Türk Modernleşmesi – Şerif Mardin

Page 14

KÜTLE VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ Sosyal psikoloji araştırmalarından çıkan netice sarihtir: insanlar modern cemiyette bağlanacakları, bir yakınlık hissedebilecekleri merciler bulamadıkları için, ümitsizliklerinden dolayı kendilerini totaliterlik hokkabazlarının sembol oyununa kaptırıyorlar. Burada elzem olan, fertlerin kendilerine karşı duydukları hürmeti arttıracak, imkanların teminidir. Bundan dolayıdır ki devrimiz demokrasisinin ortaya çıkardığı en mühim meselelerden biri yeni bir ferdiyetçiliğin esaslarının kurulmasıdır. Bunun yegane çaresi de bir nevi kütle eğitimine müracaat etmektir. Bu eğitimin en basit şekli ferde, mensup bulunduğu sosyal teşekküllerden kendisine en yakın bulunanı içinde hakikaten mühim bir yer işgal ettiğini, büyük mekanizmanın içinde kendisinin de müşterek gaye uğruna girişilen faaliyette mühim bir rolü olduğunu hissettirmekle başlar. Amerika ve İngiltere misali bunu açıkça göstermektedir. Zira demokrasinin ön saflarında yürüyen bu iki milletin karakteristiklerinden biri bünyesinde muhtelif gayeler güden cemiyetlerin adedi fazlalığıdır. Bu gibi cemiyetlerin temin ettiği şey, ferde ehemmiyeti haiz bir unsur olduğunu hissettirmekle kalmaz. Bunların ikinci bir faydası vardır: o da, demokratik usullere alışkanlığı temin etmeleridir. Bir cemiyete aza olmak demokratik alışveriş usullerini öğrenmeye başlamak demektir.

İSTİKBALİMİZDEKİ KÜTLE PROBLEMLERİ HAKKINDA Siyaset sahasında, muvaffakiyet, geniş ölçüde, yarının şartlarını bugünden gözümüzün önünde canlandırabilmeye dayanır.

POLİTİKANIN İNANÇ MUHTEVASI Anayasa mahkemesi, ancak ciddiye alınan bir anayasa ile kabili teliftir, anayasanın ciddiye alınması ise bu vesikanın bazı ezeli hakikatlere dayandığı inancından doğar. İşte Amerikan anayasasında değişmez insan haklarına yapılan atıflar ve Amerikan kültürü içinde bunların yer almış olması, pratikte bu vesikanın büyük bir kuvvete sahip olmasını sağlamıştır.

DEVRİMİZDE AMME FELSEFESİ Lippman'a nazaran, insanlığın şimdiye kadar geçirdiği merhalelerin hepsinde, bir "üst kanun"a karşı bir saygı mevcuttu; devrimizde bu saygı artık mevcut değildir ve yerine “Jakoben düşünce” yani doğrudan doğruya kütle isteğinin ulviliği, kaim olmuştur. İşte, kütlelerin ahlaki ve kültürel seviyesi düşük ve istekleri hudutsuz olduğu için,kütleye müracaat fikri, ahlaki göreneklere göre hareket eden bir zümre tarafından kurulan temsili sistemi altüst etmiştir.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.