Vaktijdschrift over gevels & daken
Jaargang 10 I nummer 1
Piazza San Marco van Amsterdam Prefab erkers: drie vliegen in ĂŠĂŠn klap Duurzaamheidsfabriek: ruimte voor innovatie
In samenwerking met:
速
Wie dit leest weet dat NeroQom een Aesthetic Comfort Specialist is
AESTHETIC COMFORT SPECIALIST T h e s o l u t i o n a g a i n s t d e g ra d a t i o n
NeroQom advertentie Gevelbouw Juni 2012.indd 1
6/11/2012 4:57:31 PM
DucoSun Ellips Architecturale zonwering
De ellipsvormige lamellen van de DucoSun Ellips zorgen voor een maximum aan diffuus daglicht. De lamellen zijn hellingshoeken kan het systeem een ruimte optimaal beschaduwen, ongeacht de glasoppervlakte of de stand van de zon.
We inspire at www.duco.eu
info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67
HOME OF OXYGEN
vast of elektronisch verstelbaar. Dankzij het groot aantal
Zonder Nanodiseren速
Met Nanodiseren速
ANODISEREN ANNO 2013
ontwerp & realisatie www.t-quila.com
Interesse in een inspirerend gesprek? E-mail innovatie@alucol.nl of bel +31-475-595280
w w w . a l u c o l . n l
Voorwoord BUITEN DE GEBAANDE PADEN In de eerste editie van Gevelbouw van dit jaar aandacht voor een groot aantal uiteenlopende projecten. Zo nemen we een kijkje in Het Dorp in Arnhem, waar precies vijftig jaar na oprichting een nieuwe pilot zorgwoning is gerealiseerd en gaan we anderzijds op bezoek in het multifunctionele gebouw Nieuw Amsterdam. Beide gebouwen zijn tot stand gekomen door buiten de gebaande paden te denken. Over out-of-the-box denken gesproken, wat te denken van appartementencomplex Calypso in hartje Rotterdam? De befaamde architect William Alsop is het creatieve brein achter het ontwerp. Door de overhellende gevelvlakken lijkt het gebouw voortdurend in beweging. Een ware eyecatcher in het centrum van Rotterdam. Je moet maar durven. Een misschien nog knappere prestatie hebben de betrokken gevelbouwers geleverd. Zij hebben het bijzondere ontwerp immers weten te realiseren. Ook op productieniveau wordt buiten de gebaande paden gedacht. Vorig jaar al werden de eerste ideeën naar een zogeheten stroomraam gepresenteerd. En onlangs heeft de Delftse onderzoeker Jan-Willem Wiegman met zijn stroomraam de UfD-Cofely Energy Efficiency Prijs in de wacht gesleept. Het stroomraam is een ruit die in kozijnen en glazen puien van woningen, kantoorgebouwen en kassen elektriciteit kan opwekken. En zo zijn er voorbeelden te over van allesbehalve ‘standaard’ projecten en producten, waarmee het onderscheid wordt gemaakt. Jazeker, gewoon in eigen land op Nederlandse bodem.
Roel van Gils
5
Vaktijdschrift over gevels en daken Jaargang 10 | nummer 1 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310
Uitgever
Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl
Redactie adres
Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E gevelbouw@louwersuitgevers.nl W www.gevelbouw.info
Redacteuren
Patricia van der Beek, Martijn van den Bouwhuijsen, Roel van Gils
09 15
Eindredactie Roel van Gils
Bladmanagement
Tim van Lieshout: E t.vanlieshout@louwersuitgevers.nl
Secretariaat
Manuela Depenbrock Sandra Reijnders
Advertenties
Online aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: gevelbouw, Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl
21 28
Abonnementsprijs
€ 63,- per jaar excl. BTW ING 41 71 65 t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw. Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095
Adreswijzigingen
Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland
Calypso Rotterdam: eyecatcher Piazza San Marco van Amsterdam
9 15
Opzeggingen
Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw)functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.
Vormgeving/Art Direction
Logo Reclame- Ontwerpbureau BV E info@logobv.nl
In samenwerking met:
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.
