OKRA magazine september by OKRA

okra SEPTEMBER -jaargang 47 nr. 7

maandblad van OKRA, verschijnt niet in januari en augustus

magazine

De wonderen van de natuur

Lydia Chagoll:

â&#x20AC;&#x2DC;Medeleven is het allerbelangrijkstâ&#x20AC;&#x2122;

Le Havre

verbaast met licht en ruimte

Publi-redactioneel

Mobiliteit thuis

Duurzaamheid anders bekeken:

levenslang comfortabel thuis wonen met de juiste zorgmiddelen Niet minder dan 84% van de Belgen, tussen 18 en 65 jaar, wil het liefst oud worden… thuis*, in hun vertrouwde, veilige omgeving. Enige voorwaarde? De juiste zorg genieten! Mensen leven niet alleen langer, ze blijven ook langer actief. We staan op onze onafhankelijkheid en willen zo lang mogelijk comfortabel thuis blijven wonen. Moderne technieken en technologieën spelen hierop handig in. Zo beantwoorden domotica, praktische toestellen, onderhoudsvrije materia-

len,… aan het verlangen naar bewegingsvrijheid. Wie dus vandaag doordacht investeert in zijn woning, maakt er een slimme accommodatie van. Een plek waar heel lang, comfortabel en veilig thuis wonen niet langer een een kwestie van ongelukken vermijden. Een kwestie van droom is. investeren in veiligheid en geluk. Investeren in thuis… een veilige belegging! Neem nu valpartijen op de De traplift: beter voorkomen trap. Vallen doet iedereen, dan genezen. maar ouderen net iets vaker. Vallen heeft voor een senior Het kan zware gevolgen heb- vaak heel nare gevolgen. U ben: hospitalisatie, revalida- kan uw woning, van kelder tie,… Dikwijls gaat dit ook tot zolderverdieping, heel ge‘mobiel-veilig’ gepaard met een toenemend makkelijk gevoel van onzekerheid. maken! De traplift vormt Kortom, investeren in een hierbij dan ook de ideale moveilig, comfortabel huis is biliteitsoplossing. Dat blijkt

uit het gemak van installatie en gebruik, uit de ruime keuze van stijlen en uit het redelijke kostenplaatje. Kortom, de traplift is voor elke trap een duurzame oplossing. Ontdek meer op www.encasa-experts.be Deze rubriek werd gebracht door ThyssenKrupp Encasa, producent en leverancier van trapliften. *Onderzoek Synovate bij 800 Belgen.

ThyssenKrupp Trapliften

Opnieuw vlot de trap op en af! Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa.

KIES VOOR SERVICE & KWALITEIT: • Voor elke trap: steil, smal, wenteltrap. • Makkelijk te bedienen. • Heel veilig en comfortabel. • Slechts 1, zeer esthetische, rail. • Geleverd en geplaatst op 1 dag! • 24/24u – 7/7d service. In uw buurt.

Bel gratis

0800 94 365

www.tk-traplift.be

Gratis documentatie Gratis prijsofferte

EDITO

Een mooie zomer

“H

et was een slechte zomer. Zo veel regen”, zegt een vriendin. Het klinkt alsof het het ergste is wat haar kon overkomen. Meteen zie ik voor mij hoe zij haar vakantie heeft doorgebracht. Ze bleef de hele dag binnen, at noodgedwongen stoofvlees en witloof met hesp en kaassaus en ruimde van pure ellende haar huis op. Geen enkele keer kon ze genieten van een mooie vakantiedag. En het ergst van alles: nu kan ze tien lange wintermaanden enkel dromen van een warme, zonnige zomer. “Maar neen, we hadden een mooie zomer, we hebben heel veel buiten gezeten.” Vriendin Els spreekt haar met klem tegen. “We zijn veel gaan fietsen, hebben vaak terrasjes gedaan én we genoten van onze tuin. Zo zalig, meer hoefde dat echt niet te zijn.” Ik vraag me af waar het verschil zit tussen mijn twee vriendinnen. Allebei waren ze de hele zomer in België, op nog geen tien kilometer van elkaar. En toch beleefden ze dezelfde periode helemaal anders. Ik denk aan mijn zomer, ik bleef dan wel niet de hele tijd thuis, zo ver van huis was ik ook niet. Niet de zon is het eerste wat in me opkomt. Wel de mooie Franse stadjes die we bezochten, de gezelschapsspelletjes die we speelden, het gevoel dat alles wat trager mocht, de bijzondere huizen waarin we logeerden en het adembenemende uitzicht bovenop de kliffen. We stonden er toen de wind ons bijna naar beneden woei en de fijne motregen ons gezicht natmaakte. Maar het bleef indrukwekkend.

Je dagen leuk en mooi maken, dat doe je toch zelf?

“Hopelijk valt het weer wat mee als jullie naar Frankrijk gaan”, hoorde ik vaak nog voor we vertrokken. Telkens was ik even uit mijn lood geslagen. De bezorgdheid klonk elke keer alsof het weer een ongeluk is dat je kan overkomen. Een ongeluk waarvan de kans bovendien bijzonder groot is dat het je overkomt. Alsof een beetje regen meteen een domper zet op de hele zomer, zoals bij mijn vriendin. Maar je dagen leuk en mooi maken, dat doe je toch zelf? Met een boek, een gezelschapsspel of een museumbezoek als het regent en een lange wandeling of een dagje aan het strand als de zon schijnt. “We zien wel, we maken er het beste van”, antwoordde ik steeds. En dat deden we. Trouwens, behalve die ene dag bovenop de kliffen, liet de zon ons geen enkele keer in de steek. Niets zo belangrijk én zo relatief als het weer. Uren wordt erover gediscussieerd, talloze vakantiekaartjes zijn ermee gevuld. En als puntje bij paaltje komt, maakt het niet echt uit of de zon schijnt of het pijpenstelen regent. Als je in goed gezelschap bent, een dak boven je hoofd hebt en de dagen leeg zijn, is het weer van ondergeschikt belang. Maar ik geef toe, voor mijn collega die sinds de pinksterstorm elke regendruppel in emmers op haar slaapkamer opvangt, is het weer minder relatief. Als de hagel grote gaten hamert in je dak, betekent dromen van een zonovergoten zomer meer dan de hoop de hele vakantie op het strand te kunnen liggen.

e l e N

✤ Nele Joostens

22 Joost Zweegers: â&#x20AC;&#x153;Deze plaat staat ook dicht bij mezelf. In vergelijking met wat ik in het verleden gemaakt heb, zijn de teksten kwalitatief de beste.â&#x20AC;?

6 8

OKRA-ZINGEVING

‘OKRA is een parochie’

STANDPUNT

Regeerakkoord maakt OKRA waakzaam

10 IK VIND DE AARDE LEUK Eten van bij de boer

13 OVER WAT TELT

‘We mogen nooit vergeten’

18 GROEN

Septemberrozen

20 NIEUWE TECHNOLOGIEËN Digitaal is duurzaam

22 CULTUUR

Dit is onze geschiedenis De sterren van Novastar Een mooi verhaal Jimmy’s Hall

27 OKRA-REIZEN

Het complete OKRA-REIZEN aanbod!

31 MET DE KLEINKINDEREN

De wondere wereld van de natuur

34 GEZONDHEID

Schenk je hart en nog veel meer

36 MENU

Minder centen, meer smaak

38 INFO

De Vlaamse huurpremie

40 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS Koning zonder kleren

42 IK WEET NOG HOE HET WAS Dorpskind in de stad

Gezinnen met een laag inkomen kunnen in sommige situaties een huurpremie krijgen in afwachting van een sociale woning.

44 MIJN EERSTE KEER

Op bedevaart naar Lourdes

46 UIT

In het spoor van Auguste Perret

50 LEDENVOORDEEL

38 31

Wil jij je ook abonneren op OKRA-magazine, bezorg je naam en adres aan Chris Van Riet, Postbus 40, 1031 Brussel of chris.vanriet@okra.be. Een jaarabonnement kost 23 euro.

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be | www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41 OKRA-ZORGRECHT | Postbus 40 | 1031 Brussel | zorgrecht@okra.be | 02 246 57 72 (van 8 tot 12 en van 13 tot 16 uur, vrijdag van 8 tot 12 uur) | www.okrazorgrecht.be. Ook op Facebook. OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

52 KRUISWOORDRAADSEL 54 EEN GREEP UIT HET REGIONALE AANBOD

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw • PB 40, 1031 Brussel • 02 246 44 37 • fax 02 246 44 42 • www.okra.be, magazine@okra.be Redactie Nele Joostens • Chris Van Riet • Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw • Niek De Meester • Nic Fruru • Piet Hendrickx • Jos Lacroix • Hilde Masui • Dirk Van Beveren • Jan Vandecasteele • Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele • Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto • Sylvain Van Der Guchtlaan 24 • 9300 Aalst • 053 82 60 80 • fax 053 82 60 90 • com@publicarto.be Oplage: 165 541 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Coverfoto: Lieven Van Assche Het oktobernummer verschijnt uiterlijk op 24 september 2014. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Je kan OKRA-magazine ook lezen via okra.be.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

okra-zingeving

‘OKRA is een parochie’ OKRA wil het laten Pinksteren. Wat in OKRA-ZINGEVING gebeurt, wil OKRA laten ondersteunen vanuit de Kerk en haar medewerkers. Wat in de Kerk gebeurt, kan naar OKRA worden gebracht. Piet Hendrickx legt het Pinksterplan van OKRA uit.

iet Hendrickx was bijna zijn hele loopbaan inspecteur godsdienst. Hij was ook altijd actief in het verenigingsleven en betrokken in de zingeving. Zijn verste roots liggen bij de Chiro maar hij organiseerde ook verloofdenclubs, was voorzitter van de parochieraad, voorzitter OKRAACADEMIE en nu voorzitter van OKRA-Limburg. Een knuffel “Toen ik aangesproken werd voor OKRA-Limburg, dacht ik: hier kan ik gedijen. Ik vind OKRA een formidabele uitdaging. Om je voor OKRA in te zetten, hoef je geen energie te hebben, die krijg je. Wat me deugd doet, is het samenzijn met mensen. Toen ik in een OKRA-trefpunt medailles ging uitreiken, gaf ik een dame van 83 een knuffel. Ze bedankte me, het was acht jaar geleden dat een man haar nog eens een knuffel gaf. Even later kwam ik een andere vrouw tegen en praatte ermee. Ze kreeg de krop in de keel. Het was al donderdag en ze had sinds zondag niemand meer gezien of gesproken. OKRA is mensen bij elkaar brengen en meeleven met hun lief en leed.” Protest vanuit de basis “Een mens is gelukkig als hij op alle niveaus kan leven: als hij goed kan eten, kan bewegen, kan denken, mensen kent en het spirituele of het hogere er is. Hoe ouder je wordt, hoe groter de vraag naar zingeving. Ouderen verlangen dingen te weten en erover te praten. Zingeving gebeurt waar mensen over hun leven vertellen, waar een luisterend oor is, waar mensen elkaar kansen geven, waar mensen elkaar bemoedigen, waar er solidariteit is. Organiseren we iets over de laatste levensperiode, dan krijgen we de zaal vol, eerder dan voor een ontspanningsactiviteit. Dat er geen pastoors meer zijn en kerken hun deuren sluiten, is een doorn in het oog van ouderen. Mensen komen ook naar OKRA omdat ze zich niet meer in de Kerk vinden. Vanuit dat protest zijn we naar de bisschoppen gestapt met een vraag om steun en overleg. We vragen dat OKRA de zingeving met steun van de Kerk in handen kan nemen.” Motorzegening “OKRA vormt vrijwilligers om de zingeving op zich te nemen. Elke vergadering start met een bezinning. We organiseren paas- en kerstvieringen. We pakken uit met wandelingen met ‘iets meer’. We gaan naar Lourdes. En we vragen de Kerk dat ze tekenen van geloof stelt binnen OKRA. Bij OKRA-Limburg hebben we een motorclub met 26 motards. We vragen bij aanvang van het seizoen dat een priester hen zegent. Zo’n liturgisch teken is en blijft belangrijk. Eigenlijk zeggen we: priesters, diakens, medewerkers van de Kerk, blijf niet in de Kerk maar kom naar OKRA. Onze verenigingen zijn de nieuwe kerken. We zijn er ook altijd en we brengen mensen samen. OKRA is een parochie. Een parochie die nood heeft aan steun, ook van de specialisten die de Kerk nog rijk is.”

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Mijn moeder “Ik ben 75 jaar. Gelukkig, heel dankbaar. Ik ben vijftig jaar getrouwd, nog altijd met veel goesting. We hebben vier kinderen en negen kleinkinderen. Zij zijn gezond. En ze zijn er nog. Ze zijn allemaal actief in een jeugdbeweging en dat merk je. Als mens groei je en word je gevormd door andere mensen. Ik denk aan mijn moeder. Ze was een heel krachtige vrouw. Ze bood steun, gaf vertrouwen, leerde ons wat liefde is, pushte ons. Eigenlijk was ze alles. Er zijn nog mensen naar wie ik echt opkijk. Leerkrachten die mijn levenspad kruisten. Proosten, als Giel Stinkens. Giel gaf tien bezinningsmomenten over het levenseinde. Gekoppeld aan onze christelijke levensvisie maar ook breder. Ik leerde van hem dat je alles in een brede context moet bekijken. En dat er ook een vooraf is aan ouder worden en sterven.” Een ernstig gesprek “Mijn vader is gestorven aan kanker toen hij 61 was. Mijn moeder werd 86. Ik was jong toen mijn vader stierf en was de enige van de vier kinderen die dicht in de buurt woonde. Ik was er elke avond in de week en vaak ook in het weekend en ’s nachts. Het sterven van mijn vader had een grote impact. Dat was niet fijn. Palliatieve zorg bestond nog niet. Vandaag maak ik me sterk dat ik, dankzij OKRA, wat meer ben voorbereid op de dag dat het einde komt. Er zijn op dit ogenblik veel mensen uit mijn familie- en vriendenkring die zwaar ziek zijn. Het ziek zijn van mijn broer raakt me. Vaak is het zo dat we mensen pas bezoeken of een ernstig gesprek aangaan als het levenseinde nabij is. Het is goed voor jezelf en je omgeving tijdig na te denken over de jaren die je nog resten. En je prioriteiten te stellen: wat wil ik voor mezelf, wat voor mijn familie, wat in mijn inzet voor anderen, OKRA, de samenleving?” “De dood is een toestand maar hoe die er uit ziet, weten we niet. Ik houd me een beetje vast aan het feit dat alles herleeft. Heel de natuur herleeft. Ik heb van een vriend een bananenboom gekregen. Het was een klein plantje maar nu is de boom groot en sterk. Ik vermoed dat het leven na de dood ook zoiets is. Dat het met de dood niet gedaan is.” Tekst Dominique Coopman Foto Mine Dalemans

Pinksteren: vijf verwachtingen van OKRA Dat er geen priesters meer zijn en kerkgebouwen leeglopen, doet veel ouderen pijn. Maar in veel OKRAtrefpunten nemen mensen hun verantwoordelijkheid inzake zingeving en christelijk geloof. OKRA vraagt de steun van de Belgische bisschoppen en formuleert daartoe vijf verwachtingen in een Pinksterplan: 1. Zet niet enkel in op het herschikken van parochies maar zie ook de christelijke inzet in de sociale organisaties en stel daar medewerkers voor vrij. 2. Parochie en beweging vullen elkaar aan. OKRA vraagt een constructieve samenwerking. 3. Benoem priesters, diakens en leken die zich inzetten in het eigen sociaal project en het zingevingswerk van een sociale beweging. 4. Laat (meer) vieringen en gebedsdiensten plaats vinden in zalen. 5. Laat gelovigen elkaar mee tekenen aanreiken, zoals een kruisje op het voorhoofd.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

standpunt

Regeerakkoord maakt OKRA waakzaam

Eind juli kregen we een nieuwe Vlaamse regering. OKRA las het akkoord maar wacht vooral de daden af van de regering Bourgeois.

De meningen over het Vlaamse regeerakkoord zijn verdeeld. Velen stellen zich vragen. Hier en daar heerst ongerustheid. Dit komt onder andere omdat de tekst niet alle opties concreet heeft ingevuld. Soms blijft het ook gissen naar de mogelijke effecten van de afgesproken beleidsopties. Maar af en toe is het regeerakkoord dan weer heel duidelijk, bijvoorbeeld over de aangekondigde viering van de vijfhonderdste verjaardag van Pieter Breugel de Oude in 2020… Dat er een akkoord is, is op zich positief. OKRA zal de tekst grondig analyseren en de septemberverklaring en de beleidsnota’s van de verschillende ministers op de voet volgen. Daarover lees je meer in de volgende nummers van OKRA-magazine. Vandaag reageert OKRA op wat het regeerakkoord vermeld over het verenigingsleven en cultuur. Minder regeltjes Bij een eerste lezing valt het op dat de coalitiepartners het verenigingsleven een bijzondere plaats willen geven. “Vertrouwen en verbinden (naast vooruitgaan dé twee kernbegrippen van het akkoord) slaan vanzelfsprekend ook op het verenigingsleven en het middenveld. We geven meer vertrouwen door minder regeltjes zodat verenigingen zich meer kunnen bezighouden met hun werking, minder met administratieve procedures.” OKRA is al jaren vragende partij voor minder regelgeving voor verenigingen. Vertrouwen gaat uit van wederzijds respect en niet van een zware administratie.

OKRA is al jaren vragende partij voor minder regelgeving voor verenigingen.

Ondersteunen Het regeerakkoord bevat nog andere mooie passages: “Verenigingen, bewegingen en vormingsinstellingen brengen mensen bij elkaar en werken actief en creatief aan gemeenschapsvorming en zelfontplooiing. We ondersteunen de sociaal-culturele sector zodat die zijn voortrekkersrol kan blijven spelen en houden daarbij rekening met de gewijzigde en diverse vormen waarop Vlamingen zich maatschappelijk organiseren.” Prima, zeer goed. Maar naast de realiteit van 15 000 vrijwilligers in OKRA, de 22 000 eenmalige activiteiten, de meer dan 1 500 000 jaarlijkse deelnemers aan activiteiten, kan de regering niet kijken. OKRA verwacht dat de Vlaamse overheid dit enorm engagement blijft waarderen, ook met financiële middelen. De Vlaamse administratie weet dat een engagement van OKRA geen holle woorden zijn, of het nu gaat om verkeersopleiding, elektrisch fietsen, sport en bewegen of de opmaak van een beleidsplan én de uitvoering ervan. OKRA zegt wat ze doet en doet wat ze zegt. Alertheid meer dan aangewezen Een bekommernis van OKRA is het voornemen van de Vlaamse regering om de culturele- en sportsubsidies aan de gemeenten (150 miljoen euro) in de algemene financiële middelen op te nemen. De lokale besturen mogen dan zelf beslissen waaraan ze deze middelen besteden. Het staat in de sterren geschreven dat heel wat van deze middelen niet meer zullen ingezet worden voor de subsidiëring van het lokale verenigingsleven. Enkele kranten konden begin augustus budgettaire spiekbriefjes op de kop tikken die gebruikt werden tijdens de onderhandelingen van het regeerakkoord. Indien deze spiekbriefjes een voorbode zijn voor de opmaak van de toekomstige begroting, dan wordt het Vlaams verenigingsleven in haar hart getroffen. Bij cultuur zou dan jaarlijks 200 miljoen bespaard moeten worden. Dat is een vierde van het jaarlijkse budget. Dit zou een mokerslag betekenen voor het Vlaamse sociaal-culturele verenigingsleven. Spiekbriefjes hebben slechts weinigen verder geholpen. OKRA wacht dan ook de financiële vertaling af van het regeerakkoord, zoals die opgenomen zal worden in de septemberverklaring. OKRA luistert dus niet naar de mooie woorden van de regeerverklaring maar kijkt uit naar de daden van de nieuwe Vlaamse regering. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris Foto Frank Bahnmüller

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Prachtige pullover

SPECIALE AANBIEDING

van € 59.90 voor

€+ 39.90

gratis verzending + gratis catalogus

•

Onderhoudsvriendelijk

•

In drie prachtige kleuren

•

Ook in korte maten

•

Met sierkleppen

•

Met lange mouwen

•

100% polyacryl

•

Wasbaar

eu ren !

Besteller s l 3 k ver schillende

34098014-BNL

GRATIS!

ATELIER GOLDNER SCHNITT – MODE VOOR MIJ GEMAAKT

JA, ik proﬁteer graag van deze AANBIEDING voor € 39.90 in plaats van € 59.90 Taupe

Voornaam

Wit Jeansblauw

Naam

Straat en huis-/busnr. Postcode

Woonplaats

1 9

Geb.datum

Tel.

