Daar kan je nog ‘ns mee buitenkomen.
Binnenkort ook in jouw gemeente?
In dit boekje: 1 Met UiTPAS verlaag je drempels. ���������������������������������������������������������� 6 2 Hoe kan UiTPAS eruitzien in jouw gemeente? �������������������������������������� 10 3 Wat zijn de voorwaarden? ����������������������������������������������������������������� 18 4 Hoe begin je eraan? ������������������������������������������������������������������������� 20
2
© Nena Driehuijzen
Voorwoord van de minister.
Het zou me verwonderen als
op weekend te gaan met de Chiro
er in één Vlaamse gemeente
of eens te gaan zwemmen. Voor
een dag voorbij gaat zonder dat
wie arm is, telt elke eurocent. Met
er iets te beleven valt. In een
UiTPAS maakt de Vlaamse overheid
parochiezaal, een cultuurcentrum,
het voor iedereen meer mogelijk
een repetitielokaal, de sporthal of
om toch te genieten van het breed
het feestzaaltje achter een café,
cultuur- en vrijetijdsaanbod dat
het lokaal van een vereniging,
Vlaanderen rijk is. Deze brochure
Vlaanderen leeft overal in zijn
maakt onze lokale besturen
steden en dorpen. We zijn een
wegwijs om deel te nemen aan het
land van cultuurminnaars en
UiTPASprogramma.
vrijetijdskunstenaars, van sociaal-
Net het slimme kansentarief van
culturele verenigingen, hobbyclubs
UiTPAS maakt mij als minister van
en feestvierders. We komen graag
Cultuur een enthousiaste fan.
samen en samen beleven we het
Dit kansentarief laat wie op de
beste plezier en genieten we het
kleintjes moet letten, toe deel te
liefst van wat mooi is.
nemen en mee te genieten van
En toch zien we sommige
het verscheiden cultuur- en
Vlamingen minder op activiteiten
vrijetijdsaanbod.
van verenigingen, evenementen,
In deze brochure leert u op welke
voorstellingen en optredens. Omdat
manieren ook uw gemeente mee
een avondje uit nu eenmaal geld kost.
kan doen. Ik weet zeker dat u na
Niet iedereen kan onbekommerd
het lezen ervan zin hebt gekregen
zijn portemonnee opentrekken
om mee te werken aan een grotere
om naar de film te gaan, een
vrijetijdsparticipatie voor iedereen!
toneelvoorstelling bij te wonen,
Sven Gatz Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel © Saskia Vanderstichele
1 Met UiTPAS verlaag je drempels
UiTPAS als wegwijzer. UiTPAS kan het sluitstuk worden van jouw gemeentelijke of regionale UiTcommunicatie. Het zet activiteiten in de kijker en maakt je wegwijs doorheen het vrijetijdsaanbod.
UiTPAS leert je publiek nieuwe dingen kennen. De voordelen die je publiek kan krijgen in ruil voor punten dagen uit om ‘ns iets nieuws te proberen.
6
UiTPASicoontjes tonen de weg in print- en onlinecommunicatie. Geen onduidelijkheden meer voor mensen in armoede. UiTPASicoontjes die toegevoegd kunnen worden aan de bestaande UiTcommunicatie tonen waar het kansentarief geldig is. Op die manier weet iedereen ook meteen waar je een UiTpunt kan sparen.
De financiĂŤle drempel wordt kleiner door het kansentarief. Mensen met een laag inkomen betalen via hun UiTPAS een vast en sterk verminderd tarief bij deelname. Bovendien ziet UiTPAS er voor iedereen hetzelfde uit. Op die manier wordt stigmatisering tegengegaan.
8
Š Stad Gent
Sarah is de communicatieverantwoordelijke van het cultuurcentrum. Driemaandelijks lanceert zij enkele omruilvoordelen om voorstellingen en workshops in de kijker te zetten. Op die manier kunnen pashouders bijvoorbeeld voor 10 punten een gratis last-minute ticket krijgen en kan Sarah de bezetting van de theaterzaal maximaal benutten. Sarah kan ook geanonimiseerde statistieken bekijken over het participatiegedrag van pashouders in haar cultuurcentrum. Sarah is bovendien verantwoordelijk voor ‘De vrienden van het cultuurcentrum’. Alle leden van deze enthousiaste groep vrijwilligers kregen een UiTPAS met hierop het lidmaatschap van de vriendengroep. Wanneer de pas gescand wordt, verschijnt de info over het lidmaatschap en weet de baliemedewerker
2 Hoe kan UiTPAS eruitzien in jouw gemeente?
dat ze 2 euro korting mag geven. Sarah kan ook een ledenlijst en bijhorende mailinglijst uit het systeem halen om haar troepen op te trommelen.
