AD ZATERDAG 6 JUNI 2009
8 reiswereld reportage
Ecojuweeltjes in het hart van Frankrijk Er zijn van die streken: je weet niet wat je zoekt, maar je vindt er alles. Creuse is zo’n streek. Eco en duurzaamheid krijgen er alle ruimte. Tekst: Alexandra Gossink Foto’s: Alexandra Gossink, Dreamstime
‘H
et is hier zo stil dat het pijn doet aan de oren.’’ De observatie van de vader van de Belgische veeboer Wim Verheyen is veelzeggend over Creuse. De streek vormt samen met de departementen Corrèze en Haute-Vienne de regio Limousin. Volgens Verheyen ‘de groene long van Frankrijk’. In een van de dunst bevolkte gebieden van het land valt op het eerste gezicht weinig te beleven. Eindeloze bossen, velden en piepkleine dorpjes waar de moderne tijd niet veel vat op heeft gekregen. Dat is meteen ook het sterkste punt. ,,Dit is het gebied voor de rustzoeker, de buitensporter en de natuurliefhebber,’’ vertelt Agnes Florentin van de VVV van het stadje Aubusson. Maar wie onder de idyllische laag van rust, natuur en – laten we het maar bij de naam noemen – saaiheid zoekt, zal ontdekken dat er sprankelende juweeltjes te vinden zijn. Duurzame en ecologisch verantwoorde juwelen zelfs. Neem het unieke veebedrijf van de Vlaming Verheyen, in Bourganeuf. Met zijn vrouw Florence en
Crozant HAUTEVIENNE
Fursac Bourganeuf
Limoges
CREUSE
Aubusson
FRANKRIJK Parijs
CORRÈZE
æ © 2009 | ST
zakenpartner David runt hij een élevage de bison, een bizonhouderij. Op 50 van de in de totaal 70 hectare grond loopt een kudde van ongeveer vijftig bizons. Een hectare per bizon dus, dat is nog eens scharrelen. Waarom kiest iemand bizons in het gebied dat vooral bekend staat om het bruine Limousin-rund? ,,Wij wilden niet nog meer koeien voegen bij de 400.000 die hier al rondlopen. De bizon is een bijzonder dier. Hij wordt niet voor niets vaak als logo voor Amerikaanse bedrijven gebruikt. Hij staat symbool voor kracht. Bovendien is het beest
niet geëvolueerd, het is een oerdier, loopt harder dan paarden en is, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, niet agressief.’’ Per jaar worden vijf bizons geslacht. Dat lijkt weinig maar één bizon levert dik 200 kilo vlees op. De bizon die geslacht gaat worden, is meestal een ouder mannetje dat de dominantiestrijd dreigt te verliezen van een andere stier. ,,Anders zou hij alsnog aan zijn verwondingen sterven,’’ vertelt boerin Florence. ,,Alles van de bizon wordt gebruikt. Van de beenderen worden traditionele indiaanse werktuigen gemaakt. Die worden, evenals het vlees en de vacht, weer verkocht aan liefhebbers.’’ De bedrijfsvoering is zoveel mogelijk in balans met de omgeving en de natuur. ,,Wij ruilen zelfs de mest voor groenten met biologische telers in de buurt. We gebruiken geen pesticiden of onnatuurlijke toevoegingen in voer en grond.’’ In de zomer leiden Wim en Florence te paard, per treintje of fourwheeldrive met enthousiasme toeristen rond over hun land. Even enthousiast en verbonden met de natuur is meubelmaker en kunstenaar Lucien Cassat. Op zijn
land van 5 hectare nabij het gehucht Fursac heeft hij zijn eigen universum gecreëerd. Dat bestaat uit een aantal unieke boomhutten verspreid over het landgoed, ‘les folies d’Amédée’, en een groot atelier, ‘Lou Fagotin’, waar hij met een partner meubels maakt van kastanjehout. Hij leerde het kastanjehout meer dan twintig jaar geleden te bewerken van gepensioneerde meubelmakers. Met hen dreigde het ambacht te verdwijnen. Waren kastanjehouten tafels en stoelen vroeger de goedkope huisraad van armlastigen en zigeuners, tegen-
woordig staan designers, architecten, hotels en musea op de stoep voor de unieke meubels. In Disneyland Parijs zijn bankjes van Cassat te vinden, Philippe Starck wist hem te strikken voor zijn ontwerpen en Club Med Bora Bora deed bestellingen voor het restaurant. De hutten zijn een uiting van wat hij zijn ultieme jongensdroom noemt: slapen onder de sterren in een boomhut. Verscholen tussen bomen en langs de rivier de Moulins hangen, liggen en staan onder meer een reuzencocon, -appel en noot gemaakt van natuurlijke ma-
Beetje vreemd: Lucien Cassat (midden) maakt meubels van kastanjehout. In Fursac, niet ver van Aubusson (rechts), heeft hij zijn eigen universum gecreëerd met boomhutten (links).
ZATERDAG 6 JUNI 2009 AD
reportage reiswereld 9 de overnachting Op zoek naar een goed logeeradres in eigen land of net over de grens? AD Reiswereld helpt.