Handtekening:

Ik wil niet bestellen maar wil wel graag DE NIEUWE CATALOGUS GRATIS ontvangen. Ja, houdt u mij per e-mail op de hoogte van de laatste informatie en actuele aanbiedingen.

Bestel via: 070 - 22 28 28 www.ateliergs.be/ bestseller of vul de bon in en stuur hem op

Mijn e-mailadres is:

Ik bestel de pullover graag in kleur, maat en lengte: KLEUR

LENGTE

MAAT

Taupe bestelnr. 4036-218

Wit bestelnr. 4035-018

54*

56*

Jeansblauw bestelnr. 4037-318

* Niet in korte maten.

Normaal

Lengte pullover 67 cm. U bent groter dan 1.65 m Kort

Lengte pullover 63 cm. U bent kleiner dan 1.65 m

Ik betaal mijn bestelling: Gratis VERZENDING In uw pakket vindt u uw leveringsnota, gelieve deze rekening te betalen binnen 30 dagen.

Stuur de bestelling op naar: AtelierGS, Z.5 Mollem 390, B-1730 ASSE Code catalogus: 0999

Code bestelling: 0998

Ik bestel volgens de algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zoals vermeld op www.ateliergs.be. Aanbieding geldig tot 31-12-2014. Geldig zolang de voorraad strekt. Uw adresgegevens worden, behoudens bezwaren van uw kant, in een verwerking opgenomen, zodat wij u op de hoogte kunnen houden van toekomstige aanbiedingen van Atelier Goldner Schnitt, houder van het bestand. U heeft het recht om deze gegevens in te kijken en ze aan te passen. Wet verwerking persoonsgegevens 8/12/1992. Als u niet gecontacteerd wenst te worden voor onze commerciële acties, kunt u dit schriftelijk aan ons meedelen.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

ik vind de aarde leuk

Eten van bij deboer

“We weten wat we eten en waar het vandaan komt, dat vind ik heel belangrijk”, zegt Koen Vandyck. Samen met een twintigtal gezinnen in de buurt startte hij enkele jaren geleden een voedselteam op.

Wat is dat, een voedselteam? Koen Vandyck: “Dat is een groep van gezinnen of mensen die in elkaars buurt wonen en zich georganiseerd hebben om hun voedsel - of een deel ervan – rechtstreeks aan te kopen bij een boer in de buurt. In heel Vlaanderen zijn er meer dan 160 voedselteams. De vzw Voedselteams ondersteunt hen. Concreet bestellen wij vooraf een mand – een kleine of een grote naargelang onze behoeften – en ontvangen die dan later. Je kan groenten bestellen maar ook andere streekproducten zoals honing, brood, zuivelproducten en zelfs vlees. Alle voedsel is afkomstig van boeren hier in de buurt. De vzw stelt ons deze producenten voor, ze telen hun gewassen en dieren voornamelijk biologisch.”

Wat zijn de voordelen? Koen Vandyck: “We weten wat we eten en waar het vandaan komt. De groenten en andere producten zijn kwaliteitsvol. Het zijn misschien niet altijd perfect ronde, blinkende appelen, ze zijn wel vers, lekker en biologisch. Als je je bestelling doorgeeft, kan je à la carte kiezen, bijvoorbeeld drie preien en een kilo wortelen. Maar je kan ook een pakket kiezen. Wij gaan altijd voor het laatste en zijn daar grote fan van. We houden wel van verrassingen. Zo krijgen we groenten die je zelden in de winkel vindt maar die wel uit de streek komen en seizoensgebonden zijn. Raapsteeltjes, aardpeer, koolrabi. Het zijn minder bekende groenten en daardoor worden we gedwongen om creatief te koken. Soms krijgen we ook een aantal weken dezelfde groenten. Pompoen of kolen bijvoorbeeld. Dan gaan we op zoek naar nieuwe manieren om deze groenten te bereiden. Zo ontdekten we al vaak verrassende maar hele lekkere recepten. Nog een voordeel aan het voedselteam, vind ik het sociale contact. We leerden de mensen in onze buurt beter kennen en ondernemen al eens iets samen. Een filmavond, een bezoek aan een van onze producenten, een lezing van de geitenboer.”

Waarom hebben jullie gekozen om in een voedselteam te stappen? Koen Vandyck: “We proberen heel bewust onze ecologische voetafdruk te beperken. We zijn daar niet fanatiek in maar denken toch steeds na of we het milieu niet te zwaar belasten met de keuzes die we maken. We zullen niet snel met het vliegtuig op reis gaan en we rijden zo veel mogelijk met de fiets. En we eten uitsluitend in het weekend vlees. Dat halen we dan bij de biologische slager. Deel uitmaken van een voedselteam heeft deze reflex trouwens nog versterkt. Ik zal nooit boontjes uit Kenia kopen, al zien ze er nog zo mooi uit. En broccoli’s uit Italië hoeven ook niet voor mij. Ik geloof heel sterk in de kracht van theelichtjes. Als iedereen een kleine bijdrage levert, gaat er een grote kaars branden. En ik vind het ook belangrijk dat ik wie voluit gaat voor duurzaamheid, de pioniers, kan steunen.” OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Als je ook bij een voedselteam wil, wat moet je dan doen? Koen Vandyck: “Je kan informeren bij de vzw of er in je buurt een voedselteam actief is. Dan kan je daar eenvoudig bij aansluiten. Stel dat er geen is of er is er wel een maar het is volzet, dan kan je er zelf een opstarten. Dat hebben wij trouwens ook gedaan. Hier in de buurt was er een voedselteam actief maar het was vol. We woonden hier nog maar net en hebben dan briefjes gebust en mensen aangesproken. Al snel waren een twintigtal gezinnen enthousiast. Sindsdien heeft Wilsele twee voedselteams en krijgen wij elke vrijdagavond onze groenten, vlees en zuivelproducten geleverd. En we leerden onze buren meteen veel beter kennen. Een winwinsituatie.”

“Wat is er puurder dan groenten die van de boer in de buurt komen en recht op je bord belanden?”

Zijn er ook nadelen aan een voedselteam? Koen Vandyck: “Een voedselteam gaat natuurlijk gepaard met een beetje administratie. De bestellingen moeten verzameld en het geld geïnd worden. En er moeten afspraken gemaakt worden over de levering. Dat vraagt een beetje engagement van de leden. We merken ook dat het voor sommige mensen moeilijk wordt dat het pakket slechts op één moment in de week afgehaald kan worden. Vooral dertigers en veertigers hebben vaak drukke agenda’s maar met een beetje planning en organisatie moet dat wel lukken. Veel mensen zijn vandaag op zoek naar authenticiteit, naar echtheid. Wat is er puurder dan groenten die van de boer in de buurt komen en recht op je bord belanden?” Tekst Nele Joostens Foto Jürgen Doom

Meer info via www.voedselteams.be, info@voedselteams.be of 016 29 58 01.

Vayamundo in Houffalize: Ol Fosse d’Outh

Genieten aan de oevers van de Ourthe KERST SPECIAL MIDWEEK in de Ardennen INBEGREPEN • 4 overnachtingen met 4x avondmaal en 2x middagmaal • Bezoek aan de kerstmarkt van Aken en Keulen • Dansavond en bingoavond BESCHIKBAARHEID Aanbod geldig van 1 tot 5 december 2014 prijs per persoon 4 nachten

Volwassene € 296,00

Langer verblijven? Bel 061 28 88 01 voor meer informatie en prijzen

RESERVEREN Vayamundo Ol Fosse d’Outh Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize 061 28 88 01 olfossedouth@vayamundo.be www.vayamundoclubs.be

HOORTESTDAGEN S I T A GR t

van 5 tot 20 september

s e t r o ho

1 jaar GRATIS batterijen Bij aankoop* van een hoortoestel *start proef vóór 30/09/2014

Bel ons voor info of een afspraak: Limburg 011 21 39 78 • Antwerpen 015 27 77 47 • Vlaams-Brabant 016 20 84 84 Midden-Vlaanderen 09 242 43 44 • West-Vlaanderen 051 23 34 94

www.aurilis.be Zo hoort het.

over wat telt

‘We mogen nooit

vergeten’ Ze is danseres, schrijfster en cineaste. Maar vooral rebel. “Dat ben ik mijn hele leven lang”, zegt Lydia Chagoll (83) met klem. “Waar die opstandigheid vandaan komt? Ongetwijfeld vanuit mijn intens rechtvaardigheidsgevoel.”

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

“Wat mij als kind overkwam, is hetzelfde als wat er vandaag zo vaak gebeurt. Politieke en economische vluchtelingen zijn nergens welkom en komen terecht in opvangcentra. Ook wij werden verjaagd van het ene land naar het andere, we konden nergens blijven. Dat is nu nog zo voor vele vluchtelingen, tenzij ze beroemd zijn. Mijn vader was journalist, hij was directeur van een weekblad en notoir antifascist. In zijn blad verschenen regelmatig artikels die de actualiteit van de jaren dertig in vraag stelden. Mensen raadden hem aan om te vluchten. We waren Joden. We vertrokken op 17 mei 1940 uit Brussel, waar we woonden. We maakten heel wat omzwervingen en werden een maand voor met Pearl Harbor de Pacificoorlog uitbrak, uit Zuid-Afrika gezet. Zo belandden we in Nederlands-Indië dat de Japanners later onder de voet liepen. Samen met mijn zus en moeder kwam ik in Japanse kampen terecht, vijf verschillende doorheen de jaren. Mijn vader was krijgsgevangene. Elf jaar was ik op dat ogenblik. Meer wil ik er niet over vertellen. Ik heb er wel twee boeken over geschreven, weet in ieder geval dat het geen Club Med was. Toen we terugkwamen, zei de buurvrouw: ‘Je hebt er wel een mooi bruin kleurtje aan overgehouden.’ Toen was ik te verbouwereerd om te antwoorden dat die kleur te wijten was aan de twee appels per dag plus de strafappels onder een tropische zon.” Een kalfje brandmerken “Ik was zeer opstandig toen ik terugkwam. Eigenlijk was ik al een rebels kind maar na de oorlog is dat nog verergerd. De oorlog heeft me voor de rest van mijn leven een goed geweten geschopt. Ik heb een diep gevoel voor rechtvaardigheid, zeker als het om kinderen gaat. Ik kan niet verdragen dat kinderen niet respectvol behandeld worden. En ik heb een sterk ontwikkeld gevoel voor empathie. Dat had ik als kind al. Was iemand vrolijk, dan was ik vrolijk, was iemand triest, dan was ik ook triest. Als mijn moeder zei dat ze hoofdpijn had, voelde ik die pijn ook. En dan dacht ik aan kleine baby’tjes. Zij konden niet zeggen dat ze hoofdpijn hadden. Ik wilde dokter worden, dan kon ik die kindjes vast en zeker van hun hoofdpijn verlossen. Mij zou

Wie van ons heeft gevraagd om geboren te worden? Wie van ons heeft zijn afkomst gekozen? Wie zijn wij dan om neer te kijken op een ander?

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

dat lukken, dacht ik naïef. Dat grote inlevingsvermogen is gebleven, al kan ik iets beter afstand nemen. Toch krimp ik iedere keer in elkaar als ik zie hoe kinderen onder oorlogsgeweld of hongersnood lijden. Zoals ik ook gisteren onderste boven was toen ik op tv zag hoe ze een kalfje opjaagden en dan brandmerkten.” Derde leerjaar “Na het einde van de oorlog deed België niets om de achterstand van de kinderen die uit kampen kwamen goed te maken. Een schandaal was het. Ik was vijftien en een half toen ik te kennen gaf dat ik graag terug naar school wilde. Mij werd gevraagd in welke klas ik zat toen de oorlog in mei 1940 uitbrak. Dat was het tweede leerjaar. ‘Dan moet je nu naar het derde leerjaar’, was het antwoord. Ik, die net de universiteit van het leven cum laude doorlopen had! Uiteindelijk vond ik een school waar ik kon beginnen in het eerste middelbaar. Dat was verschrikkelijk. Weer in de rij staan. Kinderachtig mijn vinger moeten opsteken. Dat jaar heb ik ongelooflijk hard gewerkt zodat ik daarna een schooljaar mocht overslaan. Daar zaten meerdere kinderen die getekend waren door de oorlog. Ik voelde me er beter op mijn gemak, in de rij staan hoefde niet meer. Maar ik bleef rebels. Zo werd ik een keer gestraft en werd ik van school gestuurd. Ik mocht pas weer terug indien ik mijn excuses aanbood. Dat weigerde ik, ik vond dat de leraar een grove fout had gemaakt en dat hij zich moest verontschuldigen. Mijn vader drong bij mij aan maar tevergeefs. Uiteindelijk, na twee weken, werd ik toch weer toegelaten zonder mijn excuses te moeten aanbieden. De leraar had dat trouwens ook niet gedaan. Ik geef toe, na de oorlog was ik een moeilijk meisje. Voordien was ik een uiterst extravert kind, ik ben uit de oorlog gekomen als een introverte adolescente.” Leven met Frans Buyens “Dat extravert kind kwam pas terug naar boven in 1973, toen ik Frans Buyens (1924-2004) leerde kennen. Hij heeft gemaakt dat alles wat er tevoren aan narigheid was, niet meer bestond. Hij was un grand monsieur, een fantastische schrijver en een schitterende filmmaker. Hij heeft me het filmvak geleerd. Het was ook zalig om met hem samen te werken. Het wederzijds respect, de onmetelijke vriendschap, de intense gesprekken, het altijd open staan voor elkaars argumenten

en een enorm samenhorigheidsgevoel hebben onze creativiteit sterk bevorderd. We hebben, afzonderlijk of samen, heel wat films gemaakt en boeken geschreven. We tilden elkaar naar een hoger niveau. Met Frans Buyens heb ik de 31 mooiste jaren van mijn leven gekend. Nog teer ik daarop. Hij heeft me zoveel gegeven. In 2004 is hij overleden, dat was een ramp voor mij. Die eerste vier jaren waren ontzettend moeilijk. Ik heb veel steun gekregen van Paula Semer en Luk De Rijck, burgemeester van Temse. Frans was afkomstig van die Scheldestad. De echte loutering is pas gekomen nadat ik een boek over hem geschreven heb. Dat heeft me geholpen.” Leven als danseres “Na de oorlog was ik mijn stem kwijt, ik vertelde met mijn lichaam, daarom werd ik danseres. Al voor de oorlog deed ik intensief aan kunstschaatsen, drie tot vier keer per week oefende ik. Na de oorlog en ook in Indonesië, heb ik het geluk gehad met enkele bijzondere leraren te kunnen samenwerken. Indra Kamadjodjo, Indonesische dans, Heiko Kolt, moderne dans, klassiek ballet bij Monique Querida sterdanseres en bij Tatiana von Zeumé, danseres in de groep van Anna Pavlova en bij Asaf Messerer die in het Bolchoitheater in Moskou choreograaf en leraar was. Dansen was mijn leven. Ik trad op als ballerina, heb heel wat choreografieën gecreëerd en gaf klassieke dansles. Ik had mijn eigen reizende beroepsballetgroep. Ik werkte zowel in binnen- als buitenland. In 1973 heb ik mijn balletcarrière opgegeven. Het was financieel moeilijk toen, we kregen geen subsidies meer en al mijn geld was op. In dit land word je niet rijk als artiest. Niet dat ik daar ooit naar gestreefd heb.” Onbestaande mensen “Zowel mijn boeken als mijn films gaan meestal over de Tweede Wereldoorlog en vooral over de plaats van het kind. Maar ik schreef ook verhalen en gedichten. Daarvoor heb ik genoeg fantasie, geen probleem. Neen, ik wil geen boodschap geven met mijn werk. Boodschappen, die doe je in de winkel. Maar ik heb wel heel wat ervaringen en kennis opgedaan. Die doorgeven lijkt me belangrijk. Ik wil vooral taboes doorbreken. Als ik hoor dat men iemand ‘illegaal’ durft te noemen, word ik boos. Illegaal heeft bij ons de betekenis van onbestaande, van rechteloosheid. Dat kan toch niet? Die schaamteloosheid wil ik bevechten. En vooral het kind

verdedigen ligt me na aan het hart. Samen met de Koning Boudewijnstichting en mijn Fonds bij die Stichting reiken we elk jaar een prijs uit, de Lydia Chagoll Prijs, voor een glimlach van een kind. Die gaat naar een persoon, groep of vereniging die de rechten van het kind vooropstellen. Het moet wel gaan om Belgische initiatieven. Ook hier leven kinderen nog vaak in grote miserie. We vinden het belangrijk dat de winnende initiatieven een voorbeeldfunctie kunnen hebben voor andere personen of verenigingen.” Om het hoekje “Waar ik de kracht vandaan haal om al die dingen te realiseren? Dat vind ik niet moeilijk. Ten eerste ben ik niet lui aangelegd, werken is werken. Ten tweede is er nog zo ontzettend veel te doen. En ten derde, hoewel creatief bezig zijn vaak hard werken is, heb ik het geluk iets te doen dat ik graag doe. Dat geeft energie. Wel is het spijtig dat in ons land de staat niet erg pro kunst is. Een lot dat ik met vele andere artiesten deel. Frans koos voor euthanasie toen hij ziek was - dat zal ik ook doen. Ik ben niet bang voor de dood. Al twee keer ben ik er heel dichtbij geweest. Ik heb gezweefd toen, wat een rust, het was zo vredig. Nu zijn we precies allemaal bang voor de

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

dood maar dat is niet nodig. Ik ben nu 83 jaar oud, ik weet dat de dood om het hoekje staat te wachten. Het kan gebeuren, we zien wel. Ik zou graag eerst nog een film maken of een boek neerpennen. De inhoud? Vertel ik niet. Voor buitenstaanders heeft alleen het afgewerkte oeuvre belang.” Rom doodgezwegen “Onlangs maakte ik een nieuwe film, Ma Bister, over de geschiedenis van de zigeuners in Europa. Ik heb altijd al over de zigeuners gesproken, in mijn boeken, in mijn films. Anderen hadden daar nauwelijks aandacht voor. Men sprak en spreekt over de weerstanders, over de genocide op het Joodse volk, over de homoseksuelen maar zelden over de zigeuners. Ik wilde er heel graag een film over maken. Maar niemand was geïnteresseerd in een documentaire over de Roms. Een film over een vurige, jonge zigeunerin die een romance beleeft met een rijke zakenman, dat was misschien nog wel gelukt. Maar zulke films maak ik niet. Bij gebrek aan middelen, schreef ik een lijvig boek over de geschiedenis van de Roms, zigeuners, Sinti en Roma onder het hakenkruis. Maar ik vond het zonde om alle kennis niet in een film te kunnen bundelen. Uiteindelijk heb ik de film toch gemaakt. Heel zuinig. Productie: Lydia Chagoll, research: Lydia Chagoll, montage: Lydia Chagoll, distributie: Lydia Chagoll. Nu is de film uit op dvd en ben ik heel moe. Drie jaar heb ik eraan gewerkt. Ik ben zo moe dat ik voor het eerst sinds lang op vakantie ga samen met mijn zus. We gaan naar een klein dorpje zonder enig toeristisch vertier, we gaan er rusten.” Zwarte varkens “Wat de Rombevolking heeft meegemaakt, is verschrikkelijk. En wat er vandaag gebeurt, is schandalig. Ze krijgen geen kansen, worden mensonwaardig behandeld. In Roemenië zeggen ze dat zigeuners alleen in de verte op mensen lijken. In Hongarije noemen ze hen zwarte varkens. Ze worden uitgescholden, verjaagd, vervolgd. Met deze film wil ik bereiken dat mensen weten hoe de geschiedenis van de Roms in elkaar zit. Met welk recht durft de ene mens van de andere te zeggen: je bent niet waardig mens te zijn. Wie van ons heeft er gevraagd om geboren te worden? Wie van ons heeft zijn sekse gekozen? Of de plaats waar hij geboren werd? Of het milieu waarin hij ter wereld kwam? Er is geen appélation controlée, alles berust op

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

toeval. Wie zijn wij dan om neer te kijken op een ander? Op de caissière? Op de loodgieter? Op de vuilnisman? Mocht die zijn werk niet doen, zouden we binnen de kortste keren opnieuw epidemieën kennen. Voor mij zijn empathie en respect voor de medemens het allerbelangrijkst. Empathie leidt tot solidariteit. Wie geen inlevingsvermogen heeft, kan geen begrip opbrengen.” Praat niet over de dood “Het werd meer dan tijd dat de zigeuners de aandacht krijgen die ze verdienen. Ma Bister wordt goed onthaald, daar ben ik erg blij om. Ik had het nooit verwacht. Ook de Roms zelf zijn oprecht tevreden. Ze hebben geen geschreven traditie én in hun cultuur mag niet over de dood gesproken worden. Erover spreken, is de dood aantrekken. Vele Romjongeren zijn me dankbaar aangezien zij amper iets wisten over hun geschiedenis en nog minder over de Zigeunergenocide tijdens de Tweede Wereldoorlog. Soms krijg ik wel kritiek uit orthodoxe joodse hoek. Ik moet me enkel met mijn eigen Joodse geschiedenis bezighouden, vinden zij. Ik kies mijn onderwerpen zelf. Ik ben een vrij mens. Ik laat me door niemand iets opleggen.” Tekst Nele Joostens Foto’s François De Heel

Ma bister De documentaire Ma Bister brengt een indringend overzicht van de geschiedenis van de Rombevolking sinds de Middeleeuwen. Zij leefden altijd aan de rand van de samenleving maar werden aanvankelijk bejubeld om hun muzikale talenten en hun vakmanschap. Toch kreeg spot, angst en uitsluiting de overhand. Dat leidde tot een genocide tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toen werden zigeuners even systematisch uitgeroeid als Joden. In Polen alleen zijn er 188 massagraven van zigeuners en in Auschwitz kwamen een kleine dertigduizend zigeuners om het leven. In Ma Bister (herinner je in het Romanes) schetst Lydia Chagoll minutieus een beeld van deze gemeenschap. Hun geschiedenis, hun rijkdom en hun cultuur. Dat de Rombevolking ook vandaag amper het hoofd boven water kan houden door uitsluiting en overreglementering, klaagt deze documentaire met klem aan. En terecht.

