Hamilelikte, anne ve bebeğin sağlığı için dengeli ve yeterli beslenme, egzersiz yapma ve düzenli doktor kontrolü büyük önem taşıyor. Hamilelik dönemi boyunca bilinçli beslenme ile hem annenin hem bebeğin sağlığı korunur. Anne adayı, hamilelik öncesi beslenme konusunda gösteremediği özeni, gebeliğin başlamasıyla birlikte azami şekilde göstermek zorundadır. İşte bu kritik dönemde anne adaylarının en çok sordukları sorular ve yanıtları…
34
AĞustos 2012
Betül ÖZTÜRK | Diyetisyen
Hamilelerin katkı maddesi içeren gıdalar alması neden sakıncalıdır? Gebelikte beslenme politikası olarak; katkı maddeli besin (salam, sucuk, sosis), konserve yiyecek ve çiğ et (ör; çiğ köfte) mümkün olduğunca tüketilmemeli ve doğal
Hamile bayanlar ne tür içecekler tüketmeli ya da tüketmemelidir? Özellikle su tüketimlerini 3 litreye kadar arttırmalılar. Gebelikte tansiyon ya da ödem sıkıntıları yok ise ayran, maden suyu, şeker yüksekliği yok ise de meyve suyu kullanabilirler. Günde bir Şncan ya da maksimum iki Şncan kahvenin olumsuz bir etkisi olmamasına karşın daha fazla miktarlarda vücuda giren kafein, dolaşım sisteminizin olumsuz etkilenmesine ve uykusuz kalmanıza neden olabilir. Dahası, yüksek miktarlarda
kafeinin (günde 10 Şncan ya da daha fazla) düşük, erken doğum ya da bebekte gelişme geriliği yaptığına dair bazı çalışmalar bulunmaktadır. Kafein içeren diğer sıvılar (kolalar, çeşitli çaylar) için de aynı öneriler geçerlidir. Çay hamile bayanlar için tehlikeli midir? Çay konusunda ise kahve konusunda söylenenlerden biraz daha fazla şeyler söylemek gerekir. Çay, kafein dışında teoŞlin denen bir madde ve niteliği tam olarak belirlenmemiş bazı maddeler içerir. Aşırı miktarlarda (günde 10 Şncandan fazla) tüketildiğinde içerdiği kafeinin yaptığı olumsuz etkilere ek olarak, besinlerle alınan demirin emilimini de azalttığı bilinen bir içecektir. Bu yüzden gebelikte çay tüketiminin de günde iki Şncan ile kısıtlanması gerektiğine inanmaktayım. Halbuki ismi masum gözüken ve
AĞustos 2012
ALTIN KURALLARI
besin maddelerine öncelik verilmelidir. Örnek verecek olursak anne adayının sıklıkla tatlandırıcı besin tükettiğini bu durumda sindirim sonrası atımda anne mesanesinde kısa süreli bekleyen ürünler bebek mesanesinde daha uzun süreli kalarak ilerleyen yaşlarda mesane kanserine yakalanma riskini arttırıyor.
35
HAMiLELiKTE BESLENMENiN
Hamile anne adayları nasıl beslenmelidir? Kalsiyumun zengin kaynağı olan süt, yoğurt ve peynir düzenli tüketilmeli, su tüketimi 10 bardağın altına inmemeli, her gün 1 adet yumurta veya 1 porsiyon etli sebze veya kurubaklagil yemeği yemeye özen göstermeli, kurubaklagil, bulgur karışımı yemekleri, C vitamininden zengin sebze ve meyvelerle birlikte sık yenmelidir. Taze sebze ve meyve tüketilmeli. Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran, bitki çayları, meyvenin kendi tadı ile yapılmış kompostolar, içecek olarak tercih edilmeli. Kilo kontrolü için meyvenin kendisi tercih edilmelidir. Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddeleri ve aşırı tuz içeren yiyecekler mümkün olduğu kadar yenmemelidir. Yemeklerde muhakkak iyotlu tuz kullanılmalı, doğal besinler ile yeterli alınmayan iyot, ancak iyotlu tuzun kullanılması ile anne sütünden bebeğe geçer. Sebzelerin, makarna ve eriştenin, mercimek, nohut ve kuru fasulyenin haşlama suları dökülmemeli, bu yiyecekler önceden yıkanıp ıslatıldıktan sonra pişirilmelidir. Yenilen yiyeceklerin besleyici değerini korumak ve özellikle anemiyi (kansızlığı) önlemek açısından yemeklerle birlikte çay, kahve içilmemeli, yemek yedikten 1-2 saat sonra açık olarak içilmelidir. Pekmez demir minerali içeriğine sahip bir besindir. Şeker yerine tatlı olarak tercih edilmeli, böylece kansızlığa karşı önlem alınmış olur. Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durulmalıdır.