VO
WWW.STICHTINGPROO.NL
R
M T
DE TOEK
NUMMER 2   NOVEMBER 2014  JAARGANG 1
NIEUWSBRIEF VAN STICHTING PROO
O
M
ST
Geachte ouders/verzorgers, Onze leerlingen van nu, zijn straks de burgers die onze toekomst en samenleving vormgeven. We realiseren ons dat de kleuters die nu de groepen 1 binnenkomen in 2022 onze scholen gaan verlaten. Dat betekent dat we misschien al een uitgelijnd beeld zouden moeten hebben om zo goed mogelijk de overgang in 2022 naar het voortgezet onderwijs vorm te kunnen geven. Dat gaat echter niet.
De snelheid waarmee onze samenleving verandert, is enorm. We ervaren dagelijks dat alle ontwikkelingen meer en meer leiden tot een informatie- en netwerkmaatschappij, waarbij onder meer de volgende competenties erg belangrijk
Wij geven daar vorm aan door...
zijn: kritisch denken, creativiteit, samenwerken, burgerschap,
g aandacht te besteden aan uitdagend en toekomstgericht onderwijs,
specifieke kennis, probleemoplossend denken.
dat inspeelt op talenten en leerbehoeften van individuele leerlingen.
g goed onderwijs te bieden met hoge leeropbrengsten.
Gedeelde pedagogische opvattingen binnen de Stichting
g het voortdurend professionaliseren van leraren, intern begeleiders en
Proo-scholen vormen de basis voor ons handelen.
leidinggevenden; hoog vakmanschap! We werken samen en in teams.
g uw kind centraal te stellen en voortdurend bij te dragen aan nieuwe
leer- en ontwikkelingslijnen.
We willen werken met heldere waarden en normen, zodat kinderen in een pedagogisch veilige omgeving vertrouwd kunnen (op)groeien en ontwikkelen. HOE we dit vormgeven en WAT we dan doen? We blijven graag in gesprek met u en met de
medezeggenschapsraad van de school. Dit schooljaar werkt iedere school aan een nieuw schoolplan voor de periode 2015-2019. Daarin wordt het beleid voor de komende jaren geformuleerd. We hopen dat u daar, via de MR, een bijdrage aan wilt leveren.
Berend Redder Voorzitter College van Bestuur
Vormt de toekomst! Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 1
1
06-11-14 13:15
kunnen volgen en hun onderwijs aanpassen Met ingang van 1 maart 2014 is de
aan de vorderingen die leerlingen maken.
Raad van Toezicht geïnstalleerd.
Dit alles geldt uiteraard alleen wanneer
Van links naar rechts: Wil Ellenbroek,
goed ontwikkeld lesmateriaal beschikbaar
Liesbeth ten Have, Frida Hengeveld (voorzitter),
is, dat gericht wordt ingezet en gedoseerd
Reint Scholten en Eduard de Bruijn.
gebruikt. Vrijwel alle scholen binnen Proo zijn zich hiervan bewust en oriënteren zich op het invoeren van meer digitale vormen: van ‘elke leerling een eigen device’ tot
Bestuursakkoord voor primair onderwijs 2014
het ondersteunen van bijvoorbeeld het schoolvak wereldoriëntatie met de computer
Onlangs zijn er landelijke afspraken gemaakt over de ambities voor het basisonderwijs.
of het gebruik van de rekenmethode Exova.
De ambities die samen met het Ministerie zijn benoemd (het zogenaamde Bestuursakkoord 2014)
De wijze waarop digitale leermiddelen in
sluiten aan op ons Strategisch Beleidsplan en de jaarplannen in onze scholen. Wellicht is het voor u
het onderwijs worden ingezet zal steeds
aardig om een goed beeld te krijgen waar wij als stichting onze accenten leggen. We beginnen in
meer uitgaan van hetgeen kinderen in
deze editie van ‘KLEUR’ met extra aandacht voor ICT.
de toekomst nodig hebben (zie ook het voorwoord). Het is aan de school om samen
Alle betrokkenen binnen Proo zijn
geldt bijvoorbeeld voor leerlingen met een
met ouders/verzorgers eigen keuzes te
zich bewust van de hoge eisen die de
leerachterstand of om leerlingen die extra
maken die passen bij het eigen karakter van
samenleving aan hen stelt om kwalitatief
zorg nodig hebben. Maar ook voor leerlingen
de school. Ruim de helft van de leraren geeft
goed en toekomstgericht onderwijs te
die méér kunnen (Plusklas).
aan dat leerlingen, door het gebruik van ICT,
bieden. Onze scholen ontwikkelen zich tot
Het onderwijsaanbod biedt daarbij de
betere resultaten behalen.
professionele organisaties, waarin samen-
brede vorming die recht doet aan de diverse
werkende teams het onderwijs maken. De afgelopen jaren hebben de Prooscholen hard gewerkt aan verbetering
De komende periode besteden we aandacht aan:
van het onderwijs. Dit heeft zijn vruchten
g Het versterken van ICT-vaardigheden bij leraren.
afgeworpen. Op veel plaatsen zijn mooie
g Het gebruik van digitale leer- en lesmethoden.
initiatieven die de weg wijzen naar de
g Het leren, samen met ouders/verzorgers, ook buiten de schooluren meer vorm te
school van 2020. Denkt u aan projecten
rondom Waarden & Normen, KIVA , Digitale
g Het gebruik van tablet of laptop en de verbinding tussen school en thuis.
geven (educatief partnerschap).
