nych produktów w sposób niemal natychmiastowy, tuż po premierze. O ile tradycyjny obieg jest w przeważającej mierze narodowy i lokalnie regulowany, to nowe sieciowe obiegi często korzystają z działających globalnie pośredników zagranicznych. Dla części obywateli nowe obiegi kultury nie są tylko inną formą dotarcia do tych samych treści, lecz kanałami, poprzez które korzystają z treści innych, niedostępnych w tradycyjnym, lokalnym obiegu (mamy oczywiście świadomość, że istnieje równie duża grupa, która z tej międzynarodowej oferty nie korzysta). Powyższe akapity wyjaśniają, czym w naszym zamierzeniu jest ten raport. Warto jednak dodać, czym z pewnością nie jest. Na pewno nie jest to raport poświęcony „piractwu” – i to z kilku względów. Po pierwsze, nie oceniamy działań naszych respondentów, szczególnie w wymiarze prawnym. Bowiem praktyki wymiany treści w Sieci, określane potocznie mianem „piractwa”, i naznaczane jako nielegalne i niemoralne, w gruncie rzeczy w wielu wypadkach jeśli nie są legalne, to funkcjonują w szarej strefie. W Polsce wśród prawników brak zgodności co do legalności niektórych praktyk związanych z kopiowaniem treści, które w zależności od interpretacji albo podpadają pod dozwolony użytek określony przez prawo, albo też są nielegalne. Zakładamy też, że perspektywa z góry naznaczająca pewne praktyki jako nielegalne – w świetle obowiązującego prawa – utrudnia analizę tych zjawisk w sposób, który mógłby służyć reformie tegoż prawa. Zakładamy wreszcie, że kategoria „piractwa” ujmuje skutki tego zjawiska w sposób jednowymiarowy, skupiając się na finansowych skutkach dla twórców i pośredników. Pomija natomiast choćby kwestię pozytywnych z punku widzenia polityki kulturowej państwa konsekwencji, związanych na przykład z budowaniem kapitału społecznego i kulturowego. Jedynie ujmując to zjawisko w sposób neutralny można szukać rozwiązań regulacyjnych, które zrównoważą interesy twórców i pośredników z zyskiem społecznym.
10
Wprowadzenie, czyli co, dlaczego i jak badaliśmy