125jaar

125 JAAR TALENT

WOORD VAN DANK Wij willen God danken voor de talenten die Hij ons gegeven heeft.

Alle ouders willen wij danken voor het vertrouwen in de Heijbergschool.

1886 1886

2011 Deze uitgave is mede tot stand gekomen door een bijdrage van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs (VCNS), VisualsDesign en R.O.B. Reclame Ontwerp Bureau.

2011

ISBN 978-90-814514-0-6

2011

Naamloos-1 1

04-05-2011 07:24:02

Schutbladen Heijbergschool 125 jaar.indd 2-3

01-05-11 22:49

Schutbladen Heijbergschool 125 jaar.indd 1

01-05-11 22:48

INHOUD VOORWOORD

HOOFDSTUK 8

HOOFDSTUK 17

2 voorwoord door Maarten Tromp

42 drie generaties op één school

68 dik trom en de heijbergschool

INLEIDING

HOOFDSTUK 9

KLASSENFOTO’S

4 inleiding door lustrumcommissie

46 talentvolle oud-leerling is succesvol kunstenaar

69 klassenfoto’s 2011

HOOFDSTUK 1

TEAMFOTO’S

HOOFDSTUK 18

5 125 jaar onderwijs met bezieling

48 teamfoto’s 1993-2001

72 van lei naar ipad

TEAMFOTO’S

HOOFDSTUK 10

HOOFDSTUK 19

24 teamfoto’s 1983-1993

50 feesten met een boodschap

74 iedereen heeft talent en alle talenten zijn nodig

HOOFDSTUK 2

HOOFDSTUK 11

TEAMFOTO’S

26 passende naam voor een school vol talenten

54 heijbergsprookjes

78 teamfoto’s 2002-2010

HOOFDSTUK 3

HOOFDSTUK 12

HOOFDSTUK 20

30 terbregge: hoofdrol voor de brug

58 de heijbergschool en de spcohs

80 de heijbergschool in 2036

HOOFDSTUK 4

HOOFDSTUK 13

KLASSENFOTO’S

32 helden van de heijbergschool

60 talent van een andere kant bekeken

82 klassenfoto’s 1967-1980

HOOFDSTUK 5

HOOFDSTUK 14

KLASSENFOTO’S

34 125 jaar bouwen en verbouwen

62 schoolontwikkelingen in een veranderende wereld

84 klassenfoto’s 1980-1992

HOOFDSTUK 6

HOOFDSTUK 15

KLASSENFOTO’S

36 juf corry vreugdenhil blikt terug

64 toekomst, dromen en talenten

86 klassenfoto’s 1993-2009

HOOFDSTUK 7

HOOFDSTUK 16

COLOFON

40 van goochelaar tot huisarts

66 en de winnaar is . . .

88 colofon

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 1

02-05-11 11:42

VOORWOORD Het thema van dit jubileumboek is ‘TALENT’. Dan denkt men al snel aan de gelijkenis ‘DE TALENTEN’, zoals beschreven in Matteüs 25: 14-30.

Dat verhaal gaat over een werkgever die naar het buitenland ging en aan zijn drie knechten vroeg om op de zaak te passen en om zijn geld zolang te beheren. Aan de eerste knecht gaf hij vijf talenten, aan de tweede gaf hij er twee en aan de derde één. Daarna vertrok hij en gingen de knechten aan de slag. Na een lange tijd kwam de werkgever terug.

Hij vroeg toen aan zijn knechten wat ze met het geld hadden gedaan. De eerste had het geld geïnvesteerd. Van zijn vijf talenten had hij er tien gemaakt. De werkgever prees de knecht en beloonde hem. De tweede had het geld ook geïnvesteerd. Van zijn twee talenten maakte hij er vier.

Ook hij werd door de werkgever geprezen en beloond. De derde had zijn geld echter begraven, omdat hij bang was dat hij het anders kwijt zou raken en daarvoor zou worden gestraft. Nadat hij de munt had opgegraven en teruggegeven zei de werkgever tegen hem dat hij een slechte, luie knecht was. Vervolgens gaf hij de munt aan de knecht die al tien talenten had.

De link met christelijk onderwijs is snel gelegd. Het primaire doel van het onderwijs is het bijbrengen van kennis (in het Engels: KNOWLEDGE).

Een bijkomend doel is om te laten voelen dat dat niet vanzelf gaat, maar dat men daar hard voor moet werken (WORK HARD). Maar er is meer dan alleen kennis en hard werken. Het uiteindelijk beoogde doel van het onderwijs is dat wij leerlingen afleveren die zich in de maatschappij staande weten te houden en die hun talenten ook zodanig weten te gebruiken dat zij een waardevolle bijdrage aan diezelfde maatschappij kunnen leveren. Dat is niet alleen een kwestie van kwaliteit, maar ook en met name, van de juiste houding (ATTITUDE). Vergelijk ook de volgende Engelse rekenkundige taalgrap op de volgende pagina.

Het is aan de scholen om ruimte voor ontwikkeling van talenten te bieden. Het is aan de leerlingen om daar vervolgens daadwerkelijk wat mee

2 |

te doen. De Heijbergschool heeft die ruimte al 125 jaar aan leerlingen geboden. Dat is een oprechte felicitatie waard! In dit jubileumboek kunt u niet alleen lezen hoe men dat in het verleden heeft gedaan, maar ook kunt u lezen hoe enkele huidige leerlingen hun talenten in de toekomst denken te zullen gaan verzilveren.

Graag en van harte mag ik daarom dit jubileumboek in uw warme belangstelling aanbevelen.

MAARTEN TROMP, voorzitter Stichting Protestants-Christelijk Onderwijs Hillegersberg-Schiebroek

V O O R W O O RD

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 2

02-05-11 11:42

IF: ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ EQUALS: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 THEN:

K+N+O+W+L+E+D+G+E 11 + 14 + 15 + 23 + 12 + 5 + 4 + 7 + 5 = 96% Only AND:

W+O+R+K+H+A+R+D 23 + 15 + 18 + 11 + 8 + 1 + 18 + 4 = 98% Only BUT:

A+T+T+I+T+U+D+E 1 + 20 + 20 + 9 + 20 + 21 + 4 + 5 = 100% VOORWOORD

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 3

| 3 02-05-11 11:42

INLEIDING

N

iet alleen identiteit is van waarde, maar ook het talent dat je als mens bezit. Welke talenten heb je? Wat doe je er mee? Hoe gaat de Heijbergschool daar mee om?

In 1886 was er een groep mensen die, vanuit hun idealen, gezamenlijk een school wilde oprichten. Uit de beschrijving van de geschiedenis blijkt dat het

VOOR U LIGT HET JUBILEUMBOEK SAMENGESTELD TER GELEGENHEID VAN HET 125-JARIG BESTAAN VAN DE HEIJBERGSCHOOL.

niet echt gemakkelijk was om een school te starten. Anno 2011 ervaart de Heijbergschool dat de talenten die het toenmalige bestuur daarvoor aansprak, nog steeds onmisbaar zijn. Het huidige bestuur van de Heijbergschool, de Stichting Protestants-Christelijk Onderwijs Hillegersberg-Schiebroek, bestaat nog steeds uit ouders die gebruik maken van hun talenten, die ze inzetten in

IN DIT BOEK NEMEN WIJ U MEE VAN HET ALLEREERSTE BEGIN, ALS ‘SCHOOL MET DEN BIJBEL’, NAAR DE HEIJBERGSCHOOL ANNO 2011.

EEN MODERNE SCHOOL MET HOOGSTAAND ONDERWIJS, WAAR DE CHRISTELIJKE IDENTITEIT NOG STEEDS VAN GROTE WAARDE IS.

het belang van de school van hun kinderen.

Deze ouderbetrokkenheid zien we terug op de Heijbergschool in het bestuur, de medezeggenschapsraad, in de activiteitencommissie, bij de klassenouders en bij de ouders die zich op allerlei andere manieren inzetten voor de school.

Samen met deze ouders, de leerkrachten en natuurlijk de kinderen is de Heijbergschool al 125 jaar een school voor alle kinderen in de buurt.

Als lustrumboekcommissie wensen wij u veel leesplezier!

V.l.n.r. Jeroen de Bruin, Jolanda Verdoorn-Bakker, Hans van der Wagt, Doortje van Zuilen-de Winter en Nicoline Timmerman

4 |

I NL E I DIN G

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 4

02-05-11 11:42

GESCHIEDENIS VAN DE HEIJBERGSCHOOL Het jaar 1886 is een veelbewogen jaar! Het Vrijheidsbeeld in New York wordt geplaatst, Vincent van Gogh snijdt zijn oorlel af, de telefoon en de vaatwasser worden uitgevonden, de eerste reclame voor Coca-Cola wordt gemaakt, Karl Benz ontwikkelt de eerste benzinemotor en de voorloper van onze Koninginnedag (Prinsjesdag) wordt voor het eerst gehouden.

125 JAAR I ONDERWIJS MET BEZIELING

n deze spannende tijd ontstaat op tal van plaatsen in ons land de wens om te komen tot christelijke scholen. Dit is een moeilijke zaak, want de staat weigert deze scholen financieel mogelijk te maken. Ouders die zo’n school

willen, moeten dat zelf betalen! Toch ontstaan er door het hele land ‘scholen voor Christelijk Onderwijs’. Zo ook in Terbregge en Hillegersberg.

In de honderdvijfentwintig jaar die volgden is er ongelooflijk hard en vol bezieling gewerkt om deze droom mogelijk te maken voor veel kinderen. Talloze betrokken ouders, leerkrachten en bestuursleden hadden er alles voor over om de leerlingen een goede toekomst te bezorgen.

Een zeer ruwe schatting leert dat misschien wel vierduizend leerlingen de basis voor hun verdere leven gelegd hebben op de school die uiteindelijk de Heijbergschool is gaan heten. Vierduizend leerlingen die hun eigen talenten konden ontwikkelen en gebruiken in hun verdere leven.

Deze betrokkenheid gaat gelukkig door tot op de dag van vandaag en staat garant voor het behoud van de identiteit en het karakter van onze school!

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 5

| 5 03-05-11 16:01

In 1957 schrijft J. van der Heijden, toenmalig secretaris van de Vereniging

Op de eerste bestuursvergaderingen is het een komen en gaan van bestuurs-

Christelijk Nationaal Schoolonderwijs Hillegersberg - Terbregge (VCNS) in

leden. Er is telkens wel weer een besluit dat één van de leden noopt “gramsto-

de schoolkrant ‘de Klimop’ een vervolgverhaal over de geschiedenis van de

rig” de vergadering te verlaten.

school. Hij gebruikt daarvoor de notulenboeken sinds 1907 – de boeken uit de jaren daarvóór zijn verloren gegaan – en feesttoespraken en referaten van de

In september 1881 is er nog geen school, maar wel een geheel nieuw bestuur.

heer Groeneweg, voormalig hoofd der school.

Mede door het vertrek van ds. Jansen Schoonhoven naar elders. D. Sieling

Dat verhaal geeft een prachtig beeld van de eerste 75 jaar van onze school.

wordt voorzitter, maar hij wordt spoedig vervangen door ds. Diehl, die op zijn

De informatie over de laatste vijftig jaar komt uit het boekje dat verscheen

beurt in oktober 1883 ontslag neemt om plaats te maken voor P. van den

ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de school, de notulen van

Akker.

de bestuursvergaderingen en persoonlijke herinneringen van leerkrachten, bestuurders en leerlingen.

Op een vergadering in augustus 1882 is “de strijd heet en geweldig”, want men koopt een premielot (obligatie) van de stad Amsterdam! Men heeft 163

DE AANLOOP (1879-1886)

gulden in kas, waarvan de Unie er 16 krijgt.

Op 3 september 1879 komen in Terbregge, in het huis van ds. Jansen Schoonhoven, enkele broeders samen, die, “door de nood der tijden gedreven”, de

In september 1884 is er weer een bestuurscrisis. Er volgen zes verkiezingen

noodzakelijkheid bespreken om tot oprichting van een christelijke school te

en telkens bedanken de kandidaten! De ‘poldermensen’, de inwoners van

komen. Er wordt een commissie benoemd, bestaande uit ds. Jansen Schoon-

Terbregge, krijgen hiervan de schuld en het bestuur wordt aangeraden in zijn

hoven (voorzitter), D. Sieling (tweede voorzitter) en J. van As (secretaris).

geheel ontslag te nemen. De heer Derksen steekt daar echter een stokje voor.

Er wordt een concept-reglement opgesteld, dat “angstvallig nauwkeurig” is

Hij beveelt kort en bondig: “Het bestuur blijft aan!”

samengesteld, vooral ten aanzien van de belijdenis van leden en bestuursleden

In 1886 brengt het bestuur verslag uit over de afgelopen zeven jaren en voor

en van eventueel te benoemen onderwijzers. Een enkeling uit het bestuur is

het eerst worden drie dames lid van de vereniging. Het gaat dus de goede kant

daar niet zo blij mee, maar door het “standvastig beginsel” van de meerder-

op, maar dan is er plotseling een tekort van wel 15 gulden, wat “het stof weer

heid blijft het zo.

ten hemel doet rijzen”.

Op de volgende vergadering is de voorzitter niet aanwezig en dat levert direct al narigheid op in het bestuur. Op de volgende vergadering verschijnt de boze

De heer Derksen komt weer in actie en gelukkig kan hij de penningmeester in

ds. Jansen Schoonhoven wel en hij verklaart de vorige vergadering prompt

ere herstellen. Men koopt weer enkele obligaties van de gemeente Amster-

onwettig, omdat hij niet aanwezig was…

dam en geeft de rest van het kapitaal (665 gulden) ter bewaring aan de Unie,

Op deze gedenkwaardige vergadering wordt ook een binnengekomen brief

aangezien de school in oprichting zelf nog geen rechtspersoonlijkheid bezit.

besproken van mr. De Savornin Lohman en de heer Derksen van de Unie voor

Later dat jaar loopt de onenigheid weer op en zelfs de heer Derksen kan niet

Christelijk Schoolonderwijs met het verzoek zich aan te sluiten. Het bestuur

voorkomen dat er een splitsing komt tussen Hillegersberg en Terbregge. Het

kan daar nog niet toe besluiten.

kapitaal wordt verdeeld en Hillegersberg krijgt de Bijbel mee!

Deze heer Derksen zal een belangrijke rol spelen, want hij is het die het

”Gelukkig zijn wij kinderen van onze tijd en gewend geraakt aan splitsing,

bestuur telkens van advies dient bij moeilijke beslissingen. Hij verandert de

anders zou ons hart breken of bersten en ons geloof in eene algemene christe-

reglementen ook in statuten!

lijke kerk wankelen”, aldus bestuurslid Houweling.

6 |

H O O F DS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 6

02-05-11 11:42

SCHOOL ZONDER GEBOUW EN ZONDER LEERLINGEN (1886-1898) In september 1886 krijgt de vereniging in Terbregge bericht van Zijne Majesteit Koning Willem III. Hij verleent de vereniging rechtspersoonlijkheid. De school kan beginnen! Alleen…er zijn nog geen leerlingen en er is zelfs nog geen schoolgebouw.

Al spoedig wordt gesproken over de aankoop van een pand aan de T.R. Rottekade, dat eigendom is van ene heer Pekker. Die vraagt voor twee woonhuizen met grond 1500 gulden, een bedrag waarvan de broeders tamelijk schrikken.

Het lukt twee afgevaardigden om de heer Pekker te bewegen deze som te verlagen tot 1000 gulden; tot vreugde van de leden! Op 30 september 1887 worden de huizen gekocht en er volgt een rustige periode, waarin driftig wordt gespaard.

In maart 1893 bestaat het bestuur uit de heren Vente, Van Wijk, Houweling en Van de Boom. In juli 1894 wordt pas voor het eerst gesproken over de verbouwing van de panden tot één leslokaal. De heer Derksen waarschuwt er rekening mee te houden dat men ook woonruimte voor het personeel nodig heeft.

Op 31 oktober maakt men een eerste begroting, met een tekort van 3000 gulden. De heer Palts van Kuilenburg biedt zich aan als leerkracht. Hij vraagt een loon van 500 gulden per jaar, vrij van huur en belasting.

Team 1930

In december 1897 telt de vereniging twintig leden plus het bestuur. Men wil gaan collecteren om het tekort, dat dan is teruggebracht tot 1500 gulden, te dekken.

In januari 1898 wordt voor het eerst gesproken over de ‘School met den Bijbel’, zoals de school gaat heten, en mag de heer van der Kaden weer eens bestek en tekening maken. Er wordt een echtpaar gevonden dat bereid is een renteloos aandeel te nemen en de heer Derksen zelf regelt dit met hen. De heer van der Kaden komt met een bestek en tekening van 3800 gulden.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 7

| 7 02-05-11 11:42

Er meldt zich een andere onderwijzer: de heer Zimmerman. Hij is bereid de school te leiden voor 700 gulden per jaar; vrij wonen en geen belasting. Een commissie onderzoekt dit aanbod en “beveelt dhr. Zimmerman met vrijmoedigheid aan en verwacht in hem een hoofd te hebben gevonden onder wiens leiding de school tot bloei zal komen!”

In augustus 1898 komt de heer Zimmerman kennis maken en regelt hij de orde van onderwijs. Het bestuur koopt meubilair en leermiddelen en geeft gelegenheid tot de “aangifte der leerlingen”. Het schoolgeld wordt bepaald op 30 cent voor het eerste kind en voor de volgende kinderen steeds vijf cent minder.

Er worden 27 kinderen opgegeven, waaronder één jonger dan zes jaar.

Er volgen veel geschenken in natura om de opening voor ouders, kinderen en belangstellenden zo aangenaam mogelijk te maken. Er zijn “versnaperingen voor de kinderen en verkwikkingen voor de ouders”.

DE EERSTE JAREN (1898-1919) De school wordt in november 1898 officieel geopend. Over de eerste tien jaren is helaas niets bekend. In 1907 is de heer Kwakernaat voorzitter en de heer Maaskant secretaris. Naast de heer Zimmerman werken er dat jaar nog twee leerkrachten op de school: de heer De Winter en mejuffrouw Van Baarle. De heren Zimmerman en De Winter nemen echter ontslag in verband met benoemingen elders. Uit 56 sollicitanten wordt dhr. N.J. van der Valk uit Schoonrewoerd als hoofd gekozen. De heer Iddekinge wordt de nieuwe meester. Verder valt mevrouw Van der Valk regelmatig in bij ziekte. Saillant detail: zij voorziet het bestuur af en toe van nieuwe klompen…

Mejuffrouw Van Baarle vertrekt in 1910 en wordt opgevolgd door mejuffrouw Fousert (de eerste). Onderwijzer Iddekinge vraagt eind 1911 ontslag en wordt vervangen door de onderwijzer Groeneweg uit Barendrecht.

Voor de onderwijzers was het in deze tijd geen vetpot. De heer Groeneweg verdiende als 19-jarige jongeling nog geen tien gulden per week. Ter vergelijking: een tuindersknecht verdiende destijds achttien gulden per week. “De Document verbouwing bewaarschool

onderwijzer had dan nog jaren gestudeerd en moest als meneer voor de dag komen.” Groeneweg verdiende 9,83 gulden. Hij betaalde 7 gulden kostgeld, 2 gulden studiegeld (hoofdakte) en van de overige 83 cent betaalde hij de krant, tabak en dergelijke.

