Afvalzorg financieel jaarverslag 2017 by Afvalzorg

2017

Jaarverslag NV Afvalzorg Holding 2017 inhoud ALGEMEEN

Aanbiedingsbericht van de raad van commissarissen aan de aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Profiel van de onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Samenstelling raad van commissarissen en directie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 JAARVERSLAG NV AFVALZORG HOLDING

Kengetallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Risicomanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Besturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Preventief toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Toezicht achteraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Verantwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Activiteiten, resultaten 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

A LG E M E E N

FinanciĂŤle resultaten nader toegelicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

AFVALZOR G

TOEKOMST

Marktleider storten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Portfolio van activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Expertise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Duurzaam stortbeheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Investeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Personeelsbezetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

JAARREKENING NV AFVALZORG HOLDING

Geconsolideerde balans per 31 december 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Geconsolideerd kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Enkelvoudige balans per 31 december 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 OVERIGE GEGEVENS

Dividendbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Structuurregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Controleverklaring jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

ALGEMEEN AANBIEDINGSBERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN AAN DE AANDEELHOUDERS Hierbij bieden wij u de jaarrekening aan die door de directie van NV Afvalzorg Holding over 2017 is opgesteld. De verklaring van KPMG Accountants N.V. en de Overige gegevens, zoals bedoeld in artikel 393 - respectievelijk artikel 392 - Boek 2 Burgerlijk Wetboek, zijn in de jaarrekening opgenomen. De auditcommissie heeft op 13 april 2018 overleg gevoerd met KPMG, waarbij de jaarrekening 2017 is besproken. In de vergadering van 20 april 2018 heeft de voltallige raad van commissarissen overleg gevoerd met de externe accountant en kennis genomen van zowel de bevindingen van de auditcommissie als het (concept) accountantsrapport van KPMG Accountants N.V. Wij stellen u voor om de jaarrekening 2017 vast te stellen. Daarnaast stellen wij u voor om dĂŠcharge te verlenen aan de directie voor het in 2017 gevoerde beheer en aan de raad van commissarissen voor het gehouden toezicht. Assendelft, 20 april 2018

3 AFVALZOR G

J. Knoll, president-commissaris NV Afvalzorg Holding

A LG E M E E N

Namens de raad van commissarissen,

Profiel van de onderneming Algemeen NV Afvalzorg Holding (hierna: de onderneming) is een structuurvennootschap uit welke hoofde de regeling van toepassing is die is neergelegd in de artikelen 158-164 Boek 2 BW. De aandelen zijn geplaatst bij provinciale overheden: provincie Noord-Holland (90%) en provincie Flevoland (10%).

Missie De onderneming beheert en benut haar locaties - en desgewenst ook die van anderen - op transparante en duurzame wijze waarbij: afval- en grondstoffen verantwoord worden bewerkt, verwerkt en opgeslagen voor toekomstige toepassing; het afvallichaam wordt verduurzaamd om het toekomstige milieurisico te minimaliseren; stortlocaties worden heringericht tot functionele, veilige landschappen. De onderneming beschikt over een netwerk van locaties in Nederland, waarop zij haar storten bewerkingsactiviteiten uitvoert. In toenemende mate deelt de onderneming haar kennis op het gebied van exploitatie, beheer, afwerking en herinrichting van stortlocaties met overheden en andere exploitanten in binnen- en buitenland. De verschillende activiteiten zijn ondergebracht in afzonderlijke juridische entiteiten, waarbij de onderneming over het algemeen (direct of indirect) een beslissende zeggenschap heeft. De onderneming heeft een eenhoofdige statutaire directie, benoemd door de raad van commissarissen. Het management van de onderneming bestaat uit vier personen, waarin naast de statutair bestuurder drie personen zitting hebben met ieder een specifiek

A LG E M E E N

verantwoordelijkheidsgebied. De onderneming heeft circa honderd werknemers in dienst.

AFVALZOR G

De onderneming hecht bij de uitvoering van haar activiteiten veel belang aan zaken als: het bieden van klantgerichte oplossingen; het inzetten op duurzame technieken (onze duurzame ambitie); het zorgvuldig invullen van onze maatschappelijke rol; een werkgeverschap gericht op vitale en betrokken medewerkers; een bedrijfseconomisch verantwoorde bedrijfsvoering, gericht op continuĂŻteit.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) De onderneming voert een actief MVO beleid. De onderneming heeft een meerjarenplan MVO opgesteld en is partner van MVO Nederland. Binnen de sector behoort de onderneming tot de best presterende ondernemingen op het gebied van MVO en milieukwaliteit. De onderneming legt verantwoording af op haar website www.afvalzorg.nl.

Gedragscode In 2017 is de bestaande gedragscode geactualiseerd. Maatschappelijke ontwikkelingen op het gebied van corporate governance, het melden van misstanden en het expliciet benoemen van ongewenst gedrag zijn opgenomen in de geactualiseerde versie van de interne gedragscode.

A LG E M E E N

Juridische structuur NV AFVALZORG HOLDING per 31 december 2017

AFVALZOR G

Samenstelling raad van commissarissen EN DIRECTIE Raad van Commissarissen NV AFVALZORG HOLDING De raad van commissarissen was in 2017 als volgt samengesteld: De heer J. Knoll (president-commissaris) benoeming op 1 januari 2012 herbenoeming op 25 mei 2016 lid remuneratiecommissie

Mevrouw G. van der Lee-Heerkens (lid, tevens plaatsvervangend president-commissaris) benoeming op 21 mei 2014 voorzitter auditcommissie

Mevrouw M. Rookmaker (lid) benoeming in 2010 herbenoeming op 21 mei 2014 A LG E M E E N

voorzitter remuneratiecommissie (tot 1 september 2017)(*)

De heer S.M. van Vliet (lid)

AFVALZOR G

benoeming op 29 mei 2015 De heer van Vliet is benoemd met een versterkt aanbevelingsrecht van de ondernemingsraad NV AFVALZORG HOLDING voorzitter remuneratiecommissie (vanaf 1 september 2017)

De heer T.G. Tiessen (lid) benoeming op 25 mei 2016 lid auditcommissie

(*) overdracht vooruitlopend op beĂŤindiging commissariaat mei 2018 wegens bereiken einde tweede zittingstermijn.

DIRECTIE NV AFVALZORG HOLDING

De heer A.H. Krom, algemeen directeur NV Afvalzorg Holding

Overzicht nevenfuncties(1) leden raad van commissarissen Hieronder volgen de nevenfuncties van de leden van de raad van commissarissen die in 2017 bekleed zijn. Tenzij nadrukkelijk aangegeven betreffen dit bezoldigde functies. De heer J. (Joost) Knoll president-commissaris + lid remuneratiecommissie aandeelhouder /directeur Tyche Management en Beheer BV aandeelhouder/directeur Conservator Tyche Beheer BV / Online Cleaning Technologies / 3D Wearscan / WRS aandeelhouder E-drivers / RentaBob Mevrouw G. (Gonneke) van der Lee-Heerkens lid raad van commissarissen + plaatsvervangend president-commissaris + voorzitter auditcommissie partner Clifton Finance lid Raad van Toezicht Cohaesie Zorg B.V. Mevrouw M. (Margreet) Rookmaker lid raad van commissarissen voorzitter college van bestuur MBO Utrecht lid van de Raad van Commissarissen Oasen De heer S.M. (Steven) van Vliet

bestuur Jane Goodall Institute Nederland (onbezoldigd) De heer T.G. (Ties) Tiessen lid raad van commissarissen + lid auditcommissie statutair bestuurder Tiessen Beheer B.V. (onbezoldigd) chief Financial & Risk Officer a.i. ABN AMRO Verzekeringen te Zwolle (tot februari 2017) assessor Register Certified Board Member te Doorn voorzitter Investment Committee, beursgenoteerde Triodos Multi Impact Fund te Zeist, Triodos Investment Management bestuurslid Nederlandse Vereniging van Financial Executives (NVFE) te Amsterdam (onbezoldigd) voorzitter Raad van Commissarissen, N.V. Pensioen ESC (Ex Shell Pensioenfonds) te Curaรงao (tot 25 juli 2017) lid Raad van Commissarissen en lid auditcommissie, Stichting Trivire, woningcorporatie te Dordrecht (per 12 oktober 2017) lid Raad van Commissarissen Krasnapolsky Hotels en Restaurants NV (onderdeel beursgenoteerde Spaanse NH Hotel Group) te Hoofddorp (per 1 januari 2018)

(I)

Onder nevenfuncties wordt in dit kader verstaan: functies naast het commissariaat bij NV Afvalzorg Holding.

7 AFVALZOR G

Global Business Development Director Marine bij Sodexo Energy & Resources

A LG E M E E N

lid raad van commissarissen + voorzitter remuneratiecommissie

JAARVERSLAG nv afvalzorg holding Kengetallen De volgende kengetallen van de onderneming zijn ontleend aan de geconsolideerde jaarrekening (voor winstverdeling).

Activiteiten en resultaten

(in duizenden euro's)

Bedrijfsopbrengsten

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Bedrijfslasten

AFVALZOR G

2017

2016

37.310

34.333

-27.123

-27.825

Operationeel resultaat (EBITDA)

10.187

6.508

percentage ten opzichte van bedrijfsopbrengsten

27,3%

19,0%

Afschrijvingen materiële vaste activa Bedrijfsresultaat (EBIT)

-2.770

-1.957

7.417

4.551

percentage ten opzichte van bedrijfsopbrengsten

19,9%

13,3%

300

-5.156

1.668

1.366

-3.934

3.208

Financiële baten en lasten Resultaat deelnemingen Belastingen over resultaat Aandeel derden Nettoresultaat percentage ten opzichte van bedrijfsopbrengsten

ACtiviteiten en resultaten genormaliseerd voor incidentele posten Genormaliseerde bedrijfsopbrengsten Genormaliseerde bedrijfslasten Genormaliseerd operationeel resultaat

(in duizenden euro's)

-31

-72

5.420

3.897

14,5%

11,4%

2017

2016

36.848

33.885

-27.391

-27.783

9.457

6.102

percentage ten opzichte van bedrijfsopbrengsten

25,7%

18,0%

Afschrijvingen materiële vaste activa

-2.770

-1.957

Genormaliseerd bedrijfsresultaat percentage ten opzichte van bedrijfsopbrengsten

6.687

4.145

18,1%

12,2%

Specificatie genormaliseerd resultaat voor incidentele posten (in duizenden euro's)

2017

Genormaliseerd bedrijfsresultaat

6.687

4.145

Genormaliseerd financieel resultaat

4.152

5.083

-3.965

3.136

6.874

12.364

Belastingen en aandeel van derden (per saldo) Genormaliseerd resultaat -2.184

-8.873

657

761

Mutatie voorzieningen

Incidentele posten (per saldo)

-356 -1.454

-8.467

5.420

3.897

Nettoresultaat

Enkele balansgegevens

(in duizenden euro's)

Bedrijfsvermogen (= totaal vermogen) Eigen vermogen Eigen vermogen (exclusief aandeel derden)

2017

2016

2015

2014

2013

186.100

179.445

162.844

158.541

152.361

56.653

52.517

49.886

46.277

51.235

56.449

52.278

49.631

46.005

50.989

104.519

104.854

95.999

91.073

81.999

7.942

6.975

21.700

16.053

16.579

Ratio's

2017

2016

2015

2014

2013

Eigen vermogen/bedrijfsvermogen

30,44

29,27

30,63

29,19

33,63

Vlottende activa/vlottende passiva

1,37

2,56

1,85

1,97

Nettoresultaat/eigen vermogen (exclusief aandeel derden)

9,60

7,46

9,83

-6,44

-8,77

2017

2016

2014

2013

Opbrengst stortlocaties

14.517

11.519

8.681

6.658

9.044

Opbrengst producten, bewerkingen en diensten

16.644

18.075

16.266

16.057

11.059

Totaal netto-omzet

31.161

29.594

24.947

22.715

20.103

2017

2016

2015

2014

2013

102

101

Voorzieningen Nettowerkkapitaal (vlottende activa minus vlottende passiva)

Omzetgegevens

(in duizenden euro's)

Medewerkers Per 31 december (absoluut) Per 31 december (effectief ) (in fte's)

2015

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

9 AFVALZOR G

Disconteringsparameters

2016

Grafieken

RESULTAAT NA BELASTINGEN 10.000 8.000

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

in duizenden euro's

6.000

5.420

4.000 2.000 0 -2.000

-2.965

-4.000

-4.474 -6.000 2017

2016

2015

2014

2013

KENGETALLEN RESULTAAT 45 in procenten van de bedrijfsopbrengsten

AFVALZOR G

4.877 3.897

43,6

38,8

27,3 19,9

19,0 13,3 8,1

3,0 0 -15 -30

-37,6 -45

-45,7

-60

EBIT 2017

EBITDA 2016

2015

2014

2013

OMZET NAAR HOOFDACTIVITEITEN 30.000

16.644 18.075

25.000

16.266

22.715

11.519

9.044

8.861 6.658

5.000

2017

2015

2016

2014

2013

Opbrengst producten, bewerkingen en diensten Opbrengst stortlocaties (exclusief intercompany)

ONTWIKKELING GESTORT AFVAL

AFVALZOR G

1.000.000

800.000

in tonnen

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

10.000

24.947

14.517

29.594

15.000

31.161

11.059

20.103

in duizenden euro's

16.057 20.000

600.000

400.000

200.000 812.844

635.906

497.347

450.970

630.925

2017

2016

2015

2014

2013

Governance Algemeen De onderneming heeft een eenhoofdige statutaire directie. Zij wordt benoemd door de raad van commissarissen. De raad van commissarissen geeft de algemene vergadering van aandeelhouders kennis van een voorgenomen benoeming. De onderneming heeft een managementteam bestaande uit vier personen, waarin naast de statutair bestuurder drie personen zitting hebben, die ieder een specifiek verantwoordelijkheidsgebied hebben. De statutair bestuurder is verantwoordelijk voor de leiding van de onderneming, de uitvoering van haar strategie en beleid en het behalen van haar doelstellingen en resultaten.

Benoemingsduur De statutair bestuurder heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

Onafhankelijkheid

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

In het verslagjaar is er geen sprake geweest van enig tegenstrijdig belang tussen de onderneming en de statutair bestuurder. De

AFVALZOR G

onderneming is geen transacties aangegaan waarbij een tegenstrijdig belang aan de orde is, noch heeft de statutair bestuurder enig financieel belang middels aandelenparticipatie in de onderneming of de daaraan gelieerde ondernemingen.

Remuneratierapport Algemeen De raad van commissarissen stelt het beloningsbeleid op voor de statutair bestuurder van de onderneming. Het beloningsbeleid dient door de algemene vergadering van aandeelhouders van de onderneming te worden vastgesteld. Binnen het vastgestelde beloningsbeleid stelt de raad van commissarissen de remuneratie van de statutair bestuurder vast. Beloningsgrondslagen Het beloningsbeleid moet de mogelijkheid bieden om voor de statutaire directie de juiste personen aan te trekken, met zowel de nodige managementkwaliteiten als de vereiste achtergrond en ervaring. Ook dient het beleid de focus op performance en waardegroei van de onderneming te waarborgen, bestuurder(s) te motiveren en te behouden en uitdagend te zijn om hooggekwalificeerde bestuurders voor de onderneming als werkgever te interesseren. Bij de vaststelling van de hoogte en de structuur van de beloning worden onder meer de resultaatontwikkeling, de uitvoering van de strategie, de ontwikkeling van het marktaandeel en voor de onderneming relevante ontwikkelingen in overweging genomen. Om de genoemde uitgangspunten te realiseren is het beleid erop gericht om het beloningspakket te positioneren op een niveau, in de Nederlandse beloningsmarkt voor directeuren, dat passend is voor de onderneming. Hierbij wordt onder meer rekening gehouden met de maatschappelijke functie. De onderneming maakt hierbij gebruik van de zogenaamde Hay-methode voor functiewaardering. De Hay-methode stelt periodiek een functiezwaartebeoordelingsrapport op en vergelijkt dit met soortgelijke functies in de relevante markt. Beloningspakket De totale remuneratie van de statutaire bestuurder van de onderneming bestaat uit: jaarsalaris; variabele beloning; pensioen en overige secundaire arbeidsvoorwaarden.

De raad van commissarissen beschouwt het variabele inkomen als een onderdeel van het totale pakket. De prestatiecriteria waaraan de variabele beloning is gerelateerd zijn afgeleid van de belangrijkste parameters waarop de onderneming wordt gestuurd. De raad van commissarissen zal het beloningspakket periodiek bekijken om zich ervan te verzekeren dat het, zowel in samenstelling als in hoogte, voldoet aan de genoemde remuneratiegrondslagen. Voor het huidige beloningspakket is gekozen om het zogenaamde Q1-niveau (25% verdient minder - 75% verdient meer) binnen de eerdergenoemde beloningsmarkt te volgen. Bij zeer goed functioneren is het mogelijk dat het beloningspakket groeit naar een niveau rond het mediaanniveau (50% verdient minder - 50% verdient meer). Ter toelichting: Jaarsalaris Onder jaarsalaris wordt verstaan het vaste bruto maandsalaris, verhoogd met de vakantietoeslag en eventuele andere vaste componenten.

De statutair bestuurder komt in aanmerking voor een variabele beloning bij het realiseren van vooraf afgesproken doelstellingen. De te realiseren doelstellingen worden vastgelegd in een document tussen de raad van commissarissen en de statutair bestuurder. P ensioen en overige secundaire arbeidsvoorwaarden De onderneming heeft voor haar statutair bestuurder een pakket aan pensioenvoorzieningen (middenloonregeling) en overige secundaire arbeidsvoorwaarden in overeenstemming met het overige personeel. Beloning 2017 De raad van commissarissen heeft medio 2013 een geactualiseerd beloningsbeleid opgesteld inclusief een overgangsregeling. De raad heeft zich hierbij gebaseerd op een door de HayGroup uitgevoerd marktonderzoek en een externe juridische toetsing over de “Wet normering topinkomens in de publieke sector”. Hierbij is vastgesteld dat deze wetgeving niet van toepassing is op de statutair vergadering van aandeelhouders. In de besluitvorming door de algemene vergadering van aandeelhouders is een onderscheid gemaakt tussen het beleid voor de huidige statutair bestuurder (“de persoon”) en een beleid dat gehanteerd wordt bij het ontstaan van een vacature voor deze positie (“de stoel”). Het eerste onderdeel inclusief de overgangsregeling is goedgekeurd, ten aanzien van een mogelijk toekomstig beleid is de besluitvorming aangehouden. Op basis van deze besluitvorming heeft de raad van commissarissen in 2017 invulling gegeven aan haar rol als werkgever. Ten laste van de onderneming zijn de volgende bedragen uitgekeerd: 2017

2016

220.429

Variabele beloning (over respectievelijk 2016 en 2015)

30.354

Kosten pensioen

37.741

35.039

8.352

8.121

296.876

293.943

Bruto jaarsalaris (vast salaris incl. vakantietoeslag)

Kosten zorg en risico Totale remuneratie

Aan de statutair bestuurder wordt door de onderneming een bedrijfsauto (lease auto) ter beschikking gesteld. De fiscale bijtelling 2017 van deze lease auto bedraagt EUR 8.183 (*), (vgl. 2016 EUR 19.788). De statutair bestuurder ontvangt geen vaste onkostenvergoeding.

(*) Als gevolg van vervanging in de loop van het jaar: over de periode 1 januari tot en met 15 maart 2017 EUR 19.788 (op jaarbasis) en over de periode 16 maart tot en met 31 december 2017 EUR 5.129 (op jaarbasis).

AFVALZOR G

bestuurder van de onderneming. Het geactualiseerde beloningsbeleid is op 20 december 2013 voorgelegd aan de algemene

Beloning statutair bestuurder

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Variabele beloning

risicomanagement Risico's en onzekerheden Het nemen van risico’s is inherent aan het ondernemerschap. Door een goede balans te vinden in de risico’s streeft de onderneming naar succes op de lange termijn. De onderneming analyseert risico’s vanuit twee invalshoeken: enerzijds het "bruto risico" anderzijds het "netto risico". De "bruto risico" benadering kijkt vooral naar de impact op de organisatie als een risico zich voordoet. Bij deze beoordeling is het niet interessant welke maatregelen er allemaal genomen worden om het risico te beperken. Een beoordeling van het "bruto risico" is vooral een aandachtgebied van de raad van commissarissen. Het nemen van mitigerende maatregelen om de kans op het daadwerkelijk voordoen van de risico’s te verkleinen is een verantwoordelijkheid die bij de directie en het management van de onderneming ligt.

Risicomanagement en verantwoordelijkheden Risicomanagement is een essentieel element van de Corporate Governance van de onderneming en van haar strategie

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

ontwikkeling. De onderneming tracht middels risicomanagement een redelijke mate van zekerheid te krijgen zodat, ook bij

AFVALZOR G

ongewenste ontwikkelingen, de bedrijfsdoelstellingen kunnen worden gerealiseerd en de verplichtingen jegens onze klanten, aandeelhouders, werknemers en de maatschappij kunnen worden nagekomen. Risicomanagement is geen nieuw aandachtsgebied voor de onderneming. Bij al haar activiteiten wordt door de onderneming een afweging gemaakt van de mogelijke risico’s, de te nemen maatregelen om de ongewenste effecten te mitigeren en de resterende risico’s. De statutair bestuurder is eindverantwoordelijk voor dit risicomanagementproces. De raad van commissarissen stelt, vanuit haar toezichthoudende rol, vast dat er een adequaat systeem is om risico’s tijdig te detecteren en dat voor onderkende risico’s toereikende maatregelen worden genomen om ongewenste effecten te mitigeren.

Risicomanagement 2017 Onder invloed van de aangescherpte aanbevelingen op het gebied van de Corporate Governance regelgeving krijgt risicomanagement een verhoogde aandacht van bestuurders en toezichthoudende organen in Nederland. Deze ontwikkeling heeft de onderneming ertoe gebracht om de veelheid aan bestaande maatregelen systematisch te rangschikken op basis van de vier thema’s van de strategie. Deze insteek sluit goed aan bij het begrip "lange termijn waardecreatie". Dit begrip speelt een prominente rol in de geactualiseerde Corporate Governance Code. Risicomanagement omvat de activiteiten van de onderneming en alle activiteiten waar de holding direct -of indirect- in participeert. Risicomanagement is gebaseerd op een organisatiebrede inventarisatie. Zowel de inventarisatie als het beleid wordt in het management team behandeld. Risicomanagement is geen project maar een vast onderdeel van ons dagelijks opereren. Door de onderneming worden jaarlijks diverse onderzoeken uitgevoerd op uiteenlopende aandachtsgebieden. Deze onderzoeken worden zowel intern als door externe partijen uitgevoerd. In enkele gevallen leiden onderzoeken ("audits") tot certificaten en/of andere vormen van verantwoording. Voortvloeiend uit de "wet op de ondernemingsraden" worden de uitkomsten van bepaalde onderzoeken en eventuele door de directie genomen maatregelen aan de ondernemingsraad aangeboden ter instemming.

Risico houding De onderneming is relatief klein met een sterk gecentraliseerde structuur ten aanzien van bevoegdheden en "control". Duidelijkheid over risicohouding, binnen de grenzen waarin vrijheid van handelen en opereren gewenst is, is bij alle betrokkenen aanwezig. Middels duidelijk vastgelegde bevoegdheden en begrensde vrijheden, in combinatie met dwingend voorgeschreven procedures, vindt besluitvorming over risico’s op het juiste niveau binnen de onderneming plaats. De risicohouding van de onderneming verschilt per aandachtsgebied en per type risico: S trategie Om onze strategische ambities te kunnen waarmaken neemt de onderneming bewust risico’s op het gebied van innovatie, ontwikkeling van nieuwe producten en lange termijn investeringen op de locaties.

Operationeel Ten aanzien van operationele processen tracht de onderneming risico’s met ongewenste milieu effecten met negatieve financiële effecten maximaal te voorkomen. Financieel De onderneming is zich bewust dat zij een aanzienlijk risico loopt op sterk fluctuerende netto jaarwinsten als gevolg van externe ontwikkelingen op de financiële markten. De gevolgen van wisselende rente- en inflatieniveaus op de middellange en lange termijn zijn door de onderneming maar beperkt beïnvloedbaar. De onderneming tracht financiële risico’s zoveel mogelijk te voorkomen en hanteert daartoe een zeer prudent financieel beleid. Het te allen tijde kunnen nakomen van de langlopende verplichtingen ten aanzien van de afwerking en (pre)nazorg van de stortlocaties is één van de hoofdpunten van het financieel beleid. Compliance Het voldoen aan weten regelgeving is uitgangspunt voor alle activiteiten. De onderneming staat medewerkers op geen enkel aandachtsgebied toe dat bepalingen uit voorschriften en regelgeving niet nageleefd worden. Naast milieu- en fiscale

Strategische risico’s De strategische koers van de onderneming is al vele jaren op hoofdlijnen stabiel. De afgelopen jaren zijn er slechts kleine "koerscorrecties" doorgevoerd om in te spelen op externe ontwikkelingen (kansen) en om te anticiperen op mogelijke ongewenste ontwikkelingen (bedreigingen). De onderneming heeft in 2017 veel tijd en aandacht geschonken aan het inzichtelijk maken van haar strategie middels het visualiseren van de 4 strategiedragers. De strategie van de onderneming is gebaseerd op de volgende vier uitgangspunten: •

marktleider storten;

•

portfolio van activiteiten;

•

expertise;

•

duurzaam stortbeheer.

