IS AM ARE
108 คน บนพื้นที่ 30 ไร่ วิชาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนสุนทโรเมตตาประชาสรรค์
เปิ ดบันทึกกวีบรรเลง
อารักษ์ อาภากาศ
กันยายน 2557
ฉบั บ ที่ 80
www.fosef.or.th
Never take for granted All the things you have today And most of all, Enjoy what you have everyday. อย่าท�ำให้วันของคุณสูญเปล่า จงมีความสุขกับสิ่งที่คุณมีในทุก ๆ วัน
www.flickr.com/photos/29203798@N02/9191920308 2 IS AM ARE www.ariyaplus.com
...ผู้มีปัญญาและความรู้ดี เพราะมีโอกาสได้ศึกษาเล่าเรียนมามากว่าผู้อื่น ย่อมมีหน้าที่และ ความรับผิดชอบเป็นพิเศษ ที่จะต้องท�ำตัวท�ำงานให้เป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติและประชาชน. การที่จะกระท�ำให้ได้ผลประโยชน์ดังนั้น จ�ำเป็นที่แต่ละคนจะต้องรู้ซึ้งถึงประโยชน์ที่แท้เป็นเบื้องต้น ก่อน. ประโยชน์ที่แท้นั้นมีอยู่ ๒ อย่าง คือ ประโยชน์ส่วนตัว ที่ทุกคนมีสิทธิ์จะแสวงหาและได้รับ แต่ ต้องด้วยวิถีทางที่สุจริตและเป็นธรรม กับประโยชน์ส่วนรวม ซึ่งเป็นประโยชน์ของชาติที่แต่ละคนมี ส่วนร่วมอยู่. การท�ำงานทุกอย่างจะต้องให้ได้ประโยชน์แท้ทั้งส่วนตัวและส่วนรวม ประโยชน์นั้นจึง จะสมบูรณ์และมั่นคงถาวร เป็นผลดีแก่ชาติบ้านเมืองอย่างแท้จริง...” พระบรมราโชวาท ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ของมหาวิทยาลัยมหิดล วันที่ ๕ กรกฎาคม ๒๕๓๙
EDITORIAL
ฉ บั บ เ ดื อ น เ ย า ว ช น ๒๐ กั น ยายน เป็ น วั น เยาวชนแห่ ง ชาติ และ ยั ง เป็ น วั น คล้ า ยวั น พระราชสมภพของ พระมหากษัตริย์ถึง ๒ พระองค์คือ พระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหา อานันทมหิดล รัชกาลที่ ๘ จากปกฉบับนี้ ครูผู้เฒ่าแห่งวงการ เพลง อารักษ์ อาภากาศ บรรเลงเพลง โดยกี ต ้ า ร์ โ ปร่ ง ที่ เ ก่ า เก็ บ แต่ คุ ณ ค่ า ของ เพลงนั้นต้องเรียกว่า ลึกซึ้งกินใจ เรื่องราว ของครู ด นตรี ผู ้ นี้ จ ะถู ก ใจผู ้ อ ่ า นมากน้ อ ย แค่ไหน ก็อยู่ที่ใจของแต่ละท่าน บางท่าน อ่านไปอาจจะด่าคนเขียนไป แล้วบอกว่า ใช้ค�ำไม่สุภาพ น้อมรับค่ะกับค�ำติ ค�ำชม แต่สุดท้ายความปรารถนาเพียงแค่อยากให้ ถึงอรรถรสนะคะ เรื่ อ งราวมากมายที่ ค รู ด นตรี ผู ้ นี้ ได้ เ ล่ า ให้ น้ อ งเต้ นั ก ข่ า วรุ ่ น ใหม่ ไ ฟแรง ประจ� ำ นิ ต ยสารครอบครั ว พอเพี ย งฟั ง มานั้ น ยาวเหยี ย ด เรี ย กว่ า นั่ ง ฟั ง เทปกั น หลั บ แล้ ว ตื่ น ยั ง ไม่ จ บเลยล่ ะ แต่ พ อมา จั บ ใจความแบบชั ด ๆ ก็ เรี ย กได้ ว ่ า เล่ า ไป สอนไป ความเป็นนักดนตรีที่ท่านได้มาจะ เรียกว่าจากการ ครูพัก ลักจ�ำก็ว่าได้ สังคม โบราณในเมืองหลวง เมื่ออ่านบทความแล้ว สะท้อนความเป็นอยู่ในสมัยก่อนได้อย่าง ชั ด เจน พอมาถึ ง ตรงนี้ ท� ำ เอาตั ว บก.เอง ถึงกับอึ้ง โอโฮ! ความรู้สึกที่เกิดนี้เราเองก็ ผ่านมามากเหมือนกันนะ นั่นหมายถึงทั้ง ครูผู้เฒ่ากับเรานั้นวัยใกล้เคียง ฮ่าฮ่าฮ่า !!!
(ไม่ได้เขียนเสียงหัวเราะเป็น 5555 นะ) มีโอกาสได้ไปบรรยายเรื่องปรัชญา ของเศรษฐกิ จ พอเพี ย ง ให้ พ ่ อ พิ ม พ์ แม่ พิ ม พ์ แ ห่ ง โรงเรี ย นลาซาล บางนาฟั ง พอเริ่ ม แนะน� ำ ตั ว เสี ย งหั ว เราะก็ เริ่ ม ดั ง เพราะเราแนะน�ำตัวว่า “ป้ามุก” โดยลืม นึกไปว่าท่านทั้งหลายที่นั่งอยู่ตรงหน้านั้น บางท่านก็มีอายุมากกว่าเราเป็นรอบ เลย ต้องมาแก้ตัวภายหลังว่าเรียกชื่อตนเองว่า ป้า นั้นก็เพราะเด็กๆ กว่า ๕๐,๐๐๐ คน จาก โรงเรียนทั่วประเทศ ที่เป็นสมาชิกครอบครัว พอเพียงเรียกขานเรานั่นเอง ฉบับนี้เป็นฉบับเดือน ๙ เลข ๙ นี้ ถื อ เป็ น เลขมงคล ซึ่ ง พวกเราครอบครั ว พอเพียงก็ตั้งตารอคอยกันว่า พวกเราจะได้ ย้ายไปบ้านของเรากันแล้ว หลายคนก็ถาม อ้าว!แล้วที่อยู่กันในปัจจุบันนี้ล่ะ ก็ต้องบอก ว่าเป็นบ้านชั่วคราว ที่เราอยู่กันมาถึง ๗ ปี และด้วยพลังของความสามัคคี ความร่วม มือกันของเหล่าสมาชิกครอบครัวพอเพียง จึงท�ำให้เราสามารถช่วยกันสร้างบ้านของ เราได้ส�ำเร็จ บ้านหลังเล็กๆ ที่เต็มเปี่ยมไป ด้วยความสุข บ้านหลังเล็กๆ หลังนี้ที่เต็ม ไปด้ ว ยพลั ง พลั ง ที่ พ ร้ อ มจะร่ ว มกั น สร้ า ง พลเมืองน�้ำดีให้กับแผ่นดินสยาม ครอบครั ว พอเพี ย งที่ ไ ม่ มี วั น ตาย ตราบใดที่ ผื น แผ่ น ดิ น ไทยยั ง คงมี ค นไทย อาศัยอยู่ และตราบใดที่คนไทยไม่ขายชาติ ขายแผ่ น ดิ น เกิ ด หรื อ คอร์ รั ป ชั่ น จนชาติ ต้องล่มสลาย ครอบครัวพอเพียงยังคงอยู่ คู่แผ่นดิน. 4 IS AM ARE www.ariyaplus.com
STAFF
ประธานกิตติมศักดิ์ :
คุณหญิงพวงรัตน วิเวกานนท์, วิชัย ศรีขวัญ, ปรีชา วัชราภัย, เบญจวรรณ สร่างนิทร, นนทิกร กาญจนะจิตรา (เลขาธิการ คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน)
ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ :
พล.อ.จรัล กุลละวณิชย์, พุธทรัพย์ มณีศรี, ชมนาด พงศ์พรัตน์, ดร.เสรี พงศ์พิศ, เกริกเกียรติ์ เอกพจน์, นงลักษณ์ หอตระกูล, ผศ.ดร.ทิพวัลย์ สีจันทร์, รังสิมา จารุภา, ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์
ประธานด�ำเนินการ : ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล
ที่ปรึกษา :
วริมา โพธิสมบัติ, วัลภา บุรุษพัฒน, ผศ.ดร.ธันวา จิตต์สงวน, ดร.ขนิษฐา สารพิมพา, ฌิชศีล ตันติเวชกุล, จริยา รอดเที่ยง, สุชานี แสงสุวรรณ
Let’s
Start
บรรณาธิการ : อภีม คู่พิทักษ์ ศิลปกรรม : เอกรัตน์ คงรอด Cover Story : กรวิก อุนะพ�ำนัก ส�ำนักงาน : นิตยสารครอบครัวพอเพียง 31/2 ซอย
โทรศัพท์ : โทรสาร : เว็ปไซต์ : E-mail :
ทองหล่อ 2 แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 0-2983-7312-3 0-2983-7314 www.ariyaplus.com www.fosef.or.th ariyaplus@hotmail.com
and Enjoy!
5 issue 80 SEptember 2014
Hot Topic
54
108 คน บนพื้นที่ 30 ไร่ วิชาเศรษฐกิจ พอเพียง
34
76
มิวเซี ยมสยาม เปิ ดบันทึกกวีบรรเลง
Don’t miss
10
16 20 22 6 IS AM ARE www.ariyaplus.com
52
table of content
หากพูดถึง อารักษ์ อาภากาศ ศิลปินแนวโฟล์คเจ้าของรางวัลสีสันอะวอร์ดส์ ปี 2534 ผู้ได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์ว่าบทเพลงของเขาราวบทกวีที่ใส่ท�ำนอง แฟนเพลงหลาย ท่านคงอดคิดถึงเสียงกีต้าร์โปร่งอันไร้แบบแผนและเนื้อร้องในแบบบทกวีของเขาไม่ได้, 20 กว่าปีที่เขาคร�่ำหวอดอยู่ในแนวทางเพลงโฟล์ค แม้จะมีแฟนเพลงเฉพาะกลุ่ม แต่ก็เหนียว แน่นกันมาตลอด แน่นอนว่าในปัจจุบันมีนักร้องนักดนตรีรุ่นใหม่ออกมามากมาย ทว่าก็ ยากจะหาใครเสมอเหมือน 7 issue 80 SEptember 2014
ส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ชุมชนบ้านจัดสรร 8 เด็กวันวาน...เด็กวันนี้ ค่านิยมของคนไทย 12 ประการ เริ่มต้นกันวันนี้นะหลานนะ 10 ตัวไกลหัวใจอยู่ใกล้ โอลก้า ยอดนักกรีฑาอายุกว่า 90 ปี 16 หมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉิน 19 Drammatoday บันไดแห่งความรัก 20 Question of life ฉัน...ในวันแรก 22 Cartoon 24 Goodlife AHAs ในผลิตภัณฑ์ท�ำให้หน้าอ่อนเยาว์ 28 Cover Story เปิดบันทึกกวีบรรเลง อารักษ์ อาภากาศ 34 IS AM ARE ต�ำบลป่าขะ อ�ำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก สุขด้วยวิถีชีวิตที่บ้านเกิด 44 EAT AM ARE เมี่ยงเห็ด 54 Let’s talk 108 คน บนพื้นที่ 30 ไร่ วิชาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนสุนทโรเมตตาประชาสรรค์ 56 Wheel od life 64 มูลนิธิชัยพัฒนา ร้านจ�ำหน่ายสินค้าชุมชน โครงการอัมพวาชัยพัฒนานุรักษ์ 68 BONVOYAGE มิวเซียมสยาม-ค้าของป่า 76 ROUNDABOUT 80 GOODREADS 82
นพ. วีระวัฒน์ พันธ์ครุฑ รองเลขาธิการส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
www.flickr.com/photos/49788302@N00/9362777841
www.nhso.go.th
ชุมชนบ้านจัดสรร หมู่บ้าน – เป็นรูปธรรมหนึ่ง ของชุ ม ชนที่ มี ตั้ ง แต่ บ รรพกาลในทุ ก ประเทศ เพราะการรวมหมู ่ เ ป็ น สิ่ ง จ� ำ เป็ น ในสมั ย โบราณทั้ ง ในแง่ ค วาม มั่ น คง, ความปลอดภั ย , การแบ่ ง ปั น และระบบเครื อ ญาติ ตลอดจนความ สะดวกในการประกอบอาชีพ และดูแล ครอบครัว หมู่บ้านแบบดั้งเดิม คือ หมู่บ้าน ที่คนมีความสัมพันธ์กึ่งเครือญาติ มีผู้น�ำ ชุ ม ชนที่ เ ป็ น ผู ้ ใ หญ่ ได้ รั บ การยอมรั บ นับถือจากคนส่วนใหญ่ของชุมชน บ้าน เรือนมักอยู่ติดกัน รวมกันเป็นกลุ่มก้อน และมั ก มี ค วามสั ม พั น ธ์ ท างสายเลื อ ด ไม่มากก็น้อยในบางครัวเรือน ทุกวันนี้ เราก็ยังเห็นหมู่บ้านแบบ นี้ ใ นชนบท โดยเฉพาะแถบภาคเหนื อ และภาคอิสาน แต่ต่อมาเมื่อบ้านเมือง เจริญขึ้น ก็เกิดรูปแบบหมู่บ้านแบบใหม่
ที่ เรี ย กว่ า “บ้ า นจั ด สรร” โดยนายทุ น หาซื้อที่ดินแปลงใหญ่ แล้วมาซอยเป็น ที่แปลงเล็กๆจ�ำนวนมาก แต่ละแปลงก็ ลงทุ น สร้ า งบ้ า นขายบนที่ ดิ น แปลงนั้ น ด้วย เข้าข่ายขายทั้งที่ดินและบ้าน ในประเทศไทย เริ่มมีการก่อรูป และเติบโตของหมู่บ้านจัดสรร ช่วงปี พ.ศ. 2510 โดยธุรกิจครอบครัวบางกลุ่ม เช่น เครือเสนานิเวศ, เครือเปรมฤทัย รัฐบาล เริ่ ม มี ก ฎหมายควบคุ ม การจั ด สรรที่ ดิ น ตามมาในปี 2515 (ประกาศคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 286 ปี พ.ศ. 2515) แต่ก็ยังเน้น แค่เรื่องรูปแบบและวิธีการจัดสรร ขาย ที่ดินเป็นหลัก กิจการหมู่บ้านจัดสรร ได้ขยาย เติ บ โตขึ้ น อย่ า งมากมาย เนื่ อ งจากคน ไทยเริ่ ม มี เ ศรษฐานะดี ขึ้ น ท� ำ ให้ ต ่ อ มา ในปี 2543 จึงได้มีการปรับปรุงกฎหมาย ใหม่ เ ป็ น พระราชบั ญ ญั ติ ก ารจั ด สรร 8 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ที่ดิน ปี 2543 และต่อมาในปี 2545 มี ประกาศกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการ จดทะเบียน และการบริหารนิตบิ คุ คลของ หมู่บ้านจัดสรรตามมา คนที่ มี ก� ำ ลั ง ซื้ อ บ้ า นจั ด สรร มั ก มี ห ลายระดั บ ถ้ า เป็ น คนมี ร ายได้ ค่ อ นข้ า งน้ อ ย ก็ จ ะไปซื้ อ บ้ า น Townhouse หรือบ้านการเคหะ ส่วนคนชั้น กลางก็ จ ะไปซื้ อ บ้ า นเดี่ ย วที่ ดิ น น้ อ ยๆ ระดั บอภิ มหาเศรษฐี ก็ มีห มู ่ บ้ า นจั ด สรร หลั ง ละ 20-50 ล้ า น ถื อ ได้ ว ่ า นี่ คื อ วิวัฒนาการของบ้านจัดสรร... ฟั ง ดู แ ล้ ว ก็ น ่ า จะดี ใช่ ไ หมครั บ ส�ำหรับคนไทยที่มีก�ำลังซื้อมาขึ้น สามารถ เป็นเจ้าของที่ดินและบ้านของตนเองได้ มีบ้านแยกเป็นสัดส่วน แลดูสะอาดและ เป็นระเบียบ แต่ ใ นโลกแห่ ง ความเป็ น จริ ง ชุ ม ชนบ้ า นจั ด สรรกลั บ ไม่ ใช่ ชุ ม ชนที่
สมบู ร ณ์ แ บบ หรื อ เพี ย บพร้ อ มอย่ า ง ที่เราคิ ด ปั ญ หาการบริหารจัดการของ หมู ่ บ ้ า นจั ด สรรซึ่ ง มี ค วามหลากหลาย และแตกต่างใบบริบทต่างๆ มีข้อมูลและ ข้อสังเกตดังต่อไปนี้ 1. ในทางกฏหมาย บ้านจัดสรร ควรบริ ห ารโดยนิ ติ บุ ค คล ซึ่ ง ต้ อ งยื่ น จดทะเบียนต่อกรมที่ดิน (นิติบุคคลบ้าน จัดสรร เป็นทั้งภาคบังคับของกฏหมาย และเป็นภาคสมัครใจของผู้พัฒนาที่ดิน ตลอดจนลู ก บ้ า นผู ้ อ ยู ่ อ าศั ย ) แต่ ก็ ยั ง มี คนจ� ำ นวนมาก ไม่เชื่อมั่น ในประโยชน์ และธรรมาภิบาลของกรรมการนิติบุคคล หลายหมู ่ บ ้ า นจึ ง เป็ น แค่ บ ริ ห ารโดย กรรมการหมู่บ้าน) 2.เนื่ อ งจากชุ ม ชนบ้ า นจั ด สรร มั ก มี ลู ก บ ้ า น ที่ มี ค ว า ม มั่ น ค ง ท า ง เศรษฐกิจดีพอสมควร ลักษณะการพึ่งพิง และช่วยเหลือซึ่งกันและกันระหว่างครัว เรือน จึงมีไม่มากนัก เป็นสภาพที่เรียก ว่า “ปักเจกนิยมสูง” ซึ่งจะตามมาด้วย • ต่างคนต่างอยู่ ความใส่ใจต่อ การปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนบ้านต�่ำ • หลายบ้านเป็นอดีตข้าราชการ ผู้ใหญ่, นักการเมือง, นักธุรกิจที่ร�่ำรวยซึ่ง เคยชินกับระบบชนชัน้ และเจ้าขุนมูลนาย ท�ำให้เข้าหายาก (สารพัดเจ้านาย) • การมีส�ำนึกประชาคมต�่ำ ทั้งต่อ ปัญหาภายในของหมู่บ้านเอง และทั้งกับ ชุมชนอื่นๆรอบๆหมู่บ้าน นายกองค์การ บริหารส่วนต�ำบลในจังหวัดเพชรบุรีท่าน หนึ่ ง ที่ ต ้ อ งเข้ า ไปเกี่ ย วข้ อ งท� ำ งานกั บ หมู่บ้านจัดสรรกล่าวว่า “คนเหล่านี้มัก เรียกร้องให้ท้องถิ่นเข้าไปช่วยแก้ปัญหา ต่างๆ เช่น ขยะ น�้ำประปาไม่ไหล ยุงชุม แต่เวลาเชิญมาประชุมมักไม่สนใจ หาก ไม่เดือดร้อนแสนสาหัสจริงๆ คนหมู่บ้าน จัดสรรมักไม่ใส่ใจร่วมมือกับท้องถิ่น และ ส่วนราชการต่างๆ”
3.ความขั ด แย้ ง ภายในของ แต่ละหมู่บ้าน ทั้งในเรื่องการบริหารของ กรรมการหมู่บ้าน หรือนิติบุคคล การเก็บ ค่าส่วนกลาง ความไม่ลงรอยกันในเรื่อง ข้อระเบียบชุมชนต่างๆ ไปจนถึงความ ร่วมมือในการให้ข้อมูลที่จ�ำเป็นต่างๆ โดยภาพรวมๆดั ง กล่ า ว ชุ ม ชน บ้านจัดสรรจึงเป็นอีกมิติหนึ่งของสังคม ไทยที่ด�ำรงอยู่ และยังเติบโตอยู่เรื่อยๆ เป็นที่น่าสังเกตว่าชุมชนบ้านจัดสรร มักมี เจ้าหน้าที่ของส่วนราชการต่างๆและท้อง ถิ่นเข้าไปท�ำงานด้วยค่อนข้างน้อย เมื่อ เทียบกับชุมชนแออัดในเมือง หรือชุมชน ชนบททั่วๆไปในต่างจังหวัด เลี้ยวกลับมาเรื่องสุขภาพอนามัย มีค�ำถามที่น่าสนใจว่า ส่วนราชการต่างๆ (อบต., เทศบาล, โรงพยาบาลส่งเสริมสุข ภาพต� ำ บล, โรงพยาบาลชุ ม ชน และ เวชกรรมสังคมของโรงพยาบาลจังหวัด) ควรเข้าไปดูแลชุมชนบ้านจัดสรร ในเรื่อง เหล่านี้บ้างหรือไม่ 1. ข้ อ มู ล พื้ น ฐานที่ จ� ำ เป็ น ต่ อ ชุมชน เช่น ข้อมูล จปฐ, จ�ำนวนประชากร ในชุ ม ชน, จ� ำ นวนผู ้ สู ง อายุ , จ� ำ นวน ผู้พิการประเภทต่างๆ, เด็กอายุ 0-5 ปี, จ�ำนวนสัตว์เลี้ยง (สุนัข, แมว) หรือแม้ กระทั่งคนต่างด้าวที่ท�ำงานอยู่ในหมู่บ้าน เพราะข้อมูลพื้นฐานเหล่านี้ เป็นส่วนที่ มี ค วามจ� ำ เป็ น ส� ำ หรั บ การวางแผนจั ด บริการสาธารณสุขในพื้นที่ 2.ปั ญ หาด้ า นสุ ข าภิ บ าลสิ่ ง แวดล้ อ ม เช่ น การจั ด การขยะ, การ ก�ำจัดยุง, น�้ำเสียต่างๆ 3.การจัดบริการส่งเสริมสุขภาพ และสาธารณสุขพื้นฐาน เช่น • การได้รับวัคซีนในเด็ก 0-5 ปี • การได้ รั บ การตรวจคั ด กรอง มะเร็งปากมดลูกในหญิงอายุ 35 ปีขึ้นไป • คั ด กรองโรคเบาหวานและ ความดันในกลุ่มวัยกลางคน 9 issue 80 SEptember 2014
• ก า ร ฉี ด วั ค ซี น ป ้ อ ง กั น ไข้หวัดใหญ่ในผู้สูงอายุ และกลุ่มเสี่ยง • การดู แ ลหญิ ง หลั ง คลอด, คนสู ง อายุ ติ ด เตี ย ง, คนพิ ก ารที่ ต ้ อ งมี กายภาพบ�ำบัดและกิจกรรมบ�ำบัด 4.บทบาทของอาสาสมั ค ร สาธารณสุ ข และจิ ต อาสาในรู ป แบบ ต่ า งๆจะท� ำ ได้ น ้ อ ยมากในชุ ม ชนบ้ า น จัดสรร 5.บทบาทของนิ ติ บุ ค คลและ กรรมการหมู่บ้าน ในการประสานงาน กับส่วนราชการต่างๆและท้องถิ่นในด้าน สาธารณสุข และสิ่งแวดล้อม มักท�ำได้แต่ ในเชิงชุมชน แต่ในเชิงครอบครัว และส่วน บุคคลแทบไม่มีเลย
โดยสรุ ป แล้ ว คนหมู ่ บ้ า น จัดสรร อาจจะอยู ่ในสถานะที่เรียก ว่าค่อนข้างจะ “อยู ่ดี กินดี” แต่จะมี สุขภาพดีหรือไม่ คุณภาพชี วิตดีหรือ เปล่า คงตอบล�ำบาก หมู ่บ้านจัดสรร บางแห่งมีนับพันหลังคาเรือน ส่วน ราชการต่างๆมักรู ้สึกว่า “เปลืองตัว และเสียเวลามากเกินไป” ในการเข้าไป ท�ำงานกับชุ มชนบ้านจัดสรร จึงท�ำ ให้ใครๆก็ไม่สนใจบ้านจัดสรร ทั้งๆ ที่มีปัญหาสุขภาพ อนามัยของคน สังคมเมือง ปั ญหาสังคมของคนมี ฐานะซ่ อนเร้นอยู ่ไม่ใช่ น้อยๆ ใครว่าอยู ่ในเมืองดีกว่าอยู ่ ในชนบท ลองทบทวนใหม่ ดู อี ก ที ดีไหมครับ
บริการข้อมูล ให้ค�ำปรึกษาการใช้ สิทธิหลักประกันสุขภาพ 30 บาท ตรวจสอบสิทธิการรักษาพยาบาล รับเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์ ประสานงานส่งต่อผู้ป่วยเพื่อเข้ารับการรักษา
เด็กวันวาน...เด็กวันนนี้ พุธทรัพย์ มณีศรี กศ.บ. (เกียรตินิยม) M.P.A. อดีตที่ปรึกษาระบบราชการ (เจ้าหน้าที่วิเคราะห์งานบุคคล ๑๐) ส�ำนักงาน ก.พ. puthsup@gmail.com
ค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ
เริ่มต้นกันวันนี้นะหลานนะ
www.flickr.com/photos/47332630@N07/13504645935 10 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เด็กวันวาน...เด็กวันนี้
สั ง ค ม ไ ท ย ใ น ป ั จ จุ บั น ไ ด ้ เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วมาก โดย เฉพาะในช่วงทศวรรษ หรือช่วงสิบปี ที่ผ่านมา ผู้ใหญ่ในสังคมมีส่วนช่วยให้เด็ก หรือเยาวชนของชาติเปลี่ยนไปด้วย หากเปลี่ ย นไปในทางที่ ดี ขึ้ น นั่นจะเป็นเรื่องที่น่ายินดี แต่นี่เปลี่ยนแปลงไปในทางตรง กันข้าม จนบางครั้งลุงก็คิดนะว่า นี่คือ สังคมไทยกระนั้นหรือ เด็ ก วั ย รุ ่ น ปั จ จุ บั น คุ ณ ย่ า คุ ณ ยายเห็ น เข้ า อาจจะเป็ น ลมตาย ทั้งกิริยามารยาท การวางตัว การแต่ง ตัวและการใช้จ่าย ลุ ง เคยเขี ย นหลายครั้ ง ทั้ ง ใน คอลัมน์นี้และคอลัมน์อื่นมาโดยตลอดว่า เหตุที่สังคมไทยเป็นเช่นนี้เพราะกระทรวง ศึกษาธิการยกเลิกวิชาประวัติศาสตร์และ หน้าที่พลเมืองและศีลธรรม แม้ ส มเด็ จ พระนางเจ้ า สิ ริ กิ ติ์ พระบรมราชิ นี น าถ เคยมี พ ระราช เสาวณีย์ให้กระทรวงศึกษาธิการสอน วิชาประวัติศาสตร์และหน้าที่พลเมือง และศีลธรรมมานานแล้ว แต่ นั ก การเมื อ งและกระทรวง ศึกษาธิการก็เพียงรับสนองในวันนั้นหรือ หลั ง จากวั น นั้ น เท่ า นั้ น ไม่ เ คยท� ำ อะไร ให้เห็นอย่างเป็นรูปธรรมในเวลาต่อมา แม้แต่น้อย ประเทศไทยมี รั ฐ มนตรี ว ่ า การ กระทรวงศึ ก ษาธิก ารที่ม ากที่สุด ในโลก ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา โดยสับเปลี่ยน หมุ น เวี ย นกั น เข้ า มา บางคนมาเพี ย ง ๓ เดือน แต่ไม่เห็นมีท่านใดสนใจที่จะ