Bezoekersrapport UiTPAS Bezoekersrapport van de UiTPAS-gebruikers in 2014
Aangename kennismaking! Dit is de familie De Groot. Zij hebben ieder een UiTPAS tegen kansentarief. Zij sparen UiTpunten in de bibliotheek en het
829
Geregistreerde bezoekers
zwembad. Ze hebben hun punten al omgeruild om naar een gratis rondleiding in het museum te gaan. Op de website of aan een UiTPASbalie beheren ze hun persoonlijk profiel. Dat profiel toont hoeveel punten ze reeds gespaard hebben en waar ze die kunnen omruilen. Er wordt ook in bijgehouden waar ze reeds een ticket tegen kansentarief kregen. De UiTPAS tegen kansentarief van de familie De Groot verschilt uiterlijk niet van de UiTPAS die hun buren hebben. Ook het gebruik van UiTPAS is voor iedereen gelijk. Wie recht heeft op het kansentarief, kan bijkomend tickets tegen reductietarief aankopen.
10
Dit jaar hebben er meer dan 800 pashouders deelgenomen aan een activiteit van jouw organisatie. Tijdens de zomer werden er minder punten gespaard. Vooral pashouders uit Aalst hebben punten gespaard.
Wie zijn mijn bezoekers? Het merendeel van de pashouders die deelneemt aan jouw activiteiten, zijn vrouwen. De grootste leeftijdsgroep bevindt zich bij de 40-plussers. Echter, ook een groot deel jongeren bezoekt jouw activiteiten.
Dit is Nikola. Hij werkt aan de balie van het zwembad. Telkens wanneer papa De Groot met zijn twee kinderen komt zwemmen, ontvangt hij hun UiTPAS om te scannen. Op zijn scherm ziet hij hun profiel en kan hij discreet voor anderen in de wachtrij het kansentarief toekennen en meteen een
Š Muntpunt
UiTpunt geven.
Alle respect voor Sofie! Zij is hoofdleidster en penningmeester van de scoutsgroep. Naast naar school gaan en studeren, organiseert zij op zondag activiteiten voor kinderen en jongeren en houdt ze ook nog de boekhouding bij van de jeugdbeweging. UiTPAS zorgt voor een vermindering van haar administratie. Op de (beveiligde) website http://beheer.uitpas.be geeft zij het UiTPASnummer in van de persoon die ze kansentarief wil geven. Nadien kan ze de onkostennota downloaden waarin de tussenkomst van de gemeende berekend werd.
12
Amalia is de coördinator van de armoedevereniging en gebruikt UiTPAS
Festival
als toeleidingsinstrument. Haar
Kasteeldreef 18 Lede 9340
Info: 053/60 68 61 Tip: Spaar een punt met je UiTPAS
Lezing of congres
Backup Butembo door Elien Spillebe
Wanneer: do 02/10/14 van 20:00 tot 22:30 Wat: In het kader van de Week van de Wereld
mensen in armoede te verminderen.
en
presenteert Elien Spillebeen haar documentaire Backup Butembo, het verhaal van buitengewoon sterke vrouwen in Oost-Congo . De Izegemse Elien Spillebeen kwam die vrouwen tijdens de voorbereidingen van haar thesis op spoor. Zij studeerde politieke en sociale wetenschappen, internationaal politiek. De documenta ire oogstte heel wat succes in diverse grootsteden en kwam ook aan bod in café Corsari.
Ze organiseert groepsuitstappen met UiTPAS en verspreidt flyers met
Film
The Lunchbox van Ritesh Batra
Wanneer: di 07/10/14 van 20:00 tot 22:00 Wat: In het kader van de Week van de Wereld
UiTPAStips naar haar leden.
wordt de Indiase film vertoond, die tevens dé vrolijke verrassing was tijdens het filmfestival van Cannes en door het publiek van World Cinema Amsterdam verkozen werd tot beste film. Na de film worden er proevertjes geserveerd "uit de lunchbox".
Cursus of workshop
Aan de hand van vormingen via de
Workshop kringlooptuinieren
Wanneer: za 25/10/14 van 09:30 tot 11:30 Wat: Wat doe jij met je snoeihout? Je kan
toolkit ‘Er op UiT’, werkt ze samen met François (de UiTPASverantwoordelijke van haar gemeente) aan de bewustwording © Muntpunt
Waar: gc De Volkskring
is Café del Mundo klaar voor een tweede editie met optredens van de Senegalese groep Paco Diatta, Rasta del Mundo en dj-set Ritmo Del Mundo.
culturele en sociale barrières samen met
omtrent participatiedrempels van mensen in armoede bij organisatoren.
