LỬA TRONG CÁI TRÍ - Đối thoại cùng J. Krishnamurti

PJ: Tôi trở nên nhận biết; nhưng nó qua rồi. Anh thấy, thưa anh, tôi không thể thấy cái đó mà qua rồi.

K: Không, bạn thấy sự ghen tuông nảy sinh và có đang nhìn ngắm nó.

PJ: Một trong những vấn đề mà đã luôn luôn gây bối rối cho tôi là thế này: Liệu có thể có một đang nhìn ngắm trạng thái thực sự đó của sự ghen tuông đang nảy sinh? Bởi vì trong một trạng thái như thế, nó sẽ không nảy sinh.

K: Có sự ghen tuông. Sự kiện của ghen tuông là một phản ứng, mà bạn đặt tên là ‘ghen tuông’. Nghi vấn là: Trước khi bạn đặt tên nó là ‘ghen tuông’, liệu có thể có một đang nhìn ngắm phản ứng đó mà không có người nhìn ngắm? Liệu có thể có một đang nhìn ngắm mà trong nó không có đối nghịch? Bạn hiểu rõ điều gì tôi đang nói? Liệu người ta có thể chỉ ‘thấy’ phản ứng đó? – Và qua từ ngữ ‘đang thấy’ đó tôi có ý một quan sát mà không có mắt hay tai.

PJ: Làm ơn, liệu anh có thể lặp lại câu nói đó, thưa anh?

K: Sự quan sát về đang nảy sinh của phản ứng đó – của sự ghen tuông, trong tích tắc này – là đang nghe không-tai, đang thấy không-mắt. Liệu nó nghe có vẻ điên khùng?

Chúng ta hãy rõ ràng, Pupul, về điều gì chúng ta đang nói. Chúng ta đang nói, trước hết, rằng một nghi vấn được đưa ra và nghi vấn đó giống như một hòn đá được thả xuống một cái hồ xử lý nước thải, một cái hồ xử lý nước thải mà tuyệt đối bất động. Lúc này, điều gì chúng ta đang nói là rằng không chỉ nghi vấn nhưng còn cả chính đáp án đều là đang thả rơi của hòn đá xuống cái hồ. Bạn thấy, Pupul, đáp án lộ diện bởi vì hòn đá đó – bởi vì nói cách khác, cái hồ xử lý tuyệt đối bất động, đúng chứ? Điều gì chúng ta đang nói không là thủy triều rút ra và thủy triều đi vào, nhưng một quan sát ‘cái gì là’ mà không có 81