CÁC VỊ THẦY, GIÁO PHÁP…
222
con đường bộ giản đơn, nhấp nhô quanh tòa nhà chính, chạy từ các luống rau cải, đến các bông hoa, đến vườn thảo mộc, vượt qua dãy hố phân bón, xuống đến khu rừng đầy hoa dại, và trở về vòng qua ‘viện mồ côi’, nơi Miko chứa các loại cây đơn độc, héo rũ, bị quên lảng trong những kỳ bán cây của tháng 6 và 7. Rồi chừng thêm 150 bước nữa là bạn đã đi đủ một vòng. Chỉ cần hai phút để làm việc đó - nếu bạn không để ý đến các quả dưa chuột, các loại đậu, các cây hoa mẫu đơn và huệ sum sê, đất cát đen thẳm trong các hố phân bón, vẻ đẹp của mùa xuân, những cây táo tháng năm, che chắn lối đi nhỏ giữa những cây sồi tong teo, cao lêu khêu và các cây thích đang lớn, hay, khi bạn ra khỏi khu rừng, bao bông hoa không tên e dè xuất hiện lố nhố khi bạn tiến bước trên lối nhỏ hướng về phía tây tới con đường sáng láng hơn. Những luống hoa iris bên vệ đường sẽ đánh dấu cuối đường hành hương, nhưng không phải là đích đến. Đích đến của con đường là trở thành một vị Phật, một cách tự nhiên, chậm rãi, tu sửa mỗi ngày một ít, từng việc nhỏ, với một mục đích được gia giảm đến độ trong tâm bạn nó không còn giống là một mục đích. Việc tu tập trong vườn hoa có thể mất mười phút hay hai giờ, đối với một người đứng ngoài quán sát, nhưng hoàn toàn không nhận ra mục đích của nó như tôi. Lúc cuối cuộc đời quá ngắn ngủi của bà, trước khi đi đến các buổi hóa trị hay xạ trị, Miko đều đi một vòng như thế, làm một cuộc hành hương trước khi tôi đưa bà lên xe chạy đến tòa nhà trung tâm ung bướu màu trắng với những cửa sổ màu đen, nằm bẹp trên ngọn đồi ngó xuống thành phố. Vài tuần trước khi ra đi, dầu đã rất yếu, bà vẫn ra đứng trong vườn, giữa những