Kierunek Bruksela Wrzesień/Październik 2014

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

W MAGAZYNIE!

!! !

•

AKTUALNOŚCI Z BRUKSELI, str. 2 - 3

•

UNIJNA POLITYKA EKOLOGICZNA I OBSZARY REGULACJI PRAWNEJ, str. 4-6

!

OBSZARY POLITYKI OCHRONY ŚRODOWISKA UNII EUROPEJSKIEJ, str. 6-8

•

!

JEDENAŚCIE EKOLOGICZNYCH ZASAD UNII EUROPEJSKIEJ, str. 8

•

!

WSPARCIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU I EKOLOGICZNYCH ROZWIĄZAŃ - PROGRAM LIFE, str. 9-11

•

•

!

•

•

•

•

Polityka ekologiczna

jest

obecnie jednym z najszybciej rozwijających się obszarów współpracy krajów należących do Unii Europejskiej.

Wraz z Traktatem z Maastricht (1991) Wspólnoty Europejskie włączyły ją do

!

spisu swych stałych zadań i określiły cele

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII: KOSZTY I KORZYŚCI, str. 13-18

naturalnego. Dziś już wszystkie państwa

EDUKACJA EKOLOGICZNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ, str. 18-21

!

EUROPEJSKI RYNEK W KOLORACH ZIELENI, str 22-23

działań w zakresie ochrony środowiska należące do Wspólnoty Europejskiej (w tym Polska) realizują politykę ochrony środowiska zgodnie z wyznaczonymi zasadami. Zagadnienia ekologiczne stanowią dużą część programów

!

wsparcia finansowego na poziomie

BIORÓŻNORODNOŚĆ WARUNKIEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU, str. 24-25

krajowym. W dyskusji na temat rozwoju

Komisji Europejskiej i na poziomie coraz większą uwagę przywiązuje się do

!

łączenia znaczenia ekologicznego

IMPREZY PROMUJĄCE POLITYKĘ EKOLOGICZNĄ W BRUKSELI, str. 26-27

uwadze pragniemy zachęcić Państwa do

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

i czynników gospodarczych. Mając to na

p r z e c z y t a n i a ko l e j n e g o n u m e r u E magazynu BIWO poświęconemu polityce

ekologicznej

i zrównoważonemu rozwojowi UE. Mamy nadzieję, że w przystępny sposób będą mogli Państwo uzyskać podstawowe informacje na temat działań podejmowanych na rzecz ochrony środowiska w Europie.!

! !

ŻYCZYMY MIŁEJ LEKTURY # ZESPÓŁ BIWO#

!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

!

WRZESIEŃ/PAŹDZERNIK 2014

Aktualnie w Brukseli...

Od 1 Września Biuro Informacyjne Województwa Opolskiego w Brukseli działa w r a m a c h D o m u P o l s k i Południowej.

!

Forum Od 1 września Biuro I n f o r m a c y j n e Wo j e w ó d z t w a Opolskiego

działa w ramach

inicjatywy Dom Polski Południowej

obok siebie działają biura woj.

opartej na współpracy 3

małopolskiego i śląskiego.

województw- śląskiego,

W s i e d z i b i e p r z y u l i c y d u

małopolskiego i opolskiego.!

Luxembourg 3, zaledwie kilkaset

List intencyjny ws. utworzenia Domu

metrów od siedziby Parlamentu

Polski Południowej podpisali 28 maja

Europejskiego mieścić się będzie

w Katowicach marszałek woj.

również biuro opolskie.!

małopolskiego Marek Sowa, woj.

Dom Polski Południowej będzie

opolskiego Andrzej Buła oraz woj.

kolejnym wspólnym biurem polskich

śląskiego Mirosław Sekuła.!

regionów w Brukseli. Od 2010 r.

Powstanie nowej instytucji jest

działa tam Dom Polski Wschodniej

wynikiem dotychczasowych

re p re z e n t u j ą c y wo j ew ó d z t w a :

doświadczeń stron związanych

lubelskie, podkarpackie, podlaskie,

z samodzielnym prowadzeniem

ś w i ę t o k r z y s k i e i w a r m i ń s ko -

przedstawicielstw regionalnych

mazurskie.

w Brukseli, a także budową strategii ponadregionalnych, np. „Strategii dla Polski Południowej” i wyzwań związanych z perspektywą wdrażania funduszy europejskich w latach 2014-2020.!

Korzyści ze współpracy w ramach strategii mają przybrać bardziej konkretne efekty w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej.!

Dom Polski Południowej powstał w miejscu, gdzie od pewnego czasu

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

otwarcia" Domu" Polski" Południowej"" Województwa:" Małopolskie," Śląskie" i" Opolskie" zaprezentowali" obiekty" architektoniczne" swoich" regionów" zbudowane"w"ciągu"ostatniej"dekady" dzięki"funduszom"unijnym"i"środkom" własnym" samorządów" województw."

Większość" z" przykładów" powstała" w" wyniku" konkursów" realizowanych" przy"współpracy"ze"Stowarzyszeniem" Architektów" Polskich." Prezentowane"

!

Wystawa architektury Małopolski, Śląska i Opolszczyzny 7" października" na" Placu" Solidarności" przed" budynkiem" Parlamentu" E u r o p e j s k i e g o" z o s t a ł a" z a i n a u g u r o w a n a" w y s t a w a" z a t y t u ł o w a n a :" „ A r c h i t e k t u r a" Małopolski,"Śląska"i"Opolszczyzny."10" lat" w" Unii" Europejskiej.”" W" ramach" obchodów" 10" rocznicy" przystąpienia" Polski" do" Unii" Europejskiej" oraz" STRONA 2

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

obiekty, stanowiące przykłady o

wysokich

walorach

architektonicznych, pokazują jak w i e l k i e z m i a ny d o ko n a ł y s i ę w przestrzeni publicznej w ciągu ostatniego czasu.

!

Europejski Tydzień Regionów i Miast po raz jedenasty Open Days to coroczne wydarzenie organizowanie już od 2003 r. W ciągu tego czterodniowego wydarzenia miasta i regiony zaprezentują swoje możliwości do kreowania wzrostu

rozumianego partnerstwa oraz

m.in. Region Veneto oraz Lazio

gospodarczego. W czasie Dni

tworzenia innowacji. Dni Otwarte w

z Włoch, Galicia z Hiszpanii, Region

Otwartych podkreślana jest ważna

Brukseli każdego roku zrzeszają

Północnej Portugalii, czy Istria

rola i znaczenie szczebla lokalnego,

około 6 000 uczestników, podczas

z Chorwacji. Tematem seminarium

którego metody zarządzania i

blisko 100 organizowanych

połączonego z debatą były

decyzje mają wpływ na kształtowanie

warsztatów, debat oraz wystaw.

europejskie szlaki kulturowe. W

się całej polityki unijnej. Wydarzenie

Wydarzeniu towarzyszy również

imieniu Marszałka Województwa

stało się europejską platformą

o ko ł o 2 5 0 i m p re z l o k a l ny c h

Andrzeja Buły, Pan Tomasz Załężny z

wymiany dobrych praktyk między

trwających od września do listopada

Biura Informacyjnego Województwa

eksper tami ds. regionalnych

na terenie całej Europy. W ramach

Opolskiego przedstawił przykład

z a a n g a ż o w a ny c h w t e m a t y k ę

w ydarzeni a O pen Days 2014

gminy Jemielnica, jako udanego

rozwoju gospodarczego, integracji

Województwo Opolskie organizuje

produktu tur ystycznego w

społecznej, współpracy

debatę w ramach konglomeratu 10

kontekście południowo -

transgranicznej, szeroko

regionów wśród których znajdują się

zachodniego szlaku cysterskiego, gdzie przy zaangażowaniu niedużych środków europejskich udało się utworzyć infrastrukturę, zrewitalizować okolicę oraz dzięki zaangażowaniu gminy, zainicjować szereg wydarzeń, dzięki którym dzisiaj Jemielnica z roku na rok przyciąga coraz więcej turystów.

Oprac. BIWO!

! !

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!STRONA

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

!

!

UNIJNA POLITYKA EKOLOGICZNA I OBSZARY REGULACJI PRAWNEJ

! !

Polityka ekologiczna jest obecnie

stanowiącemu cel WE. Na początku

!

jednym z najszybciej rozwijających

lat 70. szefowie państw i rządów WE

Wraz z podpisaniem Jednolitego

się obszarów

współpracy krajów

wezwali Komisje Europejską do

Aktu Europejskiego w 1987 roku WE

należących do Unii Europejskiej.

opracowania programu na rzecz

dostały legitymacje do prowadzenia

Wraz z Traktatem z Maastricht

ochrony środowiska. Za podstawę

p o l i t y k i w z a k re s i e o c h ro ny

(1991) Wspólnoty Europejskie

prawną uznano Traktat EWG,

środowiska. Utrwalono wtedy zasadę

włączyły ją do spisu swych stałych

mówiący o „harmonijnym rozwoju

profilaktyki, sprawcy, pierwotnego

zadań i określiły cele działań

życia gospodarczego" oraz o „stałej

pochodzenia oraz zasadę

w zakresie ochrony środowiska

i gospodarce zrównoważonego

subsydiarności. W lipcu 1988 roku

naturalnego. Polityka ekologiczna

rozwoju"

państwach

weszła w życie dyrektywa w sprawie

Wspólnot Europejskich początkowo

członkowskich Wspólnot. Dla

ochrony środowiska. Przewiduje ona

była skierowana przeciw skutkom

p o t r z e b o c h ro ny ś ro d o w i s k a

stworzenie jednolitej procedury

z a n i e c z y s z c z e n i a ś ro d o w i s k a .

wykorzystany został również artykuł

administracyjnej, stosowanej przy

Z czasem zaczęła dotyczyć działań

100 Traktatu EWG, przewidujący

planowaniu

zapobiegawczych. W traktatach

harmonizację tych przepisów prawa,

gospodarczych w celu kontroli ich

założycielskich Wspólnot

które bezpośrednio wpływają na

skutków dla ludzi, zwierząt

Europejskich z 1957 roku nie

funkcjonowanie wspólnego rynku.

i środowiska. Na początku lat

poruszono kwestii związanych z

Polityka ochrony środowiska została

dziewięćdziesiątych Wspólnoty

ekologią. Kraje członkowskie musiały

uznana za niezbędną i zyskała

E u ro p e j s k i e o d c z u w a ł y c o r a z

radzić sobie samodzielnie z

podstawy prawne. Skutkiem tych

silniejszą potrzebę podjęcia

rosnącym zanieczyszczeniem

decyzji było powstanie

systematycznych działań w zakresie

środowiska. Wkrótce problem nabrał

wspólnotowego prawa ochrony

zarządzania środowiskiem

z n a c z e n i a m i ę d z y n a ro d owe go.

środowiska. !

n a t u r a l n y m . Po d c z a s s z c z y t u

w

projektów

Państwa nie zapobiegające

!

zanieczyszczeniom potrafiły

Wspólnoty uruchomiły także

przepisy dotyczące ochrony

zniweczyć wysiłki sąsiednich krajów

programy badawcze w zakresie

środowiska zostały uznane za

postępujących w tych sprawach

ochrony środowiska:!

najważniejsze. W roku 1991 polityka

w Dublinie w czerwcu 1990 roku

bardziej rygorystycznie. Polityka

!

ochrony środowiska i normy

•!

produkcyjne państw członkowskich

na rzecz Ochrony Środowiska),!

znacznie rozszerzona. Połączono ją z

coraz bardziej utrudniały handel. Tym

•!

EPOCH (Europejski

o g ó l n ą p o l i t y k ą g o s p o d a rc z ą

samym stanęły na drodze

Program Klimatologii i Zagrożeń

i uznano, że inicjatywy Komisji w

swobodnemu przepływowi towarów,

Naturalnych).!

takich dziedzinach, jak: rolnictwo,

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

Wspólnot Europejskich w zakresie STEP (Nauka i Technologia

środowiska naturalnego została

STRONA 4

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

r y n e k wew n ę t r z ny, t r a n s p o r t

będzie zajmował się skargami

re d u k c j i ś c i e k i z aw i e r a j ą c e

i energetyka powinny uwzględniać

obywateli związanymi ze stanem

dwutlenek tytanu, wywołujący tzw.

potrzebę ochrony środowiska

środowiska naturalnego.!

Czerwony szlam. Określono też

naturalnego. Powołano do życia Europejską Agencje ds. Środowiska Naturalnego, która rozpoczęła d z i a ł a l n o ś ć w Ko p e n h a d z e

!

PRZEPISY PRAWNE !

!

Prawo Unii Europejskiej regulujące

n o r my j a ko ś c i owe d l a w ó d w kąpieliskach oraz dla wody pitnej i wody słodkiej do hodowli ryb i skorupiaków.!

