voorwoord
Het roer moet om. Wij kunnen ons met z’n allen niet meer permitteren om toe te kijken hoe wij onze omgeving en onze voorraden verkwanselen. Wellicht waren wij de meest bevoorrechte generatie die ooit op deze aarde geleefd heeft en wellicht zijn wij de generatie die het meest kapot heeft gemaakt. Het gemak waarmee wij bouwen zonder daarvoor rekenschap te hoeven afleggen is voorbij. Wij zullen onze verantwoordelijkheid moeten nemen, zodat de milieubelasting binnen de perken blijft. Natuurlijk beseffen wij ons dat duurzaamheid ondertussen een nietszeggend modewoord is en dat menig iemand het thema vooral op de agenda zet ter versterking van de PR -machine. Wij denken dat we het onderwerp voor onszelf moeten definiëren, ons daarbij moeten richten op elementen die voor architecten van belang zijn en het onderwerp daarmee wel degelijk serieus moeten nemen. Van huis uit is architecten van Mourik een bureau dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan, zij het in eerste instantie binnen een andere context. Duurzaamheid, in de traditie van het bureau, is gericht op het idee dat een gebouw goed gedetailleerd moet zijn, functioneel in overeenstemming met het gebruik van de ruimte en rekening houdt met het onderhoud en het beheer van het gebouw. Een gebouw mag wel ouder worden, maar mag niet verarmen, luidt het motto. Om binnen deze traditie verder te komen hebben wij een tijd geleden besloten om grondig onderzoek te doen naar duurzaamheid (vanuit milieuperspectief) en hebben daarvoor iemand vrij gemaakt. De basis ligt bij een grondig literatuuronderzoek. Dit laat zien dat er al veel bestudeerd is, maar dat de bevindingen hieruit soms moeilijk toegankelijk zijn. Daar-
naast blijkt dat veel onderzoeken gefocust zijn op een specifiek onderdeel, waardoor een bruikbare ontwerpmethodiek of strategie ontbreekt. Dit onderzoek is in eerste instantie gedaan om de interne discussie te entameren en uiteindelijk onze ontwerptraditie te versterken. Vervolgens willen wij middels deze bevindingen een serieuze gesprekspartner zijn voor onze opdrachtgevers. Wij hebben ons tot doel gesteld om breed te kijken en vooral om de factor tijd te betrekken in het onderzoek, hetgeen uiteindelijk geleid heeft tot de titel “Levensduurzaamheid”. Een (levens)duurzaam gebouw is efficiënt en effectief. Oftewel, bepaal de verwachte levensduur van een gebouw en stel de vraag wat de consequentie hiervan is met het oog op de veranderingen die kunnen en mogen optreden in de loop van deze periode. Stem hier de ontwerpstrategie op af en kies zorgvuldig de materialen, die ofwel demontabel en herbruikbaar zijn, of vernieuwbaar vanuit oneindige bronnen. Bouw niet voor de eeuwigheid indien de kans groot is dat het tijdelijke van een overweldigende invloed zal zijn.
Piet.R.J. Grouls AvB
11