ท�ำในเรื่องนี้ การปลู ก ฝั ง ทั ศ นคติ ห รื อ การ สร้างค่านิยมให้เป็นไทยแท้นั้นเป็นเรื่อง ละเอียดอ่อน ต้องการเวลา รัฐมนตรีมีเวลาอยู่ไม่นานก็ต้องไป สู้ท�ำอะไรเร็วๆ ให้เห็นเป็นรูปธรรมไม่ได้ เพื่อการหาเสียงของตนเอง ตอนนี้ดีใจเป็นอย่างยิ่ง เพราะ คสช. ได้สั่งการให้กระทรวงศึกษาธิการ ปรั บ ปรุ ง หลั ก สู ต รวิ ช าประวั ติ ศ าสตร์ และวิ ช าหน้ า ที่ พ ลเมื อ งและศี ล ธรรม อย่างเร่งด่วนที่สุด โดยกระทรวงศึกษาธิการแถลงว่า ได้ด�ำเนินการแล้วรวมทั้งเน้นวิชาลูกเสือ กับหลักสูตรธรรมะศึกษาเพิ่มเติม ก็ ข อ อ นุ โ ม ท น า ส า ธุ ด ้ ว ย เป็นอย่างมาก ที่ส�ำคัญอีกเรื่องหนึ่งก็คือ คสช. ได้ก�ำหนดค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ ซึ่งหลานๆ ก็คงจะทราบโดย ทั่วกันแล้ว แต่ลุงขอน�ำมาลงไว้อีกครั้งหนึ่ง เพื่อเตือนความจ�ำว่า ค่านิยมหลักของ คนไทย ๑๒ ประการ คือ ๑. มี ค วามรั ก ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ๒. ซื่ อ สั ต ย์ เสี ย สละ อดทน มีอุดมการณ์ในสิ่งที่ดีงามเพื่อส่วนรวม ๓. กตัญญูต่อพ่อแม่ ผู้ปกครอง ครูบาอาจารย์ ๔. ใฝ่ ห าความรู ้ หมั่ น ศึ ก ษา เล่าเรียนทั้งทางตรง และทางอ้อม ๕. รักษาวัฒนธรรมประเพณีไทย อันงดงาม ๖. มี ศี ล ธรรม รั ก ษาความสั ต ย์ 11 issue 80 SEptember 2014
หวังดีต่อผู้อื่น เผื่อแผ่และแบ่งปัน ๗ . เข ้ า ใจ เรี ย น รู ้ ก า ร เ ป ็ น ประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุขที่ถูกต้อง ๘. มีระเบียบวินยั เคารพกฎหมาย ผู้น้อยรู้จักการเคารพผู้ใหญ่ ๙. มีสติรู้ตัว รู้คิด รู้ท�ำ รู้ปฏิบัติ ตามพระราชด�ำรัสของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว ๑๐. รู้จักด�ำรงตนอยู่โดยใช้หลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตามพระราช ด�ำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รู้จักอดออมไว้ใช้เมื่อยามจ�ำเป็น มีไว้พอ กินพอใช้ ถ้าเหลือก็แจกจ่ายจ�ำหน่าย และ พร้อมที่จะขยายกิจการเมื่อมีความพร้อม เมื่อมีภูมิคุ้มกันที่ดี ๑๑. มีความเข้มแข็งทั้งร่างกาย และจิ ต ใจ ไม่ ย อมแพ้ ต ่ อ อ� ำ นาจฝ่ า ย ต�่ำ หรือกิเลส มีความละอายเกรงกลัว ต่อบาปตามหลักของศาสนา ๑๒. ค� ำ นึ ง ถึ ง ผลประโยชน์ ของส่ ว นรวม และของชาติ ม ากกว่ า ผลประโยชน์ของตนเอง คมช. เข้ามาเพียงไม่ถึง ๒ เดือน ก็เห็นความส�ำคัญของการปลูกฝังค่านิยม หลักของชาติ ค่ า นิ ย มหลั ก ของคนไทย ๑๒ ประการ สั้น กระทัดรัด ได้ใจความและ ที่ส�ำคัญที่สุดคือเข้าใจง่าย แต่หนทางที่จะน�ำไปสู่การปฏิบัติ เพื่อให้หลาน ๆ มีค่านิยมหลักดังกล่าว ข้างต้นเป็นเรื่องที่ไม่ง่ายนักในสังคมไทย ปัจจุบัน
แม้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชิ นีนาถ เคยมี พระราชเสาวณีย์ให้ กระทรวงศึกษาธิการสอน วิชาประวัติศาสตร์และหน้าที่ พลเมืองและศีลธรรมมานาน แล้ว
ลุ ง เชื่ อ ว่ า หลาน ๆ นั้ น เปรี ย บ เสมือนผ้าขาวบริสุทธิ์ที่พร้อมจะรับสิ่งดีๆ เข้ามาไว้ในชีวิต บิ ด ามารดาและครู บ าอาจารย์ หรือผู้ใหญ่คนอื่นๆ นั้น อาจมีส่วนช่วย เป็ น แม่ แ บบให้ ทั้ ง แบบที่ ดี แ ละแบบที่ ไม่ดี แต่ ลุ ง ก็ เชื่ อ ว่ า หลานเองย่ อ มมี วิ จ ารณญาณพอที่ จ ะพิ จ ารณาได้ ว ่ า อะไรดีหรือไม่ดี ดังนั้น สิ่งแรกที่หลานควรท�ำเป็น อย่างยิ่ง ก็คือการท�ำความเข้าใจกับค่า นิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ เหล่านี้ อ่านให้ดีเถอะแล้วจะเห็นว่าค่า นิ ย มเหล่ า นี้ แ หละคื อ เอกลั ก ษณ์ ห รื อ อัตลักษณ์ของคนไทยแท้ๆ อ่ า นเข้ า ใจแล้ ว ก็ เริ่ ม ประพฤติ ปฏิบัติ โดยไม่ต้องสนใจว่าคนรอบข้าง จะประพฤติ ป ฏิ บั ติ อ ย่ า งไร เพราะเขา เหล่านั้นไม่ใช่ตัวของหลาน 12 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เริ่มต้นอาจจะยากอยู่บ้าง เพราะ อาจจะต้ อ งเปลี่ ย นแปลงพฤติ ก รรมที่ แล้วๆ มาบ้าง แต่เมื่อปฏิบัติต่อไปบ่อยๆ ก็ไม่ ยากและไม่มีปัญหาใดๆ ทั้งสิ้น คุณอนันต์ อัศวโภคิน เจ้าของ แลนด์ แ อนด์ เ ฮาส์ ได้ ตั้ ง ค� ำ ถามที่ น่าสนใจว่าคนที่ประสบความส�ำเร็จ จะต้องเรียนเก่งจริงหรือไม่ ประเทศไทยเน้นเรื่องการศึกษา มาก จนลืมเรื่องความส�ำคัญของการฝึก “นิสัย” การฝึ ก นิ สั ย ที่ ดี ฝ ึ ก ไม่ ย าก และ การฝึกนิสัยที่ดีท�ำให้ท่านมีวันนี้ ดั ง นั้ น หลานๆ เริ่ ม ฝึ ก ค่ า นิ ย ม หลั ก ของคนไทย ๑๒ ประการ ให้ มี ทัศนคติจนเป็นนิสัยตั้งแต่วันนี้ ลุงขอเป็นก�ำลังใจให้นะหลานนะ เพื่ อ หลานจะได้ ป ระสบความ ส�ำเร็จในชีวิตในวันข้างหน้า
The most successful people in the world Have made many mistakes And experienced far more failure than the rest. คนที่ประสบความส�ำเร็จมากที่สุดในโลก คือคนที่พบเจอความผิดพลาดและความล้มเหลวมามากกว่าคนอื่น
/www.flickr.com/photos/45969182@N06/5453335317 14 IS AM ARE www.ariyaplus.com
นิตยสาร IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง พร้อมเสริพ์ให้ทุกท่านได้อ่านแล้ว!! เพียงแค่คลิกเข้าไปที่ www.fosef.or.th หรือ สแกน QR Code ด้านข้างนี้ ท่านก็สามารถอ่านนิตยสาร IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง ได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เรื่องราว สาระดี ๆ มากมายรอท่านอยู่ หากอ่านแล้วถูกใจอย่าลืมบอกต่อนะคร๊าบบบ 15 issue 80 SEptember 2014
ดร.ไสว บุญมา (คนไทยในอเมริกา)
โอลก้า
ยอดนักกรีฑาอายุ กว่า 90 ปี เนื่องจากมนุษย์เราในยุคนี้มีชีวิตยืนยาวขึ้นมาก ฉะนั้น จึงไม่แปลก ที่จะมีการแข่งขันในด้านต่าง ๆ ส�ำหรับผู้สูงวัย อย่างไรก็ดี เมื่อไม่นานมานี้ มีเรื่องราวของชาวแคนาดาคนหนึ่งซึ่งสร้างความประหลาดใจมากเนื่องจาก เธอยังเข้าร่วมแข่งขันอย่างจริงจังทั้งในกีฬาประเภทลานและประเภทลู่ เธอ เป็นครูเก่าชื่อโอลก้า โคเทลโค ซึ่งเป็นสตรีที่อายุเกิน 90 ปีเพียงคนเดียวใน โลกที่ยังแข่งขันทั้งในด้านการกระโดดสูงและกระโดดไกล สื่อต่าง ๆ พากัน น�ำมาเสนอ สั้นบ้างยาวบ้างขึ้นอยู่กับเวลาและหน้ากระดาษของตน เมื่อต้นปี มีผู้น�ำมาเสนอในรูปของหนังสือขนาด 250 หน้าชื่อ What Makes Olga Run?: The Mystery of the 90-Something Track Star Can Teach Us About Living Longer, Happier Lives 16 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ตัวไกลหัวใจอยู ่ไกล้
โอลก้ า เริ่ ม เข้ า แข่ ง ขั น กรี ฑ า ส�ำหรับสตรีที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไปเมื่อเธอ อายุ 77 ปีแล้ว เธอเข้าแข่งขันหลายอย่าง ทั้ ง ในประเภทลู ่ แ ละประเภทลาน เธอ ท�ำได้ดีจนถึงกับท�ำลายสถิติของผู้สูงวัยใน หลากหลายด้าน ในปีที่เธออายุเต็ม 85 ปี เธอท�ำลายสถิติโลกได้เกือบ 20 อย่าง ภายในปีเดียว เธอยังฝึกอย่างสม�่ำเสมอ และลงแข่ ง ขั น มาจนกระทั่ ง ทุ ก วั น นี้ แ ม้ อายุจะ 94 ปีแล้ว ด้วยเหตุนี้จึงมีค�ำถาม ตามมามากมายว่าเธอด�ำเนินชีวิตอย่างไร จึงส่งผลให้แข็งแกร่งในวัยใกล้จะร้อยปี ผู ้ เชี่ ย วชาญทางด้ า นการมี ชี วิ ต ยื น ยาวเห็ น พ้ อ งต้ อ งกั น ว่ า ปั จ จั ย ที่ ท� ำ ให้ บุ ค คลมี อ ายุ ยื น ยาวส่ ว นหนึ่ ง เป็ น กรรมพันธุ์ที่สืบทอดมาจากปู่ย่าตายาย แต่ส่วนใหญ่ หรือราว 75% มาจากวิธี ด� ำ เนิ น ชี วิ ต ในกรณี ข องโอลก้ า ส่ ว น หนึ่ ง เธอได้ ส่ิ ง ดี ๆ มาจากบรรพบุ รุ ษ เธอพยายามท� ำ นุ บ� ำ รุ ง สิ่ ง เหล่ า นั้ น ให้ คงทนตามแนวที่ เ ห็ น ว่ า เหมาะสม นั่ น หมายความว่า แม้สิ่งที่เราได้มาจะไม่ดี พร้อมทุกอย่าง แต่เราสามารถมีชีวิตที่มี คุณภาพอันยืนยาวได้ อาจไม่ยืนยาวและ
แข็งแกร่งเท่ากับโอลก้า ทว่าจะเป็นชีวิตที่ น่าจะสุขสบายเพราะปราศจากโรคภัยไข้ เจ็บ ผู้เชี่ยวชาญมองกันว่าปัจจัยส�ำคัญ ๆ มีด้วยกันดังนี้ เคลื่ อ นไหวอยู ่ เ ป็ น นิ จ การ เคลื่ อ นไหวจะเป็ น การท� ำ อะไรก็ ไ ด้ ที่ ร่ า งกายเราไม่ อ ยู ่ นิ่ ง ๆ จ� ำ พวกการ นั่ ง ดู โ ทรทั ศ น์ หรื อ เล่ น กี ฬ าหน้ า จอ คอมพิวเตอร์ครั้งละนานนับชั่วโมง การ ท�ำสวนครัว การท�ำไร่ไถนาและการเล่น กีฬ ามี คุ ณ ค่ า ทั้ ง นั้ น โอลก้ า เล่ น กี ฬ ามา อย่างสม�่ำเสมอก่อนที่เธอจะเริ่มสนใจใน ด้ า นการแข่ ง ขั น กรี ฑ าของผู ้ สู ง วั ย การ ออกก�ำลังกายจนได้เหงื่อนอกจากจะช่วย ให้ร่างกายท�ำงานได้ดีขึ้นแล้ว ยังช่วยใน ด้านการท�ำงานของมันสมองอีกด้วย รั บ ประทานอาหารหลากหลาย และในสัดส่วนที่สมดุล เรื่องนี้ย่อมเป็นที่ รับรู้กันอยู่อย่างกว้างขวางแล้ว โอลก้า รับประทานอาหารเกือบทุกอย่างวันละ 4 ถึง 5 มื้อ แต่ละมื้อจะไม่มากนักและจะรับ ประทานอาหารเบาที่สุดในตอนเย็น เธอ พยายามหลีกเลี่ยงอาหารที่ท�ำส�ำเร็จรูป แล้ ว นอกจากนั้ น เธอยั ง รั บ ประทาน
17 issue 80 SEptember 2014
อาหารเสริมจ�ำพวกวิตามินต่าง ๆ เป็น บางอย่างเพื่อให้แน่ใจว่าร่างกายได้สิ่งที่ จ�ำเป็นครบถ้วน มีตารางกิจวัตรที่ท�ำเป็นประจ�ำ กิ จ วั ต รอาจรวมกิ จ กรรมต่ า ง ๆ ที่ ท� ำ ประจ� ำ วั น จ� ำ พวกการตื่ น นอนและเข้ า นอนรายวันไปจนถึงกิจกรรมที่ท�ำสัปดาห์ ละครั้ ง อาทิ เช่ น การนั ด เพื่ อ นไปโยน โบว์ ลิ่ ง ท� ำ เสื้ อ ถั ก ด้ ว ยกั น หรือออกไป เต้ น ร� ำ ยามเย็ น การท� ำ อาหารเพลไป ถวายพระ หรือน�ำไปให้คนชราและคน พิการในสถานสงเคราะห์ต่าง ๆ สนุ ก สนานในการด� ำ เนิ น ชี วิ ต เรื่องนี้มีส่วนประกอบหลายอย่างและมัก อธิบายและเข้าใจต่าง ๆ กัน อาทิเช่น การ ไม่เคร่งเครียดมากเกินไปไม่ว่าจะท�ำอะไร อยู่ ความยิ้มแย้มแจ่มใส การมองโลกใน แง่ดี การยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้นรอบด้าน และการไม่อิจฉาริษยาผู้อื่น เป็นต้น การที่ปัจจัยเหล่านี้เป็นสิ่งที่ช่วย ให้ ชี วิ ต มี คุ ณ ภาพและยื น ยาวคงเข้ า ใจ ได้ไม่ยากนัก อย่างไรก็ตาม จากมุมมอง ความเป็นอยู่ ทุกคนต้องมีรายได้ในระดับ สูงพอที่จะหล่อเลี้ยงชีวิตเบื้องต้นได้ นั่น หมายความว่า ทุกคนจะต้องแสวงหาราย ได้ให้ถึงในระดับหนึ่งซึ่งจะอ�ำนวยให้การ ด�ำเนินชีวิตเป็นไปได้แบบไม่ขัดสนพร้อม กับการท�ำกิจกรรมอย่างอื่น และหลังจาก เกษียณจากงานประจ�ำเพื่อท�ำรายได้ไว้ หล่อเลี้ยงชีวิตแล้วก็ยังด�ำเนินชีวิตต่อไป ในแนวไม่อยู่นิ่ง ๆ
www.flickr.com/photos/26002916@N00/1496783685
Happiness is an attitude. We either makes ourselves miserable or happy and strong. It is your choice. ความสุขเป็นเพียงทัศนคติหนึ่ง เราจะท�ำชีวิตให้เศร้า สุข หรือเข้มแข็ง ขึ้นอยู่กับเราเลือกที่จะเป็น 18 IS AM ARE www.ariyaplus.com
กว่า 5 ปีที่ผ่านมา IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง ได้น�ำบทความ บท สั ม ภาษณ์ สรรสาระที่ ม ากด้ ว ยความรู ้ และความบันเทิง ความสุขมากมายที่ได้ รับจากการอ่านนิตยสารเพื่อสังคมฉบับ นี้ เพื่อเป็นการตอบแทนท่านผู้อ่านและ สมาชิกที่น่ารักทุกท่าน ตั้งแต่ฉบับนี้เป็นต้นไป บก.จะแจกของ สมนาคุณเล็กๆแก่ผู้ที่ตอบแบบสอบถามกันเข้า ของสมนาคุณที่ว่า คือ ปากกา SHEEFER จ�ำนวน 3 รางวัล พร้อมสลักชื่อ-นามสกุล เรียบร้อย ซึ่งค�ำถามในฉบับนี้คือ ความรู้ที่ได้จากบทความ “ชุมชน บ้านจัดสรร” หน้า 8-9 จากส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่ง ชาติ ในฉบั บ ที่ ป รากฏ แล้ ว ตั ด ส่ ง มากั น นะค่ ะ ในฉบั บ หน้ า ของสมนาคุ ณ อาจมี ก าร เปลี่ยนแปลงตามค�ำเรียกร้อง ของคนขี้ เ หงา ซึ่ ง น่ า จะเป็ น Furby เพื่อนช่างคุย ของเรา เอง แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้า นะค่ะ
ร่วมตอบค�ำถามชิงปากกา SHEFFER
ส่งมาที่นิตยสารครอบครัวพอเพียง นิตยสารครอบครัวพอเพียง 31/2 ซอยทองหล่อ 2 แขวงจอมพล เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 02-983-7312 แบบประเมินความพอใจผู้อ่าน 1. เนื้อหาเรื่อง ชุมชนบ้านจัดสรร
1
2
3
4
5
-ให้ความรู้และมีสาระตามที่คาดหวัง -บทความมีความน่าสนใจและเป็นประโยชน์ -บทความจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ -บทความสร้างความตระหนักในเรื่องคุณธรรม 2.รูปเล่ม -มีการออกแบบที่สวยงาม ทันสมัย -จัดจัดเนื้อหาเป็นหมวดหมู่ อ่านง่าย -ภาพประกอบและการน�ำเสนอน่าสนใจ 3.ข้อเสนอแนะ
สายตรง กรมสงเสริมการสงออก
1.ไม่เป็นที่พอใจ 2. ควรปรับปรุง 3. พอใช้ 4.ดี/น่าสนใจ 5. ดีมาก/พอใจมาก 19
issue 80 SEptember 2014
1169
www.flickr.com/photos/8459160@N08/2183538064 20 IS AM ARE www.ariyaplus.com
drammatoday
บันไดแห่งความรัก “ความรักจะเป็นสิ่งที่ล้�ำเลิศ หรือความทุกข์ตรม ขึ้นอยู ่กับว่ารักด้วยสมองหรือรักแบบขึ้นสมอง วันหนึ่งเมื่อรักไม่สมหวังในความรัก ไม่ได้หมายความว่าจะไม่สมหวังในการด�ำเนินชี วิต รวมทั้งต้องไม่ยึดติดว่าความรักมีเพียงมิติเดียว คือ ความรักเชิ งชู ้สาวเท่านั้น แต่ความรักมีหลายมิติ เปรียบเสมือนบันไดต้องเดินขึ้นไปทีละขั้น จนถึงความหมายของความรัก นั่นคือ ความสุข ถ้ารักแล้วมีความทุกข์พัฒนาการของความรักยังไม่สมบู รณ์” ท่าน ว.วชิ รเมธี กล่าว ท่าน ว.วชิรเมธี กล่าวอีกว่า ขั้นบันไดแห่งความรักนั้นมี 4 ขั้น ขั้นที่ 1 รักตัวกลัวตาย รักชนิดนี้ ถ้ามีมากๆ จะท�ำให้เกิดความเห็นแก่ตัว ขั้นที่ 2 รักใคร่ปรารถนา อิงกับสัญชาตญาณการสืบพันธุ์ ความรักชนิดนี้มีมากจะท�ำให้เกิดความลุ่มหลง กามารมณ์ หนุ่มสาวจะยึดความ รักชนิดนี้เป็นที่พึ่งของชีวิต ยึดติดความใคร่มาใช้ในนามของความรัก จนกลายเป็นความโลภ คือ อยากจะครอบครองใครสักคนให้อยู่ในความ ควบคุมของเรา พอควบคุมไม่ได้ความรักก็กลายเป็นความร้าย เป็นโศกนาฏกรรม เช่น ท�ำร้ายคนรัก เผยแพร่คลิปคนรัก สาดน�้ำกรดคนรัก เป็นต้น ขั้นที่ 3 รักเมตตาอารี ให้เห็นคนทั้งโลกว่า เป็นมิตรแก่เรา และขั้นที่ 4 รักมีแต่ให้ รักปัญญาชนไม่คิดจะท�ำร้ายใคร ไม่หวังผล ซึ่งความรัก จะต้องพัฒนาจนปลายทางของความรักแท้ คือ ความกรุณารักที่จะเป็นผู้ให้
“อาตมาขอให้เด็กและเยาวชน คนไทยทั้งหลาย ยึดความรักที่อาตมากล่าวมา ทั้งหมด เป็นแนวทางปฏิบัติ เรียนรู ้พัฒนาความรัก ไม่ใช่ ไปจมติดกับความรัก” ทีี่มา : www.dhammajak.net/
21 issue 80 september 2014
ฉัน...ในวันแรก
วันแรกของการเป็นครู ถ้าจะให้นึกจริงๆ ต้องเป็นตอนที่เรียนอยู ่และได้เรียนอยู ่และได้เรียน ในรายวิชายุ ทธสาสตร์การสอน ที่ต้องมีการเรียนการสอน ที่เราต้องเป็นผู ้เตรียมเนื้อหาการสอน เพื่อที่จะน�ำมาสอนเพื่อนๆ ให้เสมือนว่าเราสอนเด็กนักเรียน
22 IS AM ARE www.ariyaplus.com
question of life
มันเป็นอะไรที่หน้าตื่นเต้น และ วิ ต กกั ง วลมาก แต่ ใ นที่ สุ ด มั น ก็ ผ ่ า นมา ได้ พอถึงเวลาที่ต้องมาสอนเด็กนักเรียน จริงๆ ในช่วงเวลาของการเรียนในวิชาชีพ ครู ก็คือการฝึกสอน ในใจทีแรกที่จะถึง ก่อนการฝึกสอน ก็ยังคิดว่าเราจะท�ำได้ หรือเปล่า เด็กนักเรียนจะเชื่อฟังเราหรือ ไม่ เราจะสามารถคุ ม ห้ อ งเรี ย นได้ ห รื อ เปล่า เราจะท�ำให้เด็กนักเรียนเข้าใจใน เรื่องที่เราสอนหรือไม่วิตกกังวลไปสารพัด ไม่อยากนึกถึงช่วงเวลาที่ต้องไปฝึกสอน เลย แต่มันก็ห้ามไม่ได้ เพราะมันมีอยู่ใน หลักสูตร เราต้องไปฝึกสอน 1 เทอม พอถึงช่วงเวลาที่เราต้องไปจริงๆ ก็ท�ำใจอยู่นาน เพราะไม่รู้ว่าจะได้สอนชั้น อะไร เด็กที่เราสอนจะเป็นอย่างไร จะดื้อ และซนหรือไม่ เด็กจะแกล้ง จะทดสอบ ความรู้ กังวลไปสารพัดอย่างเหมือนกับ ช่วงก่อนที่จะถึงเวลาฝึกสอน แล้ ว เวลาแห่ ง การฝึ ก สอนก็ ม า ถึง ในชั่วโมงแรก ในชั่วโมงแรกที่ได้เข้า ชั้นเรียนเป็นช่วงเวลาที่ตื่นเต้นมากๆ ตื่น เต้นมากกว่าตอนสอนต่อหน้าเพื่อนๆ อีก พอเข้าไปในห้อง เด็กๆ ก็บอกชั้นท�ำความ เคารพ เราก็ทักทาย เด็กๆ เช็คชื่อ แนะน�ำชื่อของเรา และอธิบายวิธีการเรียนการสอนในแบบ ฉบับของเรา ท�ำข้อตกลงกับเด็กเวลาที่ สอน ว่าเด็กควรจะท�ำตัวยังไง เวลาสั่ง งาน หรือให้การบ้านต้องส่งยังไง ท�ำยัง ไง ท�ำความเข้าใจกับเด็กๆ ให้เด็กเข้าใจ ให้รู้จักรับผิดชอบตัวเอง ทีแรกก็ยังอายๆ ที่แทนตัวเองว่า ครู เพราะยังไม่คุ้น หลังจากนั้นก็ท�ำการ สอนพูดไปเรื่อยๆ อธิบายให้เด็กฟัง เด็ก
ก็ให้ความร่วมมือดี ตั้งใจฟัง บอกให้เด็ก จด เด็กก็จด และแล้วการสอนชั่วโมงแรก ก็ผ่านไปได้ด้วยดี หลังจากนั้นเราก็มาคิด ว่าสามารถท�ำได้ รู้สึกภูมิใจ และดีใจมาก ที่เราสามารถท�ำให้เด็กเชื่อฟังเรา ไม่ดื้อไม่ ซนถึงแม้จะมีบางกลุ่มที่คุยกันอยู่บ้าง แต่ ส่วนใหญ่เด็กก็จะเชื่อฟัง และตั้งใจเรียน ผ่านไปหนึ่งเทอมการฝึกสอนก็ผ่านไปได้ ด้วยดี เด็กที่เราสอนมีการวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนและผมสัมฤทธิท์ างการเรียน ก็ผ่านทุกคน ผ่ า นจากการฝึ ก สอนที่ ยั ง เป็ น นิสิต ยังไม่ได้เป็นครูเต็มตัว พอถึงช่วง เวลาที่เราเรียนจบเราต้องเป็นครูเต็มตัว ไม่มีค�ำว่านิสิต ไม่มีค�ำว่าฝึกสอน ต้องมี ภาระหน้าที่มากกว่าการสอนในห้องเรียน เพราะในช่วงการฝึกสอนทางโรงเรียนที่ เราไป ไม่ได้มอบหมายหน้าที่อื่นให้เรา มากนั ก ให้ เรามี ห น้ า ที่ ใ นการสอนอย่ า ง เดียว แต่พอถึงช่วงเวลาที่ต้องเป็นครู จริงๆ เราต้องมีหน้าที่มากกว่าการสอน ต้องรับผิดชอบเด็กนักเรียน ต้องรับผิด
23 issue 80 SEptember 2014
ชอบงานในโรงเรี ย นพอได้ เ ป็นครูจริงๆ ไม่ ว ่ า จะอยู ่ ที่ ไ หน หรื อ ได้ ส อนช่ ว งชั้ น ไหนๆ วันแรกของการเข้าชั้นเรียน เป็น ช่วงที่ตื่นเต้นที่สุด และพอก้าวไปอยู่หน้า ห้องเรียน เป็นช่วงเวลาที่เราต้องควบคุม สติ และต้องท�ำตัวให้ดีที่สุด เพื่อให้เด็ก เชื่อถือและฟังเรา วันแรกของการเป็น ครูนับว่าเป็นอะไรที่ดีและน่าตื่นเต้นมาก ที่สุด และพอผ่านช่วงเวลาของการเป็น ครูในวันแรก ไม่ว่าจะสอนที่ โรงเรียนไหน ท�ำให้คิดว่าเราก็ท�ำได้ เราสามารถท�ำได้ เราท�ำให้เด็กเชื่อฟังเราได้ เราท�ำให้เด็ก ตั้งใจเรียนในรายวิชาที่เราสอนได้ และ เด็กสามารถคุยกับเรา แม้เด็กจะไม่เคย เรียนกับเรามาก่อน แต่เด็กก็ตั้งใจเรียน
นางสาวนันท์นภัส ช่ างพู ด บัณฑิตคืนถิ่น ครู วิทยาศาสตร์ คืนถิ่น จังหวัดน่าน ที่มา: ฝ่ ายเครือข่ายการเรียนรู ้ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ หนังสือความเป็นฅน ความเป็นครู
24 IS AM ARE www.ariyaplus.com
cartoon
25 issue 80 SEptember 2014
26 IS AM ARE www.ariyaplus.com
27 issue 80 SEptember 2014
www.flickr.com/photos/58842866@N08/5388738952
AHAs ในผลิตภัณฑ์
ท�ำให้หน้าอ่อนเยาว์ วันนี้เพื่อนๆ แนะน�ำให้ลงใช้ครีมที่มีสาร AHAs เผื่อจะช่ วยลดรอยด่างด�ำและท�ำให้หน้าอ่อนเยาว์ แต่ฉันก็ยังขยาดกับครีมพวกนี้อยู ่ดี เอาเป็นว่าจะลองหาข้อมู ลมาอ่านก่อนที่จะใช้ดีกว่า 28 IS AM ARE www.ariyaplus.com
GOODLIFE
AHAs คืออะไร ?