!

ochronę środowiska powstawało na

Państwa członkowskie są

liczy około 300 aktów prawnych,

! !

odpowiedzialne za wdrażanie

o b e j m u j ą c y c h d y r e k t y w y,

Przyjęto szereg dyrektyw

prawodawstwa UE w zakresie

rozporządzenia, decyzje i zalecenia.

regulujących emisje dwutlenku siarki,

środowiska. A zatem Komisja

Do tego należy dodać dużą liczbę

używanie chlorofluorowęglanów

Europejska może, za pośrednictwem

publikowanych informacji i innych

w a e r o z o l a c h i k o n t r o l e

E u r o p e j s k i e g o Tr y b u n a ł u

dokumentów o charakterze

zanieczyszczeń wytwarzanych przez

Sprawiedliwości, podjąć działania

programowym, istotnych dla polityki

zakłady przemysłowe. Wprowadzono

p r aw n e p r z e c i w ko p a ń s t w u

ekologicznej Unii Europejskiej.

szereg rozporządzeń w sprawie

członkowskiemu niewywiązującemu

Przepisy dotyczące ochrony

emisji spalin samochodowych.

się z obowiązku skutecznego

środowiska służą eliminowaniu

Komisja Europejska zainicjował

wdrożenia prawodawstwa. Sprawy

barier handlowych, które mogłyby

program roboczy, dotyczący analizy

prowadzone przed Trybunałem

powstać przy braku jednolitych

efektu cieplarnianego i sposobów na

zwiększają presję, by znaleźć

standardów ekologicznych.!

ograniczenie ogrzewania atmosfery.!

Obszar y regulacji dotyczą

• Hałas!

w październiku 1993 roku.!

przestrzeni ostatnich 30 lat. Obecnie

rozwiązanie, i ostatecznie mogą doprowadzić do nałożenia kar za

!

powtarzające się przypadki zaniechania wdrożenia przepisów UE.

• Zanieczyszczenie atmosfery.!

! !

Dyrektywy określają dopuszczalny

Niemniej jednak postępowanie

poziom hałasu dla samochodów

sądowe to ostateczność. Komisja

osobowych, ciężarowych, motocykli,

Europejska przywiązuje wielką wagę

ciągników,

do wsparcia państw członkowskich

ponaddźwiękowych, kosiarek i

w skutecznym wykonywaniu prawa.

maszyn budowlanych. Poziom hałasu

Komisja pomaga w rozwijaniu potencjału oraz udziela wsparcia finansowego, jak również dzieli się swoją wiedzą na temat stanu

następujących tematów:!

!

• Ochrona słodkich i słonych wód

środowiska oraz informacjami

przed zanieczyszczeniami

dotyczącymi tego, w jaki sposób

powierzchniowymi i głębinowymi!

państwa członkowskie wywiązują się

!

ze swoich unijnych zobowiązań w

Poddano ścisłej regulacji odpływ

praktyce. Komisja zaleciła, aby każde

substancji toksycznych. Ustalono

z państw członkowskich powołało

limity dla rtęci, kadmu, lindanu, DDT,

niezależny krajowy organ kontrolny,

pieciochlorofenolu, czterochlorku

w rodzaju rzecznika praw, który

węgla. Poddano kontroli i stopniowej

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL !

samolotów

musi być określony na opakowaniu sprzętu domowego.!

! !

• Zagospodarowanie odpadów!

Od 1975 roku Wspólnoty regulują sposób gromadzenia, składowania, przerobu i przetwarzania odpadów.

Specjalnymi zasadami objęto odpady produkowane przez przemysł, wśród nich: tlenek tytanu, zużyty olej i odpady radioaktywne. W Unii STRONA 5

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

E u ro p e j s k i e j k ł a d z i e s i ę t e ż

CELE DZIAŁAŃ W ZAKRESIE

szczególny nacisk na ponowne

OCHRONY ŚRODOWISKA

wykorzystanie starego papieru,

REALIZOWANYCH PRZEZ UE:!

tektury i pojemników po napojach.!

! !

• Produkty chemiczne!

W celu zabezpieczenia przed

!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

EUROPEJSKA AGENCJA ŚRODOWISKA !

!

Europejska Agencja Środowiska

• zachowanie, ochrona

gromadzi dane krajowe i na ich

i poprawa jakości środowiska

podstawie przygotowuje

naturalnego,!

ogólnoeuropejskie zbiory danych.

Opracowuje także wskaźniki i

wypadkami i ograniczenia ich

• ochrona zdrowia człowieka,!

skutków dyrektywa z 1982 roku

• rozważne i racjonalne

n a k ł a d a n a p ro d u c e n t ó w we

wykorzystanie zasobów

utworzona w 1994 r., jej siedziba

wszystkich państwach członkowskich

naturalnych.!

znajduje się w Kopenhadze.!

sprawozdania dotyczące stanu środowiska. Agencja została

obowiązek informowania władz o

Zadaniem agencji jest pomaganie UE

szkodliwych substancjach oraz o

i jej państwom członkowskim w

zakładach i miejscach, w których może dojść do niebezpiecznego wypadku. Wspólnoty przyjęły także odpowiednie środki mające na celu redukcję chlorofluorowęglanów, które niszczą warstwę ozonową. W 1986 roku sporządzono Europejski Wykaz Istniejących Substancji Chemicznych, podający dane do wiadomości, oceny i kontroli.

Powstały dyrektywy zabraniające u ż y w a n i a p ew ny c h s u b s t a n c j i w pestycydach, a także nakazujące kontrolę wykorzystania i produkcji dwu- i trójfenylów polichlorowanych

podejmowaniu decyzji (opartych na

i azbestu.!

! !

wiar ygodnych informacjach) w z a k r e s i e p o p r a w y s t a n u

• Ochrona przyrody!

środowiska, wprowadzenia zagadnień

Unia Europejska jest członkiem

ekologicznych do gospodarczych

Konwencji Berneńskiej z roku 1979,

strategii politycznych oraz przejścia

dotyczącej ochrony przyrody. Rada

na bardziej zrównoważony

Ministrów przyjęła szereg dyrektyw

ekologicznie styl życia. Agencja

w sprawie ochrony zwierząt, importu

pomaga też koordynować sieci

produktów wykonanych ze skór oraz

wymiany informacji i doświadczeń

kontroli i ograniczenia badań

w dziedzinie środowiska.!

naukowych na zwierzętach. Projekty

!

ochrony środowiska naturalnego są

Oprac. BIWO!

wspierane.!

Źródło: Unia Europejska. Informator

!

o ochronie środowiska !

OBSZARY POLITYKI OCHRONY ŚRODOWISKA UNII EUROPEJSKIEJ

Efektywne gospodarowanie

z priorytetowych kwestii swoich

nimi zarządzanie . Wymaga to

zasobami

najważniejszych strategii

również innowacyjności, zmian we

politycznych. Oznacza to

wzorcach produkcji i konsumpcji

wytwarzanie większej wartości przy

oraz odpowiednich bodźców

mniejszym zużyciu surowców,

zachęcających, jak i sygnałów

wykorzystywanie zasobów w sposób

cenowych.!

!

Aby stawić czoło temu wyzwaniu, Komisja Europejska uznała efektywne gospodarowanie zasobami za jedną WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL !

zrównoważony oraz skuteczniejsze

!

STRONA 6

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

Pod koniec 2011 r. rządy państw

pragnie do 2020 r. zatrzymać utratę

odbudowanie ich stanów w jak

członkowskich UE przyjęły „Plan

bioróżnorodności i ekosystemów

największym zakresie oraz

działania na rzecz zasobooszczędnej

i spowodować ich ponowny rozwój.!

zwiększenie udziału UE w globalnym

Europy”. Jego autorzy zwracają

Bioróżnorodność jest ważna jako

powstrzymaniu utraty różnorodności

uwagę na potrzebę olbrzymiej

dobro samo w sobie, poza tym jest

biologicznej.!

zmiany, jaka musi nastąpić w

dla nas źródłem podstawowych dóbr,

gospodarce, polityce i w zachowaniu

takich jak żywność, materiały, paliwo i

każdego z nas. Plan obejmuje wiele

leki, jak również działa na naszą

etapów, które realizowane w

korzyść – reguluje klimat, zapobiega

różnych dziedzinach polityki w ciągu

p o wo d z i o m , o c z y s z c z a wo d y,

uznaje granic państwowych, UE

40 lat doprowadzą Europę do

przyczynia się do tworzenia gleby. To

przyjęła surowe przepisy w zakresie

stworzenia gospodarki zapewniającej

wszystko jest ważne dla rozwoju

jej ochrony. W Unii obowiązuje

wysoki standard życia przy

gospodarki, naszego bezpieczeństwa,

szereg środków chroniących dzikie

zdecydowanym ograniczeniu jej

zdrowia.!

ptactwo oraz wiele zagrożonych

skutków na środowisko.!

Unia Europejska przyjęła plan

wyginięciem gatunków roślin,

Potrzeba

efektywnego

działania na rzecz bioróżnorodności

zwierząt i ich siedlisk, jednakże

gospodarowania ograniczonymi

w 2006 r. Następnie na początku

zwieńczeniem działań legislacyjnych

zasobami jest priorytetem

2011 r. – w kilka miesięcy po tym, jak

było opracowanie programu „Natura

wprowadzanym do wszystkich

cały świat przyjął ambitną agendę

2000”. Jest to ogólnoeuropejska sieć

strategii politycznych UE. Aby

globalną w japońskiej Nagoi – UE

terenów ochrony gatunków i siedlisk

kontynuować realizację tego procesu,

przyjęła ostateczną i zaktualizowaną

w ich naturalnym środowisku. Sieć ta

Komisja powołała panel wysokiego

wersję strategii. Jej podstawowym

jest największa na świecie; obejmuje

szczebla, w skład którego wchodzą

celem jest powstrzymanie utraty

ponad 26 tys. miejsc. Obecnie jest już

p o l i t y c y s z c z e b l a k r a j o we g o,

bioróżnorodności i degradacji

n i e m a l c a ł kow i c i e u ko ń c z o n a

europejskiego i międzynarodowego,

ekosystemów w Unii do 2020 r.,

i p o k r y w a n i e m a l 1 8 p r o c .

!

Obszary chronione !

!

Biorąc pod uwagę to, że natura nie

przemysłowcy oraz specjaliści

terytorium UE. Obejmuje teren

posiadający rozległą wiedzę

Aby zdobyć tytuł ekologicznej

wielkości Niemiec, Polski i Czech

z dziedziny gospodarki i środowiska.!

stolicy, miasto musi wykazać się

razem wziętych.!

!

Różnorodność biologiczna !

!

Podnoszenie poziomu wiedzy !

stałym postępem na drodze do !

zapewnienia wysokich standardów ochrony środowiska,

!

Jednym z najważniejszych celów

zdecydowanie dążyć do osiągnięcia

europejskiej polityki środowiska jest

kolejnych celów zrównoważonego

w i e dz ę n a t e m a t ś ro d ow i s k a

ochrona otaczającego nas życia.

rozwoju, a jego działalność na

naturalnego na wiele sposobów.

Środowisko naturalne stoi w obliczu

rzecz przyrody powinna być

Najważniejszym, dorocznym

wielu zagrożeń na całym świecie,

przykładem dla innych. Laureaci:

wydarzeniem ekologicznym jest

natomiast bioróżnorodność – termin

2010: Sztokholm!

Zielony Tydzień w Brukseli, podczas

ten odnosi się do bogactwa

2011: Hamburg!

k t ó re g o t y s i ą c e u c z e s t n i k ó w

naturalnego świata obejmującego

2012:Vitoria-Gasteiz!

debatują nad najważniejszymi

jego wszystkie gatunki

2013: Nantes!

problemami związanymi z ochroną

i różnorodność genetyczną – na całej

2014: Kopenhaga!

środowiska, takimi jak różnorodność

planecie ulega zubożeniu. Aby

http://www.europeangreencapital.eu!

biologiczna lub ochrona wód.!

Komisja Europejska popularyzuje

zaradzić tym zagrożeniom, UE WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL

!

STRONA 7

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

Kolejnym

sposobem

upowszechniania wiedzy jest organizowanie różnych konkursów.

Nagroda dla Europejskiej

!

Oznakowanie ekologiczne UE !

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

praktyk w dziedzinie ochrony !