8 |

H O O F DS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 8

02-05-11 11:42

Op 5 december 1913 wordt het eerste erelid van de vereniging benoemd: de

Op 26 oktober 1920 besluit de ledenvergadering de lagere school uit te brei-

heer Van de Kaade. Hij is al een lange tijd lid van het bestuur en heeft veel voor

den met drie lokalen en over te gaan tot de oprichting van een bewaarschool.

de vereniging betekend!

Ook wordt er een huis voor het hoofd der school gebouwd.

In 1914 is er voor het eerst sprake van een commissie voor uitbreiding van

Voor dit alles is een groot bedrag nodig. Dat moet geleend worden; de

het schoolgebouw. Men is ernstig van plan een nieuwe school in de polder te

bestuursleden staan borg! Men droeg in die tijd een grote verantwoordelijk-

bouwen en de oude te verkopen. De ledenvergadering is het hiermee eens en

heid. ‘Bid en werk’ was het parool. De firma Blom bouwt de bewaarschool en

van de weduwe Michielsen kan men voor 2 gulden per vierkante meter een

de hoofdenwoning voor 34.000 gulden. In februari 1921 metselt bestuurslid

stuk grond kopen aan de Ommoordseweg. Men vraagt voor de oude school

C. Houweling de eerste steen. Enkele maanden later verkrijgt firma J. van de

8.500 gulden. Architect Lengkeek komt met tekeningen en begrotingen. Een

Berg de opdracht voor de bouw van drie lokalen aan de straatzijde (kosten:

nieuwe school kost 16.000 gulden, terwijl het bijbouwen van een lokaal plus

59.000 gulden).

woning voor het hoofd der school 7.000 gulden kost. Twee lokalen plus woning komen op 11.000 gulden. Men besluit de grond te kopen, maar pas nadat het oude gebouw verkocht is. De Eerste Wereldoorlog haalt echter een streep door de plannen. De oorlog is er ook de oorzaak van dat dezelfde plannen later ruim 60.000 gulden kosten.

Daarom wordt in 1915 besloten om een lokaal bij te bouwen, want er komen steeds meer leerlingen. De heren van Mierop en van Stolk staan gratis een stuk grond af en het bestuur schrijft een obligatielening van 3.000 gulden uit.

Dit vierde lokaal grenst aan de Rotte. De laagste aanbieder voor de bouw is de firma Krijgsman (die de klus voor 2595 gulden klaart.) De architect krijgt fijntjes te horen dat er tijdens de bouw geen sterke drank geschonken mag worden. In datzelfde jaar (op 13 augustus) krijgt meester Kurpershoek een vaste aanstelling. Hij was al enige tijd als vrijwilliger op de school werkzaam.

Schets bewaarschool

NIEUWBOUW (1920-1925)

BEWAARSCHOOL

De jaren 1920 en 1921 staan in het teken van de nieuwbouw. Het eerste plan

Er worden 38 kleuters voor de bewaarschool opgegeven. Deze wordt op 14

bestaat uit het bouwen van een bewaarschool annex woning voor meester

september 1921 geopend en ds. Van Reeuwijk spreekt op deze bijeenkomst.

Van der Valk. De grond is in het bezit de heer Van Boven, maar die is bereid de

Het eerste hoofd van de bewaarschool is mejuffrouw Schuilenburg, de latere

grond zonder winst te verkopen, al was het alleen al “tegen de strijd van het

mevrouw Kurpershoek. Zij verdient per jaar 1.500 gulden. Al spoedig krijgt zij

bruisend socialisme”. Twee bestuursleden betalen voorlopig de grond (1400

assistentie van mejuffrouw Paul en even later van mejuffrouw Van der Sluijs.

gulden) en er wordt een commissie van bijstand (bouwcommissie) ingesteld.

Mejufffrouw Schuilenburg ligt al snel onder vuur, want het bestuur maakt aan-

Deze commissie probeert de oude school te verkopen en bij de gemeente een

merkingen op haar levenswandel. Zij gaat namelijk regelmatig met meester

nieuw schoolgebouw los te peuteren op grond van de wet van de gelijkstelling.

Kurpershoek naar concerten en komt dan laat thuis! Van een ontluikende liefde

Het oude gebouw wordt getaxeerd op 21.000 gulden.

is dan nog niets bekend.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 9

| 9 02-05-11 11:42

FINANCIËLE PROBLEMEN (1925-1930) In 1925 doemen financiële problemen op. De gemeentelijke vergoeding voor de bouw van de bewaarschool blijkt slechts 60 procent te zijn en niet 80 procent, waarop wel was gerekend! Links en rechts tracht men geld te lenen, ook al omdat er weinig interesse is voor een obligatielening. Uiteindelijk mag men het benodigde geld elders lenen, maar het bestuur blijft hoofdelijk aansprakelijk!

Op 16 maart 1928 telt de bewaarschool 72 leerlingen, achttien meer dan het jaar daarvoor. Dit aantal is voldoende om aan het college van burgemeester en wethouders medewerking te vragen voor de uitbreiding van de bewaarschool met één lokaal (begroting: 10.875 gulden).

Op 1 augustus zijn de plannen en de vergunningen klaar, maar is het leerlingenaantal gezakt naar 45 (onder andere door de overgang naar de lagere school). Vanwege de financiële lasten durft men de stap niet te wagen.

Op 8 oktober zijn er 54 kleuters, maar toch nog te weinig. Pas in augustus 1929 komt de openbare aanbesteding voor de verbouwing erdoor. De heer Looije krijgt voor 12.454 gulden de opdracht. In januari 1926 vertrekt mejuffrouw Splunter naar Doorn. Zij wordt vervangen door mejuffrouw In 1921 telt de school maar liefst 174 leerlingen en in 1922 wordt het zevende

Ponssen, maar die vertrekt alweer op 1 maart 1927. Mejuffrouw Splunter

leerjaar ingevoerd. A. Fousert maakt plaats voor haar zuster, mejuffrouw

neemt echter haar oude plaats weer in. Mejuffrouw Van de Sluijs gaat trouwen

M. Fousert. In 1922 volgt de benoeming van de heer Bokhorst.

en mejuffrouw Van de Torre wordt op 7 december 1927 in haar plaats

De opening van de verbouwde en uitgebreide lagere school is op 30 juni 1922.

benoemd als volontair. In 1930 krijgt zij een vaste aanstelling.

Spreker is ds. Rozenboom en ook het eerste hoofd van de school, de heer Zimmerman, spreekt woorden van lof en dankbaarheid.

CRISISJAREN (1930-1935)

In oktober 1923 viert de heer Van der Valk zijn 25-jarig jubileum in het onder-

In 1930 vraagt het bestuur aan B en W grond te reserveren voor de bouw van

wijs en is ook het 25-jarig bestaan van de lagere school. Daarna volgt in rap

een school in het Molenlaankwartier. In december komt het aanbod: 16 gulden

tempo een periode van ontslagen en benoemingen. Handwerkonderwijzeres

per vierkante meter. Ook de bouw van het gymnastieklokaal bij de Irenebrug

Bik neemt ontslag en mejuffrouw Houweling komt; mejuffrouw Boer vraagt

vraagt veel aandacht. De ledenvergadering moet beslissen over het gebruik

ontslag aan en wordt vervangen door mejuffrouw Splunter. Tenslotte wordt

ervan. Iemand merkt op: “De lichamelijke oefening is tot weinig nut, doch

mejuffrouw Bogaard in juli 1924 benoemd ter vervanging van mejuffrouw

de Godzaligheid is tot alle dingen nut!” Men besluit toch van de gelegenheid

Schuilenburg. De heer Van Gemeren doet op 1 mei 1925 zijn intree als volon-

gebruik te maken en het lokaal komt er. Men overweegt de aanleg van een

tair (stagiair). Op 11 november 1929 wordt de eerste conciërge benoemd:

centrale verwarming, maar de kosten (5207,77 gulden) vallen tegen. Zeker

J. van de Meen, in 1930 gevolgd door de heer Meindert.

gezien de slechte tijden; er woedt een economische crisis.

10 |

H O OFDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 10

02-05-11 11:42

GROEIEND LEERLINGAANTAL (1936-1940) Eind 1936 is het leerlingenaantal echter weer gestegen tot 245 en kan de heer Van Gemeren onder luid applaus herbenoemd worden. Het aantal kleuters groeit enorm. Voor het eerst is er sprake van een wachtlijst (met daarop tien leerlingen).

Als er op de lagere school – tijdelijk – juist een tekort aan leerlingen is, laat mejuffrouw Fousert zich vrijwillig op wachtgeld plaatsen. Men aanvaardt dit gebaar in dankbaarheid.

In 1938 viert het hoofd, N.J. van der Valk, zijn 40-jarig jubileum. In oktober gaat hij met pensioen. Met algemene stemmen wordt de heer Groeneweg in zijn plaats tot hoofd der school gekozen.

Op 01 september 1938 trouwt mejuffrouw Voorrips van de kleuterschool en ze vertrekt. Op diezelfde datum wordt A. van den Bos op onze school benoemd.

Hij wordt tijdens zijn verlof vervangen door mejuffrouw Macquelin. De heer Kurpershoek is op 1 mei 1940 25 jaar aan de school verbonden.

In maart 1930 wordt mejuffrouw Van Driel benoemd als handwerkjuffrouw,

Het vak van onderwijzer(es) wordt steeds zwaarder. Zo bepaalt het bestuur dat

in plaats van mejuffrouw Roosenboom. Mejuffrouw Van de Torre verlaat eind

er één keer per kwartaal vergaderd dient te worden! Het bestuur tracht hierbij

1930 de school en wordt vervangen door mejuffrouw Hemmes. Mejuffrouw

aanwezig te zijn…

Huyzer wordt in september 1931 aangesteld als kwekelinge met akte en neemt later de plaats in van mejuffrouw Hemmes. Anno 1932 telt de lagere

De scholen groeien overigens nog steeds. De lagere school telt 278 leerlingen

school 224 leerlingen en de bewaarschool 53. Mejuffrouw Splunter vraagt

(waarvan 53 in de eerste klas) en de kleuterschool heeft 100 leerlingen en een

na zeven jaar ontslag aan en wordt opgevolgd door mejuffrouw Alberts. Zij

groot tekort aan hulp en aan speelmateriaal.

vertrekt in 1935 en in haar plaats wordt mejuffrouw Voorrips benoemd.

De crisisjaren doen zich behoorlijk gelden. Het is een tijd van bezuinigingen,

De moeilijkheden in deze jaren zijn legio. Lonen worden verlaagd, er is geen

salarisvermindering, het opzeggen van leningen enzovoort. Gelukkig zijn er

geld voor onderhoud aan meubilair en gebouw. De school blijft bestaan dankzij

enkele bestuursleden die bijspringen en de verenigingskas gevuld houden.

de financiële bijdragen van de bestuursleden.

Toch dwingt het teruglopend leerlingenaantal het bestuur de heer Van

De schuldenlast is zo verspreid en onoverzichtelijk geworden dat men besluit

Gemeren ontslag aan te zeggen. De vereniging kan financieel niet bijspringen.

tot een obligatielening. In 1938 is er 57.000 gulden binnen. Met dit bedrag

Bijzonder triest is dat de heer Van Gemeren ook zijn pensioensrecht verliest: hij

worden de overige schulden afbetaald. Na aflossing resteert er een bedrag van

heeft één maand te kort gewerkt voor de benodigde tien dienstjaren!

5.300 gulden. Dat geld wordt verdeeld over de beide scholen: 5.200 gulden

De heer Van Gemeren is echter inventief en zorgt zelf voor de oplossing.

voor de bewaarschool en 100 gulden voor de lagere school.

Hij betaalt uit eigen zak de kosten voor het ophalen van leerlingen die veraf

In de kleuterschool besluit men in 1939 centrale verwarming aan te leggen. In

wonen! Toch moet enkele maanden later het uitgestelde ontslag gehandhaafd

dat zelfde jaar is er voor het eerst sprake van het verzakken van de fundering.

worden. Er komen nóg minder leerlingen naar school.

De laatst bijgebouwde lokalen “neigen naar de Rotte”.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 11

| 11 02-05-11 11:42

OORLOGSJAREN (1940-1945) De oorlog en bezetting brengen de nodige moeilijkheden met zich mee.

Zo maakt de vordering van beide schoolgebouwen het nodig dat de School met den Bijbel samen met de openbare school een gebouw moet delen.

De beschikbare notulen uit deze tijd zijn strikt neutraal gesteld en het was belangrijk zo weinig mogelijk op papier te zetten. (Elders in dit boek leest u meer over de oorlogsjaren.)

Op 7 november 1940 wordt de kleuterschool vrijgegeven en kan er weer les gegeven worden. Op 31 mei 1941 vertrekt mejuffrouw Van de Torre. Zij wordt vervangen door mejuffrouw Schipper. Op 1 januari 1942 wordt de eerste gymnastiekmeester benoemd: de heer Lantermans. Tijdens de oorlog breidt de school uit met een achtste leerjaar.

Het huis naast de kleuterschool wordt verkocht aan mevrouw Stofberg.

Het bestuur gaat niet akkoord met de mededeling van de secretaris-generaal dat hij personeel kan benoemen en ontslaan. Dit blijft de taak van het bestuur.

Het regent stukken met door de Duitsers opgelegde anti-joodse maatregelen tot het verbod op insignes en V-tekens en het verplicht ophangen van biljetten van de Jeugdstorm in elk lokaal. Dit laatste wordt op onze school geweigerd.

JUBILEA (1945-1950) De oorlog laat diepe wonden na. Ook op onze school. Snel na de bevrijding spreekt men over het laten maken van een gedenkraam voor onderwijzer A. van den Bos en oud-schoolhoofd N.J. van der Valk, die beiden in het verzet zaten en zijn omgekomen.

A. van den Bos, die gefusilleerd werd, wordt vervangen door J. van Wensveen.

Mejuffrouw Van der Schalk vertrekt eind 1946 en mejuffrouw De Boer wordt hoofd van de kleuterschool. Mejuffrouw Bogaard is namelijk langdurig ziek en gaat kort daarna met vervroegd pensioen.

Mevrouw Klapwijk-Boerendonk wordt benoemd als onderwijzeres en

Mejuffrouw Fousert en de heer Bokhorst vieren hun 25-jarig jubileum, maar

mejuffrouw Van de Zee wordt kleuterleidster. De laatste verdwijnt alweer in

zonder er ruchtbaarheid aan te geven. Enkele jaren later viert de heer Van

1948. D. de Ruiter neemt na dertig jaar afscheid van het bestuur, waarvan hij

Gemeren zijn 25-jarig jubileum wel feestelijk en het 40-jarig jubileum van de

28 jaar voorzitter is geweest. Hij wordt met algemene stemmen tot ere-

heer Groeneweg zal ongetwijfeld ook een feest geweest zijn, maar daar is

voorzitter benoemd. Zijn vervanger is A. Breedveld. Die stopt eind 1947 en

helaas geen documentatie over te vinden.

wordt ook ere-voorzitter.

12 |

H O O FDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 12

02-05-11 11:42

De kleuterschool viert op 18 september 1946 feestelijk haar 25-jarig jubileum.

In juli 1953 neemt de school een flinke stap richting de toekomst: de eerste

De lagere school bereikt in 1946 het hoogste aantal leerlingen ooit: 301! In 1948

schoolradio wordt aangeschaft en feestelijk in gebruik genomen.

wordt het 50-jarig jubileum van het schoolgebouw gevierd. De oud-leerlingen bieden een filmapparaat aan en op 20 april 1949 wordt het gedenkraam (daar-

BRAND (1955-1960)

over elders in dit boek meer) onthuld en in eigendom overgedragen. Het krijgt

Op 1 januari 1956 neemt mejuffrouw Fousert afscheid van de school. Zij heeft

een prominente plaats in de voorgevel van de school. Financieel gaat het niet

dan veertig jaar in het onderwijs gewerkt, waarvan 32 jaar op onze school.

goed met de scholen. Voordurend zijn er tekorten en moeten de bestuursleden

Hoofd der school Groeneweg hoopt binnenkort met pensioen te gaan en zijn

persoonlijk bijspringen. Voor het eerst wordt er een bazar georganiseerd. De op-

opvolger wordt benoemd: de heer Eilander. Treurig genoeg overlijdt de heer

brengst is 3.333 gulden. Dat bedrag wordt door de heer Verheul nog aangevuld

Groeneweg nog vóór zijn pensionering. Het bestuur herdenkt hem tijdens een

met de opbrengst van de verkoop van het kalf dat hij op de bazar gewonnen had.

vergadering en prijst de grote betekenis die hij heeft gehad voor de school.

Op 18 januari breekt er brand uit in de kleuterschool. Gelukkig valt de schade mee, maar op last van ‘de bouwpolitie’ moet de stookgelegenheid aangepast worden. Weer een financiële tegenslag! Gelukkig krijgt de kleuterschool 11.000 gulden van het rijk, zodat de ergste zorgen even over zijn.

Ook het aantal kleuters neemt weer toe: 108 leerlingen in 1957, vooral te danken aan de werving door juffrouw Delhaas!

NOODGEBOUW (1960-1970) Het schoolgebouw aan de Terbregse Rechter Rottekade 125 is tot 1961 in gebruik geweest. In dat jaar verhuist de school naar een houten noodgebouw aan de Heijbergstraat. Daar krijgt de school ook zijn huidige naam: Heijbergschool.

Dat is dit jaar dus precies vijftig jaar geleden. Om uiteenlopende redenen is de Jubileumfoto 100-jarig bestaan

heer Eilander slechts vier jaar in dienst gebleven. Hij wordt in 1961 opgevolgd door A.H. van de Wösten, die twaalf jaar leiding aan de school zal geven.

OP ZOEK NAAR LEERLINGEN (1950-1955) Niet alleen de financiën baren het bestuur zorgen, maar ook het aantal leerlingen

In 1967 wordt juffrouw (Corry) Vreugdenhil de nieuwe hoofdleidster van de

schommelt al een tijdje rond het verplichte minimum. De bestuursleden gaan

kleuterschool. Zij zal tot aan haar vervroegde pensionering aan de school

zelfs op huisbezoek om leerlingen voor de school te winnen! In 1954 wordt

verbonden blijven; eerst als hoofdleidster, daarna als adjunct-directeur van

juffrouw Apon op de kleuterschool benoemd. Mejuffrouw Delhaas begint een jaar

de basisschool en in de laatste jaren als leerkracht (elders in dit boek staat

later. Het bestuur onderhandelt langdurig met de gemeente over de aanschaf

een interview met haar). Het team van de scholen wordt langzamerhand

van nieuw meubilair voor de school. Helaas huldigt de gemeente het standpunt

vernieuwd. Door het vertrek en de pensionering van enkele leerkrachten is er

‘alleen nieuwe banken voor nieuwe scholen’. Ook de centrale verwarming is aan

ruimte voor nieuwe leerkrachten, maar die zijn maar moeilijk te vinden. De

vervanging toe. Nauwelijks is de verwarming van de kleuterschool vernieuwd of

nieuw benoemde leerkrachten bleven maar kort werkzaam aan de Heijberg-

die van de lagere school gaat kapot. Een flinke kostenpost!

school. Het gaat dan ook te ver om al hun namen op te noemen.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 13

| 13 02-05-11 11:42

Houten schoolgebouw

Klassenfoto 1973-1974

Team 1976-1977

WEER BRAND (1970-1980) In 1973 neemt de heer Van de Wรถsten afscheid van de school. Hij wordt opge-

Truus Dommerholt. De laatste vertrekt na enkele jaren, maar juffrouw Anke is

volgd door J.J.M. (Hans) Immink. In 1974 vertrekken Co Kemkes en Ada Jurri-

nu nog steeds werkzaam op de Heijbergschool. Zij werkt sinds 1995 als intern

aans als leerkracht. Zij worden vervangen door juffrouw Anke van der Vorm en

begeleidster en leesspecialist voor WSNS. In 1975 vertrekken Dick Opschoor

14 |

H O OFDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 14

02-05-11 11:42

en Jan van Dam en zij worden vervangen door Hennie de Deken en Els Renes.

