peld moeten worden, zoals jongeren aan ouderen. Maar ook huizen zullen intelligenter gemaakt moeten worden, voor een hogere zelfredzaamheid thuis. We gaan van een kenniseconomie naar een transformatie-economie, we zullen moeten gaan samenwerken zoals in het project “Slimmer leven 2020. Ook wordt nagedacht over “Experiential Design Landscapes”: hoe je de fysieke omgeving zo kunt inrichten dat deze uitdaagt tot een gezonde leefstijl. Bijvoorbeeld een trap waarbij de treden als pianotoetsen werken. Slapen zonder apneu Gezond ouder worden
Oscar Rietkerk van TNO buigt zich over het onderwerp “gezond ouder worden, een duurzame adoptie van gezond gedrag”. Vrij vertaald luidt de gezondheidsdefinitie van Huber uit 2011: “In staat zijn tegenslagen aan te kunnen”. Maar de patiënt moet ook leren omgaan met de gevolgen van een ziekte of aandoening en daarbij geholpen worden: “Gevolgengeneeskunde”. De visie vanuit TNO is dat mensen met een chronische aandoening zelfredzaam hun zorg organiseren, dat professionele zorg zo dicht mogelijk bij huis geleverd wordt, passend bij het functioneren en het participeren van de patiënt. Verder stelt technologie de patiënt in staat contact te houden met het (in)formele netwerk. Een voorbeeld daarvan is e-cardiocare waarbij patiënten met chronisch hartfalen op afstand gemonitord kunnen worden, waardoor én patiënten meer inzicht in hun ziekte krijgen én zorgverleners weten welke patiënt op een bepaald moment de meeste zorg behoeft (op basis van de uitgelezen waarden). Slimmer leven 2020
In het kader van “een open en innovatief ecosysteem” ziet Anne Landstra van Brainport Development heil in een samenvoeging van allerlei functies die je kunt monitoren. Bijvoorbeeld in het project “zorgcirkels”, de Kempen: het gezamenlijk organiseren van nachtzorg met zorgdomotica en een zorgcentrale kan mensen veiligheid en assistentie bieden, bijvoorbeeld het bewaken van het dag- en nachtritme van dementerenden. Met minder menskracht en meer innovatiekracht kun je van alles bereiken wat niet ten koste gaat van de kwaliteit van zorg. De technologie die dat mogelijk maakt is een economische kans. Slimmer leven 2020 kent drie inhoudelijke programmalijnen: zelfredzaamheid mensen, preventie en gezondheidsbevordering en geïntegreerde cure en care. Transformatie van zorg én onszelf
Een fundamentele omslag is nodig om de uitdagingen in de gezondheidszorg het hoofd te bieden, betoogt Caroline Hummels van TU/e: meer mensen zullen afhankelijk zijn van een steeds duurdere gezondheidszorg, betaald door steeds minder mensen. Verschillende groepen zullen gekop-
De NightBalance is een Slaap Positie Trainer. Met wisselende trilpatronen en een trilsterkte op basis van slaapgedrag, krijgt de patiënt actieve feedback en wordt voorkomen dat deze op de rug slaapt. Het apparaat geeft een trilling als de patiënt in een staat van natuurlijke alertheid verkeert, een inslaapperiode op de rug is instelbaar en er hoort een trainingsprogramma bij. Zo stimuleert het de therapietrouw en met software kan zowel de patiënt als de arts zien hoe je geslapen hebt. Als startend bedrijf heeft van Beest de nodige hobbels moeten nemen met NightBalance. De financiering bleek moeilijk, zeker als je nog geen staat van dienst hebt, en de subsidies zijn óf gericht op een technisch product óf op klinisch onderzoek: klinisch onderzoek op een technisch product valt tussen wal en schip. Dokterstas 2.0
Michiel Oderwald van TNO wil een dokterstas 2.0 waarmee, zoals ook de NZa wil, de eerstelijnsdiagnostiek versterkt kan worden: snelle onderzoeksuitslagen ter voorkoming van onnodige verdere diagnosestellingen. Meer van deze eerstelijnsdiagnostiek zou een netto besparing van 900 miljoen kunnen opleveren. Een goede poortwachtersfunctie bij de huisarts: testwaardes naast diagnoses, naast anamnese en het “pluis niet pluis gevoel”. Er zijn 17 essentiële meetwaarden die binnen vijf minuten gemeten moeten kunnen worden. Wel geldt: hoe ernstiger, hoe minder vals negatieven getolereerd worden(wel ziek, geen doorverwijzing). Medische technologie is geen kostenverhoger
Yves Verboven, directeur EHTI: historisch gezien is de geneeskunde gegroeid van een op ervaringen gebaseerde geneeskunde, zoveel mogelijk doen, naar een meer op bewijzen van werkzaamheid gestoelde geneeskunde, waarbij meer goed dan kwaad gedaan wordt. Nu komen we in de fase waar we ons af gaan vragen of een bepaalde ingreep het waard is, of deze voldoende waarde toevoegt. De perceptie is echter dat medische technologie alleen maar kostenverhogend is. Onderzoek hierover is niet eensluidend, de ene keer lijkt deze voor de ene onderzoekspopulatie de kosten te verhogen, de andere keer te verlagen. Wat blijft staan is dat medisch technologie steevast 1% van het bnp blijft uitmaken, en daarmee niet de alsmaar stijgende zorgkosten kan verklaren. n FMT Gezondheidszorg
41