Je kan Ma Bister bestellen via de vzw Voor een glimlach van een kind. Prijs (verzending inbegrepen): 20 euro, over te schrijven op BE55 4342 6726 8144 van de vzw. Vermeld steeds het adres waarnaar de dvd gestuurd moet worden.

0800 20 9

ft.be

fortli www.com

0800 20 9

fortlift.be

www.com

PROBEER EEN TRAPLIFT UIT VOOR AANKOOP Jaarlijks laten duizenden Vlamingen een traplift installeren. ‘Hadden we dit maar jaren eerder laten doen’, is een opmerking die onze installateurs vaak krijgen. Voor u besluit tot de aanschaf van een traplift, kan u bij Comfortlift een traplift komen uitproberen.

Laat een beperking uw leven niet beperken. Als de trap een hindernis wordt voor uzelf of voor uw ouders, dan is een oplossing letterlijk dichterbij dan u denkt. Een traplift van Comfortlift betekent geen grote ingreep in uw huis. U zal verbaasd staan over het compacte design, de vele mogelijkheden voor uw interieur en de snelle aanpassing bij uw huisgenoten. Zo’n traplift staat het normale gebruik van uw trap namelijk absoluut niet in de weg.

Natuurlijk kan u voor aankoop een traplift van Comfortlift uitproberen. We hebben eigen toonzalen in Waregem, Wemmel, Herk-de-Stad en Battice. Na het maken van een afspraak kan u onze trapliften in alle rust en met deskundige begeleiding ontdekken, testen en uitproberen. Daarnaast hebben we nog vele andere adressen in België waar onze trapliften staan opgesteld. Contacteer ons en wij zorgen voor de dichtstbijzijnde locatie in uw buurt.

Comfortlift heeft het meest uitgebreide gamma trapliften en alternatieve oplossingen van België. We hebben trapliften met een enkele rail (monorail), met een dubbele rail en zelfs trapliften die meer dan 190 kilo aankunnen. Wij kijken bovendien verder dan uw trap, we hebben vele soorten compacte huisliften, hefplateaus en goederenliften in ons aanbod.

Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak naar het gratis nummer 0800 20 950. Of ga naar onze website www.comfortlift.be en wij bellen u !

Innovatieve oplossingen

Service: 24 op 24 uur – 7 dagen op 7

Comfortlift blijft een voorloper op het gebied van innovatieve oplossingen voor uw thuis. Met de Avansis ML en Avansis DHM hebben we dit najaar twee nieuwe compacte liften in ons gamma. Ze nemen zeer weinig ruimte in beslag en ze zijn reuze praktisch.

Wij geven niet alleen het beste advies dat u kan krijgen. Na plaatsing van een trap- of huislift wilt u ook de zekerheid hebben van een goede werking en lange levensduur. Regelmatig onderhoud is hiervoor het sleutelwoord. Bij Comfortlift kan u kiezen voor onderhoudscontracten op uw maat. Wij hebben een eigen serviceploeg 24 uur op 24 uur, 7 dagen per week, voor u klaarstaan in heel België!

De plateaulift Avansis ML is een betaalbare oplossing om kleine hoogtes binnen of buiten te overbruggen. De Avansis DHM is een huislift op maat om verschillende verdiepingen te bereiken.

E SERVIC 7/7 24/24 -

Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | info@comfortlift.be | www.comfortlift.be

GRATIS ADV IES ? Bel ons: 0800 20 950

groen FITNESS EN JE GEZONDHEID METEN: EEN GOED IDEE!

September

rozen

-12%*

ACTIE OP GROOT FITNESS VAN 1 TOT 30 SEPTEMBER 2014 * Actie van -12% op oefenfietsen, ergometerfietsen, crosstrainers, looptrainers en roeitrainers van Tunturi.

OMRON BI-LINK Gratis online platform dat je helpt je bloeddrukwaarden op te slaan en te analyseren. Via de gevalideerde bloeddrukmeters van OMRON krijg je een eenvoudig beeld van je bloeddruk over een bepaalde periode. Maar ook je stappenteller kan je aansluiten op de Bi-Link applicatie. Vanaf september beschikbaar bij Thuiszorgwinkel. Voor meer info en advies kan je terecht in ĂŠĂŠn van onze 60 winkels.

De adressen van de Thuiszorgwinkels vind je terug op onze website of via 015 28 61 36.

www.thuiszorgwinkel.be

Er worden in ons land honderden verschillende rozen gekweekt. Sterke en minder sterke, ziektegevoelige en resistente. Hier vind je een beperkte selectie van rozen die bij een goede verzorging de hele zomer bloeien en dus ook in september en oktober kunnen schitteren in elke tuin.

Melrose.

Eenmalig bloeiende antieke rozen, klimmers en liaanrozen zijn prachtig in juni en juli en bloeien dan met vele honderden rozen tegelijk. Maar na een week of zes is hun sprankelend liedje uitgezongen. Daarnaast zijn er tal van doorbloeiende rozen, meestal perkrozen die wanneer de verwelkte bloemen oordeelkundig worden weggesnoeid voortdurend nieuwe bloeiende twijgen vormen. Dat zijn de doorbloeiers. Maar de ene doorbloeiende roos is de andere niet. Zeker in een kleine tuin is het van groot belang te kiezen voor sterke, ziekteresistente doorbloeiende rozenstruiken. Doorbloeiende perkrozen Perkrozen zijn meestal trosrozen, waarvan de rozen met drie, vier of meer op een scheut verschijnen. Het zijn vaak populaire rozen, misschien is een leidraad, of zelfs een top vijf op zijn plaats. Op de eerste plaats staat ‘Bonica’, een beproefde dieproze trosroos die van geen ophouden weet. De deelblaadjes zijn klein en glanzend en vaak is de hele struik volledig met bloemen bedekt. Ze groeit goed in alle gronden die voor rozen geschikt zijn. Ze blijft laag en wordt meestal niet veel hoger dan vijftig, zestig centimeter. Rosa ‘Melrose’ is uit hetzelfde sterke hout gesneden. De bloemen zijn groter en verschillen in tint nauwelijks van ‘Bonica’. ‘Melrose’ is wel wat forser. Een trosroos die altijd veel fraaie gevulde bloemen per tros draagt is ‘Bouquet Parfait’. Ze heeft bovendien de prettige eigenschap in de late zomer en de herfst zeer grote, brede trossen te ontwikkelen. Een rozentwijg vormt dan moeiteloos een boeket van parelmoeren bloemen, wit met nuances van roze en geel. ‘Bouquet Parfait’ wordt tot één meter hoog. Nieuw in dit sortiment van absolute kleppers is ‘Minerva’, een roos met een unieke blauwpaarse tint en een krachtig en heerlijk parfum. Deze roos wordt uitsluitend verkocht voor de sociale werken van een Lionsclub. Hoogte 80 cm. Het spreekt vanzelf dat al deze perkrozen vaak worden aangeboden en vlot te vinden zijn. Grotere struiken en klimrozen Een weinig bekende, maar prachtige witte roos met grote enkele bloemen is ‘White Surprise’. Ze wordt ruim manshoog en bloeit van juli tot het vriest. Kerngezond is deze roos. Dé topper onder de klimrozen blijft ‘Guirlande d’Amour’. Als je de uitgebloeide trossen van deze roos geregeld weg knipt, blijft ze bloeien met trossen van wel vijftig kleine gevulde witte bloemen. Ze is niet voor niets de meest verkochte klimroos.

Bonica.

Minerva.

Guirlande d’Amour.

Het is van groot belang te kiezen voor sterke, ziekteresistente doorbloeiende rozenstruiken. Rozen verzorgen in een notendop Rozen hebben zon en wind nodig. Het zijn nu eenmaal zonnekloppers. Wind waait de blaadjes na een regenbui snel droog zodat schimmels als sterroetdauw nauwelijks kans krijgen. Om doorbloeiende rozen perfect te laten bloeien moet je de uitgebloeide trossen wegknippen tot net boven een nieuwe scheut die aan het uiteinde al bloemknoppen heeft of boven een volledig blad. Dat heeft naar gelang de cultuurvariëteit vijf of zeven deelblaadjes. Valse scheuten zijn lichter van kleur en hebben andere stekels. Ze komen van onder de grond. Ruk ze van de wortels. Rozen zijn grote eters. Voeg rozenmeststof toe bij het begin van de groei en een tweede keer begin juli, dan blijven ze in conditie.

Bouquet Parfait.

Aankopen Van half november tot eind maart worden rozen op naakte wortel aangeboden, daarna in pot. Rozen op naakte wortel zijn beduidend goedkoper dan rozen in pot. Tekst en foto’s Ivo Pauwels

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

nieuwe technologieën

Digitaal is duurza Minder papier verbruiken, is een duurzame tip die makkelijk in de praktijk is om te zetten. Het kan onder andere door meer digitaal te gaan werken. Doccle en e-boeken zijn twee nieuwe initiatieven die je daarbij kunnen helpen. Doccle is een online platform dat wordt aangeboden door verschillende organisaties (CM, Telenet, KBC en Acerta) voor het beheer van hun documenten. Met Doccle kan je dus via je pc of tablet alle documenten van deze bedrijven digitaal ontvangen en bewaren. Naast een archief, biedt dit platform ook de mogelijkheid om er je facturen mee te betalen. Zodra je via Doccle verbonden bent met een bepaalde organisatie, komen al je brieven, facturen en betalingsoverzichten automatisch binnen op je persoonlijke Doccle-account. Je kan dus geen brieven of belangrijke documenten meer verliezen en je bespaart heel wat papier. Wil je bepaalde documenten toch liever op papier ontvangen, geen probleem, dat blijft mogelijk. CM op Doccle CM is een van de organisaties die sinds een paar maanden volop met Doccle werkt. Eens CM toegevoegd aan je Doccle-account, krijg je betalingsoverzichten, facturen en de meeste brieven digitaal. Maar hoe moet je hier nu concreet mee starten? Om je CM-documenten te raadplegen in Doccle heb je een persoonlijke CM-toegangscode nodig. In het voorjaar heb je deze via mail ontvangen als CM je mailadres kende. Heb je geen mail gekregen, registreer dan eerst je e-mailadres bij CM (via www.cm.be en Mijn dossier). Na bevestiging van je registratie, krijg je automatisch een CM-toegangscode voor Doccle toegestuurd. Praktische stappen Een Doccle-account opzetten met toegang tot jouw CM-documenten vraagt enkele stappen die je eenmalig moet uitvoeren. Stap 1: Surf naar www.doccle.be/nl, klik op ‘Maak een account aan’ en registreer je door in de rechterkolom alle velden in te vullen. Stap 2: Op het startscherm van Doccle klik je onder het CM-logo op ‘Verbinden’. Je vult je rijksregisternummer in (staat op je identiteitskaart) en de

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

persoonlijke CM-toegangscode die je via e-mail ontving. Deze code dient om eenmalig de koppeling met je CM-dossier te maken. Ten slotte klik je op verbinden. Is de koppeling met je CM-dossier geslaagd, dan zie je al oude betalingsoverzichten. Als er een nieuw CM-document beschikbaar is, ontvang je altijd een verwittigingsmail. Om gezinsleden toe te voegen onder eenzelfde Doccle-gebruiker, herneem je de procedure vanaf stap 2. E-boeken lenen uit de bib Sinds begin juni kunnen tablet gebruikers e-boeken ontlenen in meer dan 200 Vlaamse bibliotheken. Er is een app beschikbaar voor zowel Android (bijvoorbeeld Samsung) als IOS-tablets (iPad). In de collectie vind je momenteel ongeveer 400 boeken. Leuk is dat ze gelijktijdig kunnen uitgeleend worden. Binnen de bib zijn de boeken gratis te lezen. Om thuis e-boeken van de bib op je tablet te lezen, betaal je een kleine vergoeding van 5 euro voor drie boeken. Klaar om je eerste e-boek te lezen? We zetten alle stappen van installatie tot ontlenen op een rij. Stap 1: Download de e-boeken app. Ga naar de Google Play store (android tablets) of de app-store (iPad) en typ in het zoekvenster ‘e-boeken in de bib’. Klik op de app om hem te installeren. Je kan nu al snuisteren in de catalogus en kiezen welk boek je wenst te lezen. Je kan filteren op fictie en non-fictie en er zijn een tiental gratis boeken. Van elk boek kan je trouwens sowieso een kort fragment gratis lezen. Stap 2: Ga naar een deelnemende bibliotheek en koop een e-boekenkaart. Daarvoor kan je terecht in een van de 217 deelnemende bibliotheken. Deze kaart, of beter gezegd code, kost 5 euro en geeft je recht op het ontlenen van drie boeken voor een termijn van vier weken. Heb je nog geen ‘Mijn bibliotheek’ login vergeet dan ook niet te vragen naar de Mijn bibliotheek-code.

aam Stap 3: Meld je aan met je mijn bibliotheek-login. Ga naar https://mijn.bibliotheek.be. Heb je al een account dan kan je gewoon inloggen, zo niet moet je er eentje maken door de gemeente van je bibliotheek in te typen en dan op registreren te klikken. Vervolgens moet je dan de Mijn bibliotheek-code ingeven en verder ook je persoonsgegevens. Stap 4: Geef de code van je e-boekenkaart in om je leentegoed toe te voegen. Klik in de linkerkolom op e-boeken en geef je e-boekencode in. Je leentegoed is nu toegevoegd. Android-app gebruikers kunnen het leentegoed ook toevoegen via de app. Voor de iPad is dit niet mogelijk. Zij kunnen dit alleen via deze Mijn bibliotheek-website. Stap 5: Ga naar de app, kies je boek en begin te lezen. Open de app door er op te klikken, kies voor aanmelden en vul hier je ‘mijn bibliotheek’ gegevens in. Jouw leentegoed zal dan ook zichtbaar zijn in de app. Ga naar de catalogus en kies het boek van jouw keuze, klik op lenen en je kan beginnen lezen. Het lettertype kan kleiner of groter worden gezet en er is ook een nachtmodus voorzien om in bed te lezen. Veel leesplezier! Tekst Wendy De Keyzer

M�� n�� Ar��

Q�� b�� ! *

* 100% genieten

www.Ardennes-Etape.be

AE_2014-07_190_135.5_Okra_CPGJanvier_Branding_NL.indd 1

7/07/2014 17:12:14

cultuur

TENTOONSTELLING

Dit is

onze geschiedenis

EXPO

Wat is dat toch met die Groote Oorlog die we zo massaal willen herdenken? Expo 14-18, dit is onze geschiedenis in het Jubelpark is echter een buitenbeentje. Omdat ze belicht wordt vanuit het standpunt van twee monarchen die familie van elkaar waren maar tijdens de oorlog lijnrecht tegenover elkaar stonden.

DIT IS ONZE GESCHIEDENIS !

De Belgische koning Albert I en de Duitse keizer Willem II waren neven, elk met een eigen levensstijl en visie op macht. Waar de zakelijke Albert I geloofde dat een land dat zich verdedigde respect zou afdwingen en niet ten onder kon gaan, beweerde Willem II dat hij nooit een schip zou kunnen treffen waarop vrouwen en kinderen zaten. Het verschil tussen beide monarchen kon niet groter zijn. En dat laat de tentoonstelling zien. Die begint in 1910, toen Europa nog triomfantelijk aan de wereld toonde hoe het omging met kolonies en alliantieverdragen, wetenschappelijke en culturele bloei. Aan de hand van ingenieuze uitvindingen uit die tijd, werk en vertier komt die wereld in rood velours nog een keer tot leven. Op de achtergrond manifesteert zich dan al het nationalisme en de maatschappelijke conflicten. De ruimtes worden zwart, onheilspellende krantenberichten vallen als dominostenen op wat sluipend een vijandelijk Europa werd.

of de tijd verdreven met kaartspelen, hoe dokters en verpleegsters met primitieve middelen en de moed der wanhoop levens probeerden te redden. Een evocatie van de gevechtsuniformen van Albert I en Willem II en de inrichting van hun hoofdkwartieren illustreren de confrontatie van beide machthebbers. Ook hier worden de verschillen tussen de twee weer pijnlijk duidelijk. Leven met een oorlog De tentoonstelling vergeet de burger niet. Zijn angst is voelbaar in de Kommandatur dat symbool staat voor uitbuiting en onderdrukking. Een Amerikaanse voedingswinkel voorzag de uitgehongerde bevolking van levensnoodzakelijke producten die al van bij het begin van de oorlog bijzonder schaars waren. Aan de andere kant was oorlog ook een bron van stiekem vermaak. In de bistrot wordt gedronken, gedanst en gefeest, even blijven de oorlogskranten op de tafel onaangeroerd. AlbertÂ I werd een icoon en Willem II verbannen naar Nederland. De balans van de oorlog wordt opgemaakt, met de gevolgen voor Europa van 1919 tot vandaag.

Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis - BRUSSEL

26.02.2014 > 26.04.2015 www.expo14-18.be

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Aan het front Duizend keer hebben we de beelden van honger, kou en ontbering in de loopgraven van de Westhoek al gezien, nog altijd beklijven ze. Vier lange jaren gingen de Belgische soldaten en hun bondgenoten door een fysieke en morele hel, tussen verveling en opwinding, hoop en wanhoop. Authentieke voorwerpen van het oorlogsfront illustreren de gevechten en het dagelijks overleven. Hoe soldaten met een stompje potlood brieven naar huis schreven

Tekst Suzanne Antonis Info Expo 14-18, dit is onze geschiedenis, tot 26 april 2015 in het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis, Jubelpark, Brussel, 02 549 60 49, www.expo14-18.be. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Weekend, schoolvakanties en feestdagen van 10.00 tot 16.00 uur. Tickets: 12 euro, met korting: 9 euro.

hotel Sandeshoved Nieuwpoort

Nieuwpoortse Kleinste Seniorenweek prijzen, Grootse sfeer!!! Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal met saladbar) Ook de welkomstdrink, mosselfestijn en gastronomische brunch zijn inbegrepen! Een week met tal van activiteiten waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, crea-voormiddag, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag,… ■ maandag 17/11 tot maandag 24/11/14 (of van zondag tot zondag) ■ maandag 24/11 tot maandag 01/12/14 (of van zondag tot zondag) • € 280 p.p. met twee op een tweepersoonskamer • € 335 p.p. met twee op een studio of appartement (bijkomende persoon op studio of appartement: € 190) • € 365 p.p. alleen op een grote single

Twee tentoonstellingen over ’14-’18 in Bergen.

Kerstarrangement

2,3 of 4 nachten rond 25/12 op een kamer of studio/appartement prijzen inclusief: halfpension, Kerstbanket op 24/12 en Kerstbrunch 25/12

✤ Tekenen des tijds, visionaire werken van voor 1914. Bijna veertig kunstenaars (van James Ensor tot Edvard Munch, van Auguste Rodin tot Félicien Rops) zijn vertegenwoordigd in deze tentoonstelling van meer dan 150 werken uit verschillende kunstdisciplines. ✤ De Slag bij Mons, voorwerpen spreken. Een mooie gelegenheid om voorwerpen te ontdekken die later geëxposeerd zullen worden in het Mons Memorial Museum, dat in de lente van 2015 wordt geopend. Info Tot 23 november 2014 in het BAM Museum, rue Neuve 8, Bergen, 065 40 53 12, www.bam.mons.be. Open van maandag tot dinsdag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 9 euro (geldig voor beide tentoonstellingen). Maak kans op een gratis duoticket! Zie blz. 50.

met twee op een tweepersoonkamer met twee op een studio alleen op een grote single

2 nachten 195 p.p. 230 p.p. 245 p.p.