Jacques van der Stoel wordt daarna leerkracht op de Heijbergschool, maar vertrekt weer na enkele jaren. In 1979 wordt Jan Punt benoemd als leerkracht.

Hij werkt, net als Hennie de Deken, nog enkele jaren als adjunct-directeur van de school. Hans Immink staat als hoofd der school ‘gewoon’ vier dagen voor de klas. Eén dag in de week is hij vrijgeroosterd om directiewerkzaamheden te verrichten. Op die dag vervangt juffrouw Trudy de Geus hem in de klas, die beroemd is om haar gedegen grammaticaonderwijs. Op de kleuterschool wordt, na een stageperiode, Nelly Bos benoemd als kleuterleidster. Zij vertrekt na enkele jaren vanwege de geboorte van haar eerste kind, maar zal later weer terugkeren als juf Nelly van de Merwe. Zij wordt opgevolgd door juffrouw Doortje van Zuilen, die – met een onderbreking van enkele jaren – nu nog op school werkt. In 1978 zal de kleuterschool ook verhuizen naar het pand aan de Heijbergschool, maar een uitslaande brand op nieuwjaarsmorgen in het houten gebouw gooit roet in het eten. De verhuizing vindt pas plaats in het nieuwe schooljaar. Deze brand verwoest niet alleen een vleugel van het gebouw, maar ook het gehele archief en het herdenkingsraam dat in 1970 in het gebouw geplaatst was.

BASISSCHOOL (1980-1990) Eind 1981 komt Hans van der Wagt op school werken als vervanger van Els Renes. Het leerlingenaantal is nog steeds zorgwekkend, dus de baan is slechts voor ruim een jaar. Hij werkt nu echter bijna dertig jaar op de Heijbergschool, sinds 1992 als adjunct-directeur.

Het bestuur onderschrijft het belang van vakleerkrachten en benoemt uit eigen middelen Dick Visser (muziek) en Bernadette Lengkeek (handenarbeid/handwerken). Het team is verder erg honkvast. Wél komen er enkele nieuwe leerkrachten op de school werken. Marina Zuidam komt eerst als vrijwilligster op school, maar wordt al snel benoemd. Ze blijft ruim twintig jaar werken op de school! In 1985 wordt zij gevolgd door Bert Wierenga (1986) en in 1987 door Marc Bijl (tot 1992). In 1985 treedt de Wet op het Basisonderwijs in werking en gaan de kleuterschool en de lagere school op in de nieuwe basisschool.

Onder voorzitterschap van de heer Bals heeft het bestuur gediscussieerd over de leiding van de nieuwe Heijbergschool. Uiteindelijk wordt beslist dat Hans Immink directeur van de school wordt en Corry Vreugdenhil adjunct-directeur.

Een lang proces van naar elkaar toegroeien breekt aan!

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 15

02-05-11 11:42

NIEUWBOUW (1990-1995) Het houten noodgebouw was bedoeld om circa vijf jaar te functioneren, maar staat er inmiddels al dertig jaar. Het bestuur onderkent de noodzaak van nieuwbouw, want: “Er waren geen ramen meer nodig om door de muren te kunnen kijken!”

Er wordt een nieuwbouwcommissie in het leven geroepen en die gaat voortvarend te werk. Onder de bezielende leiding van Jan de Reus en Hans Ketel worden procedures gestart, architecten aangeschreven en plannen ontwikkeld.

Tevens kijkt de commissie of sponsoring door het bedrijfsleven mogelijk is, want het rijk betaalt slechts zes lokalen. Terwijl er acht nodig zijn!

Na een voorselectie krijgt architect Ton Kuiper de opdracht en kan het tekenen beginnen. Het uiteindelijke ontwerp wordt goedgekeurd en in maart verhuizen de leerlingen naar de rechter vleugel van het gebouw. De linker wordt Erevoorzitter Henk Dijkxhoorn

afgebroken en op die plaats zal het nieuwe gebouw verrijzen. De toenmalige minister Bert de Vries valt de eer te beurt om de eerste paal feestelijk de grond

Het leerlingenaantal was in die jaren erg zorgwekkend. De opheffingsnorm lag

in te slaan.

op 120 en het aantal leerlingen schommelde steeds rond dit getal. Onder leiding van voorzitter Henk Dijkxhoorn en samen met het team doet het bestuur er alles aan om genoeg leerlingen aan te trekken. Er wordt zelfs een heus reclamecampagne ontwikkeld door bestuursvoorzitter Karel van Doodewaerd, de latere voorzitter van de Tros. Hij bedenkt de gevleugelde slogan: ‘Mijn vader wil dat ik leer rekenen, maar ik leer liever tekenen’.

Op de Heijbergschool kun je beide talenten ontwikkelen, was de gedachte hierachter. Henk Dijkxhoorn wordt na zijn bestuursperiode zeer terecht benoemd tot erevoorzitter.

EEUWFEEST Na één jaar basisschool bestaat onze school honderd jaar en het eeuwfeest wordt uitbundig gevierd. Een heus ‘klompenfeest’ in oud-Hollandse klederdracht is de fantastische afsluiting van een grootse viering. De school wordt in die tijd het ‘klompenschooltje’ genoemd en deze titel was dus een echte geuzennaam geworden. Een naam om trots op te zijn! Het houten noodgebouw is in deze periode nodig toe aan een opknapbeurt. De gemeente zegt toe slechts de verf te willen leveren. Zo komt het dat het hele team op zaterdag op de steigers het plafond van de gang gaat schilderen. Een alternatieve

Teamfoto ter gelegenheid van het eeuwfeest

teambuildingsactiviteit?

16 |

H O OFDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 16

02-05-11 11:42

Henk Diemer (directeur van de Emmaschool), het bestuur en de directie verzorgen voor leerlingen en ouders een bijeenkomst in de Salvatorkerk, waarna de schoolvakantie een week eerder begint. Wekenlang zijn directie en bestuur bezig om het nieuwe schooljaar toch gewoon te kunnen starten. Er wordt een tijdelijke ruimte gezocht en gevonden in de voormalige Argo-school in de wijk 110-morgen. De leverancier van meubilair levert tafels en stoelen – die al bijna op weg waren naar Polen – en uiteindelijk worden ook nog schriften en boeken geleverd, hoewel dat bedrijf al een aantal weken gesloten was.

In de laatste vakantieweek is alles ingericht en op de eerste schooldag kunnen de leerlingen welkom worden geheten. Het is wel wat behelpen. Zo zit juffrouw Van Ommeren met haar groep in het speellokaal en is juffrouw Anke met zestien groep 3-leerlingen ondergebracht in de directieruimte. Zij had precies

BRAND

genoeg plaats om te staan; lopen was lastig.

Terwijl meester Immink met groep 8 in Hattem is en het hele team op kraamvisite bij de familie Van der Wagt, breekt op 6 juli 1993 brand uit in het

Krantenknipsel eerste paalceremonie met Jan de Reus (r) en minister De Vries

schoolgebouw. In korte tijd is duidelijk dat het gebouw niet te redden is. Binnen een uur is alles wat in zo veel jaren verzameld en opgebouwd is, verbrand of kapot. Nog dezelfde avond vindt er crisisberaad plaats op het kantoor van Joop Kruijs, de voorzitter.

De volgende dag zoeken leerkrachten en leerlingen naar nog te redden materialen. Zo worden de rapportboekjes van groep 3 teruggevonden met slechts een schroeirand (nu nóg te zien en zelfs te ruiken volgens sommige toenmalige groep 3-leerlingen), maar treurt men om de vis van meester Sicco die de brand niet overleefd heeft!

Ook in deze periode worden er nieuwe leerkrachten benoemd. Anneke Bras begint in 1990 (tot 1992), Sicco Elzenga volgt in 1992 (hij verlaat het onderwijs in 1994) en in 1994 Feite Hofman (tot 1998). Ook juffrouw Mieke Nieuwstraten begint in 1992 haar Heijbergschool-carrière. Op 6 juli is zij, samen met Hans van der Wagt, als eerste bij de brand aanwezig. Hans Nieuwstraten, haar man, helpt als politieman bij de organisatie rondom de brand. Tenslotte komt ook de nieuwe conciërge op school: Jan van Ham.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 17

| 17 02-05-11 11:42

VOOR DE TWEEDE KEER BRAND...

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 18

02-05-11 11:42

EN NIEUWBOUW!

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 19

02-05-11 11:43

20 |

H O O FDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 20

02-05-11 11:43

OPENING Doordat de aannemer vaart zet achter de nieuwbouw, blijft de tijd in de Pandorastraat beperkt tot vijf maanden. Op 10 februari vertrekken leerlingen en leerkrachten in optocht door de wijk naar de nieuwe school. De officiële opening vindt plaats op 26 maart. Daarvan kwijten zich de van televisie bekende circusartiesten Bassie & Adriaan. De sleutel wordt per parachutist aangeleverd.

De bedoeling was dat meester Sicco een duo-sprong zou maken, maar dat gaat door de te hevige wind helaas niet door.

Na afloop volgt een groot feest met onder andere een toneelstuk van leerkrachten (‘Koning Tourmalijn verliest zijn pijn’) en een pyjamadisco voor leerlingen en leerkrachten (onder leiding van de live-band van meester Johan).

Voor het eerst in de historie wordt nagedacht over het formeren van een duo-baan! Na maanden discussie wil het bestuur Marina Zuidam en Hennie de Deken samen een groep laten lesgeven, maar dit is geen vrijbrief voor een eventueel volgend verzoek… Johan van Egdom wordt aangesteld als nieuwe vakleerkracht muziek.

De computer doet zijn intreden in het onderwijs. Jerry Boulogne, de nieuwe voorzitter, biedt het eerste (gesponsorde) exemplaar aan de directie aan. Hans

In deze noodlokalen, die de bijnaam ‘de trein’ krijgen vanwege hun gele

van der Wagt neemt hem in ontvangst en gaat zich onder leiding van Jerry

kleur, is het best gezellig, maar af en toe behelpen. De waterleiding stopt er

in de materie bekwamen. Zo wordt hij de eerste ICT’er op school. Computers

regelmatig mee, net als de verwarming en pas na twee reparaties weet men

voor kinderen worden dan nog niet voor mogelijk gehouden.

de riolering in orde te maken.

Door de groei van het aantal leerlingen is het nodig dat er nieuwe leerkrachten

NIEUW TERBREGGE (1995- 2000)

aangenomen worden. In 1995 komt juffrouw Eline Ockeloen het team verster-

Op 1 januari 1995 wordt de Heijbergschool onderdeel van de SPCOHS

ken (tot 2001), samen met juffrouw Nel van Tol, die enthousiast bij de kleuters

(Stichting Protestants-Christelijk Onderwijs Hillegersberg-Schiebroek), een

aan de slag gaat.

samenwerking van vier scholen: Emmaschool, Goede Herderschool,

Vlak voor de eeuwwisseling volgt er een primeur. Twee oud-leerlingen komen

Heijbergschool en de Hildegaert. (Elders in dit boek leest u hier meer over.)

werken op de Heijbergschool: Ans Postema en Els Hordijk! Els vertrekt in 2005

De school groeit gestaag. Het leerlingenaantal staat nu op 210 en de verwach-

om als directeur op een andere school te beginnen. Dat gebeurt overigens

ting voor de komende jaren is positief. Het nieuwe gebouw zorgt dat er meer

vaker, want ook oud-collega’s als Jan Punt, Bert Wieringa, Feite Hofman en

ouders komen informeren, de naam van de school is prima en er wordt hard

Marc Bijl zijn inmiddels (bovenschools)-directeur!

gewerkt aan de bouw van een nieuwe wijk: Nieuw Terbregge. Het bestuur

In deze zelfde periode keren Doortje van Zuilen en Cora Punt (tot 2003) weer

overlegt met de gemeente over uitbreiding van de school. Moet dit in de vorm

op het oude nest terug en komen Pauline Brouws (slechts kort), Tineke Ver-

van een dependance in de nieuwe wijk of door uitbreiding van het bestaande

hulst, Inez van der Wagt, Monique Verbree en Inge Sabel op de school werken.

gebouw? Het schoolbestuur kiest ervoor om het huidige gebouw te vergroten,

Haar moeder Trudy is inmiddels gestopt met werken, maar in 1999 komt Milly

hoewel de gemeente liever de andere optie had gezien. De architect gaat aan

de Geus op de Heijbergschool werken. Na vijf jaar maakt zij de overstap naar

de gang, maar een aantal jaren zal men aangewezen zijn op noodlokalen.

de collega’s van de Hildegaert.

HOOFDST UK 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 21

| 21 02-05-11 11:43

Peter van Tol gaat van school af, maar zijn moeder Annemarie weet vanaf dat

InDIRECTEUREN 2009 gaat ook meester Stiemer met pensioen.

In ruim zes jaar heeft hij een PERIODE

moment van geen wijken. Als vrijwilligster biedt zij de school de helpende

te –maken flinke bijdrage geleverd om de Heijbergschool Dhr. Zimmerman 1899 1907 tot de school van nu!

hand. Ze coördineert het overblijven, gaat mee op werkweek (groep 7) en op

HijDhr. wordt door onze huidige directeur N. J.opgevolgd van der Valk 1907 meester – 1938 (Jeroen) de Bruin, die, samen met alle teamleden, met nieuw elan de school nog meer aan het Dhr. A. Groeneweg 1938 – 1957 vernieuwen is. Met als doel dat ook de huidige en toekomstige leerlingen voorDhr. Eilander 1957 – 1961 bereid worden om hun talenten te kunnen gebruiken in de wereld van morgen.

driedaagse (groep 8), verzorgt de paasliturgie, maakt powerpoints voor de afscheidsavond, verzorgt de foto’s op de website, helpt in de vier kleutergroepen. En dat is nog maar een greep uit haar talentenreservoir. Echt een hulp uit duizenden!

Dhr. A.H. van de Wösten

1961 – 1973

Dhr. J.J.M. Immink

1973 – 2002

Dhr. P.E. Stiemer

2003 – 2009

Van der Tak opent die op 18 november 2003. In 2004 worden er nóg twee

Dhr. P.J.W. de Bruin

2009 – heden

lokalen aangebouwd.

HOOFDLEIDSTERS

PERIODE

In 2002 neemt Hans Immink officieel afscheid als directeur. Hij gaat nog wel

Mej. Schuilenburg

1921 – 1924

Mej. Bogaard

1924 – 1947

wordt. Hij zal de school bijna zeven jaar leiden.

Mej. den Boer

1949 – 1955

In deze periode komen er flink wat nieuwe leerkrachten bij: Tanja Blankers,

Mej. Delhaas

1955 – ?

Franny van Wijngaarden, Jennechien Wynnia, Marjolein de Boer, Johan

Mej. Elshout

?

Mej. Vreugdenhil

1967 – 1985

VERNIEUWING (2000-2010) In 2001 wordt de nieuwe gang met vijf nieuwe lokalen gebouwd. Wethouder

een aantal jaren verder als leerkracht. Hans van der Wagt neemt gedurende een periode de zaken waar, totdat op 1 februari 2003 Peter Stiemer benoemd

Jongeneel, Franka Nagelkerke, Natascha van der Ent, Connie van der Meijden, Nicoline Timmerman, Marjolein Hoogendoorn en Jolanda Verdoorn.

– 1967

Een primeur is de benoeming van een secretaresse: Riena van Oostrum.

Enkele jaren later wordt zij opgevolgd door onze huidige secretaresse: Renske

BESTUURSVOORZITTERS VCNS

Vos. In 2005 nemen we echter ook afscheid van Marina Zuidam (na twintig

Ds. Jansen Schoonhoven

Dhr. Brokking

Ds. Sieling

Dhr. J. v.d. Heijden

aanwezig. Afscheid nemen van de Heijbergschool blijft moeilijk!

Dhr. P. v.d. Akker

Dhr. Wassenaar

In deze jaren investeert de school nadrukkelijk in het gebruik van computers.

Dhr. Kwakernaak

Dhr. H. Dijkxhoorn

Op dit moment zijn alle krijtborden vervangen door smartboards, zodat alle

Dhr. D. de Ruiter

Dhr. A. Bals

Dhr. A. Breedveld

Dhr. K. van Doodewaerd

lijk uitgezwaaid en het grote plein wordt omgedoopt in het ‘Hans Imminkplein’,

Dhr. D. v.d. Kooij

Dhr. J. Boulogne

als dank voor ruim dertig jaar directeur- en leraarschap. Op het plein was Hans

Dhr. J. Kruys

Dhr. L. Bikker

in elke pauze te vinden: rondlopend of, als het zonnetje scheen, op een stoel.

Dhr. P. Moree

Mw. M. Nieuwenhuis-Huibers

Dhr. C. Van Slingerland

Mw. L. Noordland

jaar gestopt) en Franny van Wijngaarden (vertrekt met man en kinderen naar Duitsland). Beide dames zijn echter inmiddels wel weer af en toe op school

talenten nog beter tot hun recht komen.

In 2008 neemt Hans Immink officieel afscheid van de school. Hij wordt feeste-

Af en toe valt hij nog in als de nood aan de man is en is hij actief als overblijfkracht. Het typeert Hans als echte Heijberger!

22 |

H O OFDS T U K 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 22

02-05-11 11:43

V.l.n.r.: Johan Jongeneel, Peter Stiemer en Hans Immink

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 23

02-05-11 11:43

24 |

1983/1984

1985/1986

1989/1990

1990/1991

TE A M FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 24

02-05-11 11:43

1987/1988

1991/1992

1988/1989

1992/1993

T EAMFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 25

| 25 02-05-11 11:43

PASSENDE NAAM

VOOR EEN SCHOOL VOL TALENTEN H

oe komt de Heijbergschool aan haar huidige naam? Het lijkt logisch dat de Heijbergschool dezelfde naamgever heeft als de straat waarin de school staat, namelijk de Heijbergstraat. Echter, als we in de geschie-

denis duiken, ontdekken we dat het begrip ‘logisch’ juist voor onze school niet zo logisch is.

Hoe zit het nou precies?

De oorspronkelijke naam was ‘De School met den Bijbel’ en de school behoorde tot de christelijk-nationale scholen. De school was van 1898 tot 1961 gevestigd aan de Terbregse Rechter Rottekade. Toen de school zich voorgoed vestigde in de Heijbergstraat, veranderde de naam al snel in de ‘Heijbergschool’. De gedachte achter deze naamsverandering is jammer genoeg niet helemaal na te gaan. Wel duidelijk is dat het te maken heeft met talent en dat past goed bij onze school.

Schoolfoto 2011

26 |

H O O FDS T U K 2

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 26

02-05-11 11:43

HOOFDST UK 2

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 27

| 27 02-05-11 11:43

‘Gathering on the Ice’, olie op canvas

Gerardus Johannes Heijberg

GERARDUS JOHANNES HEIJBERG De Heijbergstraat is genoemd naar de Rotterdamse schilder Gerardus Johannes Heijberg. Meer straten in de buurt waar onze school staat, hebben namen van schilders. Niet veel mensen kennen de schilder Johannes Gerardus Heijberg nog. Toch heeft de kunstenaar zijn sporen verdiend.