Risico Het bruto risico is dat op termijn de strategie niet - of niet geheel - gerealiseerd wordt. De oorzaak van het niet realiseren kan zowel liggen aan de uitvoering maar kan ook veroorzaakt worden door foutieve aannames bij de bepaling van de strategie. Het benoemen van de gevolgen voor de organisatie bij het niet realiseren van de strategie is slechts in kwalitatieve zin mogelijk. Het kwantificeren van strategische risico’s is op de voorhand niet goed mogelijk en sterk afhankelijk van eventuele aanpassingen van de strategie. Mitigerende maatregelen en het netto risico Hoewel de strategische lijn al jaren stabiel is, wordt er elk jaar een diepgaande beoordeling uitgevoerd van zowel externe ontwikkelingen (maatschappelijke-, markt en economische bewegingen) als organisatorisch ontwikkelingen en de daaruit voortvloeiende effecten voor de strategie. De organisatie actualiseert haar (markt)kennis continu door de dagelijkse contacten met de markt, de branche organisaties en andere informatiekanalen. De uitkomsten van de jaarlijkse strategische verkenning worden gedeeld en bediscussieerd met de beide aandeelhouders, de raad van commissarissen en de ondernemingsraad. Het toetsen van de aannames bij de bepaling van de strategie is daarmee geborgd. Het niet realiseren van de strategie als gevolg van de uitvoering wordt omschreven bij de operationele risico’s. Strategische risico’s die voortvloeien uit een "change of ownership" situatie zijn niet actueel en de mogelijke effecten voor de organisatie zijn te divers om verder te concretiseren.

Operationele risico’s en compliance Uitgaande van de strategie voert de onderneming vele operationele activiteiten uit op zowel de eigen locaties als op locaties van derden. De onderneming onderkent specifieke risico’s op het gebied van locatiegebruik, veiligheid en milieu en meer universele risico’s op het gebied van marktontwikkelingen en financiële verantwoording.

15 AFVALZOR G

Risico’s financiële instrumenten De risico’s die samenhangen met financiële instrumenten worden specifiek toegelicht op pagina 65 van dit jaarverslag.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

aandachtsgebieden geldt dit ook op het gebied van arbeidswetgeving en meer specifiek op het gebied van persoonlijke veiligheid.

In het kader van risicomanagement zijn de volgende risico’s -of kansen- onderkend (opsomming niet limitatief ): •

Marktontwikkelingen en afvalaanbod (tarieven, concurrentie ontwikkelingen);

•

Verkrijging van vergunningen, bestemmingsplannen;

•

Realisatie van capaciteit;

•

Omgevingsklachten (geur, geluid);

•

Naleven van locatiebepalingen en werkvoorschriften;

•

Ongewenste activiteiten op een of meerdere locaties;

•

Het voldoen van product specificaties aan eisen klanten of voorschriften;

•

Uitkomsten pilot duurzaam storten;

•

Adequate personele bezetting (krapte op de arbeidsmarkt en vergrijzing);

•

Cybercriminaliteit en discontinuïteit IT;

•

Fraude- en niet integer handelen;

•

Wijzigingen wetgeving (milieu en fiscaal).

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Risico

AFVALZOR G

De bruto operationele risico’s laten zich vooral vertalen naar omzetderving, te maken kosten, imagoschade en voor de personele bezetting mogelijke continuïteitsproblemen voor specifieke (deel)activiteiten. Mitigerende maatregelen en het netto risico De onderneming streeft er naar om ten aanzien van bedrijfsrisico’s "in control" te zijn en daarover periodiek te rapporteren. Fraude, corruptie en niet-integer handelen worden daarbij beschouwd als bedrijfsrisico’s die iedere dag kunnen voorkomen. Dergelijke risico’s kunnen schade voor de onderneming met zich meebrengen op zowel financieel gebied als op het gebied van reputatie- en imagoschade. De onderneming legt periodiek verantwoording af over bedrijfsrisico’s en de mate waarin deze worden beheerst. De basis van alle activiteiten die de directie en de medewerkers van de onderneming uitvoeren, om de strategie van de onderneming te effectueren, kan worden getypeerd als “gecontroleerd vertrouwen”. Het zogenaamde “Trust but verify” principe. De gedachte van “goed bestuur”, onder andere verwoord in de "Code Wijffels" (2005) "Doe de goede dingen en doe de dingen goed" wordt binnen de onderneming middels de volgende maatregelen verder vormgegeven: •

Strategie gericht op maximale beïnvloeding van weten regelgeving om een "gelijk speelveld" te behouden of te herstellen.

•

Met lokale overheden en bevoegd gezag is een intensief contact om de noodzakelijke procedures bij het aanvragen en wijzigen van vergunningen en bestemmingsplannen adequaat te doorlopen. Een systematische bewaking van termijnen en doorlooptijden is een vast onderdeel van de verantwoordelijke medewerker binnen de organisatie.

•

Binnen de organisatiestructuur is sprake van een strikte functiescheiding tussen de voor de locatie verantwoordelijke afdeling en de afdeling die de feitelijke activiteiten uitvoert (verhuurder versus huurder). Signalering van capaciteitsvraagstukken vanuit de exploitatie wordt door de voor de locatie verantwoordelijke afdeling omgezet naar investeringsvoorstellen.

•

De organisatie kent een toereikende klachtenregistratie zowel vanuit de omgeving (omwonenden) als vanuit de eigen organisatie (arbeidsgerelateerde klachten, veiligheid en milieu en compliance). Geregistreerde klachten worden afhankelijk van de aard van de klacht, afgehandeld door de voor de locatie verantwoordelijke afdeling, de KAM-coördinator of de directie.

•

Ten aanzien van de bedrijfsactiviteiten is er sprake van functiescheiding tussen de primaire vastlegging van de prestatie (registratie van de logistieke gegevens), de commerciële afspraken en contracten, de facturering, de incasso en de verantwoordingsinformatie.

•

Aanvullend op de functiescheiding werkt de onderneming met een stelsel van repressieve controlemaatregelen en preventieve maatregelen in de ICT-omgeving. Ten aanzien van de detectie van cyberdreigingen en andere beveiligingsaspecten maakt de onderneming gebruik van gespecialiseerde bedrijven.

•

De juistheid van de kosten wordt geborgd door een stelsel van autorisatieprocedures aangevuld met een budgetsysteem, verantwoordingsinformatie en aanvullende repressieve controlemaatregelen.

•

Naast een veelheid aan preventieve maatregelen laat de onderneming ook door middel van onafhankelijke externe emissiemetingen en extern uitgevoerde gezondheidskeuringen voor het personeel (PMO’s) continu de effecten meten.

Voorgaande maatregelen in combinatie met een actief personeelsbeleid gericht op ontwikkeling van kennis en kunde, vitaliteit en betrokkenheid dragen zorg voor een bedrijfsvoering die "in control" is.

Financiële risico’s Renterisico Door het langlopende karakter van haar activiteiten en de hieruit voortvloeiende verplichtingen, heeft de onderneming een relatief vreemde balansopbouw. De balans kent aan de passief-zijde een forse post aan voorzieningen met daar tegenover een beleggingsportefeuille van materiële omvang. Dit vloeit voort uit de doelstelling van de onderneming, dat zij te allen tijde haar langlopende verplichtingen wil kunnen nakomen ten aanzien van de afwerking en (pre)nazorg van de stortlocaties. Gezien de onvoorspelbaarheid van de financiële markten is er zowel ten aanzien van het beleggingsrendement als ten aanzien van de waardering van de voorzieningen een risico aanwezig. De bij de waardering van de voorzieningen gehanteerde disconteringsfactor wordt ontleend aan actuele rentecurves. Wijzigingen in de actuele rentecurves ten opzichte van het voorgaande boekjaar kunnen

Mitigerende maatregelen: •

De onderneming stemt haar beleggingsbeleid af op de verplichtingenstructuur. Met behulp van een asset liability management (ALM) studie wordt inzichtelijk gemaakt hoe de beleggingsportefeuille vormgegeven dient te worden om het risico dat op de lange termijn niet aan de verplichtingen voldaan kan worden te beperken. Als uitvloeisel van de ALM-studie stemt de onderneming de rentetypische looptijden van de vastrentende waarden af op de looptijden van de verplichtingen, zodat de rentegevoeligheid overeenkomstig is met die van de voorzieningen.

•

Indien gewenst (bijvoorbeeld in een omgeving met historisch lage renteniveaus) kan hier van afgeweken worden en kan de onderneming kortere looptijden aanhouden om het renterisico in de beleggingsportefeuille te beperken. Daarnaast kunnen obligaties en leningen met een variabele rentevergoeding deel uitmaken van de portefeuille.

•

De onderneming houdt een groter volume aan beleggingen aan dan zij aan voorzieningen heeft, waardoor een zeker buffervermogen aanwezig is. Hiermee kunnen schommelingen op financiële markten opgevangen worden.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

leiden tot aanzienlijke mutaties in het financieel resultaat.

De onderneming loopt risico op tekorten in de provinciale nazorgfondsen tot het moment waarop de eeuwigdurende nazorgverantwoordelijkheid van haar gesloten stortlocaties wordt overgedragen aan de provincies. De belangrijkste oorzaken voor het mogelijk optreden van deze tekorten liggen in de verhoging van de benodigde doelvermogens door een verlaging van de rekenrente vanwege het niet realiseren van de beoogde beleggingsrendementen. Dit risico ziet op de stortlocaties Nauerna, Wieringermeer, Zeeasterweg, Schoteroog, Hollandse Brug en Braambergen. Zij zijn allen nog niet aan de provinciale nazorgfondsen overgedragen. Een verlaging van de rekenrente in reële termen met één tiende procentpunt heeft een verhogend effect op de doelvermogens van ongeveer 5%. In absolute termen laat het risico zich moeilijk kwantificeren, mede omdat de meeste nazorgplannen geactualiseerd dienen te worden en daaruit nieuwe (naar verwachting lagere) doelvermogens volgen. Het totaal aan door de provincies berekende doelvermogens naar de stand per eind 2017 bedraagt € 127,5 miljoen. Volgens de huidige prognoses dient hiervan € 111,4 miljoen in 2030 of later bereikt te zijn. Het reeds bij de provincies opgebouwde fondstotaal bedraagt per eind 2017 naar verwachting ongeveer € 55 miljoen. Inflatierisico Bij de waardering van de voorzieningen wordt rekening gehouden met toekomstige prijsontwikkelingen. De onderneming maakt hierbij gebruik van lange termijn inflatiecurves. Wijziging in de inflatieverwachtingen kan leiden tot aanpassing van de benodigde voorzieningen en daarmee tot aanzienlijke mutaties in het resultaat. Mitigerende maatregelen: •

De inflatiecomponent maakt onderdeel uit van de ALM-studie. Afdekking van het inflatierisico vindt haar vertaling in de keuze voor beleggingsinstrumenten in de beleggingsportefeuille die een zekere mate van inflatiecompensatie bieden, zoals inflatiegerelateerde obligaties en vastgoed.

AFVALZOR G

Risico tekorten provinciale nazorgfondsen

Debiteurenrisico De onderneming kent een beleggingsportefeuille van materiële omvang. De ter beschikking staande gelden worden bij diverse financiële instellingen belegd. Daarnaast heeft de onderneming, vanuit haar kernactiviteiten, vorderingen op haar klanten. Voor beide posten is er een risico aanwezig dat de tegenpartij niet aan haar financiële verplichting kan voldoen en de onderneming haar tegoeden moet afboeken. Mitigerende maatregelen: •

Voor de beleggingen kiest de onderneming voor tegenpartijen met een AAA- en AA-rating, met limieten per partij en een zeer hoge mate van spreiding voor debiteuren met een lagere investment grade rating.

•

Voor handelsvorderingen geldt dat er een preventieve controle plaatsvindt van de kredietwaardigheid van een individuele klant.

•

Een strikte debiteurenbewaking met een passend incassobeleid maakt onderdeel uit van het dagelijks opereren.

Koersrisico zakelijke waarden

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

In de beleggingsportefeuille zijn zakelijke waarden opgenomen in de vorm van aandelen-, vastgoed- en grondstoffenfondsen. De

AFVALZOR G

waardering van deze beleggingen is afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten. De koersontwikkelingen kunnen zowel een positieve als negatieve richting hebben en zij zijn naar hun aard in beginsel volatieler dan die van vastrentende waarden. De vastgoedfondsen zijn niet-beursgenoteerd, waardoor de verhandelbaarheid lager is. Er is hierdoor in beginsel meer onzekerheid over de prijsvorming en er bestaat een potentieel risico ten aanzien van de juistheid van de waardering. De in dit kader door de beheerder getroffen maatregelen geven echter aanleiding om voldoende vertrouwen te hebben in een correcte waardering. Mitigerende maatregelen: •

Voor de zakelijke waarden wordt gebruik gemaakt van fondsen, waardoor het effect van een waardedaling van een individuele zakelijke waarde zeer beperkt is. De participatie in zakelijke waarden in de strategische asset allocatie is beperkt tot een maximum van 30%. Er vindt geen afdekking van marktrisico plaats.

Valutarisico De onderneming heeft een deel van haar beleggingsportefeuille ingevuld met stukken die, al dan niet onderliggend, in andere valuta worden gewaardeerd dan de euro. Omdat de verplichtingen van de onderneming eurogerelateerd zijn, loopt de onderneming hier valutarisico op. Mitigerende maatregelen: •

Valutarisico’s zijn tot vooraf in het treasurystatuut gestelde grenzen toelaatbaar. Boven deze niveaus wordt het valutarisico afgedekt met behulp van derivaten, maar ook onder de gestelde grenzen kan voor afdekking gekozen worden. Gedurende het verslagjaar heeft afdekking van het risico met betrekking tot de US-dollar, de Noorse en Deense kroon plaatsgevonden. Deze afdekkingen zijn kort voor het jaareinde geëxpireerd, waardoor op balansdatum geen posities in valutaderivaten aanwezig waren.

Besturen Als niet beursgenoteerde onderneming streeft Afvalzorg goed bestuur, toezicht en een adequate verantwoording na. De bepalingen uit de Corporate Governance Code zijn bepalend voor de inrichting van de organisatie en werking van de diverse organisatieonderdelen. Voor zowel de raad van commissarissen als voor de statutair bestuurder wordt een bezoldigingsbeleid vastgesteld door de algemene vergadering van aandeelhouders. De raad van commissarissen vervult de rol van werkgever van de statutair bestuurder. De onderneming doet op transparante wijze verslag van de bezoldigingen van de bestuurder en het toezichthoudend orgaan.

De externe accountant wordt door de algemene vergadering van aandeelhouders benoemd en brengt verslag uit aan zowel de raad van commissarissen als aan de statutair bestuurder. Conform de aanbeveling wordt het auditplan van de externe accountant vooraf besproken met de raad van commissarissen. De externe accountant kan over zijn verklaring omtrent de getrouwheid van de jaarrekening worden bevraagd door de algemene vergadering. De externe accountant woont daartoe deze vergadering bij en is bevoegd daarin het woord te voeren. Beide aandeelhouders hebben aangegeven de aanwezigheid van de externe accountant in de vergadering van 25 mei 2018 niet noodzakelijk te vinden. De verantwoordelijkheid voor het voorkomen en detecteren van fraude berust bij de met de corporate governance belaste personen en meer specifiek bij het management van de onderneming. De raad van commissarissen houdt toezicht op de organisatie als geheel en kan zich desgewenst laten informeren door de externe accountant of laten bijstaan door andere gespecialiseerde organisaties.

Interne auditfunctie

•

Opnemen van een ‘in control statement’ in het bestuursverslag

•

Plaatsen van de gedragscode op de website van de onderneming

De omvang van de organisatie is zodanig dat het niet efficiënt is om een separate interne audit afdeling, in de traditionele zin, in de organisatie in te bedden. De interne controle activiteiten zijn ondergebracht bij de centrale stafafdeling BIAC (bedrijfsinformatie, administratieve organisatie en control). De betrokken medewerkers van deze afdeling participeren in het overleg van de auditcommissie en staan bij de uitvoering van hun reguliere werkzaamheden in contact met de externe accountant en andere gespecialiseerde adviseurs. Het verantwoordelijk management toetst minimaal eenmaal per jaar of de diverse activiteiten op een voldoende niveau beheerst worden. Middels een stelsel van organisatorische maatregelen en een adequate verantwoordingssystematiek kan het management zich een oordeel vormen. Voor de jaarrekening 2018 wordt een format uitgewerkt waarop dit oordeel ook tot uitdrukking gebracht kan worden in het financieel jaarverslag. Eind 2017 is door de onderneming een nieuwe gedragscode opgesteld. Na een intern introductieprogramma zal de gedragscode op de website van de onderneming geplaats worden. Afvalzorg vindt het van belang dat de nadruk sterk ligt op het voorkomen van fraude en ander ongewenst gedrag. Dit betekent in de praktijk dat de onderneming streeft naar een cultuur van integriteit en ethisch gedrag.

Preventief toezicht Een adequate administratieve organisatie en daarin opgenomen maatregelen van interne controle zijn de belangrijkste instrumenten om bandbreedtes waarbinnen individuele medewerkers kunnen opereren, in te perken. Goede taak- en functiebeschrijvingen in combinatie met begrensde bevoegdheden geven hier verder aanvulling aan. Een ideale situatie van preventief toezicht (100% risico afdekking) bestaat niet. De onderneming streeft wel nadrukkelijk een adequaat niveau na. De onderneming is zich bewust van beperkingen die voortvloeien uit de (beperkte) omvang van de onderneming en beperkingen die het gebruik van standaard software soms met zich meebrengen. Daar waar preventieve maatregelen tekort schieten worden aanvullende repressieve maatregelen getroffen. De onderneming maakt daarbij keuzes op basis van interne risico-inventarisaties en aanbevelingen van de raad van commissarissen en de externe accountant.

19 AFVALZOR G

•

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Op de volgende drie aandachtsgebieden wijkt de onderneming af van de aanbevelingen:

Toezicht achteraf Middels het stellen van "normen", bijvoorbeeld een door de raad van commissarissen goedgekeurde begroting, een goedgekeurd treasurystatuut, afdelingsbudgetten of prestatieafspraken van meer kwalitatieve aard kan de uitvoering getoetst worden. Op financieel gebied kiest de onderneming ervoor om de voornaamste entiteiten te laten controleren door een externe accountant. Entiteiten waar derden in participeren worden ook gecontroleerd, tenzij partijen in gezamenlijkheid hebben besloten hiervan af te zien. Hoewel deze keuze tot hogere kosten leidt wordt door de geringe omvang van onderliggende entiteiten wel gewerkt met een veel fijnmazigere controletolerantie voor de geconsolideerde jaarrekening. Externe accountantscontrole is niet specifiek gericht op het ontdekken van fraude maar vormt wel een extra toets op ongewenste transacties. Door de omvang van de onderneming vindt er ook een vorm van ongestructureerd toezicht plaats: "sociale controle". Veel van de activiteiten zijn op detailniveau bekend op zowel managementteam- en directieniveau als bij centrale stafafdelingen. Met name de centrale afdeling BIAC ("bedrijfsinformatie administratieve organisatie en control") voert specifieke controlewerkzaamheden uit.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Verantwoorden

AFVALZOR G

Bovenstaande maatregelen worden versterkt door middel van actief toezicht door de met governance belaste personen. Zowel de raad van commissarissen als geheel, als meer specifiek de auditcommissie, besteedt gedurende het jaar voldoende aandacht aan de beheersing binnen de organisatie. De statutair bestuurder en de raad van commissarissen laten zich daarover desgewenst informeren door de externe accountant en indien van toepassing door middel van een lawyers letter. De onderneming is een transparante organisatie en verantwoordt zich middels uitgebreide kwartaalrapportages en verantwoording over lopende projecten richting raad van commissarissen (continu) en algemene vergadering van aandeelhouders (periodiek). Uitoefening van toezicht door de met governance belaste personen houdt onder meer in dat rekening wordt gehouden met de mogelijkheid van "management override controls" op het gebied van verslaggeving. Hieronder wordt verstaan de mogelijkheid om interne beheersingsmaatregelen of andere vormen van ongeoorloofde beĂŻnvloeding van het proces van financiĂŤle verslaggeving te doorbreken. Naast de eerder genoemde externe controle rapporteert de onderneming jaarlijks aan de auditcommissie alle belangrijke jaarrekening items waarbij een subjectieve inschatting bepalend is voor de omvang van de vermogenscomponent of de jaarwinst. Hiermee wordt het risico van "management override controls" op het gebied van verslaggeving voor een belangrijk deel gemitigeerd.

Activiteiten, resultaten 2017 en ontwikkelingen Organisatie De onderneming beschikt over een netwerk van locaties in Nederland, waarop zij storten bewerkingsactiviteiten uitvoert. In toenemende mate deelt de onderneming haar kennis op het gebied van exploitatie, beheer, afwerking en herinrichting van stortlocaties met overheden en andere exploitanten in binnen- en buitenland. De onderneming bedient een breed pallet aan klanten waarbij de categorie zakelijke ondernemingen op het gebied van verwerking van secundaire grondstoffen en grote landelijk opererende afvalinzamelbedrijven verantwoordelijk zijn voor een belangrijk deel van de omzet van de storten bewerkingsactiviteiten. Met zowel lokale overheden als met particuliere bedrijven worden projecten op het gebied van nazorgactiviteiten uitgevoerd. Op beperkte schaal worden adviesprojecten in het buitenland uitgevoerd. Deze projecten vloeien veelal voort uit samenwerkingsprojecten tussen de Nederlandse rijksoverheid en buitenlandse overheidsinstanties. NV Afvalzorg Holding is een structuurvennootschap uit welke hoofde de regeling van toepassing is neergelegd in de artikelen 158-164 Boek 2 BW. De aandelen zijn geplaatst bij provinciale overheden: de provincie Noord-Holland (90% participatie) en de provincie

De onderneming heeft een eenhoofdige statutaire directie, benoemd door de raad van commissarissen. Het management van de onderneming bestaat uit vier personen, waarin naast de statutair bestuurder drie personen zitting hebben met ieder een specifiek verantwoordelijkheidsgebied. De onderneming heeft circa honderd werknemers in dienst. Per 1 januari 2017 zijn de activiteiten op het gebied van Marketing en Communicatie in een aparte afdeling ondergebracht. De door deze nieuwe afdeling uit te voeren werkzaamheden maakten tot genoemde datum onderdeel uit van de afdelingen Verwerking (sales) en Staf en Control (PR en Communicatie). Voor deze aanpassing in de organisatie is gekozen omdat de klant steeds meer centraal staat. De afvalmarkt ontwikkelt zich in de richting waarbij een specifieke klantvraag wordt vertaald naar een efficiĂŤnte en duurzame totaaloplossing die verder gaat dan het verwerken van de aangeboden afvalstoffen. Hiervoor is een heel andere benadering nodig. Die ontwikkeling heeft consequenties voor het hele bedrijf en kan daarom het beste centraal worden aangestuurd. De organisatie werkt met een functionele indeling waarbij de medewerkers werkzaam zijn bij een van de volgende afdelingen: Afdeling Verwerking (manager Hans Teunissen): deze afdeling is verantwoordelijk voor de meeste commerciĂŤle activiteiten waaronder de storten bewerkingsactiviteiten; Afdeling Beheer en Nazorg (manager Harm Ritsema): deze afdeling is verantwoordelijk voor het beheer van de eigen locaties. Daarnaast zijn de nazorgactiviteiten bij deze afdeling ondergebracht; Afdeling Ontwikkeling (manager Bert Krom): deze afdeling is actief op het gebied van marketing en communicatie, innovatie, weten regelgeving, landschapsontwikkeling en lange termijn ontwikkeling. Ook de activiteiten op het gebied van KAM zijn bij deze afdeling ondergebracht; Afdeling Staf en Control (manager Rob Hesselink): deze afdeling is verantwoordelijk voor beleid en uitvoering van alle ondersteunende processen van de organisatie. Daarnaast vervult deze afdeling een belangrijke rol bij de interne beheersmaatregelen die de onderneming heeft getroffen. Belangrijke elementen van het gevoerde beleid zijn: Het bieden van klantgerichte oplossingen; Het inzetten op duurzame technieken (onze duurzame ambitie); Het zorgvuldig invullen van onze maatschappelijke rol; Een werkgeverschap gericht op vitale en betrokken werknemers; Een bedrijfseconomisch verantwoorde bedrijfsvoering, gericht op continuĂŻteit.