środowiska na podstawie kryteriów ustalonych przez naukowców,

Oznakowanie ekologiczne UE

organizacje pozarządowe i

Ekologicznej Stolicy Roku

przyznawane jest produktom i

zainteresowane strony. Do programu

p r z y z n aw a n a j e s t w u z n a n i u

usługom charakteryzującym się

dobrowolnie przyłączyło się ponad

działalności na rzecz ochrony

ograniczonym wpływem na

1,3 tys. przedsiębiorstw, które

przyrody prowadzonej we

środowisko w ciągu cyklu życia – od

wytworzyły ponad 18 tys.

wszystkich europejskich miastach.

chwili pozyskania surowców do

produktów. Klienci mogą polegać na

Inne nagrody przyznawane są

wytworzenia produktu, przez okres

logo produktów ekologicznych,

p r z e d s i ę b i o r s t wo m , w ł a d z o m

korzystania z niego, aż do

ponieważ każdy z nich jest

publicznym oraz autorom projektów

wyrzucenia. To uznawane w całej

sprawdzany przez niezależnych

i n d y w i d u a l ny c h z a i c h w k ł a d

Europie oznakowanie przyczynia się

ekspertów. !

w ochronę środowiska.!

do popularyzowania najlepszych

Oprac. BIWO!

Źródło: europa.eu/pol/pdf/flipbook/pl/ environment_pl.pdf

JEDENAŚCIE EKOLOGICZNYCH ZASAD UNII EUROPEJSKIEJ

1. Lepiej zapobiegać, niż leczyć.

członkowskim nie powinny

powinny być stosowane

2. Należy uwzględniać skutki

powodować pogorszenia stanu

odpowiednio do rodzaju

oddziaływania na środowisko w

środowiska w innym.

zanieczyszczenia, potrzebnego

możliwie najwcześniejszym

7. Polityka ekologiczna państw

działania oraz obszaru

stadium podejmowania decyzji.

członkowskich w zakresie ochrony

geograficznego, który mają

3.Trzeba unikać eksploatowania

środowiska musi uwzględniać

chronić. Zasada ta znana jest jako

przyrody powodującego znaczne

interesy państw rozwijających się.

zasada subsydiarności.

naruszenie równowagi

8. Państwa Unii Europejskiej

11. Krajowe programy dotyczące

ekologicznej.

p o w i n n y w s p i e r a ć o c h ro n ę

środowiska powinny być

4. Należy podnieść poziom wiedzy

środowiska

koordynowane na podstawie

naukowej, by umożliwić

międzynarodowej i globalnej.

wspólnych długoterminowych

podejmowanie właściwych działań.

9. Ochrona środowiska jest

programów, a krajowa polityka

5. Koszty zapobiegania i usuwania

obowiązkiem każdego, zatem

ekologiczna - harmonizowana

szkód ekologicznych powinien

konieczna jest edukacja w tym

w ramach Wspólnot Europejskich.

ponosić sprawca zanieczyszczenia.

zakresie.

6. Działania w jednym państwie

10. Środki ochrony środowiska

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

w

skali

STRONA 8

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

WSPARCIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU I EKOLOGICZNYCH ROZWIĄZAŃ

!

PROGRAM LIFE i LIFE +.

Troska o środowisko, rosnąca

odwracaniem aktualnych trendów w

pozarządowych zaangażowanych

presja opinii publicznej i regulacje

zakresie produkcji i konsumpcji,

w ochronę i poprawę jakości

prawne powodują zmiany w sposobie

które są sprzeczne z zasadami

środowiska na poziomie europejskim

prowadzenia działalności

zrównoważonego rozwoju. Do

oraz w tworzenie i wdrażanie

gospodarczej. Coraz częściej firmy

działań takich należy zmniejszenie

ustawodawstwa i polityki ochrony

muszą udowadniać, że ich troska o

negatywnego oddziaływania na

środowiska unii europejskiej,!

środowisko nie sprowadza się

środowisko w trakcie całego cyklu

• tworzenie i utrzymywanie sieci, baz

jedynie do opanowania konkretnej

życia produktu, zachęcanie coraz

danych i systemów komputerowych

retoryki, ale co ważniejsze, że ich

większej liczby przedsiębiorstw do

związanych bezpośrednio

codzienne funkcjonowanie i strategie

stosowania innowacyjnych

z wdrażaniem ustawodawstwa

inwestycyjne są zgodne z zasadami

technologii i metod oraz zwiększenie

i polityki ochrony środowiska UE, w

zrównoważonego rozwoju. Coraz

popytu na towary i technologie

szczególności gdy działania te

więcej przedsiębiorstw przyznaje, że

produkcji, które w większym stopniu

poprawiają publiczny dostęp do

dzięki zrównoważonej produkcji

są

informacji o środowisku,!

można obniżyć koszty, spróbować

zrównoważonego rozwoju. !

• analizy, badania, modelowanie

swoich szans na nowych rynkach i

W tym kontekście w 1992 roku

i tworzenie scenariuszy,!

zyskać przewagę konkurencyjną.

powołano po raz pierwszy w UE

• monitorowanie stanu siedlisk i

Zrównoważona produkcja i

program LIFE, który dziś stał się

gatunków, w tym monitorowanie

konsumpcja stanowią szansę dla

jednym z najważniejszych narzędzi

lasów,!

przedsiębiorstw na to, by wyzwania

polityki ochrony środowiska jeden z

• pomoc w budowaniu potencjału

związane z ochroną środowiska stały

największych sukcesów Europy.

instytucjonalnego,!

się okazją dla ich rozwoju. Co

Dostarcza ogromnych korzyści dla

• szkolenia, warsztaty i spotkania, w

przynosi również korzyści dla

natury i naszego przy niewielkich

tym szkolenia podmiotów

ko n s u m e n t ó w. Po m i m o w y ż e j

inwestycjach – komentował Areil

uczestniczących w inicjatywach

w s p o m n i a ny c h s z a n s , m e t o d y

Brunner z BirdLife Europe, koalicji

dotyczących zapobiegania pożarom

produkcji i działania przedsiębiorstw

organizacji na rzecz ochrony.!

lasów,!

niezgodne

z

zasadami

zgodne

z

zasadami

!

• platformy nawiązywania kontaktów

zrównoważonego rozwoju wciąż

Jakiego typu działania mogą

zawodowych i wymiany najlepszych

odciskają swoje piętno na

uzyskać dofinansowanie?!

praktyk,!

środowisku

i

stanowią

długoterminowe zagrożenie ze

!

Do otrzymania dofinansowania

społecznego i gospodarczego punktu

kwalifikują się następujące działania:!

widzenia. Podstawowym wyzwaniem

• działania operacyjne organizacji

jest zatem praca nad stopniowym WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

• działania informacyjne i komunikacyjne, w tym kampanie na rzecz zwiększania świadomości społecznej, a w szczególności kampanie zwiększające świadomość STRONA 9

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

społeczną na temat pożarów lasów,!

oraz dane państwo

związanych z ochroną środowiska

• demonstracja innowacyjnych

c z ł o n ko w s k i e z a p ew n i a

i klimatu.!

podejść, technologii, metod

długookresowe wyłączne

Podprogram na rzecz środowiska

i i n s t r u m e n t ó w d o t y c z ą c y c h

przeznaczenie takich

będzie wspierać wysiłki

kierunków polityki!

gruntów na cele związane

w następujących dziedzinach:!

• specjalnie w odniesieniu do

z ochroną przyrody.!

• „Środowisko i efektywność

komponentu I „LIFE+ przyroda

!

i różnorodność biologiczna”: !

Podstawą dla utworzenia

• „Różnorodność biologiczna” !

1. z a r z ą d z a n i e g a t u n k a m i

instrumentu LIFE było przyjęcie w

• „Zarządzanie w zakresie ochrony

i obszarami oraz planowanie

1 9 8 6 ro k u J e d n o l i t e g o A k t u

środowiska i informacja” !

o c h ro ny o b s z a r ó w, w t y m

Europejskiego. Wraz z V Programem

!

zwiększenie ekologicznej

Działań na Rzecz Środowiska (1993),

Podprogram na rzecz działań

spójności sieci Natura 2000;!

akty te przyczyniły się do

w dziedzinie klimatu obejmuje

2. monitorowanie stanu ochrony, w

z re fo r m ow a n i a e u ro p e j s k i e go

następujące obszary:!

szczególności ustalenie procedur

systemu ochrony przyrody, a sam

• „Łagodzenie zmiany klimatu”!

i struktur monitorowania stanu

program LIFE stał się jedynym

• „Przystosowanie do zmiany

ochrony;!

mechanizmem finansowym Unii

klimatu” !

Europejskiej, w całości dedykowanym

• „Zarządzanie działaniami

działania na rzecz ochrony

ochronie środowiska.!

w dziedzinie klimatu i informacja” !

gatunków

Podczas trzech kolejnych edycji

3. rozwój i realizacja planów i

siedlisk

przyrodniczych;!

wykorzystywania zasobów”!

programu, jego struktura zmieniała

!

Dotacje na finansowanie projektów

4. zwiększenie zasięgu sieci Natura

się, by jak najlepiej realizować cele

pozostaną głównym rodzajem

2000 na obszarach morskich;!

stawiane państwom Unii Europejskiej

interwencji w ramach programu.

w zakresie ochrony środowiska.!

!

Dotacje operacyjne dla organizacji

nabycie to przyczyniłoby się

Nowe aspekty przyszłego

podmiotów będą nadal możliwe.!

do utrzymania lub

programu LIFE to:!

Nowy program LIFE jest częścią

5. n a b y w a n i e g r u n t ó w p o d następującymi warunkami: !

•

przywrócenia integralności obszarów objętych siecią Natura 2000,!

•

!

•

nabycie gruntu jest jedynym lub najbardziej efektywnym sposobem osiągnięcia

•

pożądanego skutku w zakresie ochrony przyrody,!

•

nabywany grunt jest d ł u g o o k r e s o w o przeznaczony

na

wykorzystanie w sposób zgodny

z

celami

szczegółowymi komponentu I „LIFE+ przyroda i różnorodność biologiczna”, WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

pozarządowych i innych podobnych

•

wniosku Komisji dotyczącego nowego

wieloletnich ram finansowych na lata

podprogramu na rzecz działań w

2014-2020, który określa ramy

dziedzinie klimatu;!

budżetowe i główne kierunki

czytelne zdefiniowanie

strategii „Europa 2020”. Komisja ma

priorytetów wieloletnich

nadzieję, że wnioski przejdą przez

programów prac przyjętych w

proces zatwierdzania przez

porozumieniu z państwami

Parlament Europejski i Radę przed

członkowskimi!

rozpoczęciem następnego okresu

nowe możliwości w zakresie

programowania!

utworzenie

zintegrowanym”, z pomocą

!

Kto może otrzymać dotację? !

których będzie można pozyskać

Beneficjentem programu może być

inne fundusze UE, krajowe i

każdy podmiot (jednostki, podmioty i

prywatne na realizację celów

instytucje publiczne lub prywatne)

realizacji programów na szerszą skalę dzięki „projektom

!

STRONA 10!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

zarejestrowany na terenie państwa

W latach 2014-2020 całkowity

krajowych i regionalnym. porównaniu

należącego do Wspólnoty

budżet programu to ponad 3,4

do lat 2007-2013 alokacja środków

Europejskiej. W wytycznych dla

mld euro. Środki te będą

na program wzrośnie z 2,1 mld euro

w n i o s ko d aw c ó w b e n e f i c j e n c i podzieleni zostali na trzy kategorie:

dystrybuowane w ramach dwóch podprogramów:!

!

instytucje publiczne, organizacje pr ywatne , komercyjne oraz organizacje prywatne, niekomercyjne

1. Działania na rzecz środowiska, gdzie wsparcie uzyskają

(włączając w to organizacje

przedsięwzięcia dotyczące

pozarządowe).!

ochrony środowiska i

W realizacji projektu może

efektywnego gospodarowania

uczestniczyć kilka podmiotów, wśród

zasobami, przyrody i

których, poza beneficjentem

różnorodności biologicznej oraz

głównym (koordynującym), mogą się

z a r z ą d z a n i a i i n fo r m a c j a m i

znaleźć partnerzy (współbeneficjenci) oraz współfinansujący. Tworzenie

w zakresie środowiska,!

partnerstw (np. instytucji publicznych

2.

- właścicieli terenu na którym

2 . D z i a ł a n i a n a r z e c z

realizowany jest projekt i

klimatu,w którym wspierane będą

podmiotów wywodzących się ze

inicjatywy dotyczące łagodzenia

środowisk

naukowych,

i dostosowania do skutków

odpowiedzialnych za stronę

zmiany klimatu oraz zarządzania

m e r y t o r y c z n ą p ro j e k t u ) j e s t powszechnie stosowaną w innych państwach praktyką, pozwalając na lepsze zaplanowanie i skuteczniejszą realizację projektu. Zbyt duża liczba partnerów może jednak spowodować

trudności

organizacyjne podczas realizacji projektu.!

Za realizację projektu odpowiada beneficjent koordynujący, do którego obowiązków należy m.in. przygotowanie wniosku, współpraca z Ko m i s j ą E u ro p e j s k ą n a poszczególnych etapach procesu oceny wniosku, nadzór nad przepływami finansowymi w trakcie realizacji projektu oraz informowanie Komisji o postępach realizacji projektu.!