เป็ น กลุ ่ ม สารชนิ ด หนึ่ ง ที่ มี ส รรพคุ ณ ช่ ว ยในการท� ำ ให้ เซลล์ผิวชั้นนอกสุดหลุดออกง่ายขึ้น และเซลล์ของผิวชั้นถัด ไปซึ่งยังอยาในสภาพที่ดีขึ้นมาทดแทน ท�ำให้สภาพของผิวดูดี ขึ้น
AHAs ได้มาจากอะไร ?
AHAs มีทั้งสารสังเคราะห์ และสารสกัดจากผลไม้ ซึ่ง สาร AHAs ที่สกัดจากธรรมชาติเชื่อกันว่ามีประสิทธิภาพดีกว่า เกิดการระคายเคืองน้อยหว่า แต่ราคาสูง
ตัวอย่าง AHAs ที่ได้จากธรรมชาติ
กรดกลัยคอลิค (Glycolic acid) มีขนาดโมเลกุลที่เล็ก จะมีประสิทธิภาพดีที่สุด และนิยมใช้มากที่สุด โดยสกัดจากน�้ำ อ้อย กรดแลคติค (Lactic acid) สกัดจากนมเปรี้ยว หรือ น�้ำมะเขือเทศ กรดมาลิค (Malic acid) สกัดจากแอปเปิ้ล กรดทาร์ทาริค (Tartaric acid) สกัดจากองุ่น เหล้า ไวน์ หรือมะขาม กรดซีทริค (Citric acid) สกัดจากมะนาว และสัปปะรด
มาท�ำความเข้าใจก่อนใช้ AHAs – 5.5
ค่าความเป็นกรดที่เหมาะสมของ AHAs อยู่ที่ pH 3.0
ค่า pH ยิ่งน้อยยิ่งมีประสิทธิภาพมาก โอกาสต่อการ ระคายเคืองก็มากเช่นกัน
การใช้ AHAs กับผิวหน้า
• 2 สัปดาห์ เริ่มจะรู้สึกว่าดีขึ้น • 4 สัปดาห์ เห็นผลว่าดีขึ้น เมื่อใช้ติดต่อกันประมาณ 12 สัปดาห์ ผลจะหยุดอยู่ที่ ระดับนี้ และจะไม่สามารถท�ำให้ผิวหน้าอ่อนเยาว์ต่อไปได้อีก เพื่อความปลอดภัย.... หลังจากใช้ AHAs แล้ว จะท�ำให้ เซลล์ ผิ ว หนั ง ชั้ น นอกหลุ ด ออกไปท� ำให้ ผิ ว หยั ง ไวต่ อ แสงแดด แนะน�ำให้ทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไป ก่อนออกนอก บ้าน เสียเวลานิดหน่อยอ่านฉลากเครื่องส�ำอางและปฎิบัติ ตามอย่างเคร่งครัด ที่มา : คู่มือบันทึก(ไม่)ลับ ฉบับสวยพริ้งอย่างปลอดภัย ส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา 29
issue 80 september 2014
30 IS AM ARE www.ariyaplus.com
31 issue 80 SEptember 2014
www.flickr.com/photos/41346951@N05/8240986077
Break free from negative people Because negativity has a way of passing From person to person And they will drag you down with them. พยายามออกห่างจากคนมองโลกในแง่ร้าย เพราะการมองโลกในแง่ร้ายนั้นสามารถติดต่อกันได้ และมันจะท�ำให้คุณตกต�่ำลงไปด้วย
32 IS AM ARE www.ariyaplus.com
สื่อสารมวลชนสัญจร
โครงการห้วยโสมงอันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ จังหวัดปราจีนบุรี ส� ำ หรั บ วั น สุ ด ท้ า ย (๒๙ กรกฎาคม ๒๕๕๗)เวลา ๐๙.๐๐ น. ได้น�ำสื่อมวลชนเยี่ยมชมและศึกษาพื้นที่อุทยาน แห่ ง ชาติ ทั บ ลาน ซึ่ ง เป็ น อุ ท ยานแห่ ง ชาติ มี เ นื้ อ ที่ ป ระมาณ ๑,๓๙๗,๓๗๕ ไร่ มีพ้ืนที่ครอบคลุมท้องที่อ�ำเภอปักธงชัย อ�ำเภอ วังน�้ำเขียว อ�ำเภอครบุรี อ�ำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา และ อ�ำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี พร้อมรับฟังการบรรยายเรื่องพื้นที่ อุทยานแห่งชาติทับลานที่ได้รับผลกระทบจากโครงการห้วยโสม งฯ จากนั้นเดินทางไปศึกษาวิถีชีวิตชุมชนบ้านทับลาน เพื่อสนัน สนุนเศรษฐกิจแบบพอเพียงให้ประชาชนได้อยู่อย่างพอมีพอกิน ไม่เดือดร้อน โดยมีการสาธิตวิธีการผลิตสินค้าจากใบลานเพื่อ จ�ำหน่ายในหมู่บ้าน อย่างไรก็ตามเมื่อโครงการห้วยโสมงอันเนื่องมาจากพระ ราชด�ำริแล้วเสร็จ จะเป็นประโยชน์อย่างมากในการรองรับทาง ด้านการเกษตรกรรมและอุตสาหกรรมของจังหวัดปราจีนบุรี และจังหวัดใกล้เคียง รวมทั้งเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ ของจังหวัดปราจีนบุรีต่อไป
วันที่ (๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๗) เวลา ๐๘.๓๐น. นางพัฒนา ศรี ท ร ผู ้ อ� ำ นวยการส่ ว นประชาสั ม พั น ธ์ เ ฉพาะกิ จ ส� ำ นั ก พัฒนาการประชาสัมพันธ์ กรมประชาสัมพันธ์เปิดเผยว่า กรม ประชาสัมพันธ์ จัดกิจกรรมสื่อสารมวลชนสัญจรโครงการห้วย โสมงอันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ จังหวัดปราจีนบุรี ระหว่าง ๒๘-๒๙ กรกฎาคม ๒๕๕๗ เพื่ อ ติ ด ตามผลการด� ำ เนิ น งาน และความคื บ หน้ า ของโครงการดั ง กล่ า วรวมถึ ง วั น แรก (๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๗)สื่ อ มวลชนสั ญ จรได้ เ ยี่ ย มชมวิ ถี ชี วิ ต ตาม แนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจ พอเพียงบ้านรักษ์พอเพียง จังหวัดปราจีนบุรีที่เป็นศูนย์การเรียน รู้ที่น�ำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้เพื่อให้ พึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน โดยยึดหลักสามห่วงสองเงื่อนไข (การ มีความรู้ความพอประมาณ การมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี มีความรู้ มีคุณธรรม) และมีความมั่นคงทางด้านอาหาร โดยการสร้าง การเรียนรู้เพื่อให้เข้าใจและปฎิบัติจริง สามารถน�ำไปใช้ในชีวิต ประจ�ำวัน หลังจากนั้นจะเดินทางไปยังโครงการห้วยโสมงฯ เพื่อ รับฟังการบรรยายสรุปความคืบหน้าการด�ำเนินงานโครงการ ห้วยโสมงฯพร้อมศึกษาพื้นที่ก่อสร้างโครงการดังกล่าว 33
issue 80 september 2014
Cover story
เปิ ดบันทึกกวีบรรเลง อารักษ์ อาภากาศ “ชีวิตผม...คงขาดเพลงไม่ได้แล้วหละ”
34 IS AM ARE www.ariyaplus.com
35 issue 80 SEptember 2014
“เห็ น เขาเปิ ด รั บสมั ค รพนั ก งาน แบกโลก ผมก็ไปสมัคร เขาบอกว่าตัวเท่า ลูกหมา ไปเช็ดน�้ำตาโลกก็พออย่างมึง” จบถ้ อ ยค� ำ ชายผิ ว ขาวร่ า งเล็ ก ปิ ด สมุ ด บันทึกส่วนตัวหัวเราะให้งานเขียนตัวเอง ด้วยความพอใจ, มันเป็นวันสบายๆ ใน ฤดูฝน ฤดูที่นักร้องนักดนตรีมักจะว่างเว้น จากงานจ้าง เช่นเดียวกับศิลปินลายคราม วัยเหยียบ 60 ปีผู้นี้-ผู้ให้เกียรตินั่งสนทนา ในร้านกาแฟที่คลาคล�่ำไปด้วยผู้คนโดยไม่ ค�ำนึงถึงพิธีรีตองใดๆ แรกเจอเขายื่ น แผ่ น เพลงอั ล บั้ ม ดิ น น�้ ำ ลม ไฟ ให้ ทั น ที ด้ า นหลั ง เขี ย นวิ ธี ใช้ ไว้ ว ่ า ‘ฟั ง เพื่ อ เจริ ญ สติ แ ละ ปัญญา’ ภายในเป็นเพลงที่หลุดพ้นแล้ว จากค� ำ ร้ อ ง เป็ น เพลงบรรเลงน� ำ ด้ ว ย เสียงกีต้าร์โปร่งในแบบฉบับของเขาเอง เสริมสร้างจินตนาการแก่ผู้ฟัง “มิตรภาพ ยั่ ง ยื น อารั ก ษ์ อาภากาศ 14 ส.ค. 57” เขาเซ็นต์จารึกไว้อย่างนั้น
ผมชอบฟั งเพลงไทยเดิมตั้งแต่เด็กนะ แต่ว่าเราลูกตระกูลคนจีน พ่อเป็น ช่ างทองท�ำเครื่องประดับ พ่อแม่ฟังเพลงจีนเพลงงิ้ว พี่ชายฟั งเพลงสากล พี่สาวฟั งสุนทราภรณ์ ฟั งแต่ของดีๆ เวลาออกไปได้ยินข้างนอกก็ได้ยินแต่ ของดีๆ เพลงไทยเดิมโครตขนลุกเลย ว่าไปแล้วแรงบันดาลใจในการเล่นดนตรี มาจากเพลงไทยเดิม หากพู ด ถึ ง อารั ก ษ์ อาภากาศ ศิ ล ปิ น แนวโฟล์ ค เจ้ า ของรางวั ล สี สั น อะวอร์ดส์ ปี 2534 ผู้ได้รับการยกย่อง จากนั ก วิ จ ารณ์ ว ่ า บทเพลงของเขาราว บทกวี ที่ ใ ส่ ท� ำ นอง แฟนเพลงหลาย ท่ า นคงอดคิ ด ถึ ง เสี ย งกี ต ้ า ร์ โ ปร่ ง อั น ไร้ แบบแผนและเนื้อร้องในแบบบทกวีของ เขาไม่ได้, 20 กว่าปีที่เขาคร�่ำหวอดอยู่ใน แนวทางเพลงโฟล์ค แม้จะมีแฟนเพลง เฉพาะกลุ่ม แต่ก็เหนียวแน่นกันมาตลอด แน่นอนว่าในปัจจุบันมีนักร้องนักดนตรี รุ่นใหม่ออกมามากมาย ทว่าก็ยากจะหา ใครเสมอเหมือน 36 IS AM ARE www.ariyaplus.com
หากใครเคยอ่าน “พันธุ์หมาบ้า” ของชาติ กอบจิ ต ติ ก็ ต ้ อ งคุ ้ น หน้ า คุ ้ น ตากับตัวละครที่ชื่อ “ทัย” หนุ่มผู้ชอบ เล่นกีต้าร์และร้องเพลง แม้จะไม่ได้ถอด แบบมาทั้ ง หมด แต่ ผู ้ เขี ย นสร้ า งขึ้ น มา จากส่วนผสมชีวิตของ อารักษ์ อาภากาศ นั่นเอง วันนี้ อารักษ์ อาภากาศ พร้อม เปิดเผยมุมมองชีวิตในแง่มุมต่างๆ ซึ่งน่า จะเป็นประโยชน์และเป็นแนวทางให้แก่ เด็กรุ่นใหม่ที่สนใจเรื่องราวดนตรีได้ ใน ฐานะศิลปินรุ่นใหญ่ผู้เดินทางมายาวนาน ผ่านประสบการณ์ชีวิตมาอย่างโชกโชน บนถนนสายดนตรี
ระหว่างดนตรีกับชี วิต
ผมว่ า ...ไม่ ว ่ า ใครก็ ต ามในตอน เด็กๆ มันจะเป็นตัวก�ำหนดทิศทาง คือ เด็ ก ๆ มั น จะถู ก ซึ ม ซั บ จากสิ่ ง แวดล้ อ ม แต่ ว ่ า มั น ค่ อ นข้ า งซั บ ซ้ อ นกว่ า จะหลง รั ก อะไรสั ก อย่ า งได้ ถ้ า พู ด ไปแล้ ว ผมก็ เหมือนเด็กที่ไม่กระตือรือร้น ไม่ได้ขยัน ที่จะท�ำอะไร ไม่รู้ทิศทางว่าในอนาคตเรา จะเป็นอะไร ทีนี้มันก็ค่อยเป็นค่อยไปเหมือน กั บ ว่ า เราไปตกหลุ ม อะไรสั ก อย่ า ง ผม อาจจะเห็ น ผู ้ ใ หญ่ เ ล่ น ผมเป็ น คนแถว ย่านบางขุนพรหม ละแวกนั้นถ้าออกจาก บ้านแล้วเดินตามซอกซอย, เมืองไทยมัน โอเพ่นแอร์ใช่ไหม เวลาใครเล่นดนตรีมัน จะได้ยินออกมา ส่วนมากเป็นดนตรีไทย ดนตรีสากลก็เริ่มๆ เข้ามา ได้ยินหลาย บ้านเล่นดนตรีไทย เล่นดนตรีสากล ร้อง เพลงร้องอะไรกัน เราก็ชอบไปแอบดู ที่ จริงแล้วเราก�ำลังจะไปตกปลา(หัวเราะ) อายุ สิ บ กว่ า ขวบเราก็ ซึ ม ซั บ มาตั้ ง แต่ ตอนนั้น ว่ า ไปแล้ ว ผมชอบฟั ง เพลงไทย เดิ ม ตั้ ง แต่ เ ด็ ก นะ แต่ ว ่ า เราลู ก ตระกู ล คนจีน พ่อเป็นช่างทองท�ำเครื่องประดับ
พ่อแม่ฟังเพลงจีนเพลงงิ้ว พี่ชายฟังเพลง สากล พี่สาวฟังสุนทราภรณ์ ฟังแต่ของ ดี ๆ เวลาออกไปได้ ยิ น ข้ า งนอกก็ ไ ด้ ยิ น แต่ของดีๆ เพลงไทยเดิมโครตขนลุกเลย ว่าไปแล้วแรงบันดาลใจในการเล่นดนตรี มาจากเพลงไทยเดิ ม จ� ำ ได้ ว ่ า มี ผู ้ ห ญิ ง คนหนึ่ง ไม่รู้ว่าเป็นใคร ร้องออกมาจาก บ้ า นทรงไทย มี เ สี ย งออกมาเป็ น เพลง ไทยเดิมแบบโซปราโน ขนลุก... แล้วดุริย ประณีตอยู่ใกล้ๆ ซอยวัดสังเวช โอ้โห... ระดับครูทั้งนั้น พอเราโตขึ้ น จึ ง รู ้ ว ่ า ศาสตร์ ทั้ ง หมดมั น มี อิ ท ธิ พ ล และศาสตร์ ที่ มี อิทธิพลแรงไม่แพ้ใคร เข้าใจว่าไม่มีใคร แซงศิลปศาสตร์ได้ ลองคิดดูอะไรที่มัน แรง เหมือนยาเสพติดถ้าคุณเล่นของแรง มันก็ติดหนัก ทีนี้เราเจอยาแรงตั้งแต่เด็ก (หั ว เราะ) แต่ เวลากลั บ ไปบ้ า นคล้ า ยๆ ว่ามันแรงอยู่ในเวลาเดียวกันก็คือว่า พี่
ชายฟังเพลงสากล เพลงสากลมันก็ดี มัน มีท่วงท�ำนองเอาใจคนหนุ่มสาว ดูฝรั่งมัน แต่งตัว เราก็อยากแต่งตามมันด้วยนะ ผมหั ด เล่ น กี ต ้ า ร์ ตั้ ง แต่ สิ บ กว่ า ขวบ ชอบมันเนื่องจากว่ามีกีต้าร์อยู่ที่บ้าน พี่ชายเขาซื้อไว้แล้วเขาไม่ได้เล่น ก็กลาย เป็นเราเล่น แล้วมันไม่รู้ตัวหรอก เหมือน คุณไปเล่นบาสเยอะๆ คุณก็อาจจะชอบ บาส พอคุณไปเตะบอลเยอะๆ คุณก็อาจ จะชอบบอลก็เป็นได้ คุณมีพรสวรรค์ เล่น ขึ้น คุณก็อาจจะเป็นนักบอลไป ตอนเด็กๆ เราไปเล่นดนตรีหากิน ล�ำไพ่ตั้งแต่ 16 ขวบ เล่นเวทีแบบคนโตๆ เขาเล่นกัน ก็พยายามซ่าเข้าไปเล่น แต่ เล่นโฟล์คคนเดียวนะ ผมจะเป็นโฟล์ค มาตลอด
รับอิทธิพลมาจากไหน ?