Johannes Gerardus Heijberg werd in Rotterdam geboren op 9 december 1869.

Zijn opleiding genoot hij aan de Academie voor Beeldende Kunsten in zijn geboortestad. Hij kreeg daar les van van onder andere Kees van Dongen. Later ging hij zelf ook doceren aan de academie.

28 |

H O O FDS T U K 2

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 28

02-05-11 11:43

Terugkerende onderwerpen in zijn schilderijen zijn landschappen, militairen, portretten, figuurvoorstellingen, stadsgezichten en stillevens. Een van zijn bekendere werken is ‘Gathering on the Ice’. In 1895 kreeg hij in Amsterdam een gouden medaille voor het werk ‘Na de rust’.

Gouden medaille voor het werk “na de rust”

Over zijn leven en werk is meer bekend geworden dankzij de herinneringen van de 83-jarige mevrouw De Winter, de tante van juf Doortje. Als kind kende zij de schilder van dichtbij, omdat hij bij haar om de hoek woonde in de Jericholaan in Rotterdam-Kralingen.

Gerardus Johannes Heijberg was volgens haar een erg vriendelijke man die er ook echt uitzag als een kunstenaar, mede door zijn grote witte baard. Ook zijn vrouw, Sara Ledeboer, was kunstenaar. Wat door de buurt als zeer bijzonder werd ervaren, was dat ze in hetzelfde huis woonden, maar toch ieder hun eigen huishouden hadden. Daarvoor deden ze bijvoorbeeld ook afzonderlijk hun boodschappen. Zeker in die tijd kwam dat nauwelijks voor.

Johannes Gerardus Heijberg heeft zijn leven aan de kunst gewijd. Hij beschikte over een bovengemiddeld schildertalent, wat geresulteerd heeft in prachtige schilderijen. Hij is 82 jaar geworden. Op 18 januari 1952 overleed hij, in Rotterdam.

TALENTVOL De Heijbergstraat is genoemd naar deze kunstenaar. De straat draagt dus de naam van iemand met schildertalent.

De Heijbergschool wil graag het talent in ieder kind ontwikkelen, zodat het daar blijvend zijn voordeel mee kan doen. Is het dan onlogisch dat ‘De School met den Bijbel’ haar naam heeft veranderd en nu de naam draagt van een talentvolle bewoner uit de Rotterdamse historie, die in de vorm van zijn prachtige kunstwerken iets blijvends heeft nagelaten?

HOOFDST UK 2

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 29

| 29 03-05-11 16:02

TERBREGGE: HOOFDROL VOOR DE BRUG

Oude Prinses Irene Brug (Terbreggenaren wachtend op de geallieerden)

Dit bepaalde grofweg de loop van de kronkels in de Rotte. Een paar van die steviger veenbulten moeten zich hebben bevonden waar nu Terbregge is. Er zal sprake zijn geweest van een aanzienlijke versmalling in het waterstroompje, zodanig dat het een logische plaats was/werd om die over te steken.

Aangenomen kan worden dat deze overbrugging (wellicht eerst via een paar simpele planken?) uiteindelijk is verworden tot een brug.

D

e Heijbergschool en haar geschiedenis zijn vanzelfsprekend nauw ver-

DE NAAM

bonden met de omgeving van de school. Voor de historie van het gebied

Dankzij deze vrij uitgebreide inleiding is het eenvoudig om te zeggen dat

zijn we te rade gegaan bij Bewonersorganisatie Terbregge’s Belang. Die

uiteindelijk de brug ‘Ter Bregghe’ bepalend was voor de naam die we nu

heeft de geschiedenis van het voormalige buurtschap vastgelegd. Het verhaal

kennen als Terbregge. Dit maakt de oorsprong van de naam Terbregge meteen

leidt ons met reuzenstappen door de rijke geschiedenis van Terbregge.

duidelijk. Bij het stroompje en de brug ontstonden woningen en enkele kleine bedrijfjes. De brug was de enige plek tussen Gouda en Zevenhuizen waar men

NAT MOERASGEBIED

makkelijk het water kon oversteken en dit trok natuurlijk activiteit aan. Het

Het gebied in de omgeving van Terbregge – trouwens de gehele polder – be-

aantal woningen en bedrijfjes groeide gestaag. Na het droogleggen van de

e

e

stond rond de 9 en 10 eeuw uit een nat en drassig veen- en moerasgebied.

polders werd het karakter van Terbregge in hoofdzaak agrarisch van aard.

Er was sprake van veel grillig stromend water met enkele droge plekken. Er moet, vanuit de omgeving van Moerkapelle, een iets forser waterstroompje

GEEN FORMELE STATUS

hebben gelopen, dat uiteindelijk heeft geleid tot het ontstaan van wat we nu

In tegenstelling tot hetgeen – wellicht – veel mensen denken, heeft Terbregge

kennen als de Rottemeren en het riviertje de Rotte. Dat waterstroompje liep ui-

nooit een formele status gehad. Terbregge is nooit een zelfstandige gemeente

teraard in de richting van de Maas die het water meevoerde naar de Noordzee.

geweest en heeft nooit een burgemeester of ambtenaren gehad. Terbregge

Dat grillig kronkelende stroompje passeerde veenbulten, waarbij bepaalde

is en was een onderdeel van Hillegersberg-Schiebroek. Dat is ooit wel een

veenbulten steviger van structuur geweest moeten zijn dan andere.

zelfstandige gemeente geweest, compleet met een eigen burgemeester.

30 |

H O O FDS T U K 3

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 30

02-05-11 11:43

Terbregge was wat men wel een buurtschap noemt. Buurtschappen zijn vaak in de volksmond ontstaan, als benaming voor de locatie van een verzameling van huizen, boerderijen en/of molens. Veel van de oude buurtschappen zijn, zoals Terbregge, ontstaan in gebieden/polders waar men vrij was zich te vestigen. Slechts de naam Terbregge en het ontstaan hiervan zijn aan te merken als een vorm van status. Er is nooit sprake geweest van een gemeentehuis of een andere centrale plaats waaromheen zich mensen vestigden. Of die centrale plaats moet wederom de brug zijn geweest, hetgeen overeenstemt met de lintbebouwing die in de loop der tijd op beide oevers is ontstaan. Waarschijnlijk ook door het water is er geen sprake van een centrum in Terbregge.

MOLENS In het gebied hebben veel meer molens gestaan dan nu. Er stonden vooral molens om de polders droog te malen en droog te houden. Alle molens loosden hun water op de Rotte.

Er hebben echter ook andersoortige molens gestaan, zoals oliemolens, snuifmolens, molens waar graan werd gemalen en ook een enkele zaagmolen.

De bij ons bekende molens zijn: sĂĽDEĂĽ"REGGEMOLENĂĽ WATERMOLEN ĂĽTENĂĽNOORDENĂĽVANĂĽ4ERBREGGE sĂĽĂĽDEĂĽ6IERĂĽ7INDENĂĽ GRAANMOLENĂĽAANĂĽDEĂĽ4ERBREGSEĂĽ2ECHTERĂĽ2OTTEKADE ĂĽSTAATĂĽERĂĽ nog); sĂĽĂĽDEĂĽ"UTTERMOLENĂĽ WATERMOLEN ĂĽSTONDĂĽOPĂĽ"ERGSEĂĽ,INKERĂĽ2OTTEKADEĂĽTERĂĽHOOGTEĂĽ

Molen De Vier Winden

van huisnummer 215); sĂĽEENĂĽ VOORALSNOGĂĽNAAMLOZE ĂĽHOUTZAAGMOLEN ĂĽDIEĂĽOPĂĽDEĂĽ"ERGSEĂĽ,INKERĂĽ Rottekade stond ter hoogte van huisnummer 151;

VERWOESTENDE BRAND De benaming ‘Butterdorp’ komt men in de huidige tijd nog tegen in de vorm

sĂĽDEĂĽ0RINSENMOLENĂĽ WATERMOLENĂĽLANGSĂĽHETĂĽ0RINSEMOLENPAD ĂĽSTAATĂĽERĂĽNOG

van de benaming Boterdorps Verlaat: het sluisje nabij de Streksingel.

sĂĽDEĂĽ"ERGSCHEĂĽMOLENĂĽ WATERMOLEN ĂĽTERĂĽHOOGTEĂĽVANĂĽDEĂĽ0RINSĂĽ"ERNARDKADE

In 1747 heeft in Terbregge een hevige brand gewoed. Daar de meeste huizen

sĂĽ-OLENĂĽDEĂĽ+OOTĂĽ OLIEMOLEN ĂĽAANĂĽDEĂĽ+OOTSEKADE

destijds van hout waren, behoeft het geen betoog dat er sprake was van een forse schade. Een groot deel van Terbregge werd door de brand verwoest.

VERSCHUIVING VAN HET ZWAARTEPUNT

Er wordt door oud-bewoners en in geschriften dan ook gesproken over “de

In de huidige tijd (2000 tot 2010) is het zwaartepunt van de bebouwing, als

grote brand�.Een andere ramp die in oude geschriften is aangetroffen is de

het ware, verschoven naar de polder die voorheen werd aangemerkt als het

ontplofďŹ ng van de hagelgieterij. De locatie daarvan is onbekend. Wel bekend is

Stoopweg-gebied. Deze polder werd in nog vroeger jaren aangeduid als ‘But-

dat die ontplofďŹ ng plaatsvond in het jaar 1775.

terdorp’. In deze polder is de Vinexlocatie Nieuw-Terbregge ontwikkeld met circa 860 woningen.

Bron: www.terbegge.nl

HOOFDST UK 3

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 31

| 31 02-05-11 11:43

HELDEN VAN DE HEIJBERGSCHOOL TWEEDE WERELDOORLOG: DIEPE WONDEN

e Tweede Wereldoorlog liet ook in Terbregge diepe wonden na. De

D

ABRAHAM VAN DEN BOS

School met den Bijbel, zoals de Heijbergschool toen nog heette, speelde

V贸贸r de oorlog was Abraham van den Bos al fel anti-NSB. Hoe jong hij toen ook

een belangrijke rol. De kinderen die in die tijd de school bezochten,

was, hij bracht zijn overtuiging in de praktijk.

alleen af en toe enkele weken vrij, als de gebouwen van de lagere school en

Zo zou de nationaal-socialist Van Geelkerken, de tweede man van de NSB, in

de kleuterschool gevorderd waren door de Duitsers. Die oefenden in de buurt

1936 in Lommerrijk spreken.

en bivakkeerden dan in de school. Meester Abraham van den Bos en oud-

Abraham van den Bos had ervoor gezorgd dat alle kaarten voor deze manifes-

directeur Nicolaas Jan van der Valk zaten in het verzet. Dat moesten beiden

tatie door hem en zijn medestanders waren opgekocht.

merkten er, als het om de lessen zelf ging, betrekkelijk weinig van. Ze hadden

met de dood bekopen.

Van den Bos werd vanwege zijn verzetswerk gefusilleerd en Van der Valk stierf

Zo kon hij de heer Van Geelkerken het spreken beletten. Die was woedend

in een concentratiekamp.

omdat hij door een toen 18-jarige niets kon zeggen.

32 |

H O O FDS T U K 4

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 32

02-05-11 11:43

Abraham van den Bos werd geboren op 19 april 1918. In 1936 kwam hij als

Een triest detail is dat hij werd vrijgesproken en dat men al benzine voor een

kwekeling op school werken. De overige leerkrachten met een vaste aanstel-

auto had weten te bemachtigen om hem op te halen. Op dat moment brak

ling moesten iets van hun inkomen afstaan om de onderwijzer-in-opleiding te

Dolle Dinsdag aan en als reactie sloten de Duitsers alle concentratiekampen

betalen. De verdienste van een kwekeling was ongeveer 10 gulden per maand.

volkomen van de buitenwereld af, zodat niemand er meer uit kon. Op 26 januari 1945 overleed Nicolaas Jan van der Valk door uitputting.

OP DE UITKIJK In het begin van de oorlog ging Abraham samen met Dick van der Kooij (zoon

DICK VAN DER KOOIJ

van de oud-voorzitter van het schoolbestuur) in het verzet. Dick werd in 1942

Verzetsman Dick van der Kooij (13 september 1913) was de zoon van de

opgepakt, waarna Abraham het illegale werk van hem overnam.

oud-voorzitter van het schoolbestuur. Hij trok samen met Abraham van den Bos op. Dick werd in 1942 opgepakt door de Duitsers. Hij overleefde het

Abraham werd al snel door de Duitsers gezocht. Toch bleef hij les geven; dan

concentratiekamp en keerde na de oorlog terug naar Rotterdam. Dick van der

stond er een schooljongen op de uitkijk bij de voordeur. Zo kon de onderwijzer,

Kooij overleed in 1994.

als er onraad dreigde, snel door het magazijn naar buiten vluchten en met een

Kranslegging 4 mei verzorgd door groep 7

bootje, dat in de Rotte achter de school klaar lag, verdwijnen. In 1943 werd het te gevaarlijk voor Abraham en ging hij met ziekteverlof. Maar dat hield in dat hij nog meer voor tijd voor het verzet had.

Op 20 juni 1944 sloeg het noodlot echter toe. Tijdens het drukken van illegale bladen bij drukkerij Wegeling (onder andere de verzetskrant ‘Trouw’) werd hij gearresteerd en weggevoerd naar het Mariënklooster in Vught.

Na zware verhoren en opsluiting in de isoleercel is hij op 11 augustus 1944 in het concentratiekamp gefusilleerd. De familie Van den Bos ontving na de oorlog van koningin Wilhelmina een brief waarin zij haar dank uitsprak voor het werk dat Abraham in de oorlogsjaren heeft gedaan. Aan zijn nabestaanden is postuum een onderscheiding uitgereikt.

MONUMENT NICOLAAS JAN VAN DER VALK

Oud- en erevoorzitter Henk Dijkxhoorn van de VCNS heeft zich erg ingezet om

Nicolaas Jan van der Valk (geboren op 22 november 1876) was 31 jaar als

een verzetsmonument te realiseren voor de drie verzetsstrijders. Dit is gelukt

directeur werkzaam geweest op de School met den Bijbel. Hij en zijn kinderen

en het monument, gemaakt door Hans Leutscher, staat sinds 14 april 2000

onderhielden nauwe banden met het verzet. De zolder van hun huis deed

naast de Prinses Irenebrug.

dienst als opslagplaats voor wapens en er stond een Engelse zender.

Van der Valk werd in 1944 door de bezetter opgepakt wegens zijn verzets-

Onze school heeft het monument geadopteerd. Elk jaar leggen leerlingen van

activiteiten. Hoewel men ook op zoek was naar zijn kinderen, wisten die uit

groep 7 op 4 mei er een krans tijdens het herdenkingsmoment.

handen te blijven van de Duitsers. Nicolaas Jan van der Valk werd via kamp Amersfoort overgebracht naar het concentratiekamp Sachsenhausen.

Bron: www.terbregge.nl

HOOFDST UK 4

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 33

| 33 02-05-11 11:43

Oorkonde ter gelegenheid van het 50 jarig jubileum

125 JAAR BOUWEN EN VERBOUWEN 34 |

H O OFDS T U K 5

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 34

02-05-11 11:43

Met de leeftijd van de Heijbergschool is iets bijzonders aan de hand. In het boekje 100 jaar Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs Hillegersberg/Terbregge staat een oorkonde afgedrukt die in 1948 werd uitgereikt aan de leerlingen naar aanleiding van het 50-jarig jubileum van de school. Daaruit zou men kunnen afleiden dat de school ‘pas’ sinds 1898 bestaat. Dat is het jaar waarin de eerste leerlingen in de schoolbanken plaatsnamen.

Maar voordat het zo ver was, was er al heel wat werk verricht. De schoolvereniging ging namelijk al in 1886 van start. Aangenomen wordt dat de vereniging pas na twaalf jaar de benodigde gelden bijeen had om de school te laten bouwen. Bijzonder onderwijs (protestantschristelijk, katholiek of algemeen bijzonder) werd vóór 1920 niet gesubsidieerd.

Achter de klimop boven de deur gaat misschien nog de ingemetselde naam ‘School met den Bijbel’ schuil. Tegenover de school werd in 1921 een pand met twee lokalen gebouwd voor het Voorbereidend Lager Onderwijs. Destijds heette dat ‘bewaarschool’, de latere kleuterschool. In 1929 kwam daar nog een speellokaal bij. Het gehele gebouw staat er nog. Ook dit pand is tegenwoordig in gebruik als woonhuis (nr. 122). De school aan de Terbregse Rechter Rottekade is tot 1961 in gebruik geweest. In dat jaar verhuisde de school naar een houten noodgebouw aan de Heijbergstraat. Bij die gelegenheid werd de naam van de school veranderd in Heijbergschool. De kleuterschool, die inmiddels de naam Molenwiek gekregen had, bleef nog tot 1978 aan de Rottekade gevestigd.

Eigenlijk zou de kleuterschool in januari van dat jaar naar de Heijbergstraat verhuizen, maar een brand in de nieuwjaarsnacht legde een deel van dat gebouw in de as. Ook het archief ging toen verloren. De verhuizing werd uitgesteld tot september 1978.

De samenstellers van het herdenkingsboekje 100 jaar Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs Hillegersberg/Terbregge schreven in 1986: “Plannen tot de bouw van een nieuw complex zijn er wel geweest, maar die zijn verder niet uitgewerkt.” Zeven jaar later werd alsnog een begin gemaakt met het realiseren van de nieuwbouwplannen. In 1993 werd de helft van het oude houten gebouw afgebroken en werd de eerste paal geslagen.

Maar vlak voor de zomervakantie brandde het overgebleven deel van het

n 1898 kreeg de vereniging een vergunning voor het bouwen van een

I

houten noodgebouw tot de grond toe af. De leerlingen werden voorlopig onder-

schoollokaal met woonhuis voor de bovenmeester. Dat was aan de Ter-

gebracht in de net gesloten openbare school De Argo in de wijk 110-Morgen.

bregse Rechter Rottekade, aan de kant van de Rotte. Al in 1901 werd daar

Op 10 februari 1994 liepen ze in een feestelijke optocht naar de nieuwe school

een lokaal aan toegevoegd. Aannemelijk is dat het aantal leerlingen toenam

aan de Heijbergstraat. De officiële opening vond een maand later plaats, op

door de invoering van de algemene leerplicht dat jaar. Ook in 1906 en in 1915

26 maart. Van die taak kweten Bassie & Adriaan zich, nadat de sleutel was

kwamen er lokalen bij.

afgeleverd door een parachutist. De leerlingen Coen Brokerhof en Sabina van Weerden mochten de clown en de acrobaat helpen bij het openen van de

In 1919 bleek de school wederom te klein, maar er was inmiddels geen ruimte

deuren. Aan het begin van het nieuwe millennium ontstond door de groei van

meer om lokalen bij te bouwen. De oplossing was de afbraak van het huis van

het aantal leerlingen behoefte aan extra ruimte. In 2001 startte de bouw van

de bovenmeester, zodat op die plaats – en vermoedelijk op een deel van het

zeven nieuwe lokalen, die in twee stappen zijn gerealiseerd. Ze werden opge-

schoolplein – drie lokalen konden verrijzen. De voorste twee lokalen staan er

leverd, samen met het vernieuwde schoolplein. Dat schoolplein heet sindsdien

vandaag de dag nog, maar ze zijn nauwelijks herkenbaar: ze vormen nu een

het Meester Imminkplein, genoemd naar Hans Immink, oud-directeur van de

witgepleisterd woonhuis (nr. 125).

school (1973-2002).