!

i informacji w zakresie klimatu.!

Komisja Europejska zaproponowała, by w nowej perspektywie finansowej LIFE większy nacisk położyć na f i n a n s o w a n i e t z w. p ro j e k t ó w zintegrowanych tj. projektów o d u ż y m z a s i ę g u t e r y t o r i a l ny m mających na celu wdrożenia strategii lub programów działań w zakresie środowiska lub zmian klimatycznych, mobilizujących wykorzystanie innych funduszy pomocowych. Zagadnienie projektów zintegrowanych przybliżył p r z y by ł y m go ś c i o m D y re k t o r Wydziału LIFE Przyroda (LIFE N a t u re ) D y re k c j i G e n e r a l n e j Środowiska w Komisji EuropejskiejPan Angelo Salsi. Zagadnienie to jest szczególnie istotne dla podmiotów odpowiedzialnych za wdrażanie planów i strategii o zasięgu

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

do ponad 3,4 mld euro. Dodatkowe środki zostały przeznaczone m.in. na realizację działań w obszarze klimatu, które dotychczas

nie miały

wyodrębnionej koperty finansowej.

Pozostałe zmiany w stosunku do obecnie obowiązującego programu LIFE+ to m.in. nieznaczne zwiększenie

stawek

współfinansowania projektów oraz możliwość zgłoszenia przez każde z państw członkowskich tzw. projektów zintegrowanych, obejmujących kompleksowe działania re a l i z o w a n e w r a m a c h k i l k u programów lub funduszy.!

W opinii Komisji Europejskiej wprowadzone

nowym

rozporządzeniem zmiany sprawią, że w latach 2014-2020 LIFE nadal będzie się cieszył opinią programu wymagającego, lecz jednocześnie przyjaznego beneficjentom realizującym przedsięwzięcia z zakresu środowiska.!

!

LIFE to unikatowy i innowacyjny instrument finansowy, którego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja polityki ochrony środowiska oraz identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących ochrony przyrody. W czasie ponad 20 lat funkcjonowania programu dofinansowania udzielono blisko 4,2 tys. inicjatywom z całej Europy.!

!

Oprac. BIWO! Źródło: www.europa.eu

STRONA 11!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

CV PROGRAMU LIFE LIFE I (1992-1995)!

Realizowany począwszy od 1992 r., program ten składał się z pięciu komponentów. Projekty mogły otrzymać dofinansowanie w przedziale 30 – 100% (średnio 50%). Co roku przedstawiano uaktualnione obszary priorytetowe. Podczas trwania tej edycji zrealizowano 731 projektów.!

LIFE II (1995-1999)!

Wraz z powiększeniem się Wspólnoty Europejskiej w 1995 r. o nowe państwa (Austria, Finlandia, Szwecja) zwiększył się budżet programu, osiągając kwotę 450 mln ECU. Począwszy od drugiej edycji przyjęto podział programu na trzy komponenty (LIFE-Przyroda, LIFE-Środowisko oraz LIFE-Kraje trzecie, tzn. nie zrzeszone w UE). Poprawka do rozporządzenia ustaliła podział budżetu między komponenty w stosunku 46:46:5, pozostałe 3% pozostawało w dyspozycji Komisji Europejskiej. Z rokiem zakończenia się drugiej edycji, korzystanie z programu rozpocząć mogły kraje kandydujące. Jako pierwsza zaangażowała się Rumunia, w dalszej kolejności Słowenia, Węgry, Estonia, Litwa i Słowacja. W 1999 r. zorganizowano również tzw. Life Week, pierwsze międzynarodowe spotkanie osób i instytucji biorących udział lub zainteresowanych programem. Spotkanie to z czasem przekształciło się w Green Week – organizowaną raz do roku w Brukseli imprezę, na którą składają się m.in. seria warsztatów, seminariów i targi ekologiczne, podczas których prezentowane są projekty z zakresu ochrony środowiska.!

LIFE III (1999-2004)!

Realizację trzeciego etapu programu zaplanowano na pięć lat, a jego budżet został zwiększony do 640 mln euro. Opracowano nowe mechanizmy popularyzujące realizację projektów międzynarodowych, w które zaangażowane byłoby jednocześnie kilka państw członkowskich. Rozporządzenie nr 1682/2004 z września 2004 r. przedłużyło funkcjonowanie instrumentu o dwa lata, przyznając mu nowe środki w wysokości 317 mln euro.

Głównym powodem wydłużenia funkcjonowania programu było uniknięcie luki między zakończeniem etapu III w 2004 r. a rozpoczęciem obowiązywania nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2007-2013.

W międzyczasie przygotowano raport oceniający funkcjonowanie mechanizmu na przestrzeni dekady. !

!

LIFE +(2007-2013)!

Program LIFE+ finansuje projekty, które przyczyniają się do rozwoju i wdrażania polityki i prawodawstwa z zakresu środowiska. Program ten umożliwia w szczególności uwzględnienie kwestii ochrony środowiska w innych obszarach polityki, a ogólniej rzecz ujmując, przyczynia się do zrównoważonego rozwoju. Program LIFE+ zastępuje kilka instrumentów finansowych poświęconych ochronie środowiska, w tym poprzedzający go program LIFE. Koperta finansowa LIFE+ wynosiła 2 143 409 mln EUR na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.!

Life + (2014-2020)!

Program LIFE to kontynuacja realizowanego w okresie 2007-2013 programu LIFE+. Jest to jedyny instrument dedykowany wyłącznie środowisku i zapewniający środki finansowe na jego ochronę. W perspektywie 2014-2020 budżet programu będzie wynosił prawie 3,5 miliarda euro. Oprócz większych niż do tej pory nakładów finansowych Komisja obiecuje również zwiększenie elastyczności i uproszczenie zasad.!

!

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 12!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI! LDS WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII: KOSZTY I KORZYŚCI Zdaniem aż 90 proc. Polaków

zasobów środowiska naturalnego

• wzrost bezpieczeństwa

rozwój odnawialnych źródeł energii

z j e d n o c z e s n ą m o ż l i w o ś c i ą

energetycznego – uniezależnienie od

i nakierowanie polityki na OZE może

utworzenia nowych, zielonych miejsc

konwencjonalnych źródeł energii, !

zmniejszyć uzależnienie od importu

pracy. Taka działalność ma szczególne

• niższe koszty wytwarzania ciepła i

surowców energetycznych. 88 proc.

znaczenie na obszarach cennych

energii elektrycznej (obniżenie

respondentów stwierdziło, że

przyrodniczo ze słabo rozwiniętą

ko s z t ó w o g r z e w a n i a d o m ó w,

zmniejszyć uzależnienie od importu

infrastrukturą gospodarczą.!

zakładów i hal produkcyjnych,

może rozwój efektywności

Eksperci europejscy podkreślają, że

budynków komunalnych), !

energetycznej, czyli zmniejszenie

inwestowanie w odnawialne źródła

• możliwość wykorzystania do

s t r a t p r z y p ro d u k c j i e n e r g i i ,

energii oraz późniejsze

p ro d u k c j i z i e m i o d ł o gow a n e j ,

zminimalizowanie jej marnowania -

wykorzystywanie wyprodukowanej

zdewastowanej lub zdegradowanej

mówi

Ogniewska

energii niesie ze sobą szereg korzyści

oraz ziem wyłączonych z klasycznej

z Greenpeace Polska, koordynator

płynących zarówno do osób

produkcji rolniczej, !

projektu „Energia odnawialna”.!

indywidualnych jak i społeczności

• ochrona i poprawa środowiska

Wzrastające ceny konwencjonalnych

lokalnych. !

naturalnego (ograniczenie emisji

Anna

surowców energetycznych: ropy

!

naftowej, węgla, gazu ziemnego,

Do najważniejszych korzyści

ograniczone zasoby tych kopalin,

należy zaliczyć: !

oraz regulacje prawne wymuszające korzystanie z OZE (konieczność wytwarzania przez Polskę do 2010 r.

7,5% energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie e n e r g e t y c z ny m ) z m u s z a j ą d o poszukiwania alternatywnych źródeł energii. !

Działalność gospodarcza bazująca na odnawialnych źródłach energii pozwala na efektywne, nienaruszające obecnego stanu wykorzystywanie WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

dwutlenku węgla oraz zmniejszenie • możliwość uzyskania wsparcia ze

!

•

aktywizacja

emisji tlenku węgla i pyłów), ! środków Unii Europejskiej

lokalnej

przedsiębiorczości, !

• poprawa koniunktury gospodarczej, !

• tworzenie nowych miejsc pracy – zarówno podczas realizacji inwestycji, jak i jej obsłudze – „osiem hektarów upraw roślin energetycznych = jedno

promującej działania proekologiczne, !

• p o p r aw a w i z e r u n k u f i r my inwestującej w OZE – firma przyjazna środowisku.!

!

Polska ustawa o OZE i unijne regulacje !

nowe miejsce pracy”, !

!

• poprawę bilansu handlowego

OZE to jeden z priorytetów polityki

gminy/powiatu wykorzystującej OZE, !

energetyczno-klimatycznej Unii Europejskiej, a jeden z jej celów to STRONA 13!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

20-proc. udział tych źródeł w

Projekt ustawy o OZE przewiduje

Energii Odnawialnej (OREO). Jego

finalnym zużyciu energii. Dla Polski

utrzymanie obecnego systemu

zadaniem będzie m.in. rozliczanie

ten cel jest nieco niższy - średnio

wsparcia dla istniejących instalacji

ujemnego salda między wartością

15,5 proc. Głównym celem ustawy

OZE, ale z istotnymi zmianami.

sprzedaży energii elektrycznej i

jest wyodrębnienie, przeniesienie

U s t aw a p r z ew i d u j e b ow i e m

wartością zakupu energii

i usystematyzowanie mechanizmów

obniżenie wsparcia dla instalacji tzw.

e l e k t r y c z n e j w y t wo r z o n e j n a

w s p a rc i a d l a e n e r g i i z O Z E

spalania wielopaliwowego, czyli

podstawie funkcjonowania systemu

zawartych w aktualnych przepisach

współspalania biomasy z węglem do

aukcyjnego. Resort gospodarki

prawnych. Przeniesienie systemu

0,5 certyfikatu za 1 MWh. Ponadto

wskazuje, że ważnym elementem

wsparcia dla energii z OZE będzie

ma być zlikwidowane wsparcie dla

u s t aw y j e s t t a k ż e p r o m o c j a

dotyczyć w pierwszym etapie

dużej energetyki wodnej tj. dla

prosumenckiego (prosument to

regulacji ustawowych z

instalacji o mocy powyżej 5 MW.

j e d n o c z e ś n i e p r o d u c e n t i

zastrzeżeniem przejściowym

konsument) wytwarzania energii

okresów obowiązywania

Projekt ustawy daje wytwórcy

z O Z E w m i k r o - i m a ł y c h

rozporządzeń umożliwiających

energii elektrycznej OZE możliwość

instalacjach. Projekt ustawy zawiera

ciągłość funkcjonowania

wyboru między dotychczasowymi

przepisy o tzw. net meteringu,

mechanizmów wsparcia” – informuje

z a s a d a m i a z a d e k l a ro w a n i e m

których wejście w życie poprawiłoby

Ministerstwo Gospodarki. Nowe

przystąpienia do nowego tzw.

rentowność

inwestycji

zasady wsparcia energii

w mikroinstalacje.

w y t w o r z o n e j z O Z E b ę d ą

zagwarantowane na okres 15 lat,

Projekt ustawy o OZE zakłada, że

jednocześnie zostaną zróżnicowane

działalność gospodarcza w małej

w zależności od nośnika energii

instalacji wymagała jedynie wpisu do

odnawialnej, zainstalowane moce

rejestru wytwórców, a nie jak

urządzeń generujących energię oraz

dotychczas

daty ich włączenia do eksploatacji lub

skomplikowanej procedurze

podlegała

modernizacji. Nowe zasady wspierać

systemu aukcyjnego, który ma zacząć

koncesyjnej. Rejestr wytwórców ma

będą rozwój rozproszonych źródeł

funkcjonować od 1 stycznia 2015 r.

prowadzić prezes URE. Ustawa

energii odnawialnych, określą

Jego ważnym elementem będzie

wejdzie w życie 30 dni od daty

warunki zachowania praw już

organizowanie odrębnych aukcji na

ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.!

nabytych dla inwestycji

wytwarzanie energii elektrycznej

!

zrealizowanych lub rozpoczętych,

produkowanej w obiektach o mocy

Ko s z t y d o s t o s o w a n i a d o

czas ich obowiązywania oraz

zainstalowanej do 1 MW oraz o

wymogów unijnych

pozwolą na zmniejszenie obciążeń

mocy zainstalowanej powyżej 1 MW.

d l a o d b i o rc y ko ń c owe go. J a k

Zgodnie z nim minimum 25 proc.

podkreśla Ministerstwo Gospodarki,

energii elektrycznej powinna zostać

mniejsze wsparcie przewidziano dla

wytworzona w instalacjach OZE

technologii, które obecnie

o mocy zainstalowanej do 1 MW, co

wytwarzają ok. 90 proc. energii

ma zapewnić wykorzystanie lokalnie

elektrycznej z OZE, np.

dostępnych zasobów OZE.

współspalanie oraz stare,

!

zamortyzowane elektrownie wodne.!

