Santigrat Dergisi Sayı:1 by SANTİGRAT DAIKIN TÜRKİYE YAYINIDIR / PUBLISHED BY DAIKIN TURKEY

‹Ç‹NDEK‹LER

SANT‹GRAT/01 AIRFEL ÇALIﬁANLARININ KURDU⁄U AIRFEL AKADEM‹, KURUM KÜLTÜRÜNE KATKIDA BULUNUYOR. AKADEM‹’DE SOSYAL SORUMLULUK PROJELER‹N‹N YANI SIRA SPORDAN SANATA B‹RÇOK KONUDA ÇALIﬁMALAR YAPILIYOR... 32

ABDULKAD‹R KONUKO⁄LU, BÜTÜN

DO⁄AYLA SUYUN MUHTEﬁEM

TÜRK‹YE’N‹N YAKINDAN TANIDI⁄I B‹R

BULUﬁMASI... PL‹TV‹CE GÖLLER‹

‹S‹M. YÖNET‹M KURULU BAﬁKANI

HIRVAT‹STAN’IN BAﬁKENT‹

OLDU⁄U SANKO HOLD‹NG’‹N

ZAGREB YAKINLARINDA B‹R

BUGÜNLERE NASIL GELD‹⁄‹N‹,

DO⁄A HAR‹KASI. BÖLGE

ÇALIﬁMA AZM‹N‹ VE SONRAK‹

UNESCO’NUN DÜNYA DO⁄AL

NES‹LLERE Ö⁄ÜTLER‹N‹

M‹RASI L‹STES‹NDE YER ALIYOR...

SANT‹GRAT’LA PAYLAﬁTI.

SANT‹GRAT Kas›m - Aral›k 2007 Say›: 01 Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi. Ad›na ‹mtiyaz Sahibi: Hasan Önder Yönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utma Sistemleri San.Tic.A.fi Hürriyet Mahallesi E-5 Yanyol Üzeri No: 57 Kartal / ‹stanbul 0 216 453 27 00 santigrat@airfel.com Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl› Kreatif Direktör: Belma Kuyucu Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer Editör (‹çerik): Mesut Y›lmaz Çeviri: Erman Yaz›c›, Mesut Y›lmaz Foto¤raf: Selin Demircio¤lu, fi. Ayhan Tünel Katk›da Bulunanlar: Ercan Uzundurugan, Ya¤mur Çetin Bask›: Özgün Ofset Tel: (90) 212 280 00 09 © Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r. Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›, makale, foto¤raf, çizgiroman ve illustrasyonlar›n sorumluluklar› sahiplerine ait olup, copyright haklar› Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’ye aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’den yaz›l› ön izin almaks›z›n hangi ortamda olursa olsun ço¤alt›lmas›, bas›lmas›, referans gösterilmesi ve yay›mlanmas› yasakt›r.

‹lk say›... Küresel ›s›nman›n çok s›k konufluldu¤u bu günlerde, üzerinde yaflad›¤›m›z güzel mavi gezegeni korumak, gelecek nesillere daha iyi bir çevre b›rakmak ve bu bilince bizden de ufak bir katk› olmas›n› hedeflerimiz aras›na alarak Santigrat Dergisi’ni oluflturmaya karar verdik. ‹nsan c›v›l c›v›l, sosyal bir varl›k. Günümüz ifl yaflam› ve hayat temposu, çevremiz kadar iç dünyam›zda da etkisini hissettiriyor. Gülümse-

TARAXACUM OFFICINALE (KARAH‹ND‹BA;ANADOLU'DA ACI GÜNEK, ASLAN D‹ﬁ‹ VEYA RAD‹KA DA DEN‹L‹YOR)

yen, karfl›l›kl› selamlaflan insanlar›n say›s›n›n azalmas›n› küresel ›s›nman›n etkisi diyerek bir ç›rp›da geçifltiremeyiz. fiirketimiz bünyesinde kurdu¤umuz Airfel Akademi ile amac›m›z, bütün çal›flanlar›m›z›n kiflisel geliflimine fayda sa¤lamak ve çal›flt›¤›m›z ortam› keyifli bir hale getirmekti. Santigrat da arkadafllar›m›z›n gözlerinde gördü¤ümüz bu heyecan›n

16 BUGÜN SADECE RESTORASYONLARDA ADINI DUYDU⁄UMUZ KALEM‹ﬁ‹, VAKT‹YLE OSMANLI EL

bir sonucu olarak do¤mufl oldu. ‹lk say›m›z› haz›rlarken özveriyle çal›flan tüm Airfel Akademi üyelerinin bundan sonraki say›larda daha yo¤un olarak katk›da bulunaca¤›n› düflünüyorum.

SANATLARI ‹Ç‹NDE EN GÖZDE OLANIYDI.

22 BEfi‹KTAfi’TA ‹NfiAATI DEVAM EDEN FOUR SEASONS BOSPHORUS’UN TÜM HAVALANDIRMA VE ‹KL‹MLEND‹RME S‹STEMLER‹ AIRFEL ÜRÜNLER‹NDEN SEÇ‹LD‹.

28 T‹YATRONUN BOL ÖDÜLLÜ SANATÇISI SUMRU YAVRUCUK

Airfel olarak çal›flmalar›m›z tüm h›z›yla sürüyor. Adapazar› Hendek’te kurdu¤umuz Split Klima, Kombi ve Panel Radyatör tesislerimizle rakiplerimizin dahi be¤enisini kazanmak bizleri oldukça sevindirdi. Yüksek çevre bilinciyle ileri teknoljinin bir arada olabilece¤ini göstermifl olduk. Çevre dostu tesislerimizden ç›kan ürünleri yine markam›z AIRFEL ile sizlerle buluflturuyoruz. Is›tma – So¤utma sektöründeki en ge-

BÜTÜN ENERJ‹S‹YLE BU SEZON DA SEY‹RC‹LER‹YLE

niﬂ ürün gam›na sahip olmam›z, sektöre katt›¤›m›z iv-

BULUﬁUYOR. YEN‹ B‹R D‹Z‹DE OYNUYOR, T‹YATRO

me ve bize ulaﬂan geri bildirimlerin hep teﬂvik edici

DERSLER‹ VER‹YOR VE ÇA⁄AN IRMAK’LA ÇEKECE⁄‹

olmas› ülkemiz sanayisinin geliﬂimi için daha çok

S‹NEMA F‹LM‹NE HAZIRLANIYOR.

çal›ﬂaca¤›m›z›n iﬂaretleri.

38 ‹NSAN TANIMAK ‹Ç‹N ESK‹-YEN‹ B‹R METOD: ENNEAGRAM...

Dergimizde yaﬂam kültürü, teknoloji, gezi ve keyifle okuyaca¤›n›z daha birçok yaz› bulacaks›n›z. Ülkemizin seçkin sanayicilerinden Abdulkadir Konuko¤lu

ve de¤erli tiyatro oyuncular›ndan Sumru Yavrucuk

YÖNET‹C‹LER NELER‹ YANLIﬁ ALGILIYOR. ‹ﬁ

ile sizin için yapt›¤›m›z söyleﬂiler de bu say›m›zda

DÜNYASINDA BAﬁARIYI ENGELEYEN TUTUMLAR...

yer al›yor.

Santigrat Dergimizin bu ilk say›s› bizim için tatl› ve

MAYA UYGARLI⁄ININ TEMEL‹N‹ OLUﬁTURDU⁄U MEKS‹KA,

heyecanl› bir s›nav mahiyetinde oldu. Keyifle okuya-

‹SPANYOL ‹ST‹LASIYLA AVRUPA ‹LE TANIﬁTI. DÜNYADA

ca¤›n›z› ümit ediyor, sayfalar›m›z›n sizlere de aç›k ol-

HIZLA YAYILAN MEKS‹KA MUTFA⁄I GEÇM‹ﬁLE BUGÜNÜN

du¤unu belirtmek istiyorum.

B‹R KARIﬁIMI. ‹Ç‹NDE MAYALAR, ‹SPANYOLLAR, AZTEKLER, MODERN ÇA⁄, GLOBAL DÜNYA HERﬁEY MEVCUT.

Ocak ay›nda ç›kacak 2. say›m›z ve sonras›nda her 3 ayda bir görüﬂmek üzere.

60 AIRFEL, SATIﬁ SONRASI H‹ZMETLER KONUSUNDA SEKTÖRÜNE ÖNCÜLÜK ED‹YOR. YAYGIN B‹R SERV‹S A⁄I OLUﬁTURAN F‹RMA, ELEMANLARINA DÜZENL‹ OLARAK E⁄‹T‹MLER VER‹YOR.

En derin muhabbetlerimle... Hasan ÖNDER

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Laptop’lar yenili¤e doymuyor

Lazer tufllarla yazmak keyifli olabilir mi? ufl tak›mlar› yerlerini dokunmatik ekranlara b›rak›yor. Özel bir yüzeye ihtiyaç duyulmaks›z›n, her yere kolayca tafl›nabilen, cebe s›¤abilen özel ekipman›yla bluetooth lazer sanal klavye yeni nesil teknolojilerin nereye gitti¤ine dair bir fikir verebilir. Düz bir zemine yans›t›lan

tufl tak›m›, istenilen anda klavyeyi kullanmaya olanak sa¤l›yor. PDA, Microsoft 2000/XP ve cep telefonlar›yla uyumlu çal›flan cihaz, dokunmatik tufllar›yla tüm klavye özelliklerini içeriyor. Bakal›m bu sanal klavyeye al›flmak ne kadar zaman›m›z› alacak?

Microsoft'un gelifltirdi¤i SideShow teknolojisini entegre eden ilk dizüstü bilgisayar olan ASUS W5Fe’nin 12.1 inç ekran› ve bilgisayar›n üst kapa¤›nda ek bir LCD ekran› bulunuyor. 2.8 inç büyüklü¤ünde renkli ekran› olan d›fltaki bu küçük sistem, içteki ana sistemle senkronize edilmifl durumda oldu¤undan, e-posta, takvim ve randevular›, bilgisayar›n kapa¤›n› açmadan incelemeye olanak sa¤l›yor. Ürün, yüksek çözünürlüklü dönebilen kameras› ile kablosuz video haberleflmesini mümkün k›l›yor.

Yumurtay› ne renk istersiniz? rt›k yeni soru flu: yumurtay› ne renk seversin? Brunel Üniversitesi’nden Ben Harris adl› ö¤rencinin gelifltirdi¤i yeni metod, dakika tutma zahmetinize son verecek nitelikte. Yumurtay› istenilen k›vamda piflirmeyi sa¤layan yeni yöntem flöyle iflliyor. Is›ya duyarl›, görünmez mürekkep damgal› yumurta, kaynama bafllad›¤› andan itibaren aktif hale geliyor

A Manavlar için kötü haber… Arizona Üniversitesi, Tar›m ve Bio sistemler Mühendisli¤i’nden Mark Riley ve ekibi meyvelerin olgunlaflma ve çürüme seviyelerini gösteren bir etiket üzerinde çal›fl›yorlar. Arizona eyaletinde “Y›l›n Buluflu” ödülünü kazanan ekibin gelifltirdi¤i bu etiket, manav ve marketden al›nan ürünlerini ne durumda oldu¤unu renk de¤ifliklikleriyle ifade ediyor. Herkesin kolayl›kla anlayaca¤› bu sistem, meyvelerin olgunlaflma veya çürümeleri s›ras›nda oluflan gazlara duyarl› olma mant›¤›na göre çal›fl›yor. Bu ak›ll› nesne elma, armut, kavun, domates gibi birçok meyvenin en tazesini seçmeye ya da vaktinde tüketilmesine olanak sa¤layacak. RediRipe adl› ürünün birkaç y›l içerisinde tamamen uygulamaya konulmas› bekleniyor.

ve yumurtan›n piflme seviyesine göre mürekkep renk almaya bafll›yor. Mesela mürekkep iyice koyulafl›rsa bu yumurtan›n çok piflti¤ine iflaret oluyor. Zaman ayarl› yumurtalar bu sonbahar tüketiciye ulaflmaya bafllad›. PerfEgg yöntemiyle istenilen k›vamda piflirilen yumurtalar, evin annesini flikayetlerden kurtaracak olmas› bak›m›ndan sevindirici.

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹ E¤lenceli küpler, s›n›rlar› zorluyor. Elektronik oyunlar üreten Radica firmas›n›n en ilginç oyunca¤› Cubeworld, sanal bir dünya kuruyor. Her renkteki kübün içine ayr› ifllerle meflgul olan birer çöp adam yerlefltirilmifl. As›l ilginç olan› ise 16 farkl› karakterdeki küpler bir araya getirildi¤inde, küpler aras› geçifl oluyor ve her bir karakter di¤erleriyle etkileflime geçiyor. Böylece küplerden oluflan bir sanal dünya kurulmufl oluyor. 16 insan›n bir araya gelifl simülasyonunu and›ran Cubeworld’ler çok yarat›c› ve e¤lenceli.

Foto¤raf dijital, çerçeve dijital…

Saatin suyunu de¤ifltirmeyi unutmay›n Alternatif enerjilerin gündemde oldu¤u bugünlerde, suyla çal›flan bir saat üretil di desek, çok da flafl›rmazs›n›z herhalde. Vazoyu and›ran tasar›m›yla su enerjili bu saatin çal›flmas› için pil yerine, ayda bir suyunu de¤ifltirmek yeterli oluyor. Çal›fl

ma prensibi asl›nda, ilkokul deneylerini an›msatacak kadar basit. Su, iç mekaniz

ma sayesinde elek

tronlar›na ayr›ﬂt›r›la rak elektrik ak›m› ya rat›yor. Saati daha il ginç k›lan ise vazo olarak kullan›labil

mesi. Su, hem çi çekleri taze tutuyor hem de saate enerji sa¤l›yor. ‹lk bak›ﬂta

mizahç› ‹rfan Sa yar’›n ünlü karakteri Porof. Zihni Sinir’in buluﬂla r›ndan gibi dursa da, yak›n gele

Dijital foto¤rafç›l›¤›n geliﬂmesiyle, foto¤raf çerçevelerinde de yenilikler kendini gösteriyor. Philips,

cekte her masay› süsleyece¤e benziyor.

Dijital Foto¤raf Ekran›’yla, foto¤raflar›n› bilgisayar›nda saklayanlar için kolay ve ﬂ›k bir çözüm öneriyor. Cam ve metal efektine sahip bu çerçeveler, 14x9 cm, 133 ppi çözünürlüklü LCD ekranlar›yla, geleneksel renkli bask› foto¤raflarla ayn› de¤erde kaliteye sahipler. Foto¤raflar, SD, MM, Memory Stick ve Compact Flash bellek kartlar›ndan veya do¤rudan bilgisayar›n USB portu arac›l›¤›yla dijital çerçeveye aktar›labiliyor. Philips’in yaz›l›m› sayesinde, foto¤raflar› tek tek veya bir dia gösterisi ﬂeklinde izleme olana¤› da var.

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Apple, cepte yeni bir ça¤ açt›: iPHONE ARTIK HAYATIMIZDA CEP TELEFONLARI MOB‹L ‹LET‹ﬁ‹M‹N ÇOK ÖTES‹NDE B‹RER MULT‹MEDYA ÜRÜNLER HAL‹NE GEL‹YOR. TANITILDI⁄I GÜNE KADAR HAKKINDA TÜRLÜ SPEKÜLASYONLARIN YAPILDI⁄I APPLE’IN SON ÜRÜNÜ iPHONE BU TÜR C‹HAZLARA ÇA⁄ ATLATIYOR. YAZI: MESUT YILMAZ

pple, son ürünü iPhone’u sat›fla sundu¤unda, Ocak 2007’de tan›t›lmas›ndan bu yana kafalarda oluflan birçok soruya yan›t vermifl oldu. Bu yeni model, telefon ifllevinin yan›nda, web taray›c›, e-posta, kablosuz internet ba¤lant›s› imkanlar›, dokunmatik ekran› ve tasar›m›yla bafll› bafl›na bir fark yaratacak nitelikteydi. iPhone’un performans›, görüntüsü, ifllevselli¤iyle ilgili merak edilenler aylarca konufluldu. ‹nce yap›s›, 135gr a¤›rl›¤› ve avuç içine oturan dizayn›n›n yan›nda, plastik yerine cam bir gövdeye sahip olmas›yla göz dolduran ürün, benzerlerinden farkl› olarak, gövdesinin d›fl›na taflmayan anten tasar›m› ve dokunmatik ekran›yla oldukça ön plana ç›k›yor. 8.9 cm (3.5 inç) dokunmatik ekran›, 320x420 piksel ve 160 ppi çözünürlü¤üyle Apple, foto¤raflardaki kusursuz renkleri, keskin grafik tasar›mlar› ve hareketli anlar› en iyi flekilde yakalamay› sa¤l›yor. ÖZEL YAZILIMI ZAAFLARI ÖNLÜYOR Cihaz›n renkli ikonlar› sayesinde kullan›m› daha da kolay hale gelen menüsü, mail kutusu, web taray›c›, müzik çalar gibi fonksiyonlar aras›nda geçifli pratiklefltiriyor. Dokunmatik ekran üzerindeki takvim, kamera gibi iste¤e göre flekillendirilen k›sa yollar, menüler aras›nda kaybolmadan s›k kullan›lan özellikleri kolayca eriflilebilir hale getiriyor. Dokunmatik ekranlarda s›kça karfl›lafl›lan, yanl›fl tufllama

ya da küçük ikonlar yüzünden birçok ifllemin birden aktif olmas› gibi sorunlar, Apple’›n özel yaz›l›m› sayesinde afl›lm›fl. Tufllar›n yer almad›¤› tasar›mda, istenilen kifli tek bir parmak dokunufluyla aranabiliyor. Elbette konferans görüflmeler de yap›labiliyor. iPhone, her iletiflim kiflisi için 8 telefon numaras›, e-posta adresi, web ve ev adresi, do¤umgünü, ünvan› ve ekstra notlar kaydetmeye olanak sa¤l›yor. ‹stenilen kiflileri, favoriler aras›na kaydetip, h›zl› arama da yap›lmas›n› kolaylaflt›r›yor. HER AN HER YERDE e-POSTA Kablosuz internet ba¤lant› noktalar›nda, iPhone’la internete ba¤lan›labildi¤i gibi Bluetooth sayesinde, di¤er cihazlarla dosya transeri de yap›labiliyor. Tafl›nabilir cihazlardaki en geliflmifl web taray›c›s› olarak kabul edilen Safari’yi kullanan ürün, Google arama motoruyla da entegre edilmifl durumda. Google Map’in de kullan›ld›¤› iPhone, bu sayede bir navigasyon cihaz› haline geldi¤i için harita ve yol bilgilerini verebiliyor. Yahoo, Gmail veya kendi POP3 e-posta hesaplar›yla uyumlu çal›flan mail özelli¤iyle internet iletiflimini çok kolaylaflt›r›yor. Apple, iPhone’a di¤er bir ürünü olan iPod’u da entegre etmifl. 4 ve 8 GB’l›k bellek kapasiteleriyle sat›lan model, ayn› zamanda iPod müzik çalar görevi üstleniyor. 5 saatlik konuflma, internet kullanma, video izleme, 16 saate kadar ç›kan müzik dinleme süresiyle, kullan›c›ya her alanda çok genifl olanaklar sa¤lanm›fl.

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Yang›n robotlar›n kontrolünde

Ifl›nlanmay› baflar›rsak, trafik sorunu biter y›l önce çekilen Uzay Yolu (Star Trek) dizisinde ›fl›nlanman›n ne oldu¤unu afla¤› yukar› ö¤renmifltik. Uzay gemisi içindeki kahramanlar›n, bulunduklar› noktadan her hangi baflka bir noktaya gitmeleri için gemi mühendisinin koordinatlar› girmesi ve birkaç dü¤meye basmas› yetiyordu. Zaman kayb› yaflanmadan istenildi¤i kadar yol al›nabiliyordu. Peki, ›fl›nlanma gerçekten mümkün olabilir mi? Y›llard›r devam eden çal›flmalar, internetin tüm dünyay› sarmas› ve gelifltirmesi bilim adamlar›n› sonuca do¤ru ad›m ad›m yaklaflt›r›yor. ‹nternet altyap›s›n› oluflturan, ›fl›k üzerinde veri tafl›nmas›n› sa¤layan fiber optik kablolar, bir nesnenin baflka bir noktaya tafl›nmas› için en uygun yol olarak görünüyor. Bunu maddenin parçac›klara ayr›flt›r›l›p, ›fl›k h›z›nda fiber optik kablolar üzerinden tafl›nmas› ve farkl› bir yerde yeniden oluflturulmas› olarak düflünebiliriz. Daha önce bilimadamlar› 2 km uzunlu¤unda fiber optik kablolar arac›l›¤›yla ›fl›k parçac›klar›n› 55 m uzakl›ktaki baflka bir laboratuvara ›fl›nlanmay› baflarm›flt›. Birçok bilim adam› bu konuda ayr› ayr› çal›flmalar›na devam ederken, hepsi farkl› yöntemlerle, ›fl›nlanma üzerine fikirler gelifltiriyor. Bir grup bilgisayar bilimleriyle ilgili bilim adam› da, internet a¤› üzerinden, bir insan›n baflka bir noktada 3 boyutlu fiziksel görüntüsünü oluflturmaya çal›fl›yor. E¤er bu araflt›r-

Yaz aylar›nda, kontrol alt›na al›nana kadar hektar larca orman kül oluyor. Yang›na karfl› bafltan önlem al›nmas› konusunda kafa yoran bilim adamlar› bir böcek robot gelifltirdiler. Almanya’daki MagdeburgStendal Araflt›rma Enstitüsü’nün gelifltirdi¤i bu bö

cek-robot, infrared ve bio ›s› alg›lay›c›lar› sayesinde ateﬂin oldu¤u bölgeyi yetkililere haber verecek, böylece yang›na en h›zl› biçimde müdahale edil

mesi sa¤lanacak. OLE ad› verilen böcek robotlar, seramik-fiber z›rhlar› sayesinde 1300° C kadar s›

cakl›¤a dayan›kl›lar ve birbirleriyle haberleﬂerek ta k›m çal›ﬂmas› da yapabiliyorlar.

Dünyan›n en derin tüp geçidi Türkiye’de

ma sonuca ulaflabilirse, web cam’e benzer bir cihazla vücudunuz taranacak ve fiziksel görüntünüz an›nda di¤er bir noktada oluflabilecek. Clayronics ad› verilen bu proje, henüz emekleme aflamas›nda olsa da, istedi¤iniz eve kolayca misafir olabilecek ve kendinizi o ortamda hissedebileceksiniz. Üstelik bunun için sadece internet ba¤lant›n›z veya cep telefonunuzun olmas› yetecek. Araflt›rmalar, dünyan›n en büyük bilgisayar çipi üreticisi ‹ntel’in de deste¤iyle ilerliyor.

Kuzey Kutbu’nda rekor s›caklar az mevsimi s›cakl›k ortamalar›n›n 5° C oldu¤u Kuzey Kutbu’nda, bu yaz s›cakl›k ortalamas›n›n 20°C’ye kadar ç›kt›¤› bildiriliyor. Büyük buz kütleleri de bu s›caklar›n etkisiyle h›zla eriyorlar. 1979-2000 y›llar› aras›ndaki Kuzey Kutbu buzul alan› günümüzde yüzde 40 oranda azalm›ﬂ durum-

Asya ve Avrupa’y› deniz alt›ndan birleﬂti recek olan Marmaray Tüp geçidi, dünya n›n en derin tüp geçidi olma özelli¤ine sa hip. Bo¤az'daki çift yönlü ak›nt›n›n geçti¤i noktaya tüplerin yerleﬂtirilmesi ve yap›m tekni¤i aç›s›ndan da tüm dünyas›n›n ilgisi

ni çeken projede tüp geçit, Bo¤az sular› n›n 60 m alt›nda konumland›r›lacak. Ayr› ca tünellerin depreme karﬂ› güvenli¤inin sa¤lanmas› amac›yla 460 metrelik mesa

fede 2770 noktadan kaz›k çak›l›p beton enjekte edilerek, zemin depreme karﬂ› güvenli hale getiriliyor.

da. Buzullar›n erimesi, dünyada su seviyesinin 2100 y›lana kadar 1-6 m aras›nda yükselmesi anlam›na geliyor. Co¤rafi haritalar›n de¤iflece¤i 21. yüzy›lda, Londra, New York, Viyana, Tokyo gibi flehirlerin sular alt›nda kalaca¤›ndan ve iç bölgelerde büyük kas›rgalar›n oluflaca¤›ndan endifle ediliyor.

KILAVUZ

Yeni al›flkanl›¤›m›z; A’DAN Z’YE KL‹MA KL‹MALAR LÜKS OLMAKTAN ÇIKIP, EVLER‹N, ‹fi YERLER‹N‹N, ARAÇLARIN VAZGEÇ‹LMEZ ‹HT‹YAÇLARI HAL‹NE GELD‹. ANCAK YANLIfi KULLANIM BAfiTA SOLUNUM YOLU HASTALIKLARI OLMAK ÜZERE B‹RÇOK HASTALI⁄A DAVET‹YE ÇIKARIYOR. ‹fiTE KL‹MALAR HAKKINDA B‹RKAÇ NOT…

az s›caklar›yla bafl etmenin en iyi yolunu bulduk: klima. Üstelik k›fl›n ›s›tma da yapabiliyor. Birçok kiflinin hayalindeki gibi; yaz›n so¤utuyor, k›fl›n ›s›t›yor. Tam da arzu edilen bir konfor. Çoktan lüks olmaktan ç›kan klima, iflyerlerinden sonra evlere de girdi. Buna ba¤l› olarak hayat›m›zda yeni bir kelime boy gösterdi: BTU. So¤utma birimini ifade eden bu kelime, klimalar›n gücünün de göstergesi. Günlük dilde, bunun ‘ne kadar yüksek BTU, o kadar iyi so¤utma manas›na’ geldi¤ini de söyleyebiliriz. Klimalar hakk›nda bilinmesi gereken pek çok detay var. ‹flte bunlardan birkaç›. KL‹MA NED‹R? Klima daha rahat ve verimli bir hayat sürmemizi sa¤layan, havay› temizleyen, toz ve partikülleri filtre eden bir araç. Is›tma ve so¤utma özelliklerinin yan›nda teneffüs etti¤imiz havay› kötü koku ve partiküllerden ar›nd›rarak temizleyen klimalar geliflen teknolojiyle mahal s›cakl›¤› ortam›n ›s› ihtiyac›na yak›n de¤erlerde dengeleyebiliyorlar. Oldukça ekonomik ve sessiz hale gelen yeni nesil modellerde ise daha az enerji harcanarak kaliteli hava elde ediliyor. EN DO⁄RU NASIL KULLANILIR? Do¤ru kullan›ld›¤› takdirde klimalar sa¤l›k problemi yaratm›yor. Kapasitesi ve yeri yanl›fl seçilmifl kalitesiz bir klima cihaz› ise sa¤l›¤›m›za zarar verebilir. Klima çarpmalar›n›n nedeni klima rüzgâr›n›n karfl›s›nda bulunmaktan kaynaklan›yor. Bilinçsiz kullan›m özellikle çocuklar›, yafll›lar› ve ast›m hastalar›n› etkiliyor. Klimalarla ilgili olarak en çok yaflanan flikâyetlerden biri de kaslardaki tutulmalar. Bu yak›nmalar› yaflamamak için çal›flan klimalar›n yak›n›nda uzun süre durmamak ve klima ak›m›na direkt maruz kalmamak gerekiyor. Kliman›n neden oldu¤u rahats›zl›klar› önlemenin yolu havay› yavafl yavafl so¤utmaktan geçiyor. Klimay› h›zla çal›flt›r›p s›cak havay› bir anda so¤utmak vücudun dengesini bozuyor. Kliman›n monte edilece¤i yeri do¤ru belirlemek en az klima seçmek

kadar önemli. Çünkü klimay› yanl›fl bir yere monte etmek sa¤l›¤› olumsuz etkileyebiliyor. FAYDALARI NELER? Klimalar›n insan sa¤l›¤a bilinen somut zararlar› yok. Hatta uzmanlar özellikle yafll›lar, kalp, fleker veya ast›m hastal›¤› olanlara klimatize ortamda bulunmalar›n› tavsiye ediyor. Sa¤l›k aç›s›ndan ev ve ifl yerlerinde 23 derece s›cakl›k ve yüzde 50 nem ideal koflullar› oluflturuyor. Bu de¤erleri sa¤layan en ideal cihazlar da klimalar. Yaln›z unutulmamas› gereken bir nokta var; filtresiz klimalar ast›m hastalar› için tehlikeli olabilir. KL‹MA ALIRKEN BUNLARA D‹KKAT Klima al›rken iyi düflünülmeli, kalitesi kan›tlanm›fl ürünler tercih edilmeli. Klima sat›n al›rken kullan›lacak cihaz›n modeli tercihi ve kapasitesi hakk›nda uzman kiflilerin tavsiyelerini dikkate al›n. Klima cihazlar›n›n seçimi kadar montaj yeri ve montaj flekli de çok önemli. Bu nedenle klima, uzman ve tecrübeli bir ekip taraf›ndan monte edilmeli. Is›t›lmas› ve so¤utulmas› düflünülen alan›n ›s› kay›plar›n›n ne kadar oldu¤u, hangi model kliman›n kullan›lmas› gerekti¤i önemli. Elektrik enerjisini konfora dönüfltüren cihazlar olarak da tarif edebilece¤imiz klimalar›n, ›s›tma ve so¤utma kapasiteleri binan›n yap›s›na, iç ve d›fl ortam flartlar› gibi birçok parametreye ba¤l› ve bu kriterlerin mutlaka uzman kifliler taraf›ndan hesaplanmas› gerekiyor. YEN‹ NES‹L KL‹MALAR Teknoloji ilerledikçe klimalar da her geçen gün yenileniyor. Ak›ll› teknolojiler klimalar›n yüksek performansla enerji tasarruf ederek çal›flmas›n› sa¤l›yor. Yeni nesil klimalar küçük olduklar› için yer kaplam›yorlar, öylesine sessizler ki odada klima çal›flt›¤›n› fark etmiyorsunuz.

