook dat mensen behoefte hebben aan meer solidariteit en aan een overheid die stuurt op wat echt van waarde is. Daarom is het van belang de komende periode te werken aan meer bestaanszekerheid. Dat kunnen we als overheid niet alleen en daarbij zijn alle inwoners, ook u, nodig. Als we alleen al kijken naar het aantal mantelzorgers en aantal vrijwilligers, dan is dat iets om als gemeente enorm trots op te zijn en erg te waarderen. Al deze vrijwillige inzet is niet te vervangen. Tegelijkertijd is er een enorme opgave voor de toekomst. Hoe krijgen we voldoende mensen die werken in de zorg? Hoe zorgen we ervoor dat iedereen een goede woning heeft in leefbare wijken? Of dat je als oudere kunt blijven wonen in de wijk waar je nu woont. Hoe helpen we jongeren die te maken hebben met problemen? Of hoe krijgen we voldoende vrijwilligers? Kortom, een veelvoud aan opgaven waar we graag met de ASDG in optrekken, omdat zij weten wat er leeft en speelt in onze Groningse samenleving. Daarom spreek ik voor het komende jaar de wens uit dat we samen toewerken naar een sociale samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt en iedereen kan meedoen. Dat is pas echt van waarde!

Ook in 2023 zet de ASDG zich in voor een sterk sociaal domein in de gemeente Groningen. We investeren in samenwerkingen, kijken kritisch naar beleid en gebruiken onze zintuigen om signalen op te pikken uit de maatschappij.Bovendien willen we groeien: door nieuwe deelnemers te werven, diversiteit binnen onze groep te bevorderen en onze eigen werkwijze te evalueren.

ASDG IN 2023