SUSTAINIST DESIGN
Broedstraten
>> In de dit jaar verschenen Sustainist Design Guide presenteren Michiel Schwarz van Sustainism Lab en social designer Diana Krabbendam van netwerkorganisatie The Beach een nieuwe vorm van maatschappelijk duurzaam ontwerpen: sustainist design. Maatschappelijke waarden van het sustainisme als delen, lokaliteit, verbondenheid en proportionaliteit worden daarbij ontwerpcriteria. Die criteria vormen de uitgangspunten van de vormgeving van de stad en onze leefomgeving. In het modernistische tijdperk was de ontwerper dienstbaar aan de vraag van opdrachtgevers. In het tijdperk van het sustainisme ontwerpt de ontwerper niet voor, maar ín de maatschappij. Het begrip ontwerper betreft dan iedereen die zich geroepen voelt om zijn leefomgeving vorm te geven, of hij nu ontwerper van beroep is of niet. De burger, de stadsbewoner, de consument en de gebruiker worden samen vormgevers
Broed straten
van de nieuwe wereld. Het doel van de Broedstraten in Amsterdam Wat zie je als je door de lens van het ‘sustainist ontwerpen’ naar
Noord is om samen met buurtbewoners de
Amsterdam kijkt? Krabbendam: “Er zijn tientallen sustainist initiatieven in
leefbaarheid in de buurt te vergroten met kunst
de stad. Maar er wordt nog weinig samengewerkt tussen de verschillende
en cultuur. Na een inventarisatie van wat er
groepen en de domeinen waarbinnen zij opereren. Dat is wel nodig,
al in de buurt is en wat de behoeftes van de
omdat alle systemen en processen waarmee je als stad te maken hebt
bewoners zijn, wordt één onderwerp gekozen.
nauw met elkaar verweven zijn. Je kunt transport, voedsel, energie,
Zo zijn er nu de Modestraat, de Theaterstraat,
water, communicatie of gebiedsontwikkeling niet los van elkaar zien. Het
de Kleurenstraat en de Marktstraat. In en rond
is onze opdracht als maatschappelijk ontwerpers om een sterk weefsel
een broedstraat werken en wonen kunstenaars.
tussen al die losse bewegingen te smeden.” Dat weefsel moet voorkomen
Onder leiding van een kwartiermaker worden
dat bepaalde problemen te complex lijken om op te lossen. “Het is
zij in contact gebracht met bewoners,
onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om voor en mèt iedereen te
ondernemers, organisaties en worden
ontwerpen. Dus ook in moeilijke wijken en met groepen inwoners die
gezamenlijk activiteiten ontwikkeld. Zo voorzien
diep in de problemen zitten.”
bewoners en kunstenaars in de Kleurenstraat in
>>
Banne de wijk van straatkunst. De Marktstraat organiseert een markt voor zelfgemaakte producten in de Van der Pekbuurt. Vanuit de uitwisseling tussen kunstenaars en bewoners ontstaan nieuwe producten, verrassende interventies in de publieke ruimte of een open buurtpodium. Er is ook een wisselwinkel, waar je producten kunt ruilen. Broedstraten is een goed voorbeeld van hoe sustainist ontwerpkwaliteiten bijdragen aan het vormgeven van buurten. In de Broedstraten staat het smeden van relaties tussen verschillende groepen in de buurt centraal, die samen werken aan de leefbaarheid van hun omgeving. Daarbij gaat het niet om kunst op grote schaal, maar staat het proces van delen en zelf maken voorop.
broedstraten.nl © Trea van Drunen
50