GELENEKSEL

Yitip giden sanatlar: KALEM‹fi‹ BUGÜN SADECE RESTORASYONLARDA ADINI DUYDU⁄UMUZ KALEM‹fi‹, VAKT‹YLE OSMANLI EL SANATLARI ‹Ç‹NDE EN GÖZDE OLANIYDI. SARAYLAR, CAM‹LER HATTA EVLER HEM ZERAFET‹N HEM DE EKONOM‹K GÜCÜN GÖSTERGES‹ OLARAK TÜRLÜ DESENLERLE BEZEN‹RD‹. GÜNÜMÜZDE ‹SE BU SANATI SÜRDÜREB‹LEN ÜÇ-BEfi USTA YEN‹ YAPILAN CAM‹LER‹ DESENL‹YOR. YAZI: ES‹N BOZYEL

FOTO⁄RAFLAR: SEL‹N DEM‹RC‹O⁄LU

eleneksel el sanatlar›m›zdan birisi daha, yeterince ilgi görmedi¤i için kaybolup gitmek üzere. Literatürdeki ad›yla “kalemkari”, mimarimizin en güzel süsleme sanatlar›ndand› bir zamanlar. Dini amaçl› yap›lar, zenginli¤e göre de konutlar binbir emekle süslenirdi kalemiflleriyle. ‹ç mimaride yap›lar›n duvar, tavan ve kubbeleri üzerine boya ve f›rçayla yap›lan nak›fllar, “kalemifli” olarak adland›r›l›yor. Kalemifli, ayn› zamanda alt›n, gümüfl, pirinç, bak›r gibi madeni eflya yüzeyine “çelik kalem”le desen ve flekiller ince kanallar halinde oyulmas› ile yap›lan süsleme sanat›n›n da ad›. Bu, insan›n do¤as›nda olan, yaflad›¤› yeri güzellefltirme çabalar›n›n bir uzant›s› elbette. Süsleme mant›¤›, güzellik, incelik ve zerafeti temsil ediyor. Kalemifli de insan›n güzelliklere olan zaaf›n› bir örne¤ini oluflturuyor. Zaman içinde usluplafl›lm›fl, kullan›lan mekana göre desenler farkl›laflm›fl. Eskiden hem dinsel amaçl› yap›larda hem de sivil mimaride kullan›lan bu süsleme sanat› günümüzde ya restorasyon amaçl› ya da yeni yap›lan camilerde kullan›l›yor sadece. 14 ve 15 yüzy›lda tezhip ve cilt sanat›na uygun olarak geliflen bu sanat bir sonraki yüzy›lda çini ve dokuma sanatlar›yla biçimlenmifl. 16. yüzy›l Osmanl›’n›n refah düzeyinin en üst düzeye ç›kt›¤› dönem. Bu sanat ad›na da bir flans olmufl, geleneksel sanatlar en üst düzeyde baflar› kazanacak duruma gelmifl. Kalemifli de bundan nasibini alm›fl. USTALAR ‹MZA ATMAZDI O dönemlerde yap›lan eserlerde imza bulmak pek fazla mümkün de¤il. Dönemin terbiyesinden midir, yoksa yap›lan iflin isimden daha çok öne ç›kt›¤›ndan m›d›r bilinmez, imza bulunmuyor. Zaten ustalar da sadece bir konu üzerinde uzmanlaflm›yorlar. Nakkaflhanedekiler, bütün süsle-

me sanatlar›na hakim ustal›kta: tezhip, minyatür, kalemifli... Nakkafl›n geleneksel Türk el sanatlar›n›n hepsini bilen, yeni tasar›m yapabilen kapsiteye sahip olmas› gerekiyor ki eserler baflar›l› olsun. Ancak çal›flma yap›lan yerlerde tutulan harcama defterleri bize bilgi verebiliyor. Kim hangi camide çal›flt›, ne kadar harcand› gibi kay›tlar›n tutuldu¤u bu defterler hala korunuyorsa, isimlere ulaflmak mümkün oluyor; o da belki. Nakkaflhanede usta ç›rak iliflkisi var. Usta “sen art›k oldun” deyinceye kadar ç›raktan ses ç›km›yor. Zaten ustas› ona el verene kadar da terbiyesi kendi bafl›na ifl yapmas›na müsaade etmiyor. Böyle bir gelenek ve gönül gözüyle y›llar boyu kalemiflleri süslüyor mekanlar›. Nemden, hava flartlar›ndan ve badanadan etkilendi¤i için günümüze kadar gelen örnekler çok s›n›rl›. Osmanl›lardan kalan en eski örnek ise ‹znik K›rkk›zlar Türbesi penceresinde bordür olarak kullan›lan çiçek ve k›vr›kdallarla oluflturulmufl bir desen. Di¤er önemli eserlerin adresleri ise Bursa Yeflil Camii, Bursa ve Edirne’deki Muradiye Camileri, Edirne Üç fierefeli Cami, ‹stanbul Davut Pafla Camii ve Rum Mehmet Camii. VAZGEÇ‹LMEZ RENK: KOBALT MAV‹S‹ Kalemiflinde en çok kullan›lan desen, ortada madalyon biçimli bir göbekle bafllayan kubbe süslemesidir. Eteklere do¤ru zengin çiçek motifleriyle iner. Sülüsler yaz› teknikleri bunu süsler. Her taraf karanfil, lale desenleriyle bezenir. Daha küçük kubbelerde veya yar›m kubbelerde bu desen tekrar eder. En çok kobalt mavisi, turkuaz, mercan k›rm›z›s› ve yeflil kullan›l›r desenlerde. Kobalt mavisi ve tonlar› vazgeçilmez bir renktir kalemiflinin. Hatta bütün süsleme sanatlar›n›n en temel rengidir bu. 16. yüzy›lda yerini k›rm›z›ya b›rak›r. Tezhip sanat›nda ise k›rm›z›n›n yerini alt›n varak al›r. Desenler Hatai denilen bitkisel esasl› tarz ile Rumi

denilen kufllar›n kanatlar›ndan, uçufllar›ndan esinlenilerek gelifltirilen, ileri derecede stilize edilmifl iki ana grupta toplan›r. Çal›flman›n yap›laca¤› zemin desenlendikten sonra, bir ele al›nan f›rça, öbür eldeki bir ucu çal›flman›n yap›laca¤› zemine dayanm›fl 80-90 santimlik “baston”dan destek al›narak renkten renge desenden desene geçilir. Restorasyon çok önemli bir sorumluluk. E¤er iyi bir malzeme kullanmaz, desenin rölevesi iyi ç›kar›lmadan uygulamaya geçilirse, yüzlerce y›ldan gelen ve art›k bir örnekleri olmayan eserleri kaybetmek iflten bile olmaz. Bu nedenle iflin ehli olmak, hem mimariyi, hem di¤er süsleme sanatlar›n› iyi bilmek gerekiyor. 500 YILLIK ÖRNEKLER‹ VAR 16. yüzy›lda camilerde çok yo¤un nak›fl yoktur. Bunun iki nedeni var. Birincisi bu mekanlar›n sade olmas› gerekti¤inin düflünülmesi. ‹kincisi de ayd›nlatman kandille yap›l›yor olmas›. Daha do¤rusu kandil islerinin kalemifllerinin bozulmas›na yol açabilece¤i düflüncesi. Daha çok dinsel nitelikli binalarda bazen de evlerde uygulanan kalemifli, özel olarak haz›rlanan boyalarla yap›l›yor. En çok uyguland›¤› bölüm s›va üstü. S›van›n üzerine at›lan kireçten sonra bir ka¤›da haz›rlanan flablon, birbirine çok yak›n delikler aç›larak desen duvar üzerinde deliniyor. Daha sonra özel olarak haz›rlanan kömür tozu ve Arap zamk› kar›fl›m› konulmufl geçirgen bir bez ile üzerinden geçiliyor. Böylece desen duvar üzerinde beliriyor. Desen birbirini takip eden bir tarz izledi¤inden bir parçan›n flablonlanmas› yeterli oluyor. Ayn› flablon gerekti¤i kadar duvar üzerine vuruluyor. Toprak ve kök boyalar›n Arap zamk› ile ezilme-

siyle elde edilen kar›fl›m›n çeflitli ifllemlerden geçirildikten sonra uygulan›yor. Bu çok dayan›kl› malzemenin 500 y›l kalm›fl örnekleri var. Günümüzde ise akrilik tutkall› bir boya kullan›larak yap›l›yor. ‹yi korunursa 100 y›la yaklaflan bir ömrü olabiliyor.

BAﬁARI ÖYKÜSÜ

Abdulkadir Konuko¤lu: “BEN‹M ‹Ç‹N EN GÜZEL SES MAK‹NE SES‹D‹R” ABDULKAD‹R KONUKO⁄LU, BÜTÜN TÜRK‹YE’N‹N YAKINDAN TANIDI⁄I B‹R ‹S‹M. YÖNET‹M KURULU BAfiKANI OLDU⁄U SANKO HOLD‹NG, TÜRK‹YE’N‹N HER TARAFINA YAYILMIfi TEKST‹L, AMBALAJ, ‹NfiAAT, ‹fi MAK‹NELER‹, ENERJ‹, SA⁄LIK, E⁄‹T‹M, ISITMA-SO⁄UTMA, BEYAZ EfiYA, B‹LG‹ ‹LET‹fi‹M, F‹NANS VE GIDA SEKTÖRLER‹NDEK‹ YATIRIMLARIYLA ÜLKE EKONOM‹S‹NE BÜYÜK GÜÇ VER‹YOR. HAZIRLAYAN: fiULE fiENTARLI

anko Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Abdulkadir Konuko¤lu, ifl dünyas›n›n duayenlerinden. Aile büyüklerinin kurdu¤u flirkette neredeyse çocuk yafltan beri çal›flmaya bafllayan Konuko¤lu, 17 yafl›na ulaflt›¤›nda kentte ad› san› bilinen bir usta konumuna gelmifl. Ç›rakl›ktan bafllad›¤› aile flirketinde üretimin her kademesinde çal›flarak, ifl tecrübesini gelifltirmifl. Baba, Sani Konuko¤lu’nun “‹flin hilesi dürüstlüktür” ilkesini benimseyen Abdulkadir Konuko¤lu, henüz 26 yafl›ndayken Sanko ‹flletmeleri Genel Müdürlü¤ü görevini üstlenerek yönetim kademesindeki yerini alm›fl. Renkli anlat›m›yla nakletti¤i an›lar›n›n hepsi birer ders niteli¤inde. “En güzel ses makine sesi” sözleriyle üretimin önemini vurgulayan Abdulkadir Konuko¤lu, ifl hayat›ndaki baflar›s›n›n s›rlar›n›, ailesinden ald›¤› ifl terbiyesini ve sonraki kuflaklara nas›l bir miras b›rakaca¤›n› dergimiz Santigrat’a anlatt›. ‹fl hayat›n›za nas›l bafllad›n›z? ‹flletmeye girdi¤imde s›f›rdan bafllad›m. Hatta fabrikaya girdi¤im ilk y›llarda afla¤› yukar› 6 ay kadar atölyede yerleri süpürttüler bana. Hiçbir zaman için patronun o¤lu gibi davran›lmad›. Normal bir ç›rakm›fl›m gibi davrand›lar. Babam, beni ustama teslim ederken “eti senin kemi¤i benim. O¤lum oldu¤u için özel bir muamele yapma” demiflti. Oraya girdikten sonra da hakikaten bana bu biçimde davran›ld› bana. Ben ancak Genel Müdür olduktan sonra patron oldu¤umu hissettim. Bu da 14 y›ll›k bir süreci kaps›yor. Bu süre zarf›nda fiilen fabrikan›n her taraf›nda çal›flt›m. Kademe kademe yükseldim. Hatta ben yerleri temizlerken zaman zaman ustam gelir, bir tekmeyle çöpleri doldurdu¤um kovay› devirir, içindekileri yerlere saçard›. Ben de sil bafltan tekrar temizlerdim. Oradaki maksat benim burnumu k›rmak, emire itaat etmeyi ö¤retmekti. Tabii bunu

arada bir yapard›. Bazen gelir, elini tornaya flöyle bir sürer, e¤er eline ya¤ bulaflm›flsa “bu ne böyle” diyerek boynumun köküne bir tane vururdu. Bu flekilde kaç sefer tokat yedim. Ama Allah raz› olsun, Allah gani gani rahmet eylesin; biz böylelikle bir fleyler ö¤rendik, bu noktaya böyle geldik. Ondan sonra da zaten usta yard›mc›l›¤›na, ustal›¤a, ustabafl›l›¤a, fabrika iflletme müdür yard›mc›l›¤›na, asker dönüflü de fabrika müdürlü¤üne geldim. Sonraki 2 y›l genel müdür yard›mc›l›¤›, sonra da genel müdür oldum. 1994 y›l›nda babam Sani Konuko¤lu vefat edince Holding’in bafl›na geçtim. Patron oldu¤unuzu ancak o zaman m› hissettiniz? Hay›r, 1978 y›l›nda patron oldu¤umu hissetmeye bafllam›flt›m ama beni kimse tan›mazd›. Çünkü para-banka ifllerine kar›flmaz, pek ortalarda görünmezdim. Benim en büyük derdim, iflletme güzel gitsin, imalat fazla ç›ks›n, ifl yürüsündü. Mal sat›lm›fl sat›lmam›fl, paras› ödenmifl ödenmemifl beni ilgilendirmiyordu. Kendimi tamamen üretime odaklam›flt›m. Fabrikada ar›za oldu¤u zaman telefon açarlar, beni evimden ça¤›r›rlard›. Gecenin hangi saatinde olursa olsun, gider, ar›zay› tamir ederdim. Eskiden Gaziantep’in çok güzel gazinolar› vard›. Türkiye’nin belli bafll› sanatç›lar› Gaziantep’ten yetiflmedir; biz onlar› dinlemeye giderdik. Oraya e¤lenmeye gitsek dahi, ar›za oldu¤unu haber verdiklerinde hemen oradan kalkar, ar›zay› tamire giderdim. Yani ben e¤leniyorum, flark› dinliyorum, arkadafllar›mla oturuyorum gibi bir fley demem mümkün de¤ildi. O zaman araba falan pek yok; bir motorum vard›, ona atlar do¤ru fabrikaya giderdim. Ar›zay› tamir edinceye kadar da orada kal›rd›m. Bazen bu tamir iflleri sabaha kadar sürerdi. O tarihlerde sabah 06.30’da iflbafl› yapard›k. ‹fle hakim olabilmek için vardiya de¤ifliminden yar›m saat önce gelirdik. E¤er bu tamir iflleri uzun sür-

düyse vardiya saatine kadar oradaki balyalar›n üzerine düflüp uyurdum. Bu tesisler böyle meydana geldi yani. Çok flükür bugün, art›k saat 09.00’da iflbafl› yapmaya bafllad›k ama, buradan ç›k›fl›m›z gene geç saatleri buluyor. Art›k çocuklar büyüdü, ifli ele ald›lar. Ondan önce her ifle ben kofluyordum ama art›k sosyal ifllerle daha çok ilgileniyorum. O dönemlerde ilginç an›lar›n›z olmufltur. En çok akl›n›zda kalan hangisi? ‹fl hayat›nda çok hat›ralar olur. Mesela bir zamanlar beni sendika temsilcisi seçmifllerdi. Ben iflverendim ama sendika beni iflçi temsilcisi ilan etti. Ben de bu görevi yerine getirdim. Çok enteresan bir durumdur. Bir de Adana’daki bir fabrikan›n beni transfer etmesini hiç unutmuyorum. Afla¤› yukar› 17-18 yafl›ndayd›m. Gaziantep’te usta olarak isim yapm›flt›m. Benim sanata karfl› çok yetene¤im vard›. Kendi motoromu tümüyle söker, sonra takabilecek becerideydim. O s›rada iflletmede çal›fl›yordum. Adana’daki bir iplik fabrikas›na usta aran›yormufl. Oradan gelen biri en iyi usta kim diye etrafa sormufl; herkes de benim ad›m› vermifl. Kahvede arkadafllarla oturdu¤umuz s›rada bu adam geldi ve beni transfer etmek istedi¤ini söyledi. O zaman ben fabrikadan 1000 lira maafl al›yordum. Bu da iki beflibiryerde paras› ediyordu ve üstüne de biraz kal›yordu. Dönemi için iyi parayd› ‹flçiler afla¤› yukar› 200 lira al›r, ustalar da benim gibi kazan›rd›. Bu gelen adam 1800 liraya beni transfer etmek istedi ve biz anlaflt›k. Rahmetli Hurflit Usta,

gülüp duruyor, o aradaki komisyoncu da niye güldü¤ünü anlamaya çal›fl›yordu. Tabii bu kifli benim patron oldu¤umu bilmiyordu. Hurflit Usta, benim eleman›m› ald›n, bana komisyon ver diyerek dalga geçiyordu. fiimdinin kafa avc›s› denilen bu komisyoncular, e¤er ustay› ikna ederlerse onun maafl›n›n iki kadar›n› patronundan al›rlard›. Hurflit Usta da “E¤er alaca¤›n paray› benimle paylafl›rsan gitmesine müsade ederim” diye adam›n üstüne gidiyordu. Ustam›n zoruyla adam bizi akflam yeme¤e götürdü. Kebaplar› yedik, üzerine gazinoya gittik. Adam 450 lira hesap ödedi. O dönem için çok iyi para. Ben konuyu aileme dan›flaca¤›m› söyleyip gece oradan ayr›ld›m. Sabah olunca fabrikaya gelmifl ve kap›daki bekçiye Abdulkadir Usta’y› ça¤›r›r m›s›n demifl. O da Kooperatif Fabrikas›’na gitti¤imi söylemifl. Adam niye oraya gitti¤imi anlamam›fl. Üretti¤imiz ipli¤in numaras›n› test etmek için ayn› ipli¤i bazen Kooperatif Fabrikas›’na götürürdük. Saat 11 gibi ben oradan dönerken adamla kap›da karfl›laflt›k. Babam›n gitmeme pek raz› olmad›¤›n› söylerken babam ç›kageldi. “Sen bu saatte kap›da ne ar›yorsun” diye bana k›zd›. Tabii adam babam› tan›yor ama benim onun o¤lu oldu¤umu hala bilmiyor. Babam da onun fabrikalar için usta toplad›¤›n› bildi¤i için “Aman bizim fabrikalardan adam toplama, can›n› yakar›m senin” dedi ve fabrikaya do¤ru gitti. Ben birazdan gelirim diyerek kald›m. fiazi Usta vard› bizim, “Ya patron çok k›zd›rd›n babay›, flimdi yine azar ifliteceksin” dedi. Adam durumu anlad›, “Sen Sani Bey’in o¤lu musun?” diye flaflk›nl›kla sordu. Ben

hala “Ne var ki bunda, ben zaten seninle Adana’ya gidece¤im ama 2.500 lira verirsen” diyorum. Adam neredeyse arkas›na bakmadan oradan gitti. Eskiden ustay› bu kadar k›ymetli yapan fley neydi sizce? Ustal›k çok k›ymetliydi çünkü eskiden ustal›k kolay ö¤renilmezdi. Biz ustalar›m›z› az sucuk yedirmedik, az bast›k yedirmedik, az kebap yedirmedik, az gazinoya götürmedik. Hatta sarhofl edip formülleri ald›¤›m›z olmufltur. Eskiden bu kadar geliflkin teknoloji olmad›¤› için, birkaç dü¤meye bas›larak ifller yap›lmazd›. Diyelim ipli¤in numaras› de¤iflecek, usta cebinden kara kapl› defterini ç›kar›r, uzun uzun bakar, bir tak›m numaralar› yazar ama onlar› da flifreli yazard›. Hani düzgün yazsa durumu çözece¤im ama, sadece kendinin anlayaca¤› bir flifreyle yazd›¤› için bir türlü anlayamazd›m. Birgün bakt›m, bu ifl olacak gibi de¤il, ‹stanbullu ustam› içmeye götürdüm. Çok sarhofl oldu¤u bir s›rada “20 numaradan 12 numaraya dönmemiz laz›m, sen bu kafayla sabah bunu yapamazs›n. Sen bana söyle ben yapay›m” dedim. Defterini cebinden ç›kard›¤› s›rada birini kendisine musallat ettim. Ben de defteri al›p cebime koydum. Eve gidince kopya etmeye çal›flt›m ama olmad›. Ertesi gün adam defterini sordu, ben de onun defteri fabrikada unuttu¤unu, kaybolmas›n diye kasaya koydu¤umu söyledim. “Kasa anahtar›n› da evde unuttum, gidip alay›m” diyerek ç›kt›m. Fotokopi yapan bir yer vard› orada defterin fotokopisini çektirdim. Sonra defteri ustaya verdim. Bu formülleri de bir güzel daktiloda yazd›r›p, fabrikada herkesin görece¤i biçimde masan›n cam›n›n alt›na yerlefltirdim. Böylece herkes bir ar›za oldu¤unda ya da bir de¤ifliklik yap›lmas› gerekti¤inde o formüllere kolayca ulaflabildi. Bugünün teknolojisi iflleri hangi noktaya tafl›d›? En ufak bir yan›lg›ya bile tahammül yok art›k. Teknoloji iflleri buraya getirdi. Gaziantep’te fazla tornac› yoktu o zamanlar. Malatyal› Nuri Usta vard›. Bizim numara de¤ifltirmemiz gerekiyordu ama diflli k›r›ld›. Ustaya götürdüm, üç gün sonra almaya gittim. Neyse, takt›k diflliyi ama ne yapsam mal yar›m numara eksik geliyor. Tekrar tekrar kontrol ediyorum olmuyor. Sonra diflliyi sayd›m, usta 20 difl yapaca¤›na 21 difl yapm›fl. Bu da mal›n numaras›nda problem oluflturuyor haliyle. Nuri Usta’ya götürüp söyledi. O da bana k›z›p “Aman ya senden bir diflin paras›n› m› ald›k, fazladan bir difl yapt›k iflte” dedi. Böylesi bir ortam vard› o zamanlar. fiimdi ise teknolojik geliflmelerle b›rak›n yar›m numaray› çok ince detaylar› bile kontrol edebiliyoruz. Benim için en güzel ses makine sesidir. Elbette müzik de güzel ama her yerde dinleyebilirsiniz. Makine sesini ise sadece tesis çal›flt›¤› zaman duyars›n›z. E¤er tesisi gezerken makinede uygun olmayan bir ses duyarsam hemen anlar›m. Bu konuda kula¤›m son derece hassast›r. Siz böyle bir e¤itimden geçtiniz. Kendi çocuklar›n›za da ayn› fleyi uygulad›n›z m›? Evet, onlar da benzer bir e¤itimden geçtiler. Bizde bütün çocuklar hiç tatil yapmad›lar. Her okul ç›k›fl›nda ve tatilinde fabrikaya gelirlerdi. Cumartesi-pazar iflçinin paralar›n› say›p da¤›t›rlard›.

Önemli olan o çocuklar› iflçiyle hafl›r neflir olmaya al›flt›rmakt›. Sami (Konuko¤lu), çok zaman üstü bafl› ya¤ içinde kalana kadar mazotla parça temizlemifltir. Elbette teknolojik geliflmeler nedeniyle onlar bizim kadar çok çal›flmad›lar. Bu konuda en büyük s›k›nt›y› dedem çekmifltir herhalde. Kendisi 7 yafl›nda öksüz kalm›fl, daha çok eziyet görmüfl. ‹mkanlar gelifltikçe ifller kolaylafl›yor. Benim torunum henüz 12 yafl›nda ama haftasonunda fabrikaya gidip, konfeksiyon ürünlerini pofletliyor. ‹flçiyle bir arada çal›flabilmeyi ve emir alabilmeyi ö¤reniyor. Çünkü emir almay› bilmeyen emir vermeyi de bilemez, verdi¤i emirleri tutturamaz. Evvela emir almay› bilecek. Sonra, asla k›rg›nl›k gütmeyecek. En fazla 3 dakika sonra herfley eski haline dönmeli. Siz baban›zdan devrald›¤›n›z flirketinizi nerelere tafl›d›n›z? Holdingleflme çal›flmalar›m›z bafllad›¤›nda babam›n rahats›zl›¤› da bafllad›. Babam rahmetli oldu¤unda bizim 7.000 civar›nda iflçimiz vard›. Bugün 15.000 iflçimiz var. Üstelik teknoloji ve yat›r›mlara ra¤men böyle bir rakama ulaflt›k. Eskiden 30.000 i¤lik bir fabrikadan 15 ton iplik ç›kar ve yaklafl›k 900 kifli çal›fl›rd›. fiu anda 50.000 i¤lik bir fabrikay› baz al›rsak 300 kifli çal›fl›yor 80 ton iplik ç›k›yor. Kardefller olarak el ele verdik flirketimizi bugünlere getirdik. Her sektörün bafl›nda aileden biri var. Bundan sonraki hedefimiz istihdam› 20.000’e ç›karmak. Sizce ifl hayat›nda baflar›l› olman›n ipuçlar› neler? Birincisi dürüst olmak gerek. ‹kincisi sab›rl› ve azimli olunmal›. Asla pes etmeyeceksin, sonuna kadar gideceksin. Üçüncüsü ise ifl ile sosyal iliflkileri bir arada götürmek gerekiyor. Asla eflini ve çocuklar›n› ihmal etmeyeceksin. Günlük çal›flma temposu ne kadar yüksek olursa olsun, efline bir çiçek götürüp gönlünü alacaks›n. Mesela ben hiç bulamazsam masadaki peçeteden bir gül yap›p veririm han›ma. Bunlar ifl hayat›na da olumlu yans›yan durumlar. 8 Mart Kad›nlar Günü’nde bünyemizde çal›flan bütün bayanlar›n masalar›na bir gül ya da karanfil koyar›z. Gaziantep’in her köflesinde soyad›n›z› tafl›yan okul, hastane, bulvar görmek mümkün… Sosyal sorumluluklar›m›za fazlas›yla sahip ç›k›yoruz. 1500’e yak›n burs verip okuttu¤umuz üniversitesi talebemiz var. Bunun 1200 kiflisi vakf›n da kendi ö¤rencisi. Senede 1520 bin çocu¤u tepeden t›rna¤a giydirip, tüm k›rtasiye ihtiyaçlar›na varana kadar karfl›l›yoruz. 38 bin aileye g›da yard›m› yap›yoruz. Sonuçta kazanc›m›z› halkla paylafl›yoruz. Birçok çal›flan›m›z›n çocuklar› hatta torunlar›na Sanko çat›s›nda ifl imkan› sa¤l›yoruz. Mesela bir iflçimizin torunu bizde mühendis olarak çal›fl›yor. Lisedeyken yaz tatilinde bizde çal›fl›p da bugün genel müdür yard›mc›s› olan arkadafllar›m›z var. Bizimle ifle koyulan emekli olana kadar bizimle kal›r. Say›n Abdulkadir Konuko¤lu’na bize bu söylefli f›rsat›n› verdi¤i için teflekkür ederiz.

PROJE

Bo¤az’›n 5 y›ld›zl› oteli: FOUR SEASONS BOSPHORUS

AIRFEL ‹LE HAVALANIYOR BEfi‹KTAfi’TA ‹NfiAATI DEVAM EDEN FOUR SEASONS BOSPHORUS, RESTORE ED‹LEN TAR‹H‹ AT‹K AL‹ PAfiA YALISI VE YANINA EKLENEN ‹K‹ BLOKTAN OLUfiUYOR. SAH‹LDEN DEN‹Z ‹Ç‹NE YERLEfiT‹R‹LEN HAVUZU, SPA MERKEZ‹ VE 5 YILDIZLI H‹ZMET‹ ‹LE KONFOR SINIRLARINI ZORLAYAN OTEL‹N TÜM HAVALANDIRMA VE ‹KL‹MLEND‹RME S‹STEMLER‹ AIRFEL ÜRÜNLER‹NDEN SEÇ‹LD‹.

ünyan›n en sayg›n otelleri aras›nda üst s›ralarda yer alan Four Seasons Otel, Sultanahmet’teki eski cezaevini restore ederek otel yapm›fl ve turizme kazand›rm›flt›. Otel, Avrupa’n›n ve dünyan›n en iyi otelleri s›ralamas›nda da çeflitli dereceler ald›. Bill Gates ve Elizabet Taylor gibi ünlü isimler Türkiye’de bu otelde kalmay› tercih etti. Mutfa¤›ndan odalar›na servisinden manzaras›na kadar tamamiyle VIP hizmet veren marka, Four Seasons Bosphorus ismiyle ikinci otelini aç›yor. Bu kez Befliktafl’taki tarihi Atik Ali Pafla Yal›s›’n›n restore edilerek otele dönüfltürüldü¤ü proje Four Seasons markas› için bir istisnay› da bar›nd›r›yor. Markan›n en önemli prensiplerinden biri ayn› flehirde ikinci bir Four Seasons Oteli’nin olmamas›. ‹stanbul’un eflsiz konumu ve olanaklar›ndan dolay› olsa gerek bu prensip bir kereli¤ine bozuluyor. Kanadal› otel zinciri Four Seasons’›n Türkiye’de otel yapma hakk›na sahip olan OTEL HAKKINDA Astay Gayrimenkul ‹nflaat Yat›r›m ve Turizm fiirketi, yeni otelin 5 y›l Tarihi Atik Ali Pafla Yal›s›, vaktiyle yanm›fl, yerine yeni binalar d›zl› bir hizmet kalitesi olmas›na çaba harc›yor. Özellikle yabanc› yap›lm›fl, daha sonra onlar da y›kt›r›lm›fl. En son devlet konuk evi ifladamlar› ve politikac›lar› hedefleyen Four Seasons Bosphorus yaolarak kullan›lmak istenmifl. Bunun için çal›flmalar yap›lm›fl ancak yeterli ödenek bulunmad›¤› için çal›flmalar yar›m kalm›fl. At›l dul› ve iki bloktan olufluyor. Restore edilen Atik Ali Pafla Yal›s›’nda surumdaki eserin özel kurulufllara aç›lmas› kararlaflt›r›lm›fl. Binay› it odalar, di¤er bloklarda ise standart odalar yer al›yor. Otel standart2004 y›l›nda 45 milyon dolara Mesut Toprak alm›flt›. lar› ve yap›m aflamas›ndaki denetlemeler Four Seasons Oteller zin 170 odas› ve 500 kiflilik toplant› salonu bulunan otelin toplam ciri taraf›ndan yap›l›yor. 2007’nin son aylar›nda projenin tamamlanalan› 17.500 metrekareden fazla. ‹stanbul Bo¤az›’na yaklafl›k mas› planlan›yor. 190 metrelik bir cephesi var. Otelin 1.200 metrekarelik spa merkezi ise çok iddial›. Bütün dünyada yüksek standart› temsil eden Four Seasons marka Otelin mimari projesi Turgut Alton’a ait. ‹çmimar› ise, Sultanahs›, ayn› hassasiyeti yeni yat›r›m›nda da gösteriyor. Dolay›s›yla seçimet’teki Four Seasons ile ad›n› duyuran ve sonralar› ad› otel milen her türlü malzemenin çok iyi referanslar›n›n olmas› gerekiyor. mar›na ç›kan Sinan Kafadar. Minimum enerji harcayan, kendine yetebilen, çevreye sayg›l› bir fel Otelin, havuzu denize yerlefltirilmifl. Tuzla’da infla edilen havuz sefe güden yönetim, tedarikçilerini de özenle seçmifl. Ana yüklenidenizden yüzdürülerek getirilmifl ve monte edilmifl. Bina ile yol aras›nda kalan alandaki üç tane as›rl›k ç›nar a¤ac›ci Yap› Merkezi, mekanik proje Giray Mühendislik, elektrik projeleri n›n korunmas›na özellikle dikkat edilmifl. Topra¤›n yaklafl›k 40 Anel Elektrik, mekanik taahhüt iflleri ise Unitermak taraf›ndan yürümetre alt›ndaki kökleri, betonla çevrelenerek korumaya al›nm›fl. tülüyor. Four Seasons Bosphorus’un havaland›rma sistemi, Airfel 19. yüzy›lda yap›lan Atik Ali Pafla Yal›s›’n›n restorasyon çal›flmaürünleri ile yap›land›r›l›yor. Deniz seviyesi alt›ndaki yerler dahil ollar› s›ras›nda kestane a¤ac›ndan yap›lma yüzlerce kaz›k bulunmak üzere, tüm havaland›rma sistemi, gerek tümden haval› sistemmufl. Zeminin temele uygun olmamas› nedeniyle oluflturulmufl yapay zeminde deniz suyunun y›prat›c› etkisinden zarar görmeler gerekse di¤er sistemler için taze hava haz›rlamak amac› ile klimesi için kestane a¤ac› tercih edilmifl. 3.5 metrelik bu kaz›klar›n ma santralleri arac›l›¤›yla sa¤lan›yor. Klima santralleri, uygun s›cak aradan geçen bunca zamana ra¤men hala ayn› sa¤laml›kta olduveya so¤uk havay› otomatik olarak belirlerken ayn› zamanda nemi ¤u hayretle gözlemlenmifl. kontrol ediyor. Mahal s›cakl›klar›na bina otomasyon sistemi arac›l› Otelde hemen her fley yedeklenmifl vaziyette. Mesela olas› bir ¤›yla müdahale etmek de mümkün oluyor. Four Seasons Bosphodo¤algaz kesintisine karfl› dizel yak›tla çal›flan bir sistem kurulmufl. Elektrik kesildi¤inde jenaratör hemen devreye giriyor. Otelrus, tüm enerji kaynaklar›n› d›fla ba¤›ml› olmadan kendi kendine de herhangi bir aksakl›¤a tahammül yok. üretece¤i bir sistem üzerinden sa¤l›yor. Elektrik üretiminde ortaya ç›kan 500 santigrat derecilik gaz› dahi atmosfere vermek yerine su ›s›tma veya so¤utmada kullan›yor. Hoval marka kazan, duman taraf›na tak›lan ekonomizör ünitesi ile yüksek baca gaz› s›cakl›¤› sisteyor. Denizden al›nan suyun kullan›lmas›, so¤utma ifllemi ya da extra mi geri kazand›r›larak at›k gazdan enerji üretiliyor. enerji harcama kullan›m› gerektirmiyor. Enerji kullan›m› olmamas› çevreye verilen zarar› yok ederken müthifl bir enerji tasarrufu da DEN‹ZDEN SO⁄UTMA KULLANILIYOR Su so¤utmal› sistemler genellikle so¤utma kuleleri arac›l›¤›yla kulla- sa¤l›yor. n›l›yor. Four Seasons Bosphorus’ta ise farkl› bir yöntem izleniyor; so¤utma kulesi, denizden so¤utuluyor. Airfel taraf›ndan pazara su- ‘B‹ZE EN‹Y‹ ÇÖZÜMÜ A‹RFEL SUNDU’ nulan McQuay Chiller so¤utma grubu ürünleri, 6 derecelik su haz›r- Four Seasons Bosphorus’ta yer alan so¤uk odalar ve mutfak ünitelayan bir ünite. Sistemde cihazlar›n ihtiyac› olan kondens suyu de- leri de su so¤utmal› sisteme sahip. Su so¤utmal› cihazlarda, hava nizden sa¤lan›yor. Denizden al›nan su, titanyum plakal› eflanjörler- so¤utmal› buzdolaplar›n›n çevreye yayd›¤› ›s› d›fla verilmiyor. Böyleden geçiyor. Kondens suyu burada dolafl›m yap›yor. Cihaz içindeki ce çevrenin ›s› dengesi bozulmuyor. Tüm altyap› çal›flmalar› ve ürün so¤uk enerjiyi hava kanal›na vererek, oradan mahallere üfleniyor. seçimleri, ses dan›flmanlar› taraf›ndan belirlenen standartlara uygun Su, 6 derece olarak girdi¤i sistemden 12 derece olarak d›flar› at›l›- olarak yap›l›yor. Bu nedenle su so¤utmal› cihazlar tercih ediliyor.