3 nachten 235 p.p. 285 p.p. 300 p.p.

4 nachten 270 p.p. 326 p.p. 352 p.p.

speciale prijzen vanaf 3e volwassene en/of kinderen op hetzelfde logement lakens, hotelservice en handdoeken zijn inbegrepen

Vraag vrijblijvend onze folder: Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 | 8620 Nieuwpoort | Tel: 058 22 23 60 www.sandeshoved.be | info@sandeshoved.be

hotel sandeshoved.indd 1

Hersenkronkels

In deze tentoonstelling ga je op ontdekking in je eigen hersenpan. Test de werking van je neuronen in het Cognitilab, exploreer je brein in een 3D-animatie dankzij de Hersencel en laat je (niet) beetnemen door de optische illusies. Video’s, spelletjes en andere interactieve toepassingen vervolledigen deze fascinerende reis door je brein. Info Tot 30 augustus 2015 in het Museum voor Natuurwetenschappen, Vautierstraat 29, 1000 Brussel, 02 627 42 27, www.natuurwetenschappen.be. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.30 tot 17.00 uur en zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: vaste tentoonstelling + Hersenkronkels: 9,50 euro; 65+: 8,50 euro. Maak kans op een gratis duoticket! Zie blz. 50.

2/07

cultuur

Novastar muziek

De sterren van

Een muzikale carrière van 18 jaar en vier cd’s. Wat is dat toch met Joost Zweegers dat slechts om de vier jaar de sterren gunstig lijken te staan voor de muziek van Novastar? En dat het toch telkens weer het wachten waard is. Inside Outside is niet anders, met liedjes die recht naar het hart gaan, niet het minst naar dat van Joost Zweegers zelf.

Wie de Humo Rock Rally wint, kan gewoonlijk niet wachten om een plaat uit te brengen. Maar zo ging dat niet bij Joost Zweegers. In 1996 zong hij als 25-jarige de pannen van het dak, pas vier jaar later zou hij de liedjes die toen zoveel indruk hadden gemaakt definitief op cd zetten. Was dit de voorbode voor het tempo waarmee hij werk zou uitbrengen? “Ik wilde vooral een perfecte platendeal en die vond ik op dat moment niet”, zegt Joost daarover. “Dat voortdurend streven naar perfectie vertraagt alles, ook bij mijn later werk. Maar toen ik onderdak vond bij Warner Music zette o.a. The best is yet to come mijn muziekcarrière definitief op de rails. En daar kwamen stuk voor stuk mooie nummers van. “Lang en hard werken aan liedjes heeft als voordeel dat ze lang meegaan en dat ik ze op het podium nog steeds met veel bezieling en passie kan zingen”, zegt Joost. “Ik speel ze pas als ik ze voel, ze worden bij een concert nooit vooraf gepland.” Zo ging het wellicht ook in zijn jeugdjaren, toen hij als straatmuzikant door Europa trok en luisteraars op straten en in kastelen alle wereldhits liet meezingen. “Ach, vijfhonderd liedjes kunnen spelen en die invloed later in je muziek terugzien, ik kan geen grotere vrijheid en avontuur bedenken. En tegelijk is het mijn beste leerschool geweest.” Inside Outside Die sfeer van straten en pleinen kwam voor Joost weer in alle hevigheid terug toen hij voor Inside Outside ging samenwerken met de Engelse producer John Leckie. “Hij kwam een week bij mij logeren, om met eigen ogen te zien waar mijn teksten en muziek vandaan komen. Ik heb enorm veel geleerd met de opnames van deze cd. Het was een omgeving waarin van alles gebeurde en waar muzikanten en producer mee jamden. Nachtenlang hebben we thuis in de kelder muziek gemaakt en er kwamen voortdurend nieuwe dingen aangerold. Als ik van die periode iets heb geleerd, is het vooral dat je open-minded en speels in een productieproces moet stappen en dat over-analyse een mens blokkeert. Deze plaat staat ook dicht bij mezelf. In vergelijking met wat ik in het verleden gemaakt heb, zijn de teksten kwalitatief de beste. De ervaring met John Leckie heeft me veel zuurstof gegeven. Ik kan nu weer denken dat er nog veel meer staat te gebeuren en dat dit nog maar het begin is. Dat is ooit wel anders geweest. Maar ik zal mezelf nooit kopiëren. Als ik merk dat ik stilsta, dan stop ik.” Tekst Suzanne Antonis Info www.novastar-music.com.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

BOEKEN Mooie verhalen waarop je je kan laten meedrijven, eenvoudig en echt getekend. Zulk verhaal biedt de roman Eilanders. Dit boek heeft alles om gewoon ‘mooi’ te worden genoemd.

Ook de moeite deze maand: ✤ Koningin Elisabethwedstrijd Zang 2014 Wie de muziekwedstrijd in mei gemist heeft, kan met deze cd-box zijn schade inhalen. Ze bevat niet alleen de winnaars voor zang maar ook liederen uit de halve finale en historische operaaria’s van laureaten uit het verleden.

✤ Platina Blues van Thé Lau (V2 Records) Een muzikale droomreis van 40 minuten die zich afspeelt in kamer 10 van de 5de verdieping in een ziekenhuis. Het is tevens het allerlaatste album van een moedige Thé Lau, die geveld door ziekte, nog een keer wilde schitteren. www.thelau.nl

✤ Altijd Onderweg van Christoff (Ars Entertainment) De Vlaamse charmezanger blijft de traditie om op de Vlaamse Feestdag met nieuw materiaal te komen in ere houden. Een cd met warme liedjes, uit het leven gegrepen en dit keer vooral een ode aan de vriendschap.

Een mooi verhaal Met Eilanders leverde de Engelse Susan Fletcher haar tweede roman af. Haar debuutroman Eve Green viel verschillende keren in de prijzen. Eilanders is meteen een bevestiging van haar literaire mogelijkheden. Als je het boek openslaat, stoot je op een uitgebreide stamboom. Handig, als je weet dat het verhaal zich uitstrekt van 1850 tot 2005. Tussen stamvader Bundy en jongste telg Nancy liggen zo vele gebeurtenissen, opgevoerd en ondergaan door zoveel personages, dat het soms wel even gaat duizelen. De stamboom is dan ook geen overbodige luxe. De jonge Maggie (1970) is bij de aanvang van het verhaal al vier jaar weduwe. Haar echtgenoot verdween in de golfslagen van een Schots eiland, bij een poging om een toerist van de verdrinkingsdood te redden. Op een dag spoelt een drenkeling aan, die het nog nipt haalt. Maggie begint met hem een gepassioneerde relatie. Deze relatie zet het eiland op zijn kop en verandert de eilandbewoners fundamenteel. De personages zijn krachtig maar ook strak getekend. Liefde, vriendschap en samenhorigheid worden geloofwaardig neergezet. Daarenboven ontneemt de literaire schoonheid je soms de adem. In Eilanders voel je je thuis, het is een boek waarin je pagina na pagina groeit. Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne Susan Fletcher, Eilanders, Artemis & Co, Amsterdam, 2014, 429 blz., 21,95 euro.

Ook te lezen deze maand Anna Louw, Kroniek van Perdepoort, Van Oorschot, Amsterdam, 2013, 396 blz., 22,50 euro. Een roman uit Zuid-Afrika, voor het eerst verschenen in 1975. Dit is een klassieke blanke boerenroman die de toenmalige Zuid-Afrikaanse problematiek niet uit de weg gaat. Een vrouwelijke pionier van de Zuid-Afrikaanse letteren. Michael Cunningham, De sneeuwkoningin, Prometheus, Amsterdam, 2014, 283 blz., 19,95 euro. De nieuwe roman van de Amerikaan Cunningham. Het verhaal van twee broers die elk op hun wijze op zoek zijn naar zingeving in dit leven. Een roman met grote intensiteit. Claire McGowan, Barre grond, Ambo/Anthos, Amsterdam, 2014, 381 blz., 21,99 euro. Een thriller uit Noord-Ierland. Een boreling wordt ontvoerd uit de kraamkliniek en daarna teruggevonden. En dan wordt een vrouw vermoord. Een spannende thriller met als achtergrond de spanning tussen de twee Ierlanden én het abortusdebat.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

FILM

Jimmy’s Hall Een nieuwe film van Ken Loach is altijd iets om naar uit te kijken. Aangezien Loach aankondigde dat dit zijn laatste film zou zijn (iets waar hij al op zou zijn teruggekomen), waren de verwachtingen dan ook hoog gespannen.

Voor het verhaal dat hij in Jimmy’s Hall vertelt, inspireerde Loach zich op het leven van de Ierse activist Jimmy Gralton die in de jaren 1930 op het platteland voor de vrijheid van meningsuiting opkwam. Hij bouwde er een gemeenschapshuis waar mensen samen kwamen om te leren, te debatteren, te zingen en te tekenen maar misschien wel vooral om te dansen en plezier te maken. In alle vrijheid nadenken én dansen op de verderfelijke jazzmuziek waren een doorn in het oog van de conservatieve katholieke Kerk. Wanneer Jimmy het ook opneemt tegen de grootgrondbezitters, spannen Kerk en kapitaal samen om hem klein te krijgen. Onmiskenbaar Ken Loach De vermelding ‘een Ken Loach-film’ is steeds een kwaliteitslabel. En dat is deze keer niet anders. Loach levert alweer een zeer onderhoudende film af met een stevig verhaal dat er ook nu in slaagt de verontwaardiging van de kijker over sociale mistoestanden op te wekken. Daarnaast brengt Loach het Ierse platteland mooi in beeld en geeft hij zijn

film het ritme van het rustige plattelandsleven zonder echter te traag te worden. Maar ‘rooie Ken’ doet zijn bijnaam deze keer net iets te veel eer aan. In Jimmy’s Hall is de subtiliteit die in de andere films van Loach aanwezig was, totaal verdwenen. Sommige dialogen zijn haast politieke redevoeringen waardoor ze niet langer natuurlijk klinken. Het pleidooi vóór het socialisme en tegen de macht van de katholieke Kerk, klinkt deze keer te luid en te hard. Gelukkig weet Loach toch wat meer nuances aan te brengen in de personages van Jimmy Gralton en pastoor Sheridan. De zwanenzang van Loach? Hopelijk wordt Jimmy’s Hall niet echt de zwanenzang van deze grote cineast en volgt er nog een film waarin Loach opnieuw wat meer terughoudendheid aan de dag legt zodat hij zijn carrière met een meesterwerk kan afsluiten. Want dat is Jimmy’s Hall toch net niet. (sinds 27 augustus in de bioscoop) Tekst Willy Verbestel

Ook de moeite deze maand ✤ Party girl: portret van de zestigjarige Angélique die als barmeisje aan de kost kwam maar nog steeds van feestjes en van mannen houdt. Michel, een van haar vaste klanten, is verliefd op haar en wil met haar trouwen. Kan Angélique een familieleven aan? (vanaf 3 september)

✤ The double: bevreemdende film van Richard Ayoade over Simon, een jonge man die in zijn geïsoleerd leven geconfronteerd wordt met een fysieke dubbelganger. (vanaf 28 augustus)

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Het complete OKRA-REIZEN aanbod! Je hoeft niet te wachten tot het voorjaar om je koffers te pakken en op reis te vertrekken. Hier vind je het volledige overzicht van het OKRA-aanbod voor deze winter. Overwinteren in Turkije? Samen zingen aan de Belgische kust? Het kan allemaal! Welkom bij OKRA-REIZEN, vakanties mét garanties! Heb je interesse, contacteer dan het verkooppunt dat de reis organiseert. De medewerkers bezorgen je graag meer info en noteren je inschrijving. Interessant weetje: CM-leden genieten op alle reizen een korting van 15 euro.

De Ardennen op maat van OKRA Deze week is helemaal op het lijf geschreven van OKRA-leden. Vayamundo werkte speciaal voor OKRA deze gevarieerde midweek uit. Proef de echte Ardennen en geniet van een uniek programma! Je brengt een bezoek aan de chocoladefabriek Jacques en verkent Luik. In Bastogne bezoek je het War Museum en je shopt in Luxemburg. Geen Ardennen zonder jacht en dus ontmoet je jagers die je hun vangst tonen. Ook de jachthoornblazers ontbreken niet. In de abdij van Val Dieu krijg je een rondleiding en wordt er een lunch aangeboden. ’s Avonds staat de film Marina op het programma en kan je dansen met Cliff. Uiteraard ontbreekt de bingo niet. Behoren ook tot de mogelijkheden: lijndans, geleide wandelingen, op pad met een Ranger op zoek naar bevers, vossen, herten of dassen, Bio Danza, cijfers & letters, reuzensudoku, scrabble, degustatie lokale bieren en kazen (7 euro extra), gps-wandeling, initiatie nordic walking.

17 tot 21 november 2014 382 euro, singletoeslag: 60 euro. Inbegrepen: busvervoer, verblijf in volpension, uitstappen en animatie, OKRA-begeleiding, reisverzekering. Je verblijft in Ol Fosse d’Outh in Houffalize. Vanuit je kamer heb je zicht op de Ourthe. Deze vakantie is in volpension, elke avond geniet je van een viergangenbuffet. Het hotel heeft ook een zwembad met sauna waarvan je ongelimiteerd gebruik kan maken. Info en inschrijven: bij alle verkooppunten van OKRA-REIZEN.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Algemeen Tenerife, overwinteren in Hotel Hovima Costa, Adeje 14 november tot 5 december 2014

1 795 euro singletoeslag: 231 euro

Vietnam/Cambodja, zeventiendaagse rondreis 30 november tot 16 december 2014

2 990 euro singletoeslag: 510 euro

Jamaica, verblijf in Hotel Riu Ocho Rios 6 tot 17 december 2014

1 385 euro singletoeslag: 398 euro

Spanje, overwinteren in Hotel Riu Belplaya in Torremolinos* 3 tot 24 januari 2015

1 215 euro geen singletoeslag

Tenerife, verblijf in hotel Hovima Costa Adeje 6 tot 20 januari 2015

1 415 euro singletoeslag: 154 euro

Zuid-Afrika, dertiendaagse rondreis 22 januari tot 3 februari 2015

Prijs volgt later in brochure

Tenerife, wandelvakantie in hotel Hovima Costa Adeje 26 januari tot 5 februari 2015

1 150 euro singletoeslag: 110 euro

Turkije, overwinteren in hotel Barut Arum in Side 29 januari tot 1 maart 2015

1 365 euro geen singletoeslag

Kaapverdische Eilanden, verblijf in Hotel Riu Karamboa 4 tot 14 februari 2015

1 395 euro singletoeslag: 180 euro

Noord India & Nepal, dertiendaagse rondreis 2 tot 14 maart 2015

2 695 euro singletoeslag: 570 euro

Turkije, verblijf in hotel Barut Arum in Side* 14 tot 26 maart 2015

830 euro singletoeslag: 98 euro

Spanje, verblijf in hotel Sandos Monaco in Benidorm* 16 tot 31 maart 2015

999 euro singletoeslag: 69 euro

Malta, verblijf in Hotel Fortina 21 tot 29 maart 2015

895 euro singletoeslag: 99 euro

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Algemeen, Lic. A7305, 02 246 39 44, lucie.vanhemelrijk@okra.be. Meer info in de reisbrochure die vanaf eind september verkrijgbaar is. Wie al deelnam via OKRA-Algemeen, krijgt de brochure automatisch toegestuurd.

Antwerpen De Panne, verblijf in Hotel Cajou 20 tot 24 oktober 2014

335 euro singletoeslag: 60 euro

Oostende-Mariakerke, seniorenweek in Vayamundo 3 tot 10 november 2014

496 euro singletoeslag: 105 euro

Nieuwpoort, kerstmidweek in hotel Sandeshoved 21 tot 26 december 2014

446 euro (kamer) 474 euro (studio) 550 euro (single)

Oostende-Mariakerke, nieuwjaarsreveillon in Vayamundo 29 december 2014 tot 2 januari 2015

435 euro singletoeslag: 60 euro

Oostende-Mariakerke, seniorenweek in Vayamundo 31 januari tot 7 februari 2015

431 euro singletoeslag: 105 euro

Oostende-Mariakerke, zangdriedaagse in Vayamundo 11 tot 16 maart 2015

225 euro singletoeslag: 30 euro

TunesiĂŤ, verblijf in Hotel Iberostar Mehari in Djerba 13 tot 21 maart 2015

645 euro geen singletoeslag

Oostende-Mariakerke, lijndansmidweek in Vayamundo 23 tot 27 maart 2015

313 euro singletoeslag: 62 euro

Turkije, verblijf in Hotel Sentido Paloma Perissia in Side 20 maart tot 3 april 2015

877 euro singletoeslag: 140 euro (busvervoer 23 euro)

(Prijzen en data verkooppunt Antwerpen zijn onder voorbehoud.) Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Antwerpen, 03 220 12 80, antwerpen@okrareizen.be.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Brussel Tunesië, verblijf in Clubhotel Riu Bellevue Park in Port el Kantaoui 14 tot 21 oktober 2014

719 euro singletoeslag: 35 euro

Nieuwpoort, Nieuwjaar aan zee in hotel Sandeshoved 28 december 2014 tot 2 januari 2015

456 euro singletoeslag: **

Nieuwjaarscruise op de Donau met de Amadeus Elegant 1 323 euro 29 december 2014 tot 4 januari 2015 singletoeslag: ** Spanje, verblijf in hotel Riu Belplaya in Torremolinos* 3 tot 12 februari 2015

755 euro singletoeslag: 99 euro

Turkije, verblijf in hotel Barut Arum in Side* 14 tot 26 maart 2015

830 euro singletoeslag: 98 euro

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Brussel, Lic. A7305, 02 555 08 30, brussel@okrareizen.be.

Limburg Nieuwpoort, verblijf in hotel Sandeshoved 21 tot 26 december 2014

440 euro singletoeslag: 111 euro

Oostenrijk, skivakantie in Hotel Bärenhof 10 tot 17 januari 2015

781 euro singletoeslag:**

Tunesië, verblijf in hotel Chich Khan 7 tot 14 maart 2015

645 euro singletoeslag: 36 euro

Tenerife, verblijf in Hotel Hovima Costa Adeje * 19 tot 26 maart 2015

996 euro singletoeslag: **

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Limburg, 011 26 59 44, petra.mangelschots@okralimburg.be.

Oost-Brabant Spanje, verblijf in Hotel Sandos Monaco in Benidorm* 31 januari tot 9 februari 2015

777 euro singletoeslag: 49 euro

Oostende, verblijf in Vayamundo 23 tot 27 februari 2015

293 euro singletoeslag: 62 euro

Turkije, verblijf in hotel Barut Arum in Side* 19 tot 28 maart 2015

711 euro singletoeslag: 69 euro

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Oost-Brabant, 016 35 96 87, oostbrabant@okrareizen.be.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Oost-Vlaanderen Tunesië, verblijf in hotel Riu Bellevue Park* 31 januari tot 14 februari 2015

851 euro (incl. luchthavenvervoer) geen singletoeslag

Spanje, rondreis in Andalusië 17 tot 24 maart 2015

1 265 euro (incl. luchthavenvervoer en fooien) singletoeslag: 175 euro

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN Oost-Vlaanderen, 03 760 38 10 of 09 269 32 16, oostvlaanderen@okrareizen.be.

West-Vlaanderen Gran Canaria, verblijf in hotel Riu Waikiki* 10 tot 19 januari 2015

1 028 euro singletoeslag: 99 euro

Tenerife, verblijf in hotel Best Tenerife 2 tot 13 februari 2015

1 370 euro singletoeslag: 110 euro

Tunesië, verblijf in hotel Riu Bellevue Park* 21 februari tot 3 maart 2015

723 euro geen singletoeslag

Spanje, verblijf in hotel Sandos Monaco, in Benidorm* 4 tot 13 maart 2015

777 euro singletoeslag: 49 euro

Spanje, rondreis in Andalusië 24 tot 31 maart 2015

1 230 euro (incl. fooien) singletoeslag: 175 euro

Info en inschrijven: OKRA-REIZEN West-Vlaanderen, 056 26 63 53, westvlaanderen@okrareizen.be.

