ARTYKUŁY
Bez matematyki nie ma politechniki Nauczyciele akademiccy z Instytutu Matematyki kształcą studentów na niemal wszystkich wydziałach Politechniki Krakowskiej LESŁAW PETERS
C
hoć od zakończenia obchodów 70-lecia Politechniki Krakowskiej minęło już sporo czasu, ciągle jeszcze dochodzą do nas echa tego jubileuszu. W ostatnich miesiącach ukazał się tom XIV „Prac Komisji Historii Nauki PAU” za rok 2015; tom, w którym opublikowany został artykuł „Zarys dziejów matematyki w siedemdziesięcioleciu Politechniki Krakowskiej”. Autor, dr Jan Koroński, przedstawia w nim ważny aspekt kształcenia i badań prowadzonych na PK.
Pod wpływem Mirosława Krzyżańskiego „Bez matematyki nie ma politechniki” — pisze autor już w drugim zdaniu swego artykułu i słowa te można uznać za swego rodzaju motto tekstu. Z tego punktu widzenia wypada stwierdzić, że utworzona wkrótce po zakończeniu wojny w 1945 r. Politechnika Krakowska była posadowiona na mocnych podstawach. Do grona nauczycieli akademickich PK od początku należeli bowiem znakomici matematycy. Dzięki temu PK stała się jednym z liczących się ośrodków matematycznych w Krakowie obok Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej, Akademii Rolniczej (dziś Uniwersytet Rolniczy), Wyższej Szkoły Pedagogicznej (dziś Uniwersytet Pedagogiczny) i Akademii Ekonomicznej (dziś Uniwersytet Ekonomiczny). Od 20 listopada 1948 r. w Krakowie działał Państwowy Instytut Matematyczny (włączony w 1952 r. do Polskiej Akademii Nauk). Ściśle współpracowali z nim matematycy z Politechniki Krakowskiej. W początkowym okresie istnienia uczelni, gdy funkcjonowała ona jako Wydziały Politechniczne Akademii Górniczej, powołano 16 katedr. Trzy z nich były katedrami matematycznymi. Na Wydziale Inżynierii powstała katedra kierowana najpierw, przez jeden
26
semestr na przełomie 1945 r. i 1946 r., przez Franciszka Leję, a następnie przez Władysława Nikliborca. Pozostałe dwie katedry matematyki utworzono na Wydziale Komunikacji, a objęli je Adam Bielecki (z UJ) i Otto Nikodym. W 1947 r. obie te katedry, połączone w jedną Katedrę Matematyki na Wydziale Komunikacji, objął ówczesny adiunkt Mirosław Krzyżański. Natomiast Katedrę Matematyki na Wydziale Inżynierii otrzymał Jacek Szarski. Po jego odejściu na UJ zarządzanie tą katedrą powierzono Antoniemu Plamitzerowi, po którym funkcję przejął Zdzisław Siedmiograj. Gdy w ramach reorganizacji uczelni w 1953 r. istniejące do tej pory katedry zastąpiono jedną Katedrą Ma- Fraktal. Autor: Jan Zych tematyki na Wydziale Budownictwa Lądowego, jej kierownikiem został Mirosław Krzyżański. naukowi Instytutu Matematyki PK Mirosław Krzyżański (1907–1965) w wielu przypadkach nadal kontynuują należy do najwybitniejszych matemazainicjowane przez niego tuż po wojtyków pracujących na PK. Zmuszony nie kierunki. O postaci Krzyżańskiego w 1945 r. do opuszczenia Wileńszczymożna przeczytać więcej w artykuzny, przybył do Krakowa, gdzie wyle Jana Korońskiego opublikowanym warł podstawowy wpływ na kierunek w numerze 2/2016 „Naszej Politechniki”. badań i metody dydaktyczne w matematyce na Politechnice Krakowskiej. Czas instytutu 1 października 1955 r. Krzyżański zoPo odejściu w 1955 r. Mirosława Krzystał przeniesiony na stanowisko prożańskiego na UJ kolejnymi kierownikafesora nadzwyczajnego przy Katedrze mi Katedry Matematyki PK byli ZdziFunkcji Analitycznych Uniwersytetu sław Siedmiograj, Aleksander Lisowski Jagiellońskiego, ale nadal utrzymywał i Janusz Murzewski. W 1970 r. nastązwiązki ze środowiskiem PK, gdzie piła reorganizacja struktury uczelni, wypromował trzech doktorów (Jana w wyniku której zlikwidowano kateBurzyńskiego w 1955 r., Genowefę Majdry, a powołano instytuty. Katedra Macher w 1956 r. i Zdzisława Siedmiograja tematyki została wówczas połączona w 1959 r.). Zmarł nagle 1 grudnia 1965 r. z Katedrą Geometrii Wykreślnej i poJan Koroński zauważa, że oddziawstał Instytut Matematyki PK. W luływanie Mirosława Krzyżańskiego na tym 1992 r. z instytutu wydzielono Zaśrodowisko Politechniki trwa aż po kład Geometrii Wykreślnej i włączono dzień dzisiejszy, bowiem pracownicy
Nasza Politechnika nr 9 (157) wrzesień 2016
www.nasza.pk.edu.pl