Odalarda klima santraline ba¤l› olarak çal›flan, ön flartland›r›lm›fl hava haz›rlay›c›lar› bulunuyor. Havaland›rma cihazlar›, odalarda görünmüyor. Odalarda bir adet termostat ünitesi bulunuyor. Four Seasons Bosphorus mekanik proje müdürü Mustafa Yeflil, havaland›rma sistemlerinde Airfel markas›n› seçmelerinin nedenini flöyle aç›kl›yor: “Sanko, tan›nm›fl ve büyük bir holding. Holdingin bir kuruluflu olan Airfel, yüksek verim ve kaliteli ürünler sunuyor. Otelimizin akustik

flartnamesi oldukça a¤›r. Bu nedenle kulland›¤›m›z ürünlerde sessizlik çok önemli. Sat›nalma aflamas›nda birçok firma ile temas kurduk ancak testlerimiz sonucunda bize en iyi çözümü Airfel sundu” Klima ve havaland›rma sistemleri, s›cakl›k ve nem oran› parametrelerine göre tasarlan›yor. Ürün seçiminde ses seviyesi ve güvenlik unsurlar›n›n yan› s›ra sa¤l›¤a uygunluk da büyük önem tafl›yor. Hijyenik klima ve havaland›rma sistemleri tasar›m›nda bu özelliklere ek

“ÇOK ZORLU B‹R SÜREÇTEN GEÇT‹K” “Proje 1999’dan beri gündemdeydi. Bu projedeki ›s›tma-so¤utma ürünleri ile ilgili konularda baflka bir firma yo¤un çal›flmalar yap›yordu. Airfel 2005 y›l›nda merkezi sistem ürün gam›n› tamamlad›¤›nda projenin kendisiyle ilgili k›sm›na talip oldu. Projeyi haz›rlayan Giray Mühendislik’e ürünlerimizden oluflan kendi teklifimizi onay için sunduk.Yo¤un görüflmelerden sonra ürünler için teknik onay al›nd›. Daha sonra otelin lisans›na sahip olan Kanadal› firmaya yollayarak onlar›n kriterlerine uygunlu¤una dair onay istendi. Kanadal› firma bize hem projenin flartnamesini hem de kullan›lmas› öngörülen ürünlerin standartlar›yla ilgili çok kapsaml› bir baflka flartnameyi yollad›. Onlar›n standartlar›na uyup uymad›¤›m›z› kontrol ettik. Sonuç olumluydu. Sonuçta bizim ürünlerimiz Kanadal› Four Seasons’›n kalite standartlar›na uygun oldu¤u için kabul edilmiflti. Bundan sonra ana müteahhit Yap› Merkezi ve mekanik taahhüt firmas› Unitermak ile masaya oturarak gerekli adaptasyonlar› tesbit ettik. Astay Gayrimenkul ile yap›lan çetin pazarl›klar neticesinde siparifl teyidini ald›k. S›ras›yla Fancoil, kazanlar, so¤utma gruplar› ve klima so¤utucular› sipariflini ald›k.Bu projeyle Airfel in müflterilerine sundu¤u ürünlerin dünya standartlar›nda oldu¤unu gösterdik. “ Ercan Uzundurugan / (Mühendislik Sistemleri Sat›fl Mühendisi)

FOUR SEASONS BOSPHORUS PROJES‹NDE AIRFEL’‹N KULLANDI⁄I ÜRÜNLER‹ FANCOIL C‹HAZ ‹SM‹ : G‹ZL‹ TAVAN T‹P‹ C‹HAZ KODU: MCW 200,300,400,600,800,1000 H SO⁄UTMA KAPAS‹TE (kW): 2,5-10 kw (27 °CKT, %50, 7/12 °C) ISITMA KAPAS‹TES‹ (kW ): 3-11 kw (20 °C, 50/40 °C)

KAZAN: C‹HAZ ‹SM‹: HOVAL 3-GEÇ‹fiL‹ ÇEL‹K SICAK SU KAZANI C‹HAZ KODU: MAX-3 (2200) KAPAS‹TE : 2500 kW VER‹M: %94,9 (DIN 4702 - 8) ÖZELL‹KLER‹: 3-GEÇ‹fiL‹ SIVI/GAZ YAKITLI TÜRBÜLATÖRSÜZ DUMAN BORULARI ÖZEL D‹ZAYN GAMZEL‹ (BO⁄UMLU) DUMAN BORULARI OPT‹MUM BOYUT EKONOM‹ZÖR C‹HAZ ‹SM‹: HOVAL THERMOCONDENSOR aluFer® TC-AF C‹HAZ KOD: TC-AF (1500) ÖZELL‹KLER‹: 20% YE KADAR ENERJ‹ TASARRUFU ‹Ç‹ ALÜM‹NYUM DIfiI PASLANMAZ ÇEL‹K PATENTL‹ aluFer® DUMAN BORULU PR‹MER DEVRE ‹Ç‹N POMPA GEREKT‹RMEZ DÜfiÜK H‹DROL‹K D‹RENC‹ ÇOK POZ‹SYONLU BACA GAZ G‹R‹fi BA⁄LANTISI KOMPAKT D‹ZAYN

olarak ortamdaki parçac›klar›n çap› ve say›s›n›n yan› s›ra mikroorganizma tipi ve say›s› da ekleniyor. Airfel’in hastane koflullar› için üretmifl oldu¤u klima santralleri, al›flverifl merkezi, ifl merkezi ya da otellerde kullan›larak standart›n üstünde bir hizmet sunuyor. Four Seasons Bosphorus, Airfel klima santralini kullanarak, müflterilerine sa¤l›¤a uygunluk garantisi veriyor.

KL‹MA SANTRAL‹ C‹HAZ KODU: TKS 2-16 VANT‹LATÖR HAVA DEB‹S‹(m?/h): 3000-50000 ASP‹RATÖR HAVA DEB‹S‹ (m?/h): 3000-50000 C‹HAZ ELEMANLARI: Asp+Egz-Kar+G4+F7+Is›+So¤+Vant

SO⁄UTMA GRUBU C‹HAZ ADI : SU SO⁄UTMALI CHILLER C‹HAZ KODU: PROXIMUS XE 540.2 SO⁄UTMA KAPAS‹TES‹ (kW): 2060 KW SO⁄UTUCU AKIﬁKAN: R410A

Airfel ürünlerinin veriminin ve kalitesinin çok yüksek oldu¤unu belirten Mustafa Yeﬂil, cihazlar›n verilen enerjinin karﬂ›l›¤›n› fazlas› ile verdi¤ini vurguluyor. Four Seasons Bosphorus, havaland›rma sisteminde Airfel klima santralleri, so¤utmada McQuay Chiller So¤utma grubu ve Fancoil cihazlar›, ›s›tmada ise Hoval kazan ve ekonomizörü kulland›.

HOB‹

Bir centilmenlik oyunu: GOLF’ÜN YAZILI OLMAYAN KURALLARI… DÜNYADA SIRF GOLF OYNAYAB‹LMEK ‹Ç‹N SEYAHAT EDEN BÜYÜK B‹R K‹TLE VAR VE GOLF TUR‹ZM‹ ÜLKEM‹Z‹N DE GEL‹R KAYNAKLARI ARASINDA. GOLF, SADECE B‹R TOPA SOPAYLA VURMA OYUNU DE⁄‹L, TAM B‹R CENT‹LMENL‹K KONTRATI. YAZI: S‹BEL KÖKLÜ

er yafltan insan›n oynayabilece¤i golf, aç›k havada üstelik yaz –k›fl rahatl›kla yap›labilen bir spor. Golfe çok erken yaflta bafllanabiliyor… Hatta 7-77 yafl aras›ndaki herkesin oynayabilece¤i ender spor dallar›ndan biri. Eli aya¤› tutan herkes bu oyunu rahatl›kla oynayabilir. Asl›nda bütün olay sopay› (Club) savurmakla yani ‘Swing’ denilen hareketi do¤ru yapmakla ilgili. Swing’in baz› temel kurallar› var. Bu temel kurallar eksiksiz uyguland›¤›nda top rahatl›kla 10 - 300 metre aras›nda bir mesafe kat ediyor. Farkl› mesafelerde at›fl yapabilmek için farkl› sopalar kullanmak gerekiyor. Sahan›n durumu ve hava flartlar›na göre do¤ru karar› vermek, do¤ru tekni¤i ve do¤ru sopay› kullanmak gerekiyor. Ancak bütün bunlar do¤ru yap›ld›¤›nda top, hedeflenen yere gidebiliyor. Bir taraftan da çok ince bir ifl. Konsantrasyon ve stratejinin performansla birleflti¤i bir spor demek yanl›fl olmaz. Golfte bütün amaç farkl› parkurlarda, topu bafllang›ç noktas›ndan bafllayarak en az vurufl ile deli¤e sokabilmek. Golf sahas› 9 veya 18 delikten olufluyor. Oyunun daha zevkli olmas› bak›m›ndan 18 delikli olanlar tercih sebebi. Bir golf sahas›nda 3 farkl› parkur tipi bulunuyor. Bunlar Par 3, Par 4 ve Par 5 olarak isimlendiriliyor. Par vurufl hakk› anlam›nda kullan›lan teknik bir terim. Par

3’lük yerde 4 vurufl ile bitirilmesi durumunda 1 vurufl fazladan yap›lm›fl oluyor ve burada oyuncunun toplam handicap’› ortaya ç›k›yor. Golf oyuncular› her zaman daha az vurufl yaparak sahay› tamamlamak ister. Golf oynarken insan hem kendisiyle hem de do¤a ile mücadele eder. Golf oynarken insan çok farkl› performanslar gösterebilir. Profesyonel oyuncular bile bazen çok kötü olabilirler. Ama bunun tersi de mümkündür. Bu oyunun neredeyse yüzde 80’i mentaldir. Yani oyuncunun psikolojik durumu çok önemlidir. GOLF KÜLTEREL B‹R OLAYDIR Eski dönemlerde insanlar bir araya gelebilmek için golf oynarlarm›fl. Kurallar günümüze kadar hep insanlar›n uygulamas› ile gelmifltir. Oyunun kurallar› kadar davran›fl ve k›l›k k›yafet kurallar› da bu sporun gelenekleri aras›nda. Golf bir centilmen sporu olarak kabul edildi¤i için öncelikle sayg› çok önemli. Bunlar›n aras›nda birlikte oynad›¤›n›z oyuncuya ve sahaya sayg› ilk akla gelenler. Örne¤in sahada oyuncular›n kesinlikle dikkat etmesi gereken ayr›nt›lar var. Mesela iyi bir club ile yap›lan vuruflta “divot” oluflur. Divot, club’›n çim ile temas›ndan çimin kalkmas›

manas›nda kullan›lan bir terim. Kalkan çim, bir sonraki oyuncunun at›fl›n› güzel yapabilmesi için muhakkak yerine konulmal›d›r. Bir oyuncu at›fl yaparken, onun konsantrasyonunu bozmamak için di¤er oyuncular hareket etmez ve konuflmazlar. Böylelikle vurufl yapan oyuncu en iyi vuruflu yapma f›rsat›n› yakalar. Bu adeta bir görgü kural›d›r. K›l›k k›yafet kurallar›n›n da golfte çok önemli bir yeri var. Giyilen t-shirtlerin polo yaka olmas› önemlidir. Keza kot ile golf oynamak imkans›zd›r. Günümüzde hala ‹ngiltere’de Golf Kulübü’nün restoran ve bar›na, kravats›z ve ceketsiz girmek yasakt›r. Golf her mevsim oynanabilir. Ancak çok fazla sel, f›rt›na ve kar

olursa oyuna engel olabilir. Antalya bu flartlara y›l boyunca uyan en önemli golf turizmi merkezlerinden biridir. Özellikle k›fl›n Avrupa’da golf sahalar› kapand›¤›nda, golfçüler hem tatil hem de golf oynamak için seyahate ç›kar. Bu dönemler Antalya-Belek’in en çok golfçü a¤›rlad›¤› aylard›r. Dünyadaki turizm anlay›fl› içinde golf sahas› olan tesisler özellikle önemlidir. Ayr›ca golfte bir deyim vard›r: Kötü hava flartlar› yoktur, kötü giyim kuflam vard›r. Profesyonel golf turnuvalar›nda oyuncular para ve onur için oynarlar, amatör golf turnuvalar›nda ise sadece amatör ruh ve kazanma sevinci vard›r. Para ödülü 500 Sterlin ile s›n›rl›d›r. Bunun üzerinde kazan›lacak para ile “Amatör Statü” kaybolur.

SÖYLEﬁ‹

Sumru Yavrucuk: Z‹RVEDEN ‹NMEYEN OYUNCU T‹YATRONUN BOL ÖDÜLLÜ SANATÇISI SUMRU YAVRUCUK BÜTÜN ENERJ‹S‹YLE BU SEZON DA SEY‹RC‹LER‹YLE BULUfiUYOR. YEN‹ B‹R D‹Z‹DE OYNUYOR, T‹YATRO DERSLER‹ VER‹YOR VE ÇA⁄AN IRMAK’LA ÇEKECE⁄‹ S‹NEMA F‹LM‹NE HAZIRLANIYOR. HAZIRLAYAN: fiULE fiENTARLI

FOTO⁄RAFLAR: ﬁ. AYHAN TÜNEL

umru Yavrucuk, kuflkusuz bu ülkedeki en iyi tiyatro sanatç›lar›ndan biri. Uzun y›llar tiyatro sahnelerinde gifle rekorlar› k›ran oyunlarda baflrol oynad›. Sinemada entelektüel kentli kad›n rollerinin aran›lan ismi oldu. Ve nihayet Gaziantepli baklavac›n›n kar›s›n› oynad›¤› Yabanc› Damat dizisiyle ünü zirve yapt›. Dizi tad›ndaki reklam filmlerini de tekrar tekrar izledi¤imizi belirtmek laz›m. Sumru Yavrucuk, nerede oynasa, oray› ihya ediyor. Durufluyla, mimikleriyle, mizah anlay›fl›yla, tonlamas›yla gerçekten de kendisini soluksuz izlettiren bir oyuncu. ‹ster tiyatro sahnesinde ister televizyon ekran›nda; gerçekten bir numara… Sumru Yavrucuk, Santigrat’›n sorular›n› yan›tlad›: Tiyatro sezonu aç›ld›. Bu y›l hangi oyunla sizi izleyece¤iz? Bu y›l yeni bir oyunum yok. 7 y›ld›r oynad›¤›m Leenane’nin Güzellik Kraliçesi isimli oyun bu sene de devam ediyor. Asl›nda oyunun bu kadar sürece¤ini tahmin etmiyordum. Çok iyi reaksiyon ald›, kapal› gifle gidiyoruz. Bu sene art›k son sene olur diye düflünüyorum. Bu oyun Devlet Tiyatrosu’nda bir milat gibidir. O y›l›n bütün ödülleri toplad› diyebilirim. En iyi yap›m, en iyi yönetmen, oyundaki bütün oyuncular kendi dallar›nda pek çok ödül ald›. Ben üniversitelerden ald›¤›m ödülleri saymazsam 5-6 civar›nda ödül ald›m. Oyun, anne k›z iliflkisinde ‹ngiltere-‹rlanda aras›ndaki siyasi durumu irdeliyor. Sizce bu seyirciye geçti mi? Bu tekstin hayata geçmesini arzu etti¤im zaman aç›kças› çevremde benim kadar s›cak bakan olmad›. Çünkü Devlet Tiyatrosu’ndan önce ben bu metni pek çok özel tiyatroya götürmüfltüm. Bu kadar s›cak, bu kadar güzel olabilece¤ine ak›llar› pek yatmam›flt›. Kafamda kurmufltum ve her flekilde çok güzel bir iliflkiye dönüflece¤ini

biliyordum. Çünkü ‹rlanda bizden uzak ama asl›nda o kadar yak›n ki. Oyunda anlat›lanlar dünyaya ait problemlerdi asl›nda. Seyircilerin bir anlamda kendini buldu¤u bir oyundu. Seyirci de 7 y›ld›r geldi¤ine göre demek ki çok sevdi. Resmen oyunumuzun fanlar› olufltu. Oyunu 5-6 kez seyretti¤ini söyleyenler oluyor. Çok da hofluma gidiyor. Ben tiyatro ö¤rencisiyken bir oyunu tekrar tekrar seyrederdim. Mesela Ifl›k Yenersu’nun, Cüneyt Gökçer’in oyunlar›n› neredeyse oynand›¤› kadar›n› izledi¤imi biliyorum. Ama tiyatroyla ifli olmayan birinin bu kadar izlemesi çok enteresan. Tiyatro hayat›n aynas›d›r diye bir slogan vard›r ya, insanlar bu aynaya ihtiyaç duyuyor ve o yüzden geliyorlar galiba. Tiyatro sahneleri kapan›yor, bu konuda neler düflünüyorsunuz? Ben bunlardan art›k çok s›k›ld›m. Çünkü sanatç›lardan çok seyircilerin, halk›n tepki göstermesi gereken bir olay olmas› gerekiyor. Do¤rusu ben ve birkaç sanatç›n›n bir araya gelerek “Atatürk Kültür Merkezi y›k›lmas›n” diye ba¤›rmas›n› utanç verici buluyorum. Çünkü bizim yerimizde bizi izleyen seyircilerin tepki göstermesi gerekiyor. ‹nsanlar›n tepkilerini göstermesi gerekiyor. Ben sanatç›lar›n yeterince sesini ç›kard›¤›n› düflünüyorum. Art›k yan›m›zda kitleler olmak zorunda. Biraz onlar›n da çaba göstermesi gerekiyor. Sanat izleyebilmek için de insanlar›n sesini yükseltmesi gerekiyor. Çünkü Türkiye, sanata en kolay ulafl›labilen yerlerden biri. Dünyan›n hiçbir yerinde bu fiyata oyun izlemek mümkün olmaz. Hatta geçen sene fiehir Tiyatrolar› 1 YTL’ye oyun izlettiriyordu. ‹nsanlar sanata ihtiyac› yok gibi davran›yorlar. Sanat›n günlük hayat›m›zdaki s›ralamas› da gittikçe afla¤› inmeye bafllad›. Benim annemin sana-

ta duyarl›l›¤›n›, yaklafl›m›n› bugünkü seyircilerde göremiyoruz. Televizyonun buna katk›s› vard›r diye düflünüyor musunuz? Biz televizyonkolik bir ülkeyiz. Dünyada en çok televizyon izleyen, yaflam›n› televizyon karfl›s›nda geçiren, harcayan toplumlar›n bafl›nda geliyoruz. Üstelik reyting kayg›s›yla inan›lmaz saçma programlar yap›l›yor ve seyirci art›k bunun ay›rd›nda de¤il. Çünkü bu tür kronik izleyici hipnotize olmuflças›na, seçici olmadan yaln›zca seyreder. Maalesef flu an bu durumday›z. Tiyatro bir ritüeldir. Bir fley yiyerek, yan›ndaki konuflarak, arada kalk›p dolaflarak izleyemezsin tiyatroyu. Önce biletini alman gerekir, iflten ç›k›p aceleyle oraya yetiflmen gerekir, 2 saat sessiz durman ve konsantre olman gerekir. Bu anlamda tiyatro biraz cefal› bir ifltir. Televizyon dedi¤in fleyse, evinize geldi¤iniz anda kurulup flöyle gözucuyla bakt›¤›n›z ve gündelik hayat›n›z› sürdürdü¤ünüz bir fleydir. Zaten herfley ekstrem oldu. Bir çocu¤u oyalamak için onun ilgisini çekecek hare-

ketler yaparcas›na, seyircinin ilgisini çekebilmek ad›na oyunculuklar da abart›l› olmaya bafllad›, seçilen konular da. ‹nsan›n hayat›nda ömrü boyunca bafl›na gelebilecek bir fley tek bir bölümde bafl›na geliyor. Seyirciyi tutmak ad›na bunlar yap›l›yor. TOBAV yönetimindesiniz. Bu vak›f neler yap›yor? TOBAV (Tiyatro Opera Bale Çal›flanlar› Vakf›), çok de¤erli oyuncular, müzisyenler, balerinlerin üye oldu¤u bir vak›f. Kendi kurumundaki sanatç›lar için de¤il, genel anlamda sanat için ç›l›fl›yor. Konserler, bale resitalleri, oyunlar ile vakfa katk› sa¤lan›yor. Bizim kurdu¤umuz bir hayal var; kendi konservatuar›m›z› açmak. Bir binaya sahip olup bu binada tiyatro, flan ve dans dersleri verebilmek istiyoruz. Kendi oyuncumuzu ve seyircimizi yetifltirmek gibi bir hevesimiz var. Halen çok de¤erli arkadafllar›m›z konservatura haz›rl›k için ya da tiyatroya heves edenler için dersler veriyorlar. ‹flitme engellilere tiyatro çal›flt›rm›flt›n›z..

Bu tarz sosyal sorumluluk projelerinde yer alan insanlar genellikle bir göbek ba¤› nedeniyle girerler. Ama benim böyle bir durumum yoktu. Devlet Tiyatrosu’na girdi¤im ilk y›llard›. Gazetede iflitme engellilerle çal›flacak bir ö¤retmen aran›yor ilan› görünce hemen baflvurdum. Aç›kças› dublaj yapmak o dönem ilgimi çekmedi, bir diziye kapak atmak akl›m›n ucundan geçmiyordu. Çok bilinçli bafllamad›m asl›nda. Henüz küçük roller oynuyordum ve çok bofl vaktim oluyordu. Ama ben bütün zaman›m› tiyatro ile geçirmek istiyordum. Aç›kças› bu noktalara gelinece¤ini bilmiyorduk. Onlar rehabilitasyon amaçl› bunu yap›yordu ben de destek oluyordum. Bafllarda o kadar önemsemedik ama çal›flmalar o kadar heyecanl› gidiyordu ki, bir ay›n sonunda oyun aramaya bafllad›k. 5 ay›n sonunda ise oyunumuzu ç›kard›k. ‹flitme engellilerle müzikli dansl› bir oyun ortaya ç›karm›flt›k. Hayat›mda beni en heyecanland›ran dönemdir diyebilirim. Onlarla 10 y›l kadar çal›flt›m. Kurulan bu Sessiz Tiyatro yurtiçi ve d›fl›nda pek çok festivale kat›ld›lar, baflar›lar kazand›lar. Baflar›l› bir proje sizce nas›l oluflur? Projelerin baflar›s›n› do¤ru ifl olmas›na ba¤l›yorum. Bunu bir sac aya¤› gibi düflünmek gerek. ‹yi yap›mc›, iyi senaryo ve iyi oyuncu

kadrosu. Bazen çok iyi ifller geliyor ama yap›mc›n›n bunu kald›ramayaca¤›n› görebiliyor insan. Ya da senaryo çok iyi oluyor ancak öyle bir casting yap›lm›fl ki, o oyuncular›n o rolleri kotarmas› mümkün olmuyor. Benim flans›ma önceki projede ve bu projede bu üç unsur do¤ru bir flekilde bir araya geldi. Devlet Tiyatrosu’nda komedi de oynad›m dram da. Sinemada hep dram oynad›m. Çünkü sinemadaki birkaç yönetmenin d›fl›ndaki komedi anlay›fl›n› pek sevmiyorum o yüzden tercih etmeyebilirim. Televizyonda ise bu ikinci komedi dizim oluyor. Seyirci çok sevdi. Yabanc› Damat’›n baflar›s› nerede gizli? Dizi bana teklif edildi¤inde önce flive çal›flmas› yapmam gerekti¤i konusunda israr ettim. Çünkü flive bu iflin ruhuydu. Yoksa her oyuncunun repertuar›nda ortaya kar›fl›k bir köylü flivesi vard›r. K’leri g yapars›n›z olur biter. Ama önemli olan do¤ru bir fley yapmak. O yüzden Gaziantepli bir hocadan ders ald›k. her cümlemizi, her kelimemizi tek tek çal›flt›rd›. Ama hepimiz o kadar çok ciddiye alm›flt›k ki, bu ifl tutacak dedim. Gerçekten çok zor bir aflamayd›. Bafllarda pek baflar›l› de¤ildim, hatta di¤er oyuncu arkadafllar›m benden umutlu de¤ildi. Ama flimdi Gaziantep’in neresindensiz diye soruyorlar.

‘Senin yapaca¤›n her iflte var›m’ dedim sadece. ‹kinci bir sinema projesi ise Mustafa Nuri’nin çekece¤i Cesaret isimli bir kad›n hikayesi. Baflkalar›n›n hayatlar›n› yaflamaya çal›flan apartman sahibi bir kad›n binaya yeni tafl›nan kirac› nedeniyle bambaflka bir hayat›n içine girmesini anlat›yor.”

FOTO⁄RAF: SEL‹N DEM‹RC‹O⁄LU

SEVG‹L‹ DÜNÜRÜM’LE CUMA AKfiAMLARI EKRANLARDA “Yabanc› Damat’tan sonra yine cuma akflamlar› seyirciyle bulufluyorum. Sevgili Dünürüm emekli ö¤retmeni oynad›¤›m bir komedi dizisi. Komedi ama bu kez farkl› bir kompozisyon çiziyorum. Mahinur Ergun senaryoyu yaz›yor. Yine beni çok heyecanland›ran bir isim var; Haluk Bilginer. Onunla da ilk kez çal›fl›yoruz. Nevra Serezli, Rojda Demirer, Engin Altan Düzyatan dizinin di¤er baflar›l› oyuncular›. Ortaya çok iyi bir yap›m ç›kaca¤›na inan›yorum. Cuma geceleri ek-

ranlarda zaten hiç komedi yok. Biz o aç›¤› doldurmak istiyoruz.” ÇA⁄AN IRMAK’IN YÖNETECE⁄‹ B‹R F‹LMDE OYNAYACAK “Sezon sonunda, eylül ay›nda sinema filmi yapaca¤›m. fiu an erkek oyuncuyu arama aflamas›nday›z. Tamamiyle ba¤›ms›z bir yap›m olacak. Yönetmenli¤ini ise Ça¤an Irmak yapacak. San›r›m her oyuncunun çal›flmak isteyece¤i bir yönetmendir. Bana ifli teklif etti¤inde çok heyecanland›m. Gerçekten de ne senaryoyu sordum ne baflka bir fleyi…

TOBAV’IN T‹YATRO KURSLARI HERKESE AÇIK “A¤ustos ay›nda bafllay›p bir y›l süren dersler hem teorik hem pratikten olufluyor. Kat›l›mc›lardan sadece bu ifle merakl› olmas› özelli¤i aran›yor. Yafl, e¤itim, cinsiyet gibi hiçbir k›s›tlama yok. Yönetime geldi¤imizden beri sürekli yeni s›n›flar aç›yoruz. Bu dersler art›k rutine bindi. Di¤er kurslara göre çok daha makul bir ücretimiz var. Bu e¤itimlerle insan kendi içine de bir yolculuk yapma imkan› bulabiliyor. Kendi flapkas›n› önüne koyabiliyor. Tiyatronun bana göre en önemli aflamas›n›n do¤açlama oldu¤unu düflünürüm. Ö¤rencilerime her zaman cümle kurmadan evvel ruhlar›na yolculuk yapmalar› gerekti¤ini söylerim. Tiyatro ö¤retilebilir bir fley de¤ildir. Siz, bir ö¤retmen olarak ancak yol gösterebilirsiniz. Alternatifler sunabilirsiniz. Tiyatro hocas› bir garson gibidir; mönüyü müflteriye sunar ve onun seçmesini bekler. Onun d›fl›nda e¤er gerçekten tiyatro ile ilgili bir derdi varsa oyuncu bütün o maceray›, o süreci kendi kendine yaflar. TOBAV: 0 212 293 90 64 - 249 40 84

PROJE

Çal›flanlar›n platformu: AIRFEL AKADEM‹ YEN‹ B‹R DÜNYA SUNUYOR A‹D‹YET DUYGUSU VE KURUM KÜLTÜRÜNÜN ÖNEM‹NE ‹NANAN AIRFEL, ÇALIfiANLARIYLA YAPTI⁄I ANKETLER SONUCUNDA ÇEfi‹TL‹ FAAL‹YETLER‹N YAPILAB‹LECE⁄‹ B‹R YAPIYA GEREKS‹N‹M OLDU⁄UNU GÖRDÜ. KURULAN AIRFEL AKADEM‹ BUGÜN SPORDAN SANATA, GEZ‹DEN ÇEVREYE KADAR PEK ÇOK KONUDA ÇALIfiMALAR YAPIYOR. YAZI: HÜLYA D‹NÇER

FOTO⁄RAFLAR: SEL‹N DEM‹RC‹O⁄LU

ektörünün lider kuruluflu Airfel, kiflisel geliflim ve sosyal sorumluluk konular›n› da çok önemsiyor. Yönetim ve insan kaynaklar› departman› s›kl›kla kurum çal›flanlar›n›n ihtiyaçlar›, flikayetleri, beklentileriyle ilgili çal›flmalar yap›yor. Bu çal›flmalar›n sonucunda ortaya ç›kan Airfel Akademi, merkezdeki çal›flanlar›n tümünün kat›l›m›na aç›k, türlü faaliyet alanlar›nda kulüpleflmifl bir yap›ya sahip. Kurum çal›flanlar›n›n ilgi alanlar› do¤rultusunda kat›lacaklar› bu oluflum, onlar›n çeflitli konulardaki yeteneklerini gelifltirmelerine katk›da bulunmay› da hedefliyor. Akademi ile Airfel çal›flanlar› aras›ndaki iç iletiflimin, bilgi paylafl›m›n›n artmas› ve aidiyet duygusunun güçlenmesi en birinci amaç. Kuruluflu ulusal bas›nda da yer bulan Airfel Akademi, flimdilik kendi kulvar›nda tek görünüyor. Airfel Akademi bünyesinde halen Kültür Sanat Kulübü, Sosyal Sorumluluk ve Çevre Kulübü, Spor Kulübü, Medya ‹letiflim Kulübü, E¤itim Kulübü ve Ekonomi Kulübü bulunuyor. Kulüplere üye olanlar alanlar›yla ilgili çal›flmalar yap›yor, etkinlikler düzenliyor ya da kurumu ad›na baflka etkinliklere kat›l›yor. Kültür Sanat Kulübü sinema, kitap, tiyatro günleri düzenlemek, okuma odas› oluflturmak gibi etkinliklerle çal›flanlar›n kültür sanat faaliyetlerine kat›l›m›n› art›rmay› amaçl›yor. Sosyal Sorumluluk ve Çevre Kulübü çevre bilincinin geliflmesi için çal›fl›rken di¤er yandan yard›m organizasyonlar› yap›yor. Spor Kulübü e¤itimler verip, futbol, masa tenisi, tavla ve satranç turnuvalar› düzenleyerek çal›flanlar› spora teflvik etmeyi hedefliyor. fiirket içi haber a¤lar›n›n olufl-

turularak iç iletiflimin artmas›n› amaçlayan Medya ‹letiflim Kulübü çeflitli projeler üzerinde çal›fl›yor. fiirketin baflar›s›nda önemli bir pay› olan e¤itimleri gelifltirme hedefini tafl›yan E¤itim Kulübü departmanlar›n ihtiyaçlar› do¤rultusunda kurum içi e¤itime destek olmak için çal›flmalar yap›yor. Ekonomi Kulübü; güncel ekonomiyi takip ederek, bilgilendirme toplant›lar› ve seminerleri yapmak üzere bir araya geliyor. Kulüp üyeleri, planlad›klar› aktiviteleri hafta içi ö¤len ya da akflam mesai bitiminde yap›yorlar. Daha büyük organizasyonlar için bu çal›flma süresi daha genifl bir zamana yay›l›yor. Kulüp faaliyetleri ve tüm duyurular flirket içindeki panolar ve intranet arac›l›¤› ile tüm Airfel çal›flanlar›na bildiriliyor. Kulüpler, kendi alanlar›yla ilgili yay›nlar› takip ederek üyelerinin geliflmelerden haberdar olmas›n› sa¤l›yor. Bu iletiflimin halinin kurum kültürü ve çal›flmas› için çok önemli oldu¤unu düflünen Airfel Genel Müdürü Hasan Önder, Airfel Akademi ile aile bilincini pekifltirip, hep birlikte geliflmeyi amaçlad›klar›n› belirterek, her zaman e¤lenerek ö¤renmeyi, rekabetten önce birlikteli¤i hedeflediklerini vurguluyor. Önder, akademinin tüm Airfel çal›flanlar›n›n ortak çal›flmas› ve özverisiyle daha da geliflece¤ini görüflünde. Airfel Akademi’nin kuruluflunda yo¤un olarak çal›flan kurumun ‹K uzmanlar›ndan Pelin Didinir, bu süreçle ilgili sorular›m›z› yan›tlad›. Akademi fikri nas›l ç›kt›, nas›l hayata geçti? Kurum içindeki çal›flanlar›m›za “elinizde olsa flirkette neleri düzeltir, gelifltirir, iyilefltirirdiniz?” Sorusunu yöneltmifltik. Hemen hemen

herkesin birleflti¤i ortak nokta iflin d›fl›nda da bir araya gelebilmek, kiflisel geliflim ad›na önemli ad›mlar atmak, sosyal alanlara daha fazla yönelmek ve e¤itimin ne kadar önemli oldu¤u gibi konulard›. Bütün bunlar› nas›l bir platformda bir arada gerçeklefltirebiliriz diye düflündük ve sonuçta Airfel Akademi ad›yla bir olufluma karar verdik. Airfel Akademi’nin hayata geçmesi sadece genel hatlar›n ortaya konma süreciyle bafllad›. Önce bir tan›t›m partisi yap›ld›. Çal›flanlara bu oluflum ile nelerin hedeflenildi¤i anlat›ld›. Hemen ard›ndan da kulüplere üyelikler bafllat›ld›. Yani önce sadece genel hatlar çizildi. Çal›flanlar›m›z›n kat›l›m›yla da gelifltirildi. Tabii bu süreçteki en büyük flans›m›z Genel Müdürümüz Hasan Önder’in bu olufluma inanmas›, destek olmas› ve bizzat kendisinin de kurucular içerisinde yer almas›yd›. Akademi’den hangi koflullarda faydalan›l›yor? Airfel Akademi etkinliklerinden tüm Airfel Merkez çal›flanlar› faydalanabiliyor. Faaliyetlere kat›l›mc› say›s› ilgi alanlar›na göre de¤ifliyor. Ama tüm çal›flanlar›m›z mutlaka birkaç etkinlikte yer alm›fllard›r. Ya bir sinema filmi izlemifl, ya döner partisine kat›lm›fl, ya da bir turnuvada yer alarak tüm çal›flanlar›m›z teker teker kat›l›m göstermifllerdir. Tabii ki amac›m›z gün geçtikçe ilgiyi artt›rtmak. Bunun d›fl›nda ilgi alanlar›na göre kulüplere üyelik kayd› yapt›rm›fl olan çal›flanlar›m›z, bu faaliyetlerin ortaya konulmas›nda, gerçekleflmesinde aktif çal›flan kiflilerdir. Hedefiniz nedir? Bunun için ne gibi koflullar gerekiyor? Öncelikle aidiyet duygusunu gelifltirmek, iç iletiflimi güçlendirmek, ifl hayat› d›fl›nda hobi olarak ele ald›¤›m›z zevklerimizi ifl ortam›m›zda da yaratmak, bireysel geliflim ve sürekli e¤itim anlay›fl›n› kal›c› bir biçimde flirket kültürüne kazand›rmak istiyoruz. Bunun