Ontmoet François. Hij is de UiTPASverantwoordelijke van de gemeente. Hij volgt het verloop van het UiTPASprogramma, kan de statistieken bestuderen en houdt het budget bij. Af en toe brengt hij ook de verschillende diensten samen om de vinger aan de © Muntpunt
pols te houden en nieuwe acties
14
Prijs: € 10 UiTPAS met kansentarief: € 1,5
Café del Mundo
Wanneer: za 04/10/14 om 20:00 Wat: In het kader van de Week van de Wereld
bedoeling is om de psychologische,
te bedenken.
Waar kan je heen met je UiTPAS? Van 1 oktober tot 31 oktober 2014
het naar het containerpark brengen, maar je kan het ook verwerken in de tuin: strooi houtsnippers tussen struiken, composteer ze met tuin- en keukenafval of leg er een tuinpad mee aan. Scherm een slordig hoekje af met een takkenril of vlechtwand. Kom naar onze kringlooptu in en ontdek welke nuttige en mooie dingen je kan creëren met snoeiafval!
Prijs: € 5 UiTPAS met kansentarief: € 1,5 Waar: gc De Volkskring Kasteeldreef 18 Lede 9340 Info: 053/60 68 61 Tip: Spaar een punt met je UiTPAS
Prijs: Gratis
Waar: gc De Volkskring Kasteeldreef 18 Lede 9340 Info: 053/60 68 61 Tip: Spaar een punt met je UiTPAS
Prijs: Gratis
Waar: Kringlooptuin Lede Vijverstraat z.n. Lede 9340 Info: 053 60 68 25, milieu@lede.be, http://www.lede.be Tip: Spaar een punt met je UiTPAS
Morgen ook een UiTPAS bij jou?
Bij goedkeuring kan de gemeente (of regio) van start gaan met de
Een gemeente kan op verschillende manieren toetreden tot het
aspecten van een lokale implementatie (marketing, communicatie,
UiTPASprogramma:
partnerwerk, IT,‌), begeleiding voorzien tijdens de voorbereidende werk- en
voorbereidingen. CultuurNet Vlaanderen zal advies geven omtrent alle
stuurgroepen, train-the-trainersessies en opleidingen geven en ondersteuning Door het afsluiten van een overeenkomst tussen CultuurNet
bieden bij de installatie van de soft- en hardware. Ook na de lancering wordt
Vlaanderen en de gemeente of regio.
de voortgang van het project mee opgevolgd.
Dit is mogelijk indien er voldaan wordt aan alle toelatingsvoorwaarden.
16 15
Om daarenboven gebruik te kunnen maken van de gratis ondersteuning door
Door het aansluiten bij een bestaande UiTPASregio.
CultuurNet Vlaanderen, moet de gemeente (of regio) een aanvraagdossier
De gemeente moet de bestaande afspraken mee onderschrijven en
indienen. Het dossier wordt geĂŤvalueerd door een beoordelingscommissie
instappen in de overeenkomst van de regio. De gemeente moet voldoen aan
met experten.
de toelatingsvoorwaarden, maar moet geen aanvraagdossier indienen.
3 Wat zijn de voorwaarden? Om aan te sluiten moet een lokale overheid een aantal uitgangspunten van het UiTPASprogramma ondersteunen:
1. Kansen geven aan mensen in armoede Kansentarief via solidaire kostendeling Dit betekent dat de betaling van de toegangsprijs van een activiteit over drie partijen verspreid wordt: • De deelnemer in armoede betaalt een kansentarief (een voor hem laag,
transparant, betaalbaar en dus drempelverlagend tarief).
geïntegreerde manier aangepakt te worden. Een divers en uitgebreid aanbod (cultuur, sport, jeugd) Met UiTPASactiviteiten van zowel gemeentelijke actoren als privé initiatieven en/of commerciële organisaties.
3. Een uitgewerkt zakelijk model als basis De gemeente kan voldoende financiële middelen vrijmaken of herbestemmen in functie van UiTPAS.
4. De gebruiksvriendelijkheid voor de eindgebruiker staat centraal Intergemeentelijke samenwerking
• De aanbieder derft een deel van de basisprijs.
Door regionale samenwerking kan je veel meer mensen bereiken, creëer
• De lokale overheid komt tussen voor het resterende verschil met de
je een werkingsgebied met een ruimer en uitgebreider vrijetijdsaanbod en
basisprijs en vergoedt daartoe de aanbieder (= de retributie). • De doelgroepbepaling van rechthebbenden op het kansentarief wordt
bovendien goed bewaakt. Geïntegreerd participatiebeleid met aandacht voor mensen in armoede Om de inspraak en aandacht voor mensen in armoede te waarborgen. Dankzij een dialoog tussen het brede vrijetijdsveld (cultuur, jeugd, sport) wordt het UiTPASprogramma met het kansentarief én toeleiding verankerd in het beleid, met optionele uitbreiding naar andere domeinen (welzijn, onderwijs & DKO, integratie, toerisme, ...).
