BOEKBESPREKING
De Cirkel
Dit boek zou gelezen moeten worden door elke ICT-er die zich bezighoudt met softwareontwikkeling `die de wereld beter maakt.’ Maar ook door iedereen, dus ook huisartsen, die met uitwisseling van datagegevens te maken heeft. Het is een boek dat duidelijk maakt wat ons te wachten staat als commerciële bedrijven als Google en Facebook ongebreideld hun gang kunnen gaan. Tekst: Herman Suichies • Auteur boek: Dave Eggers
N
u al zijn bedrijven als Google en Facebook door hun informatievoorsprong soms al machtiger dan onze overheden. De Cirkel is in wezen een boek over privacy en de aantasting daarvan. Onlangs publiceerde De Correspondent een vraaggesprek met Helen Nissenbaum, hoogleraar Media, Culture and Communication and Computerscience over het doorgronden van privacy. Een lezenswaardig artikel. De dominante denkwijze van nu is het recht op privacy te zien als een recht op controle over je eigen informatie. Privacy is in haar ogen vooral contextgebonden. We vinden het goed als medische informatie bij de huisarts gedeeld wordt met een specialist waar ik naar toe moet, we vin-
52
den het ontoelaatbaar als de huisarts medische gegevens verkoopt aan een zorgverzekeraar. En de privacy op het vliegveld heeft een andere betekenis als privacy bij de bakker. De context is dus sociaal geconstrueerd. Op het vliegveld vinden we het doorzoeken van je toilettas acceptabel, in een hotel vinden we dat onacceptabel.
Grote bedrijven als Google maken hun eigen context. Zij bepalen wie welke informatie ontvangt en onder welke voorwaarden. Uw eigen huis is op Google Streetview gedetailleerd te zien. Of u dat nou leuk vindt of niet, is niet meer belangrijk. De controle over uw informatie
raakt u kwijt. En je krijgt soms een wat ongemakkelijk gevoel als je bij het zoeken op Google er zaken worden aangereikt waarvan je denkt: ‘hé, dat is wel heel toevallig, precies wat ik zoek.’ Je hebt soms geen idee meer of je zelf kiest of dat er voor je wordt gekozen.
TruYou
De Cirkel speelt in de nabije toekomst, een toekomst die voor iedereen die zich op internet en social media beweegt, voorspelbaar zou kunnen zijn. Het beschrijft de avonturen van Mae Holland, een twintiger in Californië, die op voorspraak van een oude schoolvriendin bij het bedrijf The Circle gaat werken. The Circle bestaat pas zes jaar, maar slokte al
snel Apple, Google, Facebook en Twitter op. De campus en werkplekken van het huidige Google lijken armzalig bij hun werkomgeving. Het is een innovatief bedrijf, waar de slimste en knapste koppen graag willen werken. En die krijgen alle middelen en mogelijkheden om innovaties te bedenken. In minder dan een jaar heeft The Circle het complete internet veranderd door de allereerste innovatie, TruYou. Dat brengt alles wat iemand vroeger ongeordend op internet had staan – sociale mediaprofielen, wachtwoorden, emailaccounts, betaalaccounts, gebruikersnamen, voorkeuren – alle tools onder één knop voor je online bestaan. Wel één voorwaarde, je moet jezelf zijn. Het anoniem surfen en internet gebruiken werd nog wel even verdedigd, maar TruYou blijkt onstuitbaar. Marketing door bedrijven kan nu met chirurgische precisie op belangstelling en aankopen worden toegesneden.
Transparantie
Een tweede innovatie van The Circle is een klein cameraatje, ter grootte van een lolly, die draadloos (met batterijen die twee jaar werken) overal geplaatst kan worden. Het geeft beeld en geluid in HDkwaliteit. Het cameraatje kan op afstand bediend worden, de beelden kunnen gedeeld worden en door iedereen worden gezien. Het zal de wereld veranderen, iedereen zal, waar dan ook, gezien kunnen worden onder het motto: alles wat gebeurt, moet openbaar zijn. Het geeft de wereld de ultieme transparantie. Misdaad-
cijfers dalen drastisch, autoritaire regimes worden in beeld gebracht en vervolgd, er zal een betere wereld ontstaan. Ook door het gebruik van big data, de verzamelde gegevens van alle zorgverzekeraars, WHO en farmaceutische fabrikanten kan ziekteopsporing worden geperfectioneerd. Iets waar Google op dit moment overigens in het echt al mee bezig is. De ultieme opgave van privacy en het delen van alles wat je ziet, hoort en meemaakt, het geen geheimen meer hebben,
heet dan transparant gaan. Je krijgt een cameraatje om je nek en alles wat jij ziet kan gedeeld worden en door miljoenen volgers worden gezien. Mae Holland is een van de eerste mensen die transparant gaat. Dat betekent dat ze haar privacy volledig opgeeft. Ook veel politici en bestuurders gaan transparant, ze hebben immers niets te verbergen. De Cirkel is een aanrader, voor een ieder die zich met privacy bezighoudt of zich daar zorgen over maakt. •
53