Bestemmingen met * Je ontvangt een OKRApointskorting van 19 euro als je boekt voor 30 oktober 2014. ** De ontbrekende gegevens kan je bekomen via je verkooppunt. Ben je geïnteresseerd in het zomeraanbod van OKRA-REIZEN? Hou dan het oktobernummer van OKRA-magazine in de gaten. Daarin vind je meer info over de zomerbrochures en je kan er het overzicht van de reisbeurzen raadplegen.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

met de kleinkinderen

natuur

De wondere wereld van de

De natuur heeft vele kamers en het is belangrijk dat we die allemaal goed schoon houden. In tijden van verprutsing van onze planeet, willen vava André en moemoe Jacqueline deze boodschap graag doorgeven aan de volgende generatie. Met vijf kleinkinderen trokken ze naar het natuurmuseum De Wereld van Kina in Gent.

en museum op kindermaat begint met zappen en dat brengt het gezelschap in Zapland bij dinosauriërs, insecten en zeebewoners. “Wat hebben vlinders toch mooie kleuren”, zuchten Jana (12) en Marie (10). Voor het museumspel dat ze bij het onthaal meekregen, speuren ze naar de vlinder met hemelsblauwe vleugels. Seppe (8) heeft een bromvlieg in de gaten. “Maar weet je ook wat zo’n vlieg werkelijk kan zien?” vraagt moemoe. Samen bekijken ze een bloem door de ogen van een insect. “Ik zie alleen stippen”, zegt Seppe. “Dat komt omdat een vlieg vierduizend kleine oogjes heeft”, leest moemoe voor. Bij het filmpje over de

bijen, krijgt Kaat (7) het wat benauwd als ze de imker in een boom ziet klimmen. “Wat als hij hoogtevrees heeft?” De gonzende bijenzwerm schijnt haar niet te deren. Moois uit de zee Lieze (6) is onder de indruk van een reuzenschelp. De Tridacna Gigas of doopvontschelp weegt 180 kg en is het grootste tweekleppige weekdier. Veel kleiner zijn de oesters maar in hun schelp zit wel een mooie parel. “Peperduur”, lacht vava, terwijl Jana stiekem naar de parelkrans van moemoe kijkt. Zouden die allemaal uit zo’n oesterschelp komen? Tussen de honderden schelpen die hier

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

tentoongesteld zijn, valt het oog van vava op een exemplaar uit Japan. “Net alsof ze gebeiteld is”, zegt hij, “het is toch wonderlijk dat de natuur zoiets vanzelf maakt.” Maar allemaal zijn ze het erover eens dat de natuur met de kwallen toch beter had moeten uitkijken. Vooral Seppe herinnert zich nog de uitstap naar zee, toen hij op zo’n glibberbeest trapte. Van zoogdier tot mens In dit deel van het museum leren de kinderen dat mensen en apen vroeger dezelfde voorouders hadden. Bij de Neanderthaler die tijdens de laatste ijstijd in Europa leefde, gniffelen de meisjes. “Lijkt die al niet een beetje op vava?” Dat heeft hij gehoord en als Lieze door de microscoop kijkt en de maan ziet, zegt hij streng: “Maar nee, Lieze, dat zijn microben die op bezoek komen in ons lichaam. Met het blote oog kan je hen niet zien. Je hebt toch al van een virus of bacterie gehoord.” Moemoe sust: natuurkunde is niet eenvoudig. Als ze met Kaat onze bloedsomloop analyseert, gaan ze samen meermaals in de fout. Gezang in de lucht Hoeveel kippeneieren kunnen er in een ei van de olifantsvogel? Het blijken er 120 te zijn. “Een reuzenomelet”, lacht moemoe. “Een grote taart!” roepen de kinderen in koor. Bij de vogels ontdekt Seppe die altijd in is voor een geintje, dat als hij alle knopjes tegelijk indrukt, overal vogels

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Ze zijn het erover eens dat de natuur met de kwallen toch beter had moeten uitkijken.

beginnen te zingen, eenden te kwaken en spechten te kloppen. “Hoor je die ook allemaal tegelijk in het bos?” vraagt vava. Seppe schudt het hoofd en probeert dan zelf een tjiftjaf na te bootsen. Dat is niet eenvoudig want de vogel zingt zijn eigen naam. De laatste vraag is de moeilijkste: wat is het mooiste dat de natuur ooit heeft gemaakt? Drie van de vijf kleinkinderen komen uit bij de schelpen, Seppe kiest de vogels. En Kaat? “Ik kan niet kiezen”, fluistert ze. “Ik vind in de natuur alles even mooi.” Tekst Suzanne Antonis Foto’s Lieven Van Assche

Info De Wereld van Kina – Het Huis, Sint-Pietersplein 14, 9000 Gent, 09 244 73 73, www.dewereldvankina.be. Open van maandag tot vrijdag van 10.00 tot 17.30 uur, zon- en feestdagen vanaf 14.00 uur. Tickets: 3 euro, eveneens geldig voor de Tuin op Berouw 55, 9000 Gent. Tot 18 jaar is de toegang gratis.

Historium is een uur durende totaalbeleving waar decors, ﬁlm, muziek en speciale eﬀecten versmelten tot een magische ervaring. Door middel van audiogidsen word je rondgeleid in je eigen taal doorheen historisch correct gereconstrueerde themakamers die al je zintuigen prikkelen. De bijhorende interactieve tentoonstelling geeft historische duiding en vertelt over het dagelijkse leven in de Middeleeuwen en de geschiedenis van Brugge. Ontdek ook: Duvelorium Grand Beer Café. Degusteren en genieten van verschillende Belgische speciaalbieren, dat kan in het Duvelorium, het enige gethematiseerde biercafé van Duvel ter wereld. Speciaal aanbod: Combiticket Historium bezoek + Duvelorium Degustatie bordje, bestaande uit een selectie van 3 Duvelbieren naar keuze: 16€ ipv 17,80€ bij afgifte van deze bon! Deze bon is niet cumuleerbaar met andere acties. Geldig tot 31/12/2014

Markt 1, 8000 Brugge • open 7/7 • www.historium.be • 050/ 27 03 11

toerisme

vlaanderen

gezondheid

Schenk jeen noghart veel meer In België wachtten eind 2013 1141 mensen op een nieuw orgaan. Al stijgt het aantal geregistreerde donoren, toch overleden vorig jaar 94 landgenoten terwijl ze op een wachtlijst stonden. Hoeveel het betekent om een nieuw orgaan te ontvangen, getuigt Stéphanie Keustermans.

“I

k ben gezond geboren. Toen ik drie was, kreeg ik een ontsteking aan het hersenweefsel en daar het adenovirus bovenop. Die combinatie was fataal voor mijn longen. Nog geen jaar later waren mijn longen zo goed als volledig verwoest en op mijn zevende spraken artsen voor het eerst over een transplantatie. Op dat moment zat ik in een rolstoel en had ik voortdurend zuurstof nodig. Maar in 1989 werden nauwelijks transplantaties gedaan en al helemaal niet bij kinderen.” “Op mijn vijftiende, na heel veel problemen, extra longoperaties en een hart dat er erg onder leed, vroegen de artsen mij voor het eerst hoe ik over transplantatie dacht. Ik vond het een eng idee en zei direct ‘neen’. Ik wou dat niet, ik kon dat niet. Maar ondertussen ging het steeds moeilijker. Wat in het begin een opname van twee weken was, werd er een van zes weken.” Eerst was er paniek “Toen ik negentien was, kreeg ik voor het eerst nieuwe longen. De jaren daarvoor zag ik dat vrienden en steeds meer mensen rond mij een transplantatie nodig hadden. Voorzichtig maakte ik de klik: het was niet zo dat iemand moest overlijden om mij te helpen. Iemand was al overleden en wou mij helpen. Een week voor mijn oproep had een arts me nog gezegd: ‘Stéphanie, je bent zo smal. Bereid je maar voor op nog zeker een half jaar voor er longen zijn die bij jou passen.’ Ik vond dat niet erg, zo kon ik nog even verder met mijn lichaam dat ik door en door had leren kennen. En toen nam mijn zus de telefoon op en voelde ik het in huis hangen. Het was dat telefoontje.” “Twee weken later werd ik wakker. Nog geïntubeerd, zo vlot was het allemaal niet verlopen en ik had ook helemaal geen wauw-gevoel. Dat kwam pas toen ik na zes weken naar huis mocht en zelf de trap op en af kon. De revalidatie was niet min, na zestien jaar in een rolstoel en zo’n operatie. Maar thuis die trap op en af, dat vond ik fantastisch. Na de krokusvakantie mocht ik terug naar school. Ik kon zelf mijn rugzak dragen en mocht ook voor het eerst in mijn leven meedoen aan een turnles. Ik was niet meer het zieke meisje, maar gewoon iemand die in de massa opging.”

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Kwaad en teleurgesteld “Met toestemming van de artsen ging ik voor kleuteronderwijzeres studeren. Ik was geslaagd voor mijn eerste jaar maar begin juli zagen ze dat mijn longfunctie terug naar een heel laag niveau was gezakt. Ik had een chronische afstoting en er was niets meer aan te doen. Die dag werd ik opgenomen en ik bleef in het ziekenhuis tot na mijn tweede transplantatie. Het was mijn enige optie. Een tweede transplantatie was nog maar een paar keer uitgevoerd en de prognoses waren niet goed. Vanaf september was ik slechter dan ooit. Ik lag in bed en kon alleen nog mijn vingers bewegen. Al de rest kostte me te veel moeite.” “Terwijl ik wachtte op nieuwe longen werd ik 21 maar die verjaardag is helemaal aan mij voorbij gegaan. Op vrijdag zei de arts tegen mijn mama dat er dat weekend longen moesten komen want op maandag zouden ze mij kwijt zijn. Zondagochtend stond er een dokter in mijn kamer met goed nieuws. Het duurde weer twee weken voor ik wakker werd en in de tussentijd had ik zowat alle complicaties gehad die bestaan.” Een normaal leven “Na de tweede transplantatie moest ik alles opnieuw leren. Opnieuw mijn handen leren gebruiken, schrijven, eten, leren stappen. Rechtop zitten vond ik een van de moeilijkste dingen. Een brief naar de nabestaanden heb ik nog niet gestuurd. Nog niet, zeg ik altijd. Ik heb het wel al honderden keren geprobeerd maar het is zo moeilijk. Ik kan niet zeggen hoe dankbaar ik ben. Voor mij komt dit in de buurt van een normaal leven. In oktober word ik 32. Dat ga ik kunnen vieren dankzij mijn donors, allebei. Ze hebben alle twee ‘ja’ gezegd. Straks wordt mijn metekindje drie en iemand heeft mij gegund dat ik dat kan meemaken. Ik vind dat een heel mooi gevoel.”

Praat over orgaandonatie en registreer je als orgaandonor! Bij wet is iedereen orgaandonor, tenzij je officieel verzet aantekent. Als je echter niet geregistreerd bent als orgaandonor en in aanmerking komt, zullen artsen de mogelijkheid van orgaandonatie met je familie bespreken. Ze zullen hen vragen hoe jij tegenover orgaandonatie stond. Dit zijn moeilijke gesprekken, op een moeilijk moment. In zo’n tien procent van de gevallen weigeren nabestaanden de orgaandonatie. Praat dus met je familie over orgaandonatie en laat je registreren als donor. Zo weten je omgeving én de artsen wat jouw wens is. Met de campagne Ik schenk je mijn hart en nog veel meer, wil de CM mensen aansporen om te praten over het thema en zich als orgaandonor te registreren. Je kan je registreren als je op het gemeentehuis een formulier invult en ondertekent.

Tekst Femke Coopman en Nele Joostens Foto Jelle Vermeersch

Droge ogen

Langdurig schermgebruik

,95

€11

Blootstelling aan pollen

Verfrist en verzacht overbelaste en vermoeide ogen Eenvoudig in gebruik, soepele flacon Unieke natuurlijke samenstelling 3 maanden houdbaar na opening

advertentie (liggend).indd 1

08-05-2014 15:18:07

smaak

Minder centen, meer

Pasta met spek en tomaat Olijfolie ✤ 100 gr gezouten spekblokjes ✤ 1 ui ✤ 2 teentjes look ✤ 1 laurierblad ✤ 4 el witte wijn (optioneel) ✤ 1 blik tomaten in blokjes ✤ 2 tl oregano ✤ peper en zout ✤ pecorino kaas of parmezaan ✤ pasta ✤ platte peterselie Hak de ui en de look fijn en bak glazig in 2 el olijfolie. Doe er de spekblokjes en laurier bij en laat 10 min. meegaren. Doe er de tomaten bij, kruid flink met peper en een beetje zout en roer er de oregano onder. Laat minstens 20 min. sudderen. Kook de pasta volgens de aanwijzingen op de verpakking en giet af. Roer onder de saus en verdeel over de borden. Werk af met de kaas en platte peterselie.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Als de crisis toeslaat, is gezonde voeding vaak het eerste wat sneuvelt. Nochtans kan je met een beperkt budget, lekker en gevarieerd eten. Het is vaak een kwestie van alles optimaal te gebruiken en zoveel mogelijk restjes te recycleren. Met deze vier heerlijke gerechten, is dat geen enkel probleem!

Frittata

Gebakken forel met cannellini

De allerlekkerste broodpudding

6 eieren ✤ 500 gr aardappelen (vastkokend) ✤ 1 ui ✤ 2 el platte peterselie ✤ 200 gr groenterestjes (paprika, courgette, spinazie, broccoli,… ) ✤ boter of olijfolie ✤ peper en zout

1 forel per persoon ✤ 1 blik (450 gr) cannellini bonen ✤ 6 plakjes chorizo ✤ 1 sjalot ✤ 3 teentjes look ✤ 6 el witte wijn of groentebouillon ✤ 1 takje rozemarijn ✤ olijfolie ✤ peper en zout

600 gr oud brood (wit, bruin, rozijnen, suiker, sandwiches, croissants… ) ✤ 2 eigelen ✤ ½ liter melk ✤ 1 zakje vanillesuiker ✤ 200 gr donkerbruine suiker ✤ 2 appelen ✤ 1 handje rozijnen ✤ speculooskruiden ✤ bloemsuiker

Verwarm de oven voor op 180°C. Snijd de ui in halve maantjes en bak op een matig vuur glazig in de boter of olijfolie. Laat 10 min. rustig garen. Schil de aardappelen en snijd in plakjes van een ½ cm en kook 5 min. in licht gezouten water. Giet af en laat uitlekken. Doe de rest van de (gare) groenten bij de ui en warm mee op. Vet een ovenschaal in en leg hierin de ui en andere groenten. Verdeel er ook evenredig de aardappelen over. Klop de eieren los, kruid met peper en zout, roer er de peterselie onder en giet over de rest. Zorg dat de eieren goed verdeeld zijn over de schotel. Zet 20-25 min. in de oven tot het ei mooi gestold is. Serveer met een slaatje. Ook koud lekker als lunch.

Hak de look en sjalot fijn en stoof glazig in wat olijfolie. Snijd de plakjes chorizo (Spaanse salami) fijn en doe bij de sjalot. Alles kleurt nu mooi rood en begint heerlijk te geuren. Giet de bonen af en spoel ze met water. Doe ze bij de rest samen met de wijn of bouillon. Kruid met peper, zout en fijngehakte rozemarijn. Laat goed doorwarmen maar roer niet te veel zodat de bonen redelijk intact blijven. Bak ondertussen de forel in wat olijfolie en kruid met peper en zout. Serveer samen met de bonen.

Verwarm de oven voor op 180°C. Trek het brood in grove stukken en doe in een grote kom. Doe er de rozijnen bij. Verwarm de melk met de suiker en roer tot de suiker is opgelost. Klop de eierdooiers los en roer onder de melk. Haal van het vuur en giet over het brood. Strooi er wat speculooskruiden over. Meng goed en laat 5 min. weken zodat er geen droge stukken brood meer zijn. Schil de appelen en snijd in plakjes van ½ cm en meng onder de rest. Vet een ovenschaal in en giet hierin het deeg. Zet 45-55 min. in de oven tot de pudding gaar is. Serveer lauw met wat bloemsuiker. Tekst en foto’s Ann Vertriest

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

info

De Vlaamse

huurpremie Gezinnen met een laag inkomen die al lange tijd op een sociale woning wachten, kunnen in sommige situaties een huurpremie krijgen in afwachting van een sociale woning. Sinds 1 mei 2014 kan dit vanaf vier jaar wachten, vroeger bedroeg de wachttijd vijf jaar.

m in aanmerking te komen voor de huurpremie, moet je aan enkele voorwaarden voldoen. Zo moet je een conforme woning huren als hoofdverblijfplaats in het Vlaamse Gewest. De woning mag uiteraard geen sociale woning zijn. Je mag ze niet huren van vader, moeder, grootvader, grootmoeder, kind, kleinkind, broer of zus als die op hetzelfde adres wonen. De huurprijs mag niet meer bedragen dan 570 euro (voor aanvragen in 2014). Dit maximum mag verhoogd worden met zeven procent per persoon ten laste, tot de vierde persoon ten laste (dus met een maximale verhoging van 28 procent, ook al heb je meer dan vier personen ten laste).

Aantal personen ten laste 0

570 euro

641,25 euro

712,50 euro

783,75 euro

4 of meer

Mensen die enkel op een wachtlijst staan voor een socialehuurwoning van een Sociaal Verhuurkantoor, komen niet in aanmerking voor de huurpremie.

Maximumhuurprijs

855 euro

In bepaalde steden en gemeenten (in het Vlabinvest-gebied en in de dertien centrumsteden) mag de maximale huurprijs tien procent hoger liggen dan hierboven vermeld. Dan is de maximale huurprijs zonder personen ten laste 627 euro. Het Vlabinvest-gebied omvat alle gemeenten van het arrondissement Halle-Vilvoorde, plus Bertem, Huldenberg, Kortenberg en Tervuren.

Inschrijving socialehuisvestingsmaatschappij Je dient ingeschreven te zijn voor een socialehuurwoning bij een domiciliemaatschappij. Dit is een socialehuisvestingsmaatschappij actief in je gemeente. Als er in jouw gemeente geen is, dan richt je je tot de socialehuisvestingsmaatschappij in een aangrenzende Vlaamse gemeente. Daar moet je ingeschreven zijn voor een ononderbroken periode van vier jaar. Mensen die enkel op een wachtlijst staan voor een socialehuurwoning van een Sociaal Verhuurkantoor, komen niet in aanmerking voor de huurpremie. Inkomen en eigendom Als je in 2014 een aanvraag doet, mag de som van je gezamenlijk belastbaar jaarinkomen en van jouw niet-belastbare vervangingsinkomsten en die van alle inwonende gezinsleden, niet meer bedragen dan 16 880 euro. Er wordt bij je aanvraag gekeken naar het inkomen van het derde jaar dat voorafgaat aan de aanvraagdatum. Zo wordt in 2014 het inkomen van 2011 (aanslagjaar 2010) in aanmerking genomen. Per persoon ten laste mag je dit inkomen met 1 510 euro verminderen. Personen ten laste zijn kinderen jonger dan achttien, kinderen ouder dan achttien voor wie je kinderbijslag of wezentoelage krijgt en inwonende personen met een handicap van minstens 66 procent. Daarenboven heb je geen woning of perceel voor woningbouw in volle eigendom. Premiebedrag De huurpremie wordt berekend op basis van de huurprijs van de woning die je huurt en het aantal personen die jij en je eventuele partner ten laste hebben.

Huurprijs

Berekening maandelijkse huurpremie

lager dan 360 euro

(huurprijs gedeeld door 3) + (aantal personen ten laste x 20 euro)

360 euro of meer

120 euro + (aantal personen ten laste x 20 euro)

Voorbeeld: je hebt een persoon ten laste en je betaalt 550 euro aan huur. De huurpremie bedraagt dan 120 euro + (1 x 20 euro)= 140 euro.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Recht op de premie De socialehuisvestingsmaatschappij(en) waar je bent ingeschreven, geven de gegevens door van wie in aanmerking komt voor een huurpremie. Behoor je tot deze groep, dan krijg je automatisch een formulier toegestuurd waarmee je de huurpremie kan aanvragen. Je krijgt de premie maandelijks, telkens tussen de 15de en de 20ste van de maand volgend op de maand waarop je recht had op de huurpremie. Geen recht op de premie Als je geen formulier van Wonen Vlaanderen ontvangt, kom je wellicht niet in aanmerking voor een huurpremie. Wanneer je denkt tóch aan alle voorwaarden te voldoen, kan je contact opnemen met Wonen Vlaanderen. De dossierbehandelaar kan je dan vertellen waarom je volgens hun gegevens niet in aanmerking komt. Verschil Vlaamse tegemoetkoming huurprijs De Vlaamse huurpremie is iets anders dan de Vlaamse tegemoetkoming in de huurprijs, soms ook huursubsidie genoemd. Dat is een premie die je kan ontvangen als je verhuist van een nietconforme of niet-aangepaste woning naar een conforme en aangepaste woning.