21 AFVALZOR G

onderneming over het algemeen (direct of indirect) een beslissende zeggenschap heeft.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Flevoland (10% participatie). De verschillende activiteiten zijn ondergebracht in afzonderlijke juridische entiteiten, waarbij de

Financiële resultaten op hoofdlijnen Het boekjaar 2017 is afgesloten met een netto winst van afgerond € 5,4 miljoen. De realisatie over 2017 wijkt daarmee, in positieve zin, fors af van zowel het voor 2017 begrote resultaat van € 3,1 miljoen als van het behaalde resultaat over het boekjaar 2016. Deze positieve ontwikkeling laat zich als volgt toelichten: Bedrijfsopbrengsten € 37,3 miljoen (vgl. 2016: € 34,3 miljoen) Algemeen In de gehele breedte zien we een toename in het aanbod van afvalstromen. Belangrijke reden hiervoor is de economische vooruitgang in Nederland. Bij een belangrijk deel van onze afvalstromen stijgt het aanbod, op het moment dat de economie zich verbetert, omdat deze stromen direct of indirect te maken hebben met de ontwikkeling in bijvoorbeeld de GWW-sector (grond/reinigingsresidu uit saneringen/bouwwerkzaamheden en tapijtresten door groei uit de bouw/verbouw-sector). Opbrengst stortlocaties (€ 14,5 miljoen, ca. 813 Kton)

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

De economische groei zien we ook terug in het aanbod van brandbaar afval, dat met ontheffing wordt gestort. Er is een tekort aan

capaciteit bij de AEC’s , mede door import van afval uit het buitenland, en voor sommige segmenten is de recyclingcapaciteit nog niet voldoende om de groei in aanbod te kunnen verwerken. Het vangnet storten is dan vaak de enige optie. Naast een groei in aanbod van bestaande klanten, hebben wij in 2017 ook te maken gehad met het aanbod van (grote) klanten die niet in de begroting zijn opgenomen. Klanten die in voorgaande jaren aan hebben gegeven dat zij om bedrijfseconomische redenen naar andere (goedkopere) mogelijkheden zouden kijken voor het storten van het slib, hebben in 2017 toch significante stromen aangeleverd. Naast het tarief is ook de mogelijkheid van logistieke optimalisatie veelal doorslaggevend voor de keuze van klanten. Ook problemen bij bestaande afzet (capaciteit) of kwaliteit van het afval, hebben in 2017 gezorgd dat klanten toch besloten hun afval bij de onderneming te storten. Dergelijke ontwikkelingen zijn in deze omvang bij het opstellen van de begroting 2017 niet voorzien. Door bovenstaande ontwikkelingen is de omzet stortlocaties met circa € 3,0 toegenomen ten opzichte van de omzet over 2016.

AFVALZOR G

Opbrengst producten, bewerkingen en diensten (€ 16,6 miljoen) De opbrengst producten, bewerkingen en diensten is ten opzichte van 2016 per saldo afgenomen met circa € 1,5 miljoen. De afname is enerzijds het gevolg van incidenteel hoge omzetten in 2016 bij de bedrijfsonderdelen Osdorp Beheer BV (h.o.d.n. Afvalzorg Bouwstoffen) en Afvalzorg Immobilisatie BV. De hoge omzetten in 2016 zijn hoofdzakelijk toe te schrijven aan de levering aan en de verwerking van bodemassen ten behoeve van het bedrijfsterrein op de locatie Nauerna. De over 2017 gerealiseerde omzet van deze twee bedrijfsonderdelen wordt als een normaal omzetniveau beschouwd. Het effect van het project bedrijfsterrein bedraagt in 2017 een € 3,5 miljoen lagere omzet dan over 2016 is gerealiseerd. De omzet van de overige bedrijfsonderdelen is ten opzichte van 2016 per saldo toegenomen met circa € 2,0 miljoen. De omzet van Transport- en aannemingsbedrijf J.B. Rutte BV (h.o.d.n. Afvalzorg Grondstromen Limburg) nam met circa € 0,6 miljoen toe ten opzichte van 2016. Deze toename is vooral gerealiseerd door de locatie Belvédère in Maastricht, die in 2017 voor het eerst een volledig jaar in exploitatie was. NV Grondbankcombinatie heeft in 2017 een goed jaar gedraaid waarbij een omzetgroei ten opzichte van 2016 is gerealiseerd van circa € 0,8 miljoen. Daarnaast is de omzet van Afvalzorg Bodemservice BV (h.o.d.n. Bodemzorg) met circa € 0,5 miljoen toegenomen. Deze toename wordt vrijwel volledig veroorzaakt door de afwikkeling van het project "Oosteinderpoel". De afwikkeling van dit specifieke project heeft overigens ook geleid tot een stijging van de kosten van een vrijwel gelijke omvang. De gerealiseerde omzet 2017 van de overige bedrijfsonderdelen is vergelijkbaar met de omzet over 2016. De verdere groei van de activiteiten is in 2017 vooral gerealiseerd in diverse samenwerkingsverbanden tussen de onderneming en derden. De samenwerkingsverbanden zijn veelal middels een 50% participatie in een vennnootschap onder firma vorm gegeven. De financiële effecten van de groei van de activiteiten komt tot uitdrukking in een toename van de post “Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen”.

Directe kosten € 16,6 miljoen (vgl. 2016: € 17,8 miljoen) Ondanks de toename van bedrijfsactiviteiten zijn de directe kosten per saldo met € 1,2 miljoen gedaald. De lagere omvang van activiteiten van de bedrijfsonderdelen Osdorp Beheer BV (h.o.d.n. Afvalzorg Bouwstoffen) en Afvalzorg Immobilisatie BV zijn onder de opbrengsten toegelicht. De directe kosten van deze twee bedrijfsonderdelen daalden ten opzichte van 2016 met € 2,9 miljoen. Mede als gevolg van de afwikkeling van het project Oosteinderpoel stegen de kosten van Afvalzorg Bodemservice BV (h.o.d.n. Bodemzorg) met € 0,3 miljoen. De kosten van Transport- en aannemingsbedrijf J.B. Rutte BV (h.o.d.n. Afvalzorg Grondstromen Limburg) namen met circa € 0,5 miljoen toe ten opzichte van 2016. Deze stijging wordt veroorzaakt door de nieuwe locatie Belvédère en de groei van de activiteiten. De forse stijging van de stortactiviteiten zorgde voor een toename van de directe kosten bij het bedrijfsonderdeel Afvalzorg Deponie BV. Naast deze toename van € 0,6 miljoen namen de locatielasten van dit bedrijfsonderdeel toe met ruim € 0,4 miljoen.

De stijging van de bedrijfslasten ten opzichte van 2016 wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de toename van de verschillende activiteiten. De hoogte van de afschrijving van de stortlocaties wordt bepaald door de aanvoer in een jaar. Door de forse aanvoer in 2017 zijn de afschrijvingen binnen het bedrijfsonderdeel Afvalzorg Deponie BV met € 0,9 miljoen toegenomen. De toename van activiteiten, zowel in de eigen bedrijfsonderdelen als in de diverse samenwerkingsverbanden, heeft geleid tot een hoge werkdruk. Daarnaast is reeds in voorgaande jaren een kwaliteitsverbeteringstraject ingezet op diverse aspecten van de bedrijfsvoering. De met deze ontwikkelingen noodzakelijke uitbreiding van personeel heeft, in combinatie met reguliere salarisstijgingen, geleid tot een toename van de personeelskosten met circa € 0,4 miljoen. De toename bestaat voor circa € 0,2 miljoen uit gestegen sociale- en pensioenlasten en voor circa € 0,3 miljoen uit gestegen loon- en salariskosten. De overige bedrijfskosten bleven vrijwel op het niveau van 2016.

AFVALZOR G

De financiële positie van de onderneming per balansdatum: De liquiditeit van de onderneming geeft een indicatie van de mate waarin de onderneming in staat is om op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeit van de onderneming is goed. Ook de omvang van het werkkapitaal van de onderneming geeft een indruk van de mate waarin de onderneming in staat is om aan haar lopende financiële verplichtingen te voldoen. Onder netto-werkkapitaal verstaat de onderneming het verschil tussen de vlottende activa en de kortlopende schulden. De omvang van het netto werkkapitaal is goed. Solvabiliteit, dit betreft de verhouding tussen het eigen vermogen van de onderneming en het totaal vermogen. De solvabiliteit bedraagt per 31 december 2017 ruim 30% en is daarmee goed te noemen.

Bovengenoemde begrippen laten zich als volgt weergeven:

Positie per 31 december Liquide middelen

(in duizenden euro's)

2017

2016

2015

12.643

12.753

25.403

Netto-werkkapitaal

7.942

6.975

21.700

Solvabiliteit

30,44

29,27

30,63

9,60

7,46

9,83

Rendement EV

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Bedrijfslasten € 13,3 miljoen (vgl. 2016: 12,0 miljoen)

Informatievoorziening en automatisering De onderneming houdt zich bezig met het storten van afval, het bewerken en verhandelen van granulaire stromen en het verlenen van gespecialiseerde diensten. De onderneming maakt bij veel van deze activiteiten gebruik van geautomatiseerde informatiesystemen en vertakte informatieketens. Betrouwbaarheid van de systemen waardoor continuïteit in de bedrijfsvoering wordt geborgd is uitgangspunt van het ICT en informatiebeleid van de onderneming. Ook in 2017 is waar mogelijk gekozen voor de toepassing van hardware en standaard software oplossingen van leveranciers met een bewezen betrouwbaarheid. Met deze keuze wordt niet alleen invulling gegeven aan de eisen op het gebied van betrouwbaarheid en continuïteit maar ook ten aanzien van een kostenefficiënte uitvoering van de ICT aandachtgebieden. De onderneming is zich ervan bewust dat een veilige en betrouwbare ICT omgeving geen vanzelfsprekendheid is. De afgelopen jaren zijn er wereldwijd en met een toenemende regelmaat, cyberaanvallen uitgevoerd op de systemen van grote, professioneel georganiseerde bedrijven en (overheids)instellingen. Cyberdreigingen zijn daarmee nog nadrukkelijker op de agenda geplaatst van de onderneming. De onderneming is zich ervan bewust dat zij een relatief kleine organisatie is en dat zij niet zelfstandig in staat is om alle ontwikkelingen in het dynamische veld van cybercriminaliteit te volgen. De onderneming laat zich zowel bij de onderzoeken als bij de implementatie van

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

maatregelen bijstaan door gespecialiseerde bedrijven. Naast het specifieke aandachtsgebied "cyberdreigingen" heeft de onderneming in

AFVALZOR G

2017 een toekomstgericht onderzoek laten uitvoeren naar de (gewenste) IT ontwikkelingen en de daarbij passende IT structuur voor de komende jaren.

Externe audits en advisering De onderneming voert een actief beleid uit ten aanzien van risicodetectie en streeft een adequaat stelsel van administratieve organisatie en interne beheersmaatregelen na. Vanuit weten regelgeving, vergunningseisen en reguliere controles op het gebied van financiële- of fiscale controles worden met grote regelmaat specifieke aandachtgebieden extern gecontroleerd. Zoals ook hierboven onder "Informatievoorziening en automatisering" reeds is gememoreerd is de onderneming zich bewust van haar omvang en de beperkingen die dat mogelijk oplegt op het gebied van kennis en ervaring op gespecialiseerde deelgebieden. De onderneming laat zich dan ook met enige regelmaat auditen en/of adviseren door externe gespecialiseerde ondernemingen. Resultaten van de audits of ontvangen adviezen worden onder de aandacht gebracht van de directie en het management en worden indien relevant gedeeld met de raad van commissarissen.

Financiering De onderneming maakt op balansdatum zeer beperkt gebruik van externe financieringen of andere vormen van een kredietfaciliteit.

Diversiteit De onderneming streeft naar diversiteit in haar organisatie maar de praktijk leert dat de uitgangssituatie dat lastig maakt. De afvalwereld is nog steeds een “mannenwereld” en de bezetting van het bedrijf past geheel in dat profiel. Daarbij komt dat het verloop van medewerkers in de organisatie zeer klein is. De onderneming stelt medewerkers aan op basis van kwaliteiten en voert geen voorkeursbeleid uit naar geslacht, afkomst, leeftijd of andere onderscheidende kenmerken. Bij gelijke geschiktheid van kandidaten wordt het streven naar diversiteit doorslaggevend. De onderneming heeft een eenhoofdig statutair bestuur. Naast de statutair bestuurder hebben drie personen (2,9 FTE) zitting in het managementteam. De leden van het managementteam zijn allen man. In de totale bezetting van de organisatie is de verhouding man-vrouw 67%-33%. De raad van commissarissen bestaat uit vijf personen, waarvan twee vrouwen (40%). Voor de raad van commissarissen geldt dat werving en benoeming plaatsvindt op basis van door de algemene vergadering van aandeelhouders vastgestelde profielen. De kwaliteit van de kandidaten is primair doorslaggevend maar diversiteit is een belangrijk punt bij de afweging. De raad van commissarissen als geheel dient een goede afspiegeling te zijn van de maatschappij (Corporate Government Code).

FINANCIËLE resultaten nader toegelicht Zoals bij alle aspecten van haar bedrijfsvoering hanteert de onderneming het uitgangspunt dat de financiële verantwoordingsinformatie zo transparant en toegankelijk mogelijk moet zijn. De toelichting van de financiële resultaten zijn met inachtneming van deze uitgangspunten opgesteld. De waardering vindt, tenzij nadrukkelijk anders vermeld, plaats tegen netto vermogenswaarde.

Ontwikkelingen NV Afvalzorg Holding geconsolideerd (in miljoenen euro's)

Bedrijfsopbrengsten

2017

2016

Afwijking

37,3

34,3

3,0

-29,9

-29,8

-0,1

Bedrijfsresultaat

7,4

4,5

2,9

Financiële baten en lasten

0,3

-5,1

5,4

Resultaat overige deelnemingen

1,7

1,4

0,3

Belastingen over resultaat

-3,9

3,2

-7,1

Aandeel derden

-0,1

5,4

3,9

1,5

Bedrijfslasten

Nettoresultaat

Het gerealiseerde nettoresultaat over 2017 bedraagt € 5,4 miljoen (winst). Ten opzichte van 2016 waarin een netto resultaat werd behaald van € 3,9 miljoen betekent dit een forse verbetering. De toename van het resultaat kan voor een belangrijk deel worden

25 AFVALZOR G

verklaard door de volgende ontwikkelingen: Bedrijfsresultaat (toename van € 2,9 miljoen) Over 2017 zijn per saldo een hogere bedrijfsopbrengsten gerealiseerd dan in het voorgaande jaar. Een forse toename van de omzet stortactiviteiten, de Bodemzorg-, de verhuur- en de overige bedrijfsactiviteiten compenseerde de terugval van de omzet van de overige verwerkingsactiviteiten ruimschoots. Vermeldenswaard is dat de terugval van de overige verwerkingsactiviteiten verklaarbaar zijn door het incidentele karakter van de zeer hoge omzet over 2016. De bedrijfslasten bleven per saldo op een vergelijkbaar niveau als over 2016. Bovengenoemde ontwikkelingen laten zich cijfermatig als volgt weergeven. Een meer inhoudelijke beschouwing van de omzetontwikkelingen is op pagina 21 (opbrengsten) te vinden.

Geconsolideerde opbrengsten Netto-omzet stortactiviteiten

(in duizenden euro's)

2017

2016

Afwijking

14.518

11.519

2.474

1.729

745

Netto-omzet overige verwerkingsactiviteiten

14.169

16.346

-2.177

Totaal netto-omzet

31.161

29.594

1.567

Verhuuropbrengsten

3.566

2.688

878

Overige bedrijfsopbrengsten

2.583

2.051

532

37.310

34.333

2.977

Netto-omzet diensten Bodemzorg

Opbrengsten

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Geconsolideerd resultaat

2.999

bedrijfslasten Geconsolideerd

(in duizenden euro's)

2017

2016

Afwijking

16.598

17.783

-1.185

Personeelskosten

8.028

7.565

463

Afschrijvingen materiële vaste activa

2.770

1.957

813

-656

-761

105

3.153

3.238

-85

29.893

29.782

111

Directe kosten

Dotaties aan de voorzieningen Overige bedrijfslasten

Directe kosten Voor een toelichting op de daling van de directe kosten wordt verwezen naar pagina 22 van dit verslag. Personeelskosten

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

De personeelskosten zijn per saldo licht gestegen. Dit wordt vooral veroorzaakt door een gemiddeld iets hogere bezetting. Deze stijging

AFVALZOR G

wordt enerzijds veroorzaakt door het investeren in klanttevredenheid middels langere openingstijden, anderzijds door een verhoogd activiteitenniveau (overwerk) en interne opvang van werktijdverkorting oudere werknemers.

Per 31 december 2017 bestond de personeelsbezetting uit:

SAMenstelling Personeel

2017 (fte's)

2017

2016 (fte's)

2016

Aantal vrouwen in dienst

22,72

20,34

Aantal mannen in dienst

67,13

66,90

Aantal medewerkers in dienst

89,85

102

87,24

101

Aantal medewerkers met vast dienstverband

Aantal medewerkers met tijdelijk dienstverband

Aantal medewerkers met parttime dienstverband

Aantal medewerkers met fulltime dienstverband

Afschrijvingen materiële vaste activa De afschrijvingen zijn ten opzichte van 2016 toegenomen. Dit wordt vooral veroorzaakt door de hogere aanvoer en de systematiek waarbij de afschrijvingen van stortlocaties zijn gerelateerd aan de hoeveelheid gestort afval. De afschrijvingen op andere activa dan de stortlocaties zijn van vergelijkbare omvang als in voorgaand jaar.

Dotaties voorzieningen

(in miljoenen euro's)

Aanpassing voorziening sanering Zeeasterweg Aanpassing oppervlakte afwerking Zeeasterweg Aanpassing verwachte nazorgheffing Zeeasterweg Vrijval door verlaging van de m2-prijs voor afwerking gesloten stortlocaties Verlenging prenazorgperiode locaties Schoteroog en Hollandse Brug ( i.v.m. wijziging planning) Aanpassing verwachte prénazorguitgaven

2017

2016

-0,4

3,8

0,7

-6,1

0,3

0,5

0,1

Aanpassingen Velsen (persleiding en eindwaarde)

-0,3

1,3

Handhaving nominaal prijsniveau

-1,0

Totaal

-0,7

-0,8

Dotaties aan de voorzieningen Naast de omzet en de directe kosten kan de dotatie aan de voorzieningen van grote invloed zijn op het resultaat. Voor de bepaling van de noodzakelijke voorzieningen en daarmee ook voor de dotaties wordt jaarlijks een statische toetsing uitgevoerd. Bij deze toetsing wordt per voorziening en per locatie een inschatting gemaakt van de toekomstige verplichtingen. Toekomstige verplichtingen bestaan uit afdrachten aan de provincies (nazorgheffingen), kosten prenazorg, nazorguitgaven Velsen, sanering Zeeasterweg en uitgaven voor het afwerken van locaties. Daarnaast wordt rekening gehouden met gerealiseerde afdrachten en uitgaven in het verslagjaar en ontwikkelingen op het gebied van inflatieontwikkeling en langlopende renteprognoses. De aan de provincies af te dragen nazorgheffingen worden jaarlijks door de provincies berekend en opgelegd aan de onderneming. De dotatie aan de voorzieningen ten laste van het bedrijfsresultaat ziet op wijzigingen in omvang en timing van de kasstromen, waarbij (verwachte) inflatie-effecten buiten beschouwing worden gelaten. Voor wat betreft de timing van uitgaven is het verwachte afvalaanbod van aanzienlijke invloed, omdat deze (in combinatie met de aanwezige restcapaciteit) bepalend is voor het moment waarop de exploitatie beëindigd is. De onderneming maakt een inschatting van

stuurmogelijkheid om meer of minder afval op een specifieke locatie gestort te krijgen. De aanwezige restcapaciteit wordt regelmatig ingemeten en afgezet tegen de reeds gestorte hoeveelheden afval. Na de exploitatie vangt de prenazorg aan en start een periode van ongeveer vijf jaar waarin de laatste klink en zetting kan plaatsvinden, voordat de bovenafdichting wordt aangelegd. Na voltooiing van de bovenafdichting start het traject van overdracht aan de provinciale nazorgfondsen. Daarnaast zijn wettelijke en privaatrechtelijk overeengekomen termijnen bepalend voor het moment waarop uitgaven plaatsvinden. Bij de bepaling van de omvang van de uitgaven is in beginsel de huidige stand van zaken ten aanzien van milieuhygiënische en technische vereisten leidend. Mede aan de hand van ervaringscijfers wordt de omvang van in te zetten maatregelen ingeschat. Hoewel de onderneming innovatie nastreeft op het gebied van nazorg en afwerking en doorlopend naar alternatieven met een betere prijs- /kwaliteitverhouding zoekt, loopt zij in de verslaggeving voorzichtigheidshalve niet vooruit op nieuwe oplossingen die nog niet geaccepteerd en/of geëffectueerd zijn. Door de ondertekening van de Green Deal Duurzaam Stortbeheer in 2015 heeft de onderneming uitstel verkregen voor de aanleg van bovenafdichtingen op de locaties Nauerna, Wieringermeer en Braambergen. Bij de bepaling van de betreffende voorzieningen voor afwerking en nazorg in de jaarrekening 2017 is rekening gehouden met dit uitstel. Voor het uitgavenkader van de voorzieningen afwerking en nazorg wordt echter niet vooruitgelopen op een succesvolle afronding van de pilotprojecten, maar blijft uitgegaan worden van de conventionele technieken voor afwerking en nazorg. De dotatie aan de voorzieningen ten laste van het financieel resultaat betreft de toevoeging van de rekenrente, alsmede de effecten van wijzigingen in de rente- en inflatieverwachtingen. Deze dotatie wordt als één geheel gepresenteerd en bedraagt in totaal € 4,0 miljoen. Hiervan is € 1,8 miljoen toe te schrijven aan de rentedotatie van 1,8% en € 2,2 miljoen aan bewegingen van de rente- en inflatiecurves. De gemiddelde reële rente in de waardering van de voorzieningen ligt per eind 2017 op een niveau van 0,0%. Per 31 december 2017 heeft per saldo een bedrijfseconomische vrijval van € 0,7 miljoen (zie specificatie op pagina 26) plaatsgevonden. Dit bedrag is ten gunste van het bedrijfsresultaat gepresenteerd en laat zich als volgt nader toelichten: Afwerking (€ 0,9 miljoen vrijval) De bedrijfseconomische vrijval van € 0,9 miljoen is vooral ontstaan doordat er in het nominale prijsniveau geen aanpassingen hebben plaatsgevonden. Het niveau van de geïndexeerde uitgaven is hierdoor afgenomen. Nazorg (€ 0,6 miljoen dotatie) De bedrijfseconomische dotatie in 2017 bedraagt € 0,6 miljoen. Dit komt hoofdzakelijk door de aanpassing van de verwachte nazorgheffingen op locatie Zeeasterweg, wat een dotatie van € 0,7 miljoen met zich meebracht. Verder is het verwachte

27 AFVALZOR G

en verwerkt ook schattingen ten aanzien van specifieke afvalstromen in de prognoses. Daarnaast wordt rekening gehouden met de

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

het verwachte afvalaanbod op basis van de landelijke trend voor de totaal te storten hoeveelheid afval, de historie op de eigen locaties

overdrachtsmoment van de locaties Schoteroog en Hollandse Brug verder naar de toekomst verschoven, waardoor € 0,3 miljoen is gedoteerd. Voor de locatie Velsen zijn de uitgaven in 2017 lager uitgevallen dan verwacht, wat een vrijval van € 0,3 miljoen heeft opgeleverd. Het handhaven van het nominale prijsniveau heeft geleid tot een vrijval van € 0,1 miljoen. Overige voorzieningen (€ 0,4 miljoen vrijval) Op locatie Zeeasterweg zijn de ontgravingsuitgaven in 2017 lager uitgevallen dan verwacht. Daarnaast zijn de geprognosticeerde uitgaven neerwaarts aangepast. In totaal heeft dit tot een vrijval in de voorziening geleid van € 0,4 miljoen.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Toegerekende rente aan voorzieningen

AFVALZOR G

(in miljoenen euro's)

2017

2016

Rentedotatie aan voorzieningen

1,8

2,1

Curve-effecten

2,2

8,9

Totaal

4,0

11,0

In de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening is de systematiek voor indexering en discontering nader uiteengezet. De systematiek kan tot geringe discontinuïteiten in de curves leiden. Gezien de lange termijn en de daarmee samenhangende onzekerheid geeft de onderneming er de voorkeur aan de discontinuïteit niet te repareren, maar vast te houden aan de gehanteerde systematiek. De onderneming heeft in 2017 geen specifieke instrumenten ingezet om effecten als gevolg van wijzigingen in de rente- en inflatiecurves te beperken. De strategische asset allocatie is wel zodanig vormgegeven dat deze rekening houdt met de rentegevoeligheid van de verplichtingenstructuur. Hoewel in 2017 verdere stappen in de richting van de strategische asset allocatie zijn gezet heeft de beleggingsportefeuille per eind 2017 nog niet volledig de gewenste samenstelling. In het kader van de afstemming van de beleggingen op de verplichtingen dient er een omzetting plaats te vinden van kortlopende bedrijfsobligaties naar langlopende staatsobligaties voor ongeveer 20% van de totale portefeuille. Financiële baten en lasten (toename van 5,4 miljoen) De noodzakelijke rentedotatie aan de voorzieningen bedraagt voor 2017 circa € 4,0 miljoen ten opzichte van € 11,0 miljoen over 2016. In combinatie met lagere beleggingsresultaten en lagere rente inkomsten van per saldo € 1,6 miljoen, namen de financiële baten toe met € 5,4 miljoen. Resultaat deelnemingen Het resultaat deelnemingen is met € 0,3 miljoen toegenomen ten opzichte van 2016. In het onderstaande overzicht is deze toename nader uiteen gezet.

