SADRŽAJ
ZANIMLJIVOSTI SADRŽAJ UVODNIK Kako smo Zapadu prodali svoju intimu ...................................................... 3
ISSN 1334-5052 PREPORODOV JOURNAL mjesečnik KDBH “Preporod” Izdavač: Kulturno društvo Bošnjaka Hrvatske “Preporod” Glavni urednik: Ismet Isaković Zamjenik glavnog urednika: Filip Mursel Begović Redakcija: Amina Alijagić Mirza Mešić Sena Kulenović Edis Felić Faris Nanić
2
Suradnici: Mirsada Begović Ajka Tiro Srebreniković Edina Smajlagić Dino Mujadžević Avdo Huseinović (BiH) Edin Tule (BiH) Amel Suljović (BiH) Adresa: Preporodov Journal Ilica 35, 10000 Zagreb Telefon/faks: +385 (0)1 48 33 635 e-mail: kdbhpreporod@zg.t-com.hr kdbhpreporod@kdbhpreporod.hr ismet.isakovic@sk.t-com.hr web: www.kdbhpreporod.hr Žiro-račun: ZABA 2360000-1101441490 Devizni račun: SWIFT ZABA HR 2X: 70300-280-3755185 Cijena: 15 kuna
J O U R N A L
Pretplata: RH 80 HRK godišnje BiH 20 KM godišnje Svijet 15 E godišnje Tisak: mtg-topgraf d.o.o., Velika Gorica Tiskano uz financijsku potporu iz Državnog proračuna Republike Hrvatske putem Savjeta za nacionalne manjine Republike Hrvatske Na naslovnoj stranici: Glavni trg u Jajcu
BOŠNJACI U HRVATSKOJ Vrsni tekstopisac zabavne muzike . ............................................................ 4 Roman o povijesti Bosne ............................................................................ 6 Tesavufska poema iz 16. stoljeća ................................................................ 8 Bošnjačka kulinarska tradicija ................................................................... 12 Blagdanske poruke hidžre ........................................................................ 13 Uzroci ratne tragedije u BiH .................................................................... 15 Tora, Biblija i Kur’an – poziv na duhovno jedinstvo . ................................ 17 Oportunizam i partijski ekskluzivizam ..................................................... 21 Očuvanje bošnjačkog identiteta u Crnoj Gori . ........................................ 25 Suprostavljanje mraku zaborava . ............................................................. 29 Pravednici među narodima – sjećanje na holokaust ................................. 31 Geopolitički islam . ................................................................................... 33 Promocija islamskih moralnih vrijednosti ................................................. 37 “Bulbuli” – zbor koji živi i pjeva posve u duhu sevdaha ........................... 38 HRVATSKA Pobjeda Ive Josipovića .............................................................................. 42 Na izborima i u behutu ............................................................................ 43 Presjecanje koridora u slučaju rušenja BiH .............................................. 44 Dragi naši muslići i Srbi – asimilacija ili zbogom! ...................................... 46 INTERVJU – NEDŽAD LATIĆ Fukara sam kao i moj narod – izdali su nas stari Mladi muslimani ............ 48 BOSANSKI BAROMETAR Najava zakona o referendumu ................................................................. 53 Presuda u korist Židova i Roma ............................................................... 55 Međunarodna afirmacija BiH . .................................................................. 59 IZ SVIJETA Svitanje doba vodenjaka ........................................................................... 60 Europska (kršćanska) realnost ................................................................. 66 Azijska zemlja kontrasta ........................................................................... 69 KULTURA U Trebinju gradu ...................................................................................... 71 Kome (ne)pripada Meša Selimović? . ........................................................ 72 Zaljubljenik u tradiciju i islamsku vjeru ..................................................... 73 “Bebanovi” ključevi .................................................................................. 75 Nedjelatna tolerancija .............................................................................. 76 PRIČE IZ BOSNE Priča o Aćif-efendiji .................................................................................. 79 SINE IRA ET STUDIO Islamska civilizacija – što je to? ................................................................. 81 ŽIVJETI ISLAM Muhammed a.s. – Poslanik islama (III) . .................................................... 83 POVRATAK U BUDUĆNOST Scarborough Fair ...................................................................................... 86 DIJALOG CIVILIZACIJA Univerzalni uzor ljudskih prava ................................................................ 90 Tko je Osama bin Laden? ......................................................................... 92 PRIKAZI I KRITIKE Džepni panislamizam ............................................................................... 94 MURSELOV ŠEGISTAN (Se)kuliranje i sekularno prigovaranje ...................................................... 97 ZANIMLJIVOSTI Burj al Khalifa ........................................................................................... 99
U Dubaiju svečano otvoren najviši neboder na svijetu