โชคดีที่ว่าในยุคของผมเป็นยุค 70 37
issue 80 SEptember 2014
เมื่อ 50 กว่าปีท่ีแล้ว มันคล้ายกับว่าใน ช่วงนั้นงานเพลงเครดิตมันมาจากคนขาว คนยุโรป – อเมริกา ความที่ประเทศเราล้า สมัยในเรื่องนี้ อะไรๆ เราก็ต้องน�ำเข้ามา แต่ไม่ใช่ว่าประเทศเราจะไม่มีอะไรดีนะ มี ดี ก็ เ พลงไทยเดิ ม นี่ แ หละสุ ด ยอดที่ สุ ด เพียงแต่ว่าเราขี้ลืม พอเราโตขึ้นมา หลังจากโคลนนิ่ง เพลงมาเป็นร้อยๆ เพลง แต่ว่าในตัวเรา มั น เติ บ โตตรงที่ ว ่ า มั น มี ค� ำ ถามมากขึ้ น พอเราเข้าใจเพลงคนอื่นมากขึ้น เราจะ รู้ว่าเขาร้องเรื่องราวต่างๆ เราเริ่มคิดว่า คนแบบนี้ร้องให้ตัวเองกันเยอะ(หัวเราะ) ที แรกก็ คิ ด ว่ า การร้ อ งเพลงมั น คื อ การ ร้องโชว์อะไรอย่างนี้ ไม่รู้ด้วยซ�้ำว่าไปร้อง เพลงท�ำไม มันบ้าที่สุด มันกลายเป็นว่า เห้ย กูอยากโชว์ กูจะร้องเพลงให้คนฟัง มันก็ท�ำให้นึกถึงค�ำว่า Vision เราอาจจะ เกิด Vision ขึ้นมาในห้วงความคิด
ผมหั ด เล่ น กี ต้ า ร์ ตั้ง แต่ สิ บ กว่ า ขวบ ชอบมั น เนื่อ งจากว่ า มี กี ต้ า ร์ อ ยู ่ ท่ ีบ้ า น พี่ชายเขาซื้อไว้แล้วเขาไม่ได้เล่น ก็กลายเป็นเราเล่น แล้วมันไม่รู้ตัวหรอก เหมือน คุณไปเล่นบาสเยอะๆ คุณก็อาจจะชอบบาส พอคุณไปเตะบอลเยอะๆ คุณก็ อาจจะชอบบอลก็เป็นได้ 38 IS AM ARE www.ariyaplus.com
วันก่อนลูกมันเปิดเน็ตให้ดู พวก เซียนหลายๆ คน พวกระดับชั้นครูเล่น เราบอกว่าเยี่ยม ลูกมันบอกว่าง่ายๆ เรา ก็พยายามบอกลูกว่า เฮ่ย! เขาไม่ได้แสดง ความเก่งนะ ระดับครูเหล่านี้เขาเลยความ รู้สึกพวกนั้นไปแล้ว มันเป็นเรื่องของการ แสดงวุฒิภาวะ มันไม่ต่างจากการแสดง สัจจะธรรมนะ ถ้าเรามี Vision แล้ว ถ้า เรามีมุมมองว่าเราอยู่เพื่อโลก หรือว่าเรา ส� ำ นึ ก ถึ ง ขั้ น ว่ า เราเป็ น สั ต ว์ โ ลกตั ว หนึ่ ง รู้สึกว่าโลกนี้มีบุญคุณต่อเรามาก ถ้าเรา ไม่ มี มุ ม มองแบบนั้ น ผมถามว่ า เรามี วุ ติ ภาวะหรือเปล่า มุมมองของเราอันนั้น ฟั ง ดู เ หมื อ นค� ำ พู ด โตๆ ค� ำ พู ด หล่อๆ เก๋ๆ แต่ไปคิดดูดีๆ ค�ำว่าวุฒิ – ภาวะ รวมกันมันใหญ่นะ มันมีความหนา ลึกของมันใช่ไหม พอเราโคลนนิ่งเพลงมาเยอะเริ่ม เติ บ โตว่ า ความเรี ย กร้ อ งภายในมั น ต้ อ งการ เฮ่ ย ! กู อ ยากจะโชว์ บ ้ า งแล้ ว ไม่ใช่ว่ามึงเอากูไปโชว์อยู่เรื่อย – ค�ำว่ามึง ในที่นี้คือความเห็นแก่ตัว ความโง่ ความ ไม่รู้ จะเอากูไปโชว์อยู่เรื่อยๆ กูก็คือคล้าย กับว่า มึงอยู่ในร่างกู มึงกับกูจะต้องเป็น อันเดียวกันสิวะ (ตัวกับใจ) เวลามึงเอากู ไปบ้าๆ บอๆ แบบไม่รู้เรื่องว่าท�ำอะไรอยู่ แบบไปโคลนนิ่งเขา ซึ่งมันต่างชั้นกันมาก
กับการที่ว่าไอ้ตัวความคิดเหล่านี้มันดึงผม ออกไปด้วยกับร่างกาย ทีนี้ก็เป็นเรื่องแล้ว หลุดพ้นจากการโคลนนิ่ง กลายเป็นว่ามัน อยากจะแต่งเพลงเอง แต่ไม่ใช่แค่นี้แล้ว จะไชโย ต้องค่อยเป็นค่อยไป
การฝึ ก
การฝึกต้องบอกลูกบอกหลาน มัน จะเริ่มจากความถนัดของคนๆ นั้นก่อน
การเคารพน้อยไป ผมสังเกต ผมมีลูกโต เป็นหนุ่ม มันน่ากลัวเพราะมันไวมาก โลก อินเตอร์เน็ต บางทีเรามองข้ามว่าอย่าง นี้เราต้องเคารพกัน เช่นว่า อย่างลูกเนี่ย เราเปิ ด รุ ่ น ใหญ่ ดู ยั ง ไม่ รู ้ เ ลยว่ า รุ ่ น ใหญ่ ก�ำลังแสดงวุฒิภาวะ มันไม่เคารพไง ถ้า มันเคารพมันจะเอาอย่างคุรุคนนี้ ความ ฉาบฉวยน่ า กลั ว มาก แต่ จ ริ ง ๆ ความ ฉาบฉวยผ่านมากับคนทุกรุ่นทุกวัย เรา เองก็ ฉ าบฉวยมาก่ อ น แต่ ว ่ า เราอาจ จะโชคดี เรามีนิสัยชอบคิด เรากลับมา คิ ด ตลอด เหมื อ นกระหายมั น เป็ น โดย ธรรมชาติ แต่ว่าขยันฝึกเราก็จะเถียงไม่ได้ อีกว่าก็ยังดีกว่าเราไม่ขยันฝึก แม้ไม่เกิด จากธรรมชาติของตัวเองเท่าไหร่ แต่ว่า เรามีความปรารถนาสูง อาจจะขยันฝึก เข้าไปก็ยังดีกว่าเมินเฉย - นี่นะตลกมาก เลย เราเคยเป็นคนขี้โกรธมาก แล้วเวลา เราอยู่คนเดียวเยอะๆ มีอะไรเราพูดกับตัว เอง เสร็จแล้วอันหนึ่งที่เราแก้ไม่ได้เราก็ บอกว่า ช่างแม่ง เราพูดกับตัวเอง แล้วอีก
เวลาขี้เกียจมันจะต่างจากตอนขยันมาก เรื่องสภาพจิตใจ เวลาขี้เกียจก็คิด ว่าซ้อมมันไปท�ำไม ก็เล่นอยู ่แค่นั้น ซ้อมไปมันก็เล่นอยู ่แต่ของเดิม มันก็เล่นอยู ่ แค่นี้ คนฟั งก็ฟังอยู ่อย่างงี้ ก็เลยขี้เกียจ ถ้าคิดอย่างนี้เราซึ มเศร้าเลย เราจะ แห้ง มันเข้าไปสู่ความจอมปลอม ขณะเดียวกันก็ต้องตื่นตัวกับขณะปัจจุบัน โลกรอบข้างและด�ำรงอยู่บนโครงสร้าง ที่ บ รรพบุ รุ ษ เก่ า ๆ ท� ำ เอาไว้ เ ป็ น เยี่ ย ง อย่าง แล้วก็ยังไม่ล้าสมัย ไปเปิดเน็ตดู มี ล้าสมัยด้วยนะ แต่ว่าแบบขลังก็มีนะ ไม่ ล้าสมัยเลย เป็นร้อยปีก็ไม่ล้าสมัย แล้ว บอกเด็กๆ จับตาดูอันนี้ แล้วอย่าไปเสีย เวลา อย่าคิดว่าเป็นเด็กแล้วมีเวลาเยอะ ใช้ชีวิตฟุ่มเฟือยไป ถ้าฉลาดก็จะรู้อันไหน ฟังผ่าน อันไหนต้องเรียนรู้ อันไหนต้องฝึก อันไหนต้องเคารพ เดี๋ยวนี้เด็กๆ ให้ความส�ำคัญกับ 39 issue 80 SEptember 2014
คนหนึ่งในตัวเองบอกว่า เฮ่ย! มึงอย่าพูด ค�ำนี้สิ เมื่อก่อนเอาแต่ช่างแม่ง พอเริ่มแก่ ตัว เฮ่ย! มึงอย่าพูดค�ำนี้สิ มึงแก้ไขสิ
สิ่งส�ำคัญในการท�ำเพลง
ไอ้ตัวส�ำนึกนี่ส�ำคัญนะ เราต้อง ทบทวนตัวเองเรื่อยๆ เราจะได้ปรับปรุง โครงสร้ า งส� ำ นึ ก ของเรา อย่ า ไปคิ ด ว่ า เราส�ำนึกดีแล้วก็หยุดไม่ใช่นะ บางทีเรา ก็ส�ำนึก เวลาเราขี้เกียจมากๆ เราไปเล่น แล้วไม่ดีเราก็ส�ำนึกเหมือนกันนะ เห้ยไอ้ ห่า เขาให้ตังค์เราตั้งเยอะ แต่เราเล่นไม่ดี
ไอ้ ตั ว ส� ำ นึ ก นี่ ส� ำ คั ญ นะ เราต้ อ ง ทบทวนตั ว เองเรื่ อยๆ เราจะได้ ปรั บ ปรุ งโครงสร้ า งส� ำ นึ ก ของเรา อย่ าไปคิ ด ว่ า เราส� ำ นึ ก ดี แ ล้ ว ก็ ห ยุ ด ไม่ใช่ นะ บางทีเราก็ส�ำนึก เวลาเรา ขี้เกียจมากๆ เราไปเล่นแล้วไม่ดีเราก็ ส�ำนึกเหมือนกันนะ
ขึ้นเท่าไหร่ หรือว่าเราเล่นอยู่เท่าเดิม เรา รู้อยู่แก่ใจ ยิ่งเราได้เห็นของดีๆ เราก็บอก ว่า กูแก่ลงเรื่อยๆ เด็กๆ เล่นเก่งขึ้นทุกวัน ถ้าเราขืนเป็นอย่างนี้อยู่นะ เที่ยวปากไม่ดี ไปว่าคนโน้นคนนี้ แล้วถ้าเกิดเป็นเองขึ้น มาจะว่าไง ต้องคอยกระตือรือร้น เวลาขี้ เ กี ย จมั น จะต่ า งจากตอน ขยันมาก เรื่องสภาพจิตใจ เวลาขี้เกียจ ก็คิดว่าซ้อมมันไปท�ำไม ก็เล่นอยู่แค่นั้น ซ้อมไปมันก็เล่นอยู่แต่ของเดิม มันก็เล่น อยู่แค่นี้ คนฟังก็ฟังอยู่อย่างงี้ ก็เลยขี้เกียจ ถ้าคิดอย่างนี้เราซึมเศร้าเลย เราจะแห้ง มันเข้าไปสู่ความจอมปลอม มันคล้ายๆ ความตาย สมมุติว่าเราสนใจอยู่แค่นิด เดียวในชีวิต แล้วเราดันทิ้งมันไป ดันขี้ เกียจอีก อย่างนี้แย่เลย
คิดจะทิ้งเพลงไปท�ำอย่างอื่น บ้างไหม
มี - แต่ว่าพอไปแล้วไม่เวิร์ค เคย ขายของเซ็ น ทรั ล อยู ่ ป ี ห นึ่ ง มั น ก็ อ ย่ า ง
ว่ า ตั ว มึ ง กู ที่ พู ด ไว้ ตั้ ง แต่ แรกมั น จะเข้ า มาหาเรา อาจจะเป็ น เพราะตั ว เราช่ า ง มีความสามารถน้อยเหลือเกิน ส�ำหรับ ความเป็นมนุษย์ที่มีหูมีตามีจมูกปกติ รถ ก็มีขับ เพื่อนๆ เขาชอบอ�ำกันบอกพี่รักษ์ ออกจากถ�้ำรึยัง พอสุดอั้นขึ้นมาเราบอก เห้ย เราอยู่ในเมืองมากเกินไปแล้ว ไม่ ไหวแล้วต้องขับรถออกไปอยู่ในเขา รู้สึก อย่างนั้นจริงๆ นะ อยากให้มันยาวนาน 40 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เวลาออกไป แต่มันท�ำได้ไม่นาน มันมีเหตุ ปัจจัยบังคับ ถ้ามีเงินเฉยๆ ไม่ต้องท�ำอะไร สงสัยขี้เกียจยาวไม่อยากท�ำอะไรเลย อาจ จะอยากท�ำเพียงนิดเดียวเอง แบบว่าปี หนึ่งแต่งเพลงให้กับมนุษย์หนึ่งเพลง แต่ง ให้โลกเพลง แต่งให้หมาเพลง แบบว่าปีน้ี แต่งให้นกเพลง ปีต่อไปแต่งเพลงให้ต้นไม้ เพลง พอแล้ว ไม่อยากท�ำอะไรเยอะแล้ว ขี้เกียจ – ความจนมันสอนให้เห็นว่าจริงๆ ชีวิตเราใช้แค่ไหน
มุ มมองระหว่างดนตรีกับศิลปะ
พวกที่ รั ก ดนตรี ทั้ ง หลายน่ า จะ สังวรว่าคุณจะเก่งกันไปท�ำไม มาบอกว่า มึงรู้ไหมกูจบปริญญาทางดนตรีมาได้พ่อ แม่กูสนับสนุนไปเท่าไหร่ - ไอ้คนไม่ได้ นอนหลั บ หรื อ กิ น อาหารเหมื อ นคนชั้ น กลางมาบอกให้มึงสู้ เห้ยมึงสู้กันต่อไป ศิลปะ พวกนี้จะบ้าตายกันหมด มันจะ สร้างแต่เพลงขี้โกรธออกมา สุ ด ท้ า ยมั น ก็ เ ป็ น การส่ ง ต่ อ รุ ่ น สู่รุ่น มันสืบทอดมรดกทางความคิดกัน มาเป็ น เจเนอเรชั่ น เราตกตาไหน เรา สื บ ทอดใคร สื บ ทอดเจตนารมณ์ ตั ว ศิลปะบรรเทิง อย่างที่พูดไปแล้วว่าเชย ไปแล้วก็มี ถ้าคุณไม่มีวุฒิภาวะ ต้องรู้ว่า ทัศนคติเราคืออะไร ค�ำถามพวกนี้มันจะ ต้องตอกย�้ำเรา ก็กลายเป็นว่า พอวันหนึ่ง ที่เราไม่ได้เสพวัตถุเพียงพอ แต่เรายังมี ความกระตือรือร้นถึงเรื่องทรัพยากรได้ อยู่ เรายังเข้าใจที่มาที่ไปของทรัพยากร โลกได้อยู่ อย่างน้อยเรื่องชนชั้นก็คงจะ ท�ำอะไรเราไม่ได้ เวลาเราผิดหวังเราจะพูดแต่ความ ผิดหวัง แล้วเราจะโจมตีความสมหวัง ผม ไม่อยากให้เป็นแบบนั้น ผมอยากจะหา ทางลงตัวกับมัน ท�ำยังไงเราจะสามารถ เสนอเรื่ อ งสติ ป ั ญ ญาได้ ผ ่ า นทางการ สื่อสาร ผ่านการพูดคุย ผ่านเพลงก็เป็น สิ่งที่ผมต้องท�ำอยู่ตลอดเวลาอยู่แล้ว อัน
41 issue 80 SEptember 2014
เรื่องความดังความอะไรของหลอกลวงทั้งนั้นแหละ ก็เหมือนกับได้กินขนม หวานๆ อะไรอย่างนี้ จริงๆ ความอร่อยที่สุดคือมนุษย์ได้โชว์ความสามารถ ถามว่าถ้าคุณอร่อยหู อร่อยตา อร่อยจมู ก อร่อยลิ้น แล้วอร่อยความคิด แต่ตัวสุดท้ายมันเข้าถึงยากที่สุด มันเหมือนป้ายสุดท้าย นี้น่าสนใจเพราะบรรพบุรุษเราท�ำแบบนี้ กัน หลายๆ คนไม่ต้องเอ่ยชื่อ นักคิดนัก เขียนทั้งหมดสุดท้ายถ้าพูดเรื่องเดียวกัน มันก็เป็นญาติทางความคิดกันหมด แต่ ว่ า คุ ณ จะไปทางวาดรู ป การปั ้ น หรื อ อะไร เพราะศิลปศาสตร์มันกว้างใหญ่ – ยุทธศาสตร์การเมืองการสงครามทั้งหมด ยังต้องอาศัยศาสตร์นี้ การเมืองต้องมาพึ่ง จนกระทั่งนักศิลปะเสียคนไปก็เยอะแยะ กลายเป็นพวกโกหกเอาศิลปะมาหากิน เป็นการท�ำลายโลกอย่างหน้าตาเฉย
ถ่ายทอดสู่ลูกอย่างไร
จริงๆ ไม่ต้องไปสอนอะไรมันมาก ใช้ วิ ธี ท� ำ แรงที่ สุ ด เพราะสอนบางที มั น 42 IS AM ARE www.ariyaplus.com
คนละยุคสมัยเราอาจพลาดได้ แต่ก็อดไม่ ได้ถ้าเรามีค�ำที่เราชัวร์ก็ต้องพูด ลูกมันไม่ ค่อยเกเท่าไหร่ มันฉลาดกว่าผม ยังแซว มันอยู่เลยว่าวันนี้ไม่ไปโรงเรียนเหรอ มัน บอกวันนี้เขาติวเข้ามหาลัยกัน เราบอก เออใช่เราฉลาดแล้วไม่ต้องติวหรอกเนอะ มันบอกไม่ใช่อย่างนั้น(เสียงสูง) แต่ถ้าเขา ติวสอบ ม.ปลาย แล้วถ้าเกิดเอ็งไม่ไป ถ้า พ่อเป็นครูนะพ่อจะหมั่นไส้ไอ้พวกที่ไม่มา ถ้ามึงตกนิดๆ หน่อยๆ กูไม่ช่วยมึงหรอก (หัวเราะ) ต้องสอนมันแบบเพื่อน เราไม่ใช่ ว่าดีจะไปสอนใคร (เปิ ด สมุ ด บั น ทึ ก อ่ า นให้ ฟ ั ง ) – “พ่ออ่อนว่ะ เสื้อผ้ารองเท้าก็มีแต่ของใช้ แล้ว กีต้าร์ก็ใช้อยู่ตัวเดียว ยี่สิบปีกว่าก็ มีแต่เพลงเดิมๆ ผมไม่เคยเหมาะกับการ เป็นพ่อที่แข็งแรง ไม่ได้ครึ่งเหมือนที่คิด แค่ได้คิดได้ท�ำ ผมก็ได้แต่แก้เพลงแทน แก้ตัว เด็กๆ ผมก็ขี้กลัว ผมชอบแกล้ง คนขี้รังแก ผมเก็บกดกับความโกรธ ผม
โทษโน้นโทษนี่ เหลืออีกแค่สิ่งเดียวตอน นี้ที่ผมแก้ไม่หาย แสนจะอ่อนโยนและก็ แข็งกร้าว…” เวลาสอนลูกก็ประมาณนี้ – มัน ว่าเราอ่อน เขาว่าผมมา 2-3 ปีแล้วว่า ผมอ่อน ผมก็ไม่ถือนะ แล้วเมื่อสองสาม วั น ก่ อ นผมนึ ก ย้ อ นแล้ ว ผมก็ เขี ย นออก มา “กีต้าร์ตัวเก่าเล่นกันมากว่า 20 ปี เล่ น ร้ อ งเรื่ อ งราวขั บ ขานสุ น ทรี ย ภาพ” คือจริงๆ เพลงนี้อยากจะบอกลูกว่าอย่า แข็งกร้าว แต่ว่าเราไปพูดไม่ได้ต้องพูดใน เพลง เราคิดว่าถ้าเราแต่งได้ดีขึ้นมา แล้ว เราร้ อ งให้ เขาได้ ยิ น หรื อ เราร้ อ งบั น ทึ ก ขึ้นมา เขาจะจ�ำค�ำพูดที่เขาเคยพูดกับเรา แล้วเขาจะรู้ว่าพ่อเล่นกูอย่างงี้เลยหรอวะ (หัวเราะน�้ำตาซึม)
ลูกชอบดนตรีไหม
เป็ น หมอ เรื่ อ งความดั ง ความอะไรของ หลอกลวงทั้ ง นั้ น แหละ ก็ เ หมื อ นกั บ ได้ กินขนมหวานๆ อะไรอย่างนี้ จริงๆ ความ อร่อยที่สุดคือมนุษย์ได้โชว์ความสามารถ ถามว่ า ถ้ า คุ ณ อร่ อ ยหู อร่ อ ยตา อร่ อ ย จมูก อร่อยลิ้น แล้วอร่อยความคิด แต่ตัว สุดท้ายมันเข้าถึงยากที่สุด มันเหมือนป้าย สุดท้าย หนังเรื่องนี้ไม่ควรพลาด
ฝากถึงศิลปิ นรุ ่นใหม่
อ ย ่ า ไ ป ก ลั ว ก า ร ห ม ก มุ ่ น ปั จ จุ บั น นี้ โ ลกวั ต ถุ นิ ย มก� ำ ลั ง ไกล่ เ กลี่ ย ให้มนุษย์ฉาบฉวยมากขึ้น ให้มนุษย์ไปสู่ สายพานการผลิตมากขึ้น แล้วก็มาบอกว่า อย่าไปหมกมุ่น เพราะว่าถ้าคุณหมกมุ่น เดี๋ยวคุณฉลาดนะ เป็นไปได้รึเปล่า เพราะ การหมกมุ ่ น มั น ท� ำ ให้ โ ตนะ ลองบ้ า คิ ด เลขสักปีหนึ่งสิ ไม่ต้องท�ำอะไรเลย ลอง บ้าเล่นกีต้าร์ดูสักปีหนึ่งสิ แบบหมกมุ่น ขอเพียงแต่ว่าอย่าโง่เท่านั้นเอง ให้รู้ว่า ก�ำลังท�ำอะไรอยู่ มีทิศทาง หมกมุ่นได้แต่ ต้องมีทิศทางไม่เป็นไร แต่ถ้าไม่หมกมุ่น
ชอบ – ไม่ต้องบังคับเลย ขู่มัน ก็ไม่กลัว ไม่รู้ว่ามันถ่ายทอดรึเปล่าไม่รู้ แต่มันก็ไม่ได้เป็นกันทุกคน บางคนเขาก็ ไปเป็นนักธุรกิจก็มี คนโตเขาชอบไปเป็น นักธุรกิจ มีคนสุดท้องนี่แหละที่เขาชอบ ศิลปศาสตร์มันกว้างใหญ่ – ยุ ทธศาสตร์การเมืองการสงครามทั้งหมด ยัง ทางนี้ ทางดนตรี ผมแปลกใจว่าเราไม่ได้ ต้องอาศัยศาสตร์นี้ การเมืองต้องมาพึ่ ง จนกระทั่ งนักศิลปะเสียคนไปก็ สุขสบายมากแต่ว่าเขาก็ไม่กลัวที่จะเป็น เยอะแยะ กลายเป็นพวกโกหกเอาศิลปะมาหากิน เป็นการท�ำลายโลกอย่าง แบบเรา เราก็ขู่นะ ส่วนใหญ่แล้วชีวิตทาง หน้าตาเฉย นี้มันขรุขระ เราก็เห็นว่าความคิดดีๆ ที่ลูก อยากท�ำมันมีตัวเลือกเยอะมาก อย่างพ่อ ไม่มีสิทธิ์รู้จริง มันเป็นสิทธิ์ของเราที่จะ ต้องมาตกระก�ำล�ำบากเพราะว่าพ่อโง่ไม่มี สะกดตัวเอง แต่ต้องฉลาด แต่อย่ายโส ตัวเลือก พ่อเรียนหนังสือไม่รู้เรื่อง แต่ดัน อย่าท�ำเพื่อโชว์ เพื่อเก่ง ท�ำยังไงให้เรา เล่นดนตรีได้ก็เลยเล่นไป ถ้าเกิดพ่อไม่ได้ เป็นคนไม่รกโลกก็พอ อารักษ์ อาภากาศ กล่าวทิ้งท้าย เกิ ด อุ บัติ เ หตุทางสมอง พ่อก็อาจจะไป เป็นวิศวะกร เป็นหมอ เป็นอะไร มีวิธี ไปพร้ อ มๆ กั บ แก้ ว ลาเต้ ว ่ า งเปล่ า แก้ ว ช่วยโลกเยอะ เป็นอะไรก็สามารถช่วย นั้น... ผู ้ ส นใจติ ด ต่ อ อารั ก ษ์ อาภา โลกได้ ถ้ า เป็ น คนหั ว ดี น ะ กลั ว ลู ก จะ กาศ ในด้ า นของงานเพลงและผลงาน ล�ำบากอย่างเรา เรามองว่าบ้านนี้เมืองนี้ไม่ค่อยมี ต่ า งๆ สามารถติ ด ต่ อ ได้ ที่ https:// โครงการที่จะสารัตถะทางนี้เยอะเท่าไหร่ www.facebook.com/arakabakaz?ไปเป็นนักวิทยาศาสตร์ไม่ดีกว่าเหรอ ไป fref=ts 43 issue 80 SEptember 2014
44 IS AM ARE www.ariyaplus.com
45 issue 80 SEptember 2014
ความเป็นมา
เป็ น ระยะเวลาประมาณ 50 ปี ที่ ต� ำ บลป่ า ขะมี ก ารพั ฒ นา ทางกายภาพอย่างเห็นได้ชัดการพัฒนาดังกล่าวส่งผลให้ท้องถิ่นมีการ เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในหลายด้าน ตั้งแต่ทรัพยากรในท้องถิ่นมีการ เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในหลายด้าน ตั้งแต่ทรัพยากรในท้องถิ่นวิถีชีวิต ชุมชนที่ไปตามกระแสของระบบทุนนิยมที่เข้าพร้อมกับความเจริญทาง วัตถุจวบจนถึงปัจจุบันที่ชาวต�ำบลป่าขะได้พบกับความสุขที่ยั่งยืน ด้วย วิถีชีวิตแห่งความพอเพียงกว่าจะถึงวันนี้สามารถสรุปให้เห็นเป็นช่วง เวลาของการเปลี่ยนแปลงได้ ดังนี้
พ.ศ. 2505 – 2515
ชุมชนยังอุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรธรรมชาติใช้การสัญจร ทางน�้ำเป็นหลัก ชาวบ้านมีอาชีพเกษตรกรรมแบบพึ่งพาธรรมชาติ เช่น การปลูกข้าวนาปีโดยใช้ควายย�่ำนาก่อนแล้วถึงปักค�ำ หลังฤดูเก็บ เกี่ยวจะปลูกถั่วและข้าวโพด ยุคนี้ยังไม่มีเทคโนโลยีเข้ามาเกี่ยวข้อง ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ท�ำมาจากวัสดุที่หาได้ในท้องถิ่น เช่น โพงวิด น�้ำกระปุ่มตักน�้ำ รวมถึงคันไถ แอกและคันฉาย วิถีชีวิตเป็นลักษณะ ของการพึ่งพาอาศัยกัน มีการลงแขกเอาแรงกันในชุมชน ใช้ปุ๋ยขี้วัว ขี้ควาย ถ้านาใครได้ผลผลิตดีดูได้จากกองฟางข้าวหน้าบ้าน ด้านสุข อนามัยแม้จะมีสุขศาลาอยู่ในชุมชน แต่ชาวบ้านก็ยังใช้สมุนไพรพื้น บ้านในการรักษาเป็นเบื้องต้น
พ.ศ. 2516 – 2534
เป็นช่วงที่เริ่มมีการน�ำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ในภาคเกษตร ทั้งนี้ สหกรณ์ การเกษตร(ธกส.) ได้น�ำปุ๋ยเคมีเข้ามาขายให้กับชุมชน ถือเป็น ยุคของการเข้าสู่การเป็นหนี้และกู้ยืมเงินเพื่อมาประกอบอาชีพ
46 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ช่วงนี้เป็นช่วงแห่งการพัฒนาโดยมีการท�ำถนนลาดยาง เริ่ม มีไฟฟ้าและประปาใช้ในหมู่บ้าน และเริ่มท�ำเกษตรเพื่อการค้า จาก นโยบายของรัฐบาลในยุคนั้นที่ให้ความส�ำคัญต่อการพัฒนาชนบท โดยให้ขุดคลองเพื่อทดน�้ำเข้าสู่ที่นาของตนเองส่งผลให้ทางต�ำบล ได้รับงบประมาณในการสร้างฝายมาเป็นเงินจ�ำนวนหนึ่ง
พ.ศ. 2535 – 2551
เป็นยุคของการเข้ามาของโรงงาน ท�ำให้วิถีชีวิตชาวบ้าน เปลี่ยนไป จากชาวนาและชาวสวนมาเป็นแรงงานรับจ้าง ใช้ชีวิต แบบหนุ่มสาวโรงงานแต่งเครื่องแบบของโรงงาน ดูสวยและทันสมัย ขณะที่การท�ำนาไม่ได้ผลผลิตดีนัก เนื่องจากสภาพพื้นดินเสื่อมโทรม จนกลายเป็นดินเปรี้ยว ที่ดินบริเวณริมถนนสายหลักส่วนใหญ่ถูก กว้านซื้อไปท�ำไร่ยูคาลิปตัสที่ร่วงลงแหล่งน�้ำท�ำให้ปลาไม่โตเหมือน ปลาธรรมชาติทั่วไป นอกจากนี้ที่ดินจ�ำนวนมากถูกขายไปท�ำฟาร์ม หมู ฟาร์มไก่ท�ำให้แม่น�้ำเน่าเสียจากการทิ้งสิ่งปฏิกูลลงแม่น�้ำ ทวี มณฑา แกนน�ำบ้านทุ่งกระโปรง จึงน�ำแนวคิดเกษตร ทฤษฏี ใ หม่ ต ามแนวทางของในหลวงมาปฏิ บั ติ แ ละแนะน� ำ ญาติ พี่ น ้ อ งให้ ท ดลองปรั บ วิ ถี ก ารเกษตรเป็ น แบบผสมผสานท� ำ ให้ ไ ด้ ผลผลิตที่ดีขึ้น จากนั้นจึงเริ่มเผยแพร่ไปยังลูกบ้านและขยายจ�ำนวนมากขึ้น จากความส�ำเร็จนี้ ส�ำนักงานพัฒนาชุมชนจึงให้การสนับสนุนจัดตั้ง บ้านทุ่งกระโปรงต�ำบลป่าขะเป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง มีการรวบรวมปราชญ์ ผู้รู้มาถ่ายทอดความรู้ให้กับชุมชน และจัด 47 issue 80 SEptember 2014
48 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ท� ำ เป็ น หลั ก สู ต รภู มิ ป ั ญ ญาท้ อ งถิ่ น โดย การสนั บ สนุ น จากศู น ย์ ก ารศึ ก ษานอก โรงเรียนอ�ำเภอบ้านนาและหน่วยงานอื่น ที่เกี่ยวข้อง จัดท�ำเป็นเอกสารชุดความรู้ ขึ้น ประกอบด้วย 4 ฐานการเรียนรู้ ได้แก่ ผั ก สมุ น ไพรพื้ น บ้ า น ผั ก พื้ น บ้ า นปลอด สารพิษ ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ และสวนผล ไม้ปลอดสารพิษ ต่อมาชาวบ้านคลองนาหงส์ เริ่ม รวมกลุ่มกันจัดตั้งกลุ่มออมทรัพย์ เพื่อ น� ำ เงิ น ทุ น มาใช้ ใ นการผลิ ต เพื่ อ ให้ ช าว บ้ า นมี แ หล่ ง เงิ น ทุ น หมุ น เวี ย นในชุ ม ชน พึ่ ง ตนเองได้ โดยมี พั ฒ นาชุ ม ชนและ ธนาคารออมสิ น เข้ า มาเป็ น พี่ เ ลี้ ย งด้ ว ย การสนั บ สนุ น เงิ น ออมเบื้ อ งต้ น จ� ำ นวน 8,000 บาท ต่อมาในช่วงปี พ.ศ. 2549 เป็น ช่วงที่เกษตรกรประสบปัญหาหนี้สินอัน เนื่องมาจากได้รับผลกระทบจากปัญหา ดิ น เสี ย ดิ น เป็ น กรด เป็ น ด่ า ง มี ส าร เคมี ต กค้ า งจากปุ ๋ ย เคมี แ ละยาฆ่ า แมลง ท� ำ ให้ ผ ลผลิ ต ตกต�่ ำ เจ้ า หน้ า ที่ เ กษตร ต�ำบลจึงพาผู้น�ำชาวบ้านไปศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยนประสบการณ์การท�ำเกษตร อินทรีย์ ท�ำให้เกิดการรวมกลุ่มปุ๋ยชีวภาพ บ้ า นหนองยาง หมู ่ ที่ 6 มี ก ารผลิ ต ปุ ๋ ย ชี ว ภาพเพื่ อ จ� ำ หน่ า ยให้ ส มาชิ ก ท� ำ ให้ สามารถลดต้นทุนการผลิตได้ ปัจจุบันมี สมาชิกประมาณ 600 คน ต่อมามีการ อบรม ศึกษาดูงานเพื่อให้เกิดการขยาย ผลในต�ำบล จากนั้นปี พ.ศ. 2551 ต�ำบลป่า ขะเข้าร่วมโครงการรักษ์ป่า สร้างคน 84 ต�ำบล วิถีพอเพียงก่อเกิดการต่อยอดและ พัฒนากิจกรรมต่างๆ ที่เป็นทุนเดิมของ ชุมชนที่มีอยู่เพื่อขยายฐานการพึ่งตนเอง เพิ่มขึ้น อาทิ การขยายผลองค์ความรู้ เกษตรอิ น ทรี ย ์ ก ารพั ฒ นาส่ ง เสริ ม ด้ า น อาชีพในด้านต่างๆ ของคนในต�ำบล มี การอบรมให้ความรู้ และเกิดการรวมตัว 49 issue 80 SEptember 2014
กันท�ำวิจัยน�้ำโดยชุมชน
ทุนต�ำบล
ผลกระทบจากการพัฒ นาอย่า ง ไร้ทิศทางท�ำให้ชาวป่าขะต้องหันกลับมา มองตนเองและปรับตัวให้เหมาะกับสภาพ ของท้องถิ่นมีการพึ่งพาตนเองมากขึ้น จึง มีการรวมกลุ่มวิสาหกิจต่างๆ จ�ำหน่าย ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากท้องถิ่น พึ่งพาอาศัย ให้น้อยลง ท�ำให้ท้องถิ่นเข้มแข็ง ต�ำบล ป่าขะเป็นต�ำบลที่มีต้นทุนทางธรรมชาติ ที่อุดมสมบูรณ์ยกตัวอย่างเช่น
ทรัพยากรน�้ำ
ต�ำบลป่าขะเป็นต�ำบลที่มีต้นทุน เรื่องทรัพยากรน�้ำอุดมสมบูรณ์ มีคลอง สายหลัก 3 สาย ที่หล่อเลี้ยงคนในชุมชน ได้กิน ได้ดื่ม และใช้ในชีวิตประจ�ำวัน รวม ถึงการท�ำเกษตรเพื่อหล่อเลี้ยงชีวิต คลอง สายหลักดังกล่าวนี้ คือ คลองบ้านนา เป็นคลองสายหลัก เปรียบเสมือนเป็นเส้นเลือดใหญ่มีน�้ำไหล ตลอดปี ชาวป่าขะได้อาศัยดื่ม กิน ใช้ทั้ง ในครัวเรือนและเพื่อการเกษตร รวมถึง ใช้เป็นเส้นทางคมนาคม ทั้งยังเป็นแหล่ง อาชีพให้กับชาวป่าขะด้วยการขุดทราย ขาย ต่อมามีการน�ำเครื่องจักรมาใช้แทน การขุด จึงมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของ ล� ำ คลองบางช่ ว งตื้ น เขิ น บางช่ ว งขุ ่ น เป็ น สี น�้ ำ นมหรื อ สี ส นิ ม อย่ า งเห็ น ได้ ชั ด และเน่ า เสี ย ท� ำ ให้ สั ต ว์ น�้ ำ มี จ� ำ นวนลด น้อยลง คลองห้ ว ยถ่ า น จุ ด เริ่ ม ต้ น ของ คลองห้วยถ่านอยู่ที่ท้ายบ้านรางไม้เต็ง แต่เดิมที่คลองห้วยถ่านมักจะเกิดน�้ำท่วม บ่อย ต่อมาภาครัฐให้งบประมาณมาสร้าง ฝายกั้นแนวล�ำคลอง คลองกระโดน เป็ น ล� ำ ธาร ธรรมชาติ ที่ มี ม านานประมาณ 100 ปี ซึ่ ง เกิ ด จากการลากเกวี ย นบรรทุ ก ของ
จนพื้ น ดิ น กร่ อ นเป็ น ร่ อ งลึ ก เป็ น ทางน�้ ำ ไหลมารวมกันที่โกรกสามง่าม ต่อมามี การขุดคลองส�ำหรับอุปโภคบริโภค เป็น แหล่งท�ำกิน รวมถึงเพื่อการคมนาคมถึง 2 ครั้ง มีการสร้างเขื่อนสร้างฝาย เกิดสิ่ง กีดขวางทางน�้ำ ท�ำให้มีผลเสียต่อล�ำคลอง ตามมาด้วย ปัจจุบันล�ำคลองทั้งสามเน่าเสีย และตื้ น เขิ น เป็ น ปั ญ หาใหญ่ ที่ ชุ ม ชน ตระหนักถึงและร่วมกันแก้ปัญหา โดย การจัดท�ำแผนการจัดการแม่น�้ำ ท�ำให้มี การวิจัยกลุ่มน�้ำเพื่อการจัดการน�้ำอย่าง มีประสิทธิภาพ
ทรัพยากรบุคคล
ความเข้ ม แข็ ง ของชาวต� ำ บล ป่ า ขะเกิ ด จากการมี ผู ้ น� ำ ที่ ดี มี ค วาม กระตื อ รื อ ร้ น ตลอดจนคนในต� ำ บลป่ า
50 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ขะเองที่ร่วมกันพัฒนาท้องถิ่นในรูปของ กลุ ่ ม วิ ส าหกิ จ ชุ ม ชน และกลุ ่ ม อาชี พ ต่างๆ
ก้าวเดินด้วยความพอเพียง
ต� ำ บ ล ป ่ า ข ะ เ ค ย ไ ด ้ รั บ ก า ร สนับสนุนงบประมาณจาก ปตท. ในการ จั ด ตั้ ง ศู น ย์ ถ ่ า ยทอดเทคโนโลยี ท างการ เกษตรมาก่อน ประกอบกับทางต�ำบลมี แนวคิดและปฏิบัติตามแนวทางเศรษฐกิจ พอเพียงอยู่ก่อนแล้วเป็นพื้นฐาน ท�ำให้ สมหมาย เกตุแก้ว เห็นถึงประโยชน์ใน การเข้าร่วมโครงการฯ ก่อนตัดสินใจเข้าร่วมโครงการฯ มีการประชุมหลายครั้งจนเข้าใจตรงกัน และเมื่อตัดสินใจเข้าร่วมโครงการฯ จึงมี การประชุมเพื่อค้นหาทุนทางสังคม กลุ่ม ศักยภาพและปัญหาของชุมชนหลายครั้ง
ในที่สุดจึงตัดสินใจเข้าร่วมโครงการรักษ์ ป่าสร้างคน 84 ต�ำบล วิถีพอเพียง ใน ระยะที่ 2 ปี พ.ศ. 2551 โดยต�ำบลป่าขะ ได้ น� ำ เสนอปัญ หาและอุป สรรคที่คนใน ชุมชนได้รับผลกระทบหรือปัญหาที่ยังไม่ สามารถแก้ไขได้ การขับเคลื่อนโครงการฯ ส�ำเร็จ ได้น้ันเกิดจากการร่วมแรงร่วมใจกันของ คนในต�ำบลป่าขะที่มีพื้นฐานของแนวคิด เศรษฐกิจพอเพียงอยู่ก่อนแล้ว และมีทีม งานภาคสนาม ปตท. เข้ามาช่ว ยหนุน เสริมให้ชุมชนได้ขยายแนวคิดเพิ่มมาก ขึ้ น จนต� ำ บลเกิ ด ความเข้ ม แข็ ง ขึ้ น ซึ่ ง กลไกลการขั บ เคลื่ อ นความส� ำ เร็ จ ของ โครงการฯ ประกอบด้วย
คณะกรรมการโครงการฯ
การจั ด ตั้ ง คณะกรรมการโครง การฯ นั บ เป็ น มิ ติ ใ หม่ ข องการท� ำ งาน ร่วมกันของชาวต�ำบลป่าขะ เป็นการรวม ตั ว กั น ของแกนน� ำ ชุ ม ชนในการร่ ว มกั น พัฒนาชุมชน เช่น ชูเชิด แก้วประดิษฐ์ ก�ำนันแหนบทองค�ำปี พ.ศ. 2549 และมี ส�ำอาง โฉมศรี เป็นที่ปรึกษา โดยมีผู้ใหญ่ บ้านทุกหมู่บ้าน สมาชิก อบต. หมู่ละ 1 คน มาร่วมมือกันเป็นคณะกรรมการโค รงการฯ ผู้น�ำที่เข้ามาร่วมส่วนใหญ่เป็น เกษตรกรอยู่ในท้องถิ่น ท�ำให้มีเวลาใน การทุ่มเทให้กับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จึงท�ำให้ชุมชนยอมรับได้ง่ายขึ้น
ทีมงานภาคสนาม
การท�ำงานภาคสนามจะเป็นการ ท�ำงานร่วมกันระหว่างที่ปรึกษาภาค เจ้า หน้าที่ประจ�ำภาคและเจ้าหน้าที่ประจ�ำ ต�ำบลร่วมกับคณะกรรมการโครงการฯ ในการชี้แจงข้อมูล สร้างความเข้าใจเกี่ยว กับโครงการฯ ศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูล ของชุมชน ติดตาม ประเมิณผล ตลอด จนเป็นตัวแทนในการประสานระหว่าง
หน่ ว ยภาคี พั ฒ นาที่ เข้ า ร่ ว มขั บ เคลื่ อ น ทั้งภายในและภายนอก โดยมี เวที แลก เปลี่ ย นเรี ย นรู ้ ร ่ ว มกั น เพื่ อ ค้ น หาปั ญ หา ตลอดจนแนวทาง วิธีการที่จะแก้ปัญหา หรือพัฒนาท้องถิ่นอย่างเหมาะสม เจ้ า หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ต� ำ บล เป็ น เสมื อ นเลขานุ ก ารคณะกรรมการโครง การฯ คลุกคลีกับชาวบ้านเพื่อให้ข้อมูล และท� ำ ความเข้ า ใจเกี่ ย วกั บ โครงการฯ ประสานเครือข่ายต่างๆ ระหว่างหน่วย งานชาวบ้านและ ปตท. รวมทั้งบันทึกการ ประชุม จัดท�ำรายงานผลและแผนการ ด�ำเนินงาน ประเมิณผล และจัดท�ำองค์ ความรู้ของชุมชน เจ้ า หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ภาค เป็ น ตัวแทนโครงการฯ ในระดับภาค ท�ำงาน ร่วมกับต�ำบล ด้วยการให้ค�ำแนะน�ำและ วิเคราะห์ปัญหาที่เกิดจากการด�ำเนินงาน วิเคราะห์องค์ความรู้ จัดท�ำและประเมิณ ความเป็นไปได้ของแผนต�ำบลวิถีพอเพียง ร่วมกับต�ำบล รวมถึงการเข้าไปประสาน ความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายต่างๆ ที่ ส� ำ คั ญ คื อ การหนุ น เสริ ม การ ท�ำงานด้วยการกระตุ้นให้ชาวป่าขะน�ำ ศั ก ยภาพของตนเองออกมาเพื่ อ มี ส ่ ว น ร่วมในการพัฒนาท้องถิ่นตนเอง โดยผ่าน เวทีการเรียนรู้ร่วมกันเป็นหลัก ที่ ป รึ ก ษาภาค มี ห น้ า ที่ ใ ห้ ค� ำ ปรึกษากับเจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบล และ เจ้า หน้ า ที่ ประจ� ำ ภาค ท� ำ ให้ เจ้ า หน้ า ที่ ประจ�ำต�ำบลและเจ้าหน้าที่ประจ�ำภาค เกิดการเรียนรู้การท�ำงานมากขึ้น
รุปธรรมความส�ำเร็จในพื้นที่ การจัดการน�้ำ
จากปรากฏการณ์ แ อลนี โ ญ่ ใ น ปี พ.ศ. 2553 ท�ำให้สถานการณ์ภัยแล้ง รุ น แรงมากขึ้ น ปริ ม าณฝนลดลงท� ำ ให้ อากาศร้อนอบอ้าว ต�ำบลป่าขะในขณะ นั้ น ประสบกั บ ภาวะขาดแคลนน�้ ำ เพื่ อ 51 issue 80 SEptember 2014
ท�ำการเกษตรกลายเป็นโจทย์ในการพัฒนาเรื่องการจัดการ น�้ำของชุมชนเพื่อหาแนวทางในการแก้ปัญหาดังกล่าวโดย เริ่มจากการท�ำวิจัยชุมชน เนื่องจากชุมชนจะรู้จักและเข้าใจ ปั ญ หาของชุ ม ชนได้ ดี ที่ สุ ด ขณะเดี ย วกั น ก็ รู ้ ดี ว ่ า อะไรคื อ ปัญหาที่แท้จริงของชุมชน เมื่อได้โจทย์เรื่อง “การบริหาร จัดการน�้ำที่เพียงพอ” จึงมีการวางแผนปฏิบัติการร่วมกับ ทีมนักวิจัยชุมชน ซึ่งมาจากคนในชุมชนในต�ำบลทั้ง 13 หมู่บ้านที่มีความรู้ความเข้าใจในบริบทของชุมชนและท้อง ถิ่นเป็นอย่างดี จากนั้นจึงเริ่มศึกษาเส้นทางน�้ำ ที่คลอง ทั้ง 3 สายหลักของต�ำบลอย่างแท้จริง ต่อมา นักวิจัยชุมชนจะร่วมกันสรุปสภาพปัญหา วิเคราะห์สาเหตุของปัญหาและก�ำหนดแนวทางการแก้ไข ในแต่ละคลอง น�ำข้อมูลที่ได้เข้าสู่เวทีประชาคม เพื่อแลก เปลี่ยนความคิดเห็นมีการวิเคราะห์ปัญหาอย่างเป็นระบบ และเชื่อมโยงกับภาคีเครือข่าย เช่นครัวเรือน นักวิชาการ 52 IS AM ARE www.ariyaplus.com
และผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการน�้ำ เช่น ดร.รอยล จิตรดอน และ อ.เพิ่มศักดิ์ มกราภอรมย์ มาช่วยสนับสนุนให้การเก็บ ข้อมูลของนักวิจัยชุมชนสมบูรณ์มากขึ้น น� ำ ข้ อ มู ล ที่ ไ ด้ ม าจั ด ท� ำ แผนที่ เ ส้ น ทางน�้ ำ (Road Map งานวิจัยน�้ำโดยชุมชน) โดย อ.เพิ่มศักดิ์ มกราภิรมย์ ให้ แนวคิดว่า “การวิจัย” เป็นการเรียนรู้ที่ไม่สิ้นสุด เพราะการ ท�ำวิจัยชุมชนนั้น มีสิ่งที่ยากที่สุด คือ “การมองสภาพปัญหา ต้องมองให้ทะลุ มองทั้งกระดาน มองอย่างเชื่อมโยงกันทั้ง พื้นที่ หารือพูดคุยกับองค์กรที่สนับสนุน และที่ส�ำคัญเครื่อง มือต้องมีหลายชุด ไม่ใช่มีเครื่องมือชุดเดียวเที่ยวรอบโลก”
53 issue 80 SEptember 2014
เมี่ยงเห็ด เมนูคนชอบผัก รักสุขภาพ
เรามารู ้จักกับ “เมี่ยง” กันก่อนดีกว่า “เมี่ยง” เป็นอาหารว่างของชาวล้านนาในอดีต ทุกบ้านจะใช้ต้อนรับแขกหรือญาติ ที่มาเยี่ยมเยือน โดยมีห่อเมี่ยงคู่กับขันหมากและยาสูบ จนมาถึงปั จจุ บันเมี่ยงยังมีความส�ำคัญในการจัดงานบุ ญหรือ พิธีกรรมทางพุ ทธศาสนาในภาคเหนือ อาทิ งานท�ำบุ ญขึ้นบ้านใหม่ งานบวช งานทอดผ้าป่ า กฐิน เป็นต้น 54 IS AM ARE www.ariyaplus.com
EAT AM ARE
น�้ำเมี่ยง
“เมี่ ย ง” เป็ น อาหารที่ ค นภาคกลางนิ ย มรั บ ประทาน เป็นอาหารว่าง ในช่วงฤดูฝน เนื่องจากเป็นช่วงที่ต้นชะพลูออก ใบ และยอดอ่อนมากที่สุด และรสชาติดี แต่จริงๆ แล้วเมี่ยง สามารถรับประทานเป็นอาหารว่างได้ตลอดทั้งปี แล้วแต่ว่า จะมุ่งรับประทานเพื่อความอร่อย หรือจะรับประทานเพื่อการ ดูแลสุขภาพ “เมี่ยง” เป็นอาหารช่วยบ�ำรุงธาตุ ปรับธาตุช้ันหนึ่งและ ต้านโรคมะเร็งได้ด้วย ในเครื่องเมี่ยงที่ประกอบด้วยใบชะพลู ใบทองหลาง ใบผักกาด ห่อไส้เป็นค�ำๆ เลือกใส่เครื่องเคียงได้ ตามใจชอบ อาทิไส้ที่ท�ำด้วยหมูสับผัดเคล้ากับกุ้งแห้งป่น ถั่ว ลิสงต�ำ ขิง น�้ำส้มมะขาม น�้ำตาล น�้ำปลา ปรุงให้มีรสหวานน�ำ เค็มตาม และเปรี้ยวนิดหน่อย แล้วตักขึ้นเคล้าด้วยหอมเจียว กระเทียมเจียว กินกับข้าวตังทอดหรือข้าวเกรียบกุ้งทอด ฉบับนี้นิตยสาร IS AM ARE ครอบครัวพอเพียงขอเสนอ “เมี่ยงเห็ด” ด้วยเห็นว่าเป็นเมนูยอดฮิตในช่วงหน้าฝนนี้ เหมาะ กับทุกเพศทุกวัย ให้ประโยชน์มากมายเลยทีเดียวคะ
เมี่ยงเห็ด
เห็ดนางรมทองฉีกเป็นชิ้น เต้าหู้ชนิดแข็งปานกลาง พริกไทยด�ำชนิดเม็ด กระเทียมไทยแกะเปลือก รากผักชีหั่น เห็ดหอมแห้ง แช่น�้ำจนชุ่มหั่นชิ้นเล็ก เห็ดฟางดอกตูมหั่นชิ้นเล็ก ซีอิ๊วขาว น�้ำตาลทรายชนิดไม่ฟอก เกลือสมุทร น�้ำมันพืช หอมแดงเจียว ผักกาดแก้ว