2. Een integrale aanpak van het vrijetijdsbeleid Geïntegreerd vrijetijdsbeleid In lijn met het geïntegreerd planningsinstrumentarium dat de Beleidsen Beheerscyclus (BBC) biedt, veronderstelt dit dat de verschillende vrijetijdsdiensten van het lokaal bestuur optimaal hun beleid en acties
18
op elkaar afstemmen. Ook de communicatie over UiTPAS dient op een
stimuleer je participatie over de grenzen van de gemeenten heen. Integratie van bestaande (vrijetijds)passen Zodat pashouders op termijn slechts één kaart en één systeem hoeven te gebruiken voor verschillende (vrijetijds)toepassingen binnen jouw gemeente.
5. Beeldmerken van UiTPAS en van de Vlaamse overheid Het gebruik wordt omschreven in de huisstijlgids van UiTPAS. Voor je kan starten, moet je kunnen aantonen dat jouw gemeente zal voldoen aan de criteria. Om ondersteuning te krijgen van CultuurNet Vlaanderen voor de lancering van UiTPAS dien je een aanvraagdossier in. Via www.cultuurnet.be/UiTPAS vind je alle informatie over de deadlines en het aanvraagformulier.
4 Hoe begin je eraan?
4. LOCUS vzw LOCUS, het steunpunt voor lokaal cultuurbeleid, versmelt met Bibnet, de projectorganisatie voor de digitale bibliotheek, tot een nieuwe
Aan al deze voorwaarden voldoen lijkt misschien een onbegonnen
eengemaakte organisatie ter ondersteuning van het lokaal cultuurbeleid
zaak. Staat jouw gemeente nog niet zo ver of ondervind je nog een aantal
(bibliotheken, cultuur- en gemeenschapscentra) bij de uitdagingen van de
struikelblokken vooraleer je aan de slag kan?
digitale samenleving. Hier kan je terecht voor vragen over een geïntegreerd
Deze organisaties staan voor je klaar om je op weg te helpen:
vrijetijdsbeleid in het algemeen en in een digitale context in het bijzonder.
Kan ondersteuning bieden bij vragen in verband met het uittekenen van een financieel plan, integratie van bestaande passen, analyse van het vrijetijdsaanbod in jouw gemeente en vrijetijdscommunicatie. Contacteer de UiTmedewerker van jouw gemeente of kijk op www.uitnetwerk.be.
2. Demos Demos is een kenniscentrum voor participatie van kansengroepen aan sport, jeugd en cultuur. Steden en gemeenten kunnen terecht bij Demos
VVJ informeert en ondersteunt als ledenorganisatie Vlaamse steden en gemeenten in het voorbereiden en uitvoeren van het lokale jeugdbeleid. Hier kan je terecht bij de uitwerking van een geïntegreerd vrijetijdsbeleid. Voor meer informatie kan je terecht bij edegrauwe@vvj.be.
6. Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid vzw (ISB)
met hun ondersteuningsvragen rond “lokale netwerken vrijetijdsparticipatie
De ledenvereniging en dienstverlenend kenniscentrum voor het lokaal en
van mensen in armoede” (ihkv participatiedecreet). Demos zet ook
regionaal sport-, beweeg- en recreatiebeleid in Vlaanderen en Brussel kan
verdiepende praktijktafels en netwerkmomenten op voor gemeenten en
je verder op weg helpen naar een actief lokaal sportbeleid en naar een
steden die dergelijk lokaal netwerk hebben, en heeft hierbij aandacht
geïntegreerd vrijetijdsbeleid.
voor zowel methodische vragen als inhoudelijke thema’s. Voor meer
Meer informatie via www.isbvzw.be of neem contact op met de
informatie: http://demos.be/programmas/lokale-netwerken.
organisatie via secretariaat@isbvzw.be. Surf ook eens naar
3. Netwerk tegen Armoede Het Netwerk tegen Armoede is een netwerk van 60 verenigingen waar armen het woord nemen, met als doel om armoede en sociale uitsluiting uit te bannen. Het Netwerk werkt vanuit de leefwereld en praktijkervaringen van mensen in armoede aan een beter beleid. Bij Carolien kun je terecht voor vragen rond beleidsadvies en -participatie van mensen in armoede aan het vrijetijdsbeleid: carolien.patyn@netwerktegenarmoede.be.
20
5. Vereniging Vlaamse Jeugddiensten (VVJ)
www.isbkennisbank.be. Deze online databank biedt jou informatie en inspiratie aan op maat van de lokale sport- en recreatiesector. © Nena Driehuijzen
1. CultuurNet Vlaanderen
Meer info via info@locusnet.be.
UiTPAS is een initiatief van de Vlaamse Regering. CultuurNet Vlaanderen staat in voor de ontwikkeling en het onderhoud van het UiTPASprogramma en de begeleiding van lokale partners. info@UiTPAS.be www.UiTPAS.be