Resultaat deelnemingen Grondreinigingcombinatie VOF Combinatie Afvalzorg & Den Ouden VOF VOF Het Groene Schip

(in duizenden euro's)

2017

2016

Afwijking

201

168

123

604

-481

1.052

619

433

Groen & Grond combinatie VOF

215

163

Overige participaties

-13

-48

1.668

1.366

302

VOF Rock Solid - Afvalzorg

Totaal

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten In 2017 bedragen de rentebaten en soortgelijke opbrengsten € 0,7 miljoen, een afname van € 0,3 miljoen ten opzichte van 2016. Waardeveranderingen van vorderingen die tot de financiële vaste activa behoren In 2017 hebben de financiële vaste activa een waardeverandering ondergaan van € 3,7 miljoen als gevolg van positieve koersontwikkelingen (€ 2,9 miljoen) en verkooptransacties (€ 0,8 miljoen). Ten opzichte van 2016 betekent dit een afname van € 1,2 miljoen. Van de totale waardeverandering ziet € 0,2 miljoen op niet-beursgenoteerd vastgoed. De herwaarderingsreserve is verhoogd met deze toename, ten laste van de algemene reserve. Gemiddeld rendement en gemiddeld belegd vermogen Met een gemiddeld rendement van 3,3% ligt het beleggingsresultaat onder het gemiddelde rendement van 4,7% over 2016. De belangrijkste oorzaak hiervan is de afname van het rendement op vastrentende waarden. Het gemiddeld belegd vermogen over jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

2017 lag met € 135,7 miljoen behoorlijk hoger dan in 2016 (€ 129,3 miljoen). Samenstelling beleggingsportefeuille De belangrijkste verschuiving in de beleggingsportefeuille in 2017 betrof de aankoop van een beursgenoteerd indexmatig vastgoedfonds voor € 5,0 miljoen, gefinancierd uit de verkoop van bedrijfsobligaties. Andere mutaties zijn voornamelijk voortgekomen uit koersontwikkelingen. Rentelasten en soortgelijke kosten Op de hiervoor toegelichte rentedotaties aan de voorzieningen na zijn de rentelasten en soortgelijke kosten over 2017 van € 0,2

29 AFVALZOR G

miljoen ongewijzigd ten opzichte van 2016.

Enkelvoudige ontwikkelingen NV Afvalzorg Holding

Vennootschappelijk resultaat

(in miljoenen euro's)

Exploitatieresultaat NV Afvalzorg Holding activiteiten Resultaat deelnemingen Financiële baten en lasten Belastingen Totaal

2017

2016

Afwijking

-0,1

-0,3

0,2

4,7

2,1

2,6

1,0

1,5

-0,5

-0,2

0,6

-0,8

5,4

3,9

1,5

vennootschappelijk EXPLoitatieresultaat

2017

2016

Afwijking

Opbrengsten

2,1

Bedrijfslasten

-6,5

-6,1

-0,4

4,3

3,7

0,6

-0,1

-0,3

0,2

2017

2016

Afwijking

Afvalzorg Deponie BV

2,7

0,9

1,8

Afvalzorg Bewerking en Hergebruik BV

2,0

1,3

0,7

-0,1

0,1

4,7

2,1

2,6

Doorbelaste kosten aan deelnemingen Totaal

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

Resultaat Deelnemingen

AFVALZOR G

(in miljoenen euro's)

Afvalzorg Bodemservice BV Afvalzorg Polska Totaal

(in miljoenen euro's)

TOEKOMST De visie op de toekomst van de onderneming laat zich het beste weergeven op basis van de vier uitgangspunten zoals die in de strategie van de onderneming geformuleerd zijn.

marktleider storten Voor 2018 voorzien wij een voortzetting van verbeterende economische ontwikkelingen. Het aanbod te verwerken stortstromen blijft onverminderd hoog.

Ontheffingsafval De afgelopen twee jaar is het aanbod van brandbaar afval dat alleen met een ontheffing mag worden gestort, toegenomen op de stortplaatsen. De stijging wordt veroorzaakt doordat het aanbod bij de verbrandingsinstallaties (AEC’s) is toegenomen door de

voor de ontdoeners interessant om brandbaar afval ergens anders in de keten aan te bieden. In 2018 zal de onderneming maatregelen treffen om te voorkomen dat de stortplaatsen als “afvalputje” door de markt worden gebruikt. Bij het treffen van maatregelen wil de onderneming haar imago van een betrouwbare partij behouden en zal daarom met bestaande klanten in overleg treden over de maatregelen, waarbij eerder gemaakte afspraken zullen worden nagekomen.

Overige stortstromen Het vullen van de restcapaciteit van de locatie Nauerna gaat sneller dan verwacht. Vanaf 2018 gaan we stortstromen ombuigen naar locaties Wieringermeer en Zeeasterweg. Voor de locaties Wieringermeer en Zeeasterweg is het noodzakelijk dat er een nieuwe compartimenten worden aangelegd.

Portfolio van activiteiten Grootschalige projecten In 2017 is de handtekening gezet onder een samenwerkingsovereenkomst met Attero, de eigenaar van de stortlocatie in Wijster. De samenwerking ziet op een gezamenlijke exploitatie van een IBC-werk "Het Dak van Drenthe". Dit werk betreft een recreatieve uitwerking voor de VAM-berg te Wijster, waarbij het doel is om fietspaden op "grote" hoogte aan te leggen. Dit is een sterke wens van de provincie Drenthe in haar streven om uiteindelijk een "bid" voor WK wielrennen 2023 uit te brengen in samenwerking met de provincie Groningen. Dit project is inhoudelijk vergelijkbaar met Het Groene Schip. Het Dak van Drenthe is overigens waarschijnlijk het laatste grote IBCproject in Nederland, aangezien na 2020 alle bodemassen worden opgewerkt tot vrij toepasbare bouwstof. Voor locatie Braambergen wordt in samenwerking met Energiezorg, Staatsbosbeheer en de gemeente Almere gewerkt aan het opzetten van een duurzaam, educatief en recreatief energiepark: energie uit zon, biomassa, stortgas en wind. De groene energie is bedoeld voor de huidige en toekomstige inwoners van Almere. In 2018 zal het concept van een energiepark in combinatie met het door ons ontwikkelde product Solarbase (een funderingsconstructie) ook verder gestalte krijgen in de gemeenten Hollandse Kroon (locatie Wieringermeer), Lelystad (locatie Zeeasterweg) en Dordrecht (locatie Crayestein van HVC). Het project Groenewoud betreft de ontwikkeling van een gebied ten zuiden van Kortenhoef in de gemeente Wijdemeren. In dit gebied ligt een oude stortplaats. De afdeling Landschappen heeft in overleg met Natuurmonumenten, Dienst Landelijk Gebied en een landschapsarchitect, een Masterplan uitgewerkt waarin de oude stortplaats wordt gesaneerd (Bodemzorg) en een landschapsplan wordt ontwikkeld, dat aansluit bij het bestaande natuurgebied van Natuurmonumenten. 2018 zal in het teken staan van nadere afstemming met samenwerkende partijen om tot uitvoering te komen.

31 AFVALZOR G

de AEC’s voor het extra aanbod afval een zeer beperkte capaciteit beschikbaar hebben. Onder invloed van het prijsmechanisme is het

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

economische groei in Nederland. De door de AEC’s in het verleden afgesloten contracten met buitenlandse leveranciers zorgt er voor dat

Producten, bewerkingen en diensten Bodemas De in 2017 verworven markpositie in de verwerking van AEC-bodemassen zal in 2018 leiden tot een explosieve groei van de omzet en het resultaat van Afvalzorg Bouwstoffen. Door de opdrachtenportefeuille in de combinatie Afvalzorg-Rock Solid staan we in de top drie van de Nederlandse markt voor bodemasopwerkers. Het Groene Schip Zoals afgesproken met Staatsbosbeheer wordt in 2018 de Noord-terp afgerond. De realisatie van GBT Zuid verloopt voorspoedig. Het aanbod van hergebruikgrond is nog steeds goed. Grondstromen Ook in 2018 verwachten we een positief rendement in de business met grondstromen. Het aanbod van grond voor hergebruik en/of

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

reiniging blijft hoog ten gevolge van de bouwontwikkelingen in zowel Amsterdam als in overige delen van Nederland. Naast de

AFVALZOR G

acquisitie van grond ten behoeve van de reguliere projecten, zal de focus in 2018 ook komen te liggen op de inname van afdekgrond voor fasen 2 en 3 van Park Nauerna. Deze grond is in 2018 nodig nadat de eindhoogte (fase 2) met stortafval is gerealiseerd. Bij AVRI in Geldermalsen exploiteren we een "grondstoffenrotonde" voor grond en puingranulaat. Baggerspecie Omdat op locatie Nauerna op termijn geen ruimte meer is voor baggerspeciedepots wordt een deel van de baggeractiviteiten verplaatst naar een depot op locatie Wieringermeer. Naast de verplaatsing worden in 2018 ook de mogelijkheden van mechanische ontwatering en verwerking op externe locaties overwogen. Immobilisatie De ontwikkeling op het gebied van bodemassen heeft ook grote impact op Afvalzorg Immobilsatie. De komende twee jaar gaan we 50% van alle bodemassen van AEB immobiliseren tot vrij toepasbare bouwstoffen en als fundering onder de naam Solarbase toepassen in verschillende projecten. In 2018 zal verder geïnvesteerd worden in oplossingen waarbij ook in de toekomst bodemassen vrij toepasbaar gemaakt kunnen worden op een economisch rendabele wijze. De kwaliteit van de tweede levensfase van het eindproduct is daarbij een bijzonder aandachtsgebied. Buffer De onderneming zal in 2018 de bufferactiviteiten (het tijdelijk opslaan van brandbaar afval voor AEB en HVC) beëindigen. De ruimte die momenteel in beslag wordt genomen door de bufferactiviteiten zal worden ingericht als stortcompartiment. Grondstromen Limburg De samenwerking met Den Ouden in de groenrecycling loopt goed. De aangescherpte wetgeving voor toepassing van meststoffen in de landbouw in Duitsland bemoeilijkt de afzet van onze compost. Extra inspanningen zijn nodig om onze compost in de cultuursector af te zetten. De ontsluiting van de "nieuwe locatie" Belvédèrelaan in Maastricht is eind 2017 gereedgekomen, waardoor de ontsluiting van onze locatie optimaal is. Voor 2018 wordt een investering voorzien in een nieuw weegkantoor met weegbruggen aan de Belvédèrelaan. Het asbest dak op de loods wordt vervangen door een nieuw dak met zonnepanelen.

expertise Kennis van het beheren van (voormalige) stortplaatsen en van de mogelijkheden die ze bieden is onlosmakelijk verbonden met de onderneming en haar medewerkers. Deze kennis benutten we op onze eigen locaties en op locaties van derden. Ook in 2018 zal er kennisoverdracht in het buitenland plaatsvinden, met name op het gebied van stortgas. Uniek is dat de onderneming naast kennis ook fysiek bouw- en afvalstoffen kan leveren. In toenemende mate is er kennis en ervaring op het gebied van grootschalige werken met bouwstoffen. Soms is er een link met een stortlocatie maar niet altijd. De onderneming is in staat om zo’n project als geheel (van idee tot en met realisatie) uit te voeren, ondanks de vaak zeer lange doorlooptijd. Het portfolio van projecten bestaat uit zicht- en geluidswallen, funderingen van bedrijfsterreinen en sinds kort ook funderingen van zonneparken (Solarbase). Uitbreiden van de positie van Bodemzorg Bodemzorg wil haar positie in 2018 uitbouwen. Dit wil dit bedrijfsonderdeel realiseren door inzet van het product Afkoop en het

Realiseren van projecten met een duidelijk MVO-karakter De onderneming voert veel projecten uit die gericht zijn op vermindering van emissies. Dit betreft zowel innovatie op het gebied van verwijdering van zware metalen uit afvalwater, als het verminderen van methaanemissies van de eigen locaties. Daarnaast maakt de realisering van zonneparken hiervan deel uit.

duurzaam stortbeheer De pilot Duurzaam Stortbeheer vindt momenteel op twee locaties van de onderneming en op één locatie van Attero plaats. Duurzaam Stortbeheer maakt gebruik van natuurlijke afbraakprocessen die binnenin een stortplaats plaatsvinden. Door geforceerd water en lucht in de stortplaats te brengen versnelt de afbraak. De verwachting is dat het tien jaar duurt voordat deze pilot is afgerond. Als het experiment slaagt, levert dat kennis op voor een duurzame toekomst. De nu wettelijk vereiste dure afdichtingsconstructie en de eeuwigdurende nazorg van gesloten stortlocaties zullen dan tot het verleden behoren en wellicht nog belangrijker de nazorg wordt niet doorgegeven aan toekomstige generaties. De ontwikkeling van Duurzaam Stortbeheer wordt in andere landen met interesse gevolgd. Vermarkting van de kennis die we nu opdoen is een lange termijn doelstelling.

Investeringen In de jaarrekening 2016 is melding gemaakt van een omvangrijk investeringsplan voor 2017. Mede door zeer langdurige vergunningstrajecten zijn veel projecten in 2017 niet - of pas in de loop van het jaar - opgestart. Naast enkele nieuwe voorgenomen investeringen is, door de opgelopen vertraging, in 2018 wederom sprake van een omvangrijk investeringsplan. Enkele belangrijke investeringen laten zich als volgt toelichten: Loswal Noordzeekanaal Nauerna (begroting € 6,2 miljoen, realisatie tot en met 2017: € 1,6 miljoen) Het besluit om te investeren in een nieuwe loswal is reeds in 2016 genomen, waarbij de totale investering op € 6,2 miljoen is gecalculeerd. Op basis van de aanbesteding en de realisatie tot nu toe verwacht de onderneming een overschrijding van het budget met circa 5%. De uitgaven in 2018 bedragen naar verwachting € 4,9 miljoen. Bedrijfsterrein Nauerna (begroting kostenneutraal, realisatie tot en met 2017: € 0,4 miljoen) Uitgangspunt is dat de aanleg van het bedrijfsterrein kostenneutraal geschiedt, waarbij de uitgaven worden gedekt door inkomsten uit bouwstoffen. In 2017 is het bedrijfsterrein grotendeels aangelegd conform dit uitgangspunt. Voor 2018 wordt nog een bedrag van € 0,3 miljoen verwacht om het project af te ronden. Door additionele kosten voor de bufferbekkens zal dit project niet langer kostenneutraal gerealiseerd kunnen worden.

33 AFVALZOR G

actieve rol bij de afbouw van complexe IBC-projecten onderzocht.

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

vermarkten van de unieke stortplaatskennis die binnen de onderneming aanwezig is. Ook worden in 2018 de mogelijkheden voor een

Vergoeding Zaanstad in kader van ons bedrijfsterrein (begroting € 3,0 miljoen, realisatie tot en met 2017: nihil) De onderneming dient conform mediationovereenkomst een vergoeding van € 3,0 miljoen te betalen aan de gemeente Zaanstad als de procedures voor de onderneming succesvol zijn doorlopen en zowel het bestemmingsplan als de vergunning onherroepelijk zijn. Weegkantoor Nauerna (nog niet begroot, tot en met 2017 beperkte aanloopkosten) De onderneming is voornemens het huidige weegkantoor op locatie Nauerna te vervangen door een multifunctioneel (weeg)kantoor gecombineerd met opslagloodsen. Voor de uitwerking van deze plannen (architect, constructeur) zijn in 2017 reeds de eerste stappen gezet. In 2018 zal besluitvorming plaatsvinden. Aanleg compartiment C1 op de locatie Zeeasterweg (begroting € 2,7 miljoen, realisatie tot en met 2017: € 0,4 miljoen) Voor de continuïteit van de onderneming op middellange termijn is de verdere inrichting van de stortcompartimenten van essentieel

jaarverslag nv afvalzorg hol d i ng 2017

belang. Het betreft immers één van de pijlers van de bedrijfsvoering waarop de organisatie is ingericht en waarvan veel andere

AFVALZOR G

activiteiten afhankelijk zijn. De inrichting van de compartimenten is een vanzelfsprekende stap in de verdere ontwikkeling en exploitatie van de locatie zoals deze bij de oprichting van Afvalzorg Deponie BV is beoogd. Op Zeeasterweg wordt conform het inrichtingsmodel nog 18 ha aangelegd, waarvan 4,9 ha in 2018. Aanleg compartiment 14 op de locatie Wieringermeer (begroting € 2,4 miljoen, realisatie tot en met 2017: nihil) Voor 2018 is een investering opgenomen voor de aanleg van een stortcompartiment op de locatie Wieringermeer. Voor Wieringermeer gaat het om één compartiment van 5,8 ha, voor dit compartiment is geen voorprofilering nodig. Bouw waterzuivering op de locatie Zeeasterweg (begroting € 2,1 miljoen, realisatie tot en met 2017: € 0,3 miljoen) Het investeringsbesluit voor de bouw van de zuivering is in 2016 reeds genomen. Door vertraging in de procedures is de bouw slechts beperkt tot voorbereidende werkzaamheden.

personeelsbezetting Voor 2018 en daarna worden geen ingrijpende wijzigingen verwacht qua personele bezetting. Afhankelijk van een structurele wijziging van de omvang van de activiteiten en rekening houdend met een natuurlijk personeelsverloop wordt de bezetting aangepast.

Bericht van de raad van commissarissen Profiel In de profielschets zijn zowel de omvang en samenstelling van de raad, als de generieke en specifieke eisen vastgelegd, die worden gesteld aan individuele commissarissen. De taken van de raad van commissarissen, alsmede zijn werkwijze zijn neergelegd in de statuten van de onderneming en in het “Reglement Raad van Commissarissen NV Afvalzorg Holding”. De Corporate Governance Code is gericht op de governance van Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen en geeft een richtsnoer voor de verhouding tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de aandeelhouders op het gebied van besturen, beheersen, verantwoordelijkheid, zeggenschap, toezicht en verantwoording. NV Afvalzorg Holding, niet zijnde een beursgenoteerde

Op basis van de aanpassingen van de in de Corporate Governance Code opgenomen bepalingen is de profielschets in 2017 aangepast. Indien op basis van maatschappelijke ontwikkelingen of op basis van veranderingen in de voor de onderneming noodzakelijke specifieke kennis en vaardigheden wijzigingen noodzakelijk zijn wordt de profielschets aangepast. Op 20 april 2017 heeft de raad van commissarissen vastgesteld op welke punten de vigerende profielschets in lijn gebracht moet worden met de Corporate Governance Code. De aanpassingen zijn besproken met de ondernemingsraad en behandeld in de aandeelhoudersvergadering de onderneming. Meer informatie treft u aan op de website van de onderneming: www.afvalzorg.nl (OverAfvalzorg/Organisatiestructuur/RvC).

Rooster van aftreden In het vigerende rooster van aftreden kunnen commissarissen, in lijn met de vernieuwde Corporate Governance Code in beginsel een maximale zittingsduur van twee termijnen van vier jaar aanblijven. Benoemingen, respectievelijk herbenoemingen, kunnen uitsluitend door de algemene vergadering van aandeelhouders geschieden. (Her)benoemingen vinden in principe plaats in de aandeelhoudersvergadering waarin de jaarrekening van de onderneming wordt vastgesteld. In het algemeen vinden deze vergaderingen plaats in mei. In 2017 is het rooster van aftreden in lijn gebracht met de aangepaste Corporate Governance Code. Het gewijzigde rooster van aftreden is in de zomer 2017 behandeld in de aandeelhoudersvergadering de onderneming. In 2017 zijn er geen mutaties geweest in de samenstelling van de raad van commissarissen.

Onafhankelijkheid Geen van de commissarissen is in dienst van een organisatie waarmee de onderneming zakelijke contacten onderhoudt of waarvan de onderneming op enig ander gebied afhankelijk is in haar besluitvorming. Hiermee is naar het oordeel van de raad van commissarissen voldaan aan het vereiste van de bepaling met betrekking tot onafhankelijkheid.

Reglement raad van commissarissen De taakverdeling van de raad van commissarissen en zijn werkwijze zijn vastgelegd in een reglement. De "best practice bepalingen" uit de Corporate Governance Code zijn daarin volledig verwerkt. Conform het onder “Profiel” vermelde is in 2017 ook het reglement raad van commissarissen geactualiseerd.

Toetsen van eigen functioneren De raad van commissarissen bespreekt ten minste eenmaal per jaar, buiten aanwezigheid van de statutair bestuurder, zowel het functioneren van de raad als geheel als dat van de individuele leden van de raad van commissarissen. Ook bespreekt de raad de conclusies die hieraan moeten worden verbonden. Naast genoemde retrospectieve beschouwingen, wordt ook stilgestaan bij de toekomst van de raad. Hierbij wordt vooral aandacht geschonken aan het gewenste profiel, de samenstelling, de onderlinge communicatie en de competenties van de raad. De interne toetsing heeft op 9 februari 2018 plaatsgevonden.

35 AFVALZOR G

code afwijkt.

B er i cht R aa d van comm i ssar i ssen N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

vennootschap, past de Corporate Governance Code op vrijwillige basis toe, of legt uit waarom zij als onderneming van bepalingen uit de

Commissies Remuneratiecommissie De algemene vergadering van aandeelhouders heeft in 2014 het beloningsbeleid formeel goedgekeurd voor zover deze van toepassing is op de zittend statutair bestuurder (“de persoon”). Ten aanzien van de beloning van een in de toekomst eventueel nieuw aan te stellen statutair bestuurder (“de stoel”) is besluitvorming aangehouden. Binnen de in het beloningsbeleid vastgestelde kaders heeft de remuneratiecommissie haar rol als werkgever uitgevoerd. In de rol van werkgever heeft de remuneratiecommissie in 2017 onder andere aandacht geschonken aan de beoordeling van de bestuurder, de gewijzigde pensioenregeling en de jaarlijkse marktvergelijking. Vooruitlopend op het vertrek in mei 2018 heeft één van de leden van de raad van commissarissen het voorzitterschap van de remuneratiecommissie in september 2017 overgedragen. De commissaris treedt in 2018 af wegens het bereiken van de maximale B er i cht raa d van comm i ssar i ssen N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

zittingstermijn.

AFVALZOR G

De volledige raad van commissarissen neemt kennis van de bevindingen van de remuneratiecommissie en neemt deze mee in haar integrale (voltallige raad van commissarissen) besluitvorming. De remuneratiecommissie is initiator bij de wervingsprocedure van nieuwe commissarissen. De commissie heeft in 2017 voorbereidende werkzaamheden verricht voor de werving van een nieuwe commissaris per mei 2018 en een herbenoeming van een zittende commissaris per gelijke datum. Auditcommissie De auditcommissie bereidt de besluitvorming van de raad van commissarissen voor over het toezicht op de integriteit en kwaliteit van de financiële verslaggeving van de onderneming en op de effectiviteit van de interne risicobeheersings- en controlesystemen van de onderneming. Zij richt zich in de vier reguliere vergaderingen onder meer op: de tussentijdse verantwoordingsinformatie, prospectieve informatie, voortgang en beheersing projecten en investeringen; de treasury activiteiten en de financiering van de onderneming; de toepassing van informatie- en communicatietechnologie door de onderneming, waaronder risico’s op het gebied van cybersecurity; het belastingbeleid van de onderneming. de relatie met en de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de met de interne controle belaste afdeling en de externe accountant. Ten aanzien van de treasury activiteiten heeft een beoordeling plaatsgevonden van het vigerende treasurystatuut en de transitie van de beleggingsportefeuille naar een portefeuille die volledig aansluit op de portefeuille opbouw uit de uitgevoerde "ALM studie". In 2017 heeft de auditcommissie kennis genomen van een aantal specifieke onderzoeken gericht op het voorkomen van cyberdreigingen en ICT organisatie inrichting. De opvolging van de uit dit onderzoek voortvloeiende aanbevelingen staat als vast aandachtspunt op de agenda. De auditcommissie heeft in 2017, in aanwezigheid van direct betrokken functionarissen van de onderneming, diverse overleggen gevoerd met de externe accountant. De volgende belangrijke gespreksonderwerpen zijn daarbij aan de orde geweest: Auditplan KPMG 2016: De "scope" van de controle opdracht is uitvoerig besproken. De uitkomst van het overleg heeft er toe geleid dat vanuit NV Afvalzorg Holding en enkele tussenholdings zogenaamde "403-verklaringen" zijn afgegeven voor acht entiteiten, waardoor er voor die entiteiten geen controleverklaring bij de enkelvoudige jaarrekening afgegeven is. Beleggingen: Ingaande het jaarverslag 2016 worden de beleggingen die NV Afvalzorg Holding namens de deelnemingen Afvalzorg Deponie BV, Bodemservice BV en BV Baggerzorg beheert anders verantwoord in de balans van genoemde entiteiten. IT aspecten: Als onderdeel van het transitie onderzoek heeft KPMG door gespecialiseerde collega’s (EDP-afdeling) een onderzoek laten uitvoeren naar de binnen de onderneming gehanteerde IT systemen en de IT organisatie. Bij dit onderzoek stond de vraag centraal of het Auditteam bij haar controlewerkzaamheden voldoende kan steunen op de geautomatiseerde systemen. De auditcommissie heeft kennis genomen van de bevindingen en de aanbevelingen op dit gebied.

