KELAM 3. 6. Tevekkül ŞİİR - YORUM Tevekkül, sözlükte; güvenmek, dayanmak ve işi başkasına havale Aşağıdaki şiiri tevekkül anlayışı çerçeveetmek demektir. Terim olarak, kisinde değerlendiriniz. şinin gerçekleştirmek istediği işi konusunda elinden geleni yaptıkAzimden Sonra Tevekkül tan sonra Allah’a güvenip dayan“Allah’a dayandım!” diye sen çıkma yataktan… ması ve onun yardımını beklemesi anlamına gelir. Zaten mümin Ma’nâ-yı tevekkül bu mudur? Hey gidi nâdan! bir anlamda hem güven veren Ecdadını zannetme asırlarca uyurdu; hem de Allah’a güvenen insan Nerden bulacaktın o zaman eldeki yurdu? demektir. Bu konuda Kur’an’da Nisâ suresinin 81. ayetinde, “… Üç kıt’ada, yer yer, kanayan izleri şahid: Hiç kimse Allah kadar güvene Dinlenmedi bir gün o büyük nesl-i mücâhid. layık olamaz.” buyrulmuştur. Âlemde “tevekkül” demek olsaydı “atalet”, Mümin, yaptığı ve yapacağı işlerde Allah’a güvenip dayanır. Bu Mîrâs-ı diyânetle yaşar mıydı bu millet? güven onu kötü şeyler yapmaktan Çoktan kürenin meş’al-i tevhîdi sönerdi; alıkoyduğu gibi zor anlarında da ona ümit aşılar. Allah’ın rızası ve Kur’an duramaz, nezd-i İlâhiye dönerdi. yardımı olmadan gerçekleşen iş(M. Âkif Ersoy, Safahât, lerde veya çalışmadan ya da hak Gölgeler (Yedinci Kitap), s. 453.) etmeden kazanılan servette hayır yoktur. İnanan bir kişi her işinde Allah’ın rızasını gözeterek doğru ve dürüst davranır. Bir konuda elinden geleni yaptıktan sonra sonucun kendisi için hayırlı olmasını ümit ederek Allah’a tevekkül eder. İnsanın aciz kaldığı veya güç yetiremediği durumlar dışında hiç emek harcamadığı bir konuda beklenti içinde olması doğru değildir. Tevekkül, güzel bir davranış ve ahlaki bir tavırdır. Allah, kendisine inananları savunacağını ve hemen her konuda onlara yardım edeceğini söylemiştir.46 Allaha güvenip dayanan kişi Allah’ın mutlaka doğru hüküm ve hikmetle kendisine yardım edeceğini, gaybı/geleceği onun bildiğini ve bütün hayrın onun elinde olduğunu bilir. Âl-i İmrân suresi, 122. ayetinde buyrulduğu gibi, “…Müminler yalnız Allah’a güven duymalıdırlar.” Bu yüzden inanan kişi, Allah’ın emir ve yasaklarını dikkate alarak işleri konusunda elinden gelen çabayı gösterir. Karşılaşacağı muhtemel zorluk ve kötülüklere karşı onun desteğini ve korumasını ümit eder. Nitekim Allah, kendisine güvenerek çalışıp çabalayan hiçbir kulunu yalnız ve yardımcısız bırakmamıştır. Onun sınırsız kudreti, rahmeti ve yüceliği bu güveni hiç boşa çıkarmamıştır. Bu konuda Kur’an’da, Hac suresinin 38. ayetinde, “Allah inananları (bütün kötülüklere karşı) mutlaka koruyacaktır…” buyrulmuştur. Hiçbir önlem almadan ve elinden geleni yapmadan kişinin Allah’a tevekkül etmesi İslam’ın sorumluluk anlayışı ile bağdaşmaz ve tutarlı bir tavır olarak da görülemez. 46 Âl-i İmrân suresi, 160. ayet; Mâide suresi, 11. ayet; Enfâl suresi, 49, 61. ayet.
158