Ustawa o OZE przewiduje

!

utworzenie Operatora Rozliczeń WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

!

Według ostrożnych szacunków koszty te wahają się w przedziale od 5 do 13 miliardów złotych rocznie i dotyczyć będą przede wszystkich odbiorców energii. !

Emisje CO2 z obszaru Unii to zaledwie 7 proc. w skali globalnej.

Polski minister środowiska mówi, że UE nie powinna się zobowiązywać STRONA 14!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

do dalszego obniżania emisji CO2 po

na stronie. Poniżej przedstawiamy

przesyłowych), ale także podniesie

2020 roku, zanim nie zrobią tego

opinie znanych ekspertów

bezpieczeństwo energetyczne kraju,

także światowi emitenci, głównie

wyjaśniających zasadność inwestycji

stworzy nowe miejsca pracy w

Chiny i USA. Unijni zwolennicy

w zieloną gospodarkę:!

energetyce, przemyśle i rolnictwie

zmniejszania emisji mówią jednak o tym, że Europa powinna dać dobry przykład i impuls do rozwoju zielonej energii. Jednak w czasie kryzysu i spowolnienia gospodarczego optymizm wobec inwestowania w OZE słabnie. Sceptycy podkreślają , iż tej chwili każdy kraj szuka rezerw, oszczędności. „Każdy kraj europejski ma obecnie problemy społeczne i my mamy dodatkowo zwiększać napięcia poprzez podnoszenie cen energii? W tym momencie jest to nieracjonalne.”!

!

„ A n a l i z u j ą c ko s z t y z w i ą z a n e z realizacją pakietu klimatycznoenergetycznego, czyli m.in. ze wzrostem udziału energii ze źródeł odnawialnych, nie można zapominać o pozytywnych skutkach ekonomicznych, społecznych i ekologicznych wynikających ze wspierania OZE Nowe inwestycje oraz związana z nimi produkcja urządzeń przemysłowych i usługi związane z inwestycjami umożliwiają rozwój gospodarki, aktywizację zawodową i tworzenie nowych miejsc pracy. Budowa nowych, rozproszonych instalacji OZE wymaga

wzmocnień

w

infrastrukturze, co również pobudza przedsiębiorczość. Ponadto, wzrost udziału energii z OZE wpływa na zmniejszenie wykorzystania kopalnych źródeł energii, a tym samym poprzez racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych p owo d u j e o s z c z ę d n o ś ć p a l i w i energii. Więcej na ten temat także WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

!

OPINIE I KONTROWERSJE !

IZABELA KIELICHOWSKA, Government Affairs & Policy, dyrektor, GE Energy: - Zarówno odnawialne źródła energii, jak i wysokosprawna rozproszona generacja energii, także w oparciu o czystsze paliwa kopalne to ogromna szansa rozwojowa dla Polski.

Wykorzystanie tych technologii możliwe jest nie tylko dzięki zupełnie nowym inwestycjom, np. w energetykę wiatrową, ale także dzięki modernizacji bazy polskich ciepłowni czy wykorzystaniu istniejących jazów po małych elektrowniach wodnych. !

Energetyka rozproszona i odnawialna generuje przeciętnie więcej lokalnych miejsc pracy zatem, pozytywnie wpływa na rozwój regionów. W końcu w Polsce istnieje też przemysł oferujący potrzebne urządzenia, np. kotły na biomasę czy panele słoneczne do produkcji ciepłej wody lub dostarczający podzespoły do urządzeń (np. automatyka czy łopaty do turbin wiatrowych), oferując nie tylko innowacyjne miejsca pracy, ale p r a c u j ą c y w p ro s t n a w z ro s t polskiego PKB. Zatem rozbudowa s e k t o r a O Z E i ro z p ro s z o n e j produkcji energii przyniesie nie tylko wymierne korzyści w postaci zmniejszenia zużycia energii pierwotnej (dzięki podniesieniu efektywności i wykorzystaniu OZE oraz ograniczaniu strat

(produkcja paliw), ograniczy koszty ochrony zdrowia (dzięki zmniejszeniu zanieczyszczeń konwencjonalnych) i przysłuży się wzmocnieniu i dalszemu unowocześnieniu sektora przemysłowego. !

Daleko zakrojony program znaczącego zwiększenia udziału energii odnawialnych i źródeł rozproszonych wymaga jednak długofalowej strategii i konsekwentnego jej wdrażania przez wiele lat. Energetyczna Mapa Drogowa 2050 nakreśla ramy działania dla całej UE. W ubiegły piątek ministrowie gospodarki zgodzili się na zaproponowane w dokumencie podejście, kładąc nacisk na dalsze zwiększenie efektywności energetycznej, także w produkcji energii, znaczące zwiększenie udziału energii odnawialnych i daleko idącą modernizacje infrastruktury. !

W Polsce opublikowano wiele prac analizujących możliwości budowy takiego programu. Ministerstwo Gospodarki opracowało podsumowanie tych analiz (Mix energetyczny 2050), jako pierwszy k ro k k u re a l i z a c j i p ro g r a m u Energetycznej Mapy Drogowej. Także postulowane zwiększenie wykorzystania gazu poprzez terminal LNG i wykorzystanie gazu łupkowego przyczyni się korzystnie do zmniejszenia wielkości emisji z a n i e c z y s z c z e ń d o p ow i e t r z a i poprawi elastyczność polskiego systemu elektroenergetycznego, co z kolei pozwoli zwiększyć udział OZE. STRONA 15!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

Ty m n i e m n i e j , g r u n t o w n a

Dodatkowo bardzo Polsce

dywersyfikacja źródeł energii czy

modernizacja polskiego systemu

przydałoby się wybudowanie do

stabilność dostaw. Jest to szczególnie

elektroenergetycznego - źródeł, sieci,

2020 r. elektrowni szczytowo-

w a ż n e w o b l i c z u m o ż l i wo ś c i

rynku i struktury sektora - to

pompowej, która ma dać ok. 1000

wystąpienia kolejnych kryzysów

zadanie na najbliższe 30-40 lat

MW. Do tego też dochodzi energia

energetycznych. !

i wymaga wdrożenia dalekosiężnej

słoneczna. Jeśli chodzi o fotowoltaikę,

Słoneczna energia elektr yczna

strategii maksymalizującej korzyści

sektor ten będzie się bardziej

(fotowoltaika - PV), uważana za

dla gospodarki i społeczeństwa. !

rozwijać już po roku 2020, a do tego

jedno z najbardziej obiecujących

czasu możemy w ten sposób

i przyjaznych środowisku źródeł

Prof. MACIEJ NOWICKI, były

pozyskać kilkaset megawatów. Jeśli

energii, jest wyjątkowa pośród

minister środowiska:

zaś chodzi o kolektory słoneczne,

nowych źródeł ze względu na wiele

ten sektor rozwija się bardzo

korzyści energetycznych i

prężnie. Jeżeli zapanują sprzyjające

pozaenergetycznych. Z uwagi na swój

warunki prawne, to te wszystkie

olbrzymi potencjał związany z

źródła mogłyby doprowadzić do

bezpośrednią konwersją wszędzie

realizacji naszych europejskich

dostępnego promieniowania

zobowiązań, bez specjalnego

słonecznego na energię elektryczną,

uszczerbku dla cen energii. Ważne

ma ona szansę zostać w przyszłości

jest, by uregulowania prawne

poważną alternatywą dla paliw

sprzyjały rozwojowi,

kopalnych. Dzięki temu jest ona

! !

- W tej chwili horyzontem wiążącej strategii pozyskiwania energii końcowej z odnawialnych źródeł dla Polski jest osiągnięcie progu 15 proc. do roku 2020. Energetyczna Mapa Drogowa Unii Europejskiej do 2050 n i e z aw i e r a j e s z c z e ż a d ny c h obowiązujących celów i wiele może się w niej jeszcze zmienić. !

Dziś w Polsce prężnie rozwija się

a nie go

hamowały. !

!

skutecznym sposobem zapewnienia dostaw „czystej” energii w krajach

energetyka wiatrowa, pozyskujemy z

STANISŁAW M. PIETRUSZKO,

uprzemysłowionych i dostarczania

niej 2000 MW elektrycznych, ale

prezes Polskiego Towarzystwa

energii elektrycznej krajom

jeszcze kilka tysięcy MW do roku

Fotowoltaiki:

ro z w i j a j ą c y m s i ę b e z o b aw y

2020 r. powinno być zainstalowanych,

!

w tym pierwszy tysiąc-dwa tysiące

W dzisiejszym świecie dochodzi do

MW na morzu. W moim przekonaniu

zmiany priorytetów energetycznych.

energetyka wiatrowa w najbardziej

Nowe technologie, czystsze, szybsze

wietrznych regionach kraju już daje

w instalacji i bardziej dostosowane

sobie radę bez dotacji. !

do lokalnych potrzeb, wzbudzają

!

zainteresowanie inwestorów oraz

O czym marzę? O małych

władz lokalnych, powoli konkurując

elektrociepłowniach i ciepłowniach

ze zmonopolizowanym i

na biomasę wykorzystujących odpady

scentralizowanym sektorem

z rolnictwa, w tym słomę. Mamy

energetycznym. Przy porównywaniu

nadmiar słomy, który można użyć w

różnych opcji energetycznych koszty

energetyce, rzędu 8-10 mln ton, z

ekonomiczne stopniowo przestają

odpadów z drewna można by

być decydującym kryterium - coraz

pozyskać 4-5 mln ton - a zatem

bardziej liczą się czynniki, których

p o t e n c j a ł m a my, j e d n a k

wartość ekonomiczna jest trudna do

wykorzystywany jest jak dotąd

obliczenia wprost, takie jak np.

w bardzo niewielkim stopniu.

niezależność energetyczna,

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

o b e z p i e c z e ń s t w o d o s t a w i zanieczyszczenie środowiska. Stąd też fotowoltaika świetnie wkomponowuje się w energetyczne i ekologiczne programy czy projekty na poziomie międzynarodowym, krajowym, regionalnym czy lokalnym. ! Łączy ona kilka zalet. Jedną z nich jest decentralizacja – słoneczna energia elektr yczna powstaje blisko ko n s u m e n t a i j e s t d o s t ę p n a w nieograniczonej ilości, a systemy PV są proste w instalacji i obsłudze.

Wytwarzanie słonecznej energii elektrycznej jest bezkonkurencyjne i zachodzi w porze dnia, na którą przypada największy popyt, tak więc pokr yte zostaje szczytowe zapotrzebowanie na energię STRONA 16!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

elektryczną. Te zalety zapewniają

niemieckiej Mapy Drogowej rozwoju

przewiduje istotnego wzrostu udziału

dostęp

fotowoltaiki w 2020 r. udział ten

energii z OZE w okresie po 2020

wzrośnie do 10 proc. !

roku; w 2030 roku udział ten ma w

do

taniego

i

zrównoważonego źródła energii, które ma znaczący wkład w dostawy

!

energii i jest łatwe do zintegrowania

GRZEGORZ WIŚNIEWSKI,

niezmienionym poziomie co w 2020 i

z całością systemu energetycznego. !

prezes Instytutu Energetyki

wynieść jedynie 16 proc. Jest to

Skumulowana moc zainstalowana

Odnawialnej:

jedna z najbardziej zachowawczych

systemów PV na świecie w 2011 r. w porównaniu z rokiem 2010 wzrosła o 75 proc. i wyniosła ok. 70 MW. Według różnych prognoz wartość ta osiągnie w 2030 r. od 912 do 1864 GW, dla porównania proponowana szacowana moc dla Polski według projektu „Polityki energetycznej Polski do 2030 r.” ma wynosić zaledwie 32 MWp, czyli 0,032 GW. !

Rozwiązania

prawne

zasadzie pozostać niemalże na

!

projekcji średniookresowych, jeśli

- Niestety OZE w obecnie jeszcze obowiązującej polityce energetycznej do 2030 roku nie odgrywają takiej roli, jaką by mogły. Stanowią element uzupełniający

"miksu"

energetycznego z udziałem 15 procent w 2020 roku, co jest formalnym spełnieniem wymogu

chodzi o OZE, znacznie poniżej potencjału krajowych odnawialnych zasobów energii i potencjału technologicznego. !