VMRG PAGINA'S Column Bert Lieverse Meesterstuk MR. Bettina Hertstein Prefab erkers: drie vliegen in één klap Column Green Inspirations Sint Nicolaaslyceum Belinda van Oenen nieuwe voorzitter Romazo Projecten "Ouderwets of nieuwerwets" Visitekaartjes Hypermoderne zorgwoning voor ‘Het Dorp’ in Arnhem Architectonische zonwering: waar functionaliteit en design hand in hand gaan Internationale gevelcommunity neemt grenzen weg
21 23 24 27 28 31 32 34 36 40 42
Inhoud nummer 1
36 55 44
50
Rokin 65: transparantie en openheid Brains Unlimited JuBi-torens vier maanden eerder opgeleverd Architecturale zonwering in energiezuinig woongebouw Duurzaamheidsfabriek: ruimte voor innovatie Eigentijdse uitbreiding monumentaal raadhuis Zeist Spelen met windvaste screens Aluminium en meer Zetsupport investeert in de toekomst
Sorba Vaktijdschrift oVer geVels & daken
Jaargang 10 I nummer 1
nummer 1 2013
Wie doet wat
Beeld:
Jaargang 10
Column Sven Brinkman
Calypso Rotterdam
MAARt 2011
GFRC-beton-elementen voor PZS
Cover:
NUMMER 690 JAARGANG 63
Allpro
44 47 50 53 55 63 65 67 69 72 77 83 85
Piazza san Marco Van aMsterdaM Prefab erkers: drie Vliegen in ĂŠĂŠn klaP
In samenwerking met:
duurzaaMheidsfabriek: ruiMte Voor innoVatie
7
Engineering, ontwerp, produktie en montage Uw partner in complete gevels en gevelbekleding!
Actuele projecten: OV SAA A1-A10 - Amsterdam Berchhiem - Bergum OVT, fase 2 - Arnhem Perronkappen - Utrecht CS Theater - Spijkenisse Cultuurhuis - Winschoten Deltares - Delft Tunnel A15 - Bemmel
Sorba Projects BV - Postbus 18 - 7100 AA Winterswijk - T 0543 - 546700 - www.sorba.nl Volg ons op twitter en facebook
Calypso Rotterdam
Calypso Rotterdam: eyecatcher In hartje Rotterdam is een ultramodern appartementengebouw verrezen van internationale allure. Calypso is vernieuwend, innovatief en bovenal heel kleurrijk. De befaamde architect William Alsop is het creatieve brein achter het ontwerp. Door de overhellende gevelvlakken lijkt het gebouw voortdurend in beweging. Calypso is gelegen tussen het Schouwburgplein en concertgebouw De Doelen en maakt onderdeel uit van het Rotterdam Central District. Het gebouw huisvest kantoren, winkels, 500 overdekte parkeerplaatsen en 407 appartementen, bestaande uit een breed scala aan huurwoningen in het topsegment, short stay appartementen op vijfsterren niveau en luxe koopappartementen. De hoofdentree bevindt zich in het indrukwekkend atrium met onder meer vergaderruim-
tes, een fitnessruimte en een bemande 24-uursservicebalie, zoals gebruikelijk in exclusieve appartementengebouwen in andere wereldsteden. Optisch gezien kan de gevel van het gebouw worden opgesplitst in twee delen, het ‘rode’ en ‘grijze’ deel. Vorsselmans is verantwoordelijk voor de rode gevel van toren A en de galerij, waarvoor AGC Flat Glass het gekleurde glas heeft geleverd, terwijl Sorba de grijze gevel van toren BCD met blank glas heeft gerealiseerd. Afgezien
van het kleurverschil ook twee zeer verschillende gevelconstructies.
Specifiek anker
Om de ideeën van de architect te kunnen verwezenlijken, heeft Vorsselmans een projectspecifieke gevelconstructie bedacht. “Het ontwerp van de gevel omvat niet alleen een slanke kniklijn, de verschillende delen liggen ook nog eens voor- en achterover,”vertelt Mark Vorsselmans. ›
9
FACADES
UNLIMIT YOUR CREATIVITY
GLASS U N LIMITE D
COLORBEL – IN MEER KLEUREN DAN ROOD VERKRIJGBAAR De façade van Calypso bestaat uit meerdere Colorbel panelen. Maar gevelbeglazing is meer dan Colorbel alleen. Ontdek het gehele gamma met factoren als esthetiek, lichttransmissie, warmte- en geluidsisolatie, zonwering, bescherming en gemakkelijke verwerking. AGC Flat Glass