Controle jaarrekening 2016: De auditcommissie heeft een "eindbespreking" gehouden met de externe accountant waarbij de controlebevindingen, verwoord in het accountantsrapport, de controleverklaring 2016 en de (concept) managementletter zijn besproken. De auditcommissie heeft heeft zich tevens laten informeren over andere controlebevindingen van KPMG en over de door de accountant noodzakelijk geachte meerwerk kosten (aanvullende adviesopdrachten en meerwerk voortvloeiend uit de controle- of overdrachtswerkzaamheden). Buiten aanwezigheid van de direct betrokken functionarissen van de onderneming heeft de auditcommissie rechtstreeks contact gehad met de externe accountant over de cliëntacceptatieprocedure waarbij een achtergrondonderzoek heeft plaatsgevonden naar de organisatie, de sleutelfunctionarissen en de individuele leden van de raad van commissarissen. Alsmede over softcontrols, ‘tone at the

Het kalenderjaar 2017 wordt beschouwd als een overgangsjaar naar een situatie waarin de gecontroleerde verantwoordingsinformatie beschikbaar is binnen een termijn die de onderneming wenselijk acht. De vertraging bij de jaarrekening 2015 heeft in het transitieproces naar een andere accountant voor vertraging en extra werkzaamheden rondom de jaarrekening 2016 geleid. De jaarrekening 2016 is door de algemene vergadering van aandeelhouders buiten vergadering, op respectievelijk 7 september 2017 (provincie Noord-Holland) en 26 september 2017 (provincie Flevoland) vastgesteld. Met KPMG Accountants N.V. zijn afspraken gemaakt die er op gericht zijn de jaarrekening over 2017 in de algemene vergadering van aandeelhouders van 25 mei 2018 vast te kunnen stellen. De auditcommissie koppelt haar bevindingen terug aan de voltallige raad van commissarissen.

Werkzaamheden in 2017 De raad van commissarissen houdt toezicht op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken in de onderneming en de met haar verbonden bedrijfsonderdelen. Hierbij richt de raad zich tevens op de effectiviteit van de interne risicobeheersings- en controlesystemen van de onderneming en de integriteit en kwaliteit van de financiële verslaggeving. Daarnaast functioneert de raad als klankbord voor de statutair bestuurder. Door het kritisch volgen van de ontwikkelingen, zowel binnen de onderneming als in de externe omgeving, houdt de raad de onderneming een spiegel voor, die de eigen positie van de onderneming helpt versterken. In 2017 heeft de raad vijfmaal regulier vergaderd, in aanwezigheid van de statutair bestuurder. Daarnaast heeft de raad een aantal keer intern overleg gevoerd en heeft er een bijeenkomst plaatsgevonden met de ondernemingsraad. In iedere vergadering staat de realisatie van de voorgenomen activiteiten en de positie van de onderneming in de markt prominent op de agenda. De voor de onderneming cruciale strategische ontwikkelingen worden tweejaarlijks middels een monitoringsmodel behandeld en waar noodzakelijk geacht ook tussentijds besproken. De verantwoording van belangrijke projecten en lopende procedures wordt iedere vergadering als vast agendapunt behandeld en toegelicht. Over de financiële positie, de gerealiseerde activiteiten en juridische geschillen wordt de raad van commissarissen integraal geïnformeerd. De raad van commissarissen wordt jaarlijks meegenomen in de update van de strategisch lijn van de onderneming. De raad heeft kennis genomen van de nieuwe systematiek waarbij op een grafische wijze de strategie voor een breed publiek inzichtelijk wordt gemaakt. Naast de door de statutair bestuurder verstrekte informatie heeft de raad van commissarissen zich meer dan in andere jaren laten informeren door functionarissen van de organisatie. Presentaties over de buitenlandstrategie, de marktontwikkelingen rondom bodemassen en het project "Het Dak van Drenthe" zijn gedurende 2017 de revue gepasseerd. Zowel binnen de raad van commissarissen als tussen de raad van commissarissen en de direct betrokken functionarissen is er gediscussieerd over de gewenste mate van prudentie bij het opstellen van begrotingen voor de middellange termijn. Het feit dat de onderneming voor een deel van haar activiteiten een achtervangfunctie vervult en voor een deel activiteiten uitvoert waarbij zeer actief de markt moet worden benaderd zorgt voor subjectieve inschattingen voor de omzet. De opgestelde prospectieve informatie 2018-2020 wordt als taakstellend beschouwd.

37 AFVALZOR G

de Afvalzorg organisatie.

B er i cht R aa d van comm i ssar i ssen N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

top’ en de gewenste communicatiemomenten tussen de accountant, de auditcommissie en/of de voltallige raad van commissarissen in

In 2017 zijn in de vergaderingen enkele specifieke dossiers behandeld. De herziening van de Corporate Governance Code en de gevolgen daarvan op de "profielschets raad van commissarissen" en het "rooster van aftreden" zijn in de zomer van 2017 behandeld. De raad van commissarissen heeft kennis genomen van de wijze waarop de onderneming invulling heeft gegeven aan de bepalingen van de wet "Het Huis voor Klokkenluiders", opgericht om melders van misstanden in hun werksituatie te helpen. In haar rol van werkgever heeft de raad van commissarissen aandacht besteed aan de beoordeling van de statutair bestuurder en het formuleren van kwalitatieve targets voor 2018. Deze aandachtsgebieden zijn voorbereid door de remuneratiecommissie. De raad van commissarissen heeft zich in 2017 door de auditcommissie laten informeren over de ontwikkelingen op financieel-, fiscaal B er i cht raa d van comm i ssar i ssen N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

en IT-terrein. Bij de behandeling van de (concept)jaarrekening 2016 is de externe accountant in de raad van commissarissen vergadering

AFVALZOR G

van 26 juni 2017 aanwezig geweest om uitleg te geven en vragen te beantwoorden. In de verschillende vergaderingen zijn de tussentijdse financiële rapportages op hoofdlijnen behandeld. De meer gedetailleerde behandeling van deze rapportages, inclusief de daarbij behorende achterliggende specifieke rapportages heeft door de auditcommissie plaatsgevonden. Resultaat 2017 De raad van commissarissen heeft kennis genomen van het positieve resultaat over 2017 van € 5,4 miljoen. Ten opzichte van 2016 is dit een verbetering van € 1,5 miljoen. Naast de verbetering in absolute zin, is het verheugend dat het bedrijfsresultaat zich positief heeft ontwikkeld. De raad van commissarissen is zich ervan bewust dat 2018 een belangrijk jaar is voor de onderneming met een groot pakket aan investeringen. Investeringen die noodzakelijk zijn voor de continuïteit van de onderneming op de middellange termijn. Uitgaande van een solide financiële basis en betrokken personeel ziet de raad van commissarissen de toekomst met vertrouwen tegemoet. De raad van commissarissen bedankt de directie, het management en de medewerkers voor hun inzet en spreekt zijn waardering uit voor de behaalde resultaten over de afgelopen periode. Namens de raad van commissarissen, Assendelft, 20 april 2018

J. Knoll, president-commissaris NV Afvalzorg Holding

AFVALZOR G

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Geconsolideerde jaarrekening

Geconsolideerde balans per 31 december 2017 (vóór resultaatbestemming)

Activa

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

A. Vaste activa

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

I - Immateriële vaste activa

2.230

2.966

II - Materiele vaste activa

21.229

18.415

III - Financiële vaste activa

133.432

132.466

Totaal vaste activa

156.891

153.847

225

II - Vorderingen

16.341

12.817

III - Liquide middelen

12.643

12.753

Totaal vlottende activa

29.209

25.598

186.100

179.445

B. Vlottende activa

I - Voorraden

AFVALZOR G

Totaal activa

Passiva

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

56.449

52.278

204

239

56.653

52.517

104.519

104.854

E. Langlopende schulden

3.661

3.451

F. Kortlopende schulden

21.267

18.623

186.100

179.445

I - Eigen vermogen II - Minderheidsbelang derden

41 AFVALZOR G

D. Voorzieningen

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

C. Groepsvermogen

Totaal passiva

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2017 (in duizenden euro's)

G. Brutomarge

2017

2016

20.712

16.550

I - Lonen en salarissen

6.558

6.253

II - Sociale lasten en pensioenlasten

1.470

1.312

III - Afschrijvingen op immateriĂŤle en materiĂŤle vaste activa

2.770

1.957

IV - Overige bedrijfskosten

2.497

2.477

Som der kosten

13.295

11.999

Bedrijfsresultaat

7.417

4.551

783

1.018

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

I. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten J. Waardeveranderingen van vorderingen die tot de financiĂŤle vaste activa behoren

3.722

4.903

-4.205

-11.077

300

-5.156

7.717

-605

-3.934

3.208

1.668

1.366

-2.266

4.574

Resultaat na belastingen

5.451

3.969

Aandeel derden in resultaat

-31

-72

5.420

3.897

K. Rentelasten en soortgelijke kosten

Resultaat voor belastingen L. Belastingen Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen

AFVALZOR G

Nettoresultaat

Geconsolideerd kasstroomoverzicht (in duizenden euro's)

2017

Bedrijfsresultaat

2016

7.417

4.551

Aanpassingen voor: overige waardeverandingen

2.770

1.957

116

dotatie voorzieningen

-4.378

-2.136

mutatie in werkkapitaal

-1.076

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

2.074 -2.684

2.011

4.733

6.562

Ontvangen intrest

1.114

1.018

Ontvangen dividend

1.433

459

Betaalde intrest Betaalde winstbelasting

-41

-7

-2.145

-1.654

Kasstroom uit operationele activiteiten

361

-184

5.094

6.378

Investeringen in: Langlopende beleggingen Leningen u/g Verwerving groepsmaatschappijen

-4.972

-3.342

1.102

-14.758

-7

-175

-225

123

304

43 AFVALZOR G

Investeringen in materiĂŤle vaste activa

Desinvesteringen in: Desinvestering materiĂŤle vaste activa

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-17.971

-3.979

Aflossing langlopende schulden

-439

-281

Opname langlopende schulden

538

571

Mutatie overige langlopende passiva Betaald dividend

-8

-1.250

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-1.159

-968

Dividend derden

-66

-88

Nettokasstroom

-110

-12.650

Liquide middelen per 31 december 2015

25.403

Liquide middelen per 31 december 2016

12.753

Liquide middelen per 31 december 2017

12.643

Mutatie liquide middelen verslagjaar

-110

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

afschrijvingen

-12.650

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ALGEMEEN Verslaggevende entiteit NV Afvalzorg Holding, statutair gevestigd te Haarlem en kantoorhoudend te Assendelft, Nauerna 1, is een naamloze vennootschap en is ingeschreven in het handelsregister onder nummer 34081570. De aandelen van de onderneming zijn voor 90% in het bezit van de Provincie Noord-Holland. De resterende 10% is in het bezit van de Provincie Flevoland. NV Afvalzorg Holding staat aan het hoofd van de Afvalzorg-groep. De financiële gegevens van de onderneming zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van NV Afvalzorg Holding. De geconsolideerde jaarrekening wordt gepubliceerd op de website van de onderneming www.afvalzorg.nl en is verkrijgbaar op het kantoor van de onderneming. Voornaamste activiteiten NV Afvalzorg Holding is een holdingmaatschappij met beperkte eigen activiteiten. De eigen activiteiten bestaan voornamelijk uit de

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

verhuur van terreinen. De voornaamste activiteiten van de groep waarvan de onderneming aan het hoofd staat, bestaan uit de

AFVALZOR G

eindverwerking van afval, het verwerken van afvalstromen en het uitvoeren van zorg- en nazorg activiteiten bij gesloten afvalstortlocaties en andere verontreinigde terreinen.

Verslaggevingsperiode Deze jaarrekening heeft betrekking op het boekjaar 2017, dat is geëindigd op balansdatum 31 december 2017.

Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij anders vermeld in de verdere grondslagen.

Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA EN DE RESULTAATBEPALING Algemeen Activa en passiva worden tegen nominale waarde opgenomen, tenzij anders vermeld in de verdere grondslagen. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een in de balans opgenomen actief of verplichting blijft op de balans als een transactie (met betrekking tot het actief of de verplichting) niet leidt tot een belangrijke verandering in de economische realiteit met betrekking tot het actief of de verplichting. Een actief of verplichting wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot het actief of de verplichting aan een derde zijn overgedragen. Baten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s met betrekking tot de handelsgoederen zijn overgedragen aan de koper. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, wat tevens de functionele valuta is van de onderneming. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal, tenzij anders vermeld.

Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. De volgende waarderingsgrondslagen zijn naar de mening van het management het meest kritisch voor het weergeven van de de voorzieningen;

•

de post vooruitontvangen omzet zoals opgenomen onder de overige kortlopende schulden;

•

de post belastingen (inclusief latente belastingen).

In de voorzieningen zijn significante inschattingen opgenomen omtrent meerjarige toekomstige uitgaven, welke in timing en omvang onzeker kunnen zijn. Tevens zijn mogelijk toekomstige ontwikkelingen op het gebied van afwerking en nazorg van stortplaatsen van invloed op deze uitgaven. Bij het maken van inschattingen hieromtrent hanteert het management de op dit moment meest betrouwbare bekende gegevens en stand van zaken op de individuele locaties.

GRONDSLAGEN VOOR CONSOLIDATIE Consolidatiekring De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar dochtermaatschappijen in de groep, andere groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Dochtermaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming (en/of een of meer van haar dochtermaatschappijen) meer dan de helft van de stemrechten in de algemene vergadering kan uitoefenen, of meer dan de helft van de bestuurders of van de commissarissen kan benoemen of ontslaan. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarop op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Bij de bepaling of beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend, worden financiële instrumenten betrokken die potentiële stemrechten bevatten en zodanig kunnen worden uitgeoefend dat ze daardoor de onderneming meer of minder invloed verschaffen. De grondslag voor de waardering van vennootschappen onder firma betreft nettovermogenswaarde. Belangen die uitsluitend worden aangehouden om ze te vervreemden worden niet geconsolideerd indien bij verwerving al het voornemen bestaat om het belang af te stoten, de verkoop binnen een jaar waarschijnlijk is en op overnamedatum (of binnen een korte periode daarna) aan andere indicatoren wordt voldaan. Deze belangen worden opgenomen onder de vlottende activa, onder effecten ('slechts aangehouden om te vervreemden'). Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. Voor een overzicht van de geconsolideerde groepsmaatschappijen wordt verwezen naar de toelichting op de enkelvoudige jaarrekening.

45 AFVALZOR G

•

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

financiële positie en vereisen schattingen en veronderstellingen:

Consolidatiemethode De posten in de geconsolideerde jaarrekening worden opgesteld volgens uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling van de groep. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge aandelenverhoudingen, schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd. Tevens zijn de resultaten op onderlinge transacties tussen groepsmaatschappijen geëlimineerd voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd en er geen sprake is van een bijzondere waardevermindering. Bij een transactie waarbij de rechtspersoon een niet-100%-belang heeft in de verkopende groepsmaatschappij, wordt de eliminatie uit het groepsresultaat pro rata toegerekend aan het minderheidsbelang op basis van het aandeel van de minderheid in de verkopende groepsmaatschappij. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd, waarbij het minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot uitdrukking is gebracht binnen het groepsvermogen. Indien de aan het minderheidsbelang van derden toerekenbare verliezen het minderheidsbelang in het eigen vermogen van de geconsolideerde maatschappij overtreffen, dan wordt het verschil, alsmede eventuele verdere verliezen, volledig ten laste van de meerderheidsaandeelhouder gebracht, tenzij en voor zover de minderheidsaandeel-houder de

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

verplichting heeft, en in staat is, om die verliezen voor zijn rekening te nemen. Het aandeel van derden in het resultaat wordt afzonderlijk

AFVALZOR G

als laatste post in de geconsolideerde winst-en-verliesrekening in aftrek op het groepsresultaat gebracht.

GRONDSLAGEN VOOR DE OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA'S Transacties in vreemde valuta's Transacties luidend in vreemde valuta’s worden in de betreffende functionele valuta van de groepsmaatschappijen omgerekend tegen de geldende wisselkoers op de transactiedatum. In vreemde valuta’s luidende monetaire activa en verplichtingen worden op balansdatum in de functionele valuta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoersen. Valutakoersverschillen die voortkomen uit de afwikkeling van monetaire posten, dan wel voortkomen uit de omrekening van monetaire posten in vreemde valuta, worden verwerkt in de winst-en-verliesrekening in de periode dat zij zich voordoen.

GRONDSLAGEN VOOR BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN Voor materiële en immateriële vaste activa wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde. Als het niet mogelijk is de realiseerbare waarde te bepalen voor een individueel actief, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroom genererende eenheid waartoe het actief behoort. Wanneer de boekwaarde van een actief of een kasstroom genererende eenheid hoger is dan de realiseerbare waarde, wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Indien sprake is van een bijzonder waardeverminderingsverlies van een kasstroom genererende eenheid, wordt het verlies allereerst toegerekend aan goodwill die is toegerekend aan de kasstroom genererende eenheid. Een eventueel restant verlies wordt toegerekend aan de andere activa van de eenheid naar rato van hun boekwaarden. Verder wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er enige indicatie is dat een in eerdere jaren verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies is verminderd. Als een dergelijke indicatie aanwezig is, wordt de realiseerbare waarde van het betreffende actief of kasstroom genererende eenheid geschat. Terugneming van een eerder verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies vindt alleen plaats als sprake is van een wijziging van de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde sinds de verantwoording van het laatste bijzonder waardeverminderingsverlies. In dat geval wordt de boekwaarde van het actief (of kasstroom genererende eenheid) opgehoogd tot de geschatte realiseerbare waarde, maar niet hoger dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het actief (of kasstroom genererende eenheid) zou zijn verantwoord. Een bijzonder waardeverminderingsverlies voor goodwill wordt niet teruggenomen in een volgende periode.

GRONDSLAGEN VERBONDEN PARTIJEN Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de onderneming en een natuurlijk persoon of entiteit die verbonden is met de onderneming. Dit betreffen onder meer de relaties tussen de onderneming en haar deelnemingen, de aandeelhouders, de bestuurders en de functionarissen op sleutelposities. Onder transacties wordt verstaan een overdracht van middelen, diensten of verplichtingen, ongeacht of er een bedrag in rekening is gebracht.

FINANCIËLE INSTRUMENTEN In de jaarrekening zijn de volgende categorieën financiële instrumenten opgenomen: leningen u/g, beleggingen in obligaties en eigenvermogensinstrumenten, lening o/g voor warmtetransportleiding, vorderingen op debiteuren en verbonden partijen, schulden aan crediteuren en verbonden partijen, afgeleide financiële instrumenten (derivaten), waarborgsommen, nog te ontvangen en nog te betalen bedragen, overige vorderingen en overlopende activa die onder de definitie van financieel instrument vallen, overige schulden en overige passiva die onder de definitie van financieel instrument vallen en liquide middelen. In financiële en niet-financiële contracten kunnen afspraken zijn gemaakt die voldoen aan de definitie van derivaten. Een dergelijke afspraak wordt afgescheiden van het basiscontract en als derivaat verwerkt als haar economische kenmerken en risico’s niet nauw verbonden zijn met die van het basiscontract, een afzonderlijk instrument met dezelfde voorwaarden zou voldoen aan de definitie van een derivaat, en het samengestelde instrument niet wordt gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening. In contracten besloten financiële instrumenten die niet worden gescheiden van het basiscontract, worden verwerkt in overeenstemming met het basiscontract.

Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij (dis)agio en de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Indien echter financiële instrumenten bij de vervolgwaardering worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening, worden direct toerekenbare transactiekosten bij de eerste waardering direct verwerkt in de winst- en verliesrekening. Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd.

Leningen u/g Verstrekte leningen worden na eerste opname gewaardeerd tegen de (geamortiseerde) kostprijs, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen, waarbij amortisatie - voor zover van toepassing - plaatsvindt op basis van de effectieverentemethode.

Beleggingen in obligaties en eigenvermogensinstrumenten De beleggingen in obligaties en eigenvermogensinstrumenten worden na de eerste opname gewaardeerd tegen reële waarde. Veranderingen in de reële waarde worden rechtstreeks verwerkt in de winst- en verliesrekening. Voor niet-beursgenoteerde beleggingen wordt voor waardeveranderingen boven de eerste opname een herwaarderingsreserve gevormd, waarbij herwaarderingen ten gunste of ten laste van de overige reserves verlopen.

Kortlopende vorderingen, overlopende activa en liquide middelen Kortlopende vorderingen, overlopende activa en liquide middelen worden na eerste opname gewaardeerd tegen de (geamortiseerde) kostprijs. Op deze posten zijn geen transactiekosten of (dis)agio van toepassing, waardoor de (geamortiseerde) kostprijs overeenkomt met de nominale waarde.

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen de (geamortiseerde) kostprijs op basis van de effectieverentemethode. De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden. Op deze posten zijn geen transactiekosten of (dis)agio van toepassing, waardoor de (geamortiseerde) kostprijs overeenkomt met de nominale waarde.

47 AFVALZOR G

tegen reële waarde.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Van het basisconcept gescheiden derivaten worden in overeenstemming met de waarderingsgrondslag voor derivaten gewaardeerd

Bijzondere waardeverminderingen vorderingen Een vordering wordt verminderd met een voorziening voor oninbaarheid, wanneer er sprake is van objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen van de bestaande vordering. De beoordeling vindt plaats op individuele basis. Bij aanwezigheid van objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen wordt de omvang van het verlies bepaald en ten laste van de winst- en verliesrekening verwerkt.

Saldering van financiële instrumenten Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als de onderneming beschikt over een deugdelijk juridisch instrument om het financiële actief en de financiële verplichting gesaldeerd af te wikkelen en de onderneming het stellige voornemen heeft om het saldo als zodanig netto of simultaan af te wikkelen. Als sprake is van een overdracht van een financieel actief dat niet voor verwijdering uit de balans in aanmerking komt, wordt het overgedragen actief en de daarmee samenhangende verplichting niet gesaldeerd.

IMMATERIELE VASTE ACTIVA J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen

AFVALZOR G

en bijzondere waardeverminderingen. De uitgaven na eerste verwerking van een gekocht of zelf vervaardigd immaterieel vast actief worden toegevoegd aan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs als het waarschijnlijk is dat de uitgaven zullen leiden tot een toename van de verwachte toekomstige economische voordelen en de uitgaven en de toerekening aan het actief op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Als niet wordt voldaan aan de voorwaarden voor activering worden de uitgaven verantwoord als kosten in de winst-en-verliesrekening. De grondslagen voor de vaststelling en verwerking van bijzondere waardeverminderingen zijn opgenomen onder het hoofd Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa. In de Nederlandse weten regelgeving is een moratorium op stortcapaciteit geregeld. Dit impliceert dat een stortlocatie uitsluitend geëxploiteerd kan worden mits er vergunde capaciteit voor de desbetreffende locatie geregistreerd staat. Tot het in werking treden van bovengenoemde regelgeving werd er geen economisch offer gevraagd, anders dan de aanvraagkosten. De afgelopen jaren hebben diverse collega ondernemingen hun stortactiviteiten heroverwogen. In een aantal situaties hebben ondernemingen meer vergunde capaciteit dan zij voor hun exploitatie nodig hadden. Gegeven het moratorium hebben deze rechten een zekere waarde voor die ondernemingen, die als gevolg van een uitbreiding extra vergunde capaciteit nodig hebben. Middels het overschrijven van vergunde capaciteit van de ene stortplaats (verkoper) naar een andere stortplaats (koper) is er ‘handel’ in stortrechten ontstaan. De onderneming heeft de afgelopen jaren, vooruitlopend op de uitbreiding van de locatie Nauerna, geïnvesteerd in de stortrechten. Het geactiveerde bedrag wordt volgens een variabele methode afgeschreven op basis van gestorte hoeveelheden. Indien de bedrijfswaarde van een activum duurzaam lager is dan de boekwaarde op basis van de verkrijgingsprijs, vindt waardering plaats tegen de lagere bedrijfswaarde.

Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Op vooruitbetalingen op immateriële vaste activa wordt niet afgeschreven.

MATERIELE VASTE ACTIVA De stortlocaties, de bedrijfsgebouwen en -terreinen, machines en installaties, andere vaste bedrijfsmiddelen en materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering worden gewaardeerd tegen hun kostprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De kostprijs van de genoemde activa bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en overige kosten om de activa op hun plaats en in de staat te krijgen noodzakelijk voor het beoogde gebruik. Investeringssubsidies worden in mindering gebracht op de kostprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Voor stortlocaties wordt de afschrijving berekend op basis van gestorte hoeveelheden. Op bedrijfsterreinen en op materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering, alsmede vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. Afschrijving start op het

moment dat een actief beschikbaar is voor het beoogde gebruik en wordt beëindigd bij buitengebruikstelling of bij desinvestering. Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd als zij de gebruiksduur van het object verlengen en/of leiden tot toekomstige prestatie-eenheden met betrekking tot het object. Buiten gebruik gestelde activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde.