Plusklassen, Inspiriumschool, Pedagogisch Tact, Versterkt Engels en digitale leeren lesmethoden.
talenten van kinderen. Daarmee draagt de
Scholen die op dit moment de overstap
school bij aan brede individuele ontplooiing
willen maken van analoog naar digitaal
Goed opgeleide leraren zijn cruciaal.
van elk kind en aan de ontwikkeling van
hebben de eerste jaren te maken met
Zij kunnen omgaan met verschillen
democratisch burgerschap.
afschrijvingskosten op de schoolboeken,
tussen leerlingen door te differentiëren
terwijl er tegelijkertijd geïnvesteerd wordt in
in instructie en in feedback. ICT kan
Door het gebruik van ICT in onze scholen
ICT. In 2014 heeft Proo voor circa 400 duizend
hierbij ondersteunend werken: digitale
zijn leerlingen meer gemotiveerd, presteren
euro geïnvesteerd een goede infrastructuur,
leermiddelen maken het steeds meer
ze beter en leren ze sneller. Dat weten we
leermiddelen en scholing voor ICT.
mogelijk om leerroutes beter aan te passen
uit onderzoek. Ook weten we dat ICT de
aan de individuele leerling en voor elke
leraar tijd kan besparen en dat leraren en
leerling een eigen uitdaging te bieden. Dit
de school de prestaties van leerlingen beter
2
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 2
06-11-14 13:15
Bovenschoolse digitale plusklassen Proo
Daarnaast werken de kinderen ook aan andere opdrachten en aan ‘Leren leren’.
Voor leerlingen die een verrijkend lesaanbod nodig hebben en waarbij een aanvullend lesaanbod
Iedere digiklasser werkt met eigen
op de eigen school niet voldoende is, heeft Proo sinds september 2012 twee bovenschoolse Digitale
persoonlijke leerdoelen. Om het lesaanbod
Plusklassen met een thuisbasis op De Schakel in Nunspeet. De dinsdag-en donderdaggroep, beide
tussen school en digiklas op elkaar af te
bestaande uit maximaal 14 bovenbouwleerlingen, krijgen een aangepast onderwijsprogramma.
stemmen/te optimaliseren heeft elke
Eén keer per maand zien leerlingen en leerkracht elkaar op De Schakel. Op deze terugkomdag staan
digiklasser een eigen handelingsplan.
onder andere strategisch spel, filosofie, samenwerkopdrachten en sociaal-emotionele vorming op
Na afloop van een projectperiode vindt er
het programma. Ten minste één keer per jaar is er een excursie.
een leerling-oudergesprek plaats, waarin ook de input van de eigen school meegenomen
Op een vaste ochtend in de week zitten
wordt. Als een leerling voldoet aan de
de leerlingen op hun eigen school achter
gestelde criteria kan een IB-er hem/haar
de computer. Er wordt gewerkt met een
aanmelden voor de selectieprocedure.
digitale weektaak. Door gebruik te maken
Plaatsing in de digitale plusklas is pas
van Microsoft ‘Lync’ , headsets en webcams, is
definitief, nadat dit gecommuniceerd is
instructie en samenwerking tussen leerlingen
met de betrokken scholen. Leerlingen die
van verschillende scholen mogelijk.
voldoen aan de criteria, maar waar geen
Op de overige schooldagen krijgen de
plaats voor is, worden op een wachtlijst
leerlingen van hun eigen groepsleerkracht
geplaatst. Op de website van Proo staat meer
tenminste een half uur tijd om aan hun
In de Digitale Plusklas wordt gewerkt aan een
informatie. Via de digiklasleerkracht, kan een
digitale weektaak te werken; deze tijd
eigen project dat wordt afgesloten met een
informatiefolder worden aangevraagd.
wordt bijvoorbeeld vrijgemaakt door het
presentatie, waarbij ouders/verzorgers en
compacten van reguliere leerstof.
belangstellenden welkom zijn.
Monique Fiks Digiklas leerkracht (m.fiks@obs-deschakel.nl)
Project Cultuureducatie met Kwaliteit Stichting Proo Drie scholen van Stichting Proo zijn met subsidie vanuit de Provincie gestart met het project Cultuureducatie en digitale media. Op 1 en 8 oktober hebben de teams van respectievelijk De Gildeschool uit Epe en De Sprenge Emst en Het Talent uit Harderwijk deelgenomen aan de eerste van vier scholingsbijeenkomsten in 2014-2015. De teams krijgen scholing van Tjeerd Kootstra van Cultuurmij Oost op het gebied van cultuureducatie in de verschillende groepen en in het gebruik van digitale media.
Het doel van het project is dat alle leerlingen
Een ander doel is de 21ste eeuw vaardig-
We zetten digitale media in:
van de deelnemende scholen voor hun 12de
heden als samenwerken, creativiteit en
g als inspiratiebron voor kunstbeschouwing;
jaar kennis hebben gemaakt met verschil-
ICT-vaardigheden te versterken. De nadruk
om de wereld van onze leerlingen te
lende disciplines binnen cultuureducatie met
ligt hierbij op deskundigheidsbevordering
vergroten; we willen kunst en cultuur en
gebruik van digitale media. Het onderwijs-
voor gebruik van digitale media bij cultuur-
de wereld op die manier dichterbij halen.
programma vertoont daarbij een duidelijke
educatie. Alle teamleden hebben een iPad te
g om het creërend vermogen te stimuleren
samenhang en opbouw. We leren de leer-
leen gekregen om te experimenteren en om
(o.a. muziek maken, schilderen met de
krachten om digitale media te gebruiken om
bruikbare App’s voor de verschillende
iPad, virtual hacking, etc.).