น�้ำตาลปี๊บเคี่ยว 1 ½ ช้อนโต๊ะ ซีอิ๊วขาว 2 ช้อนโต๊ะ +2 ช้อนชา หอมแดงเผาโขลกละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ น�้ำมะนาว ¼ ถ้วย
• ท�ำน�้ำเมี่ยงโดยผสมเครื่องปรุงทั้งหมดในถ้วย คนพอ เข้ากันดี พักไว้ • นึ่งเห็ดนางรมทองจนสุกนุ่ม พักไว้ให้เย็น (เสลาทอด เห็ดจะแห้งกรอบไม่อมน�้ำมัน) • ต้มน�้ำที่ใส่เกลือเล็กน้อยในหม้อจนเดือด ใส่เต้าหู้ลง ต้มจนสุกลอย ตักขึ้นหั่นชิ้นเล็กไว้ • โขลกพริกไทย กระเทียม รากผักชี เข้าด้วยกันให้ ละเอียด ตักใส่ถ้วย พักไว้ • ใส่เห็ดต่างๆ และเต้าหู้ลงในอ่างผสม ใส่เครื่องที่โขลก ซีอิ๊วขาว น�้ำตาล และเกลือเคล้าให้ทั่ว หมักนาน 15 นาที • ตั้ ง กระทะน�้ ำ มั น บนไฟกลางจนร้ อ น ใส่ เ ห็ ด ต่ า งๆ และเต้าหู้ทอดที่หมักลงทอดจนกรอบนอกนุ่มใน ตักขึ้นวางบน กระดาษซับน�้ำมัน
1 ½ ถ้วย 110 กรัม ½ ช้อนชา 9 กลีบ 3 ราก (ดอกละ 10 กรัม) 4 ดอก 8 ดอก 1 ½ ช้อนโต๊ะ ½ ช้อนชา ¼ ช้อนชา 3 ถ้วย ¼ ถ้วย
55 issue 80 SEptember 2014
108 คน บนพื้นที่ 30 ไร่ วิชาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนสุนทโรเมตตาประชาสรรค์ 56 IS AM ARE www.ariyaplus.com
let's talk
57 issue 80 SEptember 2014
เคยเห็ น ไหม โรงเรี ย นมั ธ ยมมี นั ก เรี ย น 108 คน บนพื้ น ที่ 30 ไร่ เด็ ก ส่ ว นใหญ่ มี ฐ านะยากจน พ่ อ แม่ ผู ้ ปกครองมี อ าชี พ เกษตรกร เด็ ก บางคน ยั ง อ่ า นหนั ง สื อ ไม่ อ อก เพราะไม่ ไ ด้ รั บ การศึ ก ษาขั้ น พื้ น ฐานอย่ า งต่ อ เนื่ อ งมา ตั้งแต่แรก ด้วยเหตุนี้ทางโรงเรียนจึงปรับ เปลี่ยนกลยุทธ์ในการสอนใหม่ เพื่อให้เกิด ประโยชน์ แ ละเหมาะกั บ พื้ น ฐานความ เป็น อยู่ทางบ้ า นของนั ก เรี ย นมากที่ สุ ด , วิ ช า “ปรั ช ญาของเศรษฐกิ จ พอเพี ย ง” จึงถูกน�ำมาใช้เป็นสื่อในการเรียนการสอน หลักของโรงเรียนแห่งนี้
เด็กเราส่วนใหญ่เป็นเด็กด้อย โอกาส โดยพื้นฐานครอบครัวแล้วไม่ ได้มีอะไรมากมาย บางคนมาอยู ่ก็เช่ า ที่ท�ำนา บางคนก็มีท่ีนาเป็นของตัว เอง เป็นระดับกลางถึงระดับล่าง เมื่อ เป็นอย่างนี้เราก็มองว่า จะท�ำยังไงให้ เด็กของเราทานอาหารที่มีคุณภาพ จึ ง เป็น ที่ ม าของการท� ำ เกษตรของ เราเอง ตามแนวพระราชด� ำ ริ ข อง ในหลวงเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง
โรงเรียนชี วิต
โ ร ง เ รี ย น สุ น ท โ ร เ ม ต ต า ประชาสรรค์ เป็นโรงเรียนเล็กๆ ตั้งอยู่ ที่ 73/2 หมู่ 4 ต.บ่อเงิน อ.ลาดหลุมแก้ว จ.ปทุ ม ธานี เป็ น โรงเรี ย นที่ ไ ด้ รั บ ความ เมตตาจากหลวงพ่ อ ทองกลึ ง สุ น ทโร เจ้าอาวาสวัดเจดีย์หอยบริจาคพื้นที่ตรง ข้ามวัดให้ 30 ไร่ เพื่อสร้างโรงเรียนรองรับ เด็กด้อยโอกาสในละแวกนั้นๆ, หากคุณ เดิ น ทางมาที่ โรงเรี ย น จากต้ น ทางเข้ า ต.บ่อเงิน ราว 15 กิโลเมตร ตลอดสองข้าง ทางจะเต็มไปด้วยทุ่งนาโล่งกว้าง การเดิน
58 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ทางเข้ า เมื อ งแต่ ล ะครั้ ง จึ ง ค่ อ นข้ า งไกล เป็นเหตุผลให้เด็กในพื้นที่ส่วนใหญ่เลือก เรียนโรงเรียนใกล้บ้าน เพราะไม่ต้องเสีย ค่าใช้จ่ายมากนัก อ.ลาดหลุมแก้ว ประชากรส่วน ใหญ่มีอาชีพเกษตรกร ปลูกข้าว และส่วน หนึ่ ง มี อ าชี พ รั บ จ้ า ง เด็ ก ในโรงเรี ย นคื อ เด็กชายขอบ เพราะลาดหลุมแก้วติดกับ นนทบุรี ถ้าเลยออกไปนิดหนึ่งก็เข้าเขต ลาดบัวหลวงของ จ.อยุธยา คนส่วนหนึ่ง มีเชื้อสายมอญ อีกส่วนหนึ่งเป็นอิสลาม โรงเรียนนี้จึงเป็นสองวัฒนธรรมอยู่ร่วม กัน แบ่งเป็นอิสลาม 40% พุทธ 60% ดวงกมล คงเมือง ผู้อ�ำนวยการ โรงเรียนสุนทโรเมตตาประชาสรรค์ เล่า ถึ ง ความเป็ น มาในการน� ำ ทฤษฎี เ กษตร พอเพี ย งมาปรั บ ใช้ เ ป็ น สื่ อ การสอนว่ า เนื่องจากโรงเรียนแห่งนี้มีเด็กนักเรียนไม่ มาก อยู่ในพื้นที่ค่อนข้างห่างไกล จึงไม่ ได้รับความสนใจจากร้านค้าที่จะเข้ามา ขายอาหารหรือขนมในโรงเรียน เพราะไม่ คุ้มค่าในการลงทุน ที่นี่จึงต้องมีแม่ครัวท�ำ อาหารกลางวันให้เด็กทานทุกวัน “เด็ ก เราส่ ว นใหญ่ เ ป็ น เด็ ก ด้ อ ย โอกาส โดยพื้นฐานครอบครัวแล้วไม่ได้ มีอะไรมากมาย บางคนมาอยู่ก็เช่าที่ท�ำ นา บางคนก็มีที่นาเป็นของตัวเอง เป็น ระดับกลางถึงระดับล่าง เมื่อเป็นอย่าง นี้เราก็มองว่า จะท�ำยังไงให้เด็กของเรา ทานอาหารที่มีคุณภาพ จึงเป็นที่มาของ การท�ำเกษตรของเราเอง ตามแนวพระ ราชด� ำ ริ ข องในหลวงเรื่ อ งเศรษฐกิ จ พอ เพียง แบ่งพื้นที่เป็น 4 ส่วน เลี้ยงสัตว์ ปลูกพืช และที่ส�ำหรับท�ำนาและแหล่ง น�้ำ ถ้าเดินดูในโรงเรียนจะเห็นว่าในนี้เรา มีครบ พอที่จะเลี้ยงตัวเองได้” เริ่ ม แรก เมื่ อ น� ำ วี ถี แ ห่ ง เกษตร พอเพียงมาใช้อย่างจริงจังในโรงเรียน ก็ สามารถแก้ ป ั ญ หาเรื่ อ งอาหารกลางวั น ของเด็กๆ ได้โดยไม่ต้องเสียเงิน เด็กๆ ที่
ท�ำ แล้วคุณจะรู้ว่าเวลาคุณอยู่บ้านคุณ สามารถปลูกพืชได้ ในอนาคตเราอยาก ให้โรงเรียนนี้เป็นแหล่งเรียนรู้ อยากให้ คนที่ อ ยู ่ ใ นเมื อ ง ที่ อ ยู ่ ต ามคอนโดสู ง ๆ มาดู ว ่ า จะปลู ก พื ช อย่ า บอกว่ า ฉั น ไม่ มี ดิ น เพราะสามารถปลู ก พื ช ไม่ ใช้ ดิ น ได้ คอนโดทุ ก คอนโดจะต้ อ งมี พื้ น ที่ เ อาไว้ รับแสง แล้วระเบียงตรงนั้นคุณสามารถ ปลูกพืชได้” ความส�ำคัญในการเรียนการสอน ของโรงเรียนนี้อาจไม่ดีเด่นเรื่องวิชาการ ก็จริง แต่ในเชิงวิถีชีวิตระหว่างบ้านกับ โรงเรียนเด็กที่นี่สามารถเชื่อมโยงกันได้ พวกเขาได้รับการฝึกฝนตั้งแต่วิธีการตอน กิ่งพันธุ์ไปจนถึงการท�ำนา ขึ้นอยู่กับความ รู ้ ที่ ตั ว นั ก เรี ย นสนใจเป็ น พิ เ ศษ ซึ่ ง เป็ น เรื่ อ งที่ ส อดคล้ อ งกั บ พื้ น ฐานอาชี พ ทาง บ้านของตัวนักเรียนเอง นี่จะผลิตวัตถุดิบและแปรรูปเป็นอาหาร หลากหลายอย่าง เช่น การปลูกผักชนิด ต่างๆ ทั้งแบบใช้ดินและไม่ใช้ดิน การท�ำ นาปลู ก ข้ า วเบอร์ รี่ การน� ำ สมุ น ไพรมา แปรรูปเป็นเครื่องดื่มต่างๆ และการเลี้ยง สัตว์ เป็นต้น เด็ ก ทุ ก คนจะได้ รั บ การฝึ ก ฝน ให้ เ ป็ น ผู ้ ผ ลิ ต มากกว่ า ผู ้ บ ริ โ ภค นั่ น คื อ นโยบายของโรงเรียนซึ่งต้องการจะสวน กระแสบริโภคนิยมที่ไหลบ่าเข้าทุกหย่อม หญ้าของเมืองไทย ทั้งการกินการใช้ เรา จะเห็นว่าเด็กปัจจุบันผลิตอะไรเองแทบ จะไม่เป็นเลย เพราะทุกอย่างมีขายถึง หน้ า บ้ า น เราซื้ อ ทุ ก อย่ า งเพื่ อ อ� ำ นวย ความสะดวก โดยไม่รู้ว่าในอนาคตภาย ภาคหน้าอาจต้องพึ่งพาตัวเองมากขึ้นจาก เศรษฐกิ จ ที่ ต กต�่ ำลงเรื่ อ ยๆ หรื อ ปั จ จั ย อื่นๆ ที่คาดไม่ถึง เช่น สงคราม ดังนั้น การสอนทักษะวิชาชีพให้เด็กติดตัวไว้จึง เป็นเรื่องจ�ำเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะเด็ก ที่มีต้นทุนชีวิตที่ไม่สูงนัก
“เราให้เด็กมีกินมีอยู่อย่างได้สาร อาหารครบแล้ว เราก็มองว่าเด็กควรจะได้ รับการฝึกฝน เราจึงวางนโยบายกันต่อมา ว่า เราต้องให้คนรุ่นใหม่รู้จักเป็นผู้ผลิต ด้วยไม่ใช่เป็นแต่ผู้บริโภค เพราะที่ผ่านมา เด็กถูกสอนให้เป็นผู้บริโภค ทั้งวัฒนธรรม และการกินอยู่ทุกอย่างโดยไม่คิดจะผลิต อะไรเอง ทีนี้เราก็เริ่มให้เด็กรู้จักผลิต” ผ ล ผ ลิ ต ต ่ า ง ๆ ที่ เ ห ลื อ จ า ก โครงการอาหารกลางวัน เด็กๆ จะน�ำไป ขายหน้าโรงเรียน โดยเฉพาะผักปลอด สารพิษซึ่งได้รับความนิยมมากจากคนใน พื้นที่นั้นๆ เป็นการต่อยอดจากการปลูก เพื่ อ เรี ย นรู ้ แ ละรั บ ประทานเอง สู ่ ก าร จ�ำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ ทั้งนี้ เด็กๆ ยัง น�ำความรู้ในโรงเรียนกลับไปต่อยอดเพื่อ หารายได้ที่บ้านต่อไป “คื อ เราอยากให้ เ ด็ ก ของเรามี ทั ก ษะทางอาชี พ ที่ เขาถนั ด มากจริ ง ๆ อย่างน้อยหนึ่งอาชีพ อย่างในโรงเรียน นี้มี 14-15 อาชีพ คุณเรียนรู้แล้วคุณก็ 59 issue 80 SEptember 2014
ว่ากันตรงๆ มันคือสื่อการ สอนชนิดหนึ่ง เหมือนแท็บเล็ต แต่ ว่าของเรานี้เป็นชี วิตที่จับต้องได้ และ ใช้ ไ ด้ จ ริ ง แล้ ว เราก็ ห มุ น วนเข้ า มา โดยปี ล่าสุดนี้เราให้อาหารเด็กกินฟรี ทั้งโรงเรียน ก็ใช้ของที่เด็กๆ ท�ำขึ้น มาทั้งนั้น
การท�ำงานให้เป็น ให้เก่ง เก่งในที่นี้ก็คือเก่งในตัวเอง เก่งโดยที่ไม่ ต้องไปแข่งขันกับคนอื่น เก่งในเรื่องของความดี เราจะเอาเรื่องของความดี เป็นตัวน�ำ เพราะปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสอนเรื่องเหล่านี้อยู ่แล้ว
60 IS AM ARE www.ariyaplus.com
วิชาชี วิต
ยุวเกษตรขึ้นมา หมายความว่า จัดกลุ่ม เด็กที่มีความสนใจเดียวกัน เช่น ใครสนใจ ปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินเพราะที่บ้านท�ำอยู่ ก็จะได้แลกเปลี่ยนความรู้กันภายในกลุ่ม ที่บ้านใครเลี้ยงสัตว์พวกเขาก็จะรวมกลุ่ม กันเจาะเรื่องราวของการเลี้ยงสัตว์ โดยมี ครูเป็นผู้แนะน�ำอยู่ตามกลุ่มต่างๆ ด้วยวิธี การเรียนแบบนี้ เด็กจะไม่รู้สึกว่าตัวเอง ก�ำลังเรียนอยู่เลย “ว่ากันตรงๆ มันคือสื่อการสอน ชนิดหนึ่ง เหมือนแท็บเล็ต แต่ว่าของเรา นี้เป็นชีวิตที่จับต้องได้ และใช้ได้จริง แล้ว เราก็หมุนวนเข้ามา โดยปีล่าสุดนี้เราให้ อาหารเด็กกินฟรีทั้งโรงเรียน ก็ใช้ของที่ เด็กๆ ท�ำขึ้นมาทั้งนั้น แล้วเราก็พูดกัน เต็มปากว่า ไอ้หนูที่เรากวาดที่เราปลูกกัน อยู่ เพื่อตอบแทนค่าข้าว บุญคุณข้าวของ หลวงพ่อ บุญคุณของพ่อแม่เรา บุญคุณ ของครูอาจารย์ ครูอาจารย์เขาก็ท�ำ หนู ก็ท�ำ ท�ำด้วยกันกินด้วยกัน”
สัญญาณเพลงประจ�ำโรงเรียนดัง ขึ้นแล้วในเวลาบ่าย 3 โมง เด็กทุกคนต่าง ทยอยเดินไปยังกลุ่มกิจกรรมที่ตัวเองรับ ผิดชอบบนพื้นที่ 30 ไร่ สีหน้าและแววตา ของเด็กแต่ละคนล้วนแสดงออกถึงความ กระตื อ รื อ ร้ น ที่ จ ะฝึ ก ท� ำ งานตามความ ถนัดของแต่ละคน เด็กๆ เผยว่า พวกเขา ชอบลงพื้นที่ท�ำการเกษตรมากกว่าอยู่ใน ห้องเรียน เพราะเป็นวิชาที่ตนเองได้เลือก ตามความถนัด กล่าวคือ สิ่งที่พวกเขา สนใจก็ คื อ วิ ช าที่ เขาสามารถเอาไปช่ ว ย เหลือจุนเจือครอบครัวที่บ้านได้ สราวุ ธ สิ น ธุ โ ร หั ว หน้ า งาน วิ ช าการ หนึ่ ง ในครู ผู ้ ล งพื้ น ที่ ส อนวิ ถี ทางการเกษตรให้ แ ก่ นั ก เรี ย นมองว่ า การน�ำเอาวิชาเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามา สู่สถานการศึกษาจะช่วยให้เด็กมีอาชีพ ติ ด ตั ว ตามความสนใจของเด็ ก ๆ จึ ง ไม่ แปลกที่เด็กๆ จะชอบลงพื้นที่มากกว่าอยู่ ในห้องเรียน เพราะเป็นชีวิตจริงที่พวกเขา คุ้นเคยกันอยู่แล้ว เพียงแต่ทางโรงเรียน เมื่อปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามาสู่สถานการศึกษา ถือเป็น ช่วยเพิ่มเติมความรู้ทางการเกษตรที่ถูก โอกาสดีท่ ีเยาวชนคนรุ ่นใหม่จะได้เรียนรู ้ท่ ีจะหาความสุขจากสิ่งใกล้ตัว เรียนรู ้ ต้องให้เท่านั้นเอง ที่จะเป็นผู ้ผลิตมากกว่าผู ้บริโภค “ผมในฐานะรับผิดชอบเรื่องของ ฝ่ายวิชาการด้วย ก็น�ำเอาเศรษฐกิจพอ เพียงนี้มาเข้าสู่การเรียนการสอน หรือ เรียกว่าน�ำเศรษฐกิจพอเพียงมาสู่สถาน การศึกษา โดยการบรรจุอยู่ในวิชาเรียน ตั้งแต่ ม.1-ม.3 เด็กที่เรียนที่นี่ หรือจบจาก ที่นี่ไปต้องมีอาชีพติดตัว ในขณะเดียวกัน เราจะสอนทักษะชีวิตไปด้วย ก็คือการ ท�ำงานให้เป็น ให้เก่ง เก่งในที่นี้ก็คือเก่ง ในตัวเอง เก่งโดยที่ไม่ต้องไปแข่งขันกับ คนอื่น เก่งในเรื่องของความดี เราจะเอา เรื่องของความดีเป็นตัวน�ำ เพราะปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงสอนเรื่องเหล่านี้ อยู่แล้ว” เมื่อได้รับความร่วมมือจากเด็กๆ เป็นอย่างดี ทางโรงเรียนจึงท�ำโครงการ 61 issue 80 SEptember 2014
กิ จ กรรมของยุ ว การเกษตรจะ แบ่ ง รายได้ เ ป็ น 3 ส่ ว น ส่ ว นหนึ่ ง คื อ ส่วนรวม สอนให้ทุกคนสามัคคีร่วมกัน ท�ำงาน งานส่วนรวมก็คือแปลงผัก ถึง เวลาทุกคนต้องมาช่วยกันท�ำปุ๋ย ทุกคน ต้องมาช่วยกันดูแล เฉลี่ยกันออกไปตาม หน้ า ที่ รั บ ผิ ด ชอบ ส่ ว นที่ ส องเป็ น งาน กลุ่ม คือ กิจกรรมอาชีพทั้ง 14 กลุ่ม ซึ่ง เป็ น ตั ว สร้ า งรายได้ ผลผลิ ต ที่ ไ ด้ จ ะน� ำ มากองรวมกัน แบ่งปันผลประโยชน์เป็น 60 30 10 และสุดท้ายก็คืองานเดี่ยว ซึ่ง จะเป็นตัวสร้างรายได้หรือตัวสร้างงาน ให้กับเด็กและสามารถขยายสู่บ้าน ตาม ความสนใจที่เด็กเป็นผู้เลือกเอง โดยทาง โรงเรียนจะสนับสนุนกิ่งพันธุ์ต่างๆ ให้แก่ เด็ ก ที่ ต ้ อ งการเอาไปปลู ก ที่ บ ้ า นโดยไม่ เสียค่าใช้จ่าย “เราสอนผิ ด กั น อย่ า งหนึ่ ง คื อ สอนเด็ ก เก่ ง เด็ ก ดี อ อกไปข้ า งนอกหมด ไม่ได้สอนให้เด็กอยู่ในชุมชน ถ้าเราได้คน เก่งคนดี ทุกเซลล์ของสังคมก็ดีหมด มัน จะได้ไม่กระจุกตัวอยู่ในเมืองอย่างเดียว
คนเก่งคนดีไม่จ�ำเป็นต้องเข้าเมืองเท่านั้น พอเด็กๆ เข้าใจตรงนี้เราก็ขยายไปสู่บ้าน เช่นเรื่องของการปลูกต้นไม้ต้นไร่ต่างๆ และการฝึกอาชีพ”
น�ำความรู ้คืนสู่ภูมิล�ำเนา
นางสาวอิ น ทิ ภ า นุ ร ะบ๊ า ฟ นักเรียนชั้น ม.6 หนึ่งในนักเรียนที่สนใจ เรื่องการเพาะถั่วงอกเพื่อน�ำไปต่อยอดที่ บ้าน อธิบายว่า เธอสนใจเรื่องการเพาะ ถั่วงอกปลอดสารพิษ เพราะสมัยนี้แม้แต่ ถั่วงอกที่ว่าเพาะง่ายๆ คนยังใช้สารเคมี เข้ามาช่วยเพิ่มมูลค่าทางการผลิต ซึ่งไม่ จ� ำ เป็ น เลย การเพาะถั่ ว งอกแบบคอน โดเป็น ความรู ้ ที่ เ ธอเอาไปใช้ ที่ บ้ า นเพื่ อ หารายได้ จุ น เจื อ ครอบครั ว ซึ่ ง ท� ำ อาชี พ เกษตรกรรมอยู่แล้ว “หนูคิดว่าเศรษฐกิจพอเพียงเป็น สิ่งที่ดีค่ะ ที่ พ ระองค์ ท ่ า นทรงประทาน ให้แก่พวกเรา ถ้าพวกเราน�ำไปใช้มันจะ เกิดผลดีแน่นอน ท�ำให้ประเทศชาติของ เรามีความมั่นคง เมื่อมีความมั่นคงแล้ว 62 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ประเทศชาติของเราก็จะมีความสุข แล้ว ประชาชนทุ ก คนในประเทศก็ จ ะได้ รั บ ประทานแต่ของที่มีประโยชน์ปลอดสาร พิ ษ และไม่ เ กิ ด โรคภั ย ไข้ เจ็ บ ในอนาคต ค่ะ” นอกจากนี้ อิ น ทิ ภ ายั ง ถ่ า ยทอด ความรู้ให้รุ่นน้อง และแลกเปลี่ยนความ รู ้ กั บ เพื่ อ นๆ กลุ ่ ม อื่ น ต่ อ ไป ท� ำ ให้ เ ด็ ก โรงเรียนนี้มีความรู้ทางการเกษตรแบบ ครบวงจร อย่างน้อยทุกคนจะต้องท�ำปุ๋ย เป็น ตัดกิ่งเพาะช�ำเป็น โดยเฉพาะการ ปลู ก พื ช แบบไม่ ใช้ ดิ น ก� ำ ลั ง เป็ น ที่ ส นใจ ของเด็กๆ ไม่น้อยเลยทีเดียว เมื่ อ ปรั ช ญาของเศรษฐกิ จ พอ เพี ย งเข้ า มาสู ่ ส ถานการศึ ก ษา ถื อ เป็ น โอกาสดีที่เยาวชนคนรุ่นใหม่จะได้เรียนรู้ ที่จะหาความสุขจากสิ่งใกล้ตัว เรียนรู้ที่ จะเป็นผู้ผลิตมากกว่าผู้บริโภค การเอา ชี วิ ต จริ ง มาเป็ น บทเรี ย นทางการศึ ก ษา ท�ำให้เด็กๆ สนใจเรียนรู้ เพราะเป็นสิ่งที่ ต้องน�ำกลับไปใช้จริง เป็นการสอนให้เด็ก น�ำความรู้คืนสู่ภูมิล�ำเนาเพื่อพัฒนาชุมชน ของตนเอง มิใช่สอนให้เด็กมุ่งสู่เมืองเพียง อย่างเดียว “ พ ่ อ ห ล ว ง ส อ น ใ ห ้ เร า รู ้ จั ก การด� ำ เนิ น ชี วิ ต ตามหลั ก ปรั ช ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้คนไทยมีความ สุขบนพื้นฐานที่ตนเองมีอยู่ ลองคิดดู ใน ชีวิตประจ�ำวันของเรา อย่างแรกเลย เรา ต้ อ งกิ น ใช่ ไ หม ถ้ า เรากิ น แต่ ข องที่ ไ ม่ มี ประโยชน์ มั น ก็ จ ะท� ำ ให้ เ กิ ด โทษต่ า งๆ ตามมา ถ้าเราน�ำเศรษฐกิจพอเพียงมา ประยุกต์ใช้ ไม่เติมสารเคมีใดๆ เราก็ได้ รั บ ประทานอาหารที่ เ ป็ น ประโยชน์ กั บ เรา ท�ำให้เราไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ อยากจะ ฝากพี่ๆ น้องๆ ว่ามาดูแลเศรษฐกิจพอ เพียงของเราให้มั่นคงเถอะ สักวัน หนึ่ง เราจะเห็ น คุ ณ ค่ า ของมั น เอง” อิ น ทิ ภ า กล่าวทิ้งท้าย