FINANCIELE VASTE ACTIVA Deelnemingen met invloed van betekenis Deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde Indien waardering tegen nettovermogenswaarde niet kan plaatsvinden doordat de hiervoor benodigde informatie niet kan worden verkregen, wordt de deelneming gewaardeerd volgens het zichtbaar eigen vermogen. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van de onderneming gehanteerd.

relatieve belang dat derden hebben in de deelnemingen verwerkt (proportionele resultaatsbepaling). Een verlies dat voortvloeit uit de overdracht van vlottende activa of een bijzondere waardevermindering van vaste activa wordt wel volledig verwerkt. Resultaten op transacties waarbij overdracht van activa en passiva tussen de onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, worden geëlimineerd voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Bij deze waardering worden ook langlopende vorderingen op de deelnemingen meegenomen die feitelijk moeten worden gezien als onderdeel van de netto-investering. Dit betreft met name leningen waarvan de afwikkeling in de nabije toekomst niet is gepland en niet waarschijnlijk is. Een aandeel in de winst van de deelneming in latere jaren wordt pas verwerkt als en voor zover het cumulatieve niet verwerkte aandeel in het verlies is ingelopen. Wanneer de onderneming echter geheel of ten dele garant staat voor de schulden van een deelneming, dan wel de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) in staat te stellen tot betaling van haar schulden, wordt een voorziening gevormd ter grootte van de verwachte betalingen door de onderneming ten behoeve van de deelneming.

Samenwerkingsverbanden Deelnemingen waarin de onderneming de zeggenschap gezamenlijk met andere deelnemers uitoefent (joint ventures), worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde. In geval van samenwerking door het gezamenlijk uitvoeren van activiteiten waarbij iedere deelnemer zelf de uitsluitende zeggenschap over die activa houdt, verwerkt de onderneming de activa waar zij zeggenschap over heeft evenals de zelf aangegane verplichtingen, zelf gemaakte kosten en het aandeel in het resultaat op verkopen en/of dienstverlening door de joint venture. In geval van samenwerking door het gezamenlijk uitvoeren van activiteiten gebruik makend van activa waarover de deelnemers gezamenlijk zeggenschap hebben, verwerkt de onderneming de gemeenschappelijke activa, verplichtingen, kosten en opbrengsten proportioneel. Bij inbreng in of verkoop van activa door de vennootschap aan een joint venture, verantwoordt de vennootschap dat deel van het resultaat in de winst-en-verliesrekening dat correspondeert met het relatieve belang van de andere deelnemers in de joint venture. Er wordt geen resultaat verantwoord als de door de deelnemers ingebrachte niet-monetaire activa ongeveer aan elkaar gelijk zijn wat betreft aard, gebruik (in dezelfde bedrijfsactiviteit) en reële waarde. Eventuele niet verantwoorde resultaten worden in mindering gebracht op de nettovermogenswaarde van de joint venture. Eventuele verliezen op vlottende activa of bijzondere waardeverminderingen van vaste activa verantwoordt de onderneming daarentegen direct en volledig. Bij verkoop van activa door de joint venture aan de vennootschap, verantwoordt de vennootschap het aandeel in de winst of verlies van de joint venture op die verkoop pas in de winst-en-verliesrekening als het betreffende actief is (door)verkocht aan een derde. Als echter sprake is van een verlies op vlottende activa of een bijzondere waardevermindering van vaste activa, neemt de vennootschap zijn aandeel in dit verlies direct.

49 AFVALZOR G

vermogensmutatiemethode wordt gewaardeerd, wordt de winst of het verlies voortvloeiend uit deze overdracht naar rato van het

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Indien de deelnemende rechtspersoon een actief of een passief overdraagt aan een deelneming die volgens op de

Deelnemingen en samenwerkingsverbanden die classificeren als joint venture Samenwerkingsverband tussen

Groen & Grond Combinatie VOF NV Grondbankcombinatie & Sortiva BV Grondreinigingcombinatie VOF Afvalzorg Grondstromen BV & RCR VOF Reststoffenbank Flevoland VOF Afvalzorg Grondstromen BV & Theo Pouw Materieel BV VOF Het Groene Schip Afvalzorg Projecten BV & Boskalis Nederland BV Grond- en Reststoffencombinatie Parkstad BV* J.B. Rutte BV & Limij Grondverzetbedrijf BV Combinatie Afvalzorg & Den Ouden VOF J.B. Rutte BV & Den Ouden Groenrecycling BV VOF Rock Solid - Afvalzorg Osdorp Beheer BV & Rock Solid BV Energiezorg BV Stortgas BV & Lokale Energie BV * vennoten zijn van zin de samenwerking per 1-1-2018 te beëindigen.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Beleggingen en overige financiële vaste activa

AFVALZOR G

Beleggingen Beleggingen opgenomen onder de financiële vaste activa zijn deels beursgenoteerd en deels niet-beursgenoteerd. Zij worden niet beschouwd als handelsportefeuille maar wel aangehouden met de intentie om tussentijds verhandeld te kunnen worden ("available for sale"). Bij eerste verwerking vindt waardering van de beleggingen plaats op basis van reële waarde. Doorgaans komt dit overeen met de aanschafwaarde. De eventueel bijkomende transactiekosten worden rechtstreeks ten laste van het resultaat gebracht. Na eerste verwerking vindt waardering plaats tegen reële waarde, waarbij waarderingsverschillen (op individuele basis) rechtstreeks via de winst-en verliesrekening worden verwerkt. Voor de waardering boven de eerste verwerking wordt voor niet-beursgenoteerde beleggingen daarnaast een herwaarderingsreserve gevormd, waarbij herwaarderingen ten laste of ten gunste van de overige reserves verlopen. De reële waarde van de beleggingen wordt verantwoord op basis van de door de vermogensbeheerders opgegeven (markt-) koersen op balansdatum. Aan- en verkopen van financiële vaste activa worden verantwoord op transactiedatum.

Overige financiële vaste activa De overige financiële vaste activa betreffen personeelsleningen van diverse aard. Zij worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen.

Vervreemding van vaste activa Voor verkoop beschikbare vaste activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde.

Voorraden Grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen aanschafprijs of lagere opbrengstwaarde.

Liquide middelen Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien liquide middelen niet ter vrije beschikking staan, wordt hiermee rekening gehouden bij de waardering. In vreemde valuta luidende liquide middelen worden per balansdatum in de functionele valuta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. Verwezen wordt verder naar de prijsgrondslagen voor vreemde valuta.

Eigen vermogen Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigenvermogensinstrumenten, worden gepresenteerd onder het eigen vermogen. Uitkeringen aan houders van deze instrumenten worden in mindering op het eigen vermogen gebracht na aftrek van eventueel hiermee verband houdend voordeel uit hoofde van belasting naar de winst. Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als een financiële verplichting, worden gepresenteerd onder schulden. Rente, dividenden, baten en lasten met betrekking tot deze financiële instrumenten worden in de winst-en-verliesrekening verantwoord als kosten of opbrengsten. Inkoop van eigen aandelen wordt in mindering gebracht op de overige reserves.

Herwaarderingsreserve Waardevermeerderingen van activa die worden gewaardeerd tegen actuele waarde worden voor zover zij zich boven de eerste verwerking bevinden in de herwaarderingsreserve opgenomen. Uitzondering hierop vormen beleggingen en overige financiële activa die beursgenoteerd zijn. Waardeveranderingen van die activa worden onmiddellijk in het resultaat verwerkt. Daarnaast wordt voor die activa een herwaarderingsreserve gevormd ten laste van de overige reserves als geen sprake is van frequente marktnoteringen. De herwaarderingsreserve wordt gevormd per individueel actief en is niet hoger dan het verschil tussen de boekwaarde op basis van historische kostprijs en de boekwaarde op basis van actuele waarde. De herwaarderingsreserve wordt verminderd met de gerealiseerde herwaardering (verband houdend met systematische afschrijvingen van het actief ). Op de herwaarderingsreserve wordt waardeverminderingen van het betreffende actief, niet zijnde systematische afschrijvingen, in mindering gebracht. Als een actief wordt vervreemd, valt een eventueel aanwezige herwaarderingsreserve met betrekking tot dat actief vrij ten gunste van de overige reserves. Bij de bepaling van de herwaarderingsreserve is indien nodig een bedrag voor latente belastingverplichtingen in

Het minderheidsbelang derden wordt gewaardeerd op het proportionele deel van derden in de nettowaarde van de activa en verplichtingen, bepaald volgens de waarderingsgrondslagen van de onderneming.

Voorzieningen Algemeen Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer er sprake is van: •

een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden;

•

waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en

•

het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is.

Indien (een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief gepresenteerd. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de verwachte uitgaven. De gehanteerde disconteringsvoet is de marktrente van hoogwaardige ondernemingsobligaties (gecorrigeerd voor risico’s) op balansdatum. Per soort voorziening wordt een consistente grondslag toegepast.

Voorzieningen voor afwerking, nazorg en overige voorzieningen Onder de voorzieningen voor de stortactiviteiten wordt verstaan de contante waarde van alle toekomstige verplichtingen uit hoofde van afwerking en nazorg van stortlocaties. De voorzieningen voor afwerking zijn gebaseerd op een inschatting van het toekomstig afvalaanbod en de daarmee samenhangende sluitingsdatum van de desbetreffende locatie. De uitgaven zijn geschat op basis van de huidige technische inzichten, geactualiseerd voor prijsontwikkelingen tot het moment van uitvoering. De voorziening nazorg bestaat uit drie componenten: prénazorg, nazorgheffingen provinciale nazorgfondsen en nazorg Velsen. De prenazorg betreft de uitgaven die vallen in de periode tussen het stopzetten van de operationele activiteiten (sluiting) en de overdracht aan de provincie in het kader van de Nazorgregeling Wet Milieubeheer. De uitgaven per locatie zijn geschat op basis van ervaringscijfers. De nazorgheffingen komen ten gunste van de provinciale nazorgfondsen gesloten stortlocaties en zijn opgelegd ter financiering van de nazorg van de stortlocaties waarvoor de provincies de eeuwigdurende nazorgverantwoordelijkheid dragen. Voor de bepaling van de voorziening bepaalt de onderneming de gecommuniceerde nazorgheffingen en maakt zij waar nodig aanpassingen op basis van de meest actuele situatie voor wat betreft doelvermogen, rekenrente en overdrachtsmoment. De gesloten locatie Velsen valt niet onder dit regime. De eeuwigdurende nazorg blijft voor deze locatie een verantwoordelijkheid voor Afvalzorg Deponie BV. De voorziening nazorg bestaat voor deze locatie uit de contante waarde van de hiermee samenhangende toekomstige verplichtingen, welke zijn gebaseerd op ervaringscijfers en de verwachte effecten van de optimalisatie van de waterbehandeling door de aanleg van een persleiding van locatie Velsen naar de waterzuivering van locatie Nauerna.

51 AFVALZOR G

Minderheidsbelang derden

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

mindering gebracht ten gunste van de voorziening latente belastingverplichtigen en berekend tegen het actuele belastingtarief.

Voor 2017 wordt de disconteringsvoet gebaseerd op de volgende actuele marktgegevens: •

De door de DNB gepubliceerde nominale rentetermijnstructuur, waarbij op de lange termijn een correctie wordt toegepast op basis van de per 15 juli 2015 ingevoerde UFR-methode.

•

Een kredietcurve, die de risico-opslag van "hoogwaardige ondernemingsobligaties" weerspiegelt. De creditspreads tot en met een looptijd van 5 jaar zijn gebaseerd op bedrijfsobligaties met een AA-rating. Voor langere looptijden zijn bedrijfsobligaties met een A-rating gebruikt, waarbij voor de gehele resterende looptijd is gecorrigeerd voor de credit spread tussen de A-rating en de AA-rating bedrijfsobligaties op het 5-jaars punt.

•

De geprognosticeerde kasstromen worden gecorrigeerd voor inflatie. Hierbij wordt de inflatieswapcurve tot het 20 jaars-punt gehanteerd. Daarna is de verwachte lange termijn inflatie van 2,0% (conform ECB doelstelling) van toepassing.

De dotatie aan de voorzieningen ten laste van het bedrijfsresultaat ziet op wijzigingen in de omvang en timing van de kasstromen, waarbij (verwachte) inflatie-effecten buiten beschouwing worden gelaten. De dotatie aan de voorzieningen ten laste van het financieel resultaat betreft de toevoeging van de rekenrente, alsmede de effecten van wijzigingen in de rente- en inflatieverwachtingen. Zij worden tezamen gepresenteerd in post K.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Onder de overige voorzieningen ziet de voorziening risico afkoop nazorgprojecten op het mogelijke optreden van terugvalscenario’s in

AFVALZOR G

de nazorg van externe verontreinigde locaties waarvan de onderneming de nazorgverantwoordelijkheid heeft afgekocht. Voor de bepaling van de voorziening is op basis van de binnen de organisatie aanwezige deskundigheid en ervaring een inschatting gemaakt van de omvang, de timing en kans van optreden van de kasstromen. De voorziening wordt tegen contante waarde opgenomen en wordt op individuele projectbasis bepaald. De voorziening sanering heeft betrekking op toekomstige uitgaven voor de sanering van de oude stortheuvels op de locatie Zeeasterweg. De uitgaven zijn geschat op basis van ervaringscijfers.

Langlopende schulden Onder de langlopende schulden wordt ook de nazorgpositie gepresenteerd waarvan de tegenprestatie over een jaar of later geleverd gaat worden. Tevens is onder de langlopende schulden een reservering voor toekomstige jubileumuitkeringen opgenomen. Dit betreft het geschatte bedrag van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkansen en leeftijden.”

Reservering voor jubilea Deze reservering betreft de contante waarde van het geschatte bedrag van toekomstige uitkeringen bij een 25-jarig of 40-jarig dienstverband. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkansen en leeftijden. De reservering is gedisconteerd met een rekenrente van 1,6% zijnde het punt in de Eurozone IAS 19 disount rate guidance van de gemiddelde uitkeringstermijn (19 jaar).

Kortlopende vorderingen en schulden (Transacties met verbonden partijen) Tussen NV Afvalzorg Holding en haar dochtermaatschappijen, alsmede tussen de dochtermaatschappijen onderling, bestaan vele transacties in de vorm van leveringen en diensten. Alle transacties met verbonden partijen worden uitgevoerd op een zakelijke basis tegen marktconforme tarieven en voorwaarden.

Opbrengstverantwoording Omzet wordt alleen verantwoord als er een redelijke zekerheid bestaat dat toekomstige voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en dat deze voordelen betrouwbaar kunnen worden geschat. De netto-omzet wordt verantwoord op het moment dat de prestatie is geleverd.

Netto omzet afvalverwerking Opbrengsten uit de exploitatie van de stortlocaties worden opgenomen in de netto-omzet tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding. Opbrengsten uit de overige verwerkingsactiviteiten worden in de netto-omzet opgenomen voorzover de omzet op een betrouwbare wijze als gerealiseerd kan worden beschouwd. Deze inschatting vindt plaats op basis van inventarisaties waarbij zowel de kwantitatieve- als de kwalitatieve aspecten van aangevoerde partijen beoordeeld worden. De splitsing in netto-omzet en vooruitontvangen omzet bevat naar zijn aard subjectieve elementen.

Netto omzet diensten Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden opgenomen in de netto-omzet tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding, na aftrek van tegemoetkomingen en kortingen.

Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van de te ontvangen vergoeding waarschijnlijk is, de mate waarin de dienstverlening op balansdatum is verricht betrouwbaar kan worden bepaald en de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien op betrouwbare wijze kunnen worden bepaald.Indien het resultaat van een bepaalde opdracht tot dienstverlening niet op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de opbrengsten verwerkt tot het bedrag van de kosten van de dienstverlening die worden gedekt door de opbrengsten.

Verhuuropbrengsten Huuropbrengsten worden lineair in de winst-en-verliesrekening opgenomen op basis van de duur van de huurovereenkomst.

Financiële baten en lasten De rentebaten betreffen de ontvangen rentevergoedingen en dividenden, als ook de op balansdatum op betrouwbare wijze vast te stellen nog te ontvangen rente. De transactieresultaten komen voort uit de expiratie of de verkopen van financiële instrumenten. Het verschil tussen de transactieprijs en de reële waarde na eerste verwerking wordt in het resultaat verwerkt. De eventuele met betrekking tot het

beleggingsrendementen aan de hand van een individueel actief bepaald.

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten en rentelasten en soortgelijke kosten Rentebaten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende actiefpost. Dividenden uit beleggingen worden toegerekend aan de periode waarin zij daadwerkelijk ontvangen worden. Rentelasten en soortgelijke lasten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren.Agio, disagio en aflossingspremies worden verantwoord als rentelast in de periode waartoe zij behoren. De toerekening van deze rentelast en de rentevergoeding over de lening is de effectieve rente die in de winst-en-verliesrekening wordt verwerkt. In de balans is (per saldo) de amortisatiewaarde van de schuld(en) verwerkt. De nog niet in de winst-en-verliesrekening verwerkte bedragen van het agio en de al in de winst-en-verliesrekening verwerkte aflossingspremies worden verwerkt als verhoging van de schuld(en) waarop ze betrekking hebben. De nog niet in de winst-en-verliesrekening verwerkte bedragen van het disagio worden verwerkt als verlaging van de schuld(en) waarop ze betrekking hebben.

Personeelsbeloningen De beloningen van het personeel worden als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord in de periode waarin de arbeidsprestatie wordt verricht en, voor zover nog niet uitbetaald, als verplichting op de balans opgenomen. Als de reeds betaalde bedragen de verschuldigde beloningen overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover er sprake zal zijn van terugbetaling door het personeel of van verrekening met toekomstige betalingen door de vennootschap. Voor de beloningen met opbouw van rechten en bonussen worden de verwachte lasten gedurende het dienstverband in aanmerking genomen. Een verwachte vergoeding ten gevolge van bonusbetalingen worden verantwoord indien de verplichting tot betaling van die vergoeding is ontstaan op of vóór balansdatum en een betrouwbare schatting van de verplichtingen kan worden gemaakt. Indien de omvang van bonussen of ander vormen van variabele vergoedingen op balansdatum onzeker zijn dan worden de lasten verantwoord in de periode dat deze vorm van beloning verschuldigd is. Ontvangen bijdragen voortvloeiend uit levensloopregelingen worden in aanmerking genomen in de periode waarover deze bijdragen zijn verschuldigd. Toevoegingen aan en vrijval van verplichtingen worden ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht. Indien een beloning wordt betaald, waarbij geen rechten worden opgebouwd (bijvoorbeeld doorbetaling in geval van ziekte of arbeidsongeschiktheid) worden de verwachte lasten verantwoord in de periode waarover deze beloning is verschuldigd. Voor op balansdatum bestaande verplichtingen tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen (inclusief ontslagvergoedingen) aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid wordt een voorziening opgenomen. De verantwoorde verplichting betreft de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichting op balansdatum af te wikkelen. De beste schatting is gebaseerd op contractuele afspraken met personeelsleden (CAO en individuele arbeidsovereenkomsten). Toevoegingen aan en vrijval van verplichtingen worden ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-enverliesrekening gebracht.

53 AFVALZOR G

Koersresultaten ontstaan door de mutaties in de waarde van financiële instrumenten na eerste verwerking. Voor zover mogelijk worden de

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

betreffende financiële instrument gevormde herwaarderingsreserve valt met de transactie vrij ten opzichte van de overige reserves.

Nederlandse pensioenregelingen De onderneming heeft haar pensioenverplichtingen ondergebracht bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (“ABP”). De ABPregeling kwalificeert vanuit deelnemersoptiek als de zogenaamde ‘toegezegde bijdrage regeling’. De onderneming heeft geen verplichtingen tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij dit bedrijfstak-pensioenfonds anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies. De onderneming heeft conform de bepalingen in Richtlijn voor de jaarverslaggeving 271 geen voorziening opgenomen. Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan de pensioenuitvoerder verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Bij de ABP-regeling is sprake van een middelloonregeling. De pensioenregels schrijven voor dat de beleidsdekkingsgraad 128% moet zijn. Ook is wettelijk bepaald dat de beleidsdekkingsgraad niet langer dan 5 jaar onder de 104,2% mag liggen. De beleidsdekkingsgraad bedroeg ultimo 2016 103,3%. Dit betekend dat een herstelplan moet worden opgesteld door

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

het pensioenfonds om binnen maximaal 10 jaar weer een dekkingsgraad van minimaal 128% te krijgen.

AFVALZOR G

Ontslagvergoedingen Ontslagvergoedingen zijn vergoedingen die worden toegekend in ruil voor de beëindiging van het dienstverband. Een uitkering als gevolg van ontslag wordt als verplichting en als last verwerkt als de onderneming zich aantoonbaar onvoorwaardelijk heeft verbonden tot betaling van een ontslagvergoeding. Als het ontslag onderdeel is van een reorganisatie, worden de kosten van de ontslagvergoeding opgenomen in een reorganisatievergoeding. Zie hiervoor de grondslag onder het hoofd Voorzieningen. Ontslagvergoedingen worden gewaardeerd met inachtneming van de aard van de vergoeding. Als de ontslagvergoeding een verbetering is van de beloningen na afloop van het dienstverband, vindt waardering plaats volgens dezelfde grondslagen die worden toegepast voor pensioenregelingen. Andere ontslagvergoedingen worden gewaardeerd op basis van de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichting af te wikkelen.

Leasing Operational leases NV Afvalzorg Holding en de aan haar gelieerde ondernemingen hebben hun wagenpark ondergebracht bij één leasemaatschappij. Op basis van full-operational leasecontracten is het wagenpark uitbesteed. Bij deze vorm van leasing wordt het leaseobject niet geactiveerd.

Overheidssubsidies Exploitatiesubsidies worden ten gunste van de winst-en-verliesrekening van het jaar gebracht ten laste waarvan de gesubsidieerde bestedingen komen of waarin de opbrengsten zijn gederfd of het exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De vooruitontvangen bedragen (zowel kort- als langlopend) worden onder de overlopende passiva opgenomen. Verkregen ontwikkelingskredieten worden in mindering gebracht op de ontwikkelings-kosten. Indien terugbetaling van het ontwikkelingskrediet dient plaats te vinden, worden de terugbetalingen en de rente daarover verwerkt als kosten van de omzet. Investeringssubsidies worden in mindering gebracht op het geïnvesteerde bedrag. De vooruitontvangen bedragen (zowel kort- als langlopend) worden onder de overlopende passiva opgenomen en worden systematisch in de winst-en-verliesrekening opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief.

Belastingen Belastingen omvatten de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winst-belastingen en latente belastingen. De belastingen worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen, behalve voor zover deze betrekking hebben op posten die rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen, in welk geval de belasting in het eigen vermogen wordt verwerkt, of op overnames. De over het boekjaar verschuldigde en verrekenbare belasting is de naar verwachting te betalen belasting over de belastbare winst over het boekjaar, berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum, dan wel waartoe materieel al op verslagdatum is besloten, en eventuele correcties op de over voorgaande jaren verschuldigde belasting. Indien de boekwaardes van activa en verplichtingen ten behoeve van de financiële verslaggeving afwijken van hun fiscale boekwaardes, is sprake van tijdelijke verschillen.

Voor belastbare tijdelijke verschillen wordt een voorziening latente belastingverplichtingen getroffen. Voor verrekenbare tijdelijke verschillen, beschikbare voorwaartse verliescompensatie en nog niet gebruikte fiscale verrekening mogelijkheden wordt een latente belastingvordering opgenomen, maar uitsluitend voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening respectievelijk compensatie. Latente belastingvorderingen worden per iedere verslagdatum herzien en verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Voor belastbare tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, buitenlandse niet-zelfstandige eenheden, deelnemingen en joint ventures wordt een latente belastingverplichting opgenomen tenzij de onderneming in staat is het tijdstip van afloop van het tijdelijke verschil te bepalen en het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzienbare toekomst niet zal aflopen. Voor verrekenbare tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, buitenlandse niet-zelfstandige eenheden, deelnemingen en joint

De waardering van latente belastingverplichtingen en latente belastingvorderingen wordt gebaseerd op de fiscale gevolgen van de door de vennootschap op balansdatum voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling van zijn activa, voorzieningen, schulden en overlopende passiva. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden gewaardeerd tegen contante waarde.

Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de groep in de resultaten van deze minderheids deelnemingen, bepaald op basis van de grondslagen van de groep. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de groep en de niet-geconsolideerde deelnemingen en tussen niet-geconsolideerde deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd. De resultaten van deze deelnemingen die gedurende het boekjaar zijn verworven of afgestoten worden vanaf het verwervingsmoment respectievelijk tot het moment van afstoting verwerkt in het resultaat van de groep.

Bepaling reële waarde De reële waarde van een financieel instrument is het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een passief kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde partijen, die tot een transactie bereid en van elkaar onafhankelijk zijn. De reële waarde van beursgenoteerde financiële instrumenten wordt bepaald aan de hand van de door de vermogensbeheerders opgegeven waarderingen. De waardering van de niet-beursgenoteerde vastgoedfondsen geschiedt tegen de door de vermogensbeheerder opgegeven waarderingen, gebaseerd op onderliggende taxaties van de in de fondsen opgenomen objecten. De reële waarde van niet-beursgenoteerde financiële instrumenten wordt bepaald door de verwachte kasstromen contant te maken tegen een disconteringsvoet die gelijk is aan de geldende risicovrije marktrente voor de resterende looptijd vermeerderd met krediet- en liquiditeitsopslagen.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en kortlopende beleggingen. De kortlopende beleggingen bestaan uit beleggingsrekeningen en deposito’s en kunnen worden beschouwd als zeer liquide beleggingen. Winstbelastingen, interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen afgetrokken van de aankoopprijs.