için maksimum kat›l›m ve çok daha fazla yarat›c› fikire ihtiyac›m›z var. Do¤ru bir yerden bafllad›k. Yolumuza kararl› ve emin ad›mlarla devam ediyoruz. Akademi ne gibi etkinlikler yap›yor? Airfel Akademi bünyesinde flu an, Kültür Sanat Kulübü, Sosyal Sorumluluk ve Çevre Kulübü, Spor Kulübü, Sinema-Medya ‹letiflim Kulübü ve Ekonomi Kulübü bulunuyor. Bu kulüpler dahilinde Airfel Akademi salonumuzda sinema ve çeflitli dizi gösterimleri, K›z›lay’a kan ba¤›fl› kampanyas› ve giyecek yard›m› gibi sosyal sorumluluk duygusunu güçlendirecek etkinlikler, çeflitli spor turnuvalar›, e¤itim organizasyonlar› yap›l›yor. Ayr›ca önümüzdeki dönem için çok daha farkl› planlar da söz konusu. Bu akademiyi kurarken yurtiçinde ve d›fl›nda örnek ald›¤›n›z modeller oldu mu? Akademimizi kurarken aç›kças› tam olarak bir model ald›¤›m›z söylenemez. Çünkü Airfel Akademi’nin kurulmas› ve faaliyetleri tamamen çal›flanlar›m›z aras›nda yap›lan bir beyin f›rt›nas› sonucudur. Baz› firmalar bu tür oluflumlar› sadece e¤itim ihtiyaçlar›n› karfl›lamak amac›yla kullan›yor. Bizim çal›flmam›z oldukça farkl›. Çeflitli kulüpler var projelerini kendi baflkanlar› önderli¤inde üyeleri yürütüyor. Ve bunlar sadece e¤itim organizasyonundan ibaret de¤il. Asl›nda birlik ve beraberli¤i sa¤lay›c› her fley olabilir. Tamamen hayal gücümüzle ve ortak faydam›zla s›n›rl›. Hedeflerinizi yakalarsan›z, bir sonraki ad›m olarak ne düflünüyorsunuz? fiu anki en büyük eksi¤imiz henüz üretim tesislerimizi bu çal›flman›n içine katamam›fl olmam›z. Merkezde büyüyüp olgunlaflt›ktan sonra ilk hedefimiz, ayn› anlay›fl› fabrikalar›m›za da tafl›mak olacak. Bugüne kadar yap›lan aktiviteleri gözönünde bulundurursan›z, kuruma ve kiflilere ne gibi art›lar› oldu; anlat›r m›s›n›z? Bu aktivitelerde kulüp üyelerinin tam bir ekip çal›flmas› içerisinde olmas› gereklili¤i var. Bu hem kurum hem de bireysel anlamda kiflisel geliflim aç›s›ndan oldukça önemli. Ayr›ca E¤itim Kulübü’nün organize etti¤i e¤itimlerin tamam› d›fl kaynak kullanarak gerçekleflmeyecek. Hatta ço¤unlu¤unun çal›flanlar›m›z taraf›ndan haz›rlan›p, sunumunun yap›lmas›ndan yanay›z. Bu uygulama artt›kça firma içi e¤itimci say›m›z artacak. Hem e¤itimi veren hem de e¤itime kat›lanlar aç›s›ndan oldukça önemli. Sosyal sorumluluk anlam›nda gerçekleflen faaliyetlerde kiflilerin günlük hayatta erteleyebildikleri baz› fleyleri çal›flma ortam›na tafl›yarak manevi anlamda mutlu olmalar› sa¤land›. Örne¤in bir kan ba¤›fl› kampanyas› düzenledik; 58 kifli kan verdi. ‹htiyac› olanlara giyecekler topland›. Son faydas› da turnuvalarda flampiyon olan çal›flanlar›m›z›n kazand›¤› ödüller elbette. Siz, kat›l›mc›lar›n hangi noktaya gelmesini arzu ediyorsunuz; hangi durumlar olufltu¤unda “Akademi’nin baflar›l› oldu¤unu” fikrini kabul edersiniz… Tüm Airfel çal›flanlar›n›n, kendilerini sürekli ö¤renmenin söz konusu oldu¤u bireysel geliflimlerinin sürekli sa¤land›¤› bir okulda ve gününün ço¤unu geçirdi¤i ifl yerinin kendisi için asl›nda büyük bir aile ortam› oldu¤unu hissettiklerinde Airfel Akademi fikri baflar›ya ulaflm›fl demektir. Halihaz›rda gelinen noktaya bakt›¤›m›zda mevcut durum bizim için yeterince baflar›l›d›r.

“KIZILAY’A KAN BA⁄IfiI KAMPANYASI ÇOK ETK‹LEY‹C‹YD‹” ‹fl d›fl›nda farkl› platformlarda da biraraya geldi¤imiz Akademi çal›flanlar› ile fikir al›flverifli yapmak, birlikte motivasyonu artt›r›c› f›rsatlar yaratmak ifl hayat›n› daha e¤lenceli ve paylafl›mc› bir hale getirdi. Bir ‹K çal›flan› olarak, organizasyonlar›n artmas› hedefledi¤im gibi çal›flma arkadafllar›mla daha yak›n olmam›, ifl fiULE ERK‹N bölümü ve yard›mlaflmay› artt›rd› di‹nsan Kaynaklar› Uzman yebilirim. Akademi henüz çok yeni. ‹lerleyen günlerde kat›l›m daha da artt›racak, tüm çal›flanlar›n ilgi alan›na girecek. Daha yarat›c› ve bireysel geliflimi artt›r›c› bir yolda ilerlenmeli. Henüz geliflme aflamas›nda olan bu oluflum, k›sa zamanda bu hedefe gidecektir. Bence kültür sanat ile ilgili aktivitelere biraz daha a¤›rl›k verilmeli. Geziler, el sanatlar›, foto¤rafç›l›k ve müzik dersleri gibi çal›flmalar yap›l›p, bu konularda ilgi ve yetene¤i olanlar›n, sergi, konser gibi sonuçlar ortaya koymalar›, hem izleyiciler hem de icrac›lar aç›s›ndan ilgi çekici ve kat›l›m› artt›r›c› olacakt›r diye düflünüyorum. Ben sadece bir kulübe üye de¤ilim. Tüm kulüp çal›flmalar›na destek olmak üzere çal›flmalara kat›lmaya devam edece¤im. ‹K aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, çal›flanlar›m›z›n kariyer plan›na uygun olarak kat›lmalar›n› hedefledi¤imiz e¤itimlerin önemli bir k›sm›n›n organizasyonunda E¤itim Kulübü’nden destek alaca¤›z. Bu anlamda bu kulüp çal›flmalar›nda daha aktif olaca¤›m söylenebilir. Bence flimdiye yapt›¤›m›z en iyi etkinlik K›z›lay’a kan ba¤›fl› organizasyonumuz oldu. Sanko Makina’n›n da destek oldu¤u bu organizasyonda çal›flanlar›m›z›n duyarl›l›¤›n› bir kez daha görmek benim bu aile içinde olmaktan bir kez daha gurur duymam› sa¤lad›. “AKADEM‹ YOLUN BAfiINDA AMA DO⁄RU ‹fiLER YAPIYOR” Bence, Akademi birçok yönden flirket içinde bir ilki bafllatt›. Sesimizi duyurabilece¤imiz özgür platformlar oluflturabilece¤ine inan›yorum. Henüz ifl hayat›ma direkt bir katk›s›n›n oldu¤unu pek söyleyemem ama bu süreç düzgün bir fleklide yürütülebilirse Airfel kurum KEREM ANIL kültürünün çok sa¤lam temelleriSat›fl Sonras› Hizmet nin at›laca¤›na inan›yorum. AkadeMühendis mi flu anda daha iflin bafl›nda fakat do¤ru ifller yap›yor ve do¤ru ifller yapmay› da planl›yor. Akademinin bundan sonraki hedefi Airfel’de her çal›flan›n kendi ilgisini çekecek bir kulüp bulup, o kulüpte çal›flmas›n› sa¤lamak olmal›. Akademi Airfel’deki her çal›flan› bünyesine alabilecek bu proje bence çok önemli bir sonuç olabilir. Akademi’nin yapt›¤› çal›flmalar bölüm yöneticileri taraf›ndan desteklenmeli diye düflünüyorum. Aksi halde geliflimi zora sokacak bir durum oluflur. Akademiye s›n›r koymamam›z gerekiyor. Zaman içinde olmas› gerekenler olur, olmamas› gerekenleri

süreç zaten kendili¤inden yok eder. Kültür ve Sanat Kulübü bünyesindeki Gezi Kulübü ile beraber bütçe ve izinlerin onay verdi¤i çerçevede yeni y›l için baz› aktiviteler haz›rl›yor. Kulübü kesinleflen aktiviteleri, Kas›m’›n ilk haftas› Venedik Turu, Mart 2008’de Mostro Convegno fuar turu. Bunlara ek olarak yeni y›lda Gezi Kulübü kat›l›mc›lar›n da talepleriyle geniflleyecek gezi ve tur programlar› yapmaya devam edecek. Bir anket düzenleyerek çal›flanlar›n talepleri do¤rultusunda dans kurslar›n›n verilece¤i Dans Atölyesi, ifle zinde ve sa¤l›kl› bafllayabilmemiz için yoga ve Tai Chi kurslar›, temal› ve serbest çal›flma foto¤raf sergileri (ki, ödüllü yar›flmalar da mevcut), yine düzenlenecek anketle telli ve üflemeli çalg›lar aras›nda kurumdakilerin en çok oy verdi¤i enstrüman› belirleyerek, bunun kursunu açmak çal›flmalar›m›z aras›nda yer al›yor. Ayr›ca önümüzdeki günlerin en ilgi çekici sanat olay› ‹stanbul Bienal’i, müze turlar›, sinema festivalleri ve konserler önümüzdeki günlerde karfl›m›za ç›kacak etkinler aras›nda. Bu y›l Kültür ve Sanat Kulübü üyelerini çok renkli bir program bekliyor. Kan ba¤›fl› kampanyas› bence Akademi’nin yapt›¤› en etkileyici çal›flmayd›. Bu tarz sosyal sorumluluk projelerinin yeni y›lda artmas›n› ümit ediyorum. “BOfi VAK‹TLER‹ DAHA RENKL‹ HALE GET‹RECEK TURNUVALAR PLANLIYORUZ” Airfel Akademi’nin gün içerisinde yaflanan stresin azalmas›na katk›da bulunarak yap›lan ifllerde verimin artmas›n› sa¤lad›¤›n› düflünüyorum. Airfel Akademi’nin kurulma nedenlerinden biri de buydu ve bu durum‹BRAH‹M KÖSE da flirket içindeki personele yönelik Kurumsal Müflteriler verimlilik amac›na ulaflm›flt›r diyebilive Servis Destek rim. Ancak marka bilinirli¤inin ve AirSorumlusu fel isminin flirket d›fl›nda da duyulmas› konusunda henüz çok önemli bir yol kat etmedi¤ini de söylemek gerek. Örne¤in spor müsabakalar›nda Airfel Akademi k›yafetleri ile personelimizin bulunmas› ayn› mekanda bulunan birçok kiflinin markay› tan›mas›na sebebiyet verecektir. Airfel Akademi bünyesinde personel geliflimine, motivasyonuna ve flirket geliflimine (tan›t›m›na) katk›da bulunacak her türlü etkinli¤in bulunmas› laz›m. Ben, Spor Kulübü üyesiyim. Personelimizin ö¤le aralar›n› e¤lenceli hale getirecek lang›rt, dart ve pinpon turnuvalar› düzenlemeyi amaçl›yoruz. Haftasonlar›nda personelin kaynaflmas›n› sa¤lamak için paintball, atv yar›flmalar› planlar›m›z aras›nda. fiirketimizin tan›t›m› için Airfel ve Airfel Akademi logolu mont, tiflört, atk› gibi k›yafetler yapt›r›p bu k›yafetlerle toplu olarak spor organizasyonlar›na kat›lmam›z› öneriyorum. Kulübümüzün içeri¤ine uygun olarak spor salonlar› ve havuzlar ile görüflerek personelimizin her zaman kendisine spor yapacak ortam› oluflturmas›na yard›mc› olmay› da sa¤lamaya çal›fl›yoruz. Düzenlemifl oldu¤umuz pinpon turnuvas› organizasyonu benim ve birçok arkadafl›m›n pinpon konusunda kendisini gelifltirmesini ve ayr›ca birbirlerini hiç tan›mayan kiflilerin kaynaflmas›na vesile olmufltur. Hatta Akademi faal olmamas›na ra¤men pinpon masalar›m›z›n mesai d›fl›nda hiçbir zaman bofl kalmad›¤›na sevinerek tan›k oldum.

TREND

Erkek modas›nda yeni trend:

RAHATLIK VE fiIKLIK B‹R ARADA G‹YS‹LER B‹R TÜR KARTV‹Z‹TT‹R. KUMAfiINDAN KES‹M‹NE, RENG‹NDEN AKSESUARLARINA KADAR SEÇT‹⁄‹N‹Z HERfiEY GUSTONUZUN ‹FADES‹D‹R. fiIKLIK, ÖZELL‹KLE ‹fi HAYATINDA BULUNDU⁄UNUZ ORTAMDA S‹Z‹ ÖNE ÇIKARACAK, KABUL GÖRMEN‹ZE ZEM‹N HAZIRLAYACAK ‹LK ADIM DEMEKT‹R. HAZIRLAYAN: S‹BEL KÖKLÜ

an›ld›¤›n›n aksine moda sadece kad›nlar›n de¤il, erkeklerin de kendini alamad›¤› bir kavram. Giysi seçimleriniz düflünceleriniz, kaliteniz, otoriteniz ya da hayat tarz›n›z hakk›nda baflkalar›na ipuçlar› veriyor. Girilen ortamlarda sizin nas›l bir itibar görece¤inizi biraz da giysileriniz belirliyor. Ve ifl hayat›, herkes için daima fl›k ve bak›ml› olmay› gerektiriyor. ‹fller ne kadar yo¤un olursa olsun, mutlaka kendinizi ifade edecek giysileri seçmeye vaktiniz olmal›. Erkek modas› da her zaman yeni e¤ilimlerle canl›l›¤›n› koruyor. Mesela bu y›l erkeklerin hem çok fl›k olacaklar›, hem de rahatl›klar›ndan taviz vermeyecekleri tasar›mlar öne ç›k›yor. 2007-2008 Sonbahar-K›fl koleksiyonlar›n› vitrine ç›karan haz›r giyim markalar›n›n tasar›mlar›nda bu tür modeller göze çarp›yor. ‹fl hayat›nda bu iki kavram›n yanyana gelmesinin ne kadar önemli oldu¤unu fark eden giyim markalar›, tasar›mlar›n› bu yönde gelifltiriyor. Modern flehrin fl›kl›¤a davet etti¤i, ancak h›zl› temponun rahat giyime yöneltti¤i erkekleri düflünen moda tasar›mc›lar›, k›fl›n ya¤murlu ve puslu havas›n› da¤›tacak s›cak tonlarla haz›rlanan koleksiyonlara a¤›rl›k veriyor. ‹fl yaflam›n›n vazgeçilmez giysileri olan tak›m elbiselere füme, siyah ve lacivert önderlik ederken, ipek kar›fl›ml› kumafllar, belli belirsiz minik desenler ve kumafl›n kendi dokumas›yla oluflan jakarlar çizgili tak›m elbisenin yerini al›yor. Tek ceketler

bu sezon da varl›¤›n› sürdürüyor. Mürdüm renkli blazer ceket, siyah ve lacivert al›flkanl›¤›na yeni bir alternatif oluflturuyor. Örne¤in, ‹GS koleksiyonunda mürdüm renkli ceket yine ince mürdüm rengi çizgili bir gömlek, kravat ve siyah tek pantolon ile tamamlanabiliyor. Bu sezonun trendi fl›kl›k ve rahatl›¤› gözönünde bulunduran, lüks erkek giyim markalar›n›n önde gelen isimlerinden Ermenegildo Zegna, ‹talyan tarz› fl›kl›¤›n›n öncülü¤ünü yaparken, Zegna Sport Koleksiyonuyla sezona yenilikle bafll›yor. Bu sezonun yan temalar›ndan biri de Country… Ramsey tasar›mc›lar›, Country temas›nda ana renkler olan camel ve kahverengiyi, mavi ve lacivert tonlar› ile birlefltiriyor. Gömlek ve ceketler deri detaylarla güçlendiriyor. K‹fi‹YE ÖZEL TASARIM Yeni sezonda kal›plar›, yüksek kalitedeki kumafllardan tasarlanm›fl tak›m elbise ve ceketleri, detaylarda saklad›¤› aksesuarlar›, rahat ve fl›k görüntüsüyle yine gündemde olacak bir baflka marka ise Ki¤›l›. ‹stinye Park’ta aç›lan yeni ma¤azas›nda özel dikim hizmeti de sunacak olan Ki¤›l›, ifl hayat›ndaki insanlar›n kendilerini özel hissetmesini de sa¤layacak. Bu sezon kumafllar kadar kesimler de önem tafl›yor. Tak›m elbise ve kruvaze ceketlerinde, erkeklerin hem ifl yaflamlar›nda hem de günlük hayatlar›nda daha rahat hareket etmelerini amaçlayan

Sarar, klasik kesimlerden çok, vücudun formunu alan kal›plara önem veriyor. DER‹DE ‹TALYAN fiIKLI⁄I Bu sezonun gözdelerinden biri de deri ceketler olacak. Bu konuda dikkatleri çeken markalardan biri de, camel ve siyah rengin hakim oldu¤u deri ceket koleksiyonuyla Bagozza Milano. S›ra d›fl› bir görünüm sunan marka, vücudu kavrayan ince yap›s›yla, gece fl›k bir davette ya da hafta sonu etkinli¤inde rahatça kullanabilecek kadar uygun. Bu sezon erkekler, aksesuar anlam›nda da zengin koleksiyonlar aras›ndan seçim yapabilecek. Patek Philippe saatleri, bu sezon önemli klasik modellerinden baz›lar›n› yeniden yorumlayarak yeniledi. Bu modellerin kifliliklerini koruyarak, estetik özelliklerini güncelledi ve ortaya flafl›rt›c› sonuçlar ç›kt›. Patek Philippe’in yeniledi¤i paslanmaz çelik Nautilus modeli art›k 18 ayar sar›, beyaz ve pembe alt›n ile de üretilecek. Ayakkab› ve kemer gibi aksesurlardaki baflar›s›yla dikkat çeken Hotiç, bak›ml› ve iyi giyinmeyi bilen erkeklere genifl bir ürün yelpazesi sunuyor. Birbiriyle kolayl›kla kombinlenebilen ayakkab›-kemer-cüzdan-çanta vb. aksesuarlar›n birbiriyle uyumu, Hotiç Erkek Koleksiyonunun en önemli özelli¤ini oluflturuyor.

K‹ﬁ‹SEL GEL‹ﬁ‹M

‹nsan› tan›mak için eski-yeni bir metod: ENNEAGRAMYAZI: HASAN ÖNDER

epimiz için bizim d›fl›m›zdaki insanlar ilgi çekicidir. Her gün do¤rudan veya dolayl› olarak birçok insanla karfl›lafl›r›z. ‹nsanlar her yerdedir ve hayat›m›z› iyi ya da kötü etkilerler. Dolay›s›yla kendimizi ve di¤er insanlar› tan›mak bizi daha mutlu eder. Nas›l ki gidece¤imiz yerin haritas› elimizde var ise daha emin ve rahat oluruz, e¤er insan› anlatan bir haritaya sahip olursak da kendimizi daha iyi tan›r ve baflkalar›yla daha iyi iletiflim kurabiliriz. Bundan dört y›l önce bir e¤itim s›ras›nda tan›flt›¤›m Enneagram bilgisi ruhumda ciddi f›rt›nalar estirmifl. Bu bilginin uluorta anlat›lmamas› gerekti¤ini ve sadece ehil insanlar›n bu kadar fazla bilgiye sahip olabilmesi gerekir demifl, aksi takdirde kiflilikleri deflifre eden bu sistemin farkl› zararlara yol açabilece¤ini belirtmifltim. Fakat za-

man içinde Enneagram’› daha iyi anlay›nca tam tersine, mümkün oldu¤unca çok kiflinin bilmesi gerekti¤ini düflündüm. Birçoklar› gibi ben de Enneagram’›n insanlar›n uzun süredir arad›klar› harita oldu¤una inan›yorum. Tarihin bilinmeyen bilgeleri taraf›ndan günümüze kadar ulaflt›r›lan Enneagram, insan do¤as›n›n derin bir kavray›fl›n› temsil eder. Eski Yunan dilinde ennea= dokuz ve gram=çizgi manalar›na gelmektedir. Enneagram’› bat›ya tan›flt›ran ise George Ivanovich Gurdjieff (1877-1949)’dir. Ard›ndan Oscar Ichazo ve Claudio Naranjo taraf›ndan kitlelere ulaflt›r›lm›flt›r. Tarihinden çok Enneagram’›n ne oldu¤u ve nas›l çal›flt›¤› bizi ilgilendiriyor. Gurdjieff’ten sonra ald›¤› flekliyle bir “insan benli¤i haritas›” olarak nitelendirilen Enneagram

teorisine göre insan›n bir özü vard›r. Bu öz, insan›n aslî benidir, var- flirken, 7 ise 1 ile birleflmektedir. Dolay›s›yla, iyileflme sürecinde l›¤›d›r, güzeldir, asildir. Bununla birlikte her insan, 9 aslî ve hakim in- okun z›tt› yönünde bir etkileflim olmal›, tip 1 kiflili¤i 7 gibi, tip 4 kiflisan tipinden birine ait olarak do¤ar. Bu 9 tip, flunlard›r: li¤i ise tip 1 gibi olmaya çal›flmal›d›r. Günümüzde e¤itimden sa¤l›¤a, psikolojiden aile içi iliflkilere ve de özellikle ifl dünyas›nda iletiflim, organizasyon geliflimi, tak›m kurma Tip 1: Reformcu : Mükemmeliyetçi, idealist, istikrarl›d›r. ve çat›flma yönetimi gibi konularda tart›flmas›z baflar›s› ispatlanan Tip 2: Yard›msever: Cömerttir, insanlar› memnun etmeye çal›fl›r. Enneagram’› kullanmamak bizler için büyük kay›p olur. Kendimizi Tip 3: Baflar› odakl›: Azimlidir, kolay adapte olur, öz güvenlidir. Tip 4: Ferdiyetçi: ‹çe dönüktür, romantiktir, kendisinin fark›ndad›r. ve zaaflar›m›z› tan›maktan korkmamal›y›z. Enneagram bilgisine sahip olduktan sonra bunu içsellefltirmeli kendimizin hatalar›na ve zaTip 5: Araflt›rmac›: Entelektüeldir, merakl›d›r, ba¤›ms›zd›r. Tip 6: Sad›k: Adanm›flt›r, güvenlik ve güvenilirli¤i öne al›r, sorum- y›f noktalar›na konsantre olurken di¤er tiplerin ise üstün özelliklerini kendimize hedef koymal›y›z. ludur. Enneagram bilgisi insan› gerçekten anlafl›labilir k›l›yor, hem de geliTip 7: fievkli-nefleli: Yenilikçidir, üretkendir, d›fla dönüktür. flimi için sistemli bir yol öneriyor. Enneagram size yaflam temponuz Tip 8: Meydan okuyucu: Güçlüdür, sonuç odakl›d›r, kararl›d›r. içerisinde kiflili¤inizin derinliklerine kulaç atman›z› sa¤layacak ve Tip 9: Bar›flç›: Kolay geçinilir, uyumludur, iyimserdir. benlik karmaflan›z›n enginli¤inde, uzaklara aç›lm›flken her fleye ra¤Her insan, bu 9 tipten birine ait olarak; fakat saf ve mükemmel bir men size teneffüs imkan› sunacakt›r. özle dünyaya gelir. Tipi tayin eden hakim özellik, çocuklu¤umuzda çevremize adaptasyon biçimimizle birlikte, anne-babam›za fluurumuz d›fl› yöneliflimizi de belirler. Bu adaptasyon ve yöneliflimizin neden böyle oldu¤unu bilmeyiz. Bunlar›n tesirinde her bir çocuk, 4-5 yafl›nda iken özünün üstünde, onu kuflatan ve onun tersine bir kiflilik gelifltirir. Art›k o, bu kiflilik çerçevesinde dünyaya ve hadiselere dahil olur. Bu 9 kiflilik tipini, önce temelde 3 ana merkezde ele alabiliriz. Bunlardan biri, Fiziksel Merkezdir ki, 9, 1 ve 8 tiplerinden oluflur. Duygusal Merkez 2, 3 ve 4 tiplerinden, Zihinsel Merkez ise 5, 6 ve 7 tiplerinden meydana gelir. Bu gruplar› belirleyen, tipler aras›ndaki ortak özelliklerdir. Her bir insan, bir tipe ait ise de her fleyiyle bu tipten de¤ildir. Onun kiflili¤inde etkili daha baz› en az 2 veya 3 tip özellikleri daha vard›r. Bu yan etkili tipler ise daha çok Enneagram’daki yak›n noktalara tekabül eden tiplerdir. ‹flte bu ikincil tiplere “kanat” ad› verilir. Kanat, kiflili¤i tamamlar, ona önemli, bazen z›t unsurlar katar. Meselâ bir insan 9 tipinde ise ona yak›n olan 1 ve 8 tipinden de özellikler tafl›r. ‹nsan›n özü, kendinde hakim bulunan tipe ait faziletlere sahiptir. Enneagram e¤itimiyle keflfedilmesi gereken bu faziletler, 9-1-2-3-4-5Kiflilik tiplerinin bir di¤erine üstünlü¤ü yoktur, herbir tip farkl› 6-7-8 tip s›ralamas›na göre: Hareket, Hilim (a¤›rbafll›l›k), Tevazu, avantajlarla hayata bafllar. Amaç Enneagram’›n tamamen çevDo¤ruluk, Kabûl-sakinlik, H›rstan kurtulmuflluk, Cesaret, Ay›kl›k, ‹fresinde hareket ederek her tipin temsil ettikleriyle birleflmek ve fet’tir. ‹nsan›n özüyle temas› kaybetmesinin meydana getirdi¤i realiher tipin sa¤l›kl› potansiyellerini etkin bir flekilde kullanmakt›r. teye verilen fluur d›fl› duygusal tepki ise kuvvetli (tepki) duygular›n› ‹deal olan dengeli ve tamamen fonksiyonel biri olmakt›r. Ennemeydana getirir ki, bunlar da flunlard›r: Hareketsizlik, Öfke, Gurur, agram’›n her tipi buna ulaflmak için gereken farkl›, önemli yönAldatma, K›skançl›k, H›rs, Korku, Yiyip-içmeye düflkünlük, fiehvete leri temsil eder. Dolay›s›yla, hayata hangi kiflilik tipinde bafllad›düflkünlük. ¤›n›z önemli de¤ildir. Önemli olan kendinizle yüzleflerek olumluKutsal fikri kaybeden insan egosu, kendinde hakim tipe göre bir olumsuz yönlerinizi tan›man›z ve kiflilik tipinizle ne yapt›¤›n›znoktada güçlü duygusal tepkilerin z›tt›na daha pasif duygular gelifld›r. Çevresiyle bar›fl›k, kendisiyle bütünleflen bir insan olma yotirir. Bunlara saplanma noktalar› (fixations-saplant›lar) denir. Bu saplundaki gelifliminiz için bafllama noktas› sizsiniz. lant›lar da flöyle s›ralan›r: Tembellik, Al›nma, Tabasbus (koltuklama), Her ne kadar kar›fl›k da olsa, Enneagram’›n aç›klad›¤› kiflilik tipKendini be¤enme, Melankoli, Cimrilik, Korkakl›k, Planlama, Kin. leri insan do¤as›na ›fl›k tutar. Enneagram, kendimizi tarafs›z bir Kendini tan›ma ve tan›rken geliflme sürecinde insan, kiflili¤in olumbak›fl aç›s›ndan görmek için faydal› olmakla beraber, kendimiz suz yanlar›ndan kurtulur, öz ile kiflilik aras›ndaki denge kiflilikten hakk›nda mutlak cevaplara ulaflmam›z› sa¤lamaz, bu baflka bir öze do¤ru kaymaya bafllar. Bu süreçte, hiçbir zaman bir tipten di¤ealan›n konusudur. Baflar›l› ve sayg›n birçok insan incelendi¤inrine geçilemez. Fakat, geliflmek için bir tip, di¤er bir tiple etkileflime de, ortak yan olarak bu insanlar›n duygusal zekalar›n›n çok güçgirer ve girmelidir. Bu etkileflim ise ancak Enneagram’da çizgi ile lü oldu¤u ve iletiflimlerinde bunun avantajlar›n› kulland›klar›n› birbirleriyle birleflen iki çift aras›nda, fakat birleflmenin yönünün, yagörürüz. Enneagram’›n size en büyük faydas› tiplerin flifresini ni okun tersine bir etkileflim olmal›d›r. Meselâ, tip 1 kiflili¤i Enneagçözdükten sonra duygusal zekan›zda olacak müthifl ilerlemedir. ram üzerinde, kendisinden ç›kan bir çizgiyle ok yönünde 4 ile birle-

Hepimizde var olan ve dünyayla iliflki kurma veya anlam sa¤lama yollar› olan üç Ak›l Merkezi vard›r. Bununla birlikte, her bir tip ayn› Merkez’den üç tipin, tamam›na baz› ortak karakteristikleri veren üç Merkez’den birinde bulunmaktad›r. Z‹H‹NSEL MERKEZ (5-6-7) Zihinsel merkezli düflünme, kavrama, anlama ve karar verme için kullan›l›r. Tipler 5, 6 ve 7 zihinsel analiz ve ürkeklik ile bir endifleyi paylafl›r. DUYGUSAL MERKEZ (2-3-4) Duygusal merkez, flefkat ve merhametli bir flekilde di¤erleri ile iliflki kurma için kullan›l›r. Tipler 2, 3 ve 4 di¤erlerinin kendilerine duygusal olarak ne flekilde yan›t verdikleri ve yans›tt›klar› imajla bir ortak endifleyi paylafl›r. F‹Z‹KSEL MERKEZ (8-9-1) Bu fiziksel merkez sezgisel bilme ve eylemi bafllatma için kullan›l›r. Tipler 8, 9 ve 1 ortak bir duygusal temel ve kendini, hislerini vs. inkara yönelik bir e¤ilim olarak öfkeyi paylafl›r. T‹P 1 pozitifler çal›flkan, disiplinli negatifler yarg›lama, inatç› Davran›fllar konusunda yüksek içsel beklentilerle, kendimi ve di¤erlerini bu önemli standartlar› karfl›lama konusunda sorumlu tutmaktay›m. Bir durumda neyin yanl›fl veya hatal› oldu¤unu ve ayr›ca olaylar›n ne flekilde düzeltilebilece¤ini görmek benim için kolay. Afl›r› zahmetli veya kritik durumlarla karfl›laflabilirim, ama ifllerin do¤ru flekilde yap›lmamas› benim için zordur. Sorumluluk almaktan son derece tatmin oluyorum ve ince, estetik bir mükemmeliyet hissinden keyif duyuyorum. Bir fleyi yapaca¤›m› söyledi¤imde, bunun düzgün bir flekilde yap›lmas›n› sa¤lar›m. Di¤erleri adil olmayan veya sorumsuz bir flekilde davran›rlarsa, ne kadar göstermeye çal›flmasam da buna içerlerim. Kafamda sürekli olarak yanl›fl yapt›¤›m fleyi elefltiren bir kay›t cihaz› gibi bir ses veya mesaj m› var?

T‹P 2 pozitifler flefkatli, di¤erlerinin duygular›yla ilgili negatifler dolayl›, afl›r› uysal En önemli güçlü yan›m di¤er kiflilerin ihtiyaçlar›na karfl› hassas olmamd›r -- kimi zaman tan›mad›¤›m kiflilere bile. Sanki onlar anlatmadan di¤er kiflilerin ihtiyaçlar›n› okuyabilen görünmez bir antene sahibim gibi. Kendimi s›cak, cana yak›n ve cömert biri olarak düflünmeyi seviyorum. ‹yi iliflkiler benim için önemli; bunlar› oluflturmak için çok fazla çaba gösteririm. Kimi zaman, duygulara yenik düflsem veya kendime yard›m etmem gerekse bile baflkalar›na yard›m etmeye karfl› direnmek benim için zor. Daha sonra, çabalar›m›n do¤al olarak karfl›land›¤›n› veya takdir edilmedi¤ini hissedebilir ve duygusal veya ›srarc› olabilirim. Baflkalar›n›n ihtiyaçlar›n› sezgisel olarak biliyor, ama kendi ihtiyaçlar›m› aç›kça ifade etmede güçlük mü çekiyorum?