Burj al Khalifa 4. siječnja 2010. godine u Dubaiju je otvoren najviši toranj na svijetu, superneboder od čelika i stakla visine čak 828 metara. Svečanom inauguracijom nebodera, kojoj je prisustvovalo više od 60.000 uzvanika i novinara iz cijelog svijeta, Arapi se po prvi put nakon 1311. godine mogu pohvaliti najvišim zdanjem na svijetu. Burj Dubai ili Burj al Khalifa je podignut između mora i pustinje kao arhitektonsko čudo vidljivo u krugu od 100 klometara. Na njegovu 124. katu nalazi se vidikovac s kojega se pruža pogled čak na Iran. Neboder je težak oko 500.000 tona, a u njegovu gradnju utrošeno je 330.000 m³ betona i 31.400 tona čeličnih šipki. Neboder ima 120.000 m² stakala i 45.000 m² panela od aluminija i nehrđajućeg čelika. Ima 169 katova, te više od 500.000 m² površine za urede i 1.044 stana. Stanovi se nalaze između 19. i 108. kata, a njihova je cijena između 740.000 i 12,3 milijuna eura. Uredi su raspoređeni na 49 katova. Očekuje se da će u Burj al Khalifi živjeti više od 12.000 ljudi. Kao inspiracija za tlocrt nebodera poslužila je biljka himenokalis koja je vrlo raširena u Dubaiju. Jedna od specifičnosti građevine je i asimetrični oblik tornja, zahvaljujući kojem se blokiraju snažni udarci vjetra. Tijekom dana toranj se može nagnuti za metar, a predviđeno je da se maksimalno nagne za 1,82 metra. Burj al Khalifa ima ukupno 57 liftova, od kojih svaki može primiti 25 ljudi do visine od 504 metra, odnosno do 138. kata. U slučaju da netko želi pješačiti do vrha tornja mora svladati 3.000 stepenica. Na 158. katu nebodera nalazi se džamija. Zgrada se može pohvaliti i s dva bazena na otvorenome: jedan se nalazi na 43., a drugi na 76. katu, odnosno na visini od 153 metra. Na 38. i 39. katu smješten je elegantni hotel “Armani” sa 160 soba i apartmana, wellness centarom, dva restorana i noćnim klubom. Hotel je dizajnirao poznati talijanski modni kreator Giorgio Armani. Mediji su objavili vrlo različite cijene koštanja nebodera – od 1,6 do 4,1 milijarde dolara (u svakom slučaju ogroman iznos). U njegovu gradnju bilo je uključeno mnogo izvođača iz cijeloga svijeta, uključujući korejski “Samsung”, belgijski “Besix”, emiratski “Arabtec” i američki “Turner”. Organizacije za zaštitu
Najviši neboder na svijetu ljudskih prava u više su navrata prosvjedovale zbog “robovskog rada”. Naime, većina radnika bili su imigranti iz Pakistana, Indije i Bangladeša, čije su se nadnice kretale oko pet dolara na dan. Ni ekologisti nisu mirno promatrali kako se u Dubaiju podiže divovski neboder. Oni su optužili investitore i projektante zbog golemog utroška energije. Primjerice, rashladni sustav Burj al Khalife ekvivalentan je topljenju 12.500 tona leda dnevno, što iziskuje potrošnju milijuna litara desalinizirane vode. U doba ekološke osviještenosti nije nevažno spomenuti da Dubai već ima najveći ugljični otisak po glavi stanovnika. “Toranj je globalna ikona. On predstavlja upornost i optimizam Dubaija kao istinskog svjetskog grada. Istodobno, to je moćan simbol cjelokupnog arapskog svijeta”, rekao je Mohammed Alabbar, čelni čovjek “Emaar Properties”, glavnog investitora Burj al Khalife. Spektakularni neboder je simbol moći šeika Mohammeda bin Rashida, 62-godišnjeg vladara Dubaija, najvećeg grada Ujedinjenih Arapskih Emirata. Idejni autor tog supernebodera je poznati američki arhitekt Adrian Smith, dok je projektantska tvrtka “Skidmore, Owings i Merill” iz Chicaga. Gradnja nebodera počela je 2004. godine, a trebala je biti gotova do 2008. Naime, kada je prije šest godina počela gradnja, Dubai je bio jedan od
najprosperitetnijih gradova na svijetu. Međutim, u međuvremenu je gospodarska kriza teško pogodila i Dubai. Cijene nekretnina su pale za pola od ljeta 2008., a sam investitor “Emaar Properties” priznao je da ima gubitke od 350 milijuna dolara u drugom tromjesječju 2009. godine. Posljednjih mjeseci ubrzani su radovi kako bi se neboder što prije otvorio i tako počeo vraćati investicije. Rast i razvoj Dubaija je svjetski fenomen. Od malog i siromašnog pustinjskog grada postao je međunarodno središte za preko dva milijuna ljudi iz oblasti turizma, medija, financija, obrazovanja, trgovine, tržišta nekretninama, sporta, zabavne industrije i tehnologije. Dubai je i mjesto gdje su poduzeti najodvažniji svjetski projekti civilnog inženjeringa. Burj al Khalifa je centralni element divovskog projekta od 20 milijardi dolara – nove četvrti “Downtown Burj Dubai”, koja uključuje 30.000 stanova i najveći trgovački centar na svijetu. Svakako treba podsjetiti na dosadašnje najveće arhitektonske poduhvate u ovome gradu: umjetni arhipelag u obliku palme Palm Jumeira i njegove rezidencijalne otoke, supermoderni sustav gradskog prijevoza Dubai Metro, luksuzne hotele Burj al Arab i Atlantis te poslovni distrikt Dubai Marina. U izgradnji su Laguna, Dubailand i Dubai Riva. Superneboder Burj al Khalifa jedan je od najvećih simbola moći šeika Mohammeda bin Rashida, a 4. siječnja izabran je za svečano otvorenje nebodera jer se poklapa s četvrtom godišnjicom šeikove inauguracije za vladara Dubaija. Istodobno, Mohammed bin Rashid je premijer Ujedinjenih Arapskih Emirata. Pohađao je arapske škole u Dubaiju, a kao mladić je neko vrijeme proveo u Velikoj Britaniji, gdje je usavršio engleski jezik. Ima dvije žene i 19 djece (osam sinova i 11 kćeri). Njegova druga žena je princeza Haya, kći pokojnog jordanskog kralja Huseina i polusestra kralja Abdulaha II. Šeik Mohammed poznat je diljem svijeta po svojim projektima u Dubaiju, a u islamskom svijetu po svojem humanitarnom radu, posebice u kampanji čiji je cilj omogućiti obrazovanje milijunima siromašne djece. q Pripremio: Ismet Isaković
99
J O U R N A L