55 AFVALZOR G

voorzienbare toekomst afloopt en er fiscale winst beschikbaar zal zijn ter compensatie van het tijdelijk verschil.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

ventures wordt een latente belastingvordering opgenomen uitsluitend voor zover het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de

A.I - ImMateriĂŤle vaste activa

(in duizenden euro's)

Stort stortrechten Rechten vooruitbet.

Totaal

31 december 2016 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijving Boekwaarde

2.652

1.367

4.019

-1.053

1.599

1.367

2.966

-736

Mutaties 2017 Afschrijvingen

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Mutaties boekjaar

AFVALZOR G

31 december 2017 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijving Boekwaarde

2.652

1.367

4.019

-1.789

863

1.367

2.230

A.ii - Materiële vaste activa

(in duizenden euro's)

bedrijfs- andere Vaste gebouwen machines vaste bedrijfs storten en Bedrijfs- middelen in locaties -terreinen Installaties middelen uitvoering

Totaal

31 december 2016 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijving Boekwaarde

80.347

21.245

1.901

2.477

381

106.351

-78.790

-5.935

-1.237

-1.974

-87.936

1.557

15.310

664

503

381

18.415

4.972

Investeringen

297

4.513

Desinvesteringen verkrijgingsprijs

-470

-202

-672

-1.128

-530

-185

-191

-2.034

Afschrijvingen Rubricering

-9

Desinvesteringen afschrijvingen

392

156

548

-1.128

-509

-159

106

4.504

2.814

Mutaties boekjaar 31 december 2017 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijving Boekwaarde

80.347

20.874

1.771

2.774

4.885

110.651

-79.918

-6.073

-1.266

-2.165

-89.422

429

14.801

505

609

4.885

21.229

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Mutaties 2017

De volgende afschrijvingstermijnen worden hierbij gehanteerd: Stortlocaties

Op basis van capaciteit

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

0 tot 40 jaar

Machines en installaties

3 tot 15 jaar

Andere vaste bedrijfsmiddelen

3 tot 10 jaar

De belangrijkste investeringen in 2017 betreffen: aanleg loswal inclusief viaduct (€ 1,6 miljoen); inrichting bedrijfsterrein Nauerna (€ 1,8 miljoen); aanleg compartiment C op locatie Zeeasterweg (€ 0,4 miljoen); bouw waterzuivering op locatie Zeeasterweg (€ 0,3 miljoen).

In het boekjaar zijn geen afboekingen gedaan met betrekking tot een bijzonder waardeverminderingsverlies

AFVALZOR G

A.III - Financiële vaste activa

(in duizenden euro's)

latente Belasting Leningen U/G Deelnemingen beleggingen vorderingen

Totaal

31 december 2016 202

2.143

125.258

4.863

132.466

202

2.143

125.258

4.863

132.466

Aankopen

5.000

Verkopen

-5.000

Aanschafprijs Cum. afschrijvingen en waardeverminderingen Boekwaarde Mutatie in de boekwaarde

Aandeel in resultaat deelnemingen

1.668

Ontvangen dividend

-1.433

Waardevermeerderingen

2.920

Toevoegingen

471

-41

-1.102

-1.143

Kapitaalstorting

225

Mutatie latente belastingen

-1.790

460

2.289

-1.790

966

209

2.603

127.547

3.073

133.432

209

2.603

127.547

3.073

133.432

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Nieuw verstrekte leningen

AFVALZOR G

Ontvangen aflossingen / ontrekkingen

31 december 2017 Aanschafprijs Cum. afschrijvingen en waardeverminderingen Boekwaarde

Leningen u/g De post leningen u/g betreft: •

een niet-rentedragende voorschot op een project stichting EUR 27 (2016: EUR 20)

•

rentedragende personeelsleningen EUR 45 (2016: EUR 28)

•

rentedragend voorschot in kader van de pensioencompensatieregeling EUR 137 (2016: EUR 154)

Deelnemingen Onderstaande samenwerkingsverbanden classificeren als joint venture op grond van de samenwerkingsovereenkomst die de vennootschap heeft gesloten met de andere aandeelhouders in deze vennootschappen. De groep heeft de volgende kapitaalbelangen: 31 december 2017

31 december 2016

Groen & Grond Combinatie VOF

50,0%

377

212

Grondreinigingcombinatie VOF

50,0%

201

Reststoffenbank Flevoland VOF

50,0%

100

VOF Het Groene Schip

50,0%

1.340

1.217

Grond- en Reststoffencombinatie Parkstad BV (Brunssum)

50,0%

130

135

Combinatie Afvalzorg & Den Ouden VOF

50,0%

114

VOF Rock Solid - Afvalzorg (Alkmaar)

50,0%

207

405

Energiezorg BV

50,0%

234

2.603

2.143

Totaal Tenzij anders vermeld is de functionele vestigingsplaats Assendelft.

Verloop deelnemingen

(in duizenden euro's)

Saldo begin boekjaar

31 december 2017

31 december 2016

2.143

1.236

225

Bij: resultaat

1.668

1.366

Af: dividend

-1.433

-459

2.603

2.143

Bij: kapitaalstorting

Totaal

samenstelling Beleggingen

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

Vastrentende waarden staat

55.068

55.393

Vastrentende waarden bedrijf

27.875

32.521

Zakelijke waarden aandelen

26.001

23.363

5.646

5.376

12.957

8.605

127.547

125.258

Zakelijke waarden commodities Zakelijke waarden vastgoed Totaal

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

(in duizenden euro's) belang

59 AFVALZOR G

deelnemingen

b.i - Voorraden

(in duizenden euro's)

2017

2016

Grond- en hulpstoffen

225

Totaal

225

2017

2016

b.ii - Vorderingen

(in duizenden euro's)

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Vorderingen op handelsdebiteuren

AFVALZOR G

10.149

9.908

Vorderingen op overige verbonden partijen

2.784

631

Overige vorderingen

1.121

780

Overlopende activa

2.287

1.498

16.341

12.817

Totaal

Vorderingen op handelsdebiteuren (in duizenden euro's)

Geamortiseerde kostprijs van uitstaande vorderingen Af: voorziening wegens oninbaarheid Totaal

2017

2016

10.639

10.273

-490

-365

10.149

9.908

In de vorderingen op handelsdebiteuren zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.

Overige vorderingen

(in duizenden euro's)

2017

2016

Rente

366

402

Dividendbelasting

753

376

Waarborgsommen

1.121

780

Totaal

In de overige vorderingen is een bedrag EUR 2 begrepen met de resterende looptijd langer dan een jaar (2016: EUR 2).

Overlopende activa

(in duizenden euro's)

Vooruitbetaalde bedragen

2017

2016

215

122

Nog te ontvangen bedragen

2.072

1.377

Totaal

2.287

1.499

In de overlopende activa zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.

Kasmiddelen

2017

2016

Rekening courant banken

2.637

2.918

Spaarrekeningen en andere kortlopende beleggingen

9.986

9.816

12.643

12.753

Totaal

De onder de liquide middelen opgenomen spaarrekeningen betreffen uitsluitend tegoeden die direct of vervroegd opvraagbaar zijn. De liquide middelen staan volledig ter vrije beschikking. Het kortlopende deel van de beleggingen bestaat uit de tegoeden op de spaaren beleggingsrekeningen en is opgenomen onder de liquide middelen.

C - Groepsvermogen Voor de samenstelling van het eigen vermogen wordt verwezen naar (de toelichting op) de enkelvoudige jaarrekening (pagina 77 en 84).

C.II - Minderheidsbelang derden

(in duizenden euro's)

2017

2016

BV Baggerzorg (21,95% belang derden)

204

239

Totaal

204

239

Onder dit balanshoofd is opgenomen het minderheidsbelang van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, dat het aandeel van derden in het eigen vermogen van B.V. Baggerzorg vertegenwoordigt.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

(in duizenden euro's)

61 AFVALZOR G

b.iII - Liquide middelen

Voorzieningen

D - Voorzieningen

(in duizenden euro's) afwerking nazorg overige totaal

Stand per 31 december 2016

67.122

31.708

6.024

104.854

Dotaties ten laste van het resultaat

597

693

1.290

Vrijval ten gunste van het resultaat

-891

-362

-1.253

Mutaties

Onttrekkingen

-336

-2.308

-1.722

-4.366

1.144

2.828

4.043

Overige mutaties

-49

Mutaties boekjaar

-83

1.117

-1.369

-335

67.039

32.825

4.655

104.519

3.413

1.222

453

5.088

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Rentedotatie en correcties discontering en inflatie

Stand per 31 december 2017 Looptijden Kleiner of gelijk aan 1 jaar Groter dan 1 jaar en kleiner dan 5 jaar

1.110

3.943

1.784

6.837

5 jaar of lange

62.516

27.660

2.418

92.594

Stand per 31 december 2017

67.039

32.825

4.655

104.519

rISICO

oVERIGE Voorzieningen oNTMANTELING aFKOOP

AFVALZOR G

(in duizenden euro's) sANERING bAGGERDEPOTS Stand per 31 december 2016

NAZORG totaal

4.610

1.332

6.024

Dotaties ten laste van het resultaat

693

Vrijval ten gunste van het resultaat

-362

-1.609

-113

-1.722

Mutaties

Onttrekkingen Rentedotatie en correcties discontering en inflatie

Overige mutaties

-49

Mutaties boekjaar

-1.957

588

-1.369

2.653

1.920

4.655

Stand per 31 december 2017 Looptijden Kleiner of gelijk aan 1 jaar Groter dan 1 jaar en kleiner dan 5 jaar 5 jaar of langer Stand per 31 december 2017

453

1.702

1.784

498

1.920

2.418

2.653

1.920

4.655

Langlopende schulden

E - langlopende schulden (in duizenden euro's) Afkoop nazorgprojecten

2017

2016

3.171

2.943

Inrichting locatie Mastwijk

155

Overige langlopende passiva

295

303

3.661

3.451

Financiering aanleg warmwaterleiding

Totaal

Van de bovengenoemde schulden is de resterende looptijd voornamelijk langer dan 5 jaar. Voor bovengenoemde schulden zijn geen

2017

2016

Beginsaldo

3.451

3.091

Bij: toevoeging nazorg verplichting

537

549

Bij: rentedotatie

120

Bij: afwerking locatie Mastwijk (landschapsontwikkeling) Af: onttrekking nazorg

-429

-271

Af: aflossing lening warmwaterleiding

-10

Af: vrijval langlopende overige passiva

-8

3.661

3.451

Totaal

Afkoop nazorgprojecten Dit betreft vooruitontvangen vergoedingen uit hoofde van de afkoopovereenkomsten nazorgprojecten door Bodemzorg. Bodemzorg dient hier in de toekomst nog prestaties voor te verrichten.

Financiering aanleg warmwaterleiding Dit betreft een door de afnemer van warmte gefinancierde vaste leiding tussen de ketelinstallatie op de locatie Nauerna en de vestigingslocatie van de afnemer.

63 AFVALZOR G

verloop langlopende schulden (in duizenden euro's)

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

zakelijke zekerheden gesteld.

Kortlopende schulden

F - Kortlopende schulden

(in duizenden euro's)

2017

2016

5.322

2.132

531

927

Te betalen vennootschapsbelasting

3.394

1.469

Te betalen overige belastingen en premies sociale verzekeringen

2.826

2.666

Schulden aan leveranciers en handelskredieten Schulden aan verbonden partijen

Schulden ter zake van pensioenen

4.259

4.236

Afkoop nazorgprojecten

282

259

Waarborgsommen

603

554

Overige schulden

192

1.591

3.771

4.715

21.267

18.623

Vooruitontvangen omzet

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Overlopende passiva

Totaal

Reservering voor jubilea De reservering ad EUR 156.223 is langlopend. EUR 19.127 heeft een looptijd korter dan 1 jaar.

Te betalen overige belastingen en premies sociale verzekeringen (in duizenden euro's)

Loonheffingen

AFVALZOR G

Omzetbelasting

2017

2016

533

478

1.035

1.297

Dividendbelasting

563

188

Overige belastingen (afvalstoffenbelasting)

695

703

2.826

2.666

Totaal

Overlopende passiva

Overlopende passiva (in duizenden euro's)

2017

2016

Vooruitontvangen bedragen

1.672

2.595

Personeelsgerelateerde schulden

1.323

1.035

102

712

983

Overig

Totaal

3.771

4.715

Accountants- en administratiekosten Nog te betalen bedragen

Financiële instrumenten Algemeen De onderneming maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de onderneming blootstelt aan markt-, valuta-, rente-, kasstroom-, krediet- en liquiditeitsrisico. Om deze risico’s te beheersen heeft de onderneming een beleid inclusief een stelsel van limieten en procedures opgesteld om de risico’s van onvoorspelbare ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten en daarmee de financiële prestaties van de onderneming te beperken. Het beleid is uitgewerkt in een treasurystatuut, waaraan de acties en posities van de organisatie getoetst worden. De onderneming heeft in 2017 afgeleide financiële instrumenten ingezet, te weten combinaties van gekochte en verkochte valutaopties ter afdekking van het USD, NOK en DKK risico. De optiecombinaties leveren dezelfde afdekking op als die van valutatermijntransacties.

Kredietrisico De onderneming loopt voornamelijk kredietrisico over beleggingen in obligaties en andere vastrentende waarden. In het treasurystatuut zijn limieten opgenomen ten aanzien van de maximale exposure op tegenpartijen, afhankelijk van de kredietwaardigheidsrating. In de

debiteuren wordt nauwlettend in de gaten gehouden. In het geval van objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen wordt een voorziening voor oninbaarheid gevormd.

Renterisico en kasstroomrisico De belangrijkste rente- en kasstroomrisico’s loopt de onderneming op de post voorzieningen, welke niet als financieel instrument kwalificeert. Door afstemming van de looptijden van de beleggingen in obligaties worden deze risico’s gemitigeerd. Dit beleid is per ultimo 2017 nog niet volledig geïmplementeerd. De renterisico’s van financiële instrumenten dienen in relatie tot de post voorzieningen beoordeeld te worden. Voor de beheersing van kasstroomrisico’s in de exploitatiesfeer maakt de onderneming gebruik van meerjarige kasstroomprognoses.

Valutarisico Valutarisico’s bevinden zich in de posities die aangehouden worden in de beleggingsportefeuille. Het betreffen hier beleggingen in staatsobligaties van Noorwegen en Denemarken en beleggingen in (wereldwijde) aandelen- en grondstoffenfondsen. In het treasurystatuut zijn limieten opgenomen voor de maximale exposure op verschillende valuta. Posities boven deze limieten dekt de onderneming gedurende het boekjaar af met derivaten. Per jaareinde zijn geen posities in derivaten aanwezig.

Prijsrisico Als gevolg van beleggingen in beursgenoteerde aandelenfondsen, een beursgenoteerd commodityfonds en niet-beursgenoteerde vastgoedfondsen loopt de onderneming prijsrisico’s. De onderneming accepteert deze risico’s vanuit het beleid dat de rendementsverwachtingen op deze beleggingscategorieën hoger liggen dan van vastrentende waarden met minder prijsrisico. De maximale omvang van de beleggingen in deze categorieën is vastgelegd in het treasurystatuut, evenals de maximaal toegestane exposure op deze categorieën als totaal. In beginsel worden geen (afgeleide) financiële instrumenten ingezet om de prijsrisico’s te beheersen.

65 AFVALZOR G

De vorderingen op handelsdebiteuren zijn aanmerkelijk kleiner van omvang. De ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

portefeuille zijn voornamelijk staatsobligaties van solide kwaliteit (AA- of AAA-rating) uit de Europese economische ruimte opgenomen.

Liquiditeitsrisico De onderneming bewaakt de liquiditeitspositie door middel van meerjarige kasstroom- en liquiditeitsprognoses. Het management ziet erop toe dat voor de onderneming steeds voldoende liquiditeiten beschikbaar zijn om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Er zijn geen noemenswaardige financieringsfaciliteiten aanwezig en er zijn derhalve ook geen leningconvenanten waaraan de organisatie dient te voldoen. Er zijn op balansdatum geen financiële instrumenten bezwaard met opnamebeperkingen, bijvoorbeeld uit hoofde van verleende garanties.

Reële waarde De reële waarde van in de balans opgenomen financiële instrumenten verantwoord onder liquide middelen, kortlopende vorderingen en kortlopende schulden benadert of is gelijk aan de boekwaarde daarvan. De leningen u/g en de langlopende schulden hebben betrekking op dermate geringe posten op het balanstotaal, dat de afwijking van waarderingen op reële waarde te verwaarlozen is met de

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

opgenomen boekwaarden.

AFVALZOR G

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Bankgaranties De onderneming heeft per ultimo 2017 geen bankgaranties afgegeven.

Leasecontracten bedrijfsauto's NV Afvalzorg Holding en de aan haar gelieerde ondernemingen hebben hun wagenpark ondergebracht bij één leasemaatschappij. Op basis van full-operational leasecontracten is het wagenpark (56 voertuigen) uitbesteed. Leasecontracten worden in principe afgesloten voor 48 maanden dan wel het bij de auto behorende maximale kilometrage. De gemiddelde resterende looptijd van de huidige contracten bedraagt 24 maanden. De jaarlijkse verplichting aan de leasemaatschappij die hiermee samenhangt bedraagt € 0,6 miljoen.

Vermogensbeheer NV Afvalzorg Holding voert haar treasuryactiviteiten centraal uit voor alle werkmaatschappijen. De betaalrekeningen van de

(€ 99,7 miljoen) en BV Baggerzorg (€ 1,3 miljoen) naar rato van hun inbreng participeren. De beleggingen vinden plaats vanuit een prudent kader dat in het treasurystatuut is vastgelegd.

Vennootschappen onder firma Uit hoofde van artikel 18 Wetboek van Koophandel, derde titel, is NV Afvalzorg Holding als deelnemend vennoot (direct of middels haar werkmaatschappijen), ongeacht de omvang en aard van haar inbreng, hoofdelijk aansprakelijk voor het geheel van de schulden van de vennootschappen onder firma waarin wordt geparticipeerd.

Verplichtingen uitbreiding Nauerna In het kader van de uitbreiding van Nauerna is er in juni 2013 een vaststellingsovereenkomst getekend en zijn er in 2014 addenda overeenkomsten op eerdere overeenkomsten tussen de onderneming en lokale overheden ondertekend. Genoemde overeenkomsten brengen verplichtingen met zich mee maar bieden ook rechten en mogelijkheden voor de onderneming. De verplichtingen zijn verwerkt in de jaarrekening. Ten aanzien van de aanleg van het permanent bedrijfsterrein moet de onderneming nog een bedrag van € 3,0 miljoen betalen, zijnde een heffing af te dragen aan het compensatiefonds van de gemeente Zaanstad. Ten aanzien van de voorgenomen verplaatsing van de loswal is medio 2017 opdracht gegeven aan Mobilis B.V.. De betalingsverplichting die met deze opdracht samenhangt is in 2018 € 4,0 miljoen.

Fiscale eenheid voor de vennotschapsbelasting De onderneming maakt tezamen met een aantal van haar dochterondernemingen deel uit van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. De onderneming is uit dien hoofde mede aansprakelijk voor de belastingschulden van deze fiscale eenheid. De volgende entiteiten maken deel uit van de fiscale eenheid: Osdorp Beheer BV NV Grondbankcombinatie Afvalzorg Grondstromen BV Afvalzorg Immobilisatie BV Rutte Recycling BV Transport en aannemingsbedrijf J.B. Rutte BV

67 AFVALZOR G

beleggingsportefeuille, waarin de groepsmaatschappijen Afvalzorg Bodemservice BV (€ 4,6 miljoen), Afvalzorg Deponie BV

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

groepsmaatschappijen zijn opgenomen in een rente- en saldocompensatiecircuit. Daarnaast beheert NV Afvalzorg Holding een

G - BRUTOmarge (in duizenden euro's)

2017

Netto-omzet

31.161

29.594

Verhuuropbrengsten

3.566

2.688

Overige bedrijfsopbrengsten

2.583

2.051

Opbrengsten

37.310

34.333

Directe kosten

-16.598

-17.783

20.712

16.550

Brutomarge

2016

AFVALZOR G

NET TO-Omzet (in duizenden euro's)

2017

2016

Eindverwerking Nauerna

11.279

8.542

3.963

3.394

15.327

11.972

-810

-453

Totaal opbrengst stortlocaties door derden

14.517

11.519

Opbrengst overige verwerkingsactiviteiten en diensten

16.644

18.075

Netto-omzet

31.161

29.594

Eindverwerking Wieringermeer Eindverwerking Zeeasterweg Eindverwerking Zweekhorst Opbrengst stortlocaties Af: omzet groepsmaatschappijen

OPBRENGST STORTLOCATIES incl. intercompany 11.279

in duizenden euro's

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

De netto-omzet is ten opzichte van 2016 gestegen met 5%. De omzet laat zich als volgt specificeren:

10.000 8.542 7.500 6.484 5.000

3.963

3.394 2.399

2.500 0

0 2017

Nauerna

0 2016

Wieringermeer

Zeeasterweg

323 2015

AVRI Meersteeg/Zweekhorst

Verhuuropbrengsten (in duizenden euro's) Opbrengst kavels de Liede en Overtoom

2017 1.484

Opbrengst verhuur baggerdepots Opbrengst verhuur terreinen en gebouwen Opslagvergoeding derden Totaal

2016 1.439

1.615

1.052

379

109

3.566

2.688

De ontwikkeling van de overige bedrijfsopbrengsten laat zich als volgt specificeren: 2016

1.973

1.498

Tennet compensatieregeling

307

328

Overige bedrijfsopbrengsten

303

225

2.583

2.051

Dienstverleningen

Totaal

Directe kosten (in duizenden euro's)

2017

2016

Locatielasten

5.312

4.418

431

532

Heffingen en belastingen Machines en installaties

272

290

Verwerkingskosten

8.084

9.465

Afzetkosten

2.045

2.652

454

426

16.598

17.783

Monitoring- en analysekosten Totaal

De ten laste van de winst-en verliesrekening gebrachte onderzoeks- en ontwikkelingskosten, inclusief afschrijvingen op geactiveerde kosten, bedragen EUR 200 en vallen onder de locatielasten. Deze zijn als volgt te specificeren:

SPECIFICatie onderzoekskosten

(in duizenden euro's)

2017

2016

Introductie duurzaam stortbeheer

200

316

Totaal

200

316

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

2017

69 AFVALZOR G

Overige bedrijfsopbrengsten (in duizenden euro's)

Lonen en salarissen

H.I - Lonen en Salarissen (in duizenden euro's)

2017

Brutolonen en salarissen Bij: ontvangen ziekengeld Af: loon niet ten laste van exploitatie (voorzieningen) Totaal

2016

6.702

6.374

-165

-121

6.558

6.253

Voor de beloning bestuurder wordt verwezen naar de beloningsparagraaf van het remuneratierapport op pagina 13. Per 31 december 2017 bedroeg het aantal werknemers, omgerekend naar volledige mensjaren 90 (2016: 87 ) met een gemiddelde

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

van 90 fte (2016: 85). Alle personen zijn werkzaam in Nederland. De personeelsomvang is als volgt onder te verdelen naar verschillende

AFVALZOR G

personeelscategorieĂŤn:

Personeelsbestand

Directie en management

2017 FTE's

2017 absoluut

2016 FTE's

2016 Absoluut

3,9

14,3

16,6

Ontwikkeling

4,8

Marketing en communicatie

3,9

Verwerking Limburg

11,0

Verwerking overig

25,5

26,2

Beheer en nazorg

26,5

24,7

Totaal

89,9

102

87,2

101

Staf

Verhoudingen personeelsbestand vrouw man fulltime parttime Directie en management

Ontwikkeling

Marketing en communicatie

Verwerking Limburg

Verwerking overig

Beheer en nazorg

Staf

Totaal

H.II - Sociale lasten en pensioenlasten

(in duizenden euro's)

2017 2016

Sociale lasten

690

668

Pensioenlasten

622

513

FUR/VUT-lasten

158

131

1.470

1.312

Totaal

De pensioenlasten bestaan uitsluitend uit de met de pensioenuitvoerder overeengekomen premie (2016: idem)

Afschrijvingen (im)materiële vaste activa

H.III - Afschrijvingen (IM)materiële vaste activa

(in duizenden euro's)

2017

2016

Stortrechten

736

571

Subtotaal

736

571

Immateriële vaste activa

434

530

521

Machines en installaties

185

225

Andere vaste bedrijfsmiddelen

191

206

Subtotaal

2.034

1.386

Totaal

2.770

1.957

2017

2016

H.IV - Overige bedrijfskosten

(in duizenden euro's)

Bijkomende personeelskosten

350

Personeelskosten derden

313

482

Huisvestingskosten

128

106

Advieskosten

334

191

Accountantskosten

179

143

Advertentie en PR kosten

161

158

Algemene kosten

606

586

ICT kosten

270

167

Vervoerskosten

582

555

Overige materiële kosten en -lasten

230

500

3.153

3.238

Bedrijfseconomische dotatie voorziening nazorg

597

1.930

Bedrijfseconomische dotatie voorziening afwerking

-891

-2.320

Bedrijfseconomische dotatie voorziening sanering

-362

-371

2.497

2.477

Totaal

Honorering raad van commissarissen De honorering van de leden van de raad van commissarissen is niet afhankelijk van de resultaten van de vennootschap. De aandeelhoudersvergadering van 21 december 2016 heeft de basisvergoeding voor 2017 vastgesteld op € 10.846 (2016: € 10.835). Voor de president-commissaris en/of de commissarissen die zitting hebben in één van de commissies wordt de basisvergoeding verhoogd met een toeslag van respectievelijk 50% (president-commissaris) en 25% (commissietoeslag).