Należy natomiast zwrócić uwagę na n a s z e n i e m a l ż e p o ko l e n i o w e zaniedbania i skłonności do odsuwania

problemu

i

systematycznego przerzucania

i

kosztów na przyszłość. I tu także

administracyjne „starej piętnastki”

dochodzimy do kwestii

skierowane na wsparcie fotowoltaiki

psychologicznych. Budowa

(oraz innych form OZE) głównie

infrastruktury jest rzeczywiście

przy użyciu Feed-in Tariff (FiT)

kosztowna i rządy używają

spowodowały dominację krajów

argumentów kosztowych, walcząc o

europejskich na globalnym rynku

derogacje, negocjując kształt polityki

fotowoltaicznym. Liderem są tu

spójności UE i starając się uzyskać

Niemcy, w których skumulowana

jak najwyższe wsparcie, a firmy

moc zainstalowanych systemów

sieciowe wskazując na koszty starają

fotowoltaicznych (prawie 1,1 mln)

się pozyskać pomoc publiczną od

wyniosła 24,8 GW w 2011 r. Systemy

swoich rządów lub uzyskać

te zapobiegły emisji ok. 12,5 mln ton

uzasadnianie dla wyższych taryf.

CO2. Sektor fotowoltaiczny stał się

Wszyscy zatem, także media, są

s i l ny m i t r w a ł y m s e g m e n t e m

zainteresowane zwracaniem uwagi

przemysłu niemieckiego, zatrudnia

dyrektywy UE, ale bez wskazania na

na wysokie koszty. Wydaje się jednak,

ok. 130 tys. pełnoetatowych

konkretne instrumenty realizacji tego

że w zbyt małym stopniu

pracowników, ok. 10 tys. firm, w tym

celu. Omawiany dokument zwraca

wykorzystuje się istniejącą

ok. 200 produkujących ogniwa,

raczej uwagę na szereg problemów z

infrastrukturę z powodu np. braku

moduły i elementy elektroniczne.

rozwojem energetyki odnawialnej, np.

p ro m o c j i i n t e l i g e n t ny c h s i e c i

Obrót 10 mld euro, odprowadzony

problemy z przyłączeniem do sieci,

energetycznych i nie stwarzanie

podatek – 1,5 mld euro. Całkowita

ale nie wskazuje rozwiązań i nie

warunków do realizacji inwestycji

energia elektryczna wyprodukowana

mobilizuje do aktywnego działania.

typu prosumenckiego w

z fotowoltaiki w Niemczech w 2011

Proponuje bardziej kontynuacje

mikroinstalacje i małe instalacje OZE. !

r. wyniosła 18,5 TWh, co stanowiło 4

dotychczasowych trendów aż do

Największym problemem w

proc. całkowitego zużycia energii

2020 roku niż wprowadzanie nowych

dostosowaniu do unijnych wymogów

elektr ycznej. Według prognozy

technologii OZE. I wreszcie nie

wydaje się być negatywne

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 17!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

nastawienie, niechęć do zmian i brak

podstawach nie jest realizowana. Nie

odnalazło się kilkadziesiąt polskich

wiedzy. W okresie przedakcesyjnym i

twierdzę, że to wszystko jest łatwe,

firmy sektora OZE produkujących i

pierwszym okresie członkostwa w

ale działanie w zupełnie innym

eksportujących urządzenia w takich

Unii w latach 2004-2007 z większym

kierunku niż UE, skutkować będzie

branżach jak kolektory słoneczne,

entuzjazmem wpisywaliśmy się w

nie tylko problemami z wypełnieniem

kotły na pelety i brykiety, elementy

unijną politykę energetyczną i

unijnych wymogów, ale pozostaniem

elektrowni wiatrowych itp. Wspólny

klimatyczną, i to pozwalało nam

na uboczu niezbędnych przemian i

rynek UE i szerokie

lepiej zarządzać konieczną zmianą.

ro z wo j u . W t e d y r z e c z y w i ś c i e

kooperacji stwarzają szansę dla

Sądzę, że per saldo dobrze na tym

obywatele i nie radzące sobie z

wszystkich i to powinno dotrzeć też

w y s z l i ś m y. O d 2 0 0 8 r o k u

otwartym rynkiem firmy mogą

do decydentów odpowiedzialnych za

prowadzimy coraz bardziej

poczuć się

wdrażanie polityki i prawa UE

niezależną oraz coraz bardziej

twierdzy, a to mogłoby tylko

sceptyczną wobec Brukseli politykę i

pogłębiać problemy. Mam nadzieję, że

mam wrażenie, że się trochę w tym

taki syndrom nam jednak nie grozi i

pogubiliśmy. Z pewnością gubią się

potrafimy znaleźć pozytywne i

firmy i obywatele, a to powoduje, że

zyskowne obszary aktywności w

Źródło:www.euractiv.pl/gospodarka/

w dziedzinie energii żadna polityka

ramach stwarzanych przez politykę

spis_linie/odnawialne-roda-energii--szanse-

oparta na solidnych i trwałych

UE. Z pewnością w tym systemie

i-koszty-000020!

tak, jak w oblężonej

możliwości

w Polsce. !

Oprac. BIWO!

EDUKACJA EKOLOGICZNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

Edukacja ekologiczna zajmuje coraz

-historyczny – wskazujemy wówczas

w równym stopniu uwzględnia

ważniejsze miejsce w edukacji

zmienność zjawisk i sytuacji,!

również aspekty społeczne,

formalnej i nieformalnej. Wiele jest

-etyczny – istnieje potrzeba stawiania

ekonomiczne i kulturowe. !

koncepcji metod i form jej realizacji,

pytań takich jak: w jaki sposób

Badanie jakości powietrza, wody,

zawsze jednak wątek przyrodniczy

wpływamy na środowisko?, jakie ma

stanu zanieczyszczenia

jest istotą podejmowanych działań. !

to znaczenie dla przyszłych pokoleń?

środowiska, warsztaty

!

jakie mamy prawo ingerować w

meteorologiczne i lekcja

Obecnie akcentuje się, że nauczanie/

środowisko?!

uczenie się o środowisku powinno

Dzisiaj mówiąc o edukacji

uwzględniać kontekst: !

ekologicznej mówimy częściej o

-regionalny – gdyż to, co się dzieje

edukacji dla zrównoważonego

w Polsce , ma wpływ na stan

rozwoju, która dotyczy nie tylko

ramach Edukacji na temat

środowiska w najbliższych krajach,!

aspektów przyrodniczych, ale

Zrównoważonego Rozwoju.

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

angielskiego o równości płci - to przykładowe inicjatywy, które już podejmują polskie szkoły w

STRONA 18!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

Ideą kierunku edukacji jest dążenie

gospodarka zasobami naturalnymi

harmonijnie funkcjonującego na

do osiągnięcia równowagi pomiędzy

(m.in. ograniczenie zanieczyszczenia

wszystkich płaszczyznach.

społecznym i ekonomicznym dobrem

środowiska, ochrona zagrożonych

oraz kulturą, tradycją i ochroną

wyginięciem gatunków zwierząt i

Polega to na włączaniu do

zasobów naturalnych Ziemi. Jest to

roślin, promocja odnawialnych źródeł

programów zajęć tematów

również doskonała okazja do

energii), wzrost gospodarczy i

związanych ze zrównoważonym

poprawy jakości kształcenia w

sprawiedliwy podział korzyści z niego

rozwojem, np. lekcja angielskiego

tematach, które są kluczowymi

wynikających (m.in. ułatwienie

poświęcona ochronie środowiska,

czynnikami przemian, takich jak

dostępu do rynków dla państw

równości płci lub ochronie regionu,

ekologia, technologia, czy rozwój

rozwijających się, finansowanie

w którym znajduje się szkoła. Do

społeczny. Polska jako kraj będący

rozwoju, zmiana nieracjonalnych

bardziej innowacyjnych i

stroną wielu porozumień

wzorców konsumpcji i produkcji)

kreatywnych metod, które zostały

międzynarodowych realizujących

oraz rozwój społeczny (m.in. walka

użyte w polskich szkołach należą na

główne założenia zrównoważonego

przykład zajęcia z chemii, w których

rozwoju również prowadzi działania

uczniowie rozwijają umiejętności

edukacyjne mające na celu

określania właściwości fizyko-

kształtowanie społeczeństwa

chemicznych wody. Uczniowie z

harmonijnego i świadomego swoich

kółka chemicznego szkoły wykonują

decyzji. W realizacji programu służą

b a d a n i a hy d ro l o g i c z n e , k t ó re

konferencje, szkolenia, projekty

pozwolą im lepiej zrozumieć, jak

p row a d z o n e w s z ko ł a c h i w

unikalne znaczenie ma dla naszej

środowisku pozaszkolnym, które

planety woda. !

mają zachęcić uczniów do

!

podejmowania działań m.in. na rzecz

Ponadto, przy okazji, uczniowie

ochrony środowiska.

zapoznają się z metodologią badań i

p ro c e s ó w b a d aw c z y c h o r a z J a k j e d n a k ro z u m i e ć w t y m

prowadzą ciekawe doświadczenia

kontekście zrównoważony rozwój i

z ubóstwem, dostęp do edukacji

naukowe. Do innych inicjatyw

jaka relacja istnieje pomiędzy tym

i ochrony zdrowia). !

tematem a edukacją? Zrównoważony

!

podjętych w polskich szkołach należą

rozwój to przede wszystkim proces

Edukacja, choć nie jest w stanie

meteorologiczne , ocena stanu

mający na celu zaspokojenie aspiracji

natychmiast i od ręki zniwelować

środowiska lokalnego. Takie zajęcia

rozwojowych obecnego pokolenia w

różnic gospodarczych i

budzą żywe zainteresowanie

sposób umożliwiający realizację tych

cywilizacyjnych na świecie, jest

uczniów, pobudzają do działania i

s a m y c h d ą ż e ń

następnym

jednak doskonałym narzędziem

uświadamiają, że ich postawy mają

pokoleniom. Organizacja Narodów

pozwalających zapewnić nadejście

re a l ny w p ł y w n a ś ro d ow i s ko

Zjednoczonych wyodrębniła trzy

zmian w przyszłości. Edukacja na

naturalne, a w dalszej konsekwencji

różne obszary, na których należy

temat Zrównoważonego Rozwoju to

na rozwój społeczeństwa.

skoncentrować się przy planowaniu

przede wszystkim oddziaływanie na

strategii

osiągnięcia

świadomość dzieci, młodzieży, a także

BIWO,

zrównoważonego rozwoju. Są to:

całego społeczeństwa i kształtowanie

Źródło: www.ekoedu.edu.pl

ochrona środowiska i racjonalna

postaw i stylu życia, które pozwolą

pomiary jakości powietrza, warsztaty

Opracowanie: !

!

na ukształtowanie społeczeństwa WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 19!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

PRZYKŁADOWE PROJEKTY EKOLOGICZNE WEUROPIE EKOLOGICZNE SYSTEMY SIECIOWE Projekt opracowany przez Natuur en Milieu Overijssel w Holandii.!

Modelowy projekt systemu działalności sieciowej - zakłada stymulowanie wychowania ekologicznego poprzez rozpowszechnianie materiałów i informacji dla szkolnictwa i innych grup odbiorców. Ważnym elementem oferty dydaktycznej są kufry, w których znajdują się materiały niezbędne do prowadzenia lekcji ćwiczeniowych z eksperymentami i zajęciami terenowymi włącznie.!

Przykłady tematów dla dzieci młodszych:!

-!Dziecko w środowisku - dla dzieci 4-5 letnich – problemy ciepła, hałasu, odpadów,!

-!Droga opiekuńczego ducha Gnoma – dla 5 – 6-latków – rośliny, zwierzęta, elementy przyrody nieożywionej,!

-!Ty sam – dla 4 – 7-latków – poznawanie własnego organizmu, a zwłaszcza narządów zmysłów,!

-!Woda – dla 4 – 7-latków – stany skupienia wody, obieg wody i jej użytkowanie,!

-!Pogoda – dla 6 – 8-latków – uwzględnia zagadnienia meteorologiczne,!

-!Martin-mysz – dla 6 – 9-latków – czym są ssaki, obserwacje ssaków, ich zachowania, reakcje na bodźce, wydawanie dźwięków,, środowisko życia i wpływ człowieka na nie,!

-!Motyle i inne owady – dla 10 – 11-latków – ich nisza ekologiczna, biotop, pożywienie, wrogowie naturalni, wpływ czynników antropogenicznych na zanieczyszczenie środowiska i zniszczenie biotopów.!

