PIELĘGNACJA
Najdokładniej zbadaną grupą fitoestrogenów są izoflawony, wykazujące podobieństwo do cząsteczki estrogenów ssaków. Znajdują się one między innymi w soi, fasoli, soczewicy i koniczynie czerwonej. Tak zwane fitoestrogeny w sprzyjających okolicznościach mają zdolność aktywowania i wiązania się z receptorem estrogenowym. Aktywacja tego receptora wpływa na indukowanie syntezy kolagenu przez fibroblasty, co ma istotny wpływ na jakość, zwartość i gęstość skóry. Uważa się więc, że fitoestrogeny mogą być potencjalną terapią dla niepożądanych stanów hormonozależnych, w tym również zmian i objawów starzenia się skóry u kobiet po menopauzie. Fitoestrogeny zawarte w produktach pochodzenia roślinnego tworzą trzy klasy związków: lignany, flawonoidy i stilbeny. Najlepiej poznane i pod-
dane największej liczbie badań zostały lignany i flawonoidy (izoflawony). Ich najbogatszym źródłem są przede wszystkim warzywa strączkowe (soja i jej przetwory, koniczyna czerwona, soczewica i szpinak). Zmienne ilości fitoestrogenów zawierają również rośliny ziołowe i przyprawy: koper włoski, lukrecja, krwawnik, mniszek lekarski, korzeń żeń-szenia. Obecność fitoestrogenów stwierdza się również w pyłku kwiatowym. Lignany występują w ziarnach kawy, lnu, słonecznika i w zbożach, jednak ta grupa nie aktywuje receptora estrogenowego. W mniejszych ilościach występują w warzywach, owocach (jabłka, wiśnie, marchew, jagody, cebula) i orzechach oraz w zielonej i czarnej herbacie. Zawartość izoflawonów została przedstawiona w Tabeli 1.
Roślina
Nazwa zwyczajowa
Źródło
Aktywny związek
AVENA SATIVA
OWIES
NASIONA, MĄKA, KIEŁKI
ZEARALENON
DAUCUS CAROTA
MARCHEW
KORZEŃ
GAMBAR
SOJA MAX
SOJA
NASIONA, KIEŁKI
KUMESTROL
SURGHUM VULGARE
SORGO
ZIARNO, ŁODYGA, MĄKA
ZEARALENON
CICER ARIETINUM
CIECIERZYCA
NASIONA, SADZONKI
IFLAWONY
TRIFOLIUM SPP.
KONICZYNA
LIŚCIE, ŁODYGA
KUMESTROL, ITFLAWONY
ZIARNO SECALE
ŻYTO
ZIARNO
ZEARALENON
SEZAMUM INDICUM
SEZAM
NASIONA, MĄKA
ZEARALENON
ZEA MAYS
KUKURYDZA
ZIARNO, KIEŁKI
ZEARALENON
Katarzyna Bołądź Kosmetolog z 25-letnim doświadczeniem, promotorka zdrowia, specjalista w dziedzinie żywienia człowieka i dietetyki, właścicielka 4 salonów kosmetycznych w Olsztynie, wiceprezes Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Kosmetologii „Przyjazna Kosmetyka”.
Tabela 1
ROLA FITOESTROGENÓW Badania epidemiologiczne wykazują, że istnieje zależność pomiędzy spożywaniem produktów sojowych a zachorowalnością na niektóre nowotwory, choroby serca i osteoporozę. Wiele badań wskazuje na obniżenie ryzyka występowania chorób układu krążenia u osób spożywających produkty bogate w fitoestrogeny. Ich przeciwstawne działanie do czynników sprzyjających rozwojowi chorób naczyniowych to
między innymi obniżanie poziomu cholesterolu i zwiększanie elastyczności naczyń krwionośnych. Skutkiem obniżenia poziomu estrogenu u kobiet jest również blokowanie aktywacji metabolizmu kości. W krajach azjatyckich, gdzie dieta bogata jest w fitoestrogeny, zaobserwowano znacznie mniejszą liczbę pęknięć kości biodrowej niż u kobiet w krajach europejskich. Udowodniono, że ma to związek z mniejszą ilością spożywanego białka zwierzę-
Skóra dojrzała – zmiany hormonalne i pielęgnacja W Y D A N I E
S P E C J A L N E
O N - L I N E
Aktywacja receptorów estogenowych wpływa na indukowanie syntezy kolagenu przez fibroblasty, co ma istotny wpływ na jakość, zwartość i gęstość skóry.
11