Tuyeån Taäp Nhôù Hueá
NHÖÕNG LEÃ NGHI QUAN TROÏNG VAØO MUØA XUAÂN DÖÔÙI TRIEÀU
NGUYEÃN:
Teá Nam Giao vaø Caøy Ruoäng Tòch Ñieàn GS Nguyeãn Lyù-Töôûng
Döôùi cheá ñoä phong kieán, vua thay Trôøi ñeå cai trò muoân daân neân goïi laø Thieân töû (con cuûa Trôøi). Treân nguyeân taéc, ñòa vò ñoù chæ daønh cho vua Trung Quoác laø nöôùc lôùn trong thieân haï, taát caû caùc nöôùc nhoû (chö haàu) ñeàu phaûi thaàn phuïc Thieân töû. Doøng hoï naøo ñöôïc Thieân töû thöøa nhaän vaø phong vöông thì coù quyeàn cha truyeàn con noái. Neáu coù ai choáng laïi hay gaëp tröôøng hôïp nöôùc khaùc ñem quaân gaây haán thì Thieân töû seõ can thieäp, hoaëc caùc chö haàu cuõng coù theå nhaân danh Thieân töû ñeå ñem quaân ñeán giuùp ñeå taùi laäp töï cho quoác gia ñoù. Daân coù boån phaän trung thaønh tuyeät ñoái vôùi vua, veà phaàn vua, thì chòu traùch nhieäm vôùi Trôøi. Vì theá, cöù ba naêm moät laàn, vua ñi ñeán moät choã ñaát naèm veà phía Nam cuûa kinh thaønh goïi laø Nam Giao ñeå teá Trôøi... Saùch Kinh Dòch, moät taùc phaåm do Khoång Töû bieân soaïn caùch nay vaøo khoaûng hôn 2500 naêm, trong ñoù thu nhaët nhöõng tö töôûng cuûa ngöôøi Trung Hoa veà vuõ truï quan vaø nhaân sinh quan, ñaõ ñöôïc phoå bieán laâu ñôøi tröôùc Khoång Töû, coù vieát raèng: "Thieân sinh ö Tyù, Ñòa tòch ö Söûu, Nhaân sinh ö Daàn." Thieân (Trôøi), Ñòa (Ñaát) vaø Nhaân (Ngöôøi) laø ba yeáu toá chính cuûa vuõ truï, goïi laø Tam Taøi. Trôøi sinh ra töø Tyù (Tyù laø giôø khôûi ñaàu cuûa moät ngaøy, cuõng laø naêm khôûi ñaàu cuûa moät Giaùp (12 naêm). Trôøi laø khôûi ñaàu cuûa moïi sö, moïi loaøi, moïi vaät. Trôøi ôû ñaây khoâng phaûi laø baàu khí quyeån bao boïc chung quanh quaû ñaát maø laø moät ngoâi vò, moät Ñaáng thieâng lieâng, Ñaáng Taïo Hoùa, Ñaáng an baøi moïi söï trong vuõ truï. Nhöõng
caâu trong saùch Trung Dung nhö :"Thieân meänh chi vò tính" (Tính laø do Trôøi ban cho), "Ñaïo xuaát ö Thieân" (Ñaïo töø Trôøi maø ra), "uùy Thieân" (sôï Trôøi), "duy Thieân vi ñaïi" (chæ coù Trôøi laø lôùn hôn caû), "Thieân voõng khoâi khoâi, sô nhi baát laäu" (Löôùi trôøi loàng loäng, thöa maø chaúng loït),v.v...ñeàu noùi veà moät Ñaáng Toái Cao trong vuõ truï maø toâ tieân chuùng ta goïi laø "OÂng Trôøi". OÂng Trôøi maø toå tieân chuùng ta luoân toân thôø vaø ñaët nieàm tin vaøo Ngaøi, chính laø Thöôïng Ñeá, Thieân Chuùa hay Ñöùc Chuùa Trôøi maø ngöôøi Thieân Chuùa Giaùo toân thôø. Ñoù laø nieàm tin cuûa caû daân toäc chuùng ta, cuûa toå tieân chuùng ta döôùi thôøi vua chuùa cho ñeán ngaøy hoâm nay. Duø hình thöùc thôø phöôïng coù khaùc nhau, nhöng nieàm tin vaãn laø coù moät Ñaáng Toái Cao, Ñaáng Taïo Hoùa Duy Nhaát, taïo döïng neân vuõ truï vaø muoän loaøi, muoân vaät. "Ñòa tòch ö Söûu" (Ñaát môû ra töø Söûu), nghóa laø Trôøi coù tröôùc, sau ñoù môùi coù Ñaát. Söûu laø giôø thöù hai sau Tyù. "Nhaân sinh ö Daàn", sau khi coù Trôøi, coù Ñaát thì coù Ngöôøi. Con Ngöôøi laø do Trôøi vaø Ñaát maø ra. Trôøi che, Ñaát chôû. Trôøi laø Cha, Ñaát laø Meï. Traûi qua gaàn moät ngaøn naêm döôùi cheá ñoä cai trò cuûa Trung Quoác, töø naêm 938, Ngoâ Quyeàn thaéng ñöôïc quaân Nam Haùn ñeán ñôøi Ñinh Boä Lónh, nhaø Löông môùi chính thöùc thöøa nhaän neàn ñoäc laäp cuûa nöôùc ta vaø phong cho Ñinh Boä Lónh laøm An Nam Quoác Vöông. Döôùi caùc trieàu Ñinh, Leâ, Lyù, Traàn, Haäu Leâ vaø Nguyeãn, caùc vua Vieät Nam beân ngoaøi vaãn theo leä trieàu coáng, thöøa nhaän vua Trung Quoác laø Thieân töû. Nhöng beân trong vaãn laø vua cuûa moät quoác gia ñoäc laäp. Cöù ba naêm moät laàn, vua nöôùc ta vaãn toå chöùc teá
Trang 55