HOOFDST UK 5

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 35

| 35 02-05-11 11:43

JUF CORRY VREUGDENHIL BLIKT TERUG:

“IK VOEL ME NOG STEEDS VERBONDEN MET DE HEIJBERGSCHOOL”

36 |

H O O FDS T U K 6

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 36

02-05-11 11:43

Bijna veertig jaar was Corry Vreugdenhil aan de school verbonden. Ze blikt terug op de tijd dat de – toen nog zelfstandige – kleuterschool aan de Terbregse Rechter Rottekade was gevestigd, op het samengaan met de Heijbergschool, haar collega’s, de feesten, vieringen en musicals.

C

orry Vreugdenhil begon in 1967 als hoofdleidster van christelijke kleuterschool De Molenwiek. Die school bestond destijds uit drie kleuterklassen, verdeeld over twee gebouwen. “Wilma Valstar en Trudy

Kamerling werkten samen in het oude gebouw aan de Terbregse Rechter Rottekade en ik ging aan het werk in een lokaal in het houten gebouw aan de Heijbergstraat, waarin ook de lagere school gevestigd was.”

De kleuterschool was in die tijd nog apart van de lagere school, maar viel onder hetzelfde bestuur. De samenwerking was goed, herinnert Corry zich.

“Na het vertrek van Trudy en door terugloop van het leerlingaantal bleven de twee klassen van Wilma en mijzelf over. Toen Wilma van haar eerste kindje beviel, volgde de toenmalige stagiaire Nelly Bos haar op. Zij werkte eerst alleen in het oude gebouw, maar al snel verhuisde ik met mijn klasje ook naar het schooltje in Terbregge.” “Daar volgden fantastische jaren. De school was echt een onderdeel van het buurtschap Terbregge. De hele buurt was erg betrokken bij ons schooltje. Zo bakte de buurvrouw regelmatig pannenkoeken voor ons en als één van ons jarig was, verraste zij ons met een soesjestaart.”

SCHOOLSCHILDPAD STOFFEL In die tijd was er een ‘schoolschildpad’. “Stoffel heette die. In de vakantie kroop hij vrij rond over de speelplaats en de buurt zorgde voor zijn eten. Stoffel hoorde er echt bij, ook voor de kinderen. Terwijl kanaries, hamsters en vissen niet altijd overleefden, bleef Stoffel jarenlang trouw aan ons. Toen hij een keer spoorloos was tot ons verdriet, heeft er zelfs een oproep in het plaatselijke blad gestaan. Gelukkig verscheen hij uit zichzelf en vrij plotseling vanuit een holletje in de grond.

HOOFDST UK 6

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 37

| 37 02-05-11 11:43

versierde ponywagens.” Zo kwamen de kleuter- en de lagere school onder één dak samen, maar ze bleven alle twee nog zelfstandig.

“Toen ook Doortje wegens zwangerschap de school verliet, kwam Ineke van Ammers als mijn nieuwe collega de school binnen. Het contact met Nelly en Doortje bleef bestaan en zo hebben wij met ons vieren in de avonduren een musical geschreven voor de kleuters. De naam van de musical was heel toepasselijk: ‘Wieke van de molen’. De tweeling van meester Immink speelde hierin een rol als ‘de één en de ander’. De uitvoering was in een zaaltje van de Salvatorkerk. Het werd een groot succes. De kleuters vonden het geweldig en hun ouders en juffen waren apetrots.”

In de volgende jaren volgden nog twee musicals: ‘Het Boekenbal’ en ‘Twaalf maanden van het jaar’.

BASISSCHOOL Met de invoering van de basisschool in 1985 gingen de Heijbergschool en de Molenwiek samen verder. Corry’s functie als hoofdleidster kwam te vervallen.

Schildpad Stoffel

“Ik ben toen nog een paar jaar als adjunct-directeur werkzaam geweest.”

Toen Ineke van Ammers de school verliet, kwam Nelly Bos – die inmiddels Van

“Alle feesten werden samen met ouders, familie en soms buren gevierd.

Sinterklaas, kerstfeest, het afscheid van groep 2, Koninginnedag met een op-

de Merwe heette – weer terug als leerkracht. “Met haar heb ik weer heel Klassenfoto Juf Corry

tocht door de wijk enzovoort. Het waren erg leuke bijeenkomsten. Met oud en nieuw bezorgde de plaatselijke bakker ons oliebollen. Nadat één van de juffen met Kerst de kerstboom omver had gelopen, moesten we nog vaak horen dat kerstfeest het feest was van de kerstboom die omviel.”

VERHUIZING “Na heel veel plezier met de kinderen en een goede samenwerking verliet juf Nelly de school na de bevalling van haar zoon Sander. De plaatselijke kruidenier, die tevens als postagentschap fungeerde, hing het adres van de juf in de winkel bij het loket, zodat ouders en kinderen een felicitatie konden sturen.”

“Gelukkig kwam toen Doortje van Zuilen op school werken en ook met haar waren het leuke jaren. Al moesten we na ongeveer een jaar wel verhuizen naar het houten gebouw aan de Heijbergstraat, doordat het onderhoud aan het oude gebouw te duur werd. Natuurlijk werd ook de verhuizing een geweldig feest. De spullen werden vervoerd op karren en de kinderen mochten mee in

38 |

H O O FDS T U K 6

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 38

02-05-11 11:43

“Na mijn vervroegde pensionering ben ik fulltime gaan werken in Mongolië.

Met behulp van sponsors en giften zijn nu drie ‘foster homes’ aangekocht.

Hierin vinden veel kinderen een veilig ‘thuis’. Voor oudere kinderen zijn twee opvanghuizen gebouwd en ook arme families ontvangen hulp via de stichting.”

De kinderen van de Heijbergschool sparen geld voor twee adoptiekinderen in Mongolië. “Op deze manier blijf ik nog steeds verbonden met de Heijbergschool”, zegt Corry tot besluit. “Ik wens iedereen een geweldig feest toe als ‘onze’ school 125 jaar bestaat. Want feesten kunnen we!”

Musical 1983

Klassenfoto Juf Corry eeuwfeest

veel jaren samengewerkt. Dat was in het houten gebouw. Nadat dat gebouw door brand verwoest werd, vonden wij als school ons onderkomen in een leegstaande school in de wijk 110-Morgen. Daar begon ook ons continurooster en dat bleef bestaan toen we verhuisden naar onze mooie nieuwe school aan de Heijbergstraat.”

“Na verloop van tijd kwam er een nieuwe kleutergroep bij; eerst met juf Eline Ockeloen en later met juf Monique Verbree. De school groeide en een paar jaar later kwamen er nog twee groepen bij met Franka Nagelkerke, Inez van de Wagt en Doortje van Zuilen als juffen.”

MONGOLIË In haar vakanties deed Corry Vreugdenhil vaak verre landen aan. De erbarmelijke omstandigheden waarin kinderen in arme landen moesten zien te overleven, raakten haar. Daar wilde ze iets aan doen. “In goed overleg met het schoolbestuur besloot ik om elk jaar drie maanden onbetaald verlof op te nemen om die kinderen te helpen.” Zo kwam ze in Mongolië terecht. “Daar probeerde ik hulp te bieden aan straatkinderen. Om deze hulp structureel te maken is toen de stichting Asian Foundation opgericht.”

HOOFDST UK 6

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 39

| 39 02-05-11 11:43

VAN GOOCHELAAR TOT HUISARTS DE HEIJBERGSCHOOL EN HAAR TALENTEN 40 |

H O O FDS T U K 7

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 40

02-05-11 11:43

Als juf of meester vraag je je altijd af wat er later van de kinderen uit je klas zal worden. Wordt dat meisje dat zo prachtig zingt zangeres, en gaat die jongen die zo goed kan rekenen het helemaal maken als accountant?

Is dat meisje dat zo goed haar woordje kan doen misschien een advocate in de dop? Wordt die jongen die zo behendig de kar kan besturen misschien vrachtwagenchauffeur? Soms kom je het na jaren te weten en dan is het leuk om te kijken of je zelf al had gedacht dat het die kant op zou gaan.

Arno op het Klompenfeest

n december 1977 kwam een klein vrolijk jongetje de kleuterschool bin-

I

waar hij later z’n beroep van wilde maken. Omdat hij in zijn directe omgeving te

nenwandelen. Het was net voor Sinterklaas en de juffen hadden z’n moeder

maken had met ziekenhuizen en doktoren, had dat z’n grote belangstelling. Dus

gewaarschuwd dat het voor kinderen soms wel heel moeilijk was om zo in de

wilde hij medicijnen gaan studeren. Helaas werd hij uitgeloot, maar de doorzetter

feestdrukte te starten in een nieuwe klas. “Daar hoef je bij Arno niet bang voor te

Arno vertrok naar Antwerpen om daar z’n studie te starten. Hij heeft niet veel

zijn”, zei z’n moeder. “Die vindt alles leuk.” En dat bleek.

goede herinneringen aan de drie jaar dat hij in België studeerde. Na drie jaar

Hij stapte zelfverzekerd binnen en het leek meteen of hij al een jaar op school zat:

deed hij weer een poging in Nederland en tot z’n grote vreugde werd hij nu wél

Arno zong alle liedjes mee, speelde met iedereen en vond alles gezellig. Hij kon

ingeloot en kon hij op de Erasmus Universiteit Rotterdam starten. Daar leerde hij

praten als brugman, wilde overal het fijne van weten, was een beetje wijsneuzig

de vrouw kennen met wie Arno later trouwde. Samen met haar heeft hij vier jaar

en vrij in de omgang en oprecht geïnteresseerd in anderen. Bovendien kon hij

in de collegebanken gezeten. Hij deed voor z’n plezier aan toneel en hij speelde

leuk tekenen en toneelspelen. Hij was een echte doorzetter. Op het afscheids-

viool in het studentenorkest. De studie ging goed en veel specialisaties trokken

feestje van de oudste kleuters speelde hij – als jongste kleuter – goochelaar. Arno

hem aan, maar uiteindelijk was er één richting waarin hij z’n kwaliteiten optimaal

was een ras-entertainer. Met al deze talenten kon hij alle kanten op. Arno heeft

kon gebruiken. Nu, vele jaren later, is Arno met veel plezier huisarts in het

de lagere school als warm ervaren. Hij hield van lezen, had een hekel aan staart-

Gelderse dorp Ooij. Hij is vader van twee zoontjes en een dochtertje. Achteraf zien

delingen, maar had juist weer heel veel plezier in topografie. Na de lagere school

we dat Arno veel van de talenten die hij als kleuter al bezat, nu volop gebruikt in

ging hij naar het Marnix Gymnasium. En eigenlijk vanaf z’n dertiende wist hij al

zijn huidige beroep. Toch hadden we deze carrière niet kunnen voorspellen.

HOOFDST UK 7

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 41

| 41 02-05-11 11:43

DRIE GENERATIES OP ÉÉN SCHOOL FAMILIE VAN ’T VEER KENT DE HEIJBERGSCHOOL DOOR EN DOOR 42 |

H O O FDS T U K 8

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 42

02-05-11 11:43

Hoe zag de school er toen uit?

“De school – toen nog de School met den Bijbel – had ramen die hoog waren

Bob, Koos en Saar van ’t Veer zijn nu leerlingen op de Heijbergschool. Bob zit in groep 6, Koos in groep 5 en Saar zit in groep 1/2a.

Hun vader Carel van ’t Veer en opa Lo van ’t Veer hebben op dezelfde school gezeten.

Drie generaties binnen één familie: dan is de Heijbergschool onlosmakelijk verbonden met de familiehistorie. Die omvat een tijdsspanne van ruim zeventig jaar. Wat is in de loop der tijd veranderd? Bob, Koos en Saar hebben hun opa en vader geïnterviewd over hoe het er in hun tijd aan toe ging op de Heijbergschool.

De vragen van dit interview hebben ze zelf bedacht.

en gedeeltelijk wit geverfd, zodat de kinderen niet werden afgeleid door dingen die buiten gebeurden. Er was bij de ingang een grote koperen bel die geluid mocht worden door iemand die z’n best had gedaan op school. De wc’s waren van boven en onder open en konden niet op slot. Er was geen wc-papier; soms kreeg je dan een stuk papier uit een blad mee van de juf.”

Weet u nog namen van juffen of meesters van toen? Welke was het leukst en waarom?

“Juf Macquelin, juf Fousert, meester Bos, meester Bokhorst, meester Van Gemeren en meester Kurpershoek. Juf Macquelin, de nieuwe juf, was toch wel favoriet.”

Wie was toen uw directeur?

“De directeur heette vroeger de bovenmeester. Dit was meester Groeneweg.”

Op welke dagen moest u naar school en hoeveel vakanties had u?

“Opa ging zes dagen per week naar school. Woensdag- en zaterdagmiddag was hij vrij. Er waren vier vakanties: twee weken paasvakantie, twee weken kerstvakantie, één week herfstvakantie en zes weken zomervakantie.”

Hoeveel uur per dag ging u naar school?

“Van 09.00 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 15.30 uur.”

INTERVIEW MET OPA LO VAN ’T VEER Kunt u iets vertellen over hoe de klas eruit zag?

“Er stonden drie rijen banken. Leerlingen zaten met z’n tweeën naast elkaar: jongens naast jongens en meisjes naast meisjes. In de tafel zat een vakje

Hoe oud was u toen u voor het eerst naar school ging?

met een inktpotje voor het schrijven met een kroontjespen, eronder een open

“Opa was toen 7 jaar.”

kastje. Er stond een grote kast met boeken en aan de wand hingen grote kartonnen platen met dieren en andere figuren.”

In welk jaar was dat?

“1940, het jaar dat de oorlog begon.”

Welke vakken kreeg u op school?

“Taal, rekenen, lezen, aardrijkskunde, geschiedenis, handenarbeid (alleen voor

Hoe ging u naar school?

meisjes), zingen en gymnastiek (hiervoor moesten we naar een ander lokaal,

“Lopend, of soms met de autoped.”

bij de Irenebrug).”

HOOFDST UK 8

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 43

| 43 02-05-11 11:43

OPA LO

Wat was uw lievelingsvak? En welk vak vond u niet leuk?

“Gymnastiek en rekenen waren wel leuk. Niet zo leuk waren de psalmversjes die we iedere week moesten leren. Opa was altijd blij als het klassikaal gezongen werd; dan werd je niet individueel beoordeeld.”

Heeft u de brand meegemaakt?

“Nee, ik heb de brand niet meegemaakt.”

VADER CAREL

Hoeveel klassen waren er op school?

“Zes klassen en in elke klas zaten ongeveer veertig kinderen.”

Was u weleens stout op school? Vertelt u eens wat u dan deed.

“Opa durfde niet zo erg stout te zijn, want de leraren waren best wel een beetje streng.”

KOOS

Welke straf kregen jullie?

“Nablijven of een tik met een lat op je hand.”

Wat voor tas nam u mee?

“Ik hoefde geen spullen mee te nemen naar school en had dus geen tas. De kinderen aten thuis en kregen geen werk mee.”

BOB

Werd je weleens gepest?

“Weleens ja.”

Dit waren onze vragen.

Wilt u verder nog iets vertellen waar we het niet over gehad hebben?

“Ja hoor, een paar andere weetjes:

SAAR

Alle acht kinderen uit ons gezin gingen naar de School met den Bijbel.

Vroeger werden er weinig gesprekken gevoerd met ouders over hoe het op school ging met de kinderen. Op Tweede Kerstdag ging de hele school het ene jaar naar de Gereformeerde kerk en het andere jaar naar de Hervormde kerk.

Na afloop kreeg je dan een boekje en een sinaasappel. De jonge juf Macquelin zorgde voor wat opschudding op school, want de hele noten uit de psalmen liet zij wat ritmischer zingen dan in de andere klassen werd gedaan.”

44 |

H O O FDS T U K 8

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 44

02-05-11 11:43

INTERVIEW MET VADER CAREL VAN ’T VEER

Hoe oud was u toen u voor het eerst naar school ging?

Welke vakken kreeg u op school?

“Ik was toen vijf jaar.”

“Gym, taal, rekenen, handenarbeid, geschiedenis, aardrijkskunde et cetera.”

In welk jaar was dat?

Wat was uw lievelingsvak?

En welk vak vond u niet leuk?

“1975.”

“Gymnastiek was het leukste vak. Taal vond papa niet zo leuk.”

Hoe ging u naar school?

“Meestal met de fiets.”

Heeft u de brand meegemaakt?

“Ik weet nog wel dat de eerste helft van de ‘U’ was afgebrand.” Het gebouw

Hoe zag de school er toen uit?

had de vorm van een ‘U’.

“Het was een houten gebouw met veel ramen. De kinderen zaten aan tafels waar nog inktpotjes van vroeger in zaten (maar die werden niet meer

Hoeveel klassen waren er op school?

gebruikt).”

“Ongeveer zeven klassen.”

Weet u nog namen van juffen of meesters van toen? Welke was het leukst en waarom?

Was u weleens stout op school? Vertelt u eens wat u dan deed.

“Ik was niet zo vaak stout.”

“Meester Immink, juffrouw Van der Vorm, juffrouw Van Asperen. Papa had niet echt een favoriete meester of juf.”

We hebben het nagevraagd bij oma, maar die kon ook niets bedenken.

Wie was toen uw directeur?

Welke straf kregen jullie?

“Directeur Immink. Meester Immink gaf ook les op school. Vier dagen. Eén

“Kinderen die stout waren geweest, moesten wel eens in de hoek staan.”

dag was er een invaljuf; zij heette juffrouw De Geus.”

Wat voor tas nam u mee?

Op welke dagen moest u naar school en hoeveel vakanties had u?

“Ik had geen schooltas nodig.”

“Ik ging vijf dagen naar school in de week. De vakanties waren ongeveer hetzelfde als nu.”

Werd je weleens gepest?

“Niet vaak.”.

Hoeveel uur per dag ging u naar school?

“Van 08.45 tot 15.15 uur.”

Dit waren onze vragen.

Kunt u iets vertellen over hoe de klas eruit zag?

Wilt u verder nog iets vertellen waar we het niet over gehad hebben?

“Het was een gewone klas.”

“Nee.”

HOOFDST UK 8

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 45

| 45 02-05-11 11:43

TALENTVOLLE OUD-LEERLING IS SUCCESVOL KUNSTENAAR

“IK KREEG VEEL RUIMTE OM HET TEKENEN TE ONTWIKKELEN”

46 |

H O O FDS T U K 9

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 46

02-05-11 11:43

Naam: “Marcel Labrie.”

Ging naar Heijbergschool: “Van 1980 tot 1988.”

Broers/zussen?

“Eén zus: Tamara.”

Waaraan denkt u bij de Heijbergschool?

“Een leuke schooltijd met vooral veel lol op het schoolplein. Voetballen met de jongens uit de klas, tegen de jongens uit een andere klas. Dit deden we met alles wat een beetje wilde rollen: een blikje, een tak en later ‘gewoon’ met een tennisbal. Dit gebeurde op het ‘oude’ schoolplein; dus nog zonder de luxe van een voetbalveld. Ook denk ik aan eerste vriendinnetje(s) en aan goede vriendschappen. De werkweek in Baarn en de 3-daagse schoolreis naar Hattem.”

