42
Kitap
Doğu’dan Uzakta Asude Zeynep Cömert
Amin Maalouf, Çivisi Çıkmış Dünya isimli denemesinden sonra okuyucularını birkaç sene kadar bekletmiş ve sonunda Doğu’dan Uzakta isimli yeni romanı raflarda yerini almıştır. Maalouf çoğu kitabında olduğu gibi yine, güzellikleri ve zahmetleriyle Doğu’yu anlatmış. Doğu’dan Uzakta, Maalouf okuyucularının beklediğine değecek bir geçmişe dönüş, bir yüzleşme romanıdır. Kitapta, iç savaşın, bir ülkede, toprağında ve insanında yarattığı tahribat, bir arkadaş grubu üzerinden anlatılır. Gençliklerinin en güzel dönemlerini birlikte geçiren bu arkadaş grubunda, iç savaşın patlak vermesiyle birlikte gedikler açılmaya başlar. İdealleri vardır ve böyle bir ülkede gerçekleştiAMIN MAALOUF rememektedirler. ÜlkeÇeviren: Ali Berktay yi terk etmeyi düşünürYapı Kredi Yayınları ler ancak tereddütler yaşarlar. Ülkesini ilk terk eden, romanın başkahramanı Adam olur ve bu konudaki düşüncelerini defterine şu cümlelerle kaydeder: “Her insanın gitmeye hakkı vardır, onu kalmak için ikna etmesi gereken ülkesidir. Önce ülken sana karşı belli taahhütleri yerine getirecek. Orada tüm haklara sahip bir yurttaş ola-
rak görüleceksin, baskıya, ayrımcılığa, hak etmediğin mahrumiyetlere maruz kalmayacaksın. Ülken ve yöneticileri sana bunları sağlamak zorunda, yoksa sen onlara hiç bir şey borçlu olmazsın. Ne toprağa bağlılık, ne bayrağa saygı. Başın dik yaşayabildiğin ülkeye her şeyini verirsin, her şeyi, hatta hayatını bile feda edersin; ama başın yerde yaşamak zorunda kaldığın ülkeye hiç bir şey vermezsin. İster doğduğun ülke, ister seni kabul eden ülke söz konusu olsun. Yüce gönüllülük yüce gönüllülüğü, umursamazlık umursamazlığı ve aşağılama aşağılamayı doğurur.” Adam’dan sonra, arkadaş grubu yavaş yavaş dağılmış kimi farklı ülkelere yerleşmiş, kimi ülkesinde kalmayı tercih etmiştir. Ancak yıllar sonra, eski arkadaşlarından birinin cenazesi sebebiyle tekrar ülkelerine dönecek, geçmişleriyle yüzleşeceklerdir. Amin Maalouf’un Ortadoğu ve dinler hakkındaki önemli görüşlerinin ön plana çıktığı romanda, hem doğuda hem batıda yabancı durumunda olmayı, arafta kalmayı okuyacaksınız. Kitabı okuyup bitirdikten sonra, Çavdar Tarlasında Çocuklar kitabında Holden Caulfield’ın dediği gibi “bunu yazan keşke çok yakın bir arkadaşım olsaydı da, canım her istediğinde onu arayıp konuşabilseydim” diyeceksiniz.