T‹P 3 pozitifler emin, sonuç yönlü negatifler rekabet edebilen, iflkolik Baflar›, elde etme ve en iyi olma ihtiyac› beni en çok motive eden fleydir. Genelde, bir hedef olarak belirledi¤im fleyi iyi yapar›m. ‹fli güçlü bir flekilde tan›mlar›m ve kiflinin de¤erinin ço¤unlukla baflard›¤› fleye dayand›¤›na inan›r›m. Çok meflgul olmamdan dolay›, duygular› veya kendimi yans›tmay› genellikle bir kenara b›rak›r›m ve böylece her fleyi yapar›m. Zaman›m› iyi kullanmayan veya bir görevi h›zland›rmayan kiflilere k›zar›m. Rekabet edici olsam da, ayn› zamanda iyi bir ekip oyuncusuyumdur (ço¤u zaman ekibe liderlik etsem de!). Di¤er kiflilerin bana de¤er vermesi ve sayg› göstermesi için her fleyi ben mi yap›yorum?

T‹P 4 pozitifler yarat›c›, d›flavurumcu negatifler gergin, içine kapan›k Zenginlik ve anlam› di¤er kiflilerle olan gerçek iliflkilerde bulan hassas biriyim. Sembolik, estetik ifadeden hofllanmam nedeniyle çeflitli biçimlerde sanata do¤ru çekilebilirim. Sanatsal hissim sofistike ve benzersizdir. Genellikle di¤er insanlar›n beni anlamad›¤›n› hissederim; öfke veya üzüntü ile buna güçlü bir flekilde tepki verebilirim. Özel ve derin bir flekilde ba¤lant›l› hissetti¤im zamanlar en mutlu zamanlar›md›r. Ayr›ca, yaflam›n en mutsuz bölümlerini yaflamak istiyorum; asl›nda, melankoli benim için arzu duydu¤um bir nitelik. Genellikle, s›radan›n s›k›c›, so¤uk ve çekici olmad›¤›n› düflünürüm. Bir fleyi çok güçlü bir flekilde hissetti¤imde, genellikle düflüncelerimi, duygular›m› ve hislerimi tekrarlayarak uzun bir süre boyunca duygular›m› güçlü bir flekilde tutabiliyor muyum? T‹P 5 pozitifler analitik, objektif negatifler tarafs›z, güvensiz Kendimi, enerjisini yeniden doldurmak için yaln›z kalman›n iyi geldi¤i bir analitik kifli olarak görmekteyim. Ortalar›nda olmak yerine durumlar› gözlemlemeyi seviyorum ve bana karfl› çok fazla talepte bulunulmas›n› sevmiyorum. Tek bafl›mayken deneyimlerimi yans›tmay› ve böylece bunlardan keyif duymay›, anlamay› ve kimi zaman bunlar› yeniden yaflamay› seviyorum. Böylesine aktif bir zihinsel yaflant›m olmas›ndan dolay›, tek bafl›mayken asla s›k›lm›yorum. Basit, karmafl›k olmayan bir hayat yaflamak ve mümkün oldu¤unca kendime yetmek istiyorum. Bir durum duygusal veya yo¤un bir hal ald›¤›nda, o an sahip oldu¤um duygular› kolayl›kla devreden ç›kart›p daha sonra kendi seçimime göre baflka bir zaman ve yerde tekrar devreye sokabiliyor muyum?

41 T‹P 6 pozitifler sad›k, sorumlu negatifler endiﬂe verici, odaklanamayan

T‹P 9 pozitifler rahat, kabul edici negatifler iﬂleri erteler, çat›ﬂmadan kaç›n›r

En önemli güçlü yanlar›mdan birisi, güvenli¤imi veya emniyetimi tehdit eden bir fley hayal etti¤imde yo¤unlaflan keskin, zeki bir zihne sahip olmamd›r. Merakl› zihnim yo¤un anlay›fl veya sezgiye eriflmemi sa¤lar. Di¤erlerine güvenmek benim için ana sorundur ve genellikle bir tehlikenin gelip gelmedi¤ini görmek için çevremi inceden inceye gözden geçiririm. Otoriteden flüphe duyarak, ayn› zamanda ait oldu¤um örgütlere kendimi adar›m ve sad›¤›md›r. Ya tehlikeden kaç›n›r›m ya da onunla kafa kafaya çarp›fl›r›m ve genellikle ezilen kiflileri desteklemekte aktifimdir. Sürekli olarak neyin yanl›fl olabilece¤i konusunda endifle duyuyor ve düflünüyor muyum ve bu negatif olas›l›klar›n meydana gelmemesi için plan yapmaya çal›fl›yor muyum?

Genellikle bütün bak›fl aç›lar›n› gördü¤ümden ve takdir etti¤imden, insanlara farkl›l›klar›n› çözme konusunda yard›m etmede çok iyiyimdir. Bütün taraflar›n üstünlüklerini anlama yönündeki bu yetene¤im beni peflin hükümsüz k›lar, ama ayr›ca karars›z gözükmeme neden olabilir. Çat›flmay› sevmiyorum ve öfkemi do¤rudan göstermem uzun sürer. Bir çok faaliyete kat›lmay› seviyorum ve kimi zaman bir faaliyete kendimi o kadar çok kapt›r›yorum ki yapmam gereken bir baflka fleyi unutabiliyorum. Yumuflak bafll› ve hofl biri olarak rahat, uyumlu ve kabul edici bir yaflam ar›yorum. Di¤er kiflilerin pozitif enerjisini otomatik olarak harmanl›yor, ama olumsuzluk, öfke ve çat›flman›n etraf›nda oldu¤umda oldukça endifleli oluyor muyum?

T‹P 7 pozitifler spontane, sentezleyici zihin negatifler odaklanmam›fl, isyankar Yap›lacak yeni ve ilginç fleylerle karfl›laflmaktan hofllanan iyimser biriyim. Farkl› fikirler aras›nda h›zl› bir flekilde gidip gelen oldukça aktif bir zihnim var. Bütün bu fikirlerin bir arada nas›l durduklar›na yönelik bir genel görünüme sahip olmay› severim ve iliflkili durmayan konseptleri birbirlerine ba¤lad›¤›mda heyecanlan›r›m. ‹lgimi çeken fleylerle u¤raflmay› severim ve bunlara verebilece¤im çok fazla enerjim vard›r. Ödüllendirilmeyen veya tekrar edici görevlere devam etmede zor anlar yaflar›m. Bir fley kendimi kötü hissetmemi sa¤larsa, dikkatimi daha güzel fleylere vermeyi tercih ederim. Birden fazla görüfle sahip olmak benim için önemlidir; aksi takdirde kendimi kapana k›s›lm›fl hissederim. Hayat› heyecanl› tutmak ve ilerlemek için sürekli olarak yeni ve teflvik edici kifliler, fikirler veya olaylar m› ar›yorum?

T‹P 8 pozitifler aç›k, kendine çok güvenen negatifler kontrolcü, afl›r› Güçlü, dürüst ve güvenilir olmaya oldukça fazla de¤er veriyorum ve önemli konulara do¤rudan yaklafl›yorum. Di¤erlerine karfl› güçlü ve aç›k olmay› seviyorum ve biri bana do¤ruyu söylemedi¤inde veya sinsi oldu¤unda bunu genellikle söyleyebiliyorum. Di¤erlerinin zay›fl›¤›na karfl› hoflgörü göstermede sorun yafl›yor olsam da, özellikle bir haks›zl›k yap›ld›¤›nda masum kiflileri korurum. Yetkili kifliler ile hemfikir olmad›¤›mda veya kimse sorumluluk almad›¤›nda, müdahalede bulunur ve kontrolü ele al›r›m. Öfkeli oldu¤umda duygular›m› göstermemek çok zor ve genellikle arkadafllar ve aile için savunmaya her zaman haz›r›md›r. Daha az görünen ama kolay incinir bir iç yan› gizleyen ve kimi zaman (kas›tl› veya kas›ts›z olarak) di¤er kiflilerin gözünü korkutan güçlü bir d›fl yan›m m› var?

Stres Noktas› Güvenlik Noktas› Streste girebilece¤iniz Daha gevflemifl oldu¤unuztipdir (esas tipinizden da gidebilece¤iniz tipdir uzaklaflan ok). Esas (esas tipinize do¤ru olan tipiniz de¤iflmez, ok). Esas tipiniz ama bu tipin baz› Kanatlar de¤iflmez, ama bu tipin karakteristiklerini Esas tipinizin baz› karakteristiklerini sergileyesergileyebilirsiniz. her iki taraf›nda bilirsiniz. bulunan tiplerdir. Bu tipler ayr›ca sergileyebilece¤iniz davran›fl biçimleri içerir; kanat de¤iflebilir, ama esas tipinizi de¤ifltirmez. Not: Ayn› zamanda, bireyler gevflediklerinde Stres Noktalar›’n›n niteliklerini ve stres alt›ndayken de Güvenlik Noktalar›’n›n özelliklerini sergileyebilir.

MEYDAN OKUYUCU

BARIﬁÇI

REFORMCU

9 ﬁEVKL‹ NEﬁEL‹

1 YARDIMSEVER

BAﬁARI ODAKLI

SADIK

5 ARAﬁTIRMACI

4 FERD‹YETÇ‹

GEZ‹

Suyun do¤ayla buluflmas›: PLITVICE GÖLLER‹ ORMANLARLA KAPLI DA⁄LARIN ARASINDA 16 GÖL VE BUNLARI B‹RB‹R‹NE BA⁄LAYAN RENGÂRENK fiELALER‹YLE G‹ZL‹ B‹R CENNET PLITVICE GÖLLER‹... YÜKSEKTEN SONSUZLU⁄A AKARMIfi H‹SS‹ VEREN SULAR YERE ULAfiTI⁄INDA ORTAYA MUHTEfiEM GÖRÜNTÜLER ÇIKIYOR. YAZI VE

FOTO⁄RAFLAR: H. LEVENT ÖZÇEL‹K

›rvatistan, Avrupa’n›n ortas›nda 4,5 milyon nüfuslu küçük bir ülke. Bu küçük ülke do¤al güzellikleri ve tarihi de¤erleri ile büyük bir öneme sahip. 5.835 km’lik büyüleyici sahil fleridi ve parklar› bu ülkeyi Orta Avrupa’n›n gözdelerinden biri haline getiriyor. Plitvice Gölleri’nin bulundu¤u bölge 1949’da Ulusal Park statüsüne al›nm›fl. UNESCO’nun bu bölgeyi Dünya Do¤al Miras› listesine eklemesiyle baflkent Zagreb ve k›y› k›sm›ndaki Zadar aras›nda kalan Plitvice Gölleri dünyan›n ilgi oda¤› haline gelmifl. Bu park› eflsiz k›lan as›l nokta, 16 gölün birbirlerine küçük flelalelerle ba¤lanarak oluflturdu¤u büyüleyici görüntüler. E¤er planlar›n›z içinde Plitvice’yi görmek varsa, sadece foto¤raf makinenizi de¤il, video kameran›z› da yan›n›za alman›z önerilir. 8 kilometre karesini göllerin kaplad›¤› toplam 300 kilometrekarelik parkta do¤al yaflam oldu¤u gibi korunmufl durumda. Burada yüzlerce çeflit canl› yafl›yor; geyikler, kurtlar, ay›lar, kufllar bir arada… Ülkeye hayli fazla turist çeken bu parktaki zengin bitki örtüsü de görülmeye de¤er. Çeflit çeflit bitkilerin büyüleyici renkleri deyim yerindeyse gözlerinizi yak›yor, kokular› ise baflka alemlere sürüklüyor. KAYINLARIN HAK‹M‹YET‹ Parktaki en yayg›n a¤aç türü olan kay›nlar orman alan›n›n neredeyse tamam›n› kapl›yor. Kay›n a¤ac›n›n muazzam bir ekolojik de¤eri bulunuyor. Ormanl›k alan›n büyük bir bölümünde bu a¤aç türü ekolojik sistemin temelini oluflturuyor. Parkta yay-

g›n olarak görülen bir di¤er a¤aç türü ise köknar. Köknarlar, daha çok yüksek k›s›mlarda yer al›yor. Köknarlar yaflam alanlar›n› genellikle kay›n a¤açlar›yla paylafl›yorlar. Bu da ortaya muhteflem bir manzara ç›kar›yor. Plitvice Gölleri’nin eflsiz panoramas› içinde göze çarpan di¤er a¤aç türleri ise akçaa¤aç, karaa¤aç ve mefle. Kozalakl› a¤aç türlerinden ise ladin ve çam a¤ac›na rastlan›yor. Ulusal Park orman›n›n karakteristik yap›s› içerisinde pek çok bitki ve hayvan türü yafl›yor. Bu birliktelik zengin bir ekolojik sisteme zemin haz›rl›yor. Dolay›s›yla ormanda çok say›da kufl ve böcek türü yafl›yor. Plitvice Gölleri Ulusal Park›’nda bitkiler üzerine sistematik araflt›rmalar yapan botanikçiler 109 familyaya ait tam 1146 bitki türü saptanm›fllar. Bu bitkiler aras›nda çok say›da endemik (yöreye özgü) tür de gözlenmifl. H›rvatistan Cumhuriyeti yerinde bir kararla, bunlar› koruma alt›na alan kanunlar ç›karm›fl. ‹STERSEN‹Z BOTLA DOLAfiAB‹L‹RS‹N‹Z Çok büyük bir alana yay›lm›fl olan Plitvice Gölleri Milli Park›’n›n tek bir girifli var. Buray› y›l›n her günü sabah 08.00 akflam 19.00 saatleri aras›nda gezmek mümkün. Yürüme yolu ahflap ve do¤al tafllardan yap›ld›¤› için do¤al ortam›n görüntüsü hiç bozulmam›fl ve her mevsim ayr› bir güzelli¤ini gözler önüne seriyor. Son derece güvenli bu yürüme yoluyla saatlerce do¤an›n kalbine do¤ru yol alabilirsiniz. E¤er grupla gezmek isterseniz, ek bir ücret ödeyerek 3-4 saatlik bir tur boyunca üç dilde rehberlik hizmeti alabiliyorsunuz. Park› gezme-

Plitvice Gölleri (H›rvatça: Plitviãka Jezera) H›rvatistan'da Bosna-Hersek s›n›r›na oldukça yak›n bir bölgede yer alan, ayn› zamanda UNESCO'nun Dünya Kültür Miras› listesine ald›¤› göller toplulu¤udur.

nin tek yolu yürümek de¤il. Bisiklet, otobüs ya da botla da gezebilirsiniz. Park›n hemen yak›nlar›nda yer alan otel ve kamp merkezlerinde ucuza kalma imkan› var. Böylece bu do¤a harikas› co¤rafyaya daha fazla zaman ay›rabilirsiniz. Parkla ilgili ilginç bir iki bilgi var. Örne¤in en yüksek noktas› 1.280 metre ve en düflük noktas› – 380 metre… Göllerin birbirlerine oranla toplam yüksekli¤i ise 135 metreyi buluyor. Göller aras›nda akan en yüksek flelale 70 metreyle Veliki Slap ad›n› tafl›yor. Plitvice Gölleri eflsiz güzelli¤i ve insanda uyand›rd›¤› hislerle do¤an›n bir arma¤an› gibi. Park›n içinde üç restoran farkl› bir ö¤ün yaflatabilir size. Plitvice Gölleri (H›rvatça: Plitviãka Jezera, H›rvatistan'da Bosna-Hersek s›n›r›na oldukça yak›n bir bölgede yer alan, ayn› zamanda UNESCO'nun Dünya Kültür Miras› listesine ald›¤› göller toplulu¤udur. ULAfiIM THY’nin her hafta H›rvatistan’a düzenli uçufllar› var. Miles&Smiles kart›n›z varsa, H›rvatistan ödül bölgesine giriyor. Detayl› bilgiyi ww.thy.com.tr’den alabilirsiniz. Tel: 0 212 444 0 849 Not: Süresi geçerli bir pasaportunuz varsa H›rvatistan için vize alman›za gerek yok. ‹Ç ULAfiIM Zagrep’ten Plitvice’ye taksi, otobüs, metro veya otomobil kiralayarak gidebilirsiniz. Turizm Dan›flma Ofisi’nden rehber temin edebilirsiniz. PLITVICE’DEYKEN... n Park›n iç k›s›mlar›n› elektrikli safari araçlar› veya botlarla gezebilirsiniz. n Park içinde iki restoran bulunuyor. Mutlaka birisinde, dört bir taraf›n›z› kaplayan eflsiz manzaraya naz›r, yöresel ya da kendi damak tad›n›za uygun yemekleri deneyin. n Park›n kuzey giriflinden 5-6 kilometre ileride bir kamp merkezi var. Geceyi orada geçirerek do¤al yaflam›n atmosferini iliklerinize kadar hissedebilirsiniz. n Dan›flmadan, do¤al yaflam türlerine iliflkin, parkta yaflayan canl›lar› tan›tan bir broflür istemeyi unutmay›n. Çünkü burada envai çeflit canl› yafl›yor; bal›k ve ›stakoz türleri, Parus ad›yla bilinen baykufllar, memeli hayvanlar bunlardan sadece ilk anda akl›ma gelenler.

‹ﬁ DÜNYASI

YÖNET‹C‹LER NELER‹ YANLIﬁ ALGILIYOR? HAZIRLAYAN: M.RAUF ATEﬁ Capital&Ekonomist&PCnet Yay›n Direktörü

adece Türkiye de¤il, bütün dünyada müthifl bir dönüflüm yaflan›yor. Bu dönüflümün arkas›nda önce teknoloji, ard›ndan ifl süreçlerindeki büyük de¤iflim, de¤iflen yaflam tarzlar› ve artan rekabet var. Birkaç y›l önce yazd›¤›m “Yeni Normal” adl› kitapta, “Art›k baban›z›n ifl dünyas›nda de¤ilsiniz. Yeni gerçekler var” yaklafl›m›n› ortaya koymufltum. “Uzun y›llard›r gerçek bildi¤iniz, normal olarak kabul ettikleriniz, art›k devre d›fl› kalm›fl olabilir” yaklafl›m›, bence art›k içinde bulundu¤umuz dönemi iyi ifade ediyor. Çünkü, de¤iflim çok h›zl›. Üstelik sadece yönetim ve flirketler cephesinde de¤il, para piyasalar›nda, ekonominin kimyas›nda da hayati de¤iflimler oluyor. Günlük flirket yönetimlerini ve büyük kararlar›n› geçmifle göre verenler ise ciddi riskleri de alm›fl oluyorlar. Asl›nda de¤iflimi alg›laman›n ve ayak uydurman›n en iyi yolu, eski al›flkanl›klara veda etmek. Bunu da ancak eski al›flkanl›klardan hangilerinin de¤iflti¤ine karar vererek yapmak mümkün. Ben bunlardan baz›lar›n› bu yaz›da sizlerle paylaflmak istiyorum. Önümüzdeki dönemde bu konudaki görüfllerimi de yazmaya devam edece¤im. KISA DÖNEM TUTKUSU fiirketler, y›llard›r al›fl›k olduklar› “k›sa vade” sendromundan kurtulam›yorlar. Yöneticiler, her türlü kararlar›n› al›rken, yak›n zamana odaklan›p, orta, özellikle de uzun dönemi kaç›r›yorlar. Bir yabanc› flirketin ‹ngiliz genel müdürü, “Türkiye’deki ifladamlar›na flafl›r›yorum. Hala, Cumhurbaflkanl›¤› seçimi, genel seçimler gibi k›sa vadeli geliflmelere odaklan›yorlar. D›flar›dan gelenler gerçekleri daha iyi görüyor” sözleriyle bu konuya dikkat çekiyor. Oysa bugünün sorunlar›n› çözmeye çal›flanlar, flirketin gelecek 10 y›l›n› tasarlamay› gözden kaç›rm›fl oluyorlar. HAKSIZ REKABET G›dadan telekoma, perakendeden giyime her sektörde bu konu öne ç›k›yor. ‹fladam› ve yöneticilere göre, Türkiye’de “haks›z rekabet”in kökeninde iki geliflme var. Birincisi, devlet kaynakl› vergiler ve kay›t d›fl›l›k. Bu, vergisini zaman›nda ödeyen, kay›tl› ifl yapan flirketler aleyhine çal›fl›yor. ‹kincisi ise etik d›fl› rekabet, ac›mas›z fiyat k›rma, küçük ve orta

ölçekli rakipleri pazar d›fl›na atma gibi aray›fllar. Haks›z rekabetin yaratt›¤› de¤erden memnun olan flirketler, bu konuda geri ad›m atmakta da pek istekli de¤iller. Banvit’in CEO’su Ömer Görener, “Bence de¤iflmesi gereken en önemli mesele budur” diye konufluyor ve ekliyor: ‘’Devletin do¤ru çal›flanlarla di¤erleri aras›ndaki haks›z rekabeti ortadan kald›racak giriflimlerde bulunmas› gerekiyor. Haks›z rekabet ortadan kalkar ve herkes ayn› zeminde koflmaya zorlan›rsa, tüm sektörlerde ciddi bir ivme yakalanaca¤›na inan›yorum.” “KR‹Z GEL‹R M‹” HASTALI⁄I Türk ekonomisi, 80 y›l› aflan geçmiflinde, 4 defa, en az 3 y›l üst üste büyümeyi baflara bildi. Bunun sonuncusu 2002-2006 y›llar› aras›ndaki 5 y›lda gerçekleflti. Bu, ayn› zamanda bir rekor idi. Çünkü, 1923-2006 y›llar› aras›nda 1 kez 4 y›l üst üste, 2 kez de 3 y›l üst üste büyüyebilmiflti. Onun d›fl›ndaki y›llarda büyüme, kriz, daralma birbirini izlemiflti. Bu tablo Türk ifladam› ve yöneticilerini bir ölçüde ekonomiye güvensiz hale getiriyor. “Yeni bir kriz”, “Dolarda ç›k›fl” ve “Dalga beklentisi” sürekli var. Bu da yat›r›mlar›, yeni ifl planlar›n› ve istihdam› etkiliyor. ‹fladam› ve yöneticilerde ise “panik atak” sendromuna yol aç›yor. DEVLET DESTE⁄‹ BEKLENT‹S‹ Bir bankan›n genel müdüründen dinlemifltim. fiöyle bir uyar›da bulunmufltu: “Türkiye’de bence de¤iflmeyen en büyük al›flkanl›k, ifladamlar›n›n devletten destek beklemeleridir.” Gerçekten de böyle bir yap› var. Dikkat edin, döviz kurunda bile sürekli devletin müdahalesi bekleniyor. Oysa, bütün ifl dünyas› örgütleri serbest piyasay› destekler. Ayn› bankac›, “Bu al›flkanl›k de¤iflti¤inde, Türk ifl dünyas› dönüflümünü de tamamlam›fl olacakt›r.” demiflti. Geçenlerde yapt›¤›m araflt›rmada gördüm ki, ABD’de baz› flirketler zora girdiklerinde devlet deste¤i istiyorlar Ancak, bu talep, Türkiye’de daha fazla. Oysa, devletten destek yerine, vizyon koymas›, ifl ortam›n› iyilefltirmesi ve strateji oluflturmas› beklenmeli. ESK‹ TÜRK‹YE’YE GÖRE YÖNET‹M London School of Business ve Harvard’›n profesörlerinden Do-

nald Sull, “Türkiye’yi, her geldi¤imde çok farkl› buluyorum. ‹nan›lmaz bir de¤iflim var. Müthifl bir flekilde dünyaya ba¤lanm›fl, çok iyi global flirketleri var” diye konufluyordu. Ona göre, çok iyi flirketler var. Ancak, Hindistan ya da Çin gibi ülkelerle karfl›laflt›r›ld›¤›nda, Türk flirketlerinin konumu biraz daha geride. Çünkü, s›n›rl› say›da flirket d›fl›nda ifl dünyas›n›n önemli bölümü Türkiye’nin, dünyan›n de¤iflti¤ini anlayabilmifl de¤il. Ancak, aralar›nda büyüklerin de bulundu¤u çok say›da flirket, dolay›s›yla yönetici ve ifladam› bu zaaf› aflabilmifl de¤il. Hala Türkiye’yi eskisi gibi alg›l›yor. Para piyasas› yaklafl›m›ndan, ifl kurmaya; yönetimden pazarlamaya yeni kurallar›n geldi¤ini kabul etme zaman› geldi, geçiyor bile… “GEÇM‹fiTE NELER YAPMIfiTIK” Yönetim dan›flman› Gary Hamel, dönüflen flirketlerin baflar› s›rr›n› ortaya koyarken, “çocuk gibi unutkan olmak” olgusuna dikkat çekiyor. Ona göre, CEO’lar ve flirketleri, eski baflar›lar›yla yaflamak yerine, çocuklar gibi ö¤renen, eski al›flkanl›klar›n› de¤ifltiren, yeni döneme ayak uyduran yaklafl›m› benimsemeliler. Çünkü, zora giren ve batan flirketlerin en önemli özelliklerinden biri, “Geçmiflteki parlak günlerle” yaflamalar›d›r. Türkiye’deki küçük, orta ve büyük… fiirketlerin önemli bölümünde “biz eskiden sendromu” öne ç›k›yor. “Sektörü biz yaratt›k”, “Hep ilk’lere imza att›k” gibi de¤erlendirmeleri a¤›zlar›ndan düflürmeyen yöneticiler, gelece¤in flirketini yaratmakta zorlan›yor. “PARAM KADAR YATIRIM YAPARIM” Türkiye Odalar Borsalar Birli¤i’nin (TOBB) verilerine göre, Türkiye’de 2006 y›l› sonu itibariyle 750 bin flirket bulunuyor. Bunlar›n yaklafl›k 250 binini de çeflitli büyüklüklerdeki imalat sanayi iflletmeleri oluflturuyor. ‹malat sanayi iflletmelerinde KOB‹ kapsam›na girenlerin oran› ise yüzde 99 düzeyinde. Makine Mühendisleri Odas›’n›n yeni bir araflt›rmas›, bu iflletmelerin yat›r›mlar›n› yaparken yüzde 40 “öz sermaye kulland›klar›n›” ortaya ko-

yuyor. Bu flirketler, öz sermayeleri olmadan yat›r›m› düflünmüyorlar. Ancak, yeni dönemde sadece öz sermaye ile büyümek, hatta ayakta kalmak mümkün de¤il. Rakipler, yenilikçi finansman teknikleriyle al›p bafl›n› giderken, “para biriktirip büyüyelim” diyenler için zor bir dönem bafll›yor. “DUR B‹R BAKALIM” SENDROMU Gelecek bilimcisi Ray Kurzweil, “21’inci yüzy›lda, 20’inci yüzy›ldakinden en az bin kat daha fazla teknolojik de¤iflim yaflanacak” iddias›nda bulunuyor. Gerçekten de inan›lmaz bir h›z döneminde yafl›yoruz. Teknoloji, ulafl›m, üretim ve süreçlerde müthifl bir h›z var. Örne¤in, 1990’larda Arçelik’te bir ürünün banttan ç›k›fl süresi 1.5 dakika idi, flimdi 5 saniyeye kadar düfltü. Ayn› dönemde bir otomobil için 10 saat harcan›yordu, 2006 y›l›nda bu süre 5 saate geriledi. Bu da beraberinde karar vermede h›z› da getiriyor. S›n›rlar›n kalkt›¤›, internetin bütün dünya flirketlerini ba¤lad›¤› dönemde “h›zl› ve etkin” karar verenler kazan›yor. Her fley h›zl›yken, eskisi gibi “dur bakal›m” mant›¤› ile hareket edenlerin geride kalma riski de art›yor. DÖV‹Z KURU R‹SK‹N‹ YÖNETMEK Türkiye’deki ifladamlar›n›n önemli bölümü için döviz kurundaki hareketler çok önemli… Hatta baz› ifladamlar› döviz hareketlerinden para kazanmay› bile amaçl›yor, baz›lar› bu yüzden milyonlar kaybedebiliyor. Bir bankac›, “Öyle ifladamlar› var ki, iflini gücünü b›rak›p, vaktini Reuters ekran›nda geçiriyor” sözleriyle bu tabloya dikkat çekiyor. Genel kan›, Türk flirketlerinin bu konudaki de¤iflimi alg›lamakta zorland›¤› yönünde. Oysa dönem de¤iflti. Yeni dönemde kur riskini iyi yönetenler kazanan tarafta yer al›yor. Geçti¤imiz y›l vefat eden ünlü guru Peter Drucker, bu sorunun evrensel oldu¤una dikkat çekmiflti.

TATLAR

Köklü bir kültürün ürünü: MEKS‹KA MUTFA⁄I MAYA UYGARLI⁄ININ TEMEL‹N‹ OLUfiTURDU⁄U MEKS‹KA, ‹SPANYOL ‹ST‹LASIYLA AVRUPA ‹LE TANIfiTI. DÜNYADA HIZLA YAYILAN MEKS‹KA MUTFA⁄I GEÇM‹fiLE BUGÜNÜN B‹R KARIfiIMI. ‹Ç‹NDE MAYALAR, ‹SPANYOLLAR, AZTEKLER, MODERN ÇA⁄, GLOBAL DÜNYA HERfiEY MEVCUT. YAZI: fiULE fiENTARLI

nteresan bir ülke Meksika. ‹ki taraf› okyanusa aç›l›yor. Neredeyse 2 milyon kilometre karelik bir alana sahip. Do¤al olarak çöllerden tropikal ya¤mur ormanlar›na kadar çeflitlenen bir iklim yap›s› var. Vaktiyle bu topraklarda yaflayan Maya halk› dünyan›n en önemli kültürlerinden birini infla etmifl. Astronomi, matematik, mimari konusunda geliflkin bu halk›n oluflturdu¤u Maya takvimi bugün kulland›¤›m›z takvime öncülük etmifl. Bugün bile gizemi çözülemeyen ve bilimadamlar›n› flafl›rtan Maya kültürü,1500 y›llar› bafl›nda ‹spanyol sald›r›s›yla yok olmufl. Bugün ülkede 105 milyon insan yafl›yor ve bunun yüzde 60’› melezler ve ‹spanyollardan olufluyor. Ülkenin resmi dili de do¤al olarak ‹spanyolca. Dünya üzerinde ‹spanyolca’n›n en çok konufluldu¤u topraklar buras›. Ülkenin petrol, do¤algaz, alt›n, gümüfl gibi do¤al kaynaklar› çok önemli. Y›lda yüzde 3 oran›nda sanayisi büyüyen Meksika’da iflsizlik ve h›zl› nüfus art›fl› en önemli sorunlar. Bunun sonucu olarak ABD’ye göç ivme kazanm›fl. Halen ABD’de 15 milyon Meksika as›ll› yafl›yor. Ülkenin ihracat kalemleri aras›nda tekstil, yiyecek, içecek, elektrik, tütün, demirçelik, motorlu araçlar ve petrol yer al›yor. Ülkenin 10 bin kilometreye yak›n sahil fleridi ve Maya uygarl›¤›n›n kal›nt›lar› turizmin en büyük gelir kaynaklar› aras›na girmesinin bafll›ca nedenleri.

GEÇM‹fi‹N ‹ZLER‹ Meksika denilince akla tüm dünyada yayg›n olarak bilinen birçok yerel al›flkanl›k geliyor. S›kl›kla yap›lan bayramlar, kutlamalar “fiesta”, s›cak nedeniyle ö¤len saatlerinin uyku ile geçifltirildi¤i “siesta” ve küçük shut bardaklarla peflpefle birkaç tane içilen “tekila”. Asl›na bak›l›rsa bu üçlü bile ülkedeki hakim sosyal durumu anlat›r nitelikte. Son y›llarda çok ünlenen Meksika mutfa¤›, geçmiflinden de izler tafl›yor. Ülkenin, ‹spanyol istilas›ndan önce Olmec, Maya ve Aztek geleneklerine dayanan bir mutfa¤a sahip oldu¤u biliniyor. Mayalar›n o günlerde çokça yetifltirdi¤i vazgeçilmez üçlü m›s›r, biber ve fasulye ile piflirilen yemekler mutfa¤›n klasiklerini oluflturuyor. Bu yemeklerin m›s›r, et ve sebzenin birlikte piflirilmesi, çeflitli sos ve baharatla renklendirilmesi hala süren al›flkanl›klar aras›nda. Meksika mutfa¤›n›n en karakteristik özelli¤i, piflirilmifl birçok malzemenin daha sonra bir araya getirilerek yemeklerin haz›rlan›yor olmas›. Bu aç›dan kar›fl›k gibi görünen Meksika mutfa¤›nda, baflta sar›msak ve kimyon olmak üzere pek çok baharat ve ac› biber a¤›rl›kl› olarak kullan›l›yor. Baharat çeflitlerinin çok kullan›ld›¤› soslar ise bu mutfa¤›n dünyadaki yans›mas› olarak görülüyor.