Welk talent kwam bij u naar voren op de Heijbergschool?

“Tekenen.”

Wat heeft u gedaan met dat talent?

“Ik ben autonoom kunstenaar geworden.”

Op welke manier is uw talent van waarde?

“Ik heb mijn eigen bedrijf waarin ik mijn talenten voor de volle 100 procent gebruik.”

In welke mate heeft uw tijd op de Heijbergschool bijgedragen aan de ontwikkeling van uw talent(en)?

“Ik kreeg, naar mijn mening, veel ruimte om het tekenen te ontwikkelen.

Zo mocht ik het decor voor de schoolmusical ontwerpen, samen met drie klasgenoten.”

Heeft u een wens voor de kinderen die nu op de Heijbergschool zitten?

“Een zeer gelukkige en gezonde tijd en ik hoop dat ze later ook met hun talent aan de slag kunnen!”

HOOFDST UK 9

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 47

| 47 02-05-11 11:43

48 |

1993/1994

1994/1985

1997/1998

1998/1999

TE A M FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 48

02-05-11 11:43

1995/1996

1996/1997

1999/2000

2000/2001

T EAMFFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 49

| 49 02-05-11 11:43

FEESTEN MET EEN BOODSCHAP 50 |

H O O FDS T U K 1 0

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 50

02-05-11 11:43

M

et een familiefietspuzzeltocht begon in juni 1979 een traditie.

Al kon destijds nog niemand bevroeden dat voortaan jaarlijks een groot schoolfeest georganiseerd zou worden voor alle leerlingen en

hun ouders samen. Bij die familiefietspuzzeltocht voerden de kinderen met hun ouders allerlei opdrachten uit die te maken hadden met de school.

De sfeer en saamhorigheid bevielen zo goed dat de ‘Heijbergers’ de smaak meteen goed te pakken hadden. Het tweede feest volgde een jaar later, en zo zou het jaar na jaar blijven gaan. Vroeger werd de Heijbergschool door buitenstaanders beschouwd als het boerenschooltje en daardoor werd de school ook wel het ‘klompenschooltje’ genoemd.

Er werd besloten dat de klompenschool een erenaam, een geuzennaam zou worden, maar dat de school zou laten zien dat zij veel meer was dan dat. Daarom was het tweede feest een boerenklompenfeest. Het werd een daverend succes. Vele schoolfeesten volgden. Om een thema zat men nooit verlegen. Zo was er een sprookjesfeest, een muziekfeest, een ridderfeest en zelfs een Oegandadag, waarvan de opbrengst bestemd was voor een schooltje in Oeganda. 2010 was het jaar waarin Rotterdam de start van de Tour de France mocht verzorgen; dus werd het thema dat jaar ‘Vive la France’.

De traditie heeft in meer dan dertig jaar alleen maar aan waarde gewonnen.

Het schoolfeest geldt nog steeds als een van de hoogtepunten van het jaar. In dit jubileumjaar zullen de talenten van alle kinderen en de ouders die bij de Heijbergschool betrokken zijn, worden aangesproken.

HOOFDST UK 10

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 51

| 51 02-05-11 11:43

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 52

02-05-11 11:43

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 53

02-05-11 11:43

HEIJBERGSPROOKJES Ieder mens heeft één of meer talenten. Achter die talenten schuilt natuurlijk nog veel meer. De Heijbergschool streeft er naar dat iedereen mag zijn wie hij of zij is en helpt kinderen daarbij om het beste uit zichzelf te halen. Gebruikmakend van de aanwezige talenten, maar we kijken ook verder.

Met al die kinderen die in 125 jaar op de Heijbergschool hebben gezeten kan het niet anders of er zijn langdurige relaties ontstaan.

Leerlingen die verliefd werden en later trouwden en oud-leerlingen die leerkracht werden bijvoorbeeld. Sprookjes van de Heijbergschool.

Met een happy end.

Na zijn lagere schoolperiode en zijn middelbare school ging Willem al snel aan het werk. Hij was een harde werker en ook op zaterdag stak hij de handen uit de mouwen. Dan ging hij aan de slag op de boerderij, waarvan het dak van de loods was ingestort en waar nog meer verbouwingswerkzaamheden waren.

Samen met een stuk of vier andere mannen werkte hij aan deze grote klus.

In diezelfde tijd was er een meisje dat Jacquelien heette. Zij was een lief meisje met een opgeruimd karakter. Zij groeide op in Rotterdam-Hillegersberg, niet eens zo ver van de boerderij van Willem. Toen Jacquelien 4 jaar was geworden, moest zij naar school. Haar ouders kozen voor de Heijbergschool aan de Heijbergstraat.

In de 1e kleuterklas zat zij bij juf Ineke en ze vond het daar erg leuk. Tijdens het buitenspelen in de zandbak haalde Jacquelien weleens een grapje uit met de kleuterjuffen. Ze groef met haar vriendinnetjes een groot gat en legde daar een deken overheen. Dan riepen ze de juf: ze zeiden dat ze een heerlijke relaxstoel voor haar hadden gemaakt en natuurlijk ging de juf dan op het dekentje zitten en…zakte pardoes in het gat. Daar had Jacquelien altijd de grootste pret om.

HET SPROOKJE VAN HET HEIJBERG-HUWELIJK Klassenfoto Jacquelien

L

ang, lang geleden was er eens een jongen die Willem van der Kloos heette. Hij was een lieve jongen met een brave inborst en hij groeide op op een boerderij aan de Terbregseweg in Rotterdam-Hillegersberg. Toen

Willem 4 jaar was geworden, moest hij naar school. Zijn ouders kozen voor de Heijbergschool in de Heijbergstraat.

Willem had het daar naar zijn zin. Hij hield erg van spelen en kattenkwaad uithalen. Hij kreeg les van onder andere meester Immink en juffrouw De Geus.

Van juffrouw De Geus mocht hij allerlei extra dingen doen, zelfs haar kapotte fiets repareren! Zijn eerste honderd strafregels die hij moest schrijven van juf De Deken waren: “Ik mag geen melk gooien in de klas.” Dit maakte zo’n diepe indruk op hem dat hij het zich in 2011 nog steeds herinnert. Overblijven deed Willem erg graag, omdat hij dan schaaklessen kon volgen.

54 |

H O OFDS T U K 1 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 54

02-05-11 11:43

Tot op de dag van vandaag kan zij zich veel herinneren uit die eerste jaren:

dag zullen ze zich altijd herinneren, want toen Willem en Jacquelien verward

juf Van der Vorm, juf Vreugdenhil, een schoolreisje naar Plaswijckpark en ga zo

en verliefd thuiskwamen, zagen ze op tv het nieuws over de Bijlmerramp in

maar door. Aangezien zij zo bezig was met haar eigen kleuterwereldje, merkte

Amsterdam. Na enige tijd verkering kon Willem opeens een huisje krijgen.

zij weinig op van de rest van de school. Zelfs Willem uit klas 6 – die al bijna

Lang hoefden ze er niet over na te denken. Binnen een tijdsbestek van een

de school ging verlaten – viel haar niet op. Toen ze in klas 4 zat, kwam er een

paar dagen besloten ze te gaan samenwonen. Voor het eerst van zijn leven

nieuwe meester op school die Van der Wagt heette. Deze meester had ze ook

had Willem een bed van 2,20 meter, waar hij met zijn gehele lengte in paste.

in klas 5. Ze maakte zelfs het kamp in Baarn met hem mee.

Want Willem – dat was in dit verhaal nog niet aan de orde gekomen – was uitgegroeid tot een boomlange, sterke kerel. Ze besloten te trouwen en wel op

Hier stopt het verhaal van Jacquelien, wordt het verhaal van Willem weer

hun geheel eigen manier: namelijk in de sneeuw op de skipiste. Die dag was

hervat. Maar gelukkig komt Jacquelien ook weer snel op de proppen.

een sprookjesachtige dag en zij zullen die zich altijd blijven herinneren. Het decor van sneeuw maakte de witte jurk van Jacquelien nog witter en liet het

Van al dat klussen op de boerderij kregen Willem en zijn maten natuurlijk

zwarte pak van Willem nog meer opvallen.

honger. In de buurt van de boerderij was gelukkig een buurtwinkel, de Vivo.

Het leven van Willem en Jacquelien kenmerkte zich door hard werken,

Die zat op de plek waar nu de pianoleraar is gehuisvest. Willem was dol op

paarden, het weer oppakken van studies en uiteindelijk de komst van een

Surinaamse broodjes en die kocht hij elke zaterdag bij de Vivo, samen met een

prachtige zoon: Jelle. Na een aantal jaren werd er opnieuw een jongen

broodje halfom (met pekelvlees en lever). In die tijd werkten er op zaterdag bij

geboren: Sepp.

de Vivo twee aardige meisjes: Gerda en Jacquelien (daar is ze weer!). Jacquelien moet in die tijd zo’n 16 jaar oud zijn geweest, ze zat nog op school en had

Hier stopt het verhaal over Willem en Jacquelien, maar ze komen zo toch nog

haar bijbaantje bij de Vivo. Op een dag vroeg Gerda aan Jacquelien wat ze nou

even terug.

van die Willem vond die iedere zaterdag in de winkel kwam. Maar Jacquelien had geen idee over welke klant Gerda het had. Blijkbaar had Willem nog niet

Niet zo heel lang geleden was er eens een jongen die Jelle heette. Het was

voldoende indruk op haar gemaakt! Maar Willem was de aanwezigheid van

een lieve jongen met schitterende pretogen en bruin haar. Toen hij 4 jaar oud

Jacquelien niet ontgaan; hij vond haar bij de eerste aanblik al een aardig

was, moest hij naar school. Zijn ouders kozen voor de Heijbergschool aan de

meisje. Gelukkig ging Jacquelien, nadat ze door Gerda op deze jongeman was

Heijbergstraat. Nog minder lang geleden was er eens een jongen die Sepp

geattendeerd, ook steeds meer op hem letten. Na enige tijd begon de vonk

heette. Het was een lieve jongen met schitterende pretogen en blond haar.

tussen Willem en Jacquelien een beetje over te slaan, al kunnen we dan nog

Zijn grote broer heette Jelle. Toen hij 4 jaar oud was, moest hij naar school.

alleen maar spreken over omgang op vriendschappelijke basis. Beiden hadden

Zijn ouders kozen voor de Heijbergschool aan de Heijbergstraat.

het druk: Willem met werken en Jacquelien met haar opleiding.

Misschien, misschien in de toekomst zal er eens een kindje zijn dat 4 jaar wordt en naar school moet. De vader, die Jelle of Sepp heet, zal dan voor zijn

Dan raakt dit verhaal opeens in een stroomversnelling.

kindje misschien de Heijbergschool aan de Heijbergstraat uitkiezen.

En misschien zullen opa Willem en oma Jacquelien dat kindje ook eens naar

Op een dag gingen zij voor het eerst een dagje met elkaar uit. Met de auto

school brengen. Dan kan het niet anders of bij de aanblik van de Heijberg-

vertrokken de twee naar het strand van Scheveningen om wat te wandelen en

school voelen ze allerlei herinneringen in zich opkomen…

ergens een hapje te eten. De kleine vonken die er al waren, sloegen die dag over in de grote vonk en dat leidde in de auto tot de eerste echte kus. Deze

En ze leefden nog lang en gelukkig.

HOOFDST UK 11

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 55

| 55 02-05-11 11:43

HET SPROOKJE VAN HET HEIJBERG-HUWELIJK

Wilma kan zich uit haar kleutertijd nog heel goed het speellokaal herinneren,

Wilma en Dick van Beilen zijn wat je noemt een Heijberg-paar. Niet dat ze

waarin niet alleen spelletjes werden gedaan, maar de kinderen soms ook

elkaar al kenden in de tijd dat ze samen op school zaten. Daar kwamen ze pas

met allerlei speelgoed mochten spelen. Met blokken, wandelwagentjes en

achter toen ze verkering kregen. Dick zat een klas hoger dan Wilma, die toen

dergelijke. Ze weet ook nog dat ze at van de lijm die voor het plakken gebruikt

nog Wilma Valstar heette.

werd. Dat plaksel was gemaakt van aardappelzetmeel.

Wilma ging al op haar derde naar de kleuterschool, dat kon in die tijd. Het was

Allebei vertellen ze over de Franse les. Daar moesten je ouders voor bijbetalen.

1949. Dick kwam pas vijf later op de Heijbergschool, die toen overigens nog

Na twee jaar hadden ze er beiden niet meer van opgestoken dan het zinnetje

School met den Bijbel heette. Hij kwam van een andere school en stroomde in

“papa fume une pipe”. Maar het onderwijs op de Heijbergschool lag op hoog

de vierde klas in.

niveau, zo ontdekte Dick toen hij vanaf een andere school kwam en merkte dat zijn klasgenoten met rekenen wel heel wat verder waren dan hij.

Gevraagd naar hun talent, zeggen ze van elkaar dat dat van Wilma tekenen en schilderen is en bij Dick muziek. “Tekenen op school hield in dat je voorbeeldtekeningen na moest tekenen”, vertelt Wilma. Op een keer moest zij een paar vissen natekenen en creatief als ze was voegde Wilma er zelf wat waterplantjes bij. De juf werd boos en gumde ze uit, want dat kwam niet overeen met het voorbeeld. Werd haar tekentalent herkend op school? Wilma hoorde later van klasgenoten nog wel dat ze zo mooi kon tekenen.

Hoewel ze elkaar toen nog niet bewust kenden, hebben ze wel gezamenlijke herinneringen. Vooral aan meester Kurpershoek met z’n viool. Er werd veel gezongen in de klas en de meester lette erg goed op dat iedereen meedeed.

Hij boog z’n lange lichaam naar je mond om te luisteren terwijl hij intussen gewoon doorspeelde, vertellen ze alle twee.

Ze noemen veel namen van oud-leerkrachten, maar de meesters Kurpershoek en Bokhorst waren wel favoriet. Dick denkt terug aan meester Bokhorst, die zelf sommen bedacht en heel goed kon uitleggen. Niet alle meesters en juffen

Samen hebben ze herinneringen aan het kogelen: mikken op knikkers in

lieten goede herinneringen achter. In die tijd was het nog heel gewoon als er

uitsparingen bij de muur van de kleuterschool. En aan de kerstfeesten, waarna

een tik werd uitgedeeld als je iets had uitgehaald.

de leerlingen altijd een mooi boek en een zak met fruit kregen.

56 |

H O O FDS T U K 1 1

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 56

02-05-11 11:43

Wanneer zo’n kous af was, knipte de handwerkjuf in het met moeite gewrochte exemplaar een gat zodat de meisjes konden leren mazen.

Het echtpaar is eensgezind: ze hebben goed onderwijs gehad op de Heijbergschool. Dick ging na de lagere school naar het lyceum en werd na wat omwegen administrateur.

Al op jonge leeftijd wist Wilma dat ze het onderwijs in wilde. Zij ging na de mulo naar de opleidingsschool voor kleuterleidsters en werd juf op de Molenwiek, de kleuterschool die deel uitmaakte van de Heijbergschool.

Ze heeft tijdens haar loopbaan veel gedaan aan talentontwikkeling, vooral waar het de creatieve vakken betreft. Ze werkte op de Heijbergschool met Wilma weet nog te vertellen dat de hele klas een keer voor straf moest na-

diverse kleutercollega’s: Wikki Elshout, Corry Vreugdenhil, Ria van Baarle en

blijven. Maar toen de meester even verdween – misschien wel om een kopje

Trudy Kamerling. Bijzonder was het dat ze dat deed in het gebouwtje waar ze

koffie te halen – ontsnapte de hele klas door het zijraam. De meester kon dit

zelf als kind op school had gezeten. Weer beleefde ze een leuke tijd.

allerminst waarderen en de volgende dag moesten ze helaas opnieuw allemaal nablijven.

En nu? Dick houdt zich veel bezig met muziek en Wilma heeft nu volop tijd om haar grote talent in te zetten: schilderen. Want beiden hebben ze inmiddels de

Wilma denkt terug aan de lessen handwerken. “Ja”, zegt Dick, “de jongens

pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

mochten dan gymmen.” Handwerken was niet geliefd; er werden alleen maar suffe dingen gemaakt. Zoals de breikousen met lastige hielen, die stiekem thuis werden afgemaakt door de diverse moeders en oma’s.

Wilma en Dick van Bijlen

HOOFDST UK 11 HOOFDST UK 11

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 57

| 53 | 57 02-05-11 11:43

DE HEIJBERGSCHOOL EN DE SPCOHS

58 |

H O O FDS T U K 1 2

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 58

02-05-11 11:43

D

Voor de Heijbergschool was dat de volgende grondslag: “School met de Bijbel,

bevoegd gezag van de Heijbergschool, de Hildegaertstichting bestuurde de

bergse Catechismus en de Dordtsche Leerregels”. Kom daar nog maar eens

Hildegaertschool en de Vereniging Protestants Christelijk Onderwijs Noordrand

om tegenwoordig.

e laatste decennia van de vorige eeuw waren in de wijken Hillegersberg en Schiebroek drie schoolbesturen die christelijk onderwijs verzorg-

gegrond op de overanderlijke waarheden door de Heilige Schrift en zoals die

den. De Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs was het

nader zijn uitgedrukt in de zevenendertig Artikelen des Geloofs, de Heidel-

Rotterdam gaf leiding aan twee scholen: de Emmaschool en de Goede Herderschool. Laatstgenoemde school kende toen al twee locaties: Schiebroek en het

Met betrekking tot de financiën keken de besturen wat argwanend naar elkaar.

Kleiwegkwartier. De schoolbestuurders waren veelal maatschappelijk betrok-

Ze hadden ieder nog best wat geld achter de hand. Voorkomen moest worden

ken ouders. Specifieke kennis van onderwijs was niet noodzakelijk. Graag zag

dat dit in een ‘bodemloze put’ van één van de andere scholen terechtkwam.

men in het bestuur iemand die verstand had van financiën, iemand die goed

De oude rechtspersonen besloten ieder de nieuw op te richten stichting, de

en vaardig kon schrijven, iemand die hart en handen had voor het lief en leed

Stichting Protestants-Christelijk Onderwijs Hillegersberg-Schiebroek, een geld-

van het personeel en natuurlijk moest er een geschikte voorzitter zijn.

bedrag te lenen. Dit uitgeleende bedrag – voor de drie fusiepartners samen in totaal 100.000 gulden – zou jaarlijks voor één tiende deel worden terugbe-

De onderwijsinhoudelijke kennis werd veelal aangedragen door de ‘hoofden

taald, weliswaar zonder rente. Aldus geschiedde. De nieuwe stichting moest

der scholen’. Maar er was een duidelijk hiërarchisch onderscheid tussen de

financieel zorgvuldig handelen: men had immers geen vlees op de botten.

bestuurders en de hoofdonderwijzers. Laatstgenoemden waren in vroeger tijd ook niet meer dan onderwijzers met een zogenoemde hoofdakte, maar ze

Bestuurders van het eerste uur van de zijde van de Heijbergschool waren de

waren bepaald nog geen managers. Ze hadden een extra jaar kweekschool

heer Jacques Koolen en mevrouw Sylvia Kuiper-Van Bokkem. De heer Koolen

gedaan en daar, cru gezegd, geleerd hoeveel kinderen in één lokaal mochten

bekleedde vijf jaar lang de functie van voorzitter van de Stichting Protestants

zitten, hoeveel ramen er moesten zijn en hoe je het jaarlijks noodzakelijk

Christelijk Onderwijs Hillegersberg-Schiebroek. Ging het fusieproces langzaam

aantal roosteruren per vak kon berekenen. De bestuurders bepaalden wat er

en hier en daar ook wat moeizaam, toen de fusie eenmaal een feit was, was

aangeschaft werd, wie er benoemd werd en ze hadden vaak ook veel contact

er geen sprake meer van bloedgroepen. Alle bestuurders werkten hard voor de

met de andere ouders.

vier scholen. Er was geen jaloezie en geen voorbehoud. Dit heeft de stichting mede gebracht tot wat zij nu is: een gewaardeerde partner in het Rotterdams

In de negentiger jaren deed de schaalvergroting zijn intrede in het onderwijs.

onderwijs, in het bijzonder in onze wijken.