Je kan beide premies niet cumuleren. Kom je in aanmerking voor de huurpremie maar ontvang je al een tegemoetkoming in de huurprijs, dien dan toch een aanvraag in. Wonen Vlaanderen kijkt immers na welke premie voor jou het voordeligst is en keert deze uit. Tekst Ellen Ophalvens

Meer info bij je gemeente of OCMW of bij Wonen Vlaanderen www.wonenvlaanderen.be/premies/vlaamse_huurpremie_voor_ kandidaat_huurders_van_een_sociale_woning. Contact opnemen kan via huurpremie@rwo.vlaanderen.be of telefonisch: ✤ Antwerpen: 03 224 61 16 ✤ Limburg: 011 74 22 00 ✤ Oost-Vlaanderen: 09 265 45 11 ✤ West-Vlaanderen: 050 44 28 80 ✤ Vlaams-Brabant: 016 24 97 77

OKRA vindt OKRA eist dat iedereen met een laag inkomen die zich inschrijft op de wachtlijst voor een woning van een socialehuisvestingsmaatschappij, sociaalverhuurkantoor of andere socialewoningmaatschappij onmiddellijk recht heeft op de huurpremie. De stap van vijf naar vier jaar is er een in de goede richting. Maar voor ouderen, vooral zij die op latere leeftijd op de wachtlijst terecht komen, is de termijn nog steeds te lang.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

de keuze van liesbet walckiers

Koning zonder kleren*

naar De nieuwe kleren * Vrij van de keizer van Hans Christian Andersen

Spanje heeft een nieuwe koning, Felipe de zesde. Razendsnel is zijn vader, Juan Carlos, naar de geschiedenisboeken verhuisd. En toch was het niet echt een verrassing.

ie dat nog geen tien jaar geleden had voorspeld, was gegarandeerd gek verklaard. In 2004 nog beschreef de Britse historicus Paul Preston in zijn uitmuntende biografie van koning Juan Carlos de grote populariteit die de vorst genoot. Die bewondering had alles te maken met zijn historische rol bij de overgang van dictatuur naar moderne democratie. De schaduw van de dictator Toen Francisco Franco in 1975 stierf, na 36 jaar het land met ijzeren hand te hebben bestuurd, hield Europa de adem in. Van een spectaculaire omwenteling, zoals er kort voordien had plaatsgevonden in het buurland Portugal, kon er onmogelijk sprake zijn. De oude dictator had jarenlang zijn opvolging tot in de puntjes voorbereid. Franco had prins Juan Carlos, telg van het destijds afgezette koningshuis, van jongs af voorbereid om na zijn dood op de troon plaats te nemen. Bij zijn aantreden werd hij door alle geledingen van de oppositie met groot wantrouwen ontvangen. Niet alleen had hij een reputatie van - niet al te verstandige - playboy, hij was ontegensprekelijk een creatuur van de overleden dictator, de verpersoonlijking van de politieke continuĂŻteit. De wonden van de burgeroorlog die Spanje had verscheurd, waren allesbehalve geheeld. De slachtoffers en hun naasten zaten nog met de littekens van de ijzeren jaren. Alle structuren van het Franco-tijdperk bleven onaangeroerd, niet in het minst het leger. Het was ook niet zo dat alle Spanjaarden plots een democratisch systeem verlangden, naar het model van de buurlanden. De aanhangers van Franco waren nog alive and kicking. Een te plotse breuk met het verleden was ondenkbaar.

Niet alleen de persoon van de eens zo populaire vorst komt in opspraak, de monarchie als instelling wankelt.

Staatsman De weg naar democratie liep via subtiele tactische manoeuvres en langdurige onderhandelingen. Dat vereiste een leidersfiguur, iemand met inzicht, die kon voorkomen dat Spanje terugviel in zijn vroegere broedertwisten. Een staatsman, met andere woorden. Tot ieders verbazing bleek de

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

kersverse koning aan dat beeld te beantwoorden. Het was nochtans niet vanzelfsprekend. Voor de eerste parlementsverkiezingen moesten er verkiezingen voor een grondwetgevende vergadering komen enâ&#x20AC;Ś een legalisering van de politieke partijen. Net daar lag het kalf gebonden. Want daar zat het absolute taboe in de weg: de legalisering van de niet onbelangrijke - communistische partij. Al wat links was - communistische partij inbegrepen - hoorde ten tijde van Franco immers in de gevangenis. Toen die beslissing met toestemming van de koning en van premier Adolfo Suarez - al evenzeer een erfenis van het Franco-regime â&#x20AC;&#x201C; er uiteindelijk kwam, was het hek van de dam. De opening naar een klassiek democratisch stelsel gebeurde op een vreedzame - hoewel ongebruikelijke - wijze. Telkens opnieuw viel het toen op dat op de bijeenkomsten van de linkse partijen, met inbegrip van de zo gewantrouwde communistische partij, geen enkele republikeinse vlag te bespeuren was. Terwijl die tijdens de burgeroorlog toch de helft van de Spaanse bevolking achter zich had geschaard, tegen de monarchie dus. Juan Carlos was erin geslaagd een hechte consensus rond zijn persoon te smeden. En die heeft meer dan dertig jaar standgehouden. De breuk De breuk kwam er merkwaardig genoeg nadat hij zijn politieke erfenis veilig had gesteld en een deel van zijn macht overgedragen aan het parlement. Eerst en vooral toen bleek dat zijn zwager samen met diens vrouw, prinses Cristina, verwikkeld zat in een zware fraudezaak met overheidsgeld. En net toen in alle hevigheid de crisis losbarstte, waarbij duizenden gezinnen op straat terechtkwamen, lekte uit dat Juan Carlos doodgemoedereerd met een geheime vriendin op olifantenjacht was gegaan in Botswana. De koning viel van zijn voetstuk. Van alle leden van de OESO (de club van 34 rijkste landen) haalt Spanje intussen het trieste record van de

scherpste ongelijkheid tussen arm en rijk. Maar liefst 26 procent van de beroepsbevolking is er werkloos. De rijkeluistrapatsen van Juan Carlos kunnen tegen die achtergrond niet rekenen op enige toegeeflijkheid. Het valt op hoe de roep om de republiek, die je veeleer in de jaren zeventig, vlak na de dood van de dictator, had verwacht, zich nu plots luid laat horen. Niet alleen de persoon van de eens zo populaire vorst komt in opspraak, de monarchie als instelling wankelt voor het eerst sinds het herstel van de democratie. â&#x20AC;&#x2DC;We kunnen hetâ&#x20AC;&#x2122; Maar er is meer. Het hele politieke systeem staat op de helling. Twee grote partijen, de conservatieve Partido Popular en de socialistische partij hebben elkaar afgewisseld aan de macht sinds de democratisering. De eerste is momenteel aan zet, de tweede zit in de oppositie. Allebei hebben ze politici in hun rangen die tot over hun oren verwikkeld zaten in fraudezaken. De Spanjaarden geven de bestuurders van het land de volle verantwoordelijkheid voor het economische debacle. De crisis heeft hen hun geloof in de politiek ontnomen. Corrupt en onbekwaam, dat is het oordeel. Het ongenoegen heeft zich de afgelopen jaren geuit in het telkens weer losbarstend straatprotest van wat ze de indignados zijn gaan noemen, de verontwaardigden. Het is een veelvormige en creatieve beweging, die er bij de jongste verkiezingen in geslaagd is vijf vertegenwoordigers naar het Europees parlement te sturen. Ze waren opgekomen onder de naam Podemos (we can!). Een krachtig signaal maar wellicht toch te zeer versnipperd en te weinig georganiseerd om een alternatief te bieden voor het zieltogende tweepartijenstelsel. Intussen hebben de nooit versagende duivels van het Catalaanse en Baskische separatisme weer met volle kracht de kop opgestoken. Niet echt een rooskleurig vooruitzicht voor de jonge koning Felipe.

Het valt op hoe de roep om de republiek, die je veeleer in de jaren zeventig, vlak na de dood van de dictator, had verwacht, zich nu plots luid laat horen.

Tekst Liesbet Walckiers

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

ik weet nog hoe het was

Dorpskind in de stad

Net als zijn voorouders, voelt Walter Van Looy (75) zich verbonden met zijn geboortegrond Rijmenam en met de mensen die daar opgroeiden. Het huis dat hij samen met zijn vrouw bewoont, is familie-erfgoed dat hij met grote zorg behoedt.

oit was Rijmenam een en al bos en heide, een leverancier van gezonde lucht en rust. De rijke Brusselaars en Antwerpenaars hadden dat al tussen de twee wereldoorlogen in de gaten. Ze zochten hier verkoeling en verpozing. Om hen gepast te logeren, rezen hier fraaie hotels en restaurants uit de zanderige bodem met mooie namen als: Noble Rose, Hotel de la Sapinière en Hotel de la Dyle. Want jawel, le beau monde sprak Frans en was gek op de hier aangeboden delicatesse: asperges à la Flamande.”

Moeder aan het roer “Ik was een zware boreling van vijf kilo. Het jongste kind bij ons woog zelfs zes kilo bij de geboorte maar heeft het niet gehaald. Waren de dokters nog niet vertrouwd met de keizersnede? Dat zijn dingen van ‘horen zeggen’, net als de verhalen over grootvader die hier lang geleden startte met een tegelfabriek. Hij stierf in 1934 aan een hartaderbreuk. Grootmoeder werd al in de jaren twintig geveld door de tering. Mijn moeder stond er als 24-jarige alleen voor om de tegelzaak verder te zetten, want haar jongere zus was op haar achttiende gestorven en de jongere broer was nog een schoolkind. Mijn ouders trouwden in 1935. Vader stapte niet in de zaak van zijn vrouw, hij werkte bij de Spaar- en Lijfrentekas maar na zijn uren hielp hij mee.” Gestolen kastanjes “Mijn herinneringen beginnen in de kleuterschool. Wij zaten in de klas per twee aan een tafeltje, de braafsten vooraan. We baden, sliepen, maakten tekeningen, vlochten papieren bandjes kruisgewijs in verschillende kleuren, zongen liedjes, speelden aan de zandtafel. Was je stout dan vloog je vooraan op je knieën op de tree of je moest een hele tijd stil zitten en zwijgen. In

Dorpsplaats van Rijmenam, destijds. OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

de zomer namen we ons stoeltje mee naar de tuin en dan vertelde zuster Theodota een verhaaltje. Plots scheerde er een vliegtuig langs en even later stortte dat neer in de buurt. Er waren geen doden. Waarschijnlijk was het neergehaald en konden de inzittenden zich redden. Een vreemd gebeuren voor ons terwijl wij rustig in de tuin naar een verhaaltje luisterden. Op de speelplaats stonden drie kastanjebomen. Het was absoluut verboden om een kastanje te plukken maar ik kon het niet laten er een op te rapen. Grote fout! Kastanjes oprapen was diefstal.” Oorlogsherinneringen “Tijdens de oorlog kregen we levertraan op school om aan te sterken. We brachten van thuis een soeplepel mee. Die werd volgegoten en dat raar goedje moest je direct doorslikken. De winter van ’44-’45 was bitter koud. Toen viel er op een avond laat een V1 in de buurt van de Korte Dreef waar een broer van vader woonde. Er waren twee doden en er was heel veel schade. Oom bracht de geteisterde mensen bij ons voor een veilig onderdak. De bombardementen op Mechelen herinner ik me goed. Het Arsenaal en de halve Leuvensesteenweg lagen in puin. Toen werden wij ’s avonds uit ons bed gehaald om in dat andere familiehuis te schuilen. Daar had grootvader ooit een veilige betonkelder gemaakt. Vlak na die bombardementen vluchtten vele Mechelaars naar Rijmenam. Hier waren geen speciale doelwitten. Velen bleven hier bij familie tot alles voorbij was. In de oorlog was het voor de dorpelingen beter dan voor stadsmensen. Wie het hier krap had, kreeg een stukje grond om wat groenten te kweken en er was solidariteit onder de mensen. Als men merkte dat de buren te kort hadden, kregen ze een stuk spek mee of wat anders te eten. Onze grootnonkel had drie koeien gekocht. Zo hadden wij melk en we boterden met het botervat van de buren met wie we de boter deelden. Een scherpe herinnering heb ik aan het moment dat de Duitsers terugtrokken. Ze eisten huis aan huis alles op wat reed. Moeder had de luiken neergelaten. Ik stond te kijken. Toen belde een Duitser aan. Mijn ouders deden niet open. Ik zag dat ze héél bang waren. Als kind voelde ik hun angst mee.” Boerke van den buiten “Sinterklaas bracht potloden en papier van de ASLK met die bekende bijenkorf op. Dat kreeg vader op zijn werk maar dat wisten we niet. Met Nieuwjaar gebeurde er niets

Grootvader Gustaaf Opdebeek met zijn werkvolk en zijn oudste dochter Norma in 1913. speciaals, de mannen gingen dan wat pinten drinken. Maar met mijn plechtige communie kreeg ik van mijn meter een gouden horloge! In al die grote ruimten en werkplaatsen van moeders bedrijf was er zoveel plaats en gerief dat je als kind nauwelijks ander speelgoed zocht. Er kwamen toen veel kinderen uit de buurt spelen. Mijn vader besliste dat ik vanaf het eerste leerjaar naar het college in Mechelen moest. Ik kon met een twaalfjarig familielid mee met de tram, een dik half uur rijden. Gelukkig was ik nogal snel van aannemen anders was dat college een mislukking geworden. Je werd er bekeken als boerke van den buiten. Vooral de onderwijzers deden dat en dat had een grote invloed op mij. Ik haalde al die jaren minimum 75 procent behalve in het derde leerjaar en dat kwam door de onderwijzer. Ik ging tegen mijn zin naar school. In het vierde was Bert De Cleyn, de voetballer, onze onderwijzer. Hij was de enige op school die lijfstraffen gaf. Hij zette zijn voet op de tree, dan moest je op zijn knie komen zitten en kreeg je slaag met de regel. Met dorpsgenoot Polleke hadden we plezier in de klas. Hij bracht dingen mee van thuis zoals meikevers en verkocht die dan. Die mannekes van ‘t stad vonden dat geweldig.”

Met mijn plechtige communie kreeg ik van mijn meter een gouden horloge!

Achteruit rijden “Ik liep dertien jaar school in Mechelen - het zevende leerjaar was toen nog verplicht - maar ik bleef altijd met Rijmenam verbonden door de Chiro en de kameraden. In de vakantie was ik ook misdienaar. Elke morgen diende ik in de mis van zes uur. Dan zaten daar een paar oude mensen. Vlak na de oorlog konden we nog op de betonweg spelen en rolschaatsen want als er een auto reed, hoorde je hem van ver aankomen. Moeder reed ook met de auto. We gingen al eens naar Mechelen om een kostuumpje te kopen bij Den Boer in de Geitestraat maar moeder kon niet achteruit rijden en dan moest ik haar helpen. Op mijn veertiende kon ik al goed met de vrachtwagen van ons bedrijf overweg maar ik mocht er pas op mijn 21ste mee op straat komen. Ik moest thuis niet mee op het veld werken zoals vele dorpskinderen maar ik hielp stenen en pannen te lossen uit de vrachtwagen.” Tekst Hilde Masui-Wenderickx

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

mijn eerste keer

Op bedevaart naar Al vaak had Annette Dekoning horen vertellen over Lourdes. Maar niemand had duidelijk kunnen omschrijven wat dat precies met je doet. En dus besloot ze dat ze de pelgrimstocht zelf wilde meemaken. In juni trok ze samen met honderden andere OKRA-leden naar het bedevaartsoord.

Lourdes A

nnette Dekoning: “Met heel veel vragen en grote verwachtingen schreef ik mij in voor de Lourdesbedevaart van OKRA-Oost-Vlaanderen. En met een klein hartje. De weken voor het vertrek, begon ik te twijfelen. Had ik dat wel moeten doen? Mijn man ging niet mee, hij is daar niet zo’n voorstander van. Dat betekende wel dat hij een week lang alleen op de kleinkinderen moest letten. Kon ik hem dat wel aandoen? Ik voelde me schuldig. Maar hij en mijn dochter stelden me gerust. En zo vertrok ik toch. Dat de bedevaart indrukwekkend was, merkte ik al bij het vertrek. Zo veel mensen die hielpen bij het instappen van de hele groep en zo veel mensen die alle bagage en eten in de trein laadden. Alles ging super snel, het was formidabel, ik stond er echt van te kijken. Ook in de trein verliep alles heel vlot. De beroepskrachten maakten een lange ketting en zo had iedereen in een mum van tijd eten. Fantastisch om te zien. Toen we in Lourdes aankwamen, zag ik niet de massa mensen die ik verwachtte te zien maar wel de vele winkeltjes en restaurantjes. Die ontgoochelden me heel erg. Zo commercieel. Toen ik onze pastor erover aansprak zei hij: ‘je moet erover kijken’. Ik geloofde die eerste momenten niet dat ik dat zou kunnen maar de dagen erna is het me wel gelukt.”

Het lijkt alsof iedereen warmer en zachter is in Lourdes.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Het heiligdom “Mensen die in Lourdes zijn, zijn anders. Ik kan het moeilijk omschrijven maar het lijkt alsof iedereen warmer en zachter is, alsof iedereen vriendelijker is voor elkaar. Je pakt elkaar al eens vast, geeft sneller een kus of een schouderklopje. Je leert mensen anders kennen. Daar had ik veel deugd van, nu nog trouwens. Dat is voor mij ook het belangrijkst van de bedevaart. Maar ook uit de mooie vieringen haalde ik veel energie, ze deden me wat. Zeker tijdens de viering aan de grot had ik het gevoel dat we dicht bij elkaar kwamen. Ik hoorde mensen vaak spreken over het heiligdom. Ik wist niet wat ik me daarbij moest voorstellen. Maar het is een bijzondere plaats. De rust die daar heerst, je wordt er automatisch stil van. Ik had het nooit gedacht van mezelf maar drie keer ben ik ’s avonds alleen naar de grot geweest.” Kaarsje “We zouden ook deelnemen aan de kaarsjesprocessie maar die viel letterlijk in het water. Ik heb er lang gestaan, klaar om te vertrekken. Helemaal doorweekt was ik. Spijtig, maar het was echt niet mogelijk die avond. De dag daarvoor was ik nieuwsgierig en heb ik gekeken naar de processie. Meer dan twee uur lang stond ik boven te kijken. Indrukwekkend was het. Zo veel mensen, zo veel zieken, in rolstoelen, in bedden, jongeren, zelfs hele kleine kindjes en ouderen. En zo veel vrijwilligers die de zieken hielpen, ook jonge mensen. Chapeau voor deze jongeren, echt waar. Naast me kwam een dame uit Spanje staan, met een kaars. Waarschijnlijk was de tocht te zwaar voor haar. Ze zong wel de hele tijd mee. Op een bepaald moment legde ze haar bril voor zich op de reling. Hij dreigde te vallen, ik kon hem nog net onderscheppen. Toen de processie gedaan was, gaf ze mij haar kaars. ‘I believe in you’, zei ze en verdween in de massa. Ik was sprakeloos, zulke momenten maken Lourdes echt bijzonder. Ik heb de kaars voorzichtig ingepakt.”

Lieve Vrouw “De laatste dag namen we deel aan de internationale viering. Echt geweldig was dat. Zo veel volk, zo veel nationaliteiten en talen. En dan zie je daar die OKRA-vlaggen en hoor je onze pastor in het Nederlands spreken. Dan krijg je rillingen. Ik heb altijd al iets bijzonders gehad met Onze Lieve Vrouw. Dat komt van mijn moeder denk ik. Zij zegt: ‘Het Ave Maria is het enige dat ze moeten spelen op mijn begrafenis’. Dat geldt voor mij ook. In Lourdes voelde ik me dichter bij Maria, denk ik. Je valt er stil, krijgt er nieuwe kracht. Die wil ik zeker doorgeven aan al wie thuis gebleven is. En als het me over drie jaar nog lukt, ga ik opnieuw mee. Ik hoop dat OKRA de bedevaart naar Lourdes zal blijven organiseren.” Tekst Nele Joostens Foto Lieven Van Assche

Nummer 1 in de Ardennen

WEEKENDJE A

RDENNEN?

NU - 10% KOR

TING!