kunst en cultuur makkelijker bereikbaar en
cultuurdisciplines uit te proberen en de juiste
dichter bij de kinderen te brengen. Digitale
App’s met elkaar te delen.
van elkaar voor leerkrachten te ondersteu-
media worden gebruikt als aanvulling op het
Er worden ‘digitale’ leskisten voor de scholen
nen (Proo als lerende organisatie) d.m.v.
reeds geformuleerde cultuuronderwijs en
ontwikkeld, met daarin iPads en ander les-
delen online (blogs, Facebook, Twitter en
binnen enkele disciplines vindt een verdie-
materiaal voor kennismaking en creativiteits-
dergelijke nieuwe media).
pingsslag plaats.
ontwikkeling op alle cultuurdisciplines.
g het samen leren van leerlingen; het leren
3
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 3
06-11-14 13:15
Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs In ‘KLEUR’ mei 2014 (te vinden op de website www.stichtingproo.nl) hebben wij u geïnformeerd over de wet Passend Onderwijs en de wijze waarop we hier binnen Stichting Proo invulling aan geven. In deze bijdrage vertel ik u een en ander over de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs.
In de wet op Passend Onderwijs is vastgelegd
Stichting Proo is aangesloten bij ‘De Stroming’.
dat iedere school in Nederland aangesloten
Samenwerkingsverbanden krijgen van het rijk
Hierin werken openbare en neutrale scholen
is bij een regionaal samenwerkingsverband
middelen (geld), waarmee extra ondersteuning
intensief met elkaar samen. Op de website
Passend Onderwijs. De minister heeft
in de scholen betaald kan worden. Hierbij
www.swvdestroming.nl vindt u alle informatie
Nederland verdeeld in 76 regio’s en
kunt u denken aan meer hulp in de klas,
over dit samenwerkingsverband.
geprobeerd zoveel mogelijk logische
bijvoorbeeld door een onderwijsassistent,
regio’s te maken. Bepalend hierbij zijn
maar ook aan plaatsing in het speciaal
Het is voor u belangrijk om te weten onder welk
de gemeentegrenzen, zodat alle scholen
onderwijs. In het ondersteuningsplan geeft
samenwerkingsverband de school van uw kind
binnen een gemeente tot hetzelfde
het samenwerkingsverband aan op welke
valt. Zeker als het gaat om het bieden van extra
samenwerkingsverband horen. Stichting Proo
wijze de middelen over de scholen worden
ondersteuning en toelating tot het speciaal
heeft scholen in 8 verschillende gemeenten.
verdeeld en waaraan het geld besteed wordt.
onderwijs zijn er verschillen tussen de regio’s.
Bij de indeling in regio’s zijn de scholen in
Ouders/verzorgers en leerkrachten kunnen
de gemeenten Putten, Ermelo, Harderwijk,
via de Ondersteuningsplanraad (OPR) invloed
Ongeacht uw woonplaats of school mag u
Nunspeet, Elburg en Epe ingedeeld in het
uitoefenen op het ondersteuningsplan.
van alle scholen van Stichting Proo verwachten
Samenwerkingsverband Noord-Veluwe;
De inhoud kan pas worden vastgesteld, na
dat zij binnen de mogelijkheden van het
de scholen in de gemeenten Oldebroek en
instemming van de OPR. De OPR bestaat uit
basisonderwijs in staat zijn passend onderwijs
Heerde echter in het Samenwerkingsverband
een gelijke verdeling van ouders/verzorgers
te bieden. Wij vinden het niet alleen belangrijk
Zwolle. Voor Stichting Proo is dit dus geen
en leerkrachten van de aangesloten scholen.
dat u hierbij als ouder vroegtijdig betrokken
logische indeling!
wordt, maar ook dat u er een goed gevoel bij hebt. U kunt erop vertrouwen dat de school
Ieder samenwerkingsverband is verplicht
Ouders woonachtig in de gemeenten
uw kind goed ondersteunt en u als belangrijke
beleid te maken over de wijze waarop het
Putten, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Elburg
partner en ervaringsdeskundige ziet . U kent uw
samenwerkingsverband passend onderwijs
en Epe kunnen meer informatie over het
eigen kind immers het best!
mogelijk maakt. Dit beleid wordt vastgelegd
overkoepelende samenwerkingsverband
in het Ondersteuningsplan. Scholen en
‘Onderwijszorgkoepel Noord-Veluwe’ vinden op
Wilt u reageren op deze bijdrage?
schoolbesturen hebben zorgplicht. Dit
de website www.onderwijszorgkoepel.nl
Mail dan naar: s.vanderheide@stichtingproo.nl
betekend dat ieder kind passend onderwijs moet krijgen. Veel scholen kunnen dit niet
In de plaatsen Oldebroek en Heerde ligt het
alleen; kinderen hebben soms specifieke
allemaal nog iets ingewikkelder. De grote regio
Sieb van der Heide
onderwijsbehoeften, waaraan het
Zwolle is onderverdeeld in subregio’s: Kampen,
Projectleider Invoering Passend Onderwijs
basisonderwijs niet kan voldoen. In dat geval
Zwolle, Salland. Daarbij is Zwolle weer verder
is plaatsing in het speciaal onderwijs ook een
onderverdeeld.
Kenniscentrum Proo
vorm van passend onderwijs.