เด็กทุกคนจะได้รับการฝึ กฝนให้เป็นผู ้ผลิตมากกว่าผู ้บริโภค นั่นคือนโยบายของโรงเรียนซึ่ งต้องการจะสวนกระแสบริโภค นิยมที่ไหลบ่าเข้าทุกหย่อมหญ้าของเมืองไทย ทั้งการกินการใช้ เราจะเห็นว่าเด็กปั จจุ บันผลิตอะไรเองแทบจะไม่เป็นเลย เพราะ ทุกอย่างมีขายถึงหน้าบ้าน เราซื้ อทุกอย่างพื่ออ�ำนวยความ สะดวก โดยไม่รู้ว่าในอนาคตภายภาคหน้าอาจต้องพึ่งพาตัว เองมากขึ้นจากเศรษฐกิจที่ตกต�่ำลงเรื่อยๆ
63 issue 80 SEptember 2014
ปี ชวด
การงาน ตั้งมาตรฐานให้สูงไว้เมื่อคุณก�ำหนดเป้าหมาย พยายามวางแผนการท�ำงานเป็นทีม แม้ว่าการท�ำงานเป็น ทีมจะไม่ใช่แนวปฎิบัติในที่ท�ำงานของคุณ แต่ก็ย่อมมีพื้นที่ว่างให้ทดลองสิ่งใหม่ๆ ได้เสมอ ตอนนี้เป็นเวลาที่ความ คิดสร้างสรรค์และการน�ำเสนอของคุณจะได้รับการยอมรับอย่างดี ธุรกิจ ก่อนที่คุณจะมีเวลาหยุดคิดถึงปัญหา มันก็คลี่คลายไปเองแล้ว ท�ำให้หลายครั้งคุณรู้สึกเหมือนเป็นผู้ชมที่เฝ้าดูข้างสนาม จะ มีมือที่มองไม่เห็นจากเบื้องบนคอยน�ำทางให้คุณ ทั้งคุณยังได้รับการสนับสนุนจากผู้คนที่มีความส�ำคัญ ความส�ำเร็จจึงเข้ามาหาคุณ อย่างง่ายดายในเดือนนี้ ความรัก คุณเปิดเผยความรู้สึกมากขึ้น ผู้อื่นรอบตัวคุณจึงมีท่าทีที่ดียิ่งกับคุณ ตอนนี้เป็นเวลาดีเยี่ยมที่จะพัฒนาความสัมพันธ์ไปอีก ระดับ หากคุณยังโสด คุณจะพบเดือนที่แสนวิเศษส�ำหรับความรัก ส�ำหรับผู้ที่มีความสนใจต่างกันและแยกกันอยู่ พยายามหาทางใช้ เวลาร่วมกันให้มากขึ้น ตอนนี้เป็นเวลาดีที่จะกระชับสายสัมพันธ์ในชีวิตแต่งงาน
ปี ฉลู
การงาน เนื่องจากโชคของคุณแสดงตัวออกมาทางด้านความสัมพันธ์มากกว่าด้านการเงิน การเลื่อนต�ำแหน่งหรือ โอกาสในการเลื่อนขั้นที่เข้ามาในเดือนนี้ จึงอาจไม่ช่วยให้รายได้ของคุณเพิ่มขึ้นเป็นกอบเป็นก�ำ จงพอใจกับสิ่งที่ คุณมีแล้วรางวัลที่แท้จริงจะตามมาในภายหลัง ธุรกิจ ตอนนี้เป็นเวลาดีที่จะปรังปรุงทักษะในการบริหารจัดการของคุณรวมถึงทักษะความสามารถของผู้ที่ท�ำงานให้คุณด้วย คุณ สามารถผลักดันให้ทีมงานของคุณคิดในทิศทางใหม่ได้ด้วยบุคลิกที่เป็นผู้น�ำของคุณ การลงมือท�ำอาจดีกว่าการยั้งรอและเตรียมตัว มากเกินไป ความรัก เดือนที่แสนมหัศจรรย์ส�ำรับหนุ่มสาวที่ก�ำลังมีความรัก บุคลิกในมุมโรแมนติกของคุณจะโดดเด่นขึ้น ท�ำให้คุณเป็นคู่รักที่ดี เยี่ยม เมื่อคุณโปรยเสน่ห์ก็ยากที่ใครจะต้านทานคุณได้ ดังนั้น ความสัมพันธ์ส่วนใหญ่ที่คุณมีจึงมีโอกาสสูงที่จะยืนยาว การศึกษา โชคด้านการเรียนของนักเรียนปีฉลูดีมากในเดือนนี้ คนที่ก�ำลังจะสอบจะท�ำได้ดีมาก คุณยังก้าวหน้าในการเรียนอีกด้วย แต่ไม่ควรเสียสมาธิไปกับเรื่องรักๆ ใคร่ๆ ยังมีเวลาอีกมากส�ำหรับความรักในภายหลัง
ปี ขาล
การงาน คุณต้องท�ำท่าเข้มแข็งไว้แม้คุณจะไม่ได้รู้สึกเช่นนั้นก็ตาม จงแสดงฉากหน้าที่มั่นใจ และคนอื่นจะหยุดคิด ก่อนที่จะเข้ารุกรานคุณ ในขณะเดียวกันก็อย่าได้ปลีกตัวออกจากคนอื่น เพราะคุณอาจตกเป็นเหยื่อของการนินทา ไม่ควรเข้าร่วมวงสนทนากับเพื่อนร่วมงานนอกที่ท�ำงาน ธุรกิจ สิ่งที่ไม่คาดคิดอาจเกิดขึ้น ท�ำให้คุณต้องเปลี่ยนกลยุทธ์หรือวิธีการท�ำงาน คุณอาจต้องทิ้งโครงการที่คุณทุ่มเทเวลา ความพยายาม และเงินลงไป บางทีอาจดีกว่าที่ต้องตัดความสูญเสียทิ้งแทนที่จะหวังต่อไปว่าสิ่งต่างๆ จะดีขึ้นเรื่อยๆ แต่ก่อนที่จะด่วนตัดสินใจ คุณต้อง แน่ใจเสียก่อน ความรัก ที่ยังโสดอาจโหยหาคู่รัก ส่วนคนที่มีคนส�ำคัญแล้วกับต้องการอิสรภาพ แน่นอนว่าคนในอยากออก คนนอกย่อมอยากเข้าเป็น เรื่องปกติในเดือนนี้ ก่อนที่คุณจะตัดสินใจเลือกทางใดทางหนึ่ง ควรใช้เวลาคิดให้รอบคอบเสียก่อน มิฉะนั้นคุณอาจเลือกท�ำในสิ่งที่คุณ จะเสียใจในภายหลัง การศึกษา หาเวลาหลบไปพักผ่อนบ้างหากคุณต้องการ แม้ว่าความขยันขันแข็งจะไม่เคยเป็นภัยต่อใคร แต่ส�ำหรับตอนนี้ ก็เป็นสิ่งส�ำคัญ ไม่แพ้กันที่คุณจะต้องใช้ชีวิตที่สมดุลที่คุณมีเวลาให้กับกิจกรรมอื่นๆ ด้วย จงกระตือรือร้นไว้ 64 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี เถาะ
การงาน โชคด้านการงานดีมาก เมื่อผู้คนที่มีความส�ำคัญสังเกตเห็นคุณ ตอนนี้เป็นเวลาที่คุณจะไม่มีทางผิดพลาด และผู้อื่นก็พร้อมรับข้อเสนอของคุณด้วยความกระตือรือร้นและชื่นชม จึงเป็นโอกาสอันดีเยี่ยมที่คุณจะท�ำตัวให้ เป็นประโยชน์ยิ่งขึ้นต่อองค์กรของคุณ ธุรกิจ มีสัญญาณบ่งบอกถึงโชคด้านความมั่งคั่งที่ดีเลิศ ผู้คนก�ำลังเฝ้าดูคุณ และคุณอาจได้รับข้อเสนอที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจของตัวเอง ไม่ว่าข้อเสนอนั้นจะดูดีหรือน่าเย้ายวนใจเพียงใด ก็ควรคิดให้รอบคอบก่อนจะตกปากรับค�ำคุณมีชัยชนะอยู่ในมือ ความรักและความ สัมพันธ์ ความรัก ในเดือนนี้คุณจะพบว่ามีสิ่งอื่นให้คุณรักมากกว่าแค่การดื่มไวน์และอาหารค�่ำ แต่อย่าผูกมัดตัวเองเพียงเพราะอยากมีใคร สักคน บางทีจินตนาการถึงรักหวานซึ้งก็สวยงามเกินกว่าความเป็นจริง คุณจึงต้องหาใครบางคนที่คุณรักได้ แม้ในยามที่พวกคุณทั้ง คู่ไม่ได้รู้สึกดีที่สุดหรือดูดีที่สุด การศึกษา เดือนนี้ก็มีอะไรมากมายรอให้คุณตักตวงมีทั้งขุมทรัพย์แห่งทักษะใหม่ๆ ให้ได้เรียนรู้ และความรู้ใหม่ให้ได้ซึมซับชาวปี เถาะบางคนอาจพบการเปลี่ยนแปลงบางอย่างเกี่ยวกับกลุ่มเพื่อนที่คบหา เพื่อนกลุ่มใหม่อาจเข้ามาแทนที่เพื่อนเก่า ปล่อยให้สิ่งต่างๆ ด�ำเนินไปตามธรรมชาติจะดีกว่า
ปี มะโรง
การงาน ตอนนี้เป็นเวลาที่ไม่ควรตั้งค�ำถามมากเกินไป เพราะบรรดาเจ้านายของคุณอาจไม่พอใจกับค�ำถามพวกนี้สัก เท่าไหร่นัก และอาจใช้เรื่องนี้เล่นงานคุณได้ในอนาคต จงใช้เวลานี้เป็นบทเรียน เมื่อสิ่งต่างๆ ผิดพลาด ขอแค่คุณเรียนรู้ จากมัน เคราะห์ร้ายก็จะกลายเป็นสิ่งที่ดีได้ ธุรกิจ นี่เป็นช่วงเวลาที่ให้ผลดีส�ำหรับการเข้าร่วมเป็นหุ้นส่วนครั้งใหม่หากมีโอกาสเข้ามา และลางสังหรณ์ของคุณบอกว่าดี ก็จงท�ำตาม ความรู้สึกได้เลย หากคุณยึดมั่นกับสิ่งใดก็ตามที่คุณเริ่มต้นในตอนนี้ ก็มีโอกาสสูงที่สิ่งนั้นจะให้ผลลัพธ์ที่ดีมาก คุณไม่สามารถท�ำนายได้ ว่าในที่สุดแล้วความคิดใหม่ๆ จะน�ำไปสู่สิ่งใด แต่คุณสามารถมั่นใจได้ว่าผลที่ออกมาจะเป็นสิ่งที่ดี ความรัก โชคของคุณในด้านความรักดีพอๆ กับโชคในชีวิตด้านอื่นของคุณ ไม่ใช่แค่เรื่องความสุขเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงด้านอื่นๆ อีกด้วย จงใช้คู่ครองของคุณเป็นเสาหลักที่แข็งแกร่ง ไม่มีสิ่งใดที่จะสนับสนุนคุณได้ดีไปกว่าคู่ของคุณอีกแล้วในเดือนนี้ การศึกษา คุณแทบไม่มีเวลาเหลือพอที่จะสะสางงานที่โรงเรียนให้เสร็จ หากคุณสละเวลาสักหน่อยเพื่อจัดตารางเวลาคุณอาจพบว่าเป็น ไปได้ที่คุณจะใช้เวลาในแต่ละวันให้เกิดประโยชน์มากขึ้น พยายามอย่าเลิกท�ำสิ่งใด เพียงเพราะว่าคุณไม่มีเวลา คุณต้องหาเวลาให้ได้
ปี มะเส็ง
การงาน ทุกความพยายามที่คุณทุ่มเทไปยังเป็นที่เชิดหน้าชูตาของคุณได้ ดาวจรที่เข้ามาเยี่ยมเยียนช่วยเพิ่มระดับ พลังงานของคุณ คุณจึงรับผิดชอบงานเพิ่มขึ้นได้เรื่อยๆ อย่างง่ายดาย เมื่อมีงานเสนอเข้ามาให้ท�ำ จงตอบรับด้วย ความกระตือรือร้น เพราะงานเหล่านี้จะเป็นช่องทางที่ท�ำให้คุณกลายเป็นบุคคลส�ำคัญในอาชีพของคุณ ธุรกิจ หากคุณทุ่มเทเต็มที่คุณก็จะสามารถท�ำอะไรได้มากมายเพื่อเพิ่มยอดขายและปรับปรุงการท�ำงานของคุณโดยตรง ยิ่งคุณท�ำตัวให้ โดดเด่นมากเท่าไหร่ สิ่งต่างๆ ก็ยิ่งให้ผลดีแกคุณมากขึ้นเท่านั้น ในเรื่องของการวางกลยุทธ์ คุณต้องเน้นไปที่วิธีการระยะยาว อย่าเห็น แก่ก�ำไรในระยะสั้นจนยอมเสียสละผลดีในระยะยาว ความรัก การไปเที่ยวยังช่วยท�ำให้ความสัมพันธ์ของพวกคุณแนบแน่นและลึกซึ้งยิ่งขึ้น คนที่ก�ำลังคิดจะสานสัมพันธ์ไปอีกขั้น จะรู้สึก อยากหยุดพักผ่อนในช่วงนี้ ตอนนี้เป็นเวลาดีส�ำหรับการวางแผน แต่ทางที่ดีควรรอจนถึงเดือนหน้า แล้วค่อยลงมือท�ำอะไรอย่างเป็น ทางการ คนโสดปีมะเส็งจะพบกับช่วงเวลาดีที่รออยู่ การศึกษา เมื่อคุณสามารถแบ่งเวลาของการเรียนให้กับกีฬา ดนตรี และละครได้อย่างลงตัว กิจกรรมต่างๆ จะคอยส่งเสริมกัน และช่วย ให้คุณประสบความส�ำเร็จมากขึ้นในกิจกรรมแต่ละอย่าง ตอนนี้อาจได้เวลาเพิ่มบางสิ่งเข้ามาในคลังทักษะของคุณแล้ว 65 issue 80 SEptember 2014
ปี มะเมีย
การงาน ผังดวงชะตาของคุณแสดงถึงช่วงอันตราย หมายความว่าตอนนี้เป็นเวลาที่คุณต้องป้องกันตัวเองให้ดี อย่า ท�ำผิดกฏ แม้จะเป็นเรื่องปกติและไม่ได้เสียหาย เพราะนี่จะกลายเป็นเชื้อไฟให้กับคนที่หาทางท�ำลายภาพลักษณ์ ของคุณ เพื่อนร่วมงานที่คุณมองว่าเป็นเพื่อนกลายเป็นศัตรูชั่วคราว ธุรกิจ รอบคอบไว้ในเดือนนี้ อย่าเชื่อสัญชาตญาณของตัวเองอย่างเดียว คุณต้องให้ทีมงานช่วยกันออกความเห็น หาข้อมูลให้ได้มาก ที่สุดเมื่อตัดสินใจเรื่องส�ำคัญ อาจมีปัญหาใหญ่ที่ต้องแก้ไข แต่เมื่อมองในภาพรวม ก็อาจเป็นแค่เพียงเรื่องเล็กน้อย หากคุณไม่ให้ความ ส�ำคัญกับเรื่องพวกนั้นจนเกินไป ความรัก ความเข้าใจผิดอาจเกิดขึ้นบ่อยกว่าเดิม ท�ำให้คุณและคู่รักหดหู่และหัวเสีย พยายามเข้าใจคู่ของคุณ เพื่อที่คุณจะได้คอยเป็น ก�ำลังใจให้อีกฝ่ายได้ เมื่อคุณเริ่มมองว่าพวกคุณอยู่ฝ่ายเดียวกัน คุณก็จะพบว่าสิ่งต่างๆ ระหว่างพวกคุณดีขึ้นมาก การศึกษา สิ่งต่างๆ อาจหนักหนาสาหัสกว่าปกติ หากคุณเริ่มรู้สึกจับต้นชนปลายไม่ถูกในชั้นเรียน ควรถามอาจารย์ ไม่จ�ำเป็นต้องเครียด โดยเปล่าประโยชน์ หากกลุ่มเพื่อนที่คบหากันประจ�ำของคุณเข้ากับคุณไม่ค่อยได้ในตอนนี้ ก็ควรพยายามหาเพื่อนใหม่
ปี มะแม
การงาน พลังที่ไม่เป็นมิตรในเดือนนี้กระจายอยู่รอบตัว คุณเสี่ยงที่จะถูกหักหลังโดยคนที่คุณคิดว่าเป็นเพื่อน จึงควร ระวังการลอบกัดไว้ให้ดี ไม่จ�ำเป็นต้องแสดงความรู้สึกที่แท้จริงที่คุณมีต่อเรื่องต่างๆ ให้ทุกคนรู้ หากคุณอยากวิจารณ์ สิ่งใด จงเก็บความคิดนั้นไว้ในใจ หลีกเลี่ยงการพูดคุยมากเกินไป เพราะสิ่งที่คุณพูดอาจถูกน�ำมาใช้เล่นงานคุณได้ ธุรกิจ ในเดือนนี้ยิ่งท�ำน้อยก็ยิ่งได้มาก พยายามอย่าแทรกแซงระบบต่างๆ ให้มากเกินไป หากสิ่งต่างๆ ยังพอรับได้ ทางที่ดีควรปล่อย ให้เป็นเหมือนเดิมไปก่อนตอนนี้ เวลานี้เป็นช่วงของการคิดใคร่ครวญ ซึ่งให้ผลดีกับการวางแผน วางกลยุทธ์ และตรวจสอบ แต่ไม่เอื้อ ต่อการเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่ ซึ่งควรเก็บไว้ส�ำหรับเดือนหน้า เมื่อโชคของคุณดูดีขึ้น ความรัก ความสัมพันธ์อาจกระทบกระทั่งรุนแรงในเดือนนี้ ยิ่งคุณใกล้ชิดกับคู่รักมากเท่าไหร่ การทิ่มแทงกันก็ยิ่งมีแนวโน้มมากขึ้น เท่านั้น คู่ที่แต่งงานแล้วจะมีเรื่องทะเลาะกันมากที่สุด ส�ำหรับคนที่ยังโสด ควรระวังเรื่องความหึงหวง มิฉะนั้นคุณอาจต้องเจ็บปวดใน ที่สุด รักษาความสัมพันธ์ให้สบายๆ ไปก่อน การศึกษา สิ่งต่างๆ ด�ำเนินไปค่อนข้างจะราบรื่นส�ำหรับคุณ คุณก�ำลังรู้สึกมุ่งมั่นที่จะประสบความส�ำเร็จ และแม้ว่าความรู้สึกเช่นนี้จะ เป็นสิ่งดี แต่ก็ต้องระวังอย่าถึงกับแยกตัวจากเพื่อนๆ โดยสิ้นเชิงในระหว่างที่คุณไล่ล่าหาความเป็นเลิศ
ปี วอก
การงาน พลังแห่งความเป็นศัตรูมีอิทธิพลในตอนนี้ ท�ำให้สิ่งต่างๆ ในด้านการงานตึกเครียด เพื่อนร่วมงานที่คุณคิด ว่าเป็นฝ่ายเดียวกันก็อาจทรยศความเชื่อใจที่คุณมีให้ เดือนนี้จึงเป็นช่วงเวลาที่ต่างคนต่างหาทางเอาตัวรอด คุณจึง ต้องเอาตัวให้รอดก่อน แล้วอย่าเปิดช่องให้ตัวเองถูกวิพากษ์วิจารณ์ได้ ธุรกิจ หลีกเลี่ยงความเสี่ยงและไม่ควรลงทุนมากเกินไป ทางที่ดีควรรักษาสภาพคล่องทางการเงินไว้ก่อน ในด้านการบริหารงาน รักษา ระบบที่ท�ำกันอยู่ไว้ก่อน ในด้านการบริหารงาน รักษาระบบที่ท�ำกันอยู่ไว้ก่อน หากยังคงใช้การได้ ควรค่อยเป็นค่อยไปทีละนิด และจะ ดีที่สุดหากคุณจะเริ่มโครงการใหม่ๆ ในเดือนหน้า ความรัก คุณต้องหัดรับฟังให้มากขึ้น หากต้องการให้ความสัมพันธ์ราบรื่นความเข้าใจผิดมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นได้ อย่าเฉยต่อคู่รักของ คุณ เพราะคุณเสี่ยงที่จะสูญเสียอีกฝ่าย คุณต้องพยายามเห็นคุณค่าของสิ่งที่คุณมีในขณะที่ยังอยู่ในมือคุณ มิฉะนั้นคุณก็จะเสียสิ่งนั้นไป อย่างรวดเร็ว จนไม่ทันรู้ตัวด้วยซ�้ำว่าอะไรที่ผิดพลาดไป การศึกษา ไม่ใช่เดือนที่แย่เสียทีเดียวส�ำหรับเด็กปีวอก คุณจะท�ำได้ดีในด้านการเรียนและยังคงเป็นที่ชื่นชอบในหมู่เพื่อน แต่ชาวปีวอก บางคนอาจมีเรื่องอยากระบายออก หากเป็นเช่นนั้น คุณควรพูดคุยกับใครบางคน แทนที่จะเก็บทุกอย่างไว้ให้อัดอั้นตันใจ 66 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี ระกา
การงาน เดือนนี้มีแต่การทะเลาะโต้เถียงกัน แต่ตอนนี้ไม่ใช่เวลาที่จะแสดงความไม่พอใจต่อผู้อื่น เพราะมีแนวโน้มที่ คุณจะถูกมองไปในทางเสียหาย ความคิดที่น่าหงุดหงิดเหล่านี้ไม่นานก็หายไปเอง ตอนนี้ไม่ควรรับผิดชอบงานมาก เกินไป จงขยันท�ำงาน แต่ต้องหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้ากับผู้อื่น ธุรกิจ ไม่ใช่เดือนที่ราบรื่นเลย จะมีอุปสรรคมาป่วนแผนการของคุณ คนอื่นๆ ก็อาจไม่เห็นด้วยกับคุณ ท�ำให้ยากที่จะพูดคุยกันอย่าง ราบรื่น คุณจะได้บทเรียนบางอย่าง ไม่มีสิ่งใดที่สูญเปล่าขอเพียงมองด้วยสายตาที่เข้าใจ มิฉะนั้นคุณอาจท�ำผิดต่อเนื่องครั้งแล้วครั้ง เล่า จนน�ำไปสู่ความผิดพลาดที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ความรัก ตอนนี้อาจเป็นเดือนที่หนักใจในด้านความสัมพันธ์ แม้ว่าคุณจะมีเสน่ห์อย่างเหลือร้ายส�ำหรับคนที่ไม่ได้ใกล้ชิด แต่คุณกลับ หมดความอดทนกับคนที่ใกล้ชิดและเป็นที่รักของคุณ สถานการณ์เช่นนี้ไม่เป็นผลดีต่อความสัมพันธ์เลย และยังอาจผลักไสคู่รักของ คุณให้หนีไปหาคนอื่นแทน การศึกษา คุณอาจมีอะไรที่ต้องท�ำมากกว่าปกติ อย่าปล่อยให้ตัวเองพ่ายแพ้ต่อความเครียดมิฉะนั้นการท�ำงานให้เสร็จจะยากยิ่งขึ้น ไปอีก ตั้งสติให้ดี แม้จะมีอะไรมากมายที่ต้องท�ำให้เสร็จ แต่ก็ควรพักผ่อนบ้าง วันหยุดจะช่วยคุณได้มากทีเดียว
ปี จอ
การงาน คุณอาจรู้สึกอ่อนเพลียซึ่งอาจส่งผลต่อการท�ำงานได้ พักเสียบ้าง หากการท�ำงานหนักนานๆ โดยไม่หยุด เริ่มท�ำให้คุณขาดสมาธิ พยายามสับเปลี่ยนงานที่ท�ำเพื่อที่คุณจะไม่รู้สึกจ�ำเจ เพราะคุณอาจท�ำผิดพลาดได้ง่ายๆ หาก ต้องท�ำงานซ�้ำๆ นานเกินไป คุณต้องรู้จักประเมินก�ำลังของตัวเอง เพื่อที่จะได้สามารถท�ำงานได้เต็มศักยภาพ ธุรกิจ คุณต้องระมัดระวังเมื่อเริ่มต้นสิ่งใหม่หรือใช้กลยุทธ์ใหม่ อย่าก่อหนี้โดยไม่จ�ำเป็น ตอนนี้เป็นเวลาที่ต้องเก็บออม คุณอาจได้เรียน รู้อะไรมากมายจากคนในวงการเดียวกัน คุณอาจวางกลยุทธ์แข่งกับบางคน แต่กับบางคนคุณอาจเห็นโอกาสที่จะร่วมมือกัน แต่ต้อง ระวังหากคิดจะลงทุนร่วมกันในตอนนี้ ความรัก ชาวปีจอที่มีคู่รักแล้วจะพบว่าคู่รักของคุณคอยสนับสนุนคุณอย่างเต็มที่ในช่วงเวลาที่ทุลักทุเล อย่าอายที่จะเล่าถึงปัญหาของ คุณ การฝ่าฟันอุปสรรคร่วมกันจะช่วยให้ปัญหาดูเล็กลงและจัดการได้ง่ายขึ้นทั้งยังช่วยให้พวกคุณตระหนักและเห็นค่าของสิ่งที่มี สุขภาพ เดือนนี้บางคนอาจไม่สบายซ�้ำๆ ต่อเนื่อง ขณะที่บางคนอาจหมดเรี่ยวแรงและเฉื่อยเนือย หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าคุณไม่ใส่ใจ ทั้งที่ความจริงแล้วคุณก�ำลังอ่อนแรงแม้ว่าคุณจะไม่มีเรี่ยวแรงที่จะแก้ไขความเข้าใจผิดได้ แต่บางครั้งอย่าไปกลัดกลุ้มกับเรื่องนี้ให้มาก จะเป็นผลดีกว่าส�ำหรับคุณ
