DİNLERDE İBADET VE İBADET YERLERİ 1.5. Kurban Kurban; tapınılan tabiatüstü varlık veya varlıklara yakınlaşma, şükran duygularını ifade etme, bir şey isteme ya da günahlara kefaret olması gibi niyetlerle sunulan varlık ve nesnelerdir. Tabiatüstü bir güce sunulan nesnelere genel anlamda takdime adı verilirken kurban kelimesi özellikle öldürme veya boğazlama yoluyla sunulanlar için kullanılmaktadır. İslam’a göre kurban, ibadet maksadıyla belli vakitte uygun şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Ayrıca bu şekilde kesilen kurbana udhiye de denir. Kurban kesmenin vakti, Kurban Bayramı’nın ilk üç günüdür. İslam’da bunun dışında adak ve akika gibi kurban çeşitleri de vardır. YORUMLAYALIM “Her ümmet için Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık. İşte sizin ilahınız bir tek ilahtır. Şu hâlde yalnız ona teslim olun. Alçak gönüllüleri müjdele!” (Hac suresi, 37. ayet.)
“O halde Rabb’in için namaz kıl ve kurban kes.”
( Kevser suresi, 2. ayet.)
“Kimin hâli vakti yerinde olup da kurban kesmesse, namazgâhımıza yaklaşmasın.” Yukarıdaki ayetleri ve hadisi yorumlayınız.
(İbn-i Mace, Adahi, 2.)
İslam dininde kurban, Allah’ın herhangi bir maddi veya manevi ihtiyacını karşılamak için kesilmez. Çünkü Allah’ın insanların malına ihtiyacı yoktur. Bu konuda Allah, Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurÈ ÈǼÈȇ ǺÌ Èdz “Elbette kurbanlarınızın ne etleri ne maktadır: ... ǶÌ ǰÉ ǼÌ ǷÊ ȃȂÈ ǬÌ ōƬdzơ ǾÉ ÉdzƢÈǼÈȇ ǺÌ ǰÊ ÈdzȁÈ ƢǿÈ ƙÉ ƢǷÈ ƽÊ ȏَ اȁÈ ƢȀÈ ǷÉ ȂƸÉ Édz Èَّهƅơ DZƢ de kanları Allah’a ulaşır; sizden ona ulaşan, ancak takvadır.”51 Bu ayette ifade edildiği gibi kurban kesen kişinin sadece ibadeti Allah’a ulaşmaktadır. Tevrat ve İncillerde de kurban ile ilgili hükümler mevcuttur. Yahudilikte kurban uygulaması iki şekildedir. Bunlar Hz. Musa şeriatında uygun görülen hayvanları boğazlamak suretiyle sunulan kanlı kurbanlar ile çeşitli yiyecek, su ve şarap gibi içeceklerin takdim edilmesi şeklindeki kansız kurbanlardır. Yahudilikte kurban, Tanrı’ya bağlılığın bir işareti olarak ve onun lütuf ve affını elde etmek niyetiyle bazı hayvanların veya yiye NOT EDELİM
ceklerin bir mezbaha üzerinde tamamen
ya da kısmen yakılarak yok edilmesin “Kabul olunasınız diye sığırlardan, koyunlardan yahut keçilerden kusursuz bir den ibarettir. Tarihi, Hz. İbrahim’e kadar erkek takdim edeceksiniz.” götürülen kurban, Yahudilikte en önemli (Kitab-ı Mukaddes, Levililer, 22/19.)
51 Hac suresi, 37. ayet.
139
ibadetti. Keffaret, adak, esaretten kurtuluş