EKOZESPOŁY Program ten oparty jest na założeniu, że każdy z nas, niezależnie od swojej sytuacji może przyswoić sobie przyjazny dla środowiska sposób postępowania i przestrzegać go.!

Program dostarcza pomocy w podejmowaniu działań indywidualnych na rzecz ekologicznego stylu życia.

Pierwotnie skierowany do osób dorosłych reprezentujących indywidualne gospodarstwa domowe, szkoły i urzędy, ciągle ewaluuje i od kilku lat obejmuje także młodzież szkolną.!

Podstawowe zagadnienia tematyczne: odpady-!woda -! energia -!komunikacja/transport - ekologiczne zakupy!

Ośrodki narodowe programu GAP znajdują się w Belgii, Finlandii, Hiszpanii, Holandii, Norwegii, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii. W Szwecji znajduje się GAP International!

W Polsce program ten realizowany jest od początku lat dziewięćdziesiątych w różnych częściach kraju.!

! !

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 20!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

ZIELONE DZIECIAKI Program opracowany przez szwedzkich nauczycieli.!

Uczestnicy programu podczas wycieczek poznają najbliższe środowisko i prawa rządzące naturą. Uczniowie demokratycznie wybierają zagadnienie, którym zamierzają się zajmować. Wokół tego pomysłu powstaje program kolejnych zadań. Uczniowie wraz z nauczycielem współdziałają na rzecz: -!ochrony dziedzictwa przyrodniczego, -!zmniejszenia zużycia energii, -!zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów, -!zmniejszenia emisji substancji szkodliwych dla środowiska, -!ograniczenia zużycia zasobów naturalnych.!

EKOLOGIK Szwedzki program edukacyjny z zastosowaniem aktywizujących metod nauczania celem zainteresowania uczniów problematyką funkcjonowania i ochrony środowiska.

Autorzy projektu akcentują zasadę, że działanie uczniów na rzecz ochrony środowiska powinno wynikać z nadziei, że ich postępowanie przyniesie oczekiwane efekty.!

Na przykład:!

-!uczniowie jako świadomi konsumenci piszą listy do producentów żywności z zapytaniami o skład produktów, zdobywają w ten sposób nie tylko wiedzę przyrodniczą, ale także uczą się zachowań właściwych dla demokracji, -!wyposażeni w wiedzę dokonują w codziennym życiu takich wyborów, które chronią środowisko, -!w trakcie dyskusji uczniowie mają możliwość swobodnego wyrażania swego zdania!

LABORATORIUM TERENOWE Laboratorium terenowe – nowe rozwiązanie wspomagające nauczanie biologii w środowisku przyrodniczym!

Idea takiego laboratorium polega na tym, że uczniowie w stałym, wydzielonym, zbliżonym do naturalnego miejscu tzw. laboratorium terenowym – wykonują samodzielnie badania czy obserwacje. Równocześnie obszar ten nie wymaga żadnej specjalnej pielęgnacji. Teren ten przeznaczony jest wyłącznie dla celów dydaktycznych.

Obejmuje możliwie różne biotopy, czasem nawet sztucznie założone i obsadzone dzikimi roślinami wraz z urządzeniami pomocniczymi, np. szałas/zadaszona weranda do pracy oraz sprzęt ułatwiający prowadzenie zajęć terenowych Jest to bardziej dogodna forma edukacji przyrodniczej niż wycieczka, czy zwiedzanie ścieżki dydaktycznej w czasie, której uczeń jest prowadzony po określonym terenie. Ma także przewagę nad ogrodem szkolnym, który zazwyczaj nie posiada biotopów zbliżonych do naturalnych, a dodatkowo wymaga zbyt wiele czasu dla jego utrzymania.

Tego typu rezerwaty szkolne, jako pierwsze, powstały w Szwajcarii na terenach dawnych żwirowni, piaskowni lub bezpośrednio w obejściu szkoły już w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku.

Od początku lat osiemdziesiątych XX wieku zaczęły powstawać takie ośrodki terenowe także w byłych Niemczech Zachodnich: Centrum Biologii Szkolnej w Hanowerze, Stacja Ekologiczna w Bremie, Laboratorium Terenowe w Grebenstein i Kassel.!

!

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 21!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

EUROPEJSKI RYNEK W KOLORACH ZIELENII

Wysiłki Unii Europejskiej na rzecz

wyksztalcenie przyszłej kadry na

do grupy docelowej na rynku

skutecznego wykorzystywania źródeł,

rynku pracy i rozpowszechnienia

dokonującej wybor y na bazie

nisko energetycznej gospodarki

nowych możliwości edukacyjnych.!

priorytetów ekologicznych.!

może prowadzić do znacznego

Więcej niż 20 milionów europejskich

S e k t o r y w y s o ko e m i s y j n e j a k

wzrostu miejsc pracy i nowych

miejsc pracy jest już związanych z

p r z e my s ł m o t o r y z a c y j n y,

możliwości dla istniejących zasobów

ochroną środowiska w jakiś sposób

rzemieślnictwo, rolnictwo będą

ludzkich. Jednak wcześniej należy

– ponieważ UE nawołuje do zielonej

musiały najbardziej być poddane

pokonać pewna liczbę przeszkód, by

przyszłości możemy być świadkami

zielonym zmianom strukturalnym.

doprowadzić do powstania zielonych

powstawania nowych miejsc pracy

Nowe możliwości pracy wzrosną

miejsc pracy i programu rozwoju

bezpośrednich bądź tylko

w przemyśle równolegle do potrzeb

kompetencji.!

powiązanych przez kanały dostawy.!

zielonej gospodarki (włączając w to

Europa 2020, Europejska Strategia

!

Rozwoju zwraca uwagę na potrzebę

Definicja i tworzenie zielonych

b u d ow a n i e i go s p o d a row a n i e

inteligentnego, zrównoważonego

miejsc pracy

odpadami). Pracownicy

rozwoju, który możliwy będzie do osiągnięcia dzięki nisko energetycznej gospodarce efektywnym wykorzystaniu zasobów i ochronie środowiska naturalne.!

Główny celem Strategii jest wsparcie dla biznesu w celu umożliwienia mu wzrostu ich konkurencyjności globalnej przy zastosowaniu rozwiązań zielonej gospodarki. Aby zrealizować ten cel pracownicy muszą posiadać umiejętności i szkolenia potrzebne by pracować w zielonej gospodarce. Jedna z inicjatyw flagowych 2020- nowe umiejętności dla nowym miejsc pracy jest opisana w celu

wspierania przejścia

do

niskoemisyjnej gospodarki poprzez WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

e n e r g i e o d n aw i a l n e , z i e l o n e

!

przemieszczający się z sektorów

Zielone miejsca pracy zdefiniowane są jako praca, która zimniejsza wpływ przedsiębiorstw i gospodarki na środowisko naturalne do poziomu, który

można

uznać

za

zrównoważony. Potencjalnie każde miejsce pracy może stać się zielonym miejscem pracy. Zielone umiejętności mogą być odnalezione w istniejących już zawodach. Zielona gospodarka wpływa na umiejętności w różnoraki sposób. Na przykład może prowadzić do zielonej restrukturyzacji- proces przez, który tradycyjne przemysły w momencie recesji reorientują produkcje procesu i przepływy pracy

gospodarki wysoko emisyjnej do sektorów zielonych będą wymagać szkoleń i tu pojawia się poważna rola usług zatrudnienia który powinien zdefiniować konkretne umiejętności i dostarczyć szkolenia.!

Olbrzymi wzrost w kontekście miejsc pracy pociągnie za sobą zielone rolnictwo.

Rolnicy będą

uzyskiwać nowe techniki aby przystosować się do bardziej surowych wymogów i przyjąć p r a k t y k i k t ó re p o z w a l a j ą n a zmniejszenie zmian klimatycznych Nauczą się również jak pracować w sieci Natura 2000 i schematów oznaczania produktów jak i STRONA 22!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

uzyskiwania certyfikatów. Konieczne są wiec programy szkoleniowe na wszystkich poziomach edukacji by wspomóc ludzi w pracy w rolnictwie by użyć ich istniejące kompetencje podstawowe dla rozwoju umiejętności zielonej gospodarki.!

Poszerzenie umiejętności w innych sektorach może zmieniać się znacząco. W pewnych przypadkach zawód może stać się zielony bez dodatkowego szkolenia; na przykład kierowca autobusu może zmienić tylko pojazd na bardziej ekologiczny jednak w większości przypadków konieczne będzie kształcenie na bazie istniejących kompetencji profilu

Zielone miejsca pracy (zielone kołnierzyki, ang. Green-collar jobs, green jobs) – miejsca pracy powstałe w wyniku włączenia zasady zrównoważonego rozwoju w procesy modernizacyjne. Są to przede wszystkim prace związane z sektorem transportu zbiorowego, odnawialnych źródeł energii, budownictwa i gospodarki odpadami. Ich rozkwit związany jest z rosnącym przekonaniem, że zmiany klimatyczne są efektem działalności człowieka, więc ich zahamowanie wymaga zmian ekonomicznych, zapewniających zachowanie środowiskowego dobrostanu i zapewnienie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych oraz pracujących w sektorach, które obecnie przyczyniają się w największy sposób do globalnego ocieplenia (takich jak przemysł samochodowy czy też wydobycie węgla). Zielone miejsca pracy są elementem Zielonego Nowego Ładu.!

pracownika z uwzględnieniem dodatkowych wymagań. Na przykład

redukcją pewnych istniejących

Politycy powinni skupić się

w sektorze motoryzacyjnym

kompetencji. Rynek innowacji

przy

i

i zainwestować w programy mające

wprowadzeniu rozwiązań wydajnych

nowych produktów wymagać będzie

na celu trenowanie siły roboczej by

paliwa technologie znaczy, że na

tego samego typu zarządzania,

zapewnić 3 miliony miejsc pracy w

każdym poziomie pracownicy będą

planowania oraz umiejętności

Europie. Problem może dotyczyć

musieli poznać aspekty nowych

przywódczych jako istniejących ról.

przede wszystkim braków w kadrze

technologii. Należy zaznaczyć tu że

Nowe procesy będą wymagać

mniej wykwalifikowanej potrzebne

jest to spora szansa dla zawodów w

nowych technologicznych know -

do prac np. związanej z sortowaniem

kryzysie ponieważ dzięki

how.; inne zielonych umiejętności

śmieci. Duże zapotrzebowanie będzie

dodatkowym szkoleniom

z w i ą z a ny c h z e z ro z u m i e n i e m

dotyczyć

przystosowawczych do zielonych

i byciem zdolnym do wdrażania

szkoleniowców w zakresie edukacji

zawodów mogą stać się na nowo

prawa ochrony środowiska

ekologicznej, szybko rozwijających się

cenionymi pracownikami rynku.!

i regulacji.!

zielonych sektorów (jak energia

W innych obszarach wyzwanie jest

Niektóre sektor y są bardziej

odnawialna).!

bardziej związane z wyższym

dotknięte przez zieloną gospodarkę

Aby możliwe było przejście do

poziomem wykształcenia niż

niż inne, ale wszystkie sektory będą

zielonej gospodarki UE potrzebuje

przekwalifikowaniem pracowników.

wymagały pewnego poziomu

i n we s t y c j i w u t a l e n t o w a n e i

Sytuacja ta dotyczy w szczególności

kompetencji i umiejętności.!

wyszkolone kadr y, któr mogą

sektora budownictwa gdzie

Wiele krajów integruje zagadnienia

zainspirować i zachęcić do

budowanie niskoemisyjnych

ochrony środowiska do strategii

inwestowania, technicznych

budynków wymaga dodatkowych

rozwoju i wzrostu. Jednak dotychczas

innowacji, rozróżnienia

dyplomów i kwalifikacji.!

tylko w jednym kraju UE

gospodarczego i tworzenia miejsc

Pojawianie się nowych zawodów

wprowadzono

pracy.!

związane jest z dodawaniem lub

mobilizacji zielonych miejsc pracy.

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

narodowy plan

nauczycieli i

Opracowanie: !

BIWO

STRONA 23!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA JAKO WARUNEK KONIECZNY DLA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU EUROPY

DLACZEGO RÓŻNORODNOŚĆ

Pociąga za sobą także spadek

które wymagają pogodzenia

B I O L O G I C Z N A J E S T TA K

wydajności i odporności całych

sprzecznych interesów. Wskutek

ISTOTNA?

ekosystemów. Następstwami tej

tego nasz kapitał naturalny nadal

utraty są m.in. gwałtowny spadek

ulega zniszczeniu, zagrażając

zasobów ryb, powszechna utrata

dobrobytowi naszemu oraz

ż y z n o ś c i g l e b y, p r o b l e m y

niezliczonych gatunków i siedlisk.

zmniejszających się populacji

Możliwości zastąpienia tej straty

owadów zapylających oraz

d z i e ł a m i l u d z k i e g o ro z u m u i

ograniczona zdolność naszych rzek

technologią są ograniczone. Gdy

do retencji wód powodziowych. W

różnorodność zostanie już utracona,

minionym stuleciu ludzkość

sytuacja ta jest nieodwracalna. Koszt

korzystała w ogromnym stopniu ze

rozwiązań opracowanych przez ludzi

zdobyczy rozwoju gospodarczego,

może być znacznie wyższy od

które przyczyniły się do poprawy

kosztów zapobiegania z

naszego bytu. Jednak rozwój ten w

wyprzedzeniem utracie

dużej mierze wiązał się ze spadkiem

różnorodności biologicznej.!

