A
menoreja, lat. amenorrhoea, poremećena regulacija menstrualnog ciklusa. Ovaj termin se odnosi na nedostatak ili izostanak menstrualnog krvarenja koje kod osobe ženskog pola treba da se pojavljuje u pravilnim mjesečnim periodima. Osim u slučajevima kada je fiziološki opravdana (doba prije puberteta, vrijeme trudnoće i dojenja, menopauza) amenoreja se pojavljuje u vidu patološke promjene kod polno zrele žene.
B
ruksizam, lat. bruxismus, nesvjesno škripanje zubima, naročito noću. Smatra se da je u pitanju oblik reakcije na određene psihosomatske poremećaje osobe. Pored toga što predstavlja pojavu koja je po svojoj prirodi neprijatna, ova navika, zbog snažnih pokreta vilicama koji se ponavljaju, može izazvati mehanička oštećenja zubâ. Može nastati i kao posljedica neadekvatno urađenih stomatoloških intervencija u vidu neprikladno aplikovanih zubnih nadogradnji. Tada se javlja i škripanje zubima koje se naziva bruksomanija.
D E
ispnea, lat. dyspnoea, uglavnom podrazumijeva pojavu otežanog disanja uzrokovanu poremećajem funkcionisanja srca ili pluća. Manifestuje se u vidu osjećaja nelagode u grudnom košu i nedostatka daha. Vršenje respiratorne funkcije postaje otežano, a ponekad i stresno za pacijenta. kcem, lat. eczema, jedno od najčešćih oboljenja kože. U medicinskoj literaturi opisano je nekoliko specifičnih stadijuma bolesti. Ekcem se u početku javlja u vidu zapaljenjskih eritematoznih površina posutih sitnim mjehurićima (eczema vesiculosum). Mjehurići potom dobijaju vodenastu sadržinu (eczema madidans). U prolaznoj fazi oboljenja mjehurići ekcema se isušuju i pretvaraju u kraste (eczema crustosum). U regresivnoj fazi razvoja dolazi do perutanja (eczema squamosum). Ova neprijatna pojava može, međutim, dobiti i hronični karakter. Tada se na koži jasno raspoznaju pločaste formacije (eczema chronicus lichenificatum). Svrab je jedna od redovnih pratilaca ekcemskih oboljenja. Karakteristično je da ekcemi imaju povratni karakter, te da o njihovom izlječenju može biti riječi tek nakon što se identifikuje uzročnik i njegovo dejstvo bude anulirano. Uzroci nastanka ovakve reakcije kože mogu biti veoma različiti: mehanički faktori, mikrobi, alergeni itd. Jedan od raširenijih oblika predstavlja eczema seborrhoicum, seboreja. Postvakcinijalne komplikacije veoma često uključuju i pojavu ekcema.
I
mpetigo, lat. impetigo, gnojno oboljenje koje se manifestuje pojavom mjehurića koji sadrže bistru tečnost i nalaze se na površini kože. Tečnost iz mjehurića vrlo brzo nestaje i stvaraju se kraste medenožute boje, u narodu poznate kao medene kraste. Ovo oboljenje izazivaju piogeni mikrobi: streptokoke i stafilokoke. U zavisnosti od načina i oblika prisustva mikroba, razlikujemo tri oblika impetiga: Tilburi-Foksov, Bokhartov i impetigo vulgaris. Liječenje se zasniva na primjeni lokalnih i sistemskih antibiotika. Impetigologija je nauka o oboljenjima kože, naročito o postojanju, razvijanju i liječenju krasta.
J K
atrogenost, prefiks jatro- u složenicama odnosi se na pojam vezan za ljekara, ljekarsku struku. Ovim pojmom obilježavaju se pojave čiji se uzrok nalazi u ljekarskoj nadležnosti. Uglavnom se upotrebljava kada se govori o oštećenjima koja nastaju kao rezultat neadekvatne ljekarske procjene u propisivanju terapije ili izvršenju bilo kakve druge intervencije. ušingov sindrom, nlat. syndroma Cushing, patološko stanje koje za razlog nastanka može imati najraznovrsnije uzročnike: hiperplaziju, karcinom, Kušingovu bolest, paraneoplastički sindrom, a može se pojaviti i nakon izvršenja hirurške intervencije. Poremećaj se manifestuje hiperfunkcijom kore nadbubrežne žlijezde, pri čemu nastaju komplikacije u funkcionisanju organizma. Bolest je dobila ime po Harviju Kušingu (Harvey Cushing, l869–1934), poznatom američkom neurohirurgu. Osim opisivanja ovog poremećaja, ovaj naučnik je zadužio medicinsku nauku značajnim zapažanjima koja ne gube na aktuelnosti.
L
arvirnost, lat. larva, pojam koji se obično vezuje za bolesti koje su se, kao larve, učaurile i skrivaju svoje simptome. Označava zatvorenost, netransparentnost simptoma pojedine bolesti.
81