27
Οι κρυμμένοι θησαυροί του Δήμου Ευπαλίου ντακάθαρη θάλασσα. Ο Μαραθιάς αποτελεί από τα πλέον γνωστά σημεία στον Κορινθιακό, συγκεντρώνει παραθεριστές, ντόπιους και ξένους, και αποτελεί ένα μοναδικό μέρος για εσάς που θέλετε να απολαύσετε την ομορ-
φιά της φύσης, τη δροσιά της θάλασσας, τον καλοκαιρινό ήλιο, ή να ξεκουραστείτε κάτω από τις πυκνόφυλλες μουριές και τα πλατάνια, σε ένα από τα πολλά παραδοσιακά ταβερνάκια του χωριού.
Ιερά Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας
Η
Ιερά Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας, βυζαντινό Μοναστήρι των θρύλων και των παραδόσεων, με έτος ίδρυσης το 1077 μ.Χ. από τον «εκ Καρυών» όσιο Αρσένιο, είναι το 5ο αρχαιότερο από τα μοναστήρια της Ελλάδας. Η Βαρνάκοβα υπήρξε το προπύργιο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού (εθνική συνείδηση, γλώσσα, παραδόσεις) στα χρόνια της επιρροής των Λατίνων στη Δυτική Ελλάδα και κυρίως, κατά τη Φραγκοκρατία, της ευρύτερης περιοχής, καθώς και ο «κυματοθραύστης» των σχεδίων καθολικοποίησης του Ελληνισμού, που θρησκευτικά ανήκε τότε στον Πάπα της Ρώμης.Η Μονή βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του νομού Φωκίδας, στο Δήμο Ευπαλίου, 30 περίπου χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Ναυπάκτου, στον παλαιό δρόμο του Λιδωρικίου. Είναι κτισμένη πάνω σε έναν μικρό λόφο και σε υψόμετρο 800 περίπου μέτρων, ανάμεσα σε πυκνό δάσος από δρυς και
αγριοκαστανιές, με πλουσιότατη θέα προς την ορεινή Ναυπακτία και τη Δωρίδα. Στα πολλά αξιοθέατα μεγάλου αρχαιολογικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος της Βαρνάκοβας δεσπόζει η εικόνα της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από κτίσεως του ναού. Η εικόνα φέρει εμφανές ράγισμα κατά μήκος του προσώπου της Θεοτόκου, που σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες δημιουργήθηκε από τοπικό σεισμό που συνέβη στις 15 Αυγούστου 1940, την ώρα του τορπιλισμού του ευδρόμου « Έλλη» στην Τήνο. Κατά τον μεγάλο Αγώνα του 1821 υπήρξε κέντρο ανεφοδιασμού των μαχητών της Ρούμελης και ισχυρό οχυρό τους. Μετά την πτώση του Μεσολογγίου η Ιερά Μονή Βαρνάκοβας έγινε ολοκαύτωμα (26-05-1826). Σήμερα το ιερό Μοναστήρι της Παναγίας Βαρνάκοβας, ανακαινισμένο, αποτελεί χώρο ψυχικής ανάτασης και πνευματικής γαλήνηςν φωλιασμένο μέσα σε απέραντο «Δεντριά».
Η αρχική ονομασία της Παραλίας Σεργούλας, επί Τουρκοκρατίας, ήταν «Μύλοι», λόγω των πολλών νερόμυλων που υπήρχαν στην περιοχή. Μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου, στο μύλο-σπίτι του Παπαπολίτη φιλοξενήθηκε ο Κασομούλης, αγωνιστής και ιστοριογράφος, μαζί με άλλους πολεμιστές, που είχαν διαφύγει με καΐκι προς τον Κορινθιακό κόλπο. Σήμερα, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το κανάλι του μύλου, που στηρίζεται σε αριστοτεχνικές καμάρες και περιβάλλεται από πλατάνια. Με πρόσφατη απόφαση της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Πατρών, έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίσμα. Το σύγχρονο όνομά της παραπέμπει στην όμορφη παραλία της. Το Χαλίκι, 600 μέτρα παραλία, με μικρό χαλίκι, με διάφανα και πεντακάθαρα νερά, είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες της περιοχής. Το χωριό, με μοναδική φυσική ομορφιά και ατέλειωτο πράσινο, έχει σήμερα 220 κατοίκους, ταβέρνες, εστιατόρια και τουριστικές επιχειρήσεις. Ανάμεσα σε βουνό και θάλασσα Στην πλαγιά του λόφου, απέναντι από την Παλιοβούνα, σε υψόμετρο 420 μέτρων, μέσα σε μια όαση πρασίνου βρίσκεται το Δροσάτο, με 50 σπίτια. Το λούζει ολημερίς ο ήλιος και το δροσίζει ακόμη και η πιο μικρή ανάσα του αέρα. Έχει την ωραιότερη θέα από όλα τα χωριά της περιοχής. Αναφέρεται στην ιστορία ως "Καρδάρι", ενώ το 1956 μετονομάσθηκε σε Δροσάτο. Το Πευκάκι άρχισε να κτίζεται το 1910, και η πρώτη ονομασία ήταν "Παλιόχανο".Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται η εκκλησία «Άγιος Κωνσταντίνος», στο προαύλιο της οποίας βρίσκεται ο ανδριάντας του Νικολάου Κουβέλη, μεγάλου ευεργέτη του Δροσάτου και του Ευπαλίου. Σε 12 χλμ από το Ευπάλιο, βρίσκεται ο Κάμπος, αμφιθεατρικά κτισμένος στους πρόποδες του βουνού "Βίγλα", με θέα στον Κορινθιακό κόλπο και την πεδιάδα του Μόρνου. Οι πιο πολλοί κάτοικοι είναι συνταξιούχοι, οι οποίοι ασχολούνται συμπληρωματικά και με τα αγροτικά. Υπάρχουν, όμως, και κάτοικοι αποκλειστικά γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Ανατολικά από το Ευπάλιο βρίσκεται το Καστράκι. Μέχρι το 1928 λεγόταν Ομέρ Εφέντη, από το όνομα του Οθωμανού αξιωματούχου στον οποίον ανήκε. Το 1928 μετονομάσθηκε σε Καστράκι. Το Καστράκι, που βρίσκεται στην αριστερή όχθη του Μόρνου και στην αριστερή του παραπόταμου Μανδήλω, είναι ένα γραφικό χωριό, που γειτνιάζει με τη Ναυπακτιακή Δάφνη και επικοινωνεί με τη Ναυπακτία μέσω της πεντακάμαρης γέφυρας του Μόρνου (του 1939). Το Κλήμα, σκαρφαλωμένο στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, μέσα στο πράσινο, αγναντεύει από ψηλά τον Κορινθιακό, την κοιλάδα της Μανδήλως και την πεδιάδα του Μόρνου. Κατηφορίζοντας από το Κλήμα, συναντάς τον συνοικισμό Πηγή, που είναι κτισμένος στους πρόποδες του λόφου. Περνώντας τη γέφυρα,