!

Różnorodność biologiczna oznacza wielość form życia na Ziemi. Składa się na nią różnorodność genów, gatunków i całych ekosystemów.

Poprzez wzajemne oddziaływanie ze środowiskiem fizycznym różnorodność sprawia, że powstają złożone ekosystemy, które stanowią niezbędny system podtrzymujący życie wszystkich organizmów, w tym ludzi. Różnorodność biologiczna i ekosystemy są ważne same w sobie, ale są także źródłem! podstawowych dóbr i funkcji, od któr ych jesteśmy zależni.

Potrzebujemy żywności, włókien, paliw i leków, które wytwarzają, a także funkcji, które pełnią, takich jak regulacja klimatu, zapobieganie powodziom, oczyszczanie wody, zapylanie roślin i procesy glebotwórcze, ponieważ są one niezbędne dla naszego dobrobytu gospodarczego, bezpieczeństwa, zdrowia i jakości życia. Dlatego też utrata różnorodności biologicznej to coś więcej niż tylko utrata gatunków.

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

różnorodności i zasięgu systemów

!

naturalnych, czyli ze spadkiem

UNIJNA STRATEGIA OCHRONY

różnorodności biologicznej. Problem

R Ó Ź N O R O D N O Ś C I

ten częściowo wynika z faktu, że

BIOLOGICZNEJ NA OKRES DO

chociaż gospodarka człowieka i dobrostan społeczny zależą od różnorodności biologicznej i ciągłego przepływu wielu funkcji ekosystemów, to na ogół są one u z n aw a n e g ł ó w n i e z a d o b r a publiczne pozbawione realnej wartości gospodarczej. Korzyści, które przyroda daje społeczeństwu, często są niedostrzegane i rzadko brane

pod

uwagę

przy

podejmowaniu codziennych decyzji,

2020 r.

!

Strategia obejmuje sześć wzajemnie się wspierających celów, które d o t y c z ą g ł ó w ny c h c z y n n i k ó w wpływających na utratę różnorodności biologicznej i mają zmniejszyć kluczowe zagrożenia dla przyrody i usług ekosystemowych w UE. Każdy cel ujęto następnie w zbiór działań zaplanowanych na STRONA 24!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

określony czas oraz inne środki

Cel 3: Zwiększenie wkładu rolnictwa

charakter yzują się wyjątkowo

wspomagające. !

i leśnictwa w utrzymanie i

wysoką różnorodnością biologiczną.

Strategia realizowana jest zgodnie ze

wzmocnienie różnorodności!

Choć nie są one bezpośrednio

wspólnymi ramami wykonawczymi,

biologicznej,!

objęte dyrektywami UE w zakresie

angażującymi Komisję i państwa

Cel

Zapewnienie

ochrony przyrody, plany działania

członkowskie w partnerstwo z

zrównoważonego wykorzystania

wzywają do dołożenia wszelkich

najważniejszymi zainteresowanymi

zasobów rybnych,!

starań, by podjąć podobne kroki w

stronami i społeczeństwem

Cel 5: Zwalczania inwazyjnych

zakresie ochrony tamtejszych

obywatelskim. Podstawę strategii

gatunków obcych,!

cennych dzikich gatunków flory

stanowi rzetelny poziom odniesienia UE w zakresie stanu różnorodności biologicznej i ekosystemów w Europie,

który

będzie

wykorzystywany do monitorowania postępów. !

!

CEL PRZEWODNI UE NA ROK

4:

Cel 6: Pomoc na rzecz zapobiegania utracie światowej różnorodności biologicznej.!

! !

WIZJA UE NA ROK 2050 Do 2050 r. różnorodność biologiczna

i f a u n y

oraz

obszarów

przyrodniczych. Unijny plan działania na rzecz różnorodności biologicznej podejmuje wyzwanie jednorodnego w ł ą c z e n i a z a g a d n i e ń o c h ro ny różnorodności biologicznej do innych obszarów polityki. Określa całościowy plan działań priorytetowych oraz wyznacza

2020

!

odpowiedzialność instytucji

Powstrzymanie utraty różnorodności

wspólnotowych oraz państw

biologicznej i degradacji usług

członkowskich w odniesieniu do

ekosystemowych w UE do 2020 r.

każdego z nich. Zawiera on także

oraz przywrócenie ich w możliwie

wskaźniki monitorowania postępu

największym stopniu, a także

i ramy czasowe dla ewaluacji. Komisja w Unii Europejskiej oraz usługi

Europejska podjęła się dostarczania

ekosystemowe, które zapewnia

rocznych rapor tów postępów

i które stanowią jej kapitał naturalny,

w realizacji Planu Działania na rzecz

będą chronione, wycenione i zostaną

różnorodności biologicznej. Program

o d p o w i e d n i o o d t wo r z o n e z e

działań UE na rzecz różnorodności

względu na wartość różnorodności

biologicznej potwierdza wagę

biologicznej samej w sobie oraz ich

BIOLOGICZNEJ NA OKRES DO

istniejących rozwiązań prawnych,

fundamentalny udział w zapewnianiu

2020 R. OBEJMUJE SZEŚĆ

a zwłaszcza sieci Natura 2000, jednak

dobrobytu człowieka i koniunktury

U Z U P E Ł N I A J ĄC YC H S I Ę

kreśli również szerszą i bardziej

gospodarczej, tak aby uniknąć

otwartą wizję ochrony

CELÓW:

katastrofalnych zmian wywołanych

różnorodności biologicznej, która

przez utratę różnorodności

obejmuje również działania

Cel 1: Pełne wdrożenie Dyrektywy

biologicznej.!

wspomagające. Jednym z nich jest

Ptasiej i Siedliskowej,!

Unia Europejska jest odpowiedzialna

tworzenie bardziej efektywnych

Cel 2: Utrzymanie i odbudowa

t a k ż e z a k i l k a z ew n ę t r z ny c h

par tnerstw,

ekosystemów i ich funkcji,!

regionów – Gwadelupę, Martynikę,

z przedsiębiorstwami na poziomie

Gujanę Francuską i Reunion – które

UE i państw członkowskich. !

zwiększenie wkładu UE w zapobieganie utracie różnorodności biologicznej na świecie.!

!

UNIJNA STRATEGIA OCHRONY R Ó Ż N O R O D N O Ś C I

!

także

Opracowanie: BIWO.

Źródło: www.ec.europa.eu/environment/pubs/pdf

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 25!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

IMPREZY PROMUJĄCE EKOLOGICZNĄ POLITYKĘ UNII EUROPEJSKIEJ

Europejski

Tydzień

Zrównoważonej Energii.

!

Europejski Tydzień Zrównoważonej Energii 2014. Jest to największe europejskie forum, podczas którego odbywa się debata dotycząca przyszłości efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii. Jest to doskonała okazja, aby dowiedzieć się więcej o nowych inicjatywach dotyczących sektora energii, inwestycjach w technologie ekologiczne, rozpowszechniania najlepszych praktyk, inspirowania nowych pomysłów i budowania sojuszy, aby pomóc osiągnąć cele energetyczne i klimatyczne UE.!

W roku 2014 ponad 2000 osób wzięło udział w wymianie doświadczeń z podmiotami sektora zrównoważonej energii, spotkało się z urzędnikami instytucji europejskich by przedstawić możliwości współpracy i inwestycji. !

Równocześnie w Europie toczy się około 1000 Dni Energii w ponad 48 krajach w całej Europie i poza nią.

Adresowane do szerokiej publiczności i interesariuszy imprezy te promują efektywne wykorzystanie WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

energii oraz źródła energii

energii i o 20 proc. powinna

odnawialnej w sposób atrakcyjny i

wzrosnąć efektywność energetyczna.!

i n t e r a k t y w n y. O r g a n i z a t o r z y

!

organizują wydarzenia w różnych

Europejski

częściach miast przeznaczonych dla

Zrównoważonego Transportu -

różnych odbiorców.!

Punktem kulminacyjnym Tygodnia Zrównoważonej Energii jest ceremonia rozdania prestiżowej Europejskiej

Nagrody

Zrównoważonego Rozwoju. W roku 2014 mieliśmy 8 edycję tej ceremonii równocześnie z przyznaniem nagrody za Zarządzania Energią.

Sześć ambitnych projektów zostało nagrodzonych w 2014. Informację na inch temat można znaleźć na stronie www.eusew.eu/awards-competition/ awards-winners-2014.!

UE ma ambitne cele w zakresie energii do roku 2020, które zostały wyznaczone w ramach strategii na rzecz zwiększenia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

Zgodnie z nimi w ciągu 7 następnych lat emisje gazów cieplarnianych powinny być o co najmniej 20 proc. niższe od poziomów z roku 1990, 20 proc. zużywanej energii powinno pochodzić z odnawialnych źródeł

Tydzień

tydzień zainicjowany przez Komisję Europejską w 2002 roku odbywający się regularnie w dniach od 16 do 22 września. Celem kampanii jest zachęcenie mieszkańców miast do zmiany niekorzystnych dla zdrowia przyzwyczajeń i wybrania alternatywnych, ekologicznych środków podróżowania: chodzenia pieszo, jazdy na rowerze, korzystania z komunikacji miejskiej czy carpoolingu. W ramach kampanii poszczególne miasta przygotowują szereg atrakcji: wystawy, konkursy z nagrodami, happeningi. Punktem kulminacyjnym jest obchodzony co roku 22 września Europejski Dzień bez Samochodu, podczas którego tradycyjnie wyłączony z ruchu zostaje fragment infrastruktury drogowej danego miasta.

W ramach Europejskiego Tygodnia organizowana jest również ceremonia przyznania nagrody władzom miasta, które w największym stopniu przyczyniły się STRONA 26!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI!

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

do zrównoważonego transportu

Tygodnia reprezentanci samorządów,

Tydzień” znajduje się na stronie

i wdrożyły projekty z zakresu

przedstawiciele instytucji

www.greenweek2014.eu!

zrównoważonego

transportu w

edukacyjnych, eksperci i politycy

Zielony Tydzień oferuje wyjątkową

mieście. Nagrodę za działania w 2013

mają możliwość bezpłatnego udziału

o k a z j ę d o d y s k u s j i , w y m i a ny

otrzymało miasto Lubljana.Więcej

w kilkunastu wydarzeniach

doświadczeń i najlepszych praktyk w

informacji

organizowanych bezpośrednio przez

tematach co roku ustalanych na

Ko m i s j ę E u r o p e j s k ą . J e s t t o

nowo. W roku 2013 tematem takim

doskonała okazja do nawiązania

było powietrze a w roku 2014

bezpośredniego kontaktu i wymiany

cykliczne gospodarki oraz efektywne

doświadczeń z przedstawicielami

gospodarowanie zasobami

Zielony Tydzień jest największą

Ko m i s j i E u ro p e j s k i e j , S t a ł e go

i odpadami.!

konferencją poświęconą środowisku

Przedstawicielstwa RP przy UE oraz

Co roku również zostaje stworzona

naturalnemu w Europie. Wydarzenie

wielu innych instytucji z całej Europy

strona internetowa dla wydarzeń

o r g a n i z o w a n e j e s t c o ro c z n i e

bezpośrednio zaangażowanych

Zielonego Tygodnia w 2014 jest to

Wydarzenie organizowane corocznie

w

http://greenweek2014.eu/!

w Brukseli przyciąga ponad 2 tys.

środowiskowych UE. Szczegółowy

uczestników. W czasie Zielonego

program „Green Week – Zielony

na

stronie:

www.mobilityweek.eu!

!

Zielony tydzień/Green week !

tworzenie

polityk

Opracowanie: !

BIWO

BIURO INFORMACYJNE WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI RUE DU LUXEMBOURG 3, 1000 BRUSSELS TEL. +32 483 44 05 19, BRUKSELA@OPOLSKIE.PL OPRACOWANIE MERYTORYCZNE: ANNA BEREŹNICKA, A.BEREZNICKA@OPOLSKIE.PL OPRACOWANIE GRAFICZNE: TOMASZ ZAŁĘŻNY, T.ZALEZNY@OPOLSKIE.PL

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

STRONA 27!