6.6. Ortalama Efektif Basınç ve Güç Motorların hepsi gerçek çevrime göre çalışmaktadırlar. Gerçek çevrimlerde güç, ortalama efektif basınç ve net iş ölçümleri sonunda bulunur. Ortalama efektif basınç, basınç indikatör cihazları ile ölçülürken, güç ise dinamometreler kullanılarak ölçülmektedir. Ortalama efektif basınç ve gücü bulabilmek için çevrimin net işinin bulunması gerekir. Çevrimin net işi;
Q V = m × c V × (T3 − T2 ) /(1 − f )
(1.15)
Q P = m × c P × (T4 − T3 ) /(1 − f )
(1.16)
Sistemden sabit hacimde atılan ısı (Qout )aşağıdaki denklemle hesaplanır,
Q out = m × c V × (T5 − T1 ) /(1 − f )
(1.17)
net işinde sisteme sürülen ısıdan sistemden atılan ısının farkı olduğunu biliyoruz, sisteme QV ve QP ısıları verilmekte sistemden (Qout )ısısı atılmakta olduğundan net iş;
Wnet = Q in − Q out ⇒ WNET = (Q V + Q P ) − Q OUT
(1.18)
olur. Ortalama efektif basınç ve güç;
Wnet VH W ×n×z N E = net 60 × i
Pe =
(1.19) (1.20)
Bu denklemde; N gücü kW olarak, n motorun dakikadaki devir sayısını devir/dakika olarak vermektedir. 60 sabit sayısı dakikanın saniyeye çevrilmesi için kullanılmıştır, i sayısı ise dört zamanlı motorlarda 2( krank milinin iki turunda bir çevrim tamamlandığı için), iki zamanlı motorlarda 1( krank milinin her turunda bir çevrim tamamlandığı için), olarak alınır.
79