Marken helemaal voor jezelf Het verblijf Als de avond valt en de laatste veerboot naar Volendam is vertrokken, ben je een gelukkige toerist want dan heb je Marken voor jezelf. Waren het haventje en de smalle straatjes op het ‘eiland’ de hele dag vergeven van mensen uit alle uithoeken van de wereld, ’s avonds krijgt het rustieke dorp met z’n kleurige houten huizen z’n authentieke charme terug. De patatlucht is opgetrokken, er is weer plek op de terrasjes. Gasten van het enige hotel van Marken kunnen er de tijd voor nemen; ze hoeven immers nergens meer heen. Het restaurant van het hotel zelf is een ontmoetingsplaats voor inwoners van het dorp. Niet zo gek, want het is erg gezellig: een beetje een bruin café, maar met een touch klassiek én modern en een flinke scheut lokale vissershistorie.
terialen als hout, stro, leer en wol waarin je de nacht kunt doorbrengen. De bouwsels bieden weinig comfort, maar je bent wel één met de natuur. De Limousin heeft een sterke aantrekkingskracht op eigenzinnige en gepassioneerde natuurliefhebbers. Botanisten Nell en Philippe Wanty troffen bijna twintig jaar geleden bij het dorpje Crozant een vallei met velden die overwoekerd werden door struiken en omgevallen bomen. Stukje bij beetje werd er geruimd, geploegd, gezaaid en land bijgekocht. Ze plantten er bijzondere bomen afkomstig uit de VS, Europa, China, Korea en Chili. Sinds 2005 kan het publiek meegenieten van dit Arboretum de la Sédelle met meer dan vierhonderd soorten bomen, waaronder alleen al honderd variaties van de esdoorn. Het glooiend verlopende landgoed volgt een ondergrondse rivier. Tijdens een rondgang door de prachtige tuinen dringt een zoetige geur binnen. ,,Dat is afkomstig van de caramelboom die zijn bladeren verliest,’’ vertelt de van oorsprong Zuid-Afrikaanse Nell. ,,Fransen vonden het eerst maar raar om entree te moeten betalen voor een stuk natuur in hun eigen land. Nu komen ze hier graag om wat uren rond te dwalen.’’ ■
Uniek: Middenin het gebied van de bruine Limousin-runderen runt een Belgische veehouder een bizonhouderij met vijftig bizons.
uit & thuis ■ ERHEEN Zelf ronddwalen in de Limousin? De beste tijd is het voorjaar, de zomer en het najaar. De afstand vanaf Utrecht is 870 kilometer. ■ OVERNACHTEN Overnachten kan van eenvoudig tot luxe en ludiek. Een nacht in een boomhut of houten chalet, inclusief ontbijt, kan vanaf €40. www.loufagotin.com Comfortabeler en toch dicht bij de natuur is slapen in een yourte (nomadentent) of woonwagen. Van de eigenaren Philippe en Niky Meynié krijg je er een ezeltje bij om tochtjes mee te maken. www.creuse-vacances.com. Er zijn ook tal van landelijke campings. Let op de volgende labels: Camping Paysan = kamperen bij de boer met veel ruimte per standplaats. Aire Naturelle de Camping = natuurcamping, oftewel kamperen middenin de natuur met eenvoudige voorzieningen. Camping Pré Vert = landelijk kamperen.
Faciliteiten Soms is het helemaal niet zo erg dat de voegen in de douche niet wit meer zijn, er een lampje niet werkt, het te warm is op de kamer en de stemmen van uitgaanspubliek ’s nachts weerkaatsen door het smalle straatje. Dit is zo’n hotel waar het gaat zoals het gaat en dat voelt goed. Een lobbige hond ligt in z’n mand bij de ingang, uit de keuken komt een sterke rozemarijngeur. ,,Het zijn de aardappeltjes,’’ meldt het hartelijke meisje achter de grote bar. De zeven ruime hotelkamers zijn ingericht met brocante meubels, behalve de tv aan de wand. Geen minibar, geen wellness, geen roomservice. Wel kamers met een verbindingsdeur
en een suite. Een aantal kamers heeft zicht op de ‘Zuiderzee’. In de lobby van het hotel liggen mp3-spelers klaar. Je kunt ze gratis lenen voor een wandeling over Marken terwijl streekbewoner Peter Faber verhalen en gedichten in je oor fluistert. Plus Het restaurant, bestierd door de mannelijke helft van het eigenaarsechtpaar, heeft een dagelijks wisselende kaart met verse producten van de markt. Min In een aantal kamers is de badkamer – met douche, toilet en wastafeltje – wel erg klein. Er is geen lift, maar dat hoort eigenlijk ook niet in dit pand. Prijs Tweepersoonskamers vanaf €95, exclusief ontbijt van €12,50 pp. Fietshuur €11 pd. —Florien van Rees
Hof van Marken Buurt II nr. 15, Marken, 0299 601300 www.hofvanmarken.nl
Clef Verte = label voor toeristische onderkomens (waaronder campings) die met respect voor natuur en omgeving te werk gaan. Informatie en brochures over campings en plaatsen staan op www.tourisme-creuse.com ■ ACTIEF Een tocht te paard of langs de bizons kan het hele jaar op afspraak en in alle schoolvakanties. www.bison-nature.com Het Arboretum de la Sédelle is geopend van 1 april tot 31 oktober. www.arbosedelle.free.fr September is de beste maand om eetbare paddestoelen te vinden. Elke apotheek heeft een lijst met foto’s. Bij twijfel kun je ze daar ook de soort laten vaststellen. Er zijn volop aanbieders van fiets-, wandel- en kanotochten en mogelijkheid tot verhuur van materiaal. ■ MEER INFORMATIE Vooraf oriënteren kan op www.tourismelimousin.com en www.franceguide.com
10826934
MEER HOTELS? AD.NL/REISWERELD