Veel besturen fuseerden tot grotere eenheden. Ook in onze wijken werd de behoefte gevoeld aan een omvangrijker bestuur. De drie genoemde schoolbe-

En de Heijbergschool? Na een dip in de jaren ’90 is het leerlingaantal fors

sturen gingen dan ook om de tafel zitten om te bezien of er een fusie mogelijk

gestegen, ja bijna verdubbeld. De Heijbergschool staat in de wijk bekend als

was.

een school waar kwalitatief hoogstaand onderwijs wordt gegeven. Dat is een

Er waren daarbij twee heikele punten: hoe omschrijven we ‘het doel’ van het

felicitatie op zich waard. En als je dan ook nog 125 jaar bent geworden, mag

gefuseerde schoolbestuur en hoe regelen we de financiën? Voor de omschrij-

je best trots zijn!

ving van de wijze van verwezenlijking van het doel vond men een pragmatische oplossing: men omschreef er drie in de statuten. Iedere fusiepartner

HENK DIEMER,

bracht zijn eigen achtergrond in.

stichtingsdirecteur SPCOHS

HOOFDST UK 12

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 59

| 59 02-05-11 11:43

TALENT VAN EEN ANDERE KANT BEKEKEN eder mens heeft bronnen in zich, die je ook talenten of gaven kunt

I

Het grappige is dat de appelboom zelf zijn appels niet zo bijzonder vindt.

noemen. In de Bijbel vind je terug dat God je deze gaven bij je geboorte

De appelboom kent niets anders dan appels; daar is toch niets unieks aan?

meegeeft. Anselm Grun (2006) stelt dat we vaak het contact met deze van

Dat is juist het geheim: als de appelboom íets goed kan, is het appels laten

God gekregen innerlijke bronnen zijn verloren; we worden moe en futloos.

groeien!

Waar je goed in bent, waar je energie van krijgt, dat zijn meestal ook de dingen

De kersenboom zal naar de appel kijken en denken: oef, dat kan ik nooit.

waar je plezier aan beleeft. Kinderen doen deze dingen heel natuurlijk. Vaak

Daarin ligt het geheim. Het gaat niet om iets bijzonders; het gaat om iets waar

raken we deze dingen uit het oog als we volwassen worden. Of we worden

je GOED in bent. En dan kan het zomaar heel bijzonder worden.

belemmerd door opvattingen die we met onze opvoeding meekrijgen van onze ouders of onze omgeving.

De Heijbergschool heeft in haar huidige visie de ambitie uitgesproken om uit

In zijn boek “De Creatiespiraal” schrijft Marinus Knoope (1998) dat je een ap-

te gaan van het kind en het zijn of haar eigen talenten te laten ontdekken en te

pelboom niet kunt leren een kers te laten groeien.

leren waarderen.

60 |

H O OFDS T U K 1 3

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 60

02-05-11 11:44

In de Bijbel (Matteüs 25: 14-28) staat een mooie gelijkenis over talenten:

Ook als we ons enorm inzetten voor zaken waar we niet goed in zijn, zoals

Het is als met iemand die naar het buitenland ging. Hij riep zijn slaven bij zich

Mozes deed, stoppen we ons talent in de grond. De man zal wellicht heel druk

en vertrouwde hun zijn bezit toe. Aan de een gaf hij vijf talenten, aan een

zijn geweest met andere zaken, denkend dat hij daarmee kon schermen als de

ander twee en aan een derde één, overeenkomstig ieders bekwaamheid.

eigenaar van het talent terugkwam. Ondertussen zat zijn talent in de grond en

En hij vertrok naar het buitenland. Degene die de vijf talenten gekregen had,

daar werd hij op afgerekend. Kortom: een talent brengt ook verantwoordelijk-

ging er meteen mee handelen en verdiende er nog vijf bij. Zo verdiende ook

heden met zich mee!

de slaaf die er twee had gekregen, er nog twee bij. Maar degene die er één gekregen had, groef een gat in de grond en stopte daar het geld van zijn heer

WAT DOE JIJ MET JE TALENTEN?

in.

We mogen onszelf de vraag stellen voor wie wij onze talenten ontwikkelen.

Na lange tijd kwam de heer van die werknemers terug. Degene die de vijf

Voor wie zetten we die in? Voor Degene van wie we ze hebben gekregen?

talenten gekregen had, kwam naar voren met nog vijf talenten en zei: “Vijf

Of voor ons eigen ego, welbevinden en zekerheid? Dit schept de kaders voor

talenten, heer, had u me toevertrouwd. Kijk, ik heb er nog vijf talenten bij

het verantwoord benutten van onze talenten. God vraagt nooit meer van je

verdiend.” Zijn heer zei tegen hem: “Uitstekend, goede en trouwe werknemer,

dan Hij je heeft gegeven. Maar zet je ze in voor je eigen eer? Daar zijn onze

in het kleine ben je betrouwbaar geweest, over veel zal ik je aanstellen.

talenten niet voor bedoeld en de bron zal opgedroogd raken. Je zet jezelf

Kom delen in de vreugde van je heer.” Ook de werknemer die de twee talenten

onder druk.

gekregen had, kwam naar voren en zei: “Twee talenten, heer, had u me

Kijk naar koning Saul versus koning David in de Bijbel. Saul gebruikt zijn

toevertrouwd. Kijk, ik heb er nog twee bij verdiend.” Zijn heer zei tegen hem:

verkregen koningschap voor zijn eigen doeleinden (macht en aanzien) en hij

“Uitstekend, goede en trouwe werknemer, in het kleine ben je betrouwbaar

gaat ten onder aan de druk van zijn omgeving, waardoor hij zijn koningschap

geweest, over veel zal ik je aanstellen. Kom delen in de vreugde van je heer.”

verliest. (1 Samuel 15: 24-26)

De man die het ene talent had gekregen, kwam naar voren en zei: “Heer, ik

IK EN DE ANDER(EN)

heb u leren kennen als een streng man; u oogst waar u niet hebt gezaaid en

Wij leven in verbinding met anderen: op het werk, op school, in het gezin, in de

u haalt binnen waar u niet hebt uitgestrooid. Uit angst heb ik uw talent in de

kerk of een vereniging. Hoe zit dat dan met onze talenten? Is ons talent wat de

grond gestopt. Kijk, hier hebt u uw eigendom terug.” Maar zijn heer antwoord-

ander nodig heeft?

de hem: “Slechte werknemer, je wist dat ik oogst waar ik niet heb gezaaid

Wij zijn geschapen naar Gods evenbeeld (Genesis 1:26). Toch zijn we allemaal

en binnenhaal waar ik niet heb uitgestrooid. Je had dus mijn geld op de bank

verschillend. God heeft al zijn unieke eigenschappen in ons gelegd en we

moeten zetten. Dan had ik het bij mijn komst met rente teruggekregen. Neem

mogen erop vertrouwen dat God in de hele mensheid een zodanige verdeling

hem daarom het talent af en geef het aan hem die de tien talenten heeft.”

van zijn talenten heeft gegeven dat we elkaar aan mogen vullen, zodat we in gezamenlijkheid Gods evenbeeld mogen weerspiegelen.

TALENT: EEN VERANTWOORDELIJKHEID In de gelijkenis wordt met talenten geld bedoeld, maar we mogen daarin lezen

Op de Heijbergschool zoeken we al 125 jaar lang naar de mogelijkheden en

de middelen die we van God hebben gekregen, dus ook onze talenten. De man

uitdagingen om het bovenstaande dagelijks vorm te geven. Tevens waardeert

die zijn talenten in de grond stopte, wordt door de eigenaar gestraft. Wij heb-

men ook graag het ‘gewone’ zoals de appel van de appelboom en de kers van

ben onze kwaliteiten gekregen en wat doen we ermee?

de kersenboom.

HOOFDST UK 13

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 61

| 61 02-05-11 11:44

SCHOOLONTWIKKELINGEN IN EEN VERANDERENDE WERELD

62 |

H O O FDS T U K 1 4

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 62

02-05-11 11:44

GROEPSGROOTTE De grootte van de groep blijft altijd aan verandering onderhevig. Wanneer het Nederland economisch voor de wind gaat, kunnen de klassen ‘verkleind’ worden, maar wanneer er bezuinigd moet worden, gaat deze ‘verkleining’ als eerste weer op de schop. Tegenwoordig streven we naar een gemiddelde groepsgrootte van rond de dertig kinderen.

JUF OF MEESTER? In 125 jaar tijd zijn op de Heijbergschool heel wat meesters actief geweest.

Tegenwoordig wordt, door de toename van het aantal vrouwelijke leerkrachten, gesproken over ‘de feminisering van het onderwijs’. Bij ons op school staan er anno 2011 nog steeds twee mannen voor de groep. Dat is op dertien groepen een mooi gemiddelde.

VAN KLASSIKAAL ONDERWIJS NAAR EFFECTIEVE INSTRUCTIE Het is een verschil of je 45 kinderen in de groep hebt of 28. De mogelijkheid om meer ‘onderwijs op maat’ aan te bieden binnen het klassikale onderwijs verhoogt de onderwijsresultaten. De Heijbergschool streeft ernaar onderwijs aan te bieden

In de loop van de geschiedenis van de Heijbergschool zijn nogal wat zaken, inzichten en gebruiken veranderd. Dat kan ook niet anders; 125 jaar is immers een lange periode.

dat past in de zone van naaste ontwikkeling, gebaseerd op het ontwikkelingsgerichte onderwijs. Hiervoor worden allerlei manieren van instructie toegepast: centrale instructie, verlengde instructie en individuele instructie. De klas ontvangt een centrale instructie waarna alle kinderen aan het werk mogen. Soms zijn er kinderen die al begonnen zijn en soms zijn er kinderen die nog een extra uitleg nodig hebben of zelfs een individuele instructie. De middelen die we gebruiken

De wereld verandert en de school ontwikkelt mee. Ook de mensen veranderen. Mensen die leefden, zijn overleden, mensen die heel jong waren zijn groot geworden. En dit proces herhaalt zich steeds maar weer.

zijn aantrekkelijk, hedendaags en uitdagend. Zo hebben we in de groepen 3 tot en met 8 digitale schoolborden en instructietafels. Visuele beelden en concreet materiaal helpen kinderen de lesstof beter en sneller te begrijpen.

MATERIALEN DOOR DE JAREN HEEN Een greep uit de materialen die in de loop der tijden gebruikt zijn, geeft de ontwikkeling weer die het onderwijs heeft doorgemaakt. Van de wandplaat en

De school is veranderd: nieuwe gebouwen, nieuwe directeuren, nieuwe leerlingen, nieuwe leerkrachten en natuurlijk steeds weer nieuwe, betrokken ouders.

de leesplankjes via het krijtbord, de diaprojector, overheadprojector naar het digitale schoolbord. Van ganzenveren naar kroontjespennen, vulpennen en blauwe schoolpennen naar Stabilo’ s. En wat staat nog te gebeuren? Staan we aan de vooravond van de introductie van laptops en tablets? Het hoofdstuk ‘Van lei naar iPad’ gaat in op toekomstige ontwikkelingen en hulpmiddelen.

HOOFDST UK 14

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 63

| 63 02-05-11 11:44

TOEKOMST, DROMEN EN TALENTEN

heb ik een groot huis met 5 garages en in die garages allemaal Bugatti’s. (“garasen met boekaaties”)

wil ik bij mijn vader gaan werken

ga ik niet alleen wonen maar samen met Erroll (misschien)

ga ik werken

wil ik dierenarts zijn wil ik filmbedenker worden

I

n dit boek is veel aandacht voor het verleden. En terecht: zonder verleden geen toekomst. Maar: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Daarom laten we ook de kinderen die nu op de Heijbergschool zitten aan het

ben ik topsporter

Ik word gelukkig en krijg hopelijk kinderen

woord. Drie vragen kregen ze: hoe ziet je leven eruit als je 30 jaar bent?

Welke dromen heb je voor je toekomst? Welke talenten heb je?

woon ik in een villa aan het strand of in het bos

woon ik aan het water, heb ik twee konijnen en 1 kat en heb ik 2 kinderen en slaap ik op een waterbed en ben ik bezig met een opleiding om dierenarts te worden

ALS IK 30 BEN, DAN… wil ik een auto waar ook stoelen in de kofferbak zitten

wil ik een verzorgpaard

wil ik een groot huis met een bad woon ik samen met mijn broertje heb ik nog steeds krullen

wil ik in het leger

64 |

dan ben ik profvoetballer

H O O FDS T U K 1 5

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 64

02-05-11 11:44

woon ik samen met iemand, maar wie dat is dat zeg ik niet

sterkste vrouw van de wereld zijn

ben ik gespierd ervan om de top van de berg te willen bereiken ben ik een zangeres, woon ik in New York en is mijn man Jaden Smith

ervan om koningin te zijn

heb ik een tuin met bloemen

TALENTEN IK DROOM‌ ik kan goed ruziemaken en goed lief zijn

dat mijn droom uitkomt dichten

sporten

dat ik de beste kunstenaar ben, dat ik in Parijs woon en de wereldbol kan rondreizen

ik kan goed als iemand ruzie zoekt, ze tegen houden

dat ik op vakantie in Oostenrijk ben en dat de sneeuw alle kleuren van de regenboog heeft

geheimen onthouden ik ben goed in lachen

dat ik onsterfelijk ben dat ik ruimtereiziger wordt of een ninja

ik kan goed games ontwerpen

ervan om rijk te worden

dat iedereen gelukkig is

meer vakantie als ik ga werken

cakejes maken

HOOFDST UK 15

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 65

| 65 02-05-11 11:44

EN DE WINNAAR IS… 66 |

H O OFDS T U K 1 6

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 66

02-05-11 11:44

OVER TALENT GESPROKEN Daarna volgde de spannende opnamedag. Ieder kind had een rol in de film en

Het begon allemaal in het najaar van 2007 met de ietwat overbodige vraag: “Lijkt het jullie leuk om met de klas een echte korte film te maken?”

Natuurlijk was groep 7 meteen enthousiast en onder de deskundige en bezielende leiding van een medewerker van ’Hollywood in de klas’, een filmproject voor bovenbouwscholieren, werd het een fantastische ervaring.

iedereen werkte hard en vol overgave om er echt iets moois van te maken.

Het eindresultaat was voor het eerst te zien op het grote scherm van Pathé de Kuip. Het werd een spetterende première op 8 januari 2008. Maar liefst 1312 basisschoolleerlingen uit groep 7 deden met ruim zestig films mee. Hier bleven veertien finalisten van over en ook groep 7 van de Heijbergschool veroverde een ticket voor de finale op 30 januari.

Die woensdagochtend werd de groep om negen uur verwacht op de rode loper van de Rotterdamse Schouwburg. Iedereen had zich als een echte filmster uitgedost; de ene gala-outfit was nog cooler en creatiever dan de andere.

Na de officiële opening door Sharon Dijksma, toen staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, werden de veertien films opnieuw vertoond.

De professionele jury onder leiding van cabaretier Erik van Muiswinkel trok

et eerste dat moest gebeuren was het schrijven van het script.

H

zich terug voor beraad en na een pauze met kinderchampagne en snoep werd

We verzonnen met elkaar een spannende lovestory… tussen de

de uitslag bekend gemaakt: ”En de winnaar van de beste film is….’LIEFDE IN

bitse schooldirectrice en de toffe meester Kees. Tot over haar

EEN KLUIS’ VAN DE HEIJBERGSCHOOL!!!”

oren verliefd bewaart de directrice een foto van mees Kees in haar kluis.

Volgens jurylid Cathy Spierenburg “een film die ‘het’ allemaal in zich heeft: een

Als de leerlingen dit ontdekken, foppen zij haar met een aantal verzonnen

slim, goed verhaal, een mooi decor, spanning, goed acteerwerk, het vermogen

liefdesblijken van mees Kees. Bloemen, een gelukstelegram en zelfs een

om de kijker het verhaal in te zuigen en een onverwacht einde”. Iedereen ging

heuse serenade! Uiteindelijk loopt alles goed af als blijkt dat de meester

compleet uit zijn dak! Filmacteur Rutger Hauer overhandigde de uitgelaten

net zo verliefd op haar is als zij op hem.

klas de Mini Tiger Award en na een dankwoord ging de groep apetrots terug naar school, waar iedereen de volgende dag onder het genot van een heerlijke

Na de spannende audities voor de hoofdrollen moest aan het decor en

taartpunt nog even kan nagenieten van het onvergetelijk project.

de attributen worden gewerkt: heerlijke bonbons, een kleurige ruiker, een gitaar, zelfs een prachtige bruidstaart vervaardigden de kinderen zelf, en

(Voor de nieuwsgierige liefhebbers: het filmpje is nog te bekijken op internet.

alles zag er professioneel uit.

Onder andere op YouTube en op de website van Hollywood in de klas.)

HOOFDST UK 16

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 67

| 67 02-05-11 11:44

Het eerste deel van Dik Trom, de boekenserie over de dikke en ondeugende jongen, verscheen in 1891. De boeken werden geschreven door C. Joh. Kieviet.

Dat eerste deel, Uit het leven van Dik Trom, was in de beginjaren van de Heijbergschool één van de nieuwe boeken. Aangezien de eerste druk pas na acht jaar uitverkocht was, mag worden aangenomen dat het destijds niet meteen heel erg populair was. Pas bij de tweede druk, toen de uitgave geïllustreerd werd door Johan Braakensiek, ging het boek beter verkopen.

En dat bleef zo tot op de dag van vandaag; het boek wordt nog steeds verkocht.

DIK TROM

EN DE HEIJBERGSCHOOL 68 |

H

et verhaal over Dik Trom (“een bijzonder kind, en dat is-ie”, zoals zijn vader zei) is in 1937 voor het eerst verfilmd. Dat gebeurde daarna nog zeven keer. De jongste verfilming dateert van 2010. Mensen die de

boeken gelezen hebben, zullen niet veel herkennen in die nieuwste film. Er is een eigentijdse versie van het verhaal gemaakt. Er is veel gemoderniseerd. De filmmakers vonden dat er veel veranderd was in 120 jaar tijd. En dat klopt.

Er zijn een paar voor de hand liggende overeenkomsten tussen Dik Trom en de Heijbergschool. Wij bestaan nu 125 jaar, net iets langer dan het eerste boek van C. Joh. Kieviet over die bijzondere jongen. Net als Dik Trom zijn we nog steeds diezelfde school als vroeger, maar ook wel gemoderniseerd en veranderd. Een school om trots op te zijn. En met recht trots dat we al zo lang bestaan!