Vergoedingen 2017

TotaaL Basisvergoeding

Mevrouw G. van der Lee - Heerkens

13.558

10.846

Mevrouw M. Rookmaker

12.654

De heer J. Knoll

18.980

De heer T. Tiessen

voorzitter Auditcommissie

Remuneratiecommissie

2.712

10.846

1.808

10.846

5.423

2.711

13.557

10.846

2.711

De heer S. van Vliet

11.750

10.846

904

Totaal

70.500

54.230

5.423

71 AFVALZOR G

1.128

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

Stortlocaties

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Materiële vaste activa

I - Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

(in duizenden euro's)

Leningen u/g personeel

Dividend uit zakelijke waarden

258

286

Rentebaten vastrentende waarden opgenomen onder de financiele vaste activa

471

640

Overig

Totaal

783

1.018

2017

2016

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Transactieresultaat (gerealiseerd)

AFVALZOR G

2016

J - Waardeveranderingen van vorderingen die tot de financiĂŤle vaste activa behoren (in duizenden euro's)

2017

802

4.025

Koersresultaat (ongerealiseerd)

2.920

878

Totaal

3.722

4.903

Het transactieresultaat in 2017 ziet volledig op de valuta-afdekking van de financiele vaste activa met valutarisico. De afgedekte valuta betreffen USD, NOK en DKK.

K - Rentelasten en soortgelijke kosten

(in duizenden euro's)

Waarborgsommen Afkoop nazorgprojecten Financiering aanleg warmwaterleiding

2017

2016

-1

-120

-78

-2

-40

-4

-162

-85

Rentedotatie voorziening nazorg

-2.828

-3.332

Rentedotatie voorziening afwerking

Overige rentelasten Subtotaal

-1.144

-7.161

Rentedotatie voorziening sanering

-14

-466

Rentedotatie voorziening afkoop nazorg

-57

-33

-4.205

-11.077

2017

2016

Totaal

L. - Specificatie belastingbate

(in duizenden euro's)

Belastinglast huidig boekjaar

-2.078

-1.657

Mutatie latente belastingen

-1.789

4.863

Correcties voorgaande jaren

-67

-3.934

3.208

Totaal

Vennootschapsbelasting/fiscale positie Verschillende entiteiten binnen de Afvalzorg groep (waaronder NV Afvalzorg Holding en Afvalzorg Deponie BV) waren lange tijd vrijgesteld van vennootschapsbelasting (subjectieve vrijstelling). Als gevolg van een wetswijziging zijn met ingang van 1 januari 2016 alle entiteiten integraal belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Door het van kracht worden van een integrale belastingplicht heeft de onderneming een zogenaamde ‘fiscale openingsbalans’ moeten opstellen. Om invulling te geven aan de waardering van de fiscale openingsbalans heeft de onderneming in samenwerking met haar fiscaal adviseur een openingsbalans per 1 januari 2016 opgesteld. De acute en latente belastingen in de jaarrekening zijn bepaald met inachtneming van fiscale regels en zijn verantwoord volgens de vigerende richtlijnen voor externe verslaggeving (titel 9 Boek 2 BW). Belangrijke onderdelen van de openingsbalans zijn onder andere de waardering van stortlocaties en de fiscale waardering voor de langlopende financiële verplichtingen die verbonden zijn aan de stortlocaties. Voor de bepaling van de fiscale positie is de waarde in het economisch verkeer leidend. De onderneming heeft zich daarbij gebaseerd op DCF-berekeningen, WOZ-waarden en recente externe waardetaxaties. Bij de DCF-berekeningen heeft de onderneming parameters gehanteerd die zij ook bij recente commerciële activiteiten heeft gehanteerd. Bij de waardering van de langlopende J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

financiële verplichtingen is rekening gehouden met toekomstige ontwikkelingen, waarbij aan de ontwikkeling een kans percentage is gekoppeld. Op grond van het bovenstaande zijn wij van mening dat de in de jaarrekening 2017 verwerkte fiscale positie een juiste weergave is, waarbij wij de beste inschatting op basis van de beschikbare informatie hebben gedaan. Een overleg met de Belastingdienst over de openingsbalans en de aangifte heeft ten tijde van het opstellen van de jaarrekening 2017 nog niet plaatsgevonden.

Actieve latentie uit hoofde van verrekenbare tijdelijke verschillen

Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare tijdelijke verschillen worden opgenomen tot het bedrag waarvan het

AFVALZOR G

waarschijnlijk is dat er belastbare winst beschikbaar zal zijn waarmee deze verschillen of verliezen kunnen worden verrekend. Bij de waardering van de latente belastingvordering is uitgegaan van de wettelijk vastgestelde belastingtarieven op balansdatum. De belastinglatentie is tegen contante waarde gewaardeerd.

Actieve belasting latenties

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

2017

571

2018

491

504

2019

285

383

2020

1.109

1.206

2021

194

243

2022

120

Sub totaal 1 tot 5 jaar

2.199

2.907

6 tot 10 jaar

574

803

10 jaar of langer

300

1.153

3.073

4.863

Totaal

Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben geen gebeurtenissen, welke van belang zijn voor de groep als geheel, plaatsgevonden.

AFVALZOR G

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

AFVALZOR G

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Enkelvoudige jaarrekening

Enkelvoudige balans per 31 december 2017 (voor resultaatbestemming)

Activa

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

A. Vaste activa

2.173

2.133

II - FinanciĂŤle vaste activa

156.087

154.267

Totaal vaste activa

158.260

156.400

6.017

3.250

II - Liquide middelen

12.266

12.445

Totaal vlottende activa

18.283

15.695

176.543

172.095

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

I - MateriĂŤle vaste activa

AFVALZOR G

B. Vlottende activa

I - Vorderingen

Totaal activa

Passiva

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

I - Geplaatst kapitaal

14.000

II - Algemene reserve

36.534

34.093

III - Herwaarderingsreserve Resultaat boekjaar

Totaal eigen vermogen

D. Kortlopende schulden

495

288

5.420

3.897

56.449

52.278

120.094

119.817

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

C. Eigen vermogen

Totaal passiva

AFVALZOR G

176.543

172.095

enkelvoudige WINST- EN VERLIESrekening OVER 2017

(in duizenden euro's)

2017

2016

1.467

1.520

I - Lonen en salarissen

6.723

6.374

II - Sociale lasten en pensioenlasten

1.470

1.312

207

238

-6.851

-6.127

Som der kosten

1.549

1.797

Bedrijfsresultaat

-82

-277

E. Brutomarge F.

III - Afschrijvingen op immateriële materiële vaste activa

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

IV - Overige bedrijfskosten

H. Waardeveranderingen van vorderingen die tot de financiële vaste activa behoren I. Rentelasten en soortgelijke kosten

Resultaat voor belastingen J. Belastingen Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen

AFVALZOR G

G. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

Nettoresultaat

750

1.013

3.722

4.903

-3.425

-4.459

1.047

1.457

965

1.180

-203

654

4.658

2.064

4.455

2.718

5.420

3.897

TOELICHTING OP DE enkelvoudige JAARREKENING Algemene grondslagen overeenkomstig geconsolideerd De jaarrekening is opgesteld conform de voorschriften van Titel 9 Boek 2 BW. De waarderingsgrondslagen als vermeld in de geconsolideerde jaarrekening zijn overeenkomstig toegepast. De wijze van resultaatbepaling is gelijk aan die van de geconsolideerde jaarrekening. Personeel Per 31 december 2017 heeft NV Afvalzorg Holding 102 medewerkers in dienst (2016: 101).

Balans Financiële vaste activa Geconsolideerde groepsmaatschappijen worden gewaardeerd tegen de nettovermogenswaarde. Niet-meegeconsolideerde deelnemingen, waarbij NV Afvalzorg Holding niet aan het hoofd staat van de groep waaraan de desbetreffende deelneming toebehoort,

Middels NV Afvalzorg Holding worden de aandelen van de overige groepsmaatschappijen gehouden. De volgende groepsmaatschappijen zijn meegenomen in de consolidatie (voor zover niet anders vermeld: 100% belangen en statutair gevestigd in Haarlem, functioneel in Assendelft): Afvalzorg Deponie BV Stortgas BV Afvalzorg Bodemservice BV Afvalzorg Bewerking en Hergebruik BV Osdorp Beheer BV Afvalzorg Projecten BV Afvalzorg Immobilisatie BV Rutte Recycling BV (statutair gevestigd te Amsterdam) Transport- en Aannemingsbedrijf J.B. Rutte BV Afvalzorg Grondstromen BV NV Grondbankcombinatie BV Baggerzorg (belang 78%) Afvalzorg Polska Sp. z.o.o. (gevestigd in Sopot, Polen)

Financiële instrumenten In de enkelvoudige jaarrekening worden financiële instrumenten gepresenteerd op basis van hun juridische vorm.

Winst- en verliesrekening Resultaatbepaling Het saldo van baten en lasten over het jaar wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. De baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben, terwijl de lasten worden opgenomen in het jaar waarin ze voorzienbaar zijn. Opbrengstverantwoording Omzet wordt alleen verantwoord, als er een redelijke zekerheid bestaat dat toekomstige voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en dat deze voordelen betrouwbaar kunnen worden geschat.

79 AFVALZOR G

gehanteerd zijn gelijk aan die van NV Afvalzorg Holding.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

worden eveneens gewaardeerd tegen de nettovermogenswaarde. De waarderingsgrondslagen die door de deelnemingen zijn

Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december 2017 VASTE ACTIVA MateriĂŤle vaste activa

A.ii - MateriĂŤle vaste activa

(in duizenden euro's)

bedrijfsgebouwen en -terreinen

ANDERE VASTE Vaste BedrijfsBedrijfs- middelen in middelen uitvoering totaal

31 december 2016

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Verkrijgingsprijs

AFVALZOR G

Cumulatieve afschrijving Boekwaarde

1.819

1.949

200

3.968

-310

-1.525

-1.835

1.509

424

200

2.133

175

247

Mutaties 2017 Investeringen

-52

-155

-207

Waardevermindering

Herrangschikking

Desinvesteringen cumulatieve afschrijving

-40

1.831

2.124

260

4.215

-362

-1.680

-2.042

1.469

444

260

2.173

Desinvesteringen verkrijgingsprijs Afschrijvingen

Mutaties boekjaar 31 december 2017 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijving Boekwaarde De afschrijvingstermijnen luiden als volgt: Terreinen Bedrijfsgebouwen Andere vaste bedrijfsmiddelen

Geen afschrijving 10 tot 20 jaar 3 tot 10 jaar

FinanciĂŤle vaste activa A.II - FinanciĂŤle vaste activa

(in duizenden euro's)

latente Belasting Leningen U/G Deelnemingen beleggingen vorderingen

31 december 2016

Totaal

202

23.944

125.257

4.863

154.267

202

23.944

125.257

4.863

154.267

Aankopen

5.000

Verkopen

-5.000

Aanschafprijs Cumulatieve afschrijving en waardevermindering Boekwaarde

Terugneming van waardeverminderingen

Aandeel in resultaat deelnemingen

4.658

Ontvangen dividend

-1.250

Waardevermeerderingen

3.326

Waardeverminderingen

Ontvangen aflossingen / ontrekkingen

-41

-1.037

-1.078

Overige mutaties

-3.904

Mutatie latente belastingen

3.408

2.289

-3.884

1.820

209

27.352

127.546

980

156.087

209

27.352

127.546

980

156.087

Mutaties boekjaar 31 december 2017 Aanschafprijs Cumulatieve afschrijving en waardeverminderingen Boekwaarde

81 AFVALZOR G

Nieuw verstrekte leningen

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Mutaties in de boekwaarde

VERLOOP DEELNEMINGEN

(in duizenden euro's)

Saldo begin boekjaar Bij: ongerealiseerd deel beleggingsportefeuille

3 1 december 2016

23.944

23.130

Bij: resultaat

4.658

2.064

Af: dividend

-1.250

Saldo per 31 december 2017

27.352

23.944

(in duizenden euro's) 31 december 2017

3 1 december 2016

bELEGGINGEN

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

3 1 december 2017

Vastrentende waarden staat

55.068

55.393

Vastrentende waarden bedrijf

27.875

32.521

Zakelijke waarden aandelen

26.001

23.363

5.646

5.376

12.956

8.604

127.546

125.257

(in duizenden euro's) 31 december 2017

3 1 december 2016

Zakelijke waarden commodities Zakelijke waarden vastgoed Totaal

Vlottende activa

82 AFVALZOR G

b.ii - Vorderingen

Vorderingen op handelsdebiteuren

339

286

Vorderingen op deelnemingen

3.486

2.224

Vorderingen op overige verbonden partijen

1.162

Overige vorderingen

786

613

Overlopende activa

244

111

6.017

3.250

3 1 december 2017

31 december 2016

339

286

339

286

Totaal

Vorderingen op handelsdebiteuren Geamortiseerde kostprijs van uitstaande vorderingen Af: voorziening wegens oninbaarheid Totaal

(in duizenden euro's)

De debiteuren per 31 december 2017 hebben betrekking op de bedrijfsactiviteiten van NV Afvalzorg Holding, niet zijnde de groepsmaatschappijen.

Overige vorderingen

(in duizenden euro's)

31 december 2017

31 december 2016

Rente

365

402

Dividendbelasting

378

189

786

613

Omzetbelasting Totaal

In de overige vorderingen zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.

Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totaal

31 december 2017

31 december 2016

184

105

244

111

In de overlopende activa zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.

b.iI - liquide middelen

(in duizenden euro's)

Kasmiddelen

31 december 2017

31 december 2016

Rekening courant banken

2.261

2.610

Spaarrekeningen en andere kortlopende beleggingen

9.988

9.816

12.266

12.445

Totaal

De onder de liquide middelen opgenomen spaarrekeningen betreffen uitsluitend tegoeden die direct of vervroegd opvraagbaar zijn. De liquide middelen staan volledig ter vrije beschikking.

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

(in duizenden euro's)

83 AFVALZOR G

Overlopende activa

Eigen vermogen C.I - Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 70.000.000. Het is verdeeld in 350.000 aandelen, elk groot nominaal € 200. Het geplaatste kapitaal bedraagt € 14.000.000 verdeeld in 70.000 aandelen van € 200 genummerd 1 tot en met 70.000. De geplaatste aandelen zijn volgestort. Zowel het maatschappelijke als het geplaatste kapitaal is ten opzichte van voorgaand jaar ongewijzigd gebleven.

C.II - Algemene reserve

(in duizenden euro's)

Bij: resultaat boekjaar Af: dividend

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Mutatie herwaarderingsreserve

AFVALZOR G

31 december 2016

34.093

Saldo begin boekjaar

31 december 2017

Saldo einde boekjaar

C.iii - Herwaarderingsreserve

(in duizenden euro's)

30.542

3.897

4.877

-1.250

-207

-76

36.534

34.093

31 december 2017

31 december 2016

Saldo begin boekjaar

288

212

Ongerealiseerde waardeverandering beleggingen

207

Saldo einde boekjaar

495

288

C.IV - Voorstel tot resultaatbestemming De Algemene Vergadering wordt voorgesteld het resultaat na belastingen over 2016 als volgt te bestemming: een bedrag van EUR 1.250.000 uit te keren als dividend en het resterende bedrag van EUR 2.647.000 toe te voegen aan de algemene reserves. Dit voorstel is nog niet in de balans verwerkt.

D - kortlopende schulden

(in duizenden euro's)

2017

2016

1.486

405

Schulden aan deelnemingen

93.261

96.663

Schulden cumulatieve toegerekende waardeveranderingen beleggingen

20.645

17.255

Schulden aan leveranciers en handelskredieten

103

Te betalen vennootschapsbelasting

529

1.562

Te betalen overige belastingen en premies sociale verzekeringen

618

550

Waarborgsommen

574

525

2.976

2.754

120.094

119.817

Schulden aan overige verbonden partijen

Overlopende passiva Totaal

De schulden aan deelnemingen betreffen de schulden aan de groepsmaatschappijen Afvalzorg Bodemservice BV, Afvalzorg Deponie BV en BV Baggerzorg uit hoofde van hun inbreng in de beleggingsportefeuille (€ 85,0 miljoen) en overige schulden aan deelnemingen. De schulden cumulatieve toegerekende waardeveranderingen beleggingen betreffen het totaal aan rendement dat toekomt aan de groepsmaatschappijen Afvalzorg Bodemservice BV, Afvalzorg Deponie BV en BV Baggerzorg op basis van hun participatie in de beleggingsportefeuille van NV Afvalzorg Holding. Het totaal aan rendement ziet op de gehele periode van participatie tot en met 2017. De toegerekende waardeveranderingen zijn als embedded derivaat te beschouwen, waarbij de vergoeding op de schuldposities afgeleid

2017

2016

Loonheffingen

618

550

Totaal

618

550

overlopende passiva

(in duizenden euro's)

2017

2016

Vooruitontvangen bedragen

1.519

1.562

Vakantiegeld en -dagen

1.323

1.035

Accountants- en administratiekosten

102

Nog te betalen bedragen

2.976

2.754

Totaal

NIET IN DE BALANS OPGENOMEN activa en VERPLICHTINGEN Huurovereenkomst hoofdkantoor NV Afvalzorg Holding huurt van Afvalzorg Deponie BV het gehele kantoorpand, bekend onder de naam "De Vouw", gelegen aan Nauerna 1, 1566 PB Assendelft, kadastraal bekend gemeente Assendelft, sectie G nummer 112, inclusief binnen- en buitenparkeerplaatsen. Deze overeenkomst is aangegaan voor onbepaalde tijd, ingaande op 19 december 2005. De kosten bedroegen in 2017 € 626.044,-. De huursom wordt jaarlijks geïndexeerd met de CPI van het CBS. Voor de overige niet uit de balans blijkende verplichtingen wordt verwezen naar pagina 67.

85 AFVALZOR G

Te betalen overige belastingen en premies Sociale verzekeringen (in duizenden euro's)

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

wordt van het gerealiseerde rendement op de beleggingsportefeuille.

Toelichting op de enkelvoudige Winst- en verliesrekening E. Brutomarge

(in duizenden euro's)

2017

2016

1.737

1.692

334

436

Opbrengsten

2.071

2.128

Directe kosten

-604

-608

1.467

1.520

2017

2016

1.530

1.525

187

158

1.737

1.692

2017

2016

307

304

132

334

436

2017

2016

323

345

Onderhoud locaties

186

154

Verwerkingskosten

Monitoring- en analysekosten

604

608

Verhuuropbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

Brutomarge

AFVALZOR G

Verhuuropbrengsten

(in duizenden euro's)

Opbrengsten kavels De Liede Opbrengsten kavels Overtoom Overige huuropbrengsten Totaal

Overige bedrijfsopbrengsten

(in duizenden euro's)

Tennet compensatieregeling Overige opbrengsten Totaal

Directe kosten

(in duizenden euro's)

Locatielasten Heffingen en belastingen

Totaal

2017

2016

Brutolonen en salarissen

6.723

6.374

Totaal

6.723

6.374

F.II - Sociale lasten en pensioenlasten

(in duizenden euro's)

2017

2016

Sociale lasten

690

668

Pensioenlasten

622

513

FUR/VUT-lasten

158

131

1.470

1.312

Totaal

F.III - Afschrijvingen materiĂŤle vaste activa

(in duizenden euro's)

2017

2016

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

Andere vaste bedrijfsmiddelen

155

186

Totaal afschrijvingen

207

238

2017

2016

F.IV - Overige bedrijfskosten

(in duizenden euro's)

Bijkomende personeelskosten

346

Personeelskosten derden

105

Huisvestingskosten

814

776

Advieskosten

209

160

Accountantskosten

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

(in duizenden euro's)

346

Advertentie- en PR-kosten

140

125

Algemene kosten

513

446

ICT-kosten

262

154

Vervoerskosten

171

144

Overige materiĂŤle kosten

124

260

2.739

2.538

Doorbelaste dienstverlening groepsmaatschappijen

-4.293

-3.748

Doorbelaste detachering groepsmaatschappijen

-5.297

-4.917

Totaal

-6.851

-6.127

AFVALZOR G

F.I - Lonen en salarissen

G. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

(in duizenden euro's)

Dividend uit zakelijke waarden

258

286

Rentebaten vastrentende waarden

488

724

Overig

Totaal

750

1.013

H. Waardeveranderingen van vorderingen die tot de financiĂŤle vaste activa behoren ( in duizenden euro's)

J aarreken i ng N V A fvalzorg H ol d i ng 2017

2017

2016

802

4.025

Koersresultaat (ongerealiseerd)

2.920

878

Totaal

3.722

4.903

Transactieresultaat (gerealiseerd)

AFVALZOR G

2016

Leningen u/g personeel

2017

De toegerekende waardeveranderingen beleggingen betreffen de rendementen die zijn toegerekend aan de groepsmaatschappijen Afvalzorg Bodemservice BV, Afvalzorg Deponie BV en BV Baggerzorg op basis van hun participatie in de beleggingsportefeuille van NV Afvalzorg Holding. Deze participatie komt tot uiting in de kortlopende schulden uit hoofde van de inbreng in de beleggingsportefeuille en de kortlopende schulden uit hoofde van de cumulatieve toegerekende waardeveranderingen van de beleggingen. De toegerekende waardeveranderingen zijn als embedded derivaat te beschouwen, waarbij de vergoeding op de schuldposities afgeleid wordt van het gerealiseerde rendement op de beleggingsportefeuille.

I. RENTElasten en soortgelijke kosten

(in duizenden euro's)

Waarborgsommen Toegerekende waardeveranderingen beleggingen

2017

2016

-1

-3.403

-4.427

Overig

-21

-31

Totaal

-3.425

-4.459

2017

2016

-223

-306

960

-203

654

J. Specificatie belastingen Belastinglast boekjaar Mutatie latente belastingen Totaal

Ondertekening van de jaarrekening Assendelft, 25 mei 2018

Directie A.H. Krom (statutair bestuurder)

(in duizenden euro's)

Overige gegevens Dividendbeleid Conform artikel 20 van de statuten staat de winst ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. Het dividendbeleid laat zich als volgt samenvatten: Vast dividend De onderneming keert jaarlijks een vast dividend uit, ongeacht het behaalde resultaat en ongeacht de gerealiseerde en de toekomstige cashflow van de onderneming. Indien het nettoresultaat gelijk of groter is dan het vast uit te keren dividend, wordt het vaste dividend als onderdeel van de winstbestemming uitgekeerd, het meerdere wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Indien het nettoresultaat negatief, of kleiner, is dan het vast uit te keren dividend wordt het vaste dividend respectievelijk geheel of gedeeltelijk ten laste van de algemene reserve gebracht. Winstuitkeringen kunnen slechts plaatsvinden voorzover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden.

Indien er een situatie ontstaat waarbij het vanuit bedrijfseconomisch perspectief onverantwoord is om dividend uit te keren kan de onderneming de algemene vergadering van aandeelhouders (gemotiveerd) verzoeken af te zien van het “vaste dividend”. Additioneel dividend (of variabel dividend) Eenmaal per vier jaar, voor de eerste maal per 31 december 2018, wordt op basis van de financiële positie van NV Afvalzorg Holding bepaald of een additioneel dividend wenselijk is. Bij de bepaling van de financiële positie worden een aantal specifieke toetsingscriteria gehanteerd. Besluitvorming De algemene vergadering van aandeelhouders besluit met inachtneming van de statutaire bepalingen omtrent de voorgestelde winstbestemming.

Structuurregime NV Afvalzorg Holding is een structuurvennootschap uit welke hoofde de regeling van toepassing is die is neergelegd in de artikelen 158-164 Boek 2 BW.

89 AFVALZOR G

Hardheidsclausule

O ver i ge gegevens

Het vaste dividend wordt vastgesteld op een bruto bedrag van € 1.250.000,--

O ver i ge gegevens

CONtroleverklaring van de onafhankelijke accountant

AFVALZOR G

O ver i ge gegevens

AFVALZOR G

O ver i ge gegevens

Colofon Uitgave NV Afvalzorg Holding Afdeling BIAC/ICT Postbus 2 1566 ZG Assendelft Telefoon: 088 - 801 08 01 Fax: 088 - 801 08 08 E-mail: info@afvalzorg.nl Internet: www.afvalzorg.nl Vormgeving NV Afvalzorg Holding Afdeling BIAC/ICT