Zin om nog een beetje na te zomeren in de Ardennen? Met vrienden of familie? Ontdek je ideale vakantiewoning op www.ardennes-relais.be en maak gebruik van de kortingscode OKRA-100914. Actievoorwaarden: - de kortingscode is geldig op de huurprijs en cumuleerbaar met last-minute aanbiedingen - de kortingscode verplicht te vermelden op www.ardennes-relais.be of op het gratis nummer 0800 38 001 - de korting is van toepassing op nieuwe reservaties van alle beschikbare vakantiewonining van Ardennes Relais en alle verblijfsduren - te boeken voor 1 december 2014 en geldig voor een verblijf voor 1 februari 2015. - 10% korting met code “OKRA-100914”

WWW.ARDENNES -RELAIS.BE

0800 - 38 001

In het voetspoor van

Auguste Perret Sinds het einde van de 19de eeuw waait een modernistische wind over de boorden van de Seine delta. Een wind die nooit bedaarde. De wieg van het impressionisme stond hier. Ook op gebied van architectuur was Le Havre vooruit op zijn tijd. Redenen genoeg om deze Normandische haven aan te doen.

Auguste Perret.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

rançoise Gasté (dienst toerisme): “In september 1944 bombardeerden de geallieerden het historisch centrum van Le Havre volledig plat. Inwoners die terugkeerden na het bombardement, getuigden dat ze hun stad niet herkenden. Vanaf het station hadden ze namelijk zicht op zee want geen enkel gebouw belette het uitzicht. Tachtigduizend mensen werden getroffen. Honderdvijftig hectare moest opnieuw worden opgebouwd. 12 500 gebouwen waren vernietigd. Een gerenommeerd architect in 1945, Auguste Perret, tekende plannen voor een nieuwe stad. Al in 1913 zette hij het theater op de Champs Elysées in Parijs neer. Voor het bombardement woonden de inwoners van Le Havre dicht op elkaar en viel er weinig licht in de woningen. Licht en ruimte werden nu zeer belangrijk. Perret werd omringd door een jonge ploeg medewerkers.

Bovendien wilde men op dezelfde plaats als de oude historische panden, gebouwen met dezelfde functie optrekken. Perrets stijl was bijzonder modernistisch voor die tijd. Hij was een echte ‘betonkunstenaar’. Zoals vele tijdgenoten gebruikte hij beton maar hij verborg het niet aan de binnenkant. Hij bewerkte het en maakte het vooral zichtbaar. De Havrais hielden erg van hun stad. Niet alle inwoners konden en kunnen deze nieuwe bouwstijl appreciëren. Maar wanneer je deze gebouwen van dichtbij bekijkt, merk je al snel dat deze stijl bijzonder doordacht en creatief is. Perret maakt veel gebruik van palmboomzuilen, die in tegenstelling tot de Griekse kolommen, bovenaan breed uitwaaieren in gestileerde palmbladeren. Kenmerkend is ook het gebruik van claustra’s, betonnen sierroosters in de wandvlakken. De appartementsgebouwen zijn steeds symmetrisch opgetrokken. Ze zijn voorzien van trapkokers in glas, smeedijzeren deuren met subtiele details, altijd verticale ramen en grote terrassen.”

De Sint-Jozefskerk is het meesterwerk van architect Auguste Perret.

Vanop de 17de verdieping van het stadhuis heb je een prachtig zicht op de woonwijk van Perret en de Sint-Jozefskerk. Doorzonwoningen Perrets meesterwerk en het paradepaardje van Le Havre is beslist de Sint-Jozefskerk, die de allures heeft van een kathedraal. De plannen hiervoor dateren van 1926. Men vond ze terug na zijn dood. De bouwwerken eindigden net als de andere reconstructiewerken in 1964. “De achthoekige kerktoren heeft de vorm van een vuurtoren, een lichtbaken, symbolisch voor de haven. Hij steunt op vier maal vier betonnen zuilen. Dit wonderlijke bouwwerk is het resultaat van de vruchtbare samenwerking tussen de architect en glaskunstenares Marguerite Huré. Zij creëerde het complexe spel van natuurlijk licht dat door de 12 768 mondgeblazen gekleurde glasramen de muren en de 107 meter hoge toren in vuur en vlam zet”, gaat Françoise verder. “De symboliek van de kleuren die vervloeien van oranje over roos naar groen en violet naargelang het moment van de dag, maakt van deze ruimte een magische plek. De kleuren zijn zoals alle kunst begin 20ste eeuw gelieerd aan de muziek. Bovendien is de toren een oriëntatiepunt voor toeristen.” Wie het werk en de principes van de Meester van het Beton wil begrijpen, moet beslist langs gaan in de rue de Paris 181. Het appartement témoin, een modelappartement uit het jaar 1947, toont hoe de bijzonder moderne visie van deze architect de basis legde voor onze huidige urbanisatie. “Auguste Perret bouwde appartementen die even breed waren als het gebouw en van gevel tot gevel liepen. Deze ‘doorzonwoningen’ van honderd vierkante meter bezaten een badkamer bereikbaar vanuit drie kamers, een grote leefkamer, een keuken, een bureau en drie slaapkamers, aanpasbaar aan de gezinssamenstelling. De gebouwen zijn geïnspireerd op de gebouwen aan de rue Tivoli in Parijs. De slaapkamers kijken uit op de gemeenschappelijke binnentuin, de leefruimtes op de straatkant.”

De staande mens Van op het balkon van de zeventiende verdieping van het stadhuis kan je minutenlang turen over Perrets woonwijk en de meest opmerkelijke gebouwen van de stad. “De Champs Elysées stonden als voorbeeld voor de Avenue Foch. Perret wou hier gebouwen met standing neerzetten. Wanneer je van op de Avenue richting zee kijkt, vormen de gebouwen net een poort naar de haven. Ieder gebouw is uniek en een combinatie van soberheid en elegantie. Perret refereert daarmee naar de Franse schrijver Racine, die hij adoreerde”, beweert Françoise nog. Op de gevels van de Avenue Foch bevinden zich verschillende bas-reliëfs, die belangrijke figuren uit Le Havre voorstellen. “Perrets verticale ramen verwijzen naar de rechtop staande mens. Dit in tegenstelling tot Le Corbusier wiens horizontale ramen doen denken aan een liggende figuur. Deze uiterlijke kenmerken zijn typerend voor de tegengestelde ideeën van de twee modernistische architecten.”

Het Redershuis is gebouwd rond een centrale lichtbron.

Wanneer je van op de Avenue Foch richting zee kijkt, vormen de gebouwen net een poort naar de haven.

De villa’s in Sainte-Adresse hebben een Engelse uitstraling.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

In het modelappartement uit de jaren ’50 zou je zo intrekken.

Intelligent huis Het Redershuis, een juweeltje vlakbij de haven aan de Quai de l’île, is genoemd naar wie er woonde gedurende de voorbije eeuwen. Architect Paul-Michel Thibault bouwde het voor zichzelf en woonde er tien jaar. Het huis telt vijf verdiepingen. Het originele interieur is gebouwd rond een centrale achthoekige lichtbron en geeft deze mysterieuze plek een bijzondere elegantie. De sfeer in de kamers verandert met het binnenvallend zonlicht en geeft het interieur een zekere magie. Het huis getuigt van de grote intelligentie van zijn bouwheer. De gebogen binnendeuren bijvoorbeeld vallen altijd vanzelf dicht. Tot 21 september 2014 loopt hier een tentoonstelling over Paul en Virginie, de wereldberoemde filosofische ‘verlichte’ roman uit de 18de eeuw van Bernardin de Saint Pierre. Elisabeth Leprêtre, conservator: “Een reder had een risicovol en stresserend beroep. Hij moest altijd de rijken voor zich kunnen winnen. Zelfs al stond hij op het punt van faillissement, moest hij nog de schijn ophouden om zijn schepen te kunnen bevoorraden. Van het ene moment op het andere kon het tij keren. Het was nooit zeker of een schip terugkeerde en veel opvarenden stierven onderweg door ziektes en piraterij. Hoewel de moraal stilaan keerde, was dit nog volop de periode van de slavenhandel. Bernardin de Saint Pierre klaagde dit aan in zijn roman. Een bezoek aan dit Redershuis is een confrontatie met de geschiedenis. Het herbergt een aantal meesterwerken uit de schilderkunst zoals Fregonas. We willen dat de bezoeker zich hier als het ware installeert. Daarom weerden we alle tekstpanelen en borden.” Tot onze verrassing blijkt dat veel woorden uit het zeewezen zoals paquebot en combuis hun oorsprong vinden in het Nederlands. Vanaf november zal hier een tentoonstelling over koffie, katoen en chocolade lopen. Een gelijkaardig erfgoed vinden we vlakbij in Hôtel Dubocage de Bléville.

Ieder gebouw is uniek en een combinatie van soberheid en elegantie.

In de Bains des docks waan je je in Tunesië.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

België in Sainte-Adresse Gebouwd op een heuvel met de steile kliffen op de achtergrond, ligt de van oudsher prestigieuze badplaats van Le Havre, SainteAdresse. De meeste woningen hier zijn een mengeling van Duits vakwerk en Engelse cottagestijl en eertijds bedoeld voor korte verblijven. Maar de laatste jaren vulden ook moderne, stijlvolle villa’s de steile hellingen. Brede trappen leiden van de heuveltop rechtstreeks naar zee en verbinden vijf evenwijdige straten. Hoe hoger je klimt, hoe feeërieker de doorkijkjes naar de kust. Op de doeken van Claude Monet, die hier in 1865 met zijn familie woonde en aan deze kust veel tijd spendeerde, herken je meteen het strand, het staketsel en de belangrijkste contouren van Le Havre. Françoise Gasté: “Vanaf 1905 creëert Georges Dufayel, Parijse zakenman, uit het niets een aparte badplaats voor zichzelf en zijn werknemers in Sainte-Adresse en noemt het Nice Havrais. Gedurende de Eerste Wereldoorlog wanneer België praktisch volledig bezet wordt door de Duitsers, werd Sainte-Adresse administratieve hoofdstad van België. De Belgische regering verliet Brussel en vroeg onderdak aan Frankrijk. Le Havre verhuurde hen tijdelijk de luxueuze gebouwen en villa’s, pas geconstrueerd door Dufayel. In het gebouw was een postkantoor gevestigd waar men Belgische postzegels gebruikte. Sinds 1926 herinnert een standbeeld van Albert I aan deze ballingschap en het gastvrij onthaal van de Belgen in Sainte-Adresse.” Hangende tuinen Dat Le Havre een groene stad is, merk je niet alleen aan de verzorgde parken en bloemperken her en der. Aan de rand van het centrum in het oude fort werden de Jardins Suspendus of Hangende Tuinen ondergebracht. Ze eren de Normandische ontdekkingsreizigers die sinds de 15de eeuw onze Europese tuinen verrijken met hun exotische ladingen. Françoise Gasté: “Tijdens de Krimoorlog in de tweede helft van de 19de eeuw bouwden vijfhonderd Russische soldaten deze bastions. De landschapsarchitecten haalden de structuur van dit fort niet overhoop maar vormden het om tot een weelderige ontsnappingsplaats. Er is steeds een link met de geschiedenis en de stad. Bovendien is het uitzicht op Le Havre van op deze hoogte magnifiek.” Nog even relaxen De architectuur van het Museum voor Moderne Kunst André Malraux is, hoe kan het anders, gewijd aan licht en ruimte. De glazen gevels geven het interieur een transparantie waardoor de zee en het wolkenspel steeds zichtbaar blijven. Een vanzelfsprekende plaats voor een stad die

meesters als Monet, Dufy en Braque zag geboren worden en opgroeien. Het museum bezit de tweede grootste impressionistische collectie van kunstenaars uit de 19de en 20ste eeuw na Orsay. Het kunstwerk van Adam dat reflecteert in de gevel, onderstreept de uitzonderlijke locatie van het gebouw nog. Tot 9 november 2014 loopt hier een schitterende tentoonstelling over het werk van Nicolas de Staël, Lumières du Nord Lumières du Sud. In de bains des Docks waan je je even in Tunesië. Deze baden zijn geïnspireerd op de Romeinse badhuizen. Meer dan vijfduizend vierkante meter weldaad van balneotherapie tot hammam, sauna’s en jacuzzi. De blauwe zeelucht en de watermassa’s accentueren ook hier het gevoel van rust en welzijn. Wellicht een deugddoende afsluiter voor een boeiende trip. Tekst Chris Van Riet Foto’s Lieve Demeester

 Maak kans op een gratis verblijf in Le Havre. Kijk blz. 53!

Het Malraux Museum bezit de tweede grootste Franse collectie impressionistische werken.

Info ✤ Be.rendezvousenfrance.com, www.lehavretourisme.com Wie Le Havre zegt, denkt vismenu. Enkele leuke lunch- en dinertips. ✤ In Le Garde Manger in de rue de l’Alma krijg je een driegangenmenu op je bord voor 18 euro. ✤ In Le Bistrot des Halles op de place des Halles Centrales proef je lekkere lokale gerechten. ✤ In Au Bureau in de rue Bernardin de Saint-Pierre zijn de mosselen klein maar fijn!

Vayamundo in Oostende: De Kinkhoorn & Ravelingen

Een zee van tijd voor jezelf en voor elkaar! EEN MIDWEEK ONTSPANNEN aan zee INBEGREPEN Logement met lakens inbegrepen Half- of volpension Toeristische uitstap Dansavond Aangepaste animatie voor senioren o.a. ochtend- en aquagym • Onbeperkte toegang tot het zwembad en de ﬁtness • • • • •

Prijs per persoon per midweek

Volwassene of kind* +12 jaar

Vanaf 3de volw. of kind +12 jaar

vol pension

€ 260,00

€ 170,00

half pension

€ 228,00

€ 138,00

Supplement single € 60,00/midweek

RESERVEREN Vayamundo De Kinkhoorn-Ravelingen Zeedijk 290-330, 8400 Oostende 059 70 16 97 of 059 55 27 55 dekinkhoorn.ravelingen@vayamundo.be www.vayamundoclubs.be

Win gratis duoticket

ledenvoordeel

Cultuur gelezen blz. 23? Hoe brachten kunstenaars de oorlog in beeld? Maak kans op een van de acht duotickets (waarde 18 euro) voor Tekenen des tijds en De slag bij Mons, twee tentoonstellingen over 14-18 in het BAM museum te Bergen. Stuur deze bon vóór 30 september 2014 naar OKRA-magazine, BAM, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling BAM. Info blz. 23. Naam en voornaam: Straat en nr.:

✁

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Win gratis duoticket Cultuur gelezen blz. 24? Ga je graag op ontdekking in je eigen brein? Maak kans op een van de twintig duotickets (waarde 19 euro) voor Hersenkronkels in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. Stuur deze bon vóór 30 september 2014 naar OKRA-magazine, Hersenkronkels, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Hersenkronkels. Info blz. 24.

✁

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Planten-, rozen- en moestuindagen Hex 13 & 14 september 2014, van 10.00 tot 18.00 uur (kassa sluit om 17.00 uur). Tegen inlevering van deze ingevulde bon, ontvang je een korting van 2 euro op de inkomprijs, in plaats van 8 euro betaal je 6 euro (max. 2 personen). (Geen fotokopies)

✁

E-mail: Naam: Adres: Woonplaats:

2 euro korting voor Historium Brugge Volwassenen betalen 9 euro i.p.v. 11 euro op vertoon van de OKRA-lidkaart. Deze korting is geldig voor de houder van de OKRA-lidkaart. Je kan ook kiezen voor een Family pass. Dan betaal je 27 euro i.p.v. 30 euro. Deze korting is geldig voor de OKRA-kaarthouder, een tweede persoon en max. drie kinderen tussen twee en veertien jaar. De audiogids is in de prijs inbegrepen. OKRA-leden kunnen ook een combiticket aanschaffen voor een bezoek aan Historium, gecombineerd met een bierdegustatie in het Duvelorium Grand Beer Café (1ste verdiep Historium). Je krijgt drie bieren (26 cl) naar keuze om te proeven. Op vertoon van de OKRA-lidkaart betaal je 16 euro i.p.v. 17,80 euro.

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

. . . den

e k er

u o t S en beh ott b

u m r o f

+ m iu c l Ca e Vit.D3 i g a 0 d / 0 8 let -tab

we u e Ni

Ik L S 1

De gemakkelijkste weg: 1 SLIK-tablet / dag

Vanaf de menopauze is een voldoende toevoer aan calcium en vitamine D onmisbaar om sterke botten te behouden en ook om het risico op vallen te beperken. 1 slik-tablet VISTA-Cal D bevat nu 500mg calcium en 800ie vitamine D, de modernste, doeltreffende en veilige combinatie, in lijn met de recentste wetenschappelijke gegevens.

geen smaak

geen bereiding

gemakkelijk mee te nemen

Voor een aktieve en mobiele toekomst ! 60 tabletten = 12,90â&#x201A;Ź Vraag CNK 3042-074 aan uw apotheker

Sudoku Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van

3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer 52 kruiswoordraadsel hondenras 10 zuster 12 Europ. munt 13 Bijbelse reus 15 ziekelijke zucht voorkomen. Kruiswoord n 18 paardrijkleding 20 ongevuld 21 toga 23 senior 24 overwinning 26 ver in de e. fles 29 bolletje lucht 31 ondernemingsvorm 32 knook 33 onderwijstype HORIZONTAAL 1 zitmeubel 6 hondenras 10 zuster 12 Europ. munt 13 ier 36 overheersend 38 wijkplaats 40 vreemde munt 42 in orde 43 gereed7 6 5 3 Bijbelse reus 15 ziekelijke zucht 17 grondtoon 18 paardrijkleding 20 ongevuld dORIZONTAAL 46 erwtensoep 48 troep dieren 50 namelijk 52 vliegende schotel 53 zeehond 21 toga 23 senior 24 overwinning 26 ver in de tijd 28 deel v.e. fles 29 bolletje 8 3 6 zitmeubel 6 hondenras 10 zuster 12 Europ. munt 13 Bijbelse reus 15 ziekelijke zucht 31 ondernemingsvorm 32 knook 33 onderwijstype 35 onderofficier 36 n (muziek)lucht 55 Int.l Monetair Fonds 57 berouw 59 enkele 62 ouderloos kind 7 grondtoon overheersend 18 paardrijkleding 20 ongevuld 21 toga 23 senior 24 overwinning 26 ver in de 38 wijkplaats 4068 echtgenote vreemde munt 42 in69 niet orde 43 gereed 44 leren 9 7 ontwikkelingstrap 66 sierplant parkeren 70 in sterke jd 28 deel v.e. fles4629 bolletje 31 ondernemingsvorm 32 knook 33 onderwijstype band erwtensoeplucht 48 troep dieren 50 namelijk 52 vliegende schotel 53 wijsje 73 schipperskreet 75 dierengeluid 76 het arriveren 77 Moorse citadel. 8 5 6 1 5 onderofficier 36 overheersend 38 wijkplaats 40 vreemde munt 57 42 in orde59 43 gereed zeehond 54 toets alleen (muziek) 55 Int.l Monetair Fonds berouw

4 leren bandenkele 46 erwtensoep 48 troep 52 vliegende schotel 62 ouderloos kind 63dieren chroom50 namelijk 64 ontwikkelingstrap 66 sierplant 68 53 zeehond 1 4 toets alleenechtgenote (muziek)6955 Int.l Monetair Fondsmate 57 berouw 59 enkele 62 ouderloos kind niet parkeren 70 in sterke 72 zangwijsje 73 schipperskreet s 2 transportmiddel 3 nummer 4 deel van Azië 5 aanvankelijk 6 deel van een 75 dierengeluid 76 het 66 sierplant arriveren 77 Moorse citadel. 2 3 chroom 64 ontwikkelingstrap 68 echtgenote 69 niet parkeren 70 in sterke n kind 8 Koninklijke Marine 9 Amerikaanse 10 patiënt mate 72 zangwijsje 73 schipperskreet 75 dierengeluiduniversiteit 76 het arriveren 77 Moorse11 regicitadel.