ACININ LEZZET‹ B‹R BAfiKA Hint ve Tai mutfaklar›ndan sonra dünyan›n en baharatl› yemeklerine Meksika mutfa¤› sahip. ‹spanyol, Kuzey Amerikal›, melez ve Meksika yerlilerinden meydana gelen etnik kültürün bir parças› olan bu mutfa¤›n yak›c› lezzeti, dünyada da kendi hayran kitlesini oluflturmufl. Hemen bütün yemeklerde ve soslarda bulunan chili biberinin ac›s›, yemeklerin haz›rland›ktan sonra s›cakta bozulmadan korunmas›n› sa¤l›yor. Meksika sar›, yeflil, k›rm›z› ve bildi¤imiz, bilmedi¤imiz pek çok çeflit biberin bol yetiflti¤i bir ülke. Biber çeflidinin altm›fl›n üzerinde oldu¤u söyleniyor. Üstelik biberlerin hepsinin lezzetleri birbirinden farkl› ve yemeklerde ço¤u zaman biberin birden çok çeflidi kullan›l›yor. Meksika mutfa¤›n›n soslar›nda özellikle salça çok kullan›l›yor. Soslar genel olarak domuz ya¤›yla s›vanm›fl geleneksel toprak bir kapta ve a¤›r ateflte pifliriliyor. So¤an, sar›msak ve biberler genellikle k›zart›larak sosa ekleniyor. Sosun çeflidi ne olursa olsun, yeme¤e iyice kar›flt›rarak servis ediliyor. Soslar da, yemek gelene¤i gibi bölgeden bölgeye de¤ifliklik gösteriyor. MUTFA⁄IN KRALI: MISIR VE FASULYE Kalabal›k bir nüfusa sahip olan Meksika’da, a¤›rl›kl› olarak besleyici ve doyurucu g›dalar olan fasulye ve m›s›r tüketiliyor. “Frijoles” ad›n› tafl›yan siyah veya k›rm›z› renkteki Meksika fasulyesiyle çeflitli yemekler haz›rlan›yor. Meksika’da ekmek yerine tortilla yendi¤inden, ülkenin her yerinde tortilla fabrikalar› bulunuyor. Tortilla, Meksika mutfa¤›n›n klasikleri aras›nda. M›s›r unu ve suyla haz›rlanan hamurun inceltilip, kurutularak piflirilen yuvarlak yufkalara deniyor. Bu k›-

TORT‹LLA Malzemeler: 25 çorba kafl›¤› m›s›r unu 2 bardak ›l›k su 1 çay kafl›¤› tuz Hazarlan›fl›: M›s›r ununu bir kaba al›p ortas›n› aç›n. Tuz ve ›l›k suyu azar azar döküp kar›flt›rarak kat› bir hamur elde edin. Hamurdan küçük toplar halinde parçalar kopar›n. Her toptan oklavayla 10 santimlik bir yufka haz›rlay›n. Teflon tava ya da sac üzerinde iki taraf›n› da piflirin. Tortilla, Taco’nun ana malzemesini oluflturur. Yemeklerin yan›nda ekmek olarak kullan›labilir.

t›r, m›s›r galetas›n›n aras›na, fleritler halinde kesilerek piflirilmifl dana eti yerlefltirilerek “taco” haz›rlan›yor. Bu yeme¤e çok benzeyen “enchilada” ise, tortilan›n, et, tavuk ya da peynirle doldurulup, üstüne baharatl› ve domatesli sos dökülmesiyle elde ediliyor. Tortilla kullan›larak haz›rlanan bir di¤er yerel yemek, “quesadilla”. Bu yemek tortillan›n içine dilimlenmifl et, Meksika fasulyesi ve dilimlenmifl peynir yerlefltirilip, odun ateflinde piflirilmesiyle elde ediliyor. Fajita, ‹spanyolca’da dana etinin özel bir bölümüne verilen isim. Ancak yemek olarak Fajita, etin yan› s›ra, tavuk ya da karidesten de haz›rlanabiliyor. Malzemeler, sebzelerle birlikte k›zg›n demir tavalarda k›zart›l›yor. Yan›nda servis yap›lan ›zgara so¤an ve ekfli kremayla, tortillaya sar›larak yeniyor. Meksika mutfa¤›na özgü di¤er yemekler

TACO Malzemeler: 1 çay barda¤› s›v›ya¤ 2 domates 1 so¤an 3 yeflilbiber 1 çay kafl›¤› limon suyu Tuz 350 gr kavrulmufl k›yma 1 k›v›rc›k salata 2 k›fl armudu 50 gr parmesan veya chedar peyniri Tortillalar› haz›rlay›n. Domates ve so¤an› rendeleyin. Biberleri ince k›y›n. Tüm sos malzemelerini kar›flt›r›p birkaç saat dinlendirin. K›v›rc›k salatay› y›kay›p ince ince do¤ray›n. K›fl armudunu soyup rendeleyin. Yeflillik, armut, k›yma ve peyniri harmanlay›p sosa ilave edin. S›v›ya¤› bir tavaya al›p ›s›t›n. Tortillalar›n her birini 15-20 saniye k›zart›p al›n. ‹kiye katlay›p her iki yüzünü tekrar k›zart›n. Ka¤›t havlu üzerinde ya¤›n› süzüp haz›rlad›¤›n›z soslu iç malzemeyle doldurun. Bekletmeden servis yap›n.

aras›nda, muz yapraklar›nda piflirilen tavuk eti “pollo pibil”, pilava benzeyen ve yemeklerinin ço¤unun yan›nda garnitür olarak servis edilen “arroz”, so¤an, chili sosu ve avokado püresiyle haz›rlanarak, meze olarak yenen “guacamole” say›labilir. Bu yerel yemeklerin d›fl›nda Meksika mutfa¤›ndaki di¤er yemekler, ‹spanya mutfa¤›yla benzerlik gösteriyor. Meksika deyince akla tortilla ve taco’dan önce “tekila” geliyor. Ülkenin hala en sevilen ve en çok tüketilen içkisi olan tekila, elin üzerine dökülen tuzun yalanmas›ndan sonra tek bir hareketle içiliyor ve üzerine bir dilim limon yeniliyor. MEKS‹KA’DA ÇORBALAR DA SEV‹L‹YOR Hemen her ülkenin co¤rafyas›nda oldu¤u gibi, Meksika’da da farkl› bölgelerde, o bölgeye özgü ürünler yetifltiriliyor. Bunun do¤al bir sonucu olarak her bölgenin kendine has geleneksel yemekleri var. Özellikle fasulye, pirinç, balkaba¤›, biber, k›fl armudu ve domates yemeklerde en çok kullan›lan malzemeler. M›s›rdan sonra en fazla yetifltirilen sebze fasulye. Zaten her Meksikal›’n›n evinde muhakkak bir fasulye tenceresi kaynar diyor Meksikal›lar. Okyanus k›y›s›na gelindi¤inde ise daha çok taze bal›k ve di¤er deniz ürünleri a¤›rl›k kazan›yor. ‹ç taraflara gidildikçe yahniler, kar›fl›k soslar ve bolca m›s›r içeren yemeklere do¤ru bir geçifl yaflan›yor. Meksikal›lar çorbay› çok seviyor. Mercimekten k›rm›z› fasulyeye kadar bütün taneli ürünler çorbalarda kullan›l›yor. En ünlü çorbalardan biri gaspatcho. Bol sebzeli, zeytinya¤l›, baharatl› bir çorba olan gaspatcho’nun içinde domates, yeflilbiber, salatal›k, ekmek, sirke, tuz ve biber bulunuyor. En önemli özelli¤i ise so¤uk servis edilmesi. Meksika çorbas›, ‹stiridye çorbas›, Karides çorbas› ve çeflit çeflit biberden yap›lan Biber Kremi çorbas› yayg›n olan di¤er çorbalar.

Ç‹KOLATA, MAYALARIN DÜNYAYA HED‹YES‹ Meksika’da çikolata, tatl› ve soslarda bolca kullan›l›yor. Halen kaliteli bir kahve üreticisi olarak bilinen ülkede kakao kültürü de çok eskilere dayan›yor. Daha do¤rusu buran›n yerlileri olan Mayalar, çikolatan›n atas› say›lan besinler kullan›rlarm›fl. Hatta onlar› talan etmeye gelen Cortez yönetimindeki ‹spanyollara dostluk göstergesi olarak s›cak çikolata ikram etmifller. ‹spanyollar›n kakao ile tan›flmas›n›n öyküsü bu. Tabii, ganimet olarak ülkelerine götürdükleri de¤erli hazinelerin yan›nda kakao da varm›fl. Yerliler kakaoyu sadece lezzeti için de¤il ayn› zamanda flifa verici özelli¤ine inand›klar› için de tüketiyorlarm›fl. Kakao, bal, vanilya, fleker ve baharatla tatland›r›l›p s›cak olarak içilirmifl. Günümüzde ad› Mexican Hot Chocolate olan bu s›cak kakao, dünyada en çok sevilen ve en çok tüketilen içecekler aras›nda yer al›yor.

SA⁄LIK

Önemsenmeyen a¤r›lar ‹fi KAYBINA YOL AÇIYOR ÜZER‹NDE ÇOK DURULMAYAN A⁄RILAR B‹RÇOK ÖNEML‹ HASTALI⁄IN BEL‹RT‹S‹ OLAB‹L‹YOR. UZMANLAR, GÜNLÜK YAfiAMI SÜRDÜRMEY‹ ENGELLEYECEK SEV‹YEDEK‹ A⁄RILAR ‹Ç‹N “BEDEN‹N ‹MDAT ÇA⁄RISI” TANIMINI YAPIYOR. GELECEKTE DAHA BÜYÜK SORUNLAR YAfiAMAMAK ‹Ç‹N A⁄RILARI HAF‹FE ALMAMAK VE BU KONUDA UZMAN B‹R HEK‹ME DANIfiMAK GEREK‹YOR. YAZI: MÜF‹T AYTEK‹N

¤r›, tüm dünyada ifl gücü kayb› ve hayat kalitesinin azalmas›na neden olan en önemli flikayetlerden biri. Amerika’da her y›l 65 bin kifli a¤r› flikayeti ile çal›flamaz raporu al›yor ve bu sorunun Amerikan ekonomisine maliyeti 70 milyar dolar› buluyor. Senede 85 milyon a¤r› hastas› tedavi ediliyor. Halen 65 milyon Amerikal› a¤r› nedeniyle k›smi ya da tam olarak çal›flamaz halde bulunuyor. Her sene buna 65 bin kifli daha ekleniyor ve hiçbir ifl yapamyan bu hastalar hükümetin ba¤lad›¤› maafl ile yafl›yorlar. Bu konuda uzmanlaflan doktorlar›n çal›flma biçimi, a¤r›n›n nedenini, kayna¤›n› tesbit ederek teflhisi koymak sonra ya tedavisini yapmak ya da ilgili branfla havale ederek tedavisini sa¤lamak fleklinde oluyor. Uzmanlar, günlük hayat› sürdürmeyi engelleyecek seviyedeki bir a¤r›n›n vücudun imdat sinyali oldu¤unu ve bu durumun bir a¤r› merkezine gitmeyi gerektirdi¤ini söylüyorlar. Yap›lan araflt›rmalar en çok bel a¤r›s›ndan flikayet edildi¤ini gösteriyor. Buna ek olarak modernleflmenin getirdi¤i ofis hayat› basit egzersizler say›labilecek hareketlerin yap›lmas›n› bile engelledi¤inden bedensel sorunlar daha çok yaflan›yor. Türkiye’de a¤r› ile ilgili çal›flmalar çok yayg›n de¤il. Baz› özel hastanelerde ve kamu sa¤l›k kurulufllar›nda ‘a¤r› merkezleri’ ne rastlansa da henüz branfl olarak kabul edilmedi¤i için yeterli biçimde yayg›nlaflm›yor. DO⁄RU TEfiH‹S DO⁄RU TEDAV‹Y‹ SA⁄LIYOR T›bb›n ortaya ç›kmas›n›n ana nedeni a¤r›y› tedavi etmek. Böyle olmas›na karfl›n ‘a¤r›’ en geri kalm›fl t›p konular› aras›nda yer al›yor. T›p terminolojisi a¤r›y›, vücuttaki herhangi bir kimyasal de¤iflim neticesinde beyne ulaflan bir bilgi olarak tan›ml›yor. K›saca bedenin ‘burada bir problem var’ diyen imdat iflareti de diyebiliriz a¤r› için. Her mütehass›s kendi branfl› içindeki a¤r›larla ilgileniyor ama bu onlar›n iflinin yüzde 10-20 kadar›n› kaps›yor. A¤r› konusunda uzmanlaflanlar›n ise ifli yüzde 100 a¤r› ile u¤raflmak. A¤r›s› olan bir hasta a¤r› uzmanlar›na göründü¤ünde öncelikle orada tedavi edilebilir mi, edilemezse hangi branfla göndermek gerekir

konusuna bak›l›yor. Tedavi için do¤ru yere branfla gitmesi sa¤lan›yor. A¤r›n›n en iyi tedavi flekli önce do¤ru teflhis koymak. A¤r›n›n nereden geldi¤i, ne oldu¤u bilinmezse do¤ru tedavi de yap›lam›yor. Bazen hastalara uygulanan ama bir türlü sonuç al›nmad›¤› için baflka baflka tedavilerin denendi¤i durumlar buna iyi bir örnek oluflturuyor. UZAKDO⁄ULULAR ACIYA ÇOK DAYANIKLI A¤r› genetik de¤il ama baz› insanlar yap›lar›ndan dolay› a¤r›ya daha hassas olabiliyorlar.Yap›lan bir araflt›rmaya göre ‹talyan ve ‹spanyol ›rklar›ndaki kad›nlar›n, Amerikal› erkeklerin a¤r›ya dayan›ks›z oldu¤u tesbit edilmifl. Bununla birlikte Uzakdo¤ulular olanaks›zl›klar nedeniyle a¤r›yla yaflamaya al›flmak zorunda kalm›fllar ve zamanla büyük ac›lara bile çok dayan›kl› hale gelmifller. Ufak tefek a¤r›l› durumlar a¤r› kesicilerle idare ediliyor. Ama günlük fonksiyonlar›n›z› yerine getiremiyorsan›z, mesela sabah kalk›p kendinize bir çay haz›rlayam›yor, ayakkab›lar›n›z›n ba¤c›klar›n› ba¤layam›yor ya da banyonuzu alam›yorsan›z, ifl basit bir a¤r› olmaktan ç›km›fl demektir. Bir yeriniz a¤r›d›¤›nda hangi doktora gitmeliyim diye bir terüd-

EGZERS‹Z YAPMAK ENDORF‹N SALGILATIR Endorfin vücudun kendi oluflturdu¤u bir a¤r› kesicidir. Bunu ortaya ç›karma yollar›ndan biri de egzersiz yapmakt›r. Hiç olmazsa kollar› sallayarak s›k› bir yürüyüfl yapmak, bisiktelete binmek veya bedeni çok hafif yoracak bir çal›flma yapmak endorfin salg›s›n› art›r›r. Uzmanlar, bedeni çok fl›martmamak gerekti¤ini söylüyorlar. Bir yerimiz a¤r›d›¤›nda ilk ifl o bölümü istirate almak olmal›. Çünkü beden size o anda orada bir yanl›fll›k oldu¤unu, buraya dikkat edilmesi gerekti¤ini söylüyor. Mesela Türkiye’de insanlar s›kça görülen bir fley de beli a¤r›yan birine hemen fizik tedavi önerilmesi. Teflhis koymadan tedavi önermek tehlikeli bir durumdur. Hastan›n hangi tedaviye ihtiyac› oldu¤unu bulmak do¤ru olan davran›flt›r.

dütünüz olabilir. En isabetlisi a¤r› doktoruna gitmektir. Çünkü a¤r›lar›n sebeplerini en iyi onlar bilir ve do¤ru teflhisi koyarak sizi en uygun yere yönlendirirler. ‹nsanlar kendi ekonomik imkanlar›yla a¤r›lar›na çare bulmakta güçlük çekti¤i için bunu sürekli ertelemek zorunda kal›yorlar. ‹yice kötü hale gelince de çal›flamaz oluyorlar, psikolojileri bozuluyor. Bunu üzerine yemek yemeye bafll›yorlar, bu kez kilo al›yorlar.

bir kar›ncalanma hissi geliyor. Beyin bu kar›ncalanmay› hissetti¤i anda onunla meflgul oluyor ve alttan gelen büyük a¤r›y› hissetmiyor. Bir anlamda beyni kand›rm›fl oluyorlar. A¤r›lar›na hiçbir flekilde çare bulunamayanlar omurili¤ine tak›lan bir pille normal hayatlar›na devam edebiliyorlar. Cilt alt›na uyguland›¤› için harekete engel olmuyor. Bu teknik Türkiye’de henüz çok az yerde uygulan›yor ama özellikle Amerika’da çok yayg›n.

BEYN‹ KANDIRIP ACIYLA SAVAfiILIYOR Kilo almak a¤r›l› halleri daha kötüye götüren bir durum. Çünkü a¤r›n›n azald›¤› yegane zaman güzel birfleyler yiyip dikkatlerinin da¤›ld›¤› zaman oluyor. Bir süre sonra bu k›s›r döngünün içindeki insan daha farkl› sorunlarla bo¤uflmak zorunda kalabiliyor. A¤z›nda tatl› bir fley oldu¤u zaman insan seviniyor. Tamamiyle psikolojik bir durum. ‹nsan dikkati eflit olarak hiçbir fleye bölünemiyor. Mesela iki eli birden ameliyat edilen bir hastan›n sadece tek bir eli a¤r›yor. A¤r›yan eli uyuflturulunca di¤er el a¤r›maya bafll›yor. Bu enteresan örne¤in de aç›klad›¤› gibi, dikkati baflka tarafa çekerek çare üretmek mümkün görünüyor. Doktorlar bu durumu faydal› bir biçimde kullanabiliyor. Tedavi edilemeyen a¤r›larda en son çare olarak, omurili¤e pil ve pompa tak›l›yor. Elektrot omurilik üstüne yerlefltiriliyor, oraya düflük dozda elektrik veriliyor. Böylece sinirin geçti¤i yere küçük

HER S‹N‹R‹N ADRES‹ BELL‹ Omurgadan ç›kan bütün sinirler belirli yerlere gider. A¤r› uzmanlar› bu sinirlerin hepsinin adresini biliyor. Her sinir bir organa kodlanm›flt›r ve a¤r› uzmanlar› bu kodlar› içeren haritay› çok iyi bilirler. ‹nsanlar genel olarak en çok bel a¤r›s›ndan flikayet ediyorlar. Çünkü bel vücudun en çok hareket eden yeri. Kilolar al›nd›kça, yaflland›kça insanlar›n duruflu da bozulur. Bu da bel bölgesine çok etki ediyor. Hayat flartlar›n›n de¤iflmesi, modernize olup ofis hayat›na girmek bedende bir çok de¤iflikliklere neden oluyor. Bilgisayar bafl›ndayken insan oraya odaklan›yor, k›m›ldam›yor. O zaman adaleler zay›fl›yor, bunun zararlar› y›llar sonra çekiliyor. E¤er masada çal›fl›yorsan›z, arada bir kalk›p tekrar oturmak ya da yandaki arkadafl›n masas›na kadar gitmek çok faydal› bir davran›fl olacakt›r. Bunu bir tür egzersiz olarak görebilirsiniz.

OTOMOB‹L

Otomobiller görücüye ç›kt›: ÇEVREC‹ OTOMOB‹LLER FUARA DAMGASINI VURDU DÜNYANIN EN BÜYÜK OTOMOB‹L FUARLARINDAN B‹R‹ OLAN FRANKFURT OTOMOB‹L FUARI 62. KEZ MERAKLILARIYLA BULUﬁTU. FUARIN ARDINDAN Z‹YARETÇ‹LER‹N AKLINDA EN ÇOK YAKIN B‹R ZAMANDA YOLLARDA GÖRMEYE BAﬁLAYACA⁄IMIZ ÇEVREC‹ OTOMOB‹LLER KALDI. YAZI: MERT DURAN

zellikle küresel ›s›nman›n ciddi boyutlara ulaflmas›yla çevre bilinci daha fazla önem kazand›. Bugün insanlar do¤ay› korumak için hiç olmad›klar› kadar özenli davran›yor. Günlük hayatlar›ndaki ihtiyaçlar›n› karfl›larken geri dönüflümlü ya da çevreye duyarl› materyalleri kullanmaya özen göstererek do¤aya en az zarar› vermeye çal›fl›yorlar. Di¤er sektörlerde oldu¤u gibi otomotiv sektörü de küresel ›s›nma ve azalan yak›t rezervleri karfl›s›nda bir tak›m önlemler almaya bafllad›. Her geçen gün daha az yak›t tüketen araçlar, çevreye daha

sayg›l› modeller piyasaya sürülüyor. Bu y›l 62. kez kap›lar›n› ziyaretçilerine açan Frankfurt Otomobil Fuar›’nda da ana tema çevrecilikti. Öyle ki fuarda yolcular› tafl›yan ring araçlar›nda bile çevreci kelimelerle bezenmifl ç›kartmalar› vard›: Ecoflex, Bluetec, BlueMotion... Hatta bu araçlardan baz›lar› yak›t olarak hidrojen kullan›yordu. Fuara kat›lan hemen hemen tüm firmalar çevreci bir modelle fuarda yerini al›rken hibrid motorlu araçlar›n ço¤unlukta olmas› dikkat çekti. Kimi otomobil üreticisi küçük ve flehir içi kullan›m› amaçlanan modellerinde bu teknolojiyi kullan›rken baz› firmalar spor modellerinde

55 6

do¤aya sayg›l› teknolojilerini adapte etti. Fuarda sergilenen araçlardan ilk olarak piyasaya sunulacak olan model gelecek yaz yollarda görmeye bafllayaca¤›m›z Mercedes-Benz E200 NGT. Yak›t olarak do¤algaz› kullanan bu araç geleneksel Mercedes-Benz lüksünü çevrecilikle buluflturmay› baflarm›fl bir otomobil. Bunun d›fl›nda AC-Schnitzer stand›nda yer alan GP 3.10’da k›sa bir süre sonra piyasaya sunulacak ve 200 bin Euro etikete sahip. 320 km/s h›za ulaflan ve yak›t olarak LPG kullanan bir otomobil bundan birkaç önce kula¤a imkans›z gibi geliyordu. Citroen’in stand›nda sergilenen D-Cactus ise ad›n› yeflil bir kaktüsten alan bir baflka çevreci. Dizel motoruyla elektrikli motorun birlefliminden oluflan bu araç gerek tasar›m› gerekse motor teknolojisi ile fuarda tüm gözleri üzerine toplad›. Sona eren fuar›n ard›ndan ak›lda kalan modellerin bir ço¤unun yak›n bir gelecekte piyasaya sunulacak olmas› gerçekten mutluluk verici. ‹lk etapta biraz daha yüksek fiyata sat›lacak olan bu araçlar›n fiyatlar› ise maliyetlerin afla¤› çekilmesi ile birlikte daha ulafl›labilir rakamlara inecek ve hayat›m›zda daha çok yer alacak.

1- 4 kap›l› Citroen D-Cactus fuarda en çok dikkat çeken konseptlerden oldu. 3 y›l içinde yollarda görmeye bafllayaca¤›m›z bu otomobil 100 km’de 2.9 litre yak›t tüketecek. 2- Art›k spor otomobillerde çevreci. AC-Schnitzer’in haz›rlad›¤› bu spor otomobil BMW 3 Serisi platformunu kullan›yor. 320 km/s h›za ulaflan araç yak›t olarak LPG’ye ihtiyaç duyuyor. 3- Opel stand›nda yer alan Flextreme sadece elektrikli motoruyla yoluna devam ediyor. Araç seri üretime çok yak›n ah bir de daha uzun menzil sa¤layan aküler bulunabilse. 4- Peugeot stand›n›n y›ld›z› 308 Hybride’di. Henüz normal versiyonlar› da ülkemizde sat›lmayan arac›n yak›n bir zamanda hibrid motorlu versiyona kavuflacak ve yüzde 30’a varan yak›t tasarrufu sa¤lanacak. 5- Hyundai i-Blue hidrojenle yoluna devam ediyor ve s›f›r emisyon de¤erine sahip. Araçta 2+2 kiflilik oturma düzeni bulunuyor. 6- Mercedes F700: Büyük, güçlü, lüks ve çevreci. Gelecekte S Serisi’nin nas›l olaca¤›n› anlatan bu otomobil 100 km’de 6 litre yak›ta ihtiyaç duyuyor. 7- Daihatsu OFC-1’in 658 cc’lik küçük motoru arac›n küçük gövdesi için yeterli. Firman›n üstü aç›k modeli Copen’nin yeni modeli için bu otomobil bir referans görevi görüyor.

ÇÖZÜM

Üretim çeﬂitleniyor

H‹JYEN‹K MEKANLARIN ‹KL‹MLEND‹RMES‹NDE AIRFEL ÇÖZÜMÜ AIRFEL MÜHEND‹SL‹K S‹STEMLER DEPARTMANI SUNDU⁄U ÇÖZÜMLERLE PAZARDA ÖNEML‹ B‹R YERE SAH‹P. YEN‹ YATIRIMLARIYLA DAHA DA ‹DDALI OLAN F‹RMA H‹JYEN‹K MEKAN ‹KL‹MLEND‹RMES‹N‹N L‹DER MARKASI TET‹SAN’I SATIN ALARAK BU ALANDA ÖNCÜLÜK YAPIYOR. YAZI: MEHMET ORAL *AIRFEL MÜHEND‹SL‹K S‹STEMLER‹

ühendislik Sistemleri Departman›, yurtiçi sat›fl ve ihracat departmanlar›yla birlikte flirketimizdeki üçüncü sat›fl departman› konumunda. “Mühendislik Sistemleri” tan›mlamas› iki unsuru bar›nd›r›yor. Birincisi bu departman›n sat›fllar›n›n proje baz›nda olmas›. ‹kincisi ise mimar-mühendis-proje sahibi üçgeninde sadece tek bir cihaz olarak de¤il komple klima sisteminin sat›fl›n›n söz konusu olmas›. Klima sistemi sat›fl› dendi¤inde 5 y›ld›zl› otellerden, al›flverifl merkezlerinden, hastanelerden, hipermarketlerden bafllay›p lüks konut projelerine kadar uzanan genifl bir yelpazeden söz etmifl oluyoruz. Sat›fl, proje baz›nda oldu¤undan süreçler çok uzun olabiliyor. O yüzden, takibi ve sonuçlanmas› y›llar alan projeler bu departman›n rutin konular› aras›nda say›l›yor. Asl›nda sat›fl›n ilk kademesi mimari projeden bafll›yor. Mimarlar kendilerine gelen projelerin s›hhi tesisat ve klima-havaland›rma projelerini bir makine mühendisine çizdirir. Biz buna k›saca “mekanik tesisat” diyoruz. Bu aflama bizim için sat›fl›n bafllang›ç aflamas›d›r. Projeleri çizen mühendislere kendi cihazlar›m›z›n daha avantajl› olaca¤›n› anlatabilmek ve marka olarak bizim cihazlar›m›z›n yer alaca¤› projelerin ortaya ç›kmas›n› sa¤lamak sat›fl›n belki de yüzde 50’lik k›sm›n› oluflturur. Dolay›s›yla projeleri üretenlerle ayni dili konuflabilen, onlar› kendi cihazlar›m›za ikna edebilecek bir sat›fl ekibinin oluflturulmas› bu anlamda çok önemlidir.

‹HRAÇ ‹Ç‹N HAZIRLIK YAPIYORUZ Projenin çizilmesinden sonraki ikinci safha, inflaat, mekanik ve elektrik iflleri için ihaleye ç›k›lmas›d›r. Özellikle büyük projelerde bu ifller ayr› ayr› ihale edilir. Piyasada sadece mekanik ifller konusunda bulunan uzman firmalar bu projelerde iflleri anahtar teslim olarak al›rlar. Bazen tüm binan›n yap›m iflleri büyük inflaat firmalar›na verilir; bu firmalar daha sonra bir ihale açarak mekanik iflleri yine mekanik taahhüt firmalar›na anahtar teslim olarak verirler. Dolay›s›yla Mühendislik Sistemleri Departman›’n›n hedef kitlesi, say›s› 1500-2000 civar›nda olan mekanik taahhüt firmalar› ile say›s› 100’ü bulan mekanik proje firmalar›d›r. Biz de tüm pazarlama çal›flmalar›m›z› bu hedef kitleye yönelik yapmaktay›z. Merkezi so¤utma ve merkezi klima sistemleri Mühendislik Sistemleri Departman›’ndaki 2 ana bölümü oluflturuyor. Mc Quay firmas›n›n üretti¤i merkezi so¤utma üniteleri, Fancoil cihazlar› ile Airfel Çorlu fabrikas›nda imal edilen klima santralleri merkezi so¤utmadaki ürün gam›m›z› oluflturuyor. Bu sene sonunda ulaflmay› hedefledi¤imiz 40 milyon dolar ciro ile sektörde Alarko–Carrier ile birlikte lider konuma ulaflm›fl olaca¤›z. Önümüzdeki y›l Çorlu fabrikas›nda yap›lacak yeni yat›r›mlarla kapasitenin iki kat art›r›lacak olmas› bu segmentte aç›k ara liderlik hedefimize ulaflmam›z› sa¤layacak. Ayr›ca bu kapasite art›fl› üretimin bir k›sm›n›n ihraç pazarlar›na verilmesine de olanak tan›yacak.

MERKEZ‹ KL‹MAT‹ZASYONDA L‹DER OLACA⁄IZ Merkezi klima klasman›nda ise Mitsubishi Heavy Industries (MHI) firmas›n›n imalat› VRF (de¤iflken debili, çok üniteli klima sistemleri) cihazlar›n› sat›fla sunuyoruz. Bir d›fl üniteye 48 tane iç ünitenin ba¤lanmas›yla elde edilen bu sistem, son derece pratik ve az bak›m gerektirdi¤i için her geçen gün daha popüler olarak pazar pay›n› art›r›yor. Bu sistemlerde yüzde 35 pazar pay› ile aç›k ara lider konumunday›z. Hedefimiz, 20 milyon dolar ciro yaparak bu y›l› kapatmak. Bunun d›fl›nda merkezi so¤utma sistemleri k›sm›yla entegre olarak yürümekte olan Hoval marka kazanlar›n sat›fl›n›n yap›ld›¤› “merkezi ›s›tma” bölümümüz de bulunuyor. K›sa zamanda çok yol ald›¤›m›z bu bölüm, 2008 y›l›nda yap›lacak yat›r›mlarla piyasan›n önemli oyuncular› aras›na girmeye flimdiden aday. H‹JYEN‹K MEKANLARDA AIRFEL Öncelikle hijyenik mekan tan›mlamas›na bakmak gerekir. Ameliyathaneler, ilaç imalathaneleri, g›da imalathaneleri ve hassas elektronik parçalar›n imal edildi¤i yerler terminolojide hijyenik mekanlar olarak isimlendirilir. Hijyenik mekanlar›n iklimlendirilmesinde bir otel veya ofis ortam›ndan farkl› olarak, s›cakl›k ve nem kontrolünün d›fl›nda ortamdaki toz partikülü ve mikroorganizmalar›n da kontrol alt›nda tutulmas› çok önemli bir ayr›nt›d›r. Hijyenik klima sistemlerinin en önemli parças›, bu mekanlara ait havan›n flartland›r›ld›¤› klima santralleridir. Bunun d›fl›nda klima santralinden al›nan havan›n ortama tafl›nd›¤› kanallar, ortama üfleyen menfezler

ve menfezden önce monte edilen hassas filtreler bu sistemlerin en önemli parçalar›d›r. Özellikle bu mekanlara sa¤lanacak havan›n mikroorganizma ve toz partiküllerinden ar›nd›r›lm›fl olmas›, öncelikle klima santralinin dizayn›na ba¤l›d›r. Dolay›s›yla bu tür yat›r›mlarda en çok dikkat edilmesi gereken fley do¤ru dizayn edilmifl bir klima santralidir. Airfel, 2006 y›l›nda hijyenik klima santrallerinin en önemli imalatç›s› konumunda olan Tetisan markas›n› sat›n alm›fl ve bu firman›n “know-how”› ile Çorlu farikas›nda hijyenik klima santral› imalat›na bafllam›flt›r. K›sa bir zaman içerisinde Medicana Hastanesi, Sandoz ‹laç, Mustafa Nevzat ‹laç, Abdi ‹brahim ‹laç, Amerikan Hastanesi, Bay›nd›r Hastanesi, Kervan Süt, Evyap gibi sektörlerinin önde gelen kurulufllar›na hijyenik klima santralleri temin etme baflar›s› göstermifltir. TUV-Hijyen, TUV, CE, GOST, TSE sertifikalar›na sahip olan Airfel-Tetisan Klima santrallerinin önemli bir bölümünün ihraç edilmesi bizim hedeflerimiz aras›nda yer al›yor. Türkiye’de hijyen konusuna gerekli özenin gösterildi¤i söylenemez. Halen baz› hastanelerde ve imalat alanlar›nda split klima ile so¤utma yap›lmaya çal›fl›l›yor. Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan uygulamaya konulan yeni yönetmelikler, önümüzdeki günlerde Türkiye’nin bu konuda büyük bir at›l›ma girece¤inin iflareti say›labilir. Buna ba¤l› olarak sektördeki ifl hacminin de çok büyüyece¤ini öngörüyor ve planlar›m›z› buna göre yap›yoruz. Airfel, hijyenik olarak tasarlanm›fl klima santrallerini konfor uygulamalar›na da adapte ederek sektördeki malzeme kalitesinin artmas›na öncülük ediyor. Bu alandaki çal›flmalar› ile yüzde 25 pazar pay›na ulaflmay› hedefliyor.

