HOBBY
Cięcie drzew
fot. S. Stefanowicz
owocowych w ogrodzie działkowym
Na zdjęciu stara jabłoń w okresie kwitnienia po wcześniejszym silnym przycięciu
Wpływ cięcia na wzrost i owocowanie drzew W poprzednich dwóch latach na terenie ROD „Mazur” oraz „Lenpol” zarządy tych ogrodów zorganizowały praktyczny pokaz cięcia drzew owocowych pod kierunkiem instruktorów warmińsko-mazurskiego zarządu okręgowego PZD. Mimo zaproszenia działkowców do uczestnicwa w tych pokazach, ich udział był nieznaczny. Z tych też względów takiego pokazu w bieżącym roku nie będzie. Problem jednak cięcia drzew owocowych jest wciąż aktualny, bo w naszych ogrodach widok zwłaszcza starych drzew, mocno zaniedbanych, zbytnio zagęszczonych nie należy do rzadkości. Dlatego też spróbuję w tym artykule przybliżyć zainteresowanym osobom podstawowe zasady obowiązujące przy cięciu takich drzw, chociaż zdaję sobie sprawę z tego, że sam opis nie zastąpi w pełni praktycznego pokazu. Jednak przy odrobinie wyobraźni może pomóc wykonać taki zabieg. Ogrodnicy już dawno przekonali się, że umiejętne cięcie wpływa bardzo mocno na wzrost drzewa i jego owocowanie. Dzięki właściwemu cięciu można osiągnąć wczesne, równomierne owocowanie, dobrą jakość owoców
i długowieczność drzewa. Pamiętajmy jednak o tym, że młodych drzew nie powinniśmy ciąć silnie w pierwszych latach po posadzeniu (w odróżnieniu od krzewów owocowych), aby nie hamować wzrostu oraz wejścia w okres owocowania. Pobudzając wzrost młodego drzewka przez cięcie zahamujemy zawiązywanie na nim pąków kwiatowych. Silne cięcie młodych drzew może opóźnić ich wejście w owocowanie nawet o kilka lat. W pierwszych latach po posadzeniu zadbajmy przede wszystkim o to, by uzyskać szerokie kąty u nasady konarów poprzez przygięcie pędów wyrastających pod kątem ostrym, wykorzystując klamerki od bielizny, sznurek, zawieszanie ciężarków itp. Wskazane jest również usuwanie pędów zbytecznych w koronie. Cięcie działa w sposób niepożądany tylko na młode drzewa. Po wejściu w okres owocowania można stosować cięcie umiarkowane, ale przy prześwietlaniu koron nie wolno usuwać znajdujących się wewnątrz korony krótkopędów i drobnych pędów nieprzekraczających 20 cm długości, ponieważ na nich zawiązują się pąki kwiatowe. Później, gdy wzrost drzewa słabnie, a owocowanie staje się obfite – co następuje po 15 latach życia drzewa – konieczne staje się bardzo silne cięcie.
Usuwając i skracając gałęzie pobudza się drzewo do wzrostu i odmładza się je. Nawet bardzo silne cięcie starszych drzew nie odbije się niekorzystnie na wysokości plonów a wręcz pozytywnie wpłynie na jakość owoców, ich smak, zabarwienie oraz mniejsze porażenie przez choroby. Można być pewnym, że bez silnego cięcia starych jabłoni, grusz, wiśni czy śliw nie uzyska się dorodnych owoców.
Termin cięcia W naszych warunkach klimatycznych zasadnicze cięcie drzew owocowych wykonuje się pod koniec zimy i wiosną a więc od lutego do końca kwietnia. Nie należy ciąć drzew owocowych na początku zimy, gdyż osłabia się wówczas ich wytrzymałość na mróz. Najwcześniej zabieg ten powinien dotyczyć jabłoni i grusz, a nieco później wiśni, śliw, morel. Właściwym terminem cięcia drzew pestkowych – głównie wiśni i czereśni – jest także druga połowa lipca i pierwsza sierpnia. W okresie lata można usuwać na wszystkich drzewach owocowych pędy zwane wilkami.
Cięcie drzew starych, zaniedbanych Większość naszych ogrodów działkowych to ogrody zało-
żone przed wieloma laty. Nie brakuje na nich drzew owocowych o koronach bardzo wysokich, rozłożystych i nadmiernie zagęszczonych. Niektóre z nich nie były cięte w ogóle przez kilka lat z rzędu. Brak cięcia takich drzew powoduje, że owocują one nieregularnie, dają owoce bardzo niskiej jakości, drobne i porażone przez choroby. Silne cięcie tych drzew może dać bardzo dobre wyniki, zwłaszcza jeśli zastosujemy obfite nawożenie oraz będziemy zwalczać choroby i szkodniki. Stare zaniedbane szczególnie jabłonie, które nie były cięte przez wiele lat wymagają zarówno silnego prześwietlenia jak i odmłodzenia. Przede wszystkim trzeba im usunąć wierzchołki, aby korony stały się otwarte dla światła. Wierzchołek ścinamy na wysokości około 3 m od ziemi tuż nad gałęzią boczną. Trzeba także wyciąć gałęzie martwe i uszkodzone oraz usunąć z wnętrza korony kilka dużych konarów. Wystarczy pozostawić na takim drzewie 6-8 konarów w dwóch piętrach po 3-4 konary w każdym. Z takich drzew można bez szkody usunąć nawet 1/3 gałęzi. Nie żałujmy również przerzedzić drobne gałązki owoconośne i krótkopędy. Dobre wyniki daje także skrócenie pozostawionych konarów. Skracamy je do 3 lub 5-letniego przyrostu przy gałązce bocznej skierowanej na zewnątrz korony. Zasady cięcia starych zaniedbanych jabłoni i innych gatunków są takie same jak zasady cięcia drzew normalnie pielęgnowanych z tą różnicą, że z zaniedbanej korony trzeba tylko usunąć więcej gałęzi. Po każdym cięciu należy niezwłocznie zasmarować pozostałe rany pastą ogrodniczą, farbą emulsyjną lub nawet olejną. Stanisław Stefanowicz
Polecam Lecznicza nalewka z jemioły 40 dag liści jemioły (bez łodyg) zalać 1 l białego wina i odstawić na 2 tygodnie. Po tym okresie płyn zlać do szklanego naczynia i szczelnie zamknąć. Przy nadciśnieniu i miażdżycy pić 2 razy dziennie przed jedzeniem po około 0,5 szklanki. Nalewki nie należy traktować jako jedynego leku.
Kurek Mazurski nr 8 (960) 20.02.2013 r.
15