H O OFDS T U K 1 7

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 68

02-05-11 11:44

GROEP 1/2A

GROEP 1/2B

GROEP 1/2C

GROEP 1/2D

KLASSENFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 69

| 69 02-05-11 11:44

70 |

GROEP 3A

GROEP 3B

GROEP 4

GROEP 4/5

K L AS S EN FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 70

02-05-11 11:44

GROEP 5

GROEP 6

GROEP 7

GROEP 8 GROEP 6/7

KL ASSENFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 71

| 71 02-05-11 11:44

VAN LEI NAAR IPAD H

et gebruik van onderwijsmaterialen is door de eeuwen heen geĂŤvolueerd (zoals beschreven in hoofdstuk 14). Lange tijd nam het schoolbord, dat beschreven werd met een krijtje, een centrale plaats in de

klas en de lessen in. Als de juf of meester dan per ongeluk met een nagel over het bord kraste, ging het geluid door merg en been.

Hoe zou het geklonken hebben als veertig kinderen allemaal het volgende versje op hun leitje aan het schrijven waren?

72 |

H O OFDS T U K 1 8

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 72

02-05-11 11:44

TELLEN

Tegenwoordig hangen in alle klaslokalen van groep 3 tot en met groep 8 smartboards. Dit zijn digitale schoolborden waar de leerkracht met een digitale stift op schrijft. Een aansluiting op het lokale computernetwerk zorgt

Negen en nog één er bij Dat is tien, zei Leentje; Schrijf ik tienen op de lei, ‘k Schrijf dan eerst een eentje; Wil ik in de twintig gaan, ‘k Schrijf een tweetje vlak vooraan.

Om in dertig goed te tellen – Op de lei of op papier – Moet ik eerst een drietje stellen; En bij veertig eerst een vier.

Maar zo gauw ik vijftig schrijf, Zet ik allereerst een vijf.

Zestig… Kijk eens in de les!

Hoe nu dit geschreven? – Zestig vraagt vooreerst een zes, Zeventig een zeven.

Maar een achtje toch vooral, Als ik tachtig schrijven zal.

Bij de negentig moest vast ’t Negentje die plaats vervullen Daar voor honderd ’t beste past ’t Eentje met een tweetal nullen.

Zie eens aan! zó meen ik wel, Dat ik goed tot honderd tel

via de server voor een directe verbinding met het world wide web, en daarmee in feite met de hele wereld.

Op de Heijbergschool gebruiken we de digitale schoolborden om beter aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen, uitdagender onderwijs vorm te geven en de lessen interactiever te maken. De belevingswereld van de kinderen van nu kenmerkt zich door veel beeld en geluid. Het digitale schoolbord geeft hier vorm aan.

Maar: de leerkracht blijft nog steeds de regisseur. Uitdagend onderwijs ontstaat door veel beelden, ondersteund door geluid, te gebruiken die de lesstof versterken. De interactieve lessen worden gemaakt door de leerkrachten zelf. Zij besteden hier veel aandacht aan. Ze kunnen putten uit verschillende databases van informatie waar we op school over beschikken om de lessen, zo nodig, nog interactiever te maken.

In 2010 lanceerde Apple zijn nieuwste gadget: de iPad. De iPad kan onder meer worden gebruikt om te e-mailen, documenten te bewerken, muziek te luisteren, te surfen op internet, video’s te bekijken en spelletjes te doen. Ook kan het draagbare apparaat gebruikt worden voor het lezen van e-boeken. De concurrenten hebben soortgelijke apparaten in de markt gebracht. Ook deze ‘tablets’ duiken inmiddels voorzichtig op in het onderwijs.

WAAR STAAN WE ALS SCHOOL OVER 5 JAAR? Wie zal het zeggen? Dat de ontwikkelingen zeer snel gaan, bewijst het strategisch beleidsplan uit 2007. In dat plan werd beperkt gesproken over digitale schoolborden. Anno 2011 hangt de school er vol mee.

De ‘touchscreen-technologie’ die nu in de meeste mobiele telefoons is te vinden, vindt inmiddels ook haar weg in het onderwijs. De nieuwste digitale schoolborden zijn er inmiddels mee voorzien, en ook van ledverlichting.

De Heijbergschool zal ook hier aan meedoen, maar niet met de remmende werking van de voorsprong. De eerste lichting wordt afgewacht en nadat de

Neef Paul (pseudoniem van P.A. Allebrandi)

nieuwe hulpmiddelen zijn ontdaan van de kinderziektes die bij innovaties nu

Uit Kinderversjes en gedichtjes voor de lieve jeugd.

eenmaal onontkoombaar zijn, bekijken we de daadwerkelijke voordelen en de

Uitgeverij G. Th. Bom, Amsterdam, 1853.

mogelijke invoering op de Heijbergschool. Kwaliteit gaat voor alles.

HOOFDST UK 18

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 73

| 73 02-05-11 11:44

IEDEREEN HEEFT TALENT

EN ALLE TALENTEN ZIJN NODIG 74 |

H O OFDS T U K 1 9

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 74

02-05-11 11:44

“Je bent op school om te leren”. Hoe vaak hebben we dat niet gehoord en misschien ook wel gezegd.

Natuurlijk klopt dat, maar we weten allemaal dat elk kind uniek is en dat niet alle kinderen op dezelfde manier leren. Ieder kind heeft zijn eigen talenten en daarmee ook zijn eigen wijze om nieuwe dingen onder de knie te krijgen.

Op school, thuis en tijdens buitenschoolse activiteiten. De doelstelling van ons onderwijs in Nederland zou dan ook moeten zijn: iedereen zo hoog mogelijk opleiden in overeenstemming met ieders unieke talenten en mogelijkheden.

Kinderen die hun talenten ontwikkelen zitten immers beter in hun vel en hebben meer zelfvertrouwen.

Talent kun je hebben op heel veel terreinen. Je kunt op heel veel manieren ‘knap’ zijn en kwaliteiten ontwikkelen. Iedereen heeft talenten en deze talenten zijn niet allemaal te vatten in de simpele constatering dat iemand ‘meer of minder intelligent’ is.

T

alent is een bijzondere eigenschap en vaak is deze eigenschap aangeboren. Toch is het niet zo dat ieder kind zijn of haar talent vanzelf-

De een is verbaal heel sterk en leert gemakkelijk door gebruik te maken van

sprekend ontdekt en gebruikt. Aangeboren talenten kunnen het beste

taal. Een ander ziet snel verbanden of logische gevolgen en een derde blinkt

ontwikkeld worden door elevante ervaringen en door oefening.

uit in ruimtelijk inzicht of maakt gebruik van klanken en ritmes.

HOOFDST UK 19

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 75

| 75 02-05-11 11:44

Het gaat er dus niet om hoe intelligent je bent, maar hoe je

een muziekinstrument te bespelen, muziek te analyseren en componeren;

intelligent bent!

deze kinderen hebben gevoel voor onderliggende patronen, zoals maat, ritme,

Howard Gardner heeft aangetoond dat ieder mens potentieel heeft in de acht

herhaling en melodie. Centraal staat het ritme.

intelligentie-/talentgebieden en die gebieden zijn bovendien verder te ontwikkelen.De verschillende intelligenties/talenten volgens zijn theorie zijn:

Ik fluit en neurie vaak, ook inwendig. Ik ben ritmegevoelig, ik houd van muziek

Verbaal/linguïstische intelligentie (woordknap):

beluisteren, kan goed zingen, boeiend vertellen en bespeel instrumenten. Ik leer met

het vermogen om te lezen, schrijven, luisteren, spreken; deze kinderen hebben

behulp van liedjes, ezelsbruggetjes en houd ervan om op te treden.

behoefte aan omschrijvingen van woorden en begrippen. Ze vragen naar

Muziekknappe beroepen: zangers en zangeressen, componisten, liedjesschrij-

betekenissen van woorden en uitdrukkingen. Centraal staat het woord, de taal.

vers, musici, acteurs. Natuurgerichte intelligentie (natuurknap): het vermogen om objecten in de natuurlijke wereld te herkennen en te categoriseren; het

Ik denk in woorden en kan iets goed uitleggen. Ik houd van spelling en heb een

betreft hier kinderen met een grote betrokkenheid op de natuur.

uitgebreide woordenschat. Ik houd van woordgrapjes, van spreekwoorden, boeken,

Ze hebben een sterke neiging om te kunnen ordenen, om verbanden te

gedichten, schrijven, discussies, toneelstukjes en spreekbeurten. Ik bedenk graag

kunnen zien en samenhangen te kunnen aanwijzen. Centraal staat de ordening

verhalen en houd van andere talen.

in de natuur.

Taalknappe beroepen: advocaat, journalist, politicus, schrijver, vertaler.

Logisch/mathematische intelligentie (rekenknap): het vermogen om te reke-

Ik kijk graag door het raam naar de natuur, ik verzamel takjes, touwtjes, steentjes….

nen, logische puzzels op te lossen, analytisch te redeneren en wetenschappe-

Ik heb oog voor detail en ben een echt buitenkind.

lijk te denken; het betreft hier kinderen die altijd het naadje van de kous willen

Ik zie gelijkenissen tussen voorwerpen, personen, dieren, leerstof. Ik houd ervan om

weten en die behoefte hebben aan een systematisch overzicht om alles goed

dieren, tuinen of moestuinen te verzorgen.

te begrijpen. Centraal staat de logica.

Ik heb interesse in de natuur: planten, bloemen, bomen, dieren en mensen Natuurknappe beroepen: bioloog, dierentrainer, astronaut, archeoloog, hovenier

Ik denk in grotere gehelen. Ik maak schema’s van gebeurtenissen

Lichamelijke/kinesthetische intelligentie (beweegknap): het vermogen om je

en problemen. Ik houd van puzzelen, symbolen, constructies, grafieken, schattingen

lichaam gecoördineerd te bewegen, zoals bijvoorbeeld nodig in dans, sport en

en wil altijd weten hoe alles in elkaar zit. Exacte geschiedenis, tijdlijnen, computers,

chirurgie. Het gaat hier om de doeners, de kinderen die eerst alles in handen

schaken, feiten en achtergronden van alles interesseren mij enorm.

moeten hebben en het zelf moeten uitvoeren voordat ze alles begrijpen.

Rekenknappe beroepen: wetenschappers, uitvinders, programmeurs, analisten.

Centraal staat het handelen.

Visueel/ruimtelijke intelligentie (beeldknap): het vermogen om je te kunnen oriënteren in de ruimte; het kind moet zaken als het ware eerst kunnen zien of

Ik denk in bewegingen en leg veel uit met lichaamstaal.

voorstellen, voordat het kan begrijpen wat je bedoelt. Centraal staat het beeld.

Ik kan moeilijk stilzitten, leer door te voelen, heb veel kracht, een groot uithoudingsvermogen, ben goed met mijn handen en beweeg soepel. Ik houd van acteren,

Ik denk in beelden en heb een rijke fantasie. Ik ‘zie’ problemen.

sporten, bouwen.

Ik heb oog voor detail, voor vorm, grootte, kleur en richting. Ik houd van films, pren-

Bewegingsknappe beroepen: sporters, chirurgen, goochelaars, acteurs.

ten, ontwerpen, landkaarten, tekeningen, collages maken, maar ook van decoreren,

Interpersoonlijke intelligentie (mensknap): het vermogen om verbaal en non-

puzzelen, kleding naaien, sorteren.

verbaal gedrag van anderen te begrijpen en interpreteren; deze kinderen zijn

Beeldknappe beroepen: striptekenaar, architect, schilder, beeldhouwer.

gericht op elkaar en ze leren van elkaar. De reactie van de ander is van invloed

Muzikaal/ritmische intelligentie (muziekknap): het vermogen om te zingen,

op de eigen ontwikkeling. Centraal staat het samenzijn.

76 |

H O OFDS T U K 1 9

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 76

02-05-11 11:44

Ik kan me goed inleven in anderen, ik ben spontaan en heb een grote vriendenkring.

kunnen we die talenten ook aanspreken om allerlei leerstof onder de knie te

Ik kan goed met anderen omgaan, werk graag in een groep, bemiddel vaak bij ruzies

krijgen. Dan zullen we meer tegemoetkomen aan de wensen en mogelijkheden

en kan goed leiding geven. Ik houd niet van oneerlijkheid en pesten en respecteer de

van dat kind. Dan houden we rekening met verschillen en zullen bijzondere

mening van anderen. Ik houd ervan om anderen te helpen, te filosoferen. Dialogen en

talenten de ruimte krijgen om tot bloei te komen. Onze snel veranderende

discussies interesseren me.

wereld vraagt immers talenten op heel veel gebieden. Talent om nieuwe

Mensknappe beroepen: presentator, docent, manager Intrapersoonlijke intel-

kennis aan te boren, talent om bondgenootschappen te sluiten, talent om eco-

ligentie (zelfknap): het vermogen om te reflecteren op het eigen handelen en

nomische oplossingen te bedenken en talent om alle nieuwe kennis creatief in

dit te begrijpen. Deze kinderen leren van nadenken over hun eigen handelen

te kunnen zetten.

en hun eigen gevoelens daarbij. Centraal staat het reflecteren.

Door in te spelen op de talenten van kinderen komen we niet alleen meer Ik denk vaak na over mezelf. Ik denk goed na voordat ik iets zeg.

tegemoet aan de behoeften van de kinderen, maar ook aan de eisen van onze

Ik reflecteer op mijn handelen; heb ik het goed gedaan, kan ik het ook anders doen.

moderne maatschappij, waarin ze later een rol van betekenis zullen spelen.

Ik vraag me af waarom ik op de wereld ben en wat mijn taak hier is. Ik houd van

Daarom streven we ernaar in ons onderwijs op de Heijbergschool om de

filosoferen, poëzie, nadenken en werk ook graag eens in mijn eentje.

kinderen op zo veel mogelijk gebieden te stimuleren; we leren door denken en

Zelfknappe beroepen: dichters, psychologen, politiek leiders, filosofen.

doen op cognitief, sociaal, sportief, creatief en muzikaal terrein en zoeken naar

Als we ons bewust zijn van het potentieel van talenten van kinderen, dan

mogelijkheden om alle kinderen tot hun recht te laten komen.

HOOFDST UK 19

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 77

| 77 02-05-11 11:44

78 |

2002/2003

2003/2004

2006/2007

2007/2008

TE AM FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 78

02-05-11 11:44

2004/2005

2005/2006

2008/2009

2009/2010

T EAMFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 79

| 79 02-05-11 11:44

DE HEIJBERGSCHOOL IN 2036

Alle kinderen hebben gameboys op hun tafel

De school heeft verschillende torens met verschillende kamers die voor de kinderen erg belangrijk zijn. Je gaat met de lift naar deze kamers

KINDEREN KIJKEN IN DE TOEKOMST

Alle deuren gaan automatisch open en dicht

H

oe ziet de toekomst van de Heijbergschool eruit? En dan niet in de visie van de directie, het bestuur en de leerkrachten, maar in de ogen van de kinderen. Hoe gaat het er op de school aan toe als we het volgende

Als je 18 wordt, mag je in een vliegende hoovercraft vliegen

jubileum vieren? Het 150-jarig bestaan, in 2036. De kinderen geven hun fantasie de vrije loop.

Ieder kind heeft een iPad Taal, rekenen, lezen, et cetera zijn nog wel steeds de vakken die we hebben

De leraren komen met vliegtuigen naar hun werk

Het papier is op; alle oerwouden zijn omgekapt door Ikea. Dus gebruiken Vliegles is een nieuw vak

we alleen nog maar laptops waar we alles in Word verwerken (als Word nog bestaat)

76 | 80 |

H O OFDS T U K 2 0 H O OFDS T U K 2 0

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 80

02-05-11 11:44

Alle lessen krijgen we via internet. Microsoft is failliet en iedereen gebruikt

Na de les met de iPad, mag je met de iPad Touch spelen

alles van Apple

De school is overgegaan op duurzame energie en daarom ligt het dak vol met zonnepanelen. Naast het plein staat een grote windmolen

De school is helemaal hightech, na de brand van 2026 De leraren zijn vervangen door robots

Voor aardrijkskunde gaan we met de lift heel diep de grond in In plaats van buiten spelen, spelen we in een virtuele wereld onze favoriete computerspelletjes

De directeur heeft in die tijd zijn eigen privĂŠ- jet De school heeft een eigen bioscoop

Het gebouw is tien keer zo hoog. Er is een crèche, basisschool, middelbare school en een universiteit Er is ontbijt op school in een hele grote kantine

De stoelen zitten lekkerder

De school heeft een eigen gymzaal

HOOFDST UK 20 HOOFDST UK 20

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 81

| 77 | 81 02-05-11 11:44

1967 1E KLEUTERKLAS

1968 2E KLEUTERKLAS

1972 4E KLAS

1974 6E KLAS

82 |

K L A S S EN FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 82

02-05-11 11:44

1976 KLEUTERKLAS

1978 KLEUTERKLAS

1979 GROEP 1

1980 GROEP 1

KLASSENFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 83

| 83 02-05-11 11:44

84 |

1980-1981 GROEP 1

1983 GROEP 8

1984-1985 4E KLAS

1987-1988 GROEP 7

K L A S S EN FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 84

02-05-11 11:44

1989 GROEP 6

1990 GROEP 2

1991 GROEP 2

1992 GROEP 2

KLASSENFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 85

| 85 02-05-11 11:44

86 |

1993-1994 GROEP 7

1995-1996 GROEP 4

1998-1999 GROEP 6

2001-2002 GROEP 8

K L AS S EN FO T O ’ S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 86

02-05-11 11:44

2002-2003 GROEP 8

2005 PROJECT VOEDING

2006 GROEP 8

2009 BRANDALARM

KL ASSENFOT O’S

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 87

| 87 02-05-11 11:45

COLOFON AAN DIT BOEK HEBBEN MEEGEWERKT: Jeroen de Bruin - directeur Heijbergschool Jolanda Verdoorn-Bakker - leerkracht Heijbergschool Martin Dekker - journalist MG redacties Henk Diemer - stichtingsdirecteur SPCOHS Nicoline Timmerman - leerkracht Heijbergschool Maarten Tromp - voorzitter Stichting PCO Hillegersberg-Schiebroek Anke van der Vorm - intern begeleider Heijbergschool Hans van der Wagt - adjunctdirecteur Heijbergschool Kasper van Wijngaarden - student journalistiek Doortje van Zuilen-de Winter - leerkracht Heijbergschool Vormgeving: VisualsDesign (www.visualsdesign.nl) Artdirection: R.O.B. Reclame Ontwerp Bureau (www.robreclame.nl) Fotografie: Fotoarchief Heijbergschool, Fotoarchief Terbregge’s Belang en alle ouders die foto’s hebben aangeleverd Drukwerk: Drukkerij Wilco (www.wilco.nl) Jubileumboek 125 jaar Heijbergschool. Deze jubileumuitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Mochten er toch nog onjuistheden in voorkomen, dan kunt u zich wenden tot de directie van de Heijbergschool.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISBN 978-90-814514-0-6 Copyright © 2011 Heijbergschool/VisualsDesign

88 |

C O L O FO N

Heijbergschool 125 jaar DEF.indd 88

02-05-11 11:45

Schutbladen Heijbergschool 125 jaar.indd 6

01-05-11 22:49

Schutbladen Heijbergschool 125 jaar.indd 4-5

01-05-11 22:49

Naamloos-1 1

04-05-2011 07:24:02