4
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 4
06-11-14 13:15
Column Stuurt de computer de leerkracht de klas uit? Zo’n 10 jaar geleden volgde ik een cursus ICT om mijn ‘digitale rijbewijs’ te halen, zodat ik mij beter kon verplaatsen op de ‘digitale snelweg’. Maar zo snel was die snelweg niet, want we zaten nog in het tijdperk van het inbellen via de telefoonlijn. De computer stond nog op zolder en zat niet in je broekzak. Voor het opslaan gebruikte je een ‘floppy’ en het verwerken van je gegevens kostte veel tijd.
Tijdens de cursus moesten we nadenken over
Hoe ver moeten we gaan met de digitalisering
de toekomst van de computer. Wat zou er nog
en automatisering in het onderwijs? Minister
kunnen veranderen aan de computer en wat
Asscher van Sociale Zaken uitte zijn zorg
zou de impact ervan zijn in de samenleving?
over robots die de taken van mensen over
We kwamen tot de slotsom dat het op
gaan nemen, wat er toe kan leiden dat de
computergebied vooral allemaal veel kleiner
werkloosheid gaat stijgen. In de zorg worden
zou worden. Misschien zou er zelfs wel een
‘zorgrobots’ al op verschillende manieren
computer komen die zo compact zou zijn als
ingezet.
een horloge! Zullen er in het onderwijs ook robots komen die taken van leerkrachten gaan overnemen? Een robot die de klaslokalen schoonmaakt, een robot die proefwerken uitdeelt en ophaalt of een robot die het geven van instructies overneemt? Uit een experiment op een school in Birmingham blijkt dat autistische kinderen beter kunnen leren van robots dan van menselijke leraren. De twee robots Max en Ben, helpen autistische kinderen sinds maart 2012.
Wat betekent dit voor de leerkracht? Worden
Volgens de directeur van de school vinden
we overbodig en kunnen de kinderen het
Nu, 10 jaar later, is niet alleen die ‘iWatch’ er
de leerlingen de robot minder bedreigend
zonder ons? Laten we daar maar gelijk duidelijk
gekomen, maar de digitale ontwikkelingen en
en makkelijker in de omgang dan hun eigen
over zijn: computers op zich maken het
de opkomst van internet hebben voor een ware
leerkrachten.
onderwijs niet beter. Ze helpen de leerlingen
revolutie gezorgd. De wereld waar de kinderen
actief bij het leerproces te betrekken, maar
van nu in opgroeien is ondenkbaar zonder
de leerkracht houdt de regie. Hij/zij is de
computers, smartphones, tablets, mobiele
ontwerper van de leeromgeving, is de expert
telefoons en internet. Peuters en kleuters zijn
als het gaat om de inhoud van de leerstof,
al vertrouwd met een iPad en swipen over de
is degene met wie de kinderen zich kunnen
televisie om van zender te veranderen.
identificeren en is de coach die de kinderen
Ook van scholen wordt verwacht, dat zij
stimuleert om het beste uit zichzelf te halen.
voortdurend inspelen op deze nieuwe
De juf of meester blijft er dus toe doen!
ontwikkelingen. Voor de leerlingen van onze
Gelukkig maar.
scholen is de digitale wereld heel vertrouwd. “Hebben jullie vandaag getablet? Wij hebben genotebookt” hoorde ik twee leerlingen recentelijk tegen elkaar zeggen.
Hanneke van Halvan Bottenburg Locatieleidster Sterrenschool Geerstraat
5
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 5
06-11-14 13:15
Traject Pedagogische Tact Het team van de Hoge Weerdschool uit Epe is vlak voor de vakantie gestart met de scholing Pedagogische Tact. Het was een lang gekoesterde wens van het team om zich verder te bekwamen in de pedagogische tact. In deze tijd, waarin de focus vooral gericht is op de opbrengsten/resultaten van rekenen en begrijpend lezen, is er te weinig oog voor de pedagogische opdracht van de leerkracht. Dagelijks worden wij geconfronteerd met de emoties van de kinderen, boos of verdrietig, verlegen of assertief, vol grote blijdschap of vertwijfeling. Kinderen nemen het mee naar school.
Wat hebben kinderen nodig?
Wat wij gaan leren is die leerkracht te worden
Een leerkracht die weet hoe het Instructie-
waarbij kinderen zich veilig en gewaardeerd
model werkt? Een leerkracht die vooral druk
voelen. Kinderen willen dan laten zien
is met groepsplannen of één die aandacht
wat ze kunnen, niet omdat wij dat willen,
heeft voor het kind, een luistert oor heeft en
maar omdat ze trots zijn op wat ze geleerd
leerlingen het gevoel geeft dat de meester of
hebben. Kinderen worden enorm blij als ze
juf de goede dingen voor hem/haar doet.
het gevoel krijgen dat zij er toe doen. Dat geldt overigens ook voor leerkrachten.
Bij welke leerkracht voelde u zich vroeger zelf
Wat je kan, moet je doen! Ontwikkelen doe je
als kind gezien, gehoord en gewaardeerd?
immers zelf, maar niet alleen.
Voor welke leerkracht wilde u wel door het vuur gaan? En wat deed die betreffende leerkracht dan zo goed?
Gillian Quanjer locatieleider Hoge Weerdschool Epe
Spotlight Nieuwbouw Hoge Weerdschool in Epe In maart 2014 zijn we gestart met de nieuwbouw van de Unilocatie Wachtelenberg in Epe. In dit multifunctionele gebouw wordt straks naast de Hoge Weerdschool nog een school, W.G. van de Hulstschool, een peuterspeelzaal, buitenschoolse opvang en de buurtvereniging gehuisvest. De nieuwe school ligt op een prachtige locatie in Epe, vlakbij de sportvelden en bij de PWA-hal.
