Amoeba

2 แมลงวันยังนําซิสตมาสูอาหารเวลามาตอมอาหารทั้งจากการติดตามขา และจากการสํารอกขณะ มากินอาหาร อะมีบาระยะโทรโฟซอยตปลอย proteolytic enzyme ที่มาจาก lysosomal-like vesicle ที่ผิวของอะมีบารวมกับ cytotoxic substance ที่มาจากเม็ดเลือดขาว ทําใหเกิดการสลายตัวของ mucosa และ submucoa เริ่มจากมีการขาดเลือดเขามาเลี้ยงและมีการอุดตันของเสนเลือด การ เกิดพยาธิสภาพภายในรางกายซึ่งแบงออกเปน 2 กลุมใหญ คือ กลุมที่มีพยาธิสภาพภายใน ลําไส ที่สําคัญไดแก amoebic colitis หรืออาจมีการอักเสบในบริเวณอื่นรวมดวย เชน ไสตงิ่ อักเสบ (appendicitis) และกลุมที่มีพยาธิสภาพนอกลําไส ที่สําคัญคือฝบิดในตับ (amoebic liver abscess) พยาธิสภาพทีล่ ําไสเริ่มที่ mucosa ของ caecum ที่ลําไสใหญสว นตน และอาจพบที่ sigmoid colon ไดเชนกันแผลที่เกิดมีลกั ษณะปากแผลแคบแตกนแผลกวาง (flask shape) แผล จะลุกลามไปจนถึงชั้น muscularis mucoase ทอน้ําเหลืองและหลอดเลือด ซึ่งจะสามารถ กระจายไปยังอวัยวะอื่นนอกลําไสไดแก ตับ ปอด ผิวหนัง และสมองได นอกจากนี้ยังพบวาที่แผลบริเวณผนังสําไสจะมีแบคทีเรียเขาไปรวมดวยทําใหเม็ดเลือด ขาวชนิด neutrophil สูงขึ้น ปากแผลจะขายใหญ เมื่อเปนแผลเปนเวลานานจะเกิดกอนทูมที่ เรียกวา amoeboma ซึ่งเปนกลุมเนื้อตายและมีอะมีบาอยูภายใน พยาธิสภาพตับจะเกิด lytic necrosis ทีผนังของเสนเลือด ตอมาอะมีบาจะเขาสู periportal sinusoid และ lobule ทําใหเกิด amoebic hepatitis และตามดวย amoebic liver abscess ในระยะแรกโพรงฝมีขนาดเล็กเสนผานศูนยกลาง 2-3 มม. ตอมาขยายใหญและมีวุนสี เหลืองกลายเปนโพรงฝ ฝบิดที่ตบั จะแตกทะลุผานกระบังลมไปสูปอดได อาการ ระยะฟกตัว 2-5 วัน ในรายที่ไดรับสายพันธุที่มีความรุนแรงผูปวยจะเกิดอาการเร็วแต ผูปวยบางรายจะเกิดอาการคอยเปนคอยไป เริ่มจากอาการทองเดิน ปวดจุกเสียดทอง รวมกับ อาการออนเพลีย เบื่ออาหาร น้ําหนักลด อาจมีอาการทองผูกสลับทองเดิน ผูปวยที่มีลําไสอักเสบ จะมีอาการปวดทอง ทองเดิน น้ําหนักลดอยางรวดเร็ว ขาดน้ํา และอาจมีอาการรวมกับอาการของฝในตับ ผูปวยตับอักเสบมักเปนทีต่ บั ขางขวา จะมีอาการปวดชายโครงขวากดเจ็บบริเวณใตชาย โครงขวาบริเวณตับ ออนเพลีย น้ําหนักลด ไขไมสูง การทํางานของตับเปนปกติ ผูปวยที่มีฝในปอด มักเปนที่ปอดดานขวา ผูปว ยมีอาการหายใจขัดลําบาก บางคนมี เสมหะสีแดงปนน้ําตาล การวินิจฉัย : วิธวี ินิจฉัยที่แนนอนที่สุดคือการตรวจพบ hematophagous trophozoites ไมวาใน อุจจาระหรือในโพรงฝหนอง สําหรับการตรวจทางน้ําเหลือง (Serology) เพื่อหาแอนติบอดีตอ