ISTORIJA NA TEATAROT
Плакатот во операта “Паљачи
Културно-уметничкиот живот во Штип запо чнал со голем интензитет во првата година по крајот на Првата светска војна, и претставува продолжение на традицијата започната уште од времето на учителите Димитар Павлов, Јосиф Ковачев, Александар Захариев а подоцна и Гоце Делчев и Дамјан Груев. Секоја недела предпла дне во ресторанот „Ослобоѓење“, меѓу Шадрванот и главниот мост на реката Отиња, се органи зирале предавања и како и порано , по преда вањата се развивала слободна дискусија околу темата, будно се следеле вестите за повоените настани во Кралството, развитокот на револу цијата во Русија, се поведувале и политички разговори21. Предавачи биле првите идни шти пски студенти кои организирале и неколку музи чки концерти а биле приредувани и претстави низација, го основал и раководел Музичкото училиште при штипскиот театар. 21 Во политичките разговори најчеста тема меѓу Штипјани биле Вилс оновите 14 точки за самоопределување на народите а поради секојдневното споменување на имињата на Ленин и Троцки, шумарскиот инжинер Страхил Санев – Дурудано го добил прекарот „Ленин“ а аптекарот Васил Вошката за цел век го нарекле „Троцки“. И тој бил истакнат член на првата театарска аматерска група по Првата светска војна.
130
TEATARSKI GLASNIK 2010
на пиесите „Честитам“ од Коста Трифковиќ, потоа „Лажа и паралажа“ и „Белград некогаш и сега“ од Јован Стерија Поповиќ. Пиесите ги режирал професорот Драган Илиќ - Веп. Набргу по концертите на првите штипски студенти, културно уметничкиот живот се збогатува со основањето на „Прво штипско пеачко здружение“ под претседателство на музичкиот ентузијаст Си ниша Јовичиќ родум од Ваљево. Хорот бил мешовит составен од 30 члена. По четири години пеачкото друштво на Драго Комарчиќ од Зајечар и хорот на Синиша Јовичиќ го формирале пеачкото друштво „Јединство“, кое покрај сопствената концертна дејност се вклучило и во оперските изведби на штипскиот Повластен театар во1925-26година. Еден од обновувачите на културно-уметнич киот живот во Штип, д-р Боро Пингов-Пингата, во своите сеќавања пишува: „Од јули до август организиравме три концерта и една театарска престава. Во музичкиот дел на концертите и пиесите, летото 1919 година учествуваме сите што требаше од септември да заминеме на студии: -јас, Тодор Нетков, Димитар Караџа, Бојан Санев Цифунката, Панче Настев, Панче Аџидимитрев, Петре Влашчето, Ристо Поп Ѓорѓичка, Славко Нетков, Илија Ќурчиски и кочанчанецот Петар Поп Јорданов22, кој беше еден од најдобрите артисти на штипскиот теа тар“23. Преставник од нешто помладата генерација штипски студенти, д-р Глигорче Ќурчиски се сеќава: „Како ученици во вишите класови на гимназијата често приредувавме театарски престави под раководство на професорот Дра гослав Илиќ. Ние често изведувавме драмски дела, а во нашата аматерска група сами се приклучуваа и талентирани младинци, занаетчии и трговски помошници, меѓу првите Митко Зај чето. Се сеќавам сум играл во „Лажа и паралажа“, во „Ѓидо“, „Покондирена тиква“ и други драмски творби. Прво ние гимназистите учествувавме во изведбата а откако се оформи штипскиот театар имаше доста голем број на дилетанти од трго вско-занаетчиските младинци, кои членуваа во 22 Петар Поп Јорданов подоцна истакнат адвокат, е постар брат на тра гично загинатиот медицинар Тодор Поп Јорданов. 23 Тодор Маневиќ, Културата и културните дејности во Штип меѓу двете светски војни, необјавен материјал.