De nieuwbouw vordert heel voorspoedig
De kinderen namen allemaal een versierde
een speciale plek krijgt in de nieuwe school.
en de eerste foto’s laten zien dat
steen mee. Met deze steen dragen ze een
Naar verwachting zal het gebouw opgeleverd
v.d. Poelarchitecten een mooi gebouw
steentje bij aan de bouw van hun nieuwe
worden in mei 2015.
ontworpen heeft. De Hoge Weerdschool
gebouw. Deze stenen zullen uiteindelijk
krijgt de beschikking over acht klaslokalen,
samen een kunstwerk gaan vormen dat
twee ruime speelwerkruimtes voor de onder- en bovenbouw en een speellokaal.
Bert Stam Meerscholen Directeur Hoge Weerdschool Epe
Heel veel ruimte dus voor de leerlingen om op hun eigen wijze te ontwikkelen. Dit is mogelijk geworden door minder ruimten in te richten voor het personeel. Midden in de vakantie (22 augustus) werd het hoogste punt bereikt. Daarvoor ging de vlag in top. Deze heugelijke gebeurtenis is samen met
Volg de ontwikkelingen Voor meer informatie kijkt u op: Facebook: www.facebook.com/wachtelenberg Twitter: www.twitter.com/wachtelenberg
de eerste steenlegging op 7 oktober met de kinderen van alle vijf de gebruikers gevierd.
6
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 6
06-11-14 13:15
Proo opent ICT-leerschool ‘Inspirium’ en inspireert openbaar basisonderwijs
persoonlijker door beter aan te sluiten op de
Nunspeet – Op maandag 8 september is op Openbare Basisschool De Schakel in Nunspeet het nieuwe
Hierdoor ontstaan vormen van differentiatie
‘Proo Inspirium’ officieel geopend door Mirjam Oudekerk, locatieleider van De Schakel. Inspirium is
en samenwerkingen die we tot op heden
ingericht om leerkrachten te inspireren, adviseren en te trainen met de mogelijkheden van nieuwe
niet kennen of die aan het begin van hun
ICT-technologie in het onderwijs. Inspirium is het nieuwe ICT-lab, een ICT-leerschool waarin ook
ontwikkeling staan. Dit biedt enorme kansen
Samen Leren wordt uitgediept. Hiermee loopt Stichting Proo vooruit op de ICT-vernieuwingen die
voor de talentontwikkeling van de leerlingen
zijn vastgelegd in het Bestuursakkoord van de PO-Raad en het Ministerie van Onderwijs en Cultuur.
en maakt het onderwijs rijker en actueler.
Sprekers Berend Redder (voorzitter College van Bestuur Stichting Proo )en Dieter Möckelman (ICTonderwijsadviseur) hebben een goed beeld gegeven van de vele mogelijkheden van ‘Proo Inspirium’.
individuele behoeften van leerlingen.
Educatief partnerschap Ouders worden actief bij het leerproces
Proo Inspirium scholen
betrokken om optimale omstandigheden te realiseren voor de ontwikkeling en het leren
Zeven scholen van Stichting Proo starten als eerste dit schooljaar als ‘Inspirium school’: De Schakel
van kinderen, thuis en op school.
in Nunspeet, De Parkschool en De Horsthoek in Heerde, De Korenbloem in Putten, De Vrijheid in
Dit gebeurt vanuit het besef, dat zowel
Elburg, De Blerck in ’t Harde en de Sterrenschool Geerstraat in Epe. Het onderwijs op de Inspirium
ouders/verzorgers als school nauw betrokken
school kenmerkt zich door drie pijlers: Het nieuwe leren, Educatief partnerschap en Extended
zijn bij de opvoeding en de begeleiding van
learning.
kinderen en hierin een gezamenlijk belang
Het nieuwe leren
hebben en vanuit de overtuiging dat je samen meer kunt bereiken in de opvoeding
Op de Inspirium scholen krijgen de leerlingen onderwijs dat eigentijds is en uitdaagt, dat recht
en begeleiding van kinderen dan een ieder
doet aan de eigen talentontwikkeling en dat hen ondersteunt om later succesvol te kunnen
op zich.
leren, leven en werken in de 21e-eeuwse samenleving. Inzet van ICT hierbij maakt het onderwijs
Extended learning Door slimme inzet van ICT ontstaat meer flexibiliteit: het leren kan meer plaats- en tijdsonafhankelijk ondersteund en gevolgd worden. Het onderwijs op een Inspirium school is zo ingericht, dat het leren ook buiten de schooltijden en -muren door kan gaan en dat formeel en informeel leren met elkaar vervlochten kunnen worden. Het gaat daarbij niet alleen om kennis, maar ook om de 21e-eeuwse vaardigheden als samenwerken, plannen, taakverdelen, probleemoplossend vermogen, creativiteit, kritisch denken, sociale en culturele vaardigheden en communiceren. Deze manier van werken heeft gevolgen voor de wijze waarop het onderwijs vandaag de dag is georganiseerd. Door het benutten van de nieuwe mogelijkheden van technologie in de school worden ingesleten patronen voor een deel losgelaten. Hierdoor ontstaat een flexibelere organisatie van het onderwijs van elke dag.