ENERJ‹

Dünyan›n yeni umudu: YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ KAYNAKLARI KULLANDI⁄IMIZ ENERJ‹ KAYNAKLARI TÜKENMEK ÜZERE. BÜTÜN DÜNYA YEN‹ ENERJ‹ KAYNAKLARI PEfi‹NDE. fi‹MD‹L‹K YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ KAYNAKLARI UMUT VER‹C‹ GÖRÜNÜYOR. ÜLKEM‹ZDE DE B‹RÇOK KURULUfi BU KONUDA ÇALIfiMALAR YAPIYOR. YAZI: ERCAN UZUNDURUGAN * AIRFEL MÜHEND‹SL‹K S‹STEMLER‹

üresel ›s›nman›n etkilerinin son raddede hissedildi¤i flu günlerde asl›nda tart›fl›lmas› gereken konulardan biri de yenilenebilir enerji kaynaklar›. Elbette ki, bu genifl konuyu birkaç dergi sayfas›na s›¤d›rmak mümkün de¤il. Süreç içinde detaylar›na inece¤imiz bu konuyu flimdilik genel hatlar›yla anlatmak, en az›ndan bu kaynaklar›n neler oldu¤u ve dünyan›n bu noktaya nas›l geldi¤ini ifade etmek gerekiyor. Üretmeden, sürekli tüketerek do¤ay› bu hale getiren insano¤lu geç olsa da bundan sonras› için art›k durumu ciddiye al›yor. Dünyan›n her yerinde bununla ilgili çal›flmalar yap›l›yor. Gerek resmi kurulufllar gerekse sivil toplum örgütleri küresel ›s›nma felaketinin etkilerini en aza indirmek için projeler üretiyor. Bafllang›çta insan, ifl için gerekli enerjiyi kendi kuvvetinden al›yordu. Henüz üretimin yaln›zca öz gereksinimlere yetecek kadar oldu¤u dönemlerde bile kendi iflini zorla hatta zamanla bir ücret karfl›l›¤› di¤er insanlara yapt›ran üretim biçimi, ne yaz›k ki, bugün de benzer flekilde sürüyor. Bilimin h›zla ivme kazand›¤› ve teknolojiye dönüfltü¤ü yak›n geçmiflimizin en görkemli buluflu o güne kadar ifle yaramaz olarak bilinen baz› maddelerin asl›nda insan›n omuzlar›na yüklenen birçok iflin daha kolay ve çabuk yap›lmas›na yard›mc› olaca¤›n›n akla gelmesi ve hayata geçirilmesi oldu. Kimin için oldu¤u sorusunu bir kenara b›rak›rsak, üretim sürecinin kesintisizli¤i ve buna ba¤l› olarak yaflam›n ça¤dafl koflullarda sürdürülmesi enerjiye ba¤l›. Dolas›yla gerekli ve yeterli enerji taleplerinin aksamadan karfl›lanmas› önemli bir konu. Ne var ki bu güne kadar kulland›¤›m›z birçok enerji dönüfltürme yönteminin çevreye ve insanlara verdi¤i zarar art›k ciddi boyutlara ulaflm›fl görünüyor. Buna ek olarak mevcut kaynaklar enerji ihtiyac›n› karfl›lamakta yetersiz kalmaya bafllayarak soruna yeni bir boyut daha ekliyor. KAYNAKLAR KISITLI 21. yüzy›la girerken ortada flöyle bir tablo var: Artan nüfus ve sanayileflmeden kaynaklanan enerji gereksinimi ülkemizin k›s›tl› kaynaklar›yla karfl›lanam›yor. Enerji üretimi ve tüketimi aras›ndaki aç›k h›zla büyüyor. Bu durumda, kendi öz kaynaklar›m›zdan daha etkin biçimde yararlanmak gittikçe daha önemli olmaya bafll›yor. Enerji talebindeki h›zl› art›fl›n karfl›lanabilmesi için üretilecek çözümlerin bafl›nda, yenilenebilir enerji kaynaklar›ndan en etkin ve rasyonel biçimde yararlan›lmas›n›n sa¤lanmas› geliyor. Burada yap›lmas› gereken fley kamu yat›r›mlar›n›n art›r›lmas›n› ve özel sektör yat›r›mlar›n›n da bu alana kanalize edilmesinin teflvik edilmesini sa¤lamak yönünde olmal›. Di¤er taraftan, geleneksel enerji üretim yöntemlerinin bugün yaflanan çevre kirlili¤inin önemli nedenlerinden biri oldu¤unu biliyoruz. Bu yöntemlerde kullan›lan fosil yak›tlar›n tüketiminin, çevre konusundaki uluslararas› taahhütler nedeni ile azalt›lmas› gündemde olan bir konudur. Ayr›ca, fosil yak›tlar›n bir süre sonra tükenece¤i gerçe¤i de uzun süredir bilinen ve gündemde olan bir konu. Bütün geliflmifl ülkeler çevre-dostu, yenilenebilir enerji kaynaklar›ndan yararlanmaya ola¤anüstü bir önem vermekte. Bu yönüyle gelecek yüzy›l, günefl ve onun türevleri ile di¤er tükenmez ve temiz enerji kaynaklar› kullan›m›nda at›l›m yap›lacak bir yüzy›l olma niteli¤i tafl›yor.

ZEH‹RL‹ ATIK OLUfiTURMUYOR Yenilenebilir enerji, insan ölçülerine göre tükenmez nitelikte olan kal›c› kaynaklardan sa¤lanan enerjiyi tan›ml›yor. Rüzgâr enerjisi, su gücü, gelgit ak›nt›s›, günefl ›fl›¤› ve ›s›s›, ayr›ca dünyan›n kendi ›s›s› rejeneratif enerji kaynaklar› aras›nda ilk akla gelenler. Buradaki en önemli nokta kal›c› enerji kaynaklar›n›n kullan›m› s›ras›nda ortaya karbondioksit ya da ›fl›yan atom çöpü gibi at›klar›n ç›km›yor oluflu. Asl›nda yap›lacak fley etraf›m›zda her gün gerçekleflen süreçlerden enerji üretmek ve teknik kullan›m›n› sa¤lamak olmal›. Fiziksel anlamda bu enerji yenilenmemekte, aksine sözü edilen kaynaklar›n birinden daima yenilenmifl olarak almakta. Yenilenebilir enerji kaynaklar› genel olarak 6 grupta inceleniyor: Hidrolik (Su) Enerjisi, Günefl Enerjisi, Rüzgar Enerjisi, Jeotermal Enerji, Biyokütle (Biomas) Enerjisi, Hidrojen Enerjisi. Bütün bu kaynaklar hakk›nda ciltler dolduracak bilgiler vermek ya da yorumlarda bulunmak mümkün. Dergimizin sonraki say›lar›nda her birini detayl› biçimde inceleycek, yeni teknolojileri sizlere aktaraca¤›z. KURULUfiLAR ÇALIfiMA YAPIYOR Yenilenebilir enerji kaynaklar› direkt olarak kullan›labilir veya enerjinin baflka bir formuna dönüfltürülebilir. Günefl enerjisi ile çal›flan aletler, jeotermal ›s›tma ve su veya rüzgar de¤irmenleri direkt kullan›ma örnek olabilir. Endirekt kullan›ma örnek olarak elektrik üretiminde kullan›lan rüzgar türbinleri veya fotovoltaj pilleri verilebilir. Yenilenebilir enerji, ücretsiz enerji olarak da kategorize edilebilirse ama ço¤u yenilenebilir enerji kayna¤›na normalde ücretsiz enerji denemez. Mühendislikte, ücretsiz enerji ile kastedilen direkt olarak do¤adan elde edilebilen bir enerji ve insanlar taraf›ndan tüketilmesi mümkün olmayan enerjidir. Ülkemizde bu konulara ilk olarak 1960-1970 döneminde el at›lm›fl, ancak fazla bir geliflme sa¤lanamam›fl. Yenilenebilir kaynak olufllar›, en az düzeyde çevresel etki yaratmalar›, iflletme ve bak›m masraflar›n›n az olmas› ve en önemlisi ulusal nitelikleri ile güvenilir enerji arz› sa¤l›yor olufllar› bu kaynaklar›n ülkemiz için önemini büyük ölçüde art›r›yor. Bu kapsamda, öncelikli olarak yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklar›na yönelik Ar-Ge ve yat›r›m olanaklar›n›n belirlenmesinde ulusal bazda koordinasyon ve yetki da¤›l›m›n›n net bir biçimde gerçeklefltirilmesine ihtiyaç duyuluyor. Bu çerçevede, TÜB‹TAK inisyatifinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›, üniversiteler ve di¤er araflt›rma kurulufllar› ile iflbirli¤i içerisinde yenilenebilir enerji alan›nda çal›flmalar yap›l›yor. Dünyadaki teknolojik geliflmelerin statüsünün analiz edilmesi ve ülkemiz flartlar›nda teknik ve ekonomik aç›dan uygulanabilecek teknoloji alternatifleri inceleniyor. Orta ve uzun dönem ulusal teknoloji araflt›rma stratejilerinin düzenli olarak belirleniyor. Uygulanabilme potansiyeline sahip teknoloji yat›r›mlar›na yönelik çal›flma programlar›n›n (Ar-Ge çal›flmalar›nda tekrarlar›n önlenmesi, pilot uygulamalar, proje finansman›), gereksinim duyulan yasal ve organizasyonel düzenlemelerin belirlenmesi uygun bir yaklafl›m olarak benimseniyor.

SERV‹S

Sat›fl Sonras› Hizmetler SERV‹S UYGULAMASI YAZILIMI “ONLINE” DESTEK VER‹YOR AIRFEL, SATIfi SONRASI H‹ZMETLER KONUSUNDA SEKTÖRÜNE ÖNCÜLÜK ED‹YOR. YAYGIN B‹R SERV‹S A⁄I OLUfiTURAN F‹RMA, BU DEPARTMANLARDA ÇALIfiAN ELEMANLARA DÜZENL‹ E⁄‹T‹MLER VEREREK KEND‹N‹ SÜREKL‹ YEN‹L‹YOR. YAZI: ES‹N BOZYEL

izmeti vermek kadar, sonras›n› da getirmek, müflteriyle do¤ru iliflkiler kurup, geliflmeleri takip etmek bir flirketin prestiji aç›s›ndan çok önemli bir durum. Bu ayn› zamanda o flirketin kurumsallaflma konusunda ne kadar yol ald›¤›n›n da göstergelerinden biri. Sat›fl sonras› müflteriye verilen hizmetler konusunda do¤ru organizasyonlar yapmak flirketin de¤erini art›ran, güvenirlilik s›ralamas›nda üstlere ç›karan ve bilinirlik düzeyini art›ran bir faktör. Airfel, kendi alan›nda bunu baflaran ender flirketlerden. Türkiye genelindeki 450 yetkili servisinde 2350 servis teknisyeni hizmet veriyor. ‹fle kabul edilen elemanlar›n deneyimli olmas›yla yetinmeyen flirket, onlara çeflitli konularda e¤itimler vermeye devam ediyor. Sat›fl Sonras› Hizmetler Müdürü Kemal Aka, Airfel’de oluflturulan sat›fl sonras› a¤›n› ve bu alanda yap›lanlar› anlatt›: “Airfel ailesi olarak, Türkiye geneline yayg›n 450 yetkili servis, 2350 servis teknisyeni, 970 adet servis arac›ndan oluflan bir ordu ile müflterilerimize hizmet veriyor ve beklentileri en iyi flekilde karfl›lamaya çal›fl›yoruz. Yurt d›fl›nda yetkilendirdi¤imiz servislerimizle de hizmet veriyoruz. Tamam›yla bizim gelifltirdi¤imiz bu a¤, Airfel Servis Uygulamas› yaz›l›m›yla online olarak destekleniyor. Firmam›z bu uygulama s›ras›nda hiçbir k›s›tlamaya gitmemifl ve bunun sonucunda ise belki de sektördeki en büyük yat›r›mlardan birini gerçeklefltirmifltir. Di¤er yandan Airfel ailesi hem ›s›tma hem so¤utma sektöründe her segmente hitap edecek bir ürün yelpazesine sahip. Buna ek olarak bu ürünlere hizmet verecek servis alt yap›s›n› da oluflturmufl. Bunu söylerken, basit bir elektrikli ›s›t›c›dan milyon kilokalorilik so¤utma grubu ve kazanlara hizmet verebilecek bir yap›dan bahsetmekte oldu¤umuzu belirtmekte fayda var. TÜRK‹YE’YE ÖRNEK OLUYOR Pazar lideri oldu¤umuz VRF sistemlerde montaj, iflletmeye alma ve ar›za bak›m çal›flmalar› halen 46 servis ile sorunsuz olarak sürdürülüyor. Bu durum, sat›fltaki liderli¤imizin yan›nda serviste de lider olman›n hakl› gururunu yaflat›yor. En önemli farkl›l›klar›m›zdan

biri de kurumsal müflterilerimize vermifl oldu¤umuz özel hizmetler. Kurumsal müflteri hizmetlerimiz ayr› bir grup taraf›ndan özel olarak takip ediliyor ve tüm iletiflim tek bir noktadan izleniyor. Bu da bize kurumsal müflteri hizmet yönetimi baflar›s›n› getiren bir disiplin ve strateji olarak kendini gösteriyor. Mesela Motorola-Vodafone (yaklafl›k 3000 istasyon), Milli E¤itim Bakanl›¤› (4553 okul) son zamanlarda baflar›yla tamamlad›¤›m›z ve takip etti¤imiz projelerimizin bafl›nda geliyor. Airfel, biliflim sistemleriyle desteklenen kuvvetli bir lojistik altyap›n›n yan› s›ra Türkiye’de örnek teflkil eden bayilik ve teknik servis sistemine sahip. Yayg›n bayi ve servis a¤›, tüketicinin gerekli deste¤i h›zl› ve kaliteli olarak almas›n› sa¤lamaya yönelik yap›land›r›lm›fl durumda. Zaman›nda randevusuna giden, temiz, bak›ml›, güler yüzlü, seviyeli, tam teçhizatl›, k›l›k k›yafetiyle Airfel’i en iyi biçimde temsil eden ve müflterinin sorununu çözen ekipler yetifltirmek temel hedefimiz. Firmam›z yetkili servisleri ile birlikte tüketicilerine dünya standartlar›nda hizmet sa¤layarak, Airfel markas›n› kalite ve güvenin sembolü haline getirmeye çal›fl›yor. Bütün bu çal›flmalar› baflta merkez ‹stanbul olmak üzere Ankara, ‹zmir, Adana, Gaziantep, Antalya kentlerindeki yerleflik bölge temsilcilikleriyle birlikte 35 kiflilik merkez servis kadrosu yürütüyor. TAM OTOMASYONA GEÇ‹LECEK Bu yo¤unluktaki ürün grubuna teknik destek verebilmek, çok kuvvetli bir yedek parça sto¤u tutman›za ba¤l›. Yedek parça departman›m›z ayr› bir müdürlük olarak Sat›fl Sonras› Hizmetler bünyesinde faaliyetlerini sürdürüyor. Müdürlük, 11.000 stok kalemi ve 130.000’e yak›n sto¤un yönetimini dinamik olarak yapmak üzere tam otomasyona geçme haz›rl›klar›n› yürütüyor. Yetkili servislerimiz çok yak›nda Airfel Servis Uygulamas› yaz›l›m› üzerinden stoklar› görebilecek, yedek parça sipariflini açarak takibini yapabilecekler. Periyodik olarak yap›lan yedek parça ç›k›fl analizleri ile stok takibi yap›l›yor ve EOQ (Ekonomik Siparifl Adetleri) yöntemiyle tedarik zamanlar› tespit ediliyor. Bu sayede parça ç›k›fl h›z›na göre siparifl periyodu ve adetleri otomatik olarak hesaplanmak

mümkün oluyor. Tüm servislerimizde kritik parça sto¤u bulundurulmas›n› hedefliyoruz. Bu sayede müflteri taleplerine an›nda cevap verilebilecek bir sistem sa¤lamay› planl›yoruz. Yetkili servislerimizden gelen günlük yedek parça taleplerine ayn› gün cevap vermeye çal›fl›yoruz. MÜfiTER‹ MEMNUN‹YET‹ ‹Ç‹N E⁄‹T‹M Airfel, servis ve bayi e¤itimleri düzenleyerek yetiflmifl ve kalifiye ara eleman ihtiyac›n› karfl›l›yor. E¤itimler ayn› zamanda Airfel'in müflteri memnuniyeti anlay›fl› çerçevesinde hizmet kalitesini sürekli gelifltirmek amac›n› da tafl›yor. Program çerçevesinde kiflisel becerileri, mesleki ve teknik yeterlilikleri gelifltirecek e¤itimler veriliyor. AB yaklafl›mlar›na uygun olarak belirlenen içerik, teknik konular›n yan› s›ra davran›fl ve kiflisel geliflim bilgilerini de kaps›yor. Her y›l düzenli olarak gerçeklefltirilecek e¤itimler pedagojik formasyona sahip kifliler taraf›ndan veriliyor. Davran›fl ve sosyal içerikli konularda ise alan›nda uzman isimlerden destek al›n›yor. Türkiye geneli ve yurtd›fl›ndaki servisler ile bayilere aç›k olan bu e¤itimlere kat›lacaklar, Sat›fl Sonras› Hizmetler taraf›ndan yap›lan ar›za analizi ve müflteri memnuniyeti çal›flmalar›na ba¤l› olarak tespit ediliyor. Sektörün yetiflmifl ve kalifiye ara eleman ihtiyac›na karfl›l›k vermeyi hedefleyen e¤itimlerde baflar› gösterenler ‘Yetkili Servis’ belgesi almaya hak kazan›yor. Yetkili servislere verilen e¤itimler, bir defada do¤ru çözüme ulaflarak ar›za oranlar›n›n düflürülmesini böylece müflteri memnuniyetini sa¤l›yor. Son bir y›lda da 18153 adam/saat e¤itim verilerek 687 teknisyen yetkilendirilmifltir. Bayilerin verimliliklerini art›rmak üzere sat›fl departman› taraf›ndan gelen talepler de dikkat al›narak ürünlere yönelik e¤itimler düzenleniyor. Bölgesel olarak ya da e¤itim merkezinde verilen e¤itimler; montörlük, tesisat, iflletmeye alma ve ürün tan›t›m›n› kaps›yor. Bayi e¤itimleri ile do¤ru yere, do¤ru ürün sat›fl›, sat›fl öncesi teknik beklentilerin karfl›lanmas›

ve hizmet kalitesinin art›r›lmas› hedefleniyor. MÜfiTER‹ H‹ZMETLER‹ AVANTAJIMIZ VAR Türkiye genelinde 81 ilde yap›lanm›fl olan Airfel’in faaliyetlerinin temelini müflteri memnuniyeti oluflturuyor. De¤iflen, geliflen pazar flartlar› ve tüketici istekleri flirketin hizmet kalitesini sürekli gelifltiriyor. Genifl ürün yelpazesi, Türkiye çap›nda hizmet veren bayiler arac›l›¤›yla tüketicilere ulaflt›r›l›yor. Airfel bayileri de müflteri memnuniyeti odakl› hareket ediyor. Hizmet kalitesini sürekli art›rmay›, devaml›l›¤›n› sa¤lamay› hedefleyen bir program çerçevesinde bayilere ve servislere e¤itimler veriliyor. Farkl› illerde düzenlenen bölgesel toplant›larda bayilerle yeni ürünler, stratejiler ve hedefler paylafl›l›yor. Bayiler ve servisler, Airfel'in müflteri memnuniyeti ve tüketici istekleri do¤rultusunda en iyi flekilde hizmet vermesini sa¤l›yor. Müflteri Hizmetleri bölümü, haftan›n 7 günü kesintisiz hizmet sunuyor. Tüketiciler (0216) 444 0 248 numaral› telefondan Müflteri Hizmetleri bölümüyle temasa geçebiliyorlar. ‹lettikleri talepler ilgili bölümlerce, öncelikle ayn› gün içerisinde ya da 24 saat içerisinde yerine getiriliyor. Gün içinde çözüm hedefimiz yüzde 100 olmakla beraber halen bu taleplerin yüzde 80’i gün içinde çözümlenebiliyor. Müflteri Hizmetleri Departman›’n›n kendi bünyemizde oluflu çözüm h›z› aç›s›ndan bize büyük avantaj sa¤l›yor. Ayr›ca personel seçimi yap›l›rken özellikle bu sektörde deneyimli olan arkadafllar tercih ediliyor. Bu elemanlar Airfel ürünlerine yönelik teknik e¤itimlerle donat›l›yor. Dolay›s›yla gelen müflteri taleplerinin ço¤u henüz bafllang›ç safhas›nda çözülebiliyor ya da en h›zl› flekilde çözebilecek do¤ru noktaya yönlendirilebiliyor. Bu yat›r›m bizim en büyük avantaj›m›z. Müflteri Hizmetleri, gelen talep ve flikayetleri takip ederek sonuçland›r›yor. Daha iyi sonuçlara ulaflmak için memnuniyet anketleri yap›l›yor ve istatistiki raporlar›n sonuçlar› do¤rultusunda düzeltici-önleyici tedbirlerin al›nmas›na çaba gösteriliyor”.

ZAMAN - MEKÂN

Zaman geçti, saatler baki kald›: MEKAN‹K SAAT MÜZES‹ DOLMABAHÇE SARAYI ‹Ç‹NDE YER ALAN SAAT MÜZES‹’NDEK‹ ESERLER‹N TÜMÜ SARAY’IN GÖRKEM‹N‹ VE ﬁATAFATINI YANSITACAK N‹TEL‹KTE. FRANSIZ, ‹NG‹L‹Z, ALMAN, AVUSTURYALI USTALARIN ESERLER‹N‹N YANI SIRA TÜRK USTALARIN YAPTI⁄I NAD‹DE SAATLER DE MÜZEDE SERG‹LEN‹YOR. YAZI: ZAFER ERDALO⁄LU FOTO⁄RAFLAR: ﬁ. AYHAN TÜNEL

ürkiye’nin ilk ve tek saat müzesi Dolmabahçe Saray›’n›n içinde yer al›yor. ‹mparatorluk döneminin ‹ç Hazine Dairesi bugün bir müze. Müzede sergilenen saatlerin tamam›na yak›n› Dolmabahçe Saray›’n›n ziyarete kapal› olan odalar›ndan ve depolar›ndan ç›kar›l›p onar›lm›fl. Dolmabahçe Saray›’nda araflt›rmac› olarak görev yapan fiule Gürbüz’ün mekanik saatlere olan ilgisi onu Recep Gürgen’le saat atölyesi açmaya kadar götürmüfl. Recep Gürgen, Abdülhamit’in saatçisi Emile Meyer’in torununun torunu Wolfgang Meyer’in yetifltirdi¤i tek mekanik saat tamircisi. Yani Saray’›n saatleri en ehil eller taraf›ndan onar›l›yor. fiule Gürbüz ve Recep Gürgen yola bir müze kurma fikriyle ç›kmam›fllar ama say›lar› zamanla artan, bin bir meflakkatle onar›lm›fl saatleri tekrar bulunduklar› yere de koymak istememifller. Sekiz senelik süreçte tamir edilen saatlerle de Türkiye’nin ilk Mekanik Saat Müzesi aç›lm›fl. Dolmabahçe Saray›’nda yer alan nesnelerin büyük bir ço¤unlu¤u infla edildi¤i 19. yüzy›la ait. Ayn› dönemde Frans›z kültürünün bask›n olmas›, Saray’daki saatlerin ço¤unlukla neden Frans›z eserleri oldu¤unu aç›kl›yor. Alt›n kaplamal›, çift flamdanl›, vazolu, porselenle kar›fl›k, gümüfl, kristal, heybetli olduklar› kadar fl›k bu saatler, zaman göstermenin yan› s›ra Saray’›n dekorasyonunu tamamlama anlam›nda da önemli bir görev üstlenmifller. Saray gibi tarihi bir mekana ait saatlerin tamirat›, ustas›yla ayn› yap›m tekni¤ine, düflüncesine, duygusuna riayet edilmesini gerektirdi¤i için zaman al›c› bir u¤rafl. 200-250 y›ll›k bir saate ayn› yön-

temle müdahale etmek gerekiyor. Eksik difllilerin tamam› tornada tek tek yap›l›yor. Bu çok meflakkatli, uzun bir süreci kaps›yor. Her mekanik saatin bir çal›flma prensibi, mekanik konstrüksiyonu var. Yapan ustaya, dönemine, ulusuna göre farkl›l›klar gösterse de, arada müthifl farklar olmuyor. D›fl kasan›n özelliklerine ba¤l› farkl›l›klar, incelikler, mekanik detaylar da olabiliyor. Tamiratlar, bütün bunlar› asl›na uygun olarak anlay›p, çözdükten sonra yap›l›yor. Frans›z saatleri içinde döküm harikas› olanlar var. Dönemin ressam ve heykelt›rafllar›n›n ortak çal›flmas› olan benzersiz saatler bulunuyor. Frans›z saatleriyle k›yasland›¤›nda el eme¤inin daha fazla oldu¤u ‹ngiliz, Avusturya, Alman saatlerine de rastlan›yor. Saat Müzesi’nde Türk Saatleri’ne ayr› bir bölüm ayr›lm›fl. Burada 2’si Osman Nuri, di¤erleri Ahmet Eflaki Dede, Süleyman Leziz, Mehmet Muhsin, Mehmet fiükrü ve Mustafa fiem’i taraf›ndan yap›lm›fl 7 adet Türk saati sergileniyor. Türkiye genelinde say›lar› 30’u aflmayan Türk saatleri genellikle Mevlevi tarikat›na mensup dedeler, dervifller taraf›ndan yap›lm›fl. Saatlerin belki de en önemli özelli¤i, her parças›n›n ustas› taraf›ndan tek tek yap›lm›fl olmas›. Bizde, Bat›’da oldu¤u gibi kurumlaflma, firmalaflma olmad›¤› için müstakil par›lt›larla s›n›rl› kalm›fl saat yap›m›. Bir kifliyle bafllayan ve onunla biten, öncülü ve ard›l› olmaks›z›n kiflinin kendi donan›m›yla kalk›flt›¤›, tamamen kendine has ve bu nedenle de çok k›ymetli bir mekanik saat yap›mc›l›¤› var. Dolay›s›yla örnek say›s› da çok az.

AJANDA

Konser •3 Kas›m 2007 saat 22.00’de Studio Live sahnesinde Türkiye’nin en önemli ve köklü gruplar›ndan MFÖ konserini kaç›rmay›n. Biletler 35 YTL •18 Kas›m 2007 saat 16.00’da Bostanc› Gösteri Merkezi’nde Duman konseri. 30 YTL tutar›ndaki biletleri Biletix veya giﬂeden alabilirsiniz. Tel: (0216 384 72 10)

Korkak Robert….

ndrew Dominik’in yönetti¤i ve Mary - Louise Parker, Brad Pitt, Casey Affleck ile Zooey Deschanel’in oynad›¤› Korkak Robert Ford’un Jesse James Suikast› 16 Kas›m’dan itibaren izlenebilecek. Korkak Robert Ford’un Jesse James Suikast›,

Amerika’n›n en ünlü kanun kaça¤›n›n ve onun flafl›rt›c› katilinin özel yaflamlar›n› ele alarak, efsaneye yeni bir bak›fl aç›s› sunuyor ve ünlü vurulma olay›n›n öncesindeki aylarda gerçekte neler olmufl olabilece¤i sorusuna yan›tlar ar›yor.

Airfel Fuar Program› 8 – 11 Kas›m 2007 Gaziantep ‹SOYAP Fuar› Tan›t›ma yönelik ve halka aç›k yap›lan fuar 3. kez düzenleniyor. REM Fuar ve Organizasyon taraf›ndan düzenlenen fuar Do¤algaz, Is›tma – So¤utma, Su Ar›tma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m, ‹zolasyon, Pompa, Tesisat ve Günefl Enerji ürünlerini kaps›yor. Hedeflenen ziyaretçi say›s› 30.000 kifli. 15 – 18 Kas›m 2007 Antalya SODEX Fuar› Fuar›n konusu Uluslararas› ›s›tma, So¤utma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m, Pompa, Vana, Tesisat, Su Ar›tma ve Günefl Enerjisi Sistemleri. Makine Mühendisleri Odas› ad›na Antalya fiubesi'nin düzenledi¤i “‹klim 2007 Ulusal ‹klimlendirme Kongresi” ile Sodex Antalya 2007 fuar› ayn› çat› alt›nda yap›l›yor. Fuar›n 2006 y›l›nda yaklafl›k 18 bin yerli ve yabanc› ziyaretçisi olmufl. 30 Ocak - 2 fiubat 2008 SODEX KIEV Is›tma, So¤utma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m, Pompa, Vana, Tesisat, Su Ar›tma ve Günefl Enerjisi Sistemleri üzerine kurulu fuar, büyük bir pazar potansiyeline sahip olan Ukrayna ile ifl olanaklar› aç›s›ndan önem tafl›yor.

"The Kingdom" vizyonda

ev bütçeli aksiyon filmlerinin yap›mc›s› Michael Mann'›n 80 milyon dolar bütçeli filmi ''The Kingdom-Krall›k'', 9 Kas›mda vizyona girecek. Filmin yönetmenli¤ini Peter Berg yap›yor.Özel ajan Ronald Fleury rolünde, Oscar ödüllü oyuncusu Jamie Foxx oynuyor. Kurdu¤u elit

timdeki di¤er üç ajan› ise Jennifer Garner, Chris Cooper ve Jason Bateman canland›r›yor. Filmde, bir terör örgütünü çökertmek için Suudi Arabistan'a gönderilen özel ajan Ronald Fleury ve arkadaﬂlar›n›n Riyad maceralar› anlat›l›yor.

Yerli Fantastik: S›f›r Dedi¤imde Gökhan Yorganc›gil’in yönetti¤i ve Damla Tokel, Görkem Yeltan, Haz›m Körmükçü ile Oktay Kaynarca’n›n oynad›¤› S›f›r Dedi¤imde, 02 Kas›m?da gösterime giriyor. Asl›, birgün, çok sevdi¤i bir hocas›ndan antika de¤erinde eski tarihli orijinal bir kitap ödünç al›r. Kitab›n da içinde oldu¤u çantas›n› o gün kaybeder. Ancak çantas›n› nerede kaybetmifl olabilece¤i hakk›nda hiçbir fley hat›rlamaz. Gerçek dünyadan hipnoz dünyas›na geçifller, gizemli karakterler filmin esas›n› oluflturuyor.

Bana ﬁans Dile

Ödüllü Fatih Ak›n filmi:

Yaflam›n K›y›s›nda ambaflka hayatlar›n kesiflmesinden do¤arak Almanya’dan ‹stanbul’a, ‹stanbul’dan Karadeniz’in küçük bir kasabas›na uzanan bir Fatih Ak›n yorumu. Emekli bir dul olan Ali yaln›zl›¤›n› paylaflmak amac›yla, fahiflelik yapan Ye-

ter’e para karfl›l›¤› kendisine hayat arkadafll›¤› yapmas›n› önerir. 2007 Y›l› Cannes Film Festivali’de Alt›n Palmiye için yar›flan ve Fatih Ak›n’a En ‹yi Senaryo Ödülü’nü kazand›ran filmin ayr›ca Ekümenik Jüri Ödülü ald›¤›n› da hat›rlatal›m.

Ça¤an Irmak’›n yönetti¤i ve Deniz U¤ur, Melisa Sözen, R›za Kocao¤lu ile Nilgün Belgün’ün oynad›¤› Bana fians Dile Ekim ay›n›n ilk haftas› izleyiciyle bulufluyor. ‹çe kapan›k, iletiflimsiz, sakar lise ö¤rencisi Bahad›r bir sabah uyand›¤›nda dünyay› de¤ifltirmeye karar verir. O sabah okula giderken beline takt›¤› tabancayla s›n›f arkadafllar›n› rehin alarak korkulu anlar yaflatacak olan Bahad›r, onlardan hayatlar› boyunca kendilerini en çok yaralayan an›lar›n› anlatmalar›n› ister. Bana fians Dile, aile içi fliddet, sevgisizlik ve iletiflimsizlik üzerine bir film. Abidin - Bir Dünya (24 Kas›m 2007 - 27 Ocak 2008)

Sak›p Sabanc› Müzesi (SSM), tarihleri aras›nda Abidin - Bir Dünya bafll›kl› sergiye ev sahipli¤i yapacak. 14 y›l önce yaflama veda eden çok yönlü kültür ve sanat insan› Abidin Dino tüm yönleriyle SSM’ye konuk olacak. Sergide, çizgileri ve yaz›lar›yla kültür-sanat dünyas›na önemli izler b›rakan Dino’nun, baflta Türkiye ve Fransa olmak üzere farkl› ülkelerde geçen yaflam› ve 80 y›ll›k ömrü boyunca gerçeklefltirdi¤i çal›flmalar› yer alacak.

Müthiﬂ bir aksiyon:

Son Ültimatom

af›zas›n› ve sevdi¤i tek insan› kaybeden Jason Bourne (Matt Damon)’un hayatta tek bir amac› vard›r o da kendisine yeni bir gelecek kurmak için geçmiﬂinin izini sürmek…Bu amaç,

Bourne’u Moskova’dan Paris’e, Londra’ya, Fas’a kadar uzanan bir kovalamacaya sürükler. Ünlü yazar Robert Ludlum’›n roman›ndan uyarlanan filmin yönetmeni Paul Greengrass.