9 4

2 9 VERTICAAL 1 studiefonds 2 transportmiddel nummer 4 deel van 5 ruiter angenis 16 neon 19 sprookjesfiguur 22 vrolijk3 24 houding vanAzië een ERTICAAL aanvankelijk 6 deel van een schoen 7 klein kind 8 Koninklijke Marine 9 end materiaal 27 fotografische term4 deel 28 zuiging 29 polsband 6gram5 3 9 studiefonds 2 transportmiddel 3 nummer van Azië 5 aanvankelijk30 soort 6 deel van een Amerikaanse universiteit 10 patiënt 11 regiment 14 gevangenis 16 neon 19 choen 7 kleinsprookjesfiguur kind 8 Koninklijke Marine 9 Amerikaanse universiteit 10 patiënt 11 regi31 fijngekookte vruchten 32 eten 34 vorstentitel 35 verbruikt 36 boosdoener 22 vrolijk 24 houding van een ruiter 25 doorschijnend 9 2 8 ment 14 gevangenis 16 neon 19 sprookjesfiguur 22 vrolijk 24 houding van een ruiter afdeling (afk.) 39 deel van een fototoestel 41 reuk 43 alstublieft 45 milliliter materiaal 27 fotografische term 28 zuiging 29 polsband 30 soort © DENKSPORT PUZZELBLADEN 5 doorschijnend materiaal term 28 zuiging gramgrammofoonplaat 31 fijngekookte 51 mijns vruchten 32 eten 29 polsband 3453 twijgje vorstentitel30 soort 35 48 romp van een molen27 fotografische 49 spoedig inziens 54 open strook SUDOKU mofoonplaat verbruikt 31 fijngekookte vruchten 34 vorstentitel 36 boosdoener 37 32 eten dwaas 38 afdeling (afk.) 35 verbruikt 39 deel van 36 boosdoener een duizend 58 zwarte, kleverige stof 59 praal 60 vaat 61 bruine waterverf 62 te7 dwaas 38 afdeling 39 deel van een45fototoestel 41 reuk 48 43 alstublieft 45 milliliter fototoestel(afk.) 41 reuk 43 alstublieft milliliter 47 wijnsoort romp van een Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer nverbloemd 65 parvenu 66 afbeelding 67 onzes inziens 68 weldoorvoed molen 49van spoedig mijns inziens 53 twijgje 54 open strook 53 twijgje in een bos 56 7 wijnsoort 48 romp een51 molen 49 spoedig 51 mijns inziens 54 open strookin alle kolommen, in alle rijen en in voorkomen duizend 5858 zwarte, zwarte, kleverige stof 59 praal 60 vaat 61 bruine waterverf 62 72 dominee 74 Hare Hoogheid. n een bos 56 duizend kleverige stof 59 praal 60 vaat 61 bruine waterverf elk 62 tevan de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

teken 63 ruw, onverbloemd parvenu 66 afbeelding onzes inziens 68 en 63 ruw, onverbloemd 65 parvenu 65 66 afbeelding 67 onzes67 inziens 68 weldoorvoed 1 2 3 weldoorvoed 4 5boksterm 726 dominee 7 8 Hoogheid. 9 10 11 71 74 Hare Winnaars juni 2014 1 boksterm 72 dominee 74 Hare Hoogheid. 1

17 21

41 46

42 47

59 63 6368

68 72

67 70

53 57

28 32

3637

56 66

14 5 13

A N K U R O T R O B E L A M IJ O B E S O S N E U F M F I W L O E L I N E K

413

9 16

✤ Naar wie gaat het Zilte Zee-arrangement voor twee personen in Terschelling? 15 16 20 Roza Verhoeven uit Brasschaat. ✤ Wie krijgt Schitterende ruïnes in de bus? 19 20 476918532 823654197 Jacqueline Caesteker uit Sint-Gillis Dendermonde, Alfons Corveleyn uit 25 591327846 387592461 Ertvelde, Josée De Bruijn uit Meensel-Kiezegem, Carlos Meire uit Gent, 25 145763289 269841375 Rita Van Havere uit Oostakker. 7 130 2486953 29 658139724 29 30 9 3 4 2 7 5 6 1 8 ✤ Naar wie gaat De officier? Elza Wouters uit Itegem, Leo Van Herck uit Herenthout, Maria De Geest 33 3334 34 uit Turnhout, Gisèle De Backer uit Massemen, Annie Ignoul uit Kinrooi. ✤ Wie kan straks Dieven van vuur navertellen? 38 3939 Georgie Van Broeck uit Bazel, Irène Van de Vijver uit Borgerhout, Viviane Suls uit Schilde, Alfons Rasschaert uit Wichelen, 44 45 44 45 Magda De Wit uit Meise. ✤ Wie ontvangt Donderdagskinderen? 49 50 49 50 Hilda Verdonck uit Meeuwen-Gruitrode, Pierre Samoy uit Roeselare, 54 Maria O uit Sint-Martens-Lennik, Bernadette Jansen uit Schoten, 54 Paula Vanderborght uit Wilsele. 59 60 61 ✤ Wie vindt BBQ-vis met Peter De Clercq in de bus? Jozef Verheyen uit Wijnegem, Willy Geudens uit Edegem, Jean Hermans 60 64 61 65 uit Leopoldsburg, Marc Vervoort uit Temse, Hugo Renap uit Pulle. ✤ Wie kan pronken met Logeren en genieten 64 6569 aan de Belgische kust? Rita Vandecasteele uit Roeselare, Elza Pauwels uit Merksem, 73 74 69 Maria Huymans uit Dessel, François Noppe uit Ganshoren, 77 Ria Vandierendonck uit Beernem. 73 74 Oplossing juni: Waddeneiland. Antwoord op de extra vraag: Brandaris. © DENKSPORT PUZZELBLADEN 11

Oplossing kruiswoordraadsel SEPTEMBER 2014 © DENKSPORT PUZZELBLADEN A N K J E H U 35R O 42E N 64 U A K T R IJ R O K O B E S R Z L A A T Z I M IJ S B O T O U BS AKZ YI G Z J Naam: E OH P E S O O K E N A K M A N AI S N E R T K U IJStraat R OM K+Unr: F LR EO E F O B S RI M Z E G E F S P IJ T K A Postnr.: T ZI I WE EL E S B E C S BA OL O T E AK S OV R A Tel.: Z IF GL I NA KS ID EE U L B E K O M S T

B E U R S

S K Y 72 A M F L E G E E L A S A RS I FE R D D E GR P A A RL F O PU W N A K A S

Z R 62 27 N 77 I E E E G K B E L O P E L I E M N L T S R S A S EWoonplaats: N P H O IE-mail: H B A

O K A F R IofE trefpuntnummer: M OKRA-lidnummer R T hoofdkwartier K U D D E N L OSchiftingsvraag: R O B R Hoe T Sheet het platform dat o.a. CM S P IJ T P A A R S E E S C R F A S E K V R O U W N P K Vergeet D Eniet U een N postzegel A H O van I 0,77 euro toe te voegen! O M S T K A S H B A

gebruikt voor het beheer van documenten?

Fout in kruiswoordraadsel

In het kruiswoordraadsel dat verscheen in het juliaugustusnummer kwamen de opgave en het raster niet overeen. Onze excuses. Je kan het correcte kruiswoordraadsel vinden via www.okra.be. Heb je geen internet, geef een seintje via 02 246 44 37 en dan sturen we het juiste kruiswoordraadsel naar je toe. Deelnemen kan uitzonderlijk tot 8 september 2014. Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord SEPTEMBER 2014, PB 40, 1031 Brussel, voor 30 september 2014. De winnaars verschijnen in het novembernummer 2014. Voeg één postzegel van 0,77 euro toe (niet vastkleven).

ouw 39 verbruikt 40 uitroep van verrassing 41 voegwoord 42 betaalplaats 43 opg 45 roem 46 onvoltooid tegenwoordige tijd (afk.) 47 wettelijke aansprakelijkheid rwijs 49 Verenigde Naties 50 sterk, luid (muziek) 52 ijsdek aan elk van de polen 55 rivier in Polen 56 namiddag 57 putje bij het golfspel 58 rivier in Frankrijk 59 zomd 61 schreeuw 63 kunstmatige inseminatie 64 steuntouw 65 spinnenwebdraad toppublishing 68 muil 69 bakbenodigdheid 70 in werking 72 uitroep ter afkeuring ner tijd (afk.) 74 wondvocht 75 eigenzinnig.

Speel en win

3prij1zen

een van deze prijzen

erij 3 Japanse parelduikster 4 achter 6 hetzelfde 7 spionagedienst 8 navigatiemidMaak kans op11 biersoort een van onderstaande prijzen term 16 kinderspeelgoed termate fraai 10 vogel 13 fotografische en stuur je oplossing van het stem 18 familielid 20 milliliter 23 pl. in Oekraïne 24 gooi 26 nadeel 28 gat i.e. muur kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine. de 32 soort eik 35 patron 36 anagram 37 opening in een net 38 faam 40 slee 42 zoek, postscriptum 45 griezelig mens 46 regelmaat 48 schaapkameel 49 roofvogel richting 53 vuist 54 oosters bordspel 57 leemte 58 olm 59 tv-spelletje 60 senior ure 64 te gelegener tijd 66 opening 68 dameshalsbont 71 neon 72 beschut wonen. 1

9 15

54 Een 53verblijf voor twee personen in hotel55 Vent56d’Ouest in Le Havre (waarde 300 euro). 57 58

■

✤ Inbegrepen: 59

60 twee nachten voor 61 twee personen 62 63 een verblijf van in een kamer Enseigne de vaisseau, inclusief ontbijt. 65 66 67 68

64 69 73

Info: Hotel Vent d’Ouest, rue de 70 Caligny 4,7176600 Le Havre, Frankrijk. 72 +33 2 35 42 50 69, contact@ventdouest.fr, www.ventdouest.fr.

■

Vijf exemplaren van Eilanders van Susan Fletcher (waarde 21,95 euro). Vijf exemplaren van Barre grond van Claire McGowan (waarde 21,99 euro). Vijf exemplaren van De sneeuwkoningin van Michael Cunningham (waarde 19,95 euro). Vijf exemplaren van Kroniek van Perdepoort van Anna Louw (waarde 22,50 euro). Vijf exemplaren van 20 x logeren en genieten in de Moezelstreek (waarde 15,99 euro). Vijf exemplaren van 100 x Umbrië (waarde 17,99 euro).

74 75 Het hotel is rustig gelegen, op enkele passen van de haven. Vanuit deze gezellige uitvalbasis ontdek je deze unieke havenstad met haar verrassende wijken en rijke © DENKSPORT PUZZELBLADEN geschiedenis. 47

T H O L E E V G E O M K A W A IJ S T Q T U G I T Z

■ ■ ■ ■

Dertig boeken

A N S M A A A K L B I T R E E V R S O L E K A P N M U A S I R S T T E

M I A D S O A U W D O H O R O P P M S V G A H O L I K A G A A N T T E

C R O I A A D M A L O R K C A H E R E N F G E E I R E E D T P S R D

I K N M S O C O H I A O O R O D S E T B B O W A

D A U L I E F W L I E N T T T E E R R E K I E K E R S

Oplossing kruiswoordraadsel juni 2014. waddeneiland

OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

Een greep uit het regionale aanbod ✤ Antwerpen ■ OKRA-koor 18 september 2014 om 14.00 uur Sint-Jacobsmarkt 43, 2000 Antwerpen ■ Crea-workshops 7 oktober 2014 om 10.00 uur Kerkstraat 121, 2060 Antwerpen ■ OKRA-ACADEMIE: muzikale vertelling: Bachs laatste reis door Jos Meersmans 8 september 2014 om 14.00 uur CC Blikveld, Bonheiden ■ Culturele daguitstap naar Brussel. Rondleiding in station Brussel Centraal en de Koninklijke bibliotheek 23 september 2014 om 10.00 uur Afspraak in de lokettenzaal van Brussel-Centraal ■ Wandelcriterium 18 september 2014 tussen 13.00 en 15.00 uur Leo Kempenaerstraat 16, Schriek ■ Fietstreffen 2 oktober 2014 tussen 12.00 en 13.30 uur Ligahof, Schoolstraat, Lichtaart Info via Leo Leysen, 014 55 10 63 ■ Wandelcriterium Drie bewegwijzerde wandelroutes van 4 tot 13 km 16 oktober 2014 tussen 8.00 en 14.00 uur Kasteeldreef 34, Tielen Info via Victor Van Gorp, 014 55 27 64 Oost-Vlaanderen ■ OKRA-ACADEMIE Oogproblemen: nieuwe operatietechnieken door dr. Guy Salet 16 september om 14.30 uur LDC De Maretak, Albrechtlaan 119, Aalst Info 09 269 32 17 ■ OKRA-ACADEMIE Erfrecht en successieplanning door Sarah Follens 13 oktober 2014 om 14.30 uur LDC, Rerum Novarumstraat 24, Kerkem Aalst Info 09 269 32 17

K E ZI or

ho est

k fe

el Bij

end

ss t pa

U M

Ik zorg voor een onvergetelijk feest vol meezingers en dansvloervullers! dansvloervullers

Live gezongen en gespeeld op MODERN KLAVIER • ACCORDEON • TROMPET

U vraagt... ik speel! Meer informatie? Freddy Thollebeek tel.: 0495 500 441 newtopexpress@telenet.be OKRA-MAGAZINE | SEPTEMBER 2014

■ OKRA-ACADEMIE Het Midden-Oosten: broeihaard van conflicten door Hugo Van De Voorde 13 oktober om 14.30 uur Bib, Koning Boudewijnlaan 6, Lochristi Info 09 269 32 17 ■ Dagwandeling van 15 km in en om natuurdomein Burreken 13 oktober om 10.00 uur zaal Wante aan de kerk in Schorisse Info 09 269 32 14 ■ Dagfietstocht van 65 km in Oudenaarde en omgeving 5 september om 10.00 uur zaal Zilverdraad, Doornikse Steenweg, Oudenaarde ■ Lijndansinstuif 19 september 2014 om 14.00 uur CC Hogendonck, Nijverheidslaan 48, Waasmunster ■ Najaarsconcert Music Maestro Please door Koen Crucke 7 oktober om 14.00 uur CC De Biekorf, Stationsstraat 23, Lebbeke ■ Koken voor mannen 9, 16 en 30 oktober en 13 november 2014 Parochiaal centrum, Belsele Vlaams-Brabant ■ Fietstocht door het Dijleland 24 september 2014 om 13.30 uur Kerk Ninde, Damiaanstraat, Tremelo ■ Groepswandeling van 5 of 10 km 3 oktober 2014 om 14.00 uur Familia, Prelatenstraat 26, Averbode ■ OKRA-ACADEMIE Vlamingen en Walen door Christophe Deborsu 6 oktober 2014 om 14.00 uur CC Begijnhof, Infirmeriestraat, Diest ■ Dagwandeling van 20 km door natuurgebied 18 september om 8.30 uur, carpoolparking De Vunt (E314), Kessel-Lo en om 10.00 uur De Wulp, Tussenstraat 10, Neerpelt ■ OKRA-ACADEMIE Waardig ouder worden, tot het einde toe door Manu Keirse 17 september 2014 om 14.00 uur Administratief centrum, Markt 7, Tervuren Info: Roos Vanbegin via 02 30 50 451 ■ Cursus elektrisch fietsen 17 september 2014 om 14.00 uur Parochiezaal, Vanheylenstraat 40, Melsbroek Info en inschrijven via wilgry.mki@telenet.be 02 759 68 83 ■ Cursus elektrisch fietsen 25 september 2014 om 14.00 uur Parochiezaal Merchtem, Kerkstraat 12, Merchtem Info en inschrijven via willy.verspecht2@skynet.be of 052 37 28 42 ■ OKRA-ACADEMIE Waardig ouder worden, tot het einde toe door Manu Keirse 1 oktober 2014 om 14.00 uur Parochiezaal, Kosterstraat 1, Diegem Info via Pierre Meuwis 02 720 12 75 West-Vlaanderen ■ OKRA-ACADEMIE Mist, mijn moeder en ik. Verteltheater met Leen Persijn 13 oktober 2014 om 14.00 uur CC Hemelsdaele, Vladslostraat 9, Werken ■ OKRA-ACADEMIE Veel mannen hebben ondertitels nodig om vrouwen te begrijpen door Manu Adriaens 9 oktober om 14.30 uur in Heilig Hart Psychiatrisch Ziekenhuis, Auditorium, Poperingeseweg 16, Poperinge ■ Crea-namiddag 22 september 2014 om 14.00 uur Zaal Driehove, Gitsestraat, Roeselare Inschrijven via 051 26 53 07 ■ Zomerwandeling 4, 8 of 12 km 24 september 2014, start tussen 13.30 en 14.30 uur Dorpsplein 17, Sint Eloois-Winkel Info Antoon Dupont, 051 30 44 67 ■ Instuif lijndans/disco 26 september en 3 oktober 2014 om 14 uur De Gilde, Kluisstraat 14, Izegem Info Yves Vierstraete, 051 30 84 92 ■ Fietshappening, 40 of 65 km, met sneukels 18 september om 10.30 uur Kerklaan 37, Assebroek ■ OKRA-ZORG: Waardige zorg tot het einde toe 29 september 2014 om 14.00 uur Vredeplein 1, Sijsele ■ OKRA-ACADEMIE: Poetin en Rusland 29 september 2014 om 14.30 uur Oude burg 23, Brugge

Deel OKRA met je vrienden Ongetwijfeld heb jij al tal van fantastische OKRAmomenten meegemaakt. Waarom zou je die voor jezelf houden? Deel OKRA met je buren, familie en vrienden zodat ook zij deze fantastische OKRA-momenten kunnen beleven.

Schenk dit nummer van OKRA-magazine aan iemand die OKRA nog niet kent. Of laat het achter in de wachtkamer bij de kapper, de dokter, het ziekenfonds of de sportclub. Je kan ook mensen uitnodigen naar een kennismakingsactiviteit van een trefpunt in jouw buurt.

22 SEPTEMBER | 26 SEPTEMBER 2014

Ben je nog geen lid van OKRA? Dan ben je voor 23 euro tot eind 2015 lid van OKRA en kan je je verzekeren van aangename contacten, originele ontmoetingen, onbezorgde feestjes, verrassende uitstappen en inspirerende activiteiten. Doe het vandaag nog en bel naar 02 246 44 41. Meer info vind je op

www.okra.be

Vijf citytrips, voor vijf OOOH -ervaringen

Luik, Namen, Charleroi, Bergen en Doornik liggen dan wel allemaal in ons eigen zuiden, toch lijkt geen van deze boeiende steden op de andere. Vijf ontdekkingen van formaat waarvoor je niet eens het vliegtuig of de HST op hoeft. Ideaal voor een groepsuitstap: de stedelijke toeristische diensten bieden schitterende dagarrangementen aan.

Mons / Bergen

Meer ideeën voor uw volgende citytrip met uw groep vindt u in onze nieuwe brochure “Citytrips voor groepen 2014”. Vraag ze gratis aan: info@belgie-toerisme.be

www.visitmons.be www.mons2015.eu

www.liege.be

Volgens de Luikenaars is hun stad de mooiste en de vurigste, en hen daarin tegenspreken hoeft niet eens. 7000 jaar kunst en geschiedenis in Luik vind je in het nieuwe historische hart Le Grand Curtius. Ook zijn er natuurlijk de Place Saint-Lambert en het Paleis van de Prinsbisschoppen of het Station Guillemins van de Spaanse architect Calatrava. In dit laatste worden rondleidingen met professionele gidsen georganiseerd om zo de bezoeker inzicht te bieden in de indrukwekkende constructies. Kortom: Luik heeft smoel. Groepsarrangementen vind je ook via

J.P. Rémy

Luik / Liège

Folklore, traditie en gezelligheid vind je volop in de kronkelige straatjes van de historische binnenstad van Bergen, maar de stad trekt tijdens Mons2015 – Bergen Europese Cultuurhoofdstad – ook de kaart van architectuur en kunst. Vincent Van Gogh is nauw verbonden met Bergen en de Borinage: je vindt hier zijn woning en tijdens Mons2015 komt er een prestigieuze expo rond de kunstenaar.

Charleroi

Doornik / Tournai

Naast fotogeniek en pittoresk is Namen ook trendy en upmarket – en altijd op mensenmaat. De citadel is een evergreen met het beste rivierenuitzicht van het land. De Place d’Armes en het belfort, de Saint-Loupkerk, het museum Félicien Rops en de Saint-Aubainkathedraal in de bisschopswijk: allemaal nodigen ze uit tot heerlijk flaneren en ontdekken. Zéker met al die leuke boetieks, bistro’s en terrasjes als beloning.

Charleroi biedt je een bijzondere postindustriële mix met een rafelig randje, maar herbergt ook verborgen parels. Het Museum van de Fotografie in een historisch karmelietenklooster is wereldklasse. Het stadhuis en het belfort, de basiliek van Saint-Christophe en het Museum voor Schone Kunsten zijn monumenten die je verrassen en de UNESCO-geklasseerde mijnsite van Le Bois du Cazier is een fascinerende ervaring. En wist je dat Charleroi ook striphoofdstad is, met Robbedoes (Spirou) als burgemeester?

Doornik is de kleinste, maar ook de oudste en de wijste. Al sinds Gallo-Romeinse tijden een belangrijk handelsknooppunt: aan de gigantische kathedraal lees je het belang af van deze Scheldestad. De fraaie Grote Markt, de middeleeuwse Pont des Trous, de kathedraal en het belfort, de musea voor Natuurgeschiedenis, voor Schone Kunsten en voor Wandtapijten en Stofkunsten: het is één en al levende geschiedeniservaring in een stad die ooit (tot 486) Parijs naar de kroon stak.

www.namurtourisme.be

www.paysdecharleroi.be

www.visittournai.be

Namen / Namur