7
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 7
06-11-14 13:15
Leerkrachten Proo-scholen volgen Masterclass Technisch Lezen Rol van de leerkrachten centraal tijdens studiedag
Op woensdagmiddag 24 september was voor alle medewerkers van de openbare basisscholen van Stichting Proo de startbijeenkomst van een 4-jarig Professionaliseringstraject. De eerste bijeenkomst vond plaats in Veluvine Nunspeet en was gericht op Technisch Lezen. Voorzitter College van Bestuur, Berend Redder, gaf een motiverende inleiding voor de 260 medewerkers van de Proo-scholen. Na de inleiding gingen de leerkrachten in vier groepen uiteen voor de Masterclass. De groepen zijn per bouw geformeerd: leerkrachten groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8. Doel van de masterclasses is het aanbrengen/overbrengen van informatie en kennis aan onze medewerkers door taal-leesexperts. Het versterken en verdiepen van leerkrachtvaardigheden en toepassing in de eigen praktijksituatie staat hierbij centraal. Projectleider Erna Damhof heeft de inhoud van de verschillende Masterclasses op elkaar afgestemd om te komen tot eenduidigheid in het aanbod en een doorgaande leerlijn binnen de scholen. Tijdens de studiedag was er tevens gelegenheid om collega’s van andere scholen te ontmoeten, te netwerken en kennis met elkaar te delen.
hebben de leerkrachten hun visie gegeven
Toepassing in de schoolsituatie
op Technisch Lezen en zijn tips verzameld
Dit schooljaar 2014-2015 zijn nog twee
voor het delen van kennis. De opvattingen
studiemiddagen gepland met Masterclasses
en tips zijn tijdens de studiedag op de
over lezen per bouw.
In de voorbereiding naar de Studiedag
locatie gepresenteerd. De kinderen van alle Proo-scholen hebben als bijdrage aan
In januari 2015 staat leesaanbod en
de studiedag kunstwerken gemaakt met
leesmotivatie centraal en in april
als thema ‘Lezen en Letters’. Hierin is veel
woordenschat. In de periodes voor en tussen
creativiteit tentoongespreid in de uitvoering,
de verschillende masterclasses vinden
van leestorens tot letterslingers, van leesbank
bijeenkomsten op cluster- en schoolniveau
tot foto kunstwerken.
plaats, waarin het uitwerken en toepassen
Met de expositie van alle kunstwerken zijn
van het geleerde in de eigen praktijk
Professionele leergemeenschappen
centraal staat.
Bij onze stichting staat leren van en met elkaar centraal. Met de start van het vierjarig
de kinderen betrokken bij de studiedag van de leerkrachten. Stichting Proo werkt zo
De bijeenkomsten worden ontworpen
professionaliseringstraject investeren wij nog
verder aan het creëren van professionele
en begeleid door de intern begeleiders,
meer in een gezamenlijke doorontwikkeling
leergemeenschappen en geeft inhoud aan
locatieleiders en meerscholen directeuren.
van kennis, vaardigheden en competenties,
haar kernwaarden: Betrokken, Professioneel
Zij worden hiervoor getraind en begeleid
waardoor er verandering en verbetering
en Vernieuwend.
vanuit een train-de-trainers-traject door Erna
ontstaat rondom collectieve doelen. Een
Damhof. Dit traject loopt synchroon aan de
professionele leergemeenschap is een
inhoud van de masterclasses. De eerste train-
uitstekend instrument voor duurzame
de-trainer bijeenkomsten voor de intern
professionele én organisatieontwikkeling.
begeleiders, locatieleiders en meerscholen
Werken vanuit een professionele
directeuren van de verschillende clusters
leergemeenschap betekent dat iedereen
waren op 9 en 11 september. Al met al
betrokken is (of wordt), mensen gemotiveerd
is er een goed vervolg gegeven aan het
worden tot actie, samenwerking en
versterken van ons vakmanschap en het
verbinding. Daarbij ligt de focus op een
leren van en met elkaar.
beperkt aantal thema’s en werken we aan een meetbaar en merkbaar resultaat. Hier heeft iedereen voordeel van. Dit schooljaar ligt de focus op technisch lezen.
8
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 8
06-11-14 13:15
In een professionele leergemeenschap staan drie concepten centraal 1. Professionaliteit: het gaat om een cultuur
Leerdoelen g De eigen praktijk systematisch te Een goed functionerende professionele
die professionaliteit hoog in het vaandel
leergemeenschap biedt professionals de
heeft staan en gefocust is op continue
mogelijkheid om steeds meer te doen van
verbetering.
wat het beste werkt, te stoppen met datgene
2. Leren: openstaan voor inbreng van
wat niet werkt en aan elkaar te leren wat het
collega’s en externen met als doel om
beste werkt. Om te weten wat effect heeft,
te willen optimaliseren.
is het van belang om systematisch het
3. Gemeenschap: wat de verbondenheid van de professionals uitdrukt.
verloop te volgen. Wij maken hierbij gebruik van ‘praktijk gestuurd meten’.
onderzoeken. g Data te gebruiken als uitgangspunt voor leren. g De mogelijkheden uit de dagelijkse praktijk benutten. g Van collega’s in vergelijkbare werksituaties en organisaties. g In een reflectieve dialoog met zichzelf en de deelnemers. g Over de kwaliteit van de eigen
Professionals gaan op een actieve en
professionaliteit.
reflectieve wijze met elkaar aan de slag om kennis en vaardigheden te (re)construeren en toe te passen, gericht op voorafgestelde doelstellingen.