AJANDA

Oyun Atölyesi

‹novasyon Hayat Kurtar›r M. Rauf Ateﬂ- Do¤an Kitap Capital, Ekonomist ve PC Net dergilerinin yay›n direktörü M.Rauf Ateﬂ’in “‹novasyon Hayat Kurtar›r” isimli kitab› ekonomi dünyas›n›n gün

elevizyon dizileriyle ünlenen Vahide Gördüm’ün as›l mesle¤i tiyatro. Sanatç› dizi çal›flmas›n›n yan› s›ra büyük oyuncu Haluk Bilginer’le “Evlilikte Ufak Tefek Cinayetler” isimli oyunla seyirci karfl›s›na ç›k›yor. Oyun Atölyesi’de ekim ay›nda bafllayan oyunun yazar› Eric-Emmanuel Schmitt. Evlilik çat›s› alt›nda kar› ve kocan›n birbirlerine olan sevgi, nefret, tutku ve daha birçok duygular›n› konu edinen oyunun yönetmeni Kemal Aydo¤an. Oyun biletleri 25 YTL. Tel: (216) 345 39 39

demdeki kavram› inovasyonu anlat›yor. Kavram, pratik bir dil ve basit örneklerle herkesin anlayabilece¤i bir biçimde anlat›l›yor. Kitab›n bir özelli¤i de yönetim konular›nda uz

man olan Donald Sull ve Jefrey Fox’un birer sunuﬂ yazm›ﬂ olmalar›.

99 Sayfada Küresel ‹klim De¤iﬂimi Mikdat Kad›o¤lu - ‹ﬂbankas› Yay›nlar›

Küresel ›s›nma nedir? Kü remizi kim ›s›tt›? Neden kü resel iklim de¤iﬂiminin be

delini en çok yoksul ülkeler ödeyecek? Türkiye, küre sel ›s›nmadan nas›l etkile necek? Kiﬂi ve ülke olarak bu konuda neler yapabili

riz? Meteoroloji ve afet yö netimi uzman› Prof. Dr. Mikdat Kad›o¤lu’nun yazd›¤› “99 Sayfada Küresel ‹klim De¤iﬂimi” isimli kitab› ‹ﬂbankas› Yay›nlar› taraf›ndan yaz sonuna do¤ru yay›nland›. Halen ‹stanbul Valili¤i ile ‹s

tanbul Büyükﬂehir Belediyesi'ne afet yönetimi konu sunda dan›ﬂmanl›k yapan Mikdat Kad›o¤lu, son y›llar›n en çok gündemde olan konusunda bilmeniz gereken

leri anlat›yor.

Leonardo’nun Makineleri Domenico Laurenza – Pegasus Yay›nlar› Bugün kulland›¤›m›z pek çok makinenin ilk tasar›mlar› Da Vinci’ye aitti. Evrensel deha Leonardo Da Vinci, matematikten astronomiye, fizikten anatomiye kadar birçok bilim dal›nda bugünün bilimadamlar›n› dahi flaflk›nl›¤a u¤ratan çal›flmalar yapm›fl, ça¤›n›n önünü açm›flt›. Pegasus Yay›nlar› taraf›ndan yay›nlanan Leonardo’nun Makineleri isimli kitab›n yazar› Domenico Laurenza, onun flifreli defterler aras›nda s›k›fl›p kalm›fl gizemli bulufllar›n› çözdü¤ünü iddia ediyor. Kitapta Da Vinci’nin mekanik bulufllar›ndan 30 tanesi bir sanat seti halinde bir araya getirilmifl.

‹stanbul Modern’den üç büyük sergi fiimdiki Zaman Geçmifl Zaman (6 Eylül - 2 Aral›k 2007) ‹stanbul Modern, "fiimdiki Zaman Geçmifl Zaman" bafll›kl› yeni uluslararas› sergisiyle ça¤dafl sanat› Türkiye’ye tan›tan ‹stanbul Bienali’nin 20 y›ll›k geçmiflinden bir seçki sunuyor. ‹stanbul Modern’in alt kat›nda ve d›fl alanlar›nda sürecek olan sergide 42 sanatç›n›n 50 yap›t› yer al›yor. ‹stanbul Modern, daha önceki bienalleri yönetmifl olan 8 Sanat Yönetmeninden (Beral Madra, Vas›f Kortun, René Block, Rosa Martinez, Paolo Colombo, Yuko Hasegawa, Dan Cameron, Charles Esche) düzenledikleri bienalin en ilham verici ve simgesel yap›tlar›n› belirlemelerini istedi. Ortaya çok renkli görüntülerin olufltu¤u bu sergi ç›kt›. Köprü6 – Galata Foto¤raflar› (6 Eylül – 6 Ocak) Foto¤raf sanatç›lar› Ahmet Elhan, Murat Germen, Cemal Emdem, Orhan Cem Çetin, Merih Ako¤ul ve Ömer Orhun’un Galata Köprüsü ve çevresine odaklanm›fl objektiflerinden ç›kanlar bir sergide bulufltu. Foto¤rafseverler be¤enecekler.

Cihat Burak Retrospektifi (12 Aral›k 2007 - 24 fiubat 2008) ‹stanbul Modern’in Süreli Sergiler Salonu "Cihat Burak Retrospektifi"ne ev sahipli¤i yap›yor. Aral›k 2007’de aç›lacak olan sergi, Cihat Burak’›n resim konusundaki verimini bir araya getiren ilk retrospektif sergi olma özelli¤ini tafl›yor. Sergide, sanatç›n›n resimleri, eskizleri, gravürleri (gravür kal›plar›), serigraflar›, litograflar›, monotipileri, seramikleri, kuflevleri, kitaplar›, yaz›flmalar› ve foto¤raf arflivinden seçilen görüntüleri de yer alacak. Türk resim ve kültür tarihinde eflsiz bir yer edinen, toplumsal, siyasal ve kültürel tarihimizin eflsiz bir yorumcusu, bir mizah ve hiciv ustas› olan Cihat Burak’› (1915-1994) daha iyi tan›mak için eflsiz bir f›rsat.

SANT‹GRAT AIRFEL

PUBLICATION

NOVEMBER-DECEMBER

2007

ISSUE:

Method of Knowing People Enneagram Colourful Motifs of Turkish Culture “Kalemiﬂi”

Airfel Project Four Seasons Bosphorus

SUMMARY CENTERS There are three Centers of Intelligence -- ways of relating to or making sense of the world -- that are present in all of us. Each style, however, is located in one of three Centers, which gives all three styles from the same Center some common characteristics. HEAD CENTER (5-6-7) The head center is used for thinking, insight, understanding, and decision making. Styles 5, 6, and 7 share a preoccupation with mental analysis and fearfulness. HEART CENTER (2-3-4) The heart center is used for affection and relating to others in a compassionate way. Styles 2, 3 and 4 share a common preoccupation with how others respond to them emotionally and with the image they project. BODY CENTER (8-9-1) This body center is used instinctual knowing and for initiating action. Styles 8, 9 and 1 share anger as a common emotional underpinning and a tendency toward denial of self, feelings etc.

STYLE 1 Positives Hardworking Negatives Judging inflexible With high internal expectations for behavior, I hold myself and others accountable to meet these important standards. It is easy for me to see what is wrong or incorrect in a situation, as well as to see how things can be improved. I may come across as overly demanding or critical, but it is simply hard for me not to have things done the right way. I take great satisfaction in assuming responsibility, and I enjoy a refined, aesthetic sense of perfection. When I say I will do something, I make sure it is done properly. When others act unfairly or irresponsibly, I get resentful, although I try not to show it. Do I have a voice or message in my head, like a tape recorder, that continually criticizes me for what I do wrong?

STYLE 2 Positives Caring Tuned in to others’ feelings Negatives Indirect Overly accommodating My greatest strength is being sensitive to other people’s needs -- sometimes with people I do not even know. It is as if I have an invisible antenna that can read other people’s needs, often before they do. I like to think of myself as a warmhearted, friendly, and generous person. Good relationships are important to me; I work hard at developing them. Sometimes, it is hard for me to resist helping others, even though I may be overwhelmed or in need of help myself. I may then feel taken for granted or unappreciated for my efforts and can become emotional or insistent. Do I intuitively know what someone else needs but have a hard time articulating my own needs, even to myself?

STYLE 3 Positives Confident, Result-oriented Negatives Competitive, Workaholic I am most motivated by a need for success, achievement, and being the best. Generally, I have done well with whatever I have set as a goal. I strongly identify with work, and I believe that a person’s value is largely based on what he or she accomplishes. Because I am so busy, I often set aside feelings or self-reflection so I can get everything done. I can get frustrated with people who do not use my time well or who do not step up to a task. Although I am a competitor, I can also be a good team player (although I often head up the team!). Do I do all things I do so that others will value and respect me?

STYLE 4 Positives Creative, Expressive Negatives Intense, Self-conscious I am a sensitive person who finds richness and meaning in authentic relationships with others. Because I enjoy symbolic, aesthetic expression, I may be drawn to the arts in various forms. My artistic sense is for the sophisticated and unique. I often feel that other people do not understand me; I can react strongly to this with anger or sadness. I am happiest when I feel special and deeply connected. I am also willing to experience the sadder parts of life; in fact, melancholy has a wistful quality for me. Often, I find the ordinary boring and the distant or unavailable appealing. When I feel something very strongly, do I hold onto my emotions intensely for long periods of time, often relaying my thoughts, feelings and sensations?

STYLE 5 Positives Analytical, Objective Negatives Detached, Unassertive I see myself as an analytical person who thrives on time alone to recharge my energy. I enjoy observing situations rather than being in the middle of them, and I do not like having too many demands placed on me. I like to reflect on my experiences when I am by myself so I can enjoy, understand and sometimes relive them. Because I have such an active mental life, I am never bored when I am alone. I would like to live a simple, uncomplicated life and be as self-sufficient as possible. When a situation gets emotional or intense, am I able to easily disconnect from my feelings of the moment and then reconnect later at a time and place of my choice?

STYLE 6 Positives Loyal, Responsible Negatives Worrying, Hypervigilent

STYLE 9 Positives Affable, Accepting Negatives Puts things off, Avoids conflict

One of my greatest strengths is my sharp, incisive mind, which goes into high gear when I imagine something is threatening my security or safety. My inquisitive mind also allows me access to keen insights or intuition. Trusting others is a central issue for me, and I often scan my environment to determine whether a danger may be forthcoming. Suspicious of authority, I am also committed and loyal to organizations to which I belong. I may either avoid danger or approach it head-on, and I am usually active in supporting underdog causes.

Because I can usually see and appreciate all points of view, I am good at helping people resolve their differences. This ability to grasp the advantages of all sides makes me nonjudgmental but may also make me appear indecisive. I do not like conflict, and it takes a lot for me to show my anger directly. I enjoy engaging in a number of activities, and I sometimes get so completely involved in an activity that I may forget about something else I am supposed to be doing. Easygoing and likable, I seek a comfortable, harmonious, and accepting life.

Do I constantly worry, thinking about what could go wrong and trying to plan so these negative possibilities will not occur?

STYLE 7 Positives Spontaneous, Synthesizing mind Negatives Unfocused, Rebellious I am an optimistic person who enjoys coming up with new and interesting things to do. I have a very active mind that quickly moves back and forth between different ideas. I like to get a global picture of how all these ideas fit together, and I get excited when I can connect concepts that initially do not appear to be related. I like to work on things that interest me, and I have a lot of energy to devote to them. I have a hard time sticking with unrewarding or repetitive tasks .If something gets me down, I prefer to shift my attention to more pleasant things. Having multiple options is important for me; otherwise, I feel boxed in. Do continuously seek new and stimulating people, ideas, or events to keep life exciting and moving forward?

Do I automatically bind with other people’s positive energy but get quite distressed when I am around negativity, anger and conflict?

Stress Point Security Point Your STRESS POINT is Your SECURITY POINT the style you may move is the style you may move to under stress (the to when more relaxed arrow pointing away (the arrow pointing from your core toward your core style). Wings style). Your core Your core style does Wings are the style does not not change styles on either change, but you but you may side of your core may exhibit exhibit some of style. These styles some of this this style’s contain behavior style‘s charcharacteristics? patterns you may also acteristics. exhibit; the wing may modify, but does not change, your core style. Note: Individuals may also exhibit qualities of their Stress Points when relaxed and Security Points when stressed.

STYLE 8 Positives Direct Negatives Excessive HARMONY CHALLENGE

I place a high value on being strong, honest and dependable, and I approach issues of importance in a straightforward way. I like strength and directness in others, and I can usually tell when someone is not telling me the truth or is being devious. I will protect innocent people, especially when an injustice has been done, yet I have trouble tolerating weakness in others. If I do not agree with those in authority or if no one is taking charge, I will step in and take control. It is hard not to display my feelings when I’m angry, and I am usually ready to stick up for friends, and family.

Do I have a strong exterior, one that is sometimes intimidating to others (intentionally or unintentionally), that hides a less visible but vulnerable interior?

DILIGENCE

9 8

1 GIVING

OPTIONS

PERFORM

6 DOUBT

5 KNOWLEDGE

4 MOOD

SUMMARY

mixture. Owing to this procedures, there are samples arrived today from 500 years ago, as expressions of Turkish cultural heritage.

COLOURFUL HERITAGE OF TURKISH CULTURE: “KALEM‹fi‹” TODAY, WE ONLY HEARD ABOUT HAND-WORK, IN RESTORATIONS, BUT IN THE PAST, IT WAS THE MOST POPULAR ART IN OTTOMAN EMPIRE. PALACES, MOSQUES, EVEN HOUSES, WERE DECORATED WITH VARIOUS PATTERNS FOR BRILLIANCY, AND BOTH FOR THE INDICATION OF ECONOMICAL STATUS. In interior architecture, the paintings drawn on walls, ceilings and domes, are named as “kalemifli”. It is also the name given, engraving thin canals with a “steel pencil” on golden, silver, brass and copper metal plates. This is the desire of human, trying to beautify social living area. And these works represent the beauty, civility and politeness. Also, these symbolic designs reveal the characteristics of a society in social research. Nakkash, is the one who makes the “kalemifli” designs. And they are all experienced in all fields of drawing like: gilding, miniature, hand-drawn etc. They all should be master of traditional Turkish hand-drawn arts so they can create new designs and be succesful. There are few examples of “kalemifli”, arrived today. Because the colors are very sensitive to humidity and other weather conditions. The oldest example from the Ottomans is the bordure used on the window of K›rkk›zlar Turbe in ‹znik. It is designed as floral motifs in shades of different colors and twisted branches. Also Yeflil and Muradiye Mosques in Bursa, Davut Pasha and Rum Mehmet Mosques in ‹stanbul are decorated with handdrawn designs. The borders of domes goes down with floral motifs. Hand writings complete the decoration and all sides of dome are full of cobal blue, turquoise, coral red and green coloured cloves and tulips. There are two main kinds of design; one of them is inspired by the fly of birds and wings, the other is the floral style named Hatai. Hand-drawns are painted mostly on religious buildings and sometimes in houses. Specially prepared dye is used to draw them. This dye is obtained by mixturing soil, madder and Arabic glue. Afterwards, various procedures are executed on the

FOUR SEASONS BOSPHORUS IS GOING TO BE AIRED WITH AIRFEL ALL THE DEVICES USED FOR VENTILATION AND AIR CONDITIONING OF FOUR SEASONS BOSPHORUS ARE PREFERRED THROUGH AIRFEL PRODUCTS. The Four Seasons Hotel prefered by the world famed people such as Bill Gates , Elizabeth Taylor, is going to open its second hotel in Istanbul . The 5 star hotel, The Four Seasons Bosphorus is expected to finish late 2007. The air conditioning system of Four Seasons Bosphorus is constructed by AIRFEL. The whole conditioning of the hotel, including the places below sea level, is provided by air handling units. Air handling units not only set the appropriate cold or warm air level, also they can control humidity level. It is also possible to set the required heat level by the automation system. Four Seasons Bosphorus Hotel will produce all the energy that needs itself. They will generate their own electricity for daily use. The by-product of electricity generation, 500 centigrate degree gas is also used to warm and cool the water. Hoval product boiler , by using economizer unit is able to extract the heat from the flue gas and give back the saving to the system. Water-cooled systems are generally provided by cooling towers . In Four Seasons Bosphorus conditioning system, sea water is used as

a cooler for the cooling towers. The sea water enters to the titanium exchanger from one side and from the other side air gives its thermal energy to the water . Consequently, the sea water came into exchanger at 6 degrees and get out at 12 degrees. In this system, using of sea water as a cooler, gives a chance to reduce energy waste. The walk-in coolers and kitchen units in

Four Seasons Bosphorus have also cooling units too. In watercooled devices, different from air-cooled refrigerators, the thermal energy is not given to the room where it is stated. Thereby, the thermal energy balance does not changes in the place. All infrastructural works and product selection is done in accordance with specifications developed by sound engineers. Therefore water cooled devices are preffered. Also, instead of air conditioning devices, pre-conditioned air preparers conneceted to air handling units are used for conditioning of the rooms. There is a thermostat unit for regulating temperature in every room. Mechanical Project Manager of Four Seasons Bosphorus Hotel Mustafa Yeﬂil explained the reasons for selecting Airfel Products; .”Sanko is a big and approved holding. Airfel which is a firm of Sanko has products with high efficency and quality. Our hotels’ acoustic specifications are really hard. Thus , it is very important to select silent devices. We have met many firms during purchasing, but after our tests we stroke hands with Airfel that gave the most suitable solution to us.” Air conditioners and ventilation systems are designing based on temperature and humidity parameters. Another important parameters for purchasers are noise level , safety , harmlessness to health. In addition to these parameters, it is also important to pay attention to particule size and microorganizm type while conditioning the hygienic places. In shopping centers, business centers and hotels, Airfel uses air handling units that are produced for hospital conditions. This figure displays that the service quality of Airfel is above the standarts of the market standart. Also, the Mechanical Project Manager of Four Seasons Bosphorus Mustafa Yeﬂil points out the efficency and the quality of Airfel products and outlines satisfactory of input/output energy ratio of the devices. Four Seasons Bosphorus used Airfel’s air-handling units for air-conditioning, McQuay product chiller cooling groups for cooling, Hoval product boiler and econimizer for heating. AIRFEL ACADEMY INTRODUCES A NEW WORLD AIRFEL ACADEMY, ESTABLISHED BY THE DEMANDS OF EMPLOYEES, PRESENTS MANY ACTIVITIES FROM SPORTS TO SIGHTSEEING AND ART. Management and Human Recources Departments frequently practices the needs, complaints and expectations of employees. As a result of these practices, Airfel Academy is established. It is open for all employees and consists of different hobby, activity clubs. These clubs mainly, aim to improve the employees’ abilities on the interested areas. Airfel Academy consists of Culture&Arts Club, Social Responsibility and Environmental Club, Sports Club, Media and Communications Club, Education Club and Economy Club.

Members of these clubs, successfully organize various cultural, sports and arts events. Human Recources Specialist, Pelin Didinir, participated in foundation of Airfel Academy, answered our questions about the academy. How the Academy idea arised and achieved? We asked our employees what they would adjust, improve and correct in company, whether they have that chance. We saw that, most of our employees have the common ideas: to be together out of work hours, to be more interested in personal development, to participate more in social life, and the importance of retraining. Afterwards, we thought how we can join these ideas on a platform and Airfel Academy was established. In what conditions the employees benefit Airfel Academy? Airfel Academy activities are open for all Airfel employees. Number of participants changes according to different clubs and interests. But i can say, all employees at least participated two or more actvities. Watched a film, attended in döner party or involved in a tournament individually... all participated in one of the activities. Our goal, of course, is to increase the involvment for each organization. What do you expect from these activities? First of all, we want to develop the belonging feeling to the company, strengthen in-house communication, create our social life hobies in the working atmosphere. Also, we want to state personal improvement and life-long learning terms as a company culture. For this reason, we need maximum involvement and more creative ideas. What do you plan to do in the following step? At the moment, our most important problem is, not to be able to participate our employees working in production plants in the activities. After we settle the idea in central-office, our first aim is to carry the same concept and togetherness to them. ﬁULE ERK‹N HR Specialist To discuss ideas, to create opportunities that increase our moti-

SUMMARY

vation and to be together out of working hours make bussiness life more enjoyable and sharing. As a HR employee, i can say, to be in social organizations with my team friends, get me closer to them, and also increased the in-team communication, helpfulness and cooperation. KEREM ANIL Engineer In my opinion, Academy started a first in the company, from many aspects. I believe, it will be an independent platform to bring out our demands and to voice the feelings of us. ‹BRAH‹M KÖSE Engineer Airfel Academy helps to reduce stress in our daily life, so increases the efficiency in our works. To present our company, i advice to participate in different sport organizations, wearing Airfel or Airfel Academy logo pressed t-shirts, straps or sweetshirths.

HERITAGE FROM ANCIENT CULTURES: MEXICAN FOOD MEXICAN FOOD, SPREADING OUT THE WHOLE WORLD HAS A WIDE CULTURAL DIVERSITY. MEXICAN FOOD, CARRYING FOOTPRINTS FROM THE PAST, BECOME VERY POPULAR LAST YEARS. THE AZTEC, MAYAN, ZAPOTEC AND OTHER NATIVES INHABITING THE MEXICAN LAND, BEFORE THE SPANIARDS ARRIVED INFLUENCED THE MEXICAN STYLE OF COOKING. Mexican Food is known for its intense and varied flavors, colourful decoration, and variety of spices. Meals with bean, pepper, corn, growth by the Pre-Columbians are the indipensible triple of this traditional food. The most distinctive feature of Mexican food is to cook ingredients separately and put together later. In Mexican food garlic, cumin and pepper are mostly

used. After Indian and Taiwan food, Mexican culture has the most spicy food in the world. The hot flavour of Mexican food comes from the ethnic combination of Spanish, Mexican, NorthAmerican cultures and it has its own lovers all over the world. Chile pepper, almost used in all meals, keeps the food fresh. Tortilla, derived from the word torta, meaning a plain round cake, is a kind of thin, unleavened flat bread, made from finely ground maize (corn) or wheat flour. Taco is a traditional Mexican dish comprised of a rolled, folded, pliable maize tortilla filled with cheese, beef, chicken or pork. Additionally, similiar to Taco, “Enchilada” is made with a corn (maize) tortilla dipped briefly in hot lard or oil to soften then dipped in the chosen enchilada sauce. Enchiladas can be filled with almost anything, depending on the cook's taste and means. While enchiladas made with meat or cheese fillings are very popular, vegetables, eggs, or bananas may also be used.

PAIN: THE MOST COMMON HEALTH PROBLEM AFTER FLU PAINS, THOSE NOT SEEM INTERESTING, CAN BE SYPTOMS OF IMPORTANT ILLNESS. NOT TO HAVE BIGGER PROBLEMS IN THE FUTURE, PAIN SHOULD BE TAKEN SERIOUSLY AND SHOULD BE ASKED FOR A DOCTOR’S ADVICE. Pain, is one of the most important complaint in the world, that brings down the life standard and causes the most lost in business. In USA, every year 65 thousand people get sick report because of pain complaints and this costs the USA economy about 70 billion dolars. Each year, 85 million patient is cured. The doctors say, in the case of a pain that interrups the daily ongoing life, one should immediately has a professional help for it. Pain is not genetic and our individual pain perception can be different. According to a research, Italian and Spanish women, also American men have less resistance to pain. However, Far East people got used to live with the pain because of life impossibilities and in time, as a result of these, they became more

resistant. For a structure to cause pain, it must have a nerve supply. The nerves coming out from spinal cord, goes to specific points. Each nerve is coded for a proper organ and pain specialists know the map of the nerve system, including these codes. For optimal treatment pain specialists, has a role identifying the preciese source of the problem. Endorphins, is the natural pain-killer of our body. In addition to their analgesic, or pain-relieving effect, endorphins are thought to be involved in controlling the body's response to stress, regulating contractions of the intestinal wall, and determining mood. Walking, biking or doing simple and lightweight exercises releases endorphins into the blood stream and this can also be one of the way to deal with pain.

In the central air conditioning field, we put on market VRF (variable refrigerant flow) units produced by Mitsubishi Heavy Industries( MHI). This type of system consists of a number of air handling units (possibly up to 48) connected to a modular external condensing unit. Because of flexible design ability, easy installation and needing less maintenance increase its popularity in the market. We are in a leader position with 35% market share in central air conditioning field , and expecting 20 million dolars turnover for this year. Airfel purchased Tetisan in 2006, which is the leader manufacturer of hygienic air handling units and began production of units in Çorlu Factory with the knowhow of Tetisan. It is very important to control level of temperature and humidity, especially the particules of dust and microorganisms in conditioning of hygienic places such as operation rooms, medicine factories, food factories and electronic devices production factories. Aifel-Tetisan has TUV-Hygiene, TUV, CE, GOST, TSE certifications, and in short period of time succeeded in ensuring hygienic air handling units to the leader companys such as Medicana Hospital, Sandoz Pharmaceuticals, Mustafa Nevzat Pharmaceuticals, Abdi ‹brahim Pharmaceuticals, American Hospital, Bay›nd›r Hospital, Kervan Dairy Farming, and Evyap. Airfel-Tetisan’s current target is to sell major portion of their products on foreign markets, and to reach at 25% market share. AFTER-SALES SERVICES: SERVICE APPLICATION SOFTWARE GIVES “ONLINE” ASSISTANCE AIRFEL LEADS THE SECTOR IN AFTER-SALES SERVICES. THE COMPANY HAS DEVELOPED A WIDESPREAD SERVICE

AIRFEL SOLUTIONS FOR CONDITIONING HYGIENIC

NETWORK AND GIVES REGULAR TRAINING TO THE

PLACES

EMPLOYEES OF THIS DEPARTMENT.

AIRFEL’S ENGINEERING SYSTEM DEPARTMENT IS GAINING

Making right organizations about the after-sales services given

STRENGTH

BY THE NEW INVESTMENTS. AIRFEL PUR-

to customers, is a factor that effects the value of company,

CHASED TETISAN WHICH IS THE LEADER COMPANY IN

upgrades the level of trustworthiness and increases the brand

CONDITIONING HYGIENIC PLACES.

recognition.

Engineering Systems Department is our third sales department

Airfel is one of the rare company, suceeded this in its sector.

together with Domestic Sales and Export Departments.

The background of this succeed is the dynamism of the com-

“Engineering Systems” statement includes two meaning; Project

pany, that is possible with believing in constant learning and so

oriented sales and whole conditioning system sales. Central

giving trainings to employees in various topics. After-sales

Cooling and Central Air Conditioning Departments are the two

Services Department Manager Kemal Aka told us the after sales

main departments of Engineering Sytems Department. Central

network and what is done in this field: “As Airfel family, we try to

cooling units of McQuay, fan coil units and air handling units pro-

meet our customers’ expectations with 450 dealers, 2350 serv-

duced in Airfel Çorlu Factory are forming our product range in

ice technicians, 970 service vehicles all over Turkey. The serv-

central cooling field. Also, we have Central Heating Department

ices are not narrowed within Turkey. Also, we have overseas

which is responsible for the sales of Hoval product boilers, work-

authorised services, too. Furthermore, the service network,

ing with Cooling System Department. We are aiming 40 million

completely developed by us, is supported by Airfel Service

dolars turnover by the end of this year.

Application software. This is one of the greater investment and

SUMMARY

cases are solved in the day, the customers notified them. DOLMABAHÇE CLOCK MUSEUM IN THE CLOCK MUSEUM, LOCATED IN DOLMABAHÇE PALACE. ARTISTIC CLOCKS, MADE BY FRENCH, ENGLISH, GERMAN, AUSTRIAN AND ALSO TURKISH CLOCK CRAFTSMEN ARE BEING EXHIBITED. The first and the only clock museum in Turkey, is located in Dolmabahçe Palace. The clocks exhibited in the museum are taken out from the warehouse of the palace, and repaired. Recep Gürgen, is the only one, who can repair the mechanic clocks. He is also the student of Wolfang Meyer, grand grand son of Sultan Abdülhamit’s clock craftsman, Emile Meyer. The first Mechanic Clock Museum, is opened with the clocks, which

innovation in cooling and heating industry. Dealers will run same software, but with a virtually separate data. This multi-tenant architecture simplifies application management for the company. This application also simplifies the following of all customers since changes and problems instantaneously available across the entire platform. Especially, i need to indicate here, our after-sales services include a range from simple electrical goods to the million kilocalory cooling units. Moreover, as a market leader in VRF system, montage, break-down care operations are carried on by 46 suppliers, without any problem. Properly, we are proud of being after sales services leader too, beside being sales leader in the market. One of the important difference of us, is the custom services given to our corporate customers. Our corparete customer services is followed up by a distinct group. This shows the high value, given to them.” Airfel has a model supplier and technician service system in Turkey, supported by information technologies. To give technical support to such intensive product goups, is bounded up to have a great stock of spare parts. Spare parts management office

is within After-Sales Department. This management

office, to make use of 11 000 inventory list and nearly 130 000 items, is being prepaired for full automation. In the near future. all authorised services will be able to follow spare parts they ordered and the inventory lists, by Service Application software. In addition, Airfel arranges technical service and dealers training to have qualified staffs. Last year, 18152 stuff/hour educational courses were given and 687 technicians were trained. Throughout Turkey, Airfel agencies was structured in 81 province, and philosopy of all is based on customer satisfaction. Customer Services Department, is of service 24 hours and 7 days. Customers can come into contact by the phone number, (0216) 4440248. The requests of them, are fulfilled in the same day or in the next 24 hour. The goal is to provide solution to all problems in the same day. Currently, 80 percent of the

are repaired in 8 years. The repairing period takes a lot time because, most of the clock are produced in 19th century and while repairing the clocks, the spirit and the techniques are tried to be kept as same as the time they had been crafted. For instance, a two hundred-and-fifty years old clock is repaired using the same techniques of its production time. To be loyal to past, each missing mechanics of clocks are produced on a lathe. Additionally, each clock has its own working principle and mechanical construction. So the repair period includes figuring out the working principles, and goes on this essence. In Clock Museum, there is a special division for Turkish clocks. In this part of the museum, 2 from Osman Nuri, others from Ahmet Eflaki Dede, Süleyman Leziz, Mehmet Muhsin, Mehmet ﬁükrü and Mustafa ﬁem, totally 7 clocks are being exhibited. They are the most famous horographs lived in Ottoman Empire and had crafted only a few clocks through their lives. In Turkey, the total number of these clock are about 30, and most of them are made by Mevlevi dervishes. The most amazing and interesting about clocks is, each component of them are made only by its craftsman. They produced clocks with least possible errors and also created different designs by improving their art. This improvement reached at its highest level in the 18th and 19th centuries.

ULUSLARARASI SEKTÖREL FUARLAR TAKV‹M‹ DÜNYA ENERJ‹ ISI VE HAVALANDIRMA FUARLARI

SODEX Antalya 2007: Uluslararas› Is›tma, So¤utma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m, Pompa, Vana, Tesisat, Su Ar›tma ve Güneﬂ Enerjisi Sistemleri Fuar›

Antalya Expo Hannover-Messe Sodeks

Enerji Is› ve Havaland›rma

Aquatherm: Is›tma, Havaland›rma, So¤utma Fuar›

Prag TZB

19.02.2008 22.02.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

ISH China: Is›t›c›lar,havaland›rma ve ölçü sistemleri, baca yap›m›

Shanghai Messe Frankfurt

06.03.2008 09.03.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

Güneﬂ Enerjisi: Güneﬂ Enerjisi Teknolojileri Fuar›

IFM ‹hlas Fuar

11.03.2008 15.03.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

MCE: Mostra Convegno Expocomfort: Is›tma Sogutma Teknoloji Fuar›

Milano Planet

11.03.2008 15.03.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

Mostra Convegno Expocomfort: Uluslararas› Is›tma, Sogutma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m ve Su Ar›tma Fuar›

Milano Fiera Milano

27.03.2008 30.03.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

4. EgeGaz: EgeGaz Denizli Dogalgaz ve Dogalgaz Teknolojileri Fuar›

Denizli EGS DEMOS

27.03.2008 30.03.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

Egegaz 2008: 4. Egegaz Denizli Dogalgaz ve Dogalgaz Teknolojileri Fuar›

Denizli DEMOS

09.04.2008 11.04.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

China Refrigeration / CR Expo: Çin So¤utma Fuar›

Shanghai CCPIT

14.04.2008 18.04.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

FILTECH EUROPA: Avrupa Pazari Filtre ve Ayirma Tesisatlari

Leipzig Filtech Exhibitions

08.05.2008 11.05.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

ISK-SODEX 2008: Uluslararas› Is›tma, So¤utma, Klima, Havaland›rma, Yal›t›m, Pompa, Vana, Tesisat, Su Ar›tma ve Güneﬂ Enerjisi Sistemleri Fuar›

CNR Expo Hannover-Messe Sodeks

01.10.2008 04.10.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

Eolica Expo Mediterranean: Alternatif enerjiler, Rüzgar enerjisi, Rüzgar kuvveti tesisler

01.10.2008 03.10.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

ISH North America: Mutfak cihazlar ve makineler, Is›tma cihazlar, Mutfak aletler, Muslukçu tekni¤i,

08.10.2008 10.10.2008

Enerji Is› ve Havaland›rma

IKK: Is›t›c›lar ve havaland›rma Fuar›

10.03.2009 14.03.2009

Enerji Is› ve Havaland›rma

ISH: Is›t›c›lar,havaland›rma ve ölçü sistemleri, baca yap›m›

15.11.2007 18.11.2007

Enerji Is› ve Havaland›rma

20.11.2007 24.11.2007

Roma Solar Energy

Boston Messe Frankfurt

Nurnberg Deutsche Messe

Frankfurt Frankfurt Messe