Ali Haydar Bayat
öğrenmiştir. 1795’te saray hekimleri arasına alınmış, 7 yıl kadar bu görevi yürütmüştür. 1803-07, 1817-21, 1823-34 yılları arasında 3 defa hekimbaşılık görevini üstlenmiş, son görevi sırasında yakalandığı şarbon veya antraks hastalığından kurtulamamış, 1834’te 60 yaşında vefat etmiştir. Devrinin sözü geçen ilim adamlarından olan Behçet efendinin hizmetleri arasında, Yeniçeri ocağının kaldırılmasıyla kurulan Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye’nin teşkilatlanması, II. Mahmud’a sunduğu 3 arîzadan sonra, 14 mart 1827’de Osmanlı tıbbının batılılaşmasına büyük katkısı olan Tıbhâne-i âmire ile Cerrahâne-i Âmire’nin kurulması, karantina tedbirlerinin ülkeye yerleştirilmesi sayılabilir. Zarif, bilgili, hoş sohbet bir zat, güzel konuşmalarıyla meclislerin aranan siması olan Behçet efendi, özellikle hükümdara ve çevresine kendini sevdirmiştir. Devrinin en önemli ilim adamlarından Şânîzâde’yi daima kıskanmış ve hakettiği yere gelmesini engellemiştir. Hekimbaşı yalısı adıyla tanınan ve yerli-yabancı entelektüellerin ziyaret ettiği Boğaziçi’ndeki evinde zengin bir kütüphane oluşturmuştur. Arapça, Farsça ve İtalyanca’dan tercümeler yapmıştır: Risâle-i Telkîh-i Bakarî (Çiçek Aşısı Risalesi): Jenner’in 1798’de yazdığı An Inquiry Into the Causes and Effects of the Variolae Vaccinae adlı eserinin 1801’de J. Marshall tarafından Vajuolo Vaccino adıyla yayınlanan İtalyanca tercümesinden aynı yıl yaptığı tercümedir. Vezâif-i â‘zâ: Antonio Caldani adlı bir İtalyan’ın fizyolojiye ait Fisiologicae adlı eserinin 1796’da yaptığı tercümesidir. Tertîb-i Eczâ: Hacca giden yolcular için sağlık rehberi niteliğinde bir eser olup 1817’de İstanbul’da basılmıştır. Makale fî Emrâzı’l-Frengiye: Johannes von Plench’in 1776’da Viyana’da yayınladığı Acquis Venera Labe Infedis Exhibendi adlı eserinin İtalyanca tercümesinden 1830’da Türkçe’ye yaptığı tercümedir. Kuşûr-ı Lebeniyye (Croutta de Lait): Konak hastalığıyla ilgilidir. Kolera Risalesi: 1814’de Hindistan’da başlayıp zaman zaman şiddetlenerek veya hafifleyerek seyreden ve Türkiye’yi de içine alan kolera salgını vesilesiyle, 330