Workshop voor conciërges Op woensdag 24 september 2014 waren de conciërges te gast bij Habeco in Apeldoorn, een groothandel in schilderbenodigdheden. Mark Schroten van Van Vemde Schilderwerken
Na deze praktijkervaring moest ondergete-
is door Proo ingeschakeld om een programma
kende helaas het pand verlaten vanwege een
te maken voor de masterclass voor de conciër-
vergadering, dus de laatste onderdelen heb
ges. Hij heeft dat met veel verve gedaan!
ik tot mijn spijt niet bij kunnen wonen. De conciërges gaven later aan dat de onderde-
Na een heerlijke lunch kregen wij uitleg over
len over akoestiek en kleurgebruik als heel
hoe je herkent wat er loos is aan het schil-
nuttig en plezierig werden ervaren.
derwerk en wat je moet doen en vooral niet moet doen, als je ernstige beschadigingen
Wij bedanken Van Vemde, Habeco, Caberol
signaleert. Een uitermate boeiende en inter-
en Veveo voor de goede organisatie en de
actieve presentatie. Daarna gingen wij de
interessante middag en de conciërges hopen
praktijk in. Na een uitleg over omgaan met
tijdens een volgende masterclass een verge-
veilige ladders en trappen, gingen wij zelf
lijkbaar goed programma voorgeschoteld te
aan de slag met vullen en repareren, schuren,
krijgen.
afwerken en systeemopbouw. Dit ging velen van ons zeer goed af.
Corinne de Wit facilitaire zaken
9
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 9
06-11-14 13:16
Kenniscentrum Stichting Proo Bij het Kenniscentrum werken vier orthopedagogen/psychologen die de scholen ondersteunen bij het begeleiden van leerlingen die extra zorg en aandacht nodig hebben op het gebied van leren of sociaal-emotioneel functioneren. Regelmatig wordt onze hulp ingeschakeld bij vragen rondom ernstige leesproblemen en dyslexie. Hieronder vindt u meer informatie.
Leesproblemen en dyslexie
Wanneer is er sprake van dyslexie?
Wat kun je er aan doen?
Het leren lezen gaat niet bij ieder kind
Bij het Kenniscentrum houden we ons bij het
De aanpak van dyslexie is gericht op oefenen,
in het hetzelfde tempo. In groep 3 blijft
vaststellen van dyslexie aan de richtlijnen
aanleren van strategieën en ondersteuning.
ongeveer 10% van de kinderen achter bij
van Stichting Dyslexie Nederland. Dyslexie is
Op de scholen van Proo kunnen daarnaast
het normale tempo van leren lezen. Hier
een leerstoornis die zich kenmerkt door forse
ICT-middelen (Sprint Plus) worden ingezet
kunnen verschillende oorzaken voor zijn.
problemen met lezen, spellen of met beide.
om kinderen bij het lezen te ondersteunen.
Extra oefening en begeleiding is voor deze
Het gaat om hardnekkige problemen, waarbij
Daarnaast is aandacht voor hetgeen kinderen
kinderen belangrijk om de achterstand in te
ondanks passende hulp, achterstanden
juist wel goed kunnen zeer belangrijk.
halen en om te voorkomen dat er frustratie
blijven bestaan. Dyslexie is onafhankelijk
ontstaat. Gaat een kind ondanks deze
van intelligentie: het komt zowel voor
Meer informatie over dyslexie is onder
extra hulp onvoldoende vooruit, dan kan
bij gemiddelde als bij hoge intelligentie.
andere te vinden op de website van Balans:
er sprake zijn van dyslexie. De scholen van
Dyslectische kinderen blijven met lezen
www.balansdigitaal.nl.
Proo kunnen de hulp inschakelen van de
en/of spellen achter bij het niveau dat van
orthopedagogen van het Kenniscentrum
hen verwacht mag worden. Bij andere vakken
voor diagnostiek en advisering ten aanzien
behalen ze vaak wel betere resultaten. Als
van kinderen met forse leesproblemen.
een kind aan de criteria voldoet, kan er een dyslexieverklaring opgesteld worden. Is er
Er is geen therapie die dyslexie ‘geneest’.
Namens het Kenniscentrum,
Else Boers
sprake van ernstige enkelvoudige dyslexie kan er verwezen worden naar een (vergoede) behandeling door een erkend instituut.
10 4
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 10
06-11-14 13:16
Leerkrachten terug in de schoolbanken Stichting Proo is vorig jaar in samenwerking met de Katholieke Pabo Zwolle gestart met het project VierSlagLeren². Leerkrachten worden opgeleid tot ‘teacher leaders’ binnen de school. Zij doen onderzoek en zijn de kartrekkers van innovaties binnen de school. Op Daltonschool de Vrijheid in Elburg doen Atke Wegerif en Marlous Buitenhuis de Masteropleiding. Zij hebben hun eerste jaar inmiddels afgerond.
Atke Wegerif heeft een praktijkgericht onder-
van het inzetten van het prototype was, werd
werk in groep 6,7 en 8 ook tegenaan en heeft
zoek uitgevoerd in groep 2 van Daltonschool
er een nul- en eindmeting gedaan.
voor haar Masterstudie onderzoek gedaan
de Vrijheid. Het doel was te onderzoeken of er
Uit deze metingen kon geconcludeerd
naar het verbeteren van de effectiviteit van
bij een kleutergroep al gewerkt kon worden aan
worden dat de mate van zelfsturing van de
handelingsplannen. Uit de literatuur blijkt
zelfsturing binnen het rekenonderwijs.
leerlingen aanmerkelijk is gegroeid na de
dat verbetering van de leerresultaten van
vier interventies. De leerlingen lijken vooral
leerlingen veelal samenhangt met de mate
Het prototype, dat werd uitgevoerd met
gegroeid te zijn in het onafgebroken werken
van zelfsturing. Dit houdt in dat voor de
zes leerlingen van groep 2, bestond uit een
aan een opdracht en het zoeken van samen-
beste leerresultaten een leerling eigen leer-
viertal interventies, waarbij de leerlingen zelf
werking bij medeleerlingen bij het uitvoeren
doelen moet stellen en zelf een plan moet
konden kiezen uit verschillende activiteiten
van een taak. Daarnaast hebben ze tijdens de
opstellen om deze doelen te behalen.
die de leerkracht had klaargelegd om te
interventies leren werken met antwoorden-
‘Maar kunnen leerlingen dat wel?’ is dan een
werken aan een voorafgesteld rekendoel.
boekjes en nakijkvellen.
vraag die bij veel leerkrachten en ouders/
Binnen de interventies stonden verschil-
Voor leerlingen die op een bepaald gebied
verzorgers rijst. Om dat te onderzoeken
lende executieve functies centraal, die samen
uitvallen, wordt er door de leerkracht een
hebben leerlingen van groep 7 een periode
zorgden voor een mogelijke ontwikkeling
handelingsplan gemaakt, waarin wordt
van vier weken gewerkt aan een eigen
van zelfsturing. Zo moesten de leerlingen
beschreven hoe er gewerkt gaat worden
handelingsplan op het gebied van rekenen.
onder andere zelf keuzes maken, prioriteiten
om het niveau van de leerling te verbete-
stellen, de aandacht richten en reflecteren.
ren. Toch heeft dit niet altijd het gewenste
Om te kunnen meten wat de meerwaarde
resultaat. Marlous Buitenhuis liep hier in haar
Onderzoek gg Fase 1: Oriëntatie
De leerlingen bekijken een van te voren afgenomen toets en beantwoorden oriënterende vragen.
gg Fase 2: Plannen
De leerling formuleert een doel en maakt hierbij een planning waarin er beschreven wordt welke activiteiten er ondernomen worden en wanneer die activiteiten plaatsvinden.
gg Fase 3: Uitvoeren
De leerling voert de geplande opdrachten uit en kijkt deze na.
gg Fase 4: Evalueren
Tijdens de wekelijkse evaluatie wordt er met de medeleerlingen en de leerkracht een gesprek gevoerd over het verloop van het plan en het eventueel bijstellen van het plan. Tijdens de eindevaluatie wordt een eindtoets gemaakt en wordt er gekeken of het doel behaald is.
Resultaten: Het belangrijkste wat uit dit onderzoek naar voren is gekomen is, dat (bovenbouw)leerlingen planmatig zelfgestuurd kunnen leren en het erg prettig vinden om het vertrouwen te krijgen om zelf mee te mogen denken en beslissen. De autonomie en daarmee de motivatie van de leerlingen stijgt. De rol van de leerkracht is hiermee veranderd in die van een coach, die niet langer de handelingsplannen schrijft, maar die de leerlingen ondersteunt en begeleidt waar dit nodig is.
11
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 11
06-11-14 13:16
WWW.STICHTINGPROO.NL
Oosteinde 17
Fotografie: Berend Redder en eigen foto’s van de scholen
3842 DR Harderwijk
Copyright © 2014 Stichting Proo
0341 - 466 370
SAMEN MAKEN WIJ ONDERWIJS DE MOEITE WAARD!
S P O T L I G H T KLEIN SCHOVENHORST IN PUT TEN
O
M
M
Eindredactie: Hillie Keijser, bestuurskantoor
DE TOEK T
COLOFON
ST
Dylan Disselen (groep 8)
V O R
“Klein Schovenhorst is een leuke school! Ik heb veel vrienden en we doen leuke dingen. Ik vind rekenen het allerleukst. Ik ben daar ook heel goed in. Engels doen we op de Touch screen. We doen leuke dingen met de klas en soms met de hele school. Vorige week
voorlezen aan de kleuters. Dat was gezellig en de kleuters vonden het ook heel leuk. Het is een kleine school, ik ken alle kinderen. Maar niet alle namen hoor!”
Wesley Donders (groep 4) “Ik vind buitenspelen het allerleukste. We hebben niet zo’n groot schoolplein, maar we kunnen wel goed spelen. Knutselen vind ik
Volgende ‘KLEUR’
ook heel leuk. We hebben heel mooie herfstdingen gemaakt!
g Gildeschool Epe
Als we gaan zwemmen en gymmen, dan gaan we met de bus,
g De Spreng Heerde
dat is leuk. Ik vind rekenen het moeilijkst, ik moet straks nog
g Noordermerk Noordeinde
even iets afmaken.”
vormgeving & copywriting: communicatiebureau spirion | www.spirion.nl
was de opening van de Kinderboekenweek. We mochten daarna
Amy Verhoev (groep 2) en Mitzi van den Heuvel (groep 2) “Alles is leuk! Kleuren, knutselen, kleien, in de leeshoek. O, de boekenwinkel is ook leuk! De bouwhoek is niet zo leuk. Maar soms moeten we een toren of zoiets bouwen en dan is het wel leuk.
De juffen zijn heel lief. Soms zijn ze wel streng voor kinderen die niet luisteren. Ik kan ook praten met kinderen die geen Nederlands kunnen, dan praat ik gewoon heel zachtjes…”
12
Nieuwsbrief_November2014-CC.indd 12
06-11-14 13:16