ปี กุน
การงาน คุณต้องท�ำงานและพักผ่อนให้สมดุล คุณอาจมีงานที่ต้องรับผิดชอบมากมาย ท�ำให้อยากทนฝืนท�ำไปเรื่อย เพื่อที่จะทงานให้ได้มากที่สุด แต่คุณจะท�ำงานได้ดีกว่านี้มาก หากคุณชะลอเป็นระยะๆ เพื่อให้ตัวเองได้พักหายใจ บ้าง แบ่งเวลาท�ำงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น แล้วคุณจะท�ำได้ดีกว่าการโหมงานไม่หยุด ธุรกิจ เดือนนี้อยู่เงียบๆ ไว้ก่อน โชคด้านธุรกิจของคุณไม่ดีเลย จึงไม่ควรท�ำอะไรที่ผิดไปจากปกติมากเกินไป ตอนนี้อาจเป็นเวลาดีที่จะ หยุดลาไปผักผ่อนให้เต็มที่ หลีกเลี่ยงการประชุมที่ยืดเยื้อกับคนนอก อย่าลงทุนด้วยเงินก้อนโตและอยู่ให้ห่างจากการเก็งก�ำไรที่เสี่ยง ควรรอจนถึงเดือนหน้า แล้วจึงค่อยลงมือจะดีกว่า ความรัก ตอนนี้เป็นเวลาดีที่จะท�ำความรู้จักกันให้ดียิ่งขึ้น ไม่ว่าคุณจะเพิ่งพบกันหรืออยู่ร่วมกันมานานแล้ว โชคด้านความรักอยู่ในเกณฑ์ ดี และความสุขในด้านนี้ก็ช่วยชดเชยความผิดหวังในด้านอื่นๆ ได้อย่างดี ชาวปีกุนที่ยังโสดและมองหาคู่รักมีโอกาสได้พบคนพิเศษที่จะ เข้ามาในชีวิตของคุณ คอยจับตาดูไว้ แล้วรีบคว้าอย่าได้พลาด ! การศึกษา คุณจะล้มป่วยง่ายกว่าปกติ ชาวปีกุนบางคนอาจป่วยซ�้ำๆ ขณะที่บางคนอาจแค่รู้สึกขาดชีวิตชีวา คุณต้องพักผ่อนให้เพียงพอ การใช้ชีวิตให้สมดุลคือสิ่งที่ส�ำคัญในตอนนี้ หากคุณไม่แน่ใจและต้องการให้แพทย์ตรวจดูบางสิ่ง จงรีบไปอย่าผลัดผ่อน 67 issue 80 SEptember 2014
68 IS AM ARE www.ariyaplus.com
69 issue 80 SEptember 2014
70 IS AM ARE www.ariyaplus.com
71 issue 80 SEptember 2014
72 IS AM ARE www.ariyaplus.com
73 issue 80 SEptember 2014
74 IS AM ARE www.ariyaplus.com
75 issue 80 SEptember 2014
มิวเซี ยมสยาม เนรมิตสวนป่ากลางแจ้ง เปิ ดห้องการเรียนรู ้ วิถี “ค้าของป่ า” จากอดีตสู่ปัจจุ บัน ต่อยอดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ มิ ว เซี ย มสยาม สร้ า งมิ ติ ใ หม่ แ ห่ ง การเรี ย นรู ้ อีกครั้ง กับนิทรรศการกลางแจ้ง “ค้าของป่ า” ถอดรหัส (ถอดและหัด) รู ปแบบการ “ค้าของป่ า” ในสมัยอยุ ธยา จากการเก็ บ ของป่ ากิ น และใช้ สู่ ก ารท� ำ ธุ รกิ จ ระดั บ นานาชาติ “ถอด” วิธีการเพาะปลูกและเพาะเลี้ยงของป่ า เพื่อการพาณิชย์ และ “หัด” แปรรู ปของป่ าเพื่อจ�ำหน่าย ในตลาดการค้าสากล อันเป็นการสร้างมู ลค้าเพิ่มให้กับ การ “ค้าของป่ า” ได้ไม่รู้จบ 76 IS AM ARE www.ariyaplus.com
bonvoyage
ในแต่ละปีนั้น มิวเซียมสยาม จะ จัดนิทรรศการหมุนเวียนปีละ 2-3 ครั้ง เพื่อกระตุกต่อมความคิดคนรุ่นใหม่ให้น�ำ ไปต่อยอด สร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ และสร้าง มูลค่าเพิ่ม โดยนิทรรศการ “ค้าของป่า” เป็นนิทรรศการหมุนเวียนชุดที่ 2 ของ ปีนี้ “ป่ า ” เป็ น แหล่ ง ทรั พ ยากรที่ ส�ำคัญต่อการด�ำรงชีวิตและการหาเลี้ยง ชีพของมนุษย์มาตั้งแต่อดีต หากศึกษา ประวั ติ ศ าสตร์ ข องไทยจะพบว่ า ความ มั่ ง คั่ ง ของอาณาจั ก รอยุ ธ ยาเองก็ มี ที่ ม า จากการค้าของป่า หรือการน�ำพืชและ สั ต ว์ จ ากป่ า ไปขายเป็ น วั ต ถุ ดิ บ ให้ แ ก่ อาณาจั ก รต่ า งๆ ทั่ ว โลก จนสยามถู ก บันทึกไว้ในแผนที่การค้าของนักเดินเรือ จากทั่วสารทิศ ทั้งยังสะท้อนภาพความ อุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติใน ดิ น แดนอุ ษ าคเนย์ อี ก ด้ ว ย นิ ท รรศการ “ค้าของป่า” จึงมุ่งเน้นให้ผู้ชมได้เรียนรู้ ประวัติศาสตร์และภูมิปัญญาของคนใน อดี ต เพื่ อ น� ำ ความรู ้ ม าปรั บ ใช้ ใ ห้ เ กิ ด ประโยชน์ในปัจจุบันและอนาคต “ค้ า ของป่ า ” เป็ น นิ ท รรศการ กลางแจ้งในรูปแบบของสวนป่า แบ่งเป็น พื้นที่การเรียนรู้ออกเป็นโซนต่างๆ โดย เริ่มจาก อยุธยาโมเดล ต้นแบบการท�ำ ธุรกิจค้าของป่า ที่น�ำรายได้เข้าสู่ประเทศ อย่ า งเป็ น กอบเป็ น ก� ำ กอบกู ้ ช าติ ใ ห้ ผ่ านภาวะวิก ฤตเศรษฐกิจมาได้ ก็ด ้ว ย ต้ น ทุ น ความอุ ด มสมบู ร ณ์ ข องแผ่ น ดิ น ที่มีสินค้าและวัตถุดิบอันเป็นที่ต้องการ ของพ่ อ ค้ า ทั้ ง ในโลกตะวั น ออกและ ตะวันตก จนกลายเป็นศูนย์กลางทางการ
ค้ า ที่ มี เรื อ สิ น ค้ า แวะเวี ย นกั น มาจากทั่ ว ทุกสารทิศ ค้ า ช้ า ง เล่ า เรื่ อ งการค้ า ช้ า ง ป่ า ที่ ฝ ึ ก แล้ ว ของราชส� ำ นั ก สยาม โดย แลกกั บ ผ้ า ฝ้ า ยพิ ม พ์ ล ายของอิ น เดี ย ค้ากวาง ญี่ปุ่นเป็นลูกค้ารายใหญ่ที่ซ้ือ หนังกวางจากสยาม โดยพระคลังสินค้า ของอยุธยามีอ�ำนาจผูกขาดการค้า ก่อน ที่ภายหลังจะมีการให้สัมปทานแก่บริษัท ของฮอลันดา ค้าฝาง ไม้ยอดนิยมที่ให้สี แดง ม่วง ชมพู และสีน�้ำตาล ใช้ในการ ย้ อ มผ้ า และแต่ ง แต้ ม สี สั น บนใบหน้ า เป็นที่ต้องการอย่างมากทั้งในญี่ปุ่นและ ฝรั่งเศส ค้าสี สะท้อนภูมิปัญญาการดึง เอาสีสันจากพืชและสัตว์ที่มีอยู่มากมาย ในป่ามาใช้ประโยชน์ ค้ากลิ่น ไม้หอม และสารให้กลิ่นหอมจากต้นไม้ ใช้ในการ ท�ำน�้ำหอม เครื่องหอม เทียนอบ ธูป ค้า ยา ต�ำรับยาแผนโบราณล้วนใช้ส่วนผสม จากพืชสมุนไพรนานาชนิดที่หาได้ในป่า และ ค้ารส เครื่องเทศเป็นเครื่องปรุงจาก ป่าที่ช่วยสร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้กับ
77 issue 80 SEptember 2014
อาหาร และมีความส�ำคัญอย่างยิ่งในการ ค้าระหว่างประเทศในอดีต พาฉั ต ร ทิ พ ทั ส นั ก จั ด การ ความรู้อาวุโส มิวเซียมสยาม กล่าวว่า การค้ า ของป่ า นั บ ว่ า เป็ น การสร้ า งราย ได้มหาศาลจาก “ของฟรี” ที่มีอยู่อย่าง อุดมสมบูรณ์ในธรรมชาติ แต่เราอยาก สะกิดต่อมความคิดของผู้ชมนิทรรศการ ให้น�ำต้นแบบการค้าในสมัยอยุธยากลับ ไปถอดรหัส (“ถอด” และ “หัด”) คือ การ “ถอด” วิธีเพาะเลี้ยงและเพาะปลูก “ของป่า” ให้กลายเป็นสินค้า และ “หัด” เล่น แร่ แปรรูป สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับ “ของป่า” ได้ไม่รู้จบ “ของป่ า ” บางอย่ า งได้ มี ก าร เปลี่ ย นแปลงรู ป แบบให้ เ หมาะสมกั บ การค้าและการใช้สอยในครัวเรือน เช่น การน� ำ สมุ น ไพร หรื อ เครื่ อ งเทศต่ า งๆ มาปลูกในบ้านหรือแปลงเพาะปลูกเพื่อ การค้า หรือการท�ำฟาร์มสัตว์ เช่น กวาง จระเข้ ผึ้ง นกกระจอกเทศ ค้าขายได้ อย่างเสรี ท�ำให้สิ่งที่เคยอยู่ในป่าเหล่า
นี้ ยั ง คงอยู ่ ใ นวิ ถี ชี วิ ต ของคนในปั จ จุ บั น ทั้ ง ในรู ป แบบของยา อาหาร เสื้ อ ผ้ า เครื่ อ งหอม ซึ่ ง เป็ น สิ่ ง ที่ น ่ า ศึ ก ษาและ พัฒนาต่อยอดต่อไป เพื่อสืบทอดความรู้ เกี่ยวกับคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติ และเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจไปพร้อมกัน ก า ร จั ด นิ ท ร ร ศ ก า ร ก ล า ง แ จ ้ ง ใ น รู ป แ บ บ ค ล ้ า ย ๆ กึ่ ง ส ว น พฤกษศาสตร์นี้ คุณพาฉัตร ได้ให้เหตุผล ว่ า ต้ อ งการให้ ที่ เราต้ อ งการให้ ค นรุ ่ น ใหม่ ส นุ ก กั บ การเรี ย นรู ้ เรื่ อ งราวใกล้ ตั ว เหมือนการมาเดินเที่ยวป่า เดินชมสวน ต้นไม้ต่างๆ พันธุ์ไม้แปลกๆ ที่บางที่เรา อาจคุ ้ น เคยกั บ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ข องมั น เช่ น เราคุ้นเคยกับพริกไทย อบเชย หรือยา บางตั ว แต่ ว ่ า เราไม่ เ คยเห็ น ต้ น พื ช นั้ น เลย และต้นจริงๆ มันเป็นอย่างไรก็ไม่รู้ แถมได้ไอเดียดีๆ กลับบ้านไปด้วยจาก การเข้าชมร้าน “โกดังเสือเผ่น” ซึ่งขาย ผลิตภัณฑ์ที่น�ำวัตถุดิบจากป่ามาใช้ เช่น ลู ก ประคบสมุ น ไพร น�้ ำ ผึ้ ง ป่ า (ของแท้ )
หากศึกษาประวัติศาสตร์ของ ไทยจะพบว่าความมั่งคั่งของ อาณาจักรอยุ ธยาเองก็มีท่ีมา จากการค้าของป่ า หรือการน�ำ พืชและสัตว์จากป่ าไปขายเป็ น วัตถุดิบให้แก่อาณาจักรต่างๆ ทั่วโลก จนสยามถูกบันทึกไว้ ในแผนที่การค้าของนักเดินเรือ จากทั่วสารทิศ
78 IS AM ARE www.ariyaplus.com
และเสื้อย้อมสีธรรมชาติ ที่ปลอดสารเคมี โดยมีบรรจุภัณฑ์ทันสมัย และสร้างมูลค่า เพิ่มได้มากกว่าการเป็นเพียงสินค้าระดับ ชาวบ้านหลายเท่า นิทรรศการ “ค้าของป่า” ท�ำให้ เห็นว่า มีผลผลิตจากป่า มาท�ำเป็นของกิน และของใช้ แจกสื่อมวลชนและแขกรับ เชิญในงาน ได้แก่ น�้ำฝาง และเนื้อกวาง ผั ด พริ ก ไทยด� ำ ซึ่ ง ปั จ จุ บั น มี ก ารน� ำ มา เพาะเลี้ยง เพาะปลูก และจ�ำหน่ายในเชิง พาณิชย์อย่างแพร่หลาย โดยไม่จ�ำเป็น ต้องเข้าป่าเพื่อไปหาวัตถุดิบเหล่านี้อีกต่อ ไปแล้ว ของที่ระลึกในงานคือลูกประคบ แก้ปวดเมื่อยที่ใช้สมุนไพรนานาชนิด มา ตากแห้งและหั่นฝอย ห่อรวมกัน อาทิ เหง้าไพล ใบส้มป่อย ผิวมะกรูด ขิง ขมิ้น เป็ น ต้ น ซึ่ ง สมุ น ไพรเหล่ า นี้ ก็ เ กิ ด จาก กระบวนการเรี ย นรู ้ ในการน� ำ พื ช ป่ า มาเพาะเลี้ยงและใช้กันอย่างแพร่หลาย จนเราแทบจะลืมไปแล้วว่า วัตถุดิบเหล่า นี้มีถิ่นก�ำเนิดมาจากป่านั่นเอง
นิทรรศการ “ค้าของป่ า” เปิ ดให้เข้าชม ณ มิวเซี ยมสยาม(ท่าเตียน) ทุกวัน ยกเว้นวันจันทร์ ตั้งแต่วันที่ 30 พฤษภาคม จนถึง 28 กันยายน นี้ เวลา 10.00 – 18.00 น. ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ท่ี www.museumsiam.org | www.facebook.com/museumsiamfan 79 issue 80 SEptember 2014
เปิ ด Pop Up Store ลอมป์ เบอร์ชเย่ ปารีส แห่งแรกในไทย
นนทกานต์ ทัพพะรังสี ท�ำฝันของสาวกผู้หลงใหลในตะเกียงน�้ำหอมลอมป์ เบอร์ชเย่ ปารีส (Lampe Berger Paris The Original) จากประเทศฝรั่งเศสเป็น จริงแล้ว ด้วยการทุ่มทุนเปิด Pop Up Store แห่งแรกในไทย ที่ชั้น 1 โซนนอร์ท สยามพารากอน ตะเกียงลอมป์ เบอร์ชเย่ เปิดตัวให้ชาวโลกผู้พิศมัยความหอมต�ำรับ ปารีเซียงที่มาพร้อมนวัตกรรมฟอกอากาศให้บริสุทธิ์มายาวนานกว่า 117 ปีแล้ว โดย Pop Up Store แห่งนี้ พร้อมให้ลูกค้ามาเลือกชมตะเกียงน�้ำหอมงานดีไซน์สวยงาม ระดับมาสเตอร์พีซมากกว่า 100 แบบ และกลิ่นน�้ำมันหอมระเหยให้เลือกตามรสนิยม มากกว่า 50 กลิ่น แล้ววันนี้
มู ลนิธิสวนประวัติศาสตร์จัดปาถกฐาพิเศษ
ศาสตราจารย์กติ ติคณ ุ ดร.วิษณุ เครืองาม (คนกลาง) ประธานจั ด สร้ า งสมเด็ จ พระราชมุ นี สามิ ร ามคุ ณู ป มา จารย์ หลวงพ่อทวดเหยียบน�้ำทะเลจืด จ.สงขลา ปาถกฐา พิเศษในหัวข้อ คุณูปการของสมเด็จพระราชมุนี สามีราม คุ ณู ป มาจารย์ หลวงพ่ อ ทวดเหยี ย บน�้ ำ ทะเลจื ด ที่ มี ต ่ อ ประเทศชาติ” แขกผู้มีเกียรติร่วมงานอย่างคับคั่ง อาทิ นาย ธีรพจน์ จรูญศรี (ที่ 2 จากขวา) นายศักดิ์ชัย ธนบุญชัย (คน แรกจากขวา) ณ ห้องแกรนด์ฮอลล์ โรงแรมพลาซ่า แอทธินี รอยัล เมอริเดียน โฮเต็ล กรุงเทพฯ วันก่อน
การตัดสินการประกวดศิลปกรรม “น�ำสิ่งที่ดีสู่ชีวิต” ครัง้ ที่ 26 ประจ�ำปี 2557
คุณกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร ประธานกรรมการบริหาร บริษัท โตชิบ้า ไทยแลนด์ จ�ำกัด (ที่ 4 จากด้านซ้าย) พร้อม ด้วยอาจารย์ธงชัย รักปทุม (ที่ 3 จากด้านซ้าย) ประธานกรรม การฯ และคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (จากซ้ายไปขวา) อาทิ อาจารย์สมศักดิ์ รักษ์สุวรรณ (นายกสมาคมศิลปินทัศนศิลป์แห่ง ประเทศไทย), ผศ.ดร.ผดุง พรมมูล, อาจารย์เทพศิริ สุขโสภา, อาจารย์สังคม ทองมี, อาจารย์สมวงศ์ ทัพพรัตน์ และวัยวัฒน์ งามสิ ง ห์ ร่ ว มตั ด สิ น ผลงานระดั บ เยาวชน ในการประกวด ศิลปกรรม “น�ำสิ่งที่ดีสู่ชีวิต” ครั้งที่ 26 ประจ�ำปี 2557 ซึ่งจัด โดย กลุ่มบริษัท โตชิบา ประเทศไทย ณ ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม เฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม เมื่อเร็วๆ นี้ ในปีน้ีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะเสด็จเป็นองค์ประธานเปิดงานและพระราชทานเกียรติบัตรแก่ ศิลปินที่ชนะรางวัลในวันอังคารที่ 11 พฤศจิกายน 2557 ซึ่งนิทรรศการศิลปกรรม “น�ำสิ่งที่ดีสู่ชีวิต” ครั้งที่ 26 ประจ�ำปี 2557 จะจัด แสดงในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2557 ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิล ถนนเจ้าฟ้า
80 IS AM ARE www.ariyaplus.com
Roundabout
เมกาบางนา ฉลองวันแม่ด้วย พรีเมี่ยมสุดชิ คแบบลิมิเต็ด โดย “ครู ปาน สมนึก คลังนอก”
ตลอดเดือนสิงหาคมนี้ เมกาบางนาให้ลูก ค้าร่วมช้อปอย่างจุใจแลกรับฟรีของพรีเมี่ยมสุด ชิค รุ่น Limited Edition ผลงานการออกแบบ จาก “ครูปาน สมนึก คลังนอก ” ศิลปินชื่อดังของ เมืองไทย ช้อปครบ 500 บาทรับฟรีแผ่นน�้ำหอม ติดรถพิมพ์ลาย มูลค่า 189 บาท ช้อปครบ 5,000 บาทรับฟรีหมอนอิงพิมพ์ลาย มูลค่า 590 บาท มีให้เลือกสะสมถึง 3 แบบ สินค้ามีจ�ำนวนจ�ำกั พิเศษ ส�ำหรับลูกค้าบัตร เครดิตไทยพาณิชย์ ช้อปเพียง 400 บาทและ 4,000 บาทเท่านั้น ผู้ที่สนใจสามารถเข้าไปดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ facebook.com/ megabangna หรือ www.mega-bangna.com
ค่าย Friend’s Camp@Samutsongkram ส�ำเร็จลุล่วงไปด้วยดีกับกิจกรรมค่ายFriend’s Camp@ Samutsongkram นับเป็นค่ายแรกของโครงการสานสายใย ครอบครัวพอเพียงทีแ่ กนน�ำเยาวชนครอบครัวพอเพียงจาก 8 จัว หวัด ได้แก่ กรุงเทพมหานคร นนทบุรี สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา อ่างทองและนครปฐม ได้มาเข้า ร่วมกิจกรรมสร้างมิตรภาพกัน ณ ศูนย์เรียนรู้ตามรอยเท้าพ่อ แห่งแผ่นดิน ต.เหมืองใหม่ จ.สมุทรสงคราม ซึ่งบรรยากาศใน ค่ายนี้เต็มไปด้วยมิตรภาพและความประทับใจ เพื่อสร้างเครือ ข่ายจิตอาสาระดับประเทศอย่างยั่งยืนสืบไป
กิจกรรมเรียนรู ้ศิลปวัฒนธรรมมวยไทยโบราณ บ้านหลวงวิเศษสาครฤทธิ์
แกนน�ำเยาชนครอบครัวพอเพียงได้ใช้เวลาว่างในวันหยุดสุด สัปดาห์ในการเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมมวยไทยโบราณ ณ บ้านหลวง วิเศษสาครฤทธิ์ เพื่อใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์และที่ส�ำคัญคือได้ รั ก ษาศิ ล ปวั ฒ นธรรมอั น ล�้ ำ ค่ า ของชาติ ไ ทยไม่ ใ ห้ เ ลื อ นหายไปตาม กาลเวลา
81 issue 80 SEptember 2014
“You can’t put a limit on anything. The more you dream, the farther you get.” “คุณไม่สามารถก�ำหนดขีดจ�ำกัดสิ่งต่างๆ ได้ ยิ่งคุณฝันไกลเท่าไร คุณก็ไปได้ไกลเท่านั้น” ไมเคิล เฟลป์ส นักว่ายน�้ำชาวอเมริกัน เจ้าของเหรียญทองโอลิมปิกมากที่สุดในโลก
www.flickr.com/photos/28567825@N03/4438858117 82 IS AM ARE www.ariyaplus.com
แจกฟรี!เท! ่
เสื้อยืดสุด เสื้อยืดครอบครัวพอเพียง Limited Edition ส�ำหรับผู้ที่สมัครสมาชิกมูลนิธิครอบครัวพอเพียง ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป ด่วน!!..มีจ�ำนวนจ�ำกัด มู ลนิธิครอบครัวพอเพียง โทรศัพท์ 02-983-7312 โทรสาร 02-983-7314 www.ariyaplus.com, www.fosef.or.th
มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวเรานะครับ!! 83
issue 80 SEptember 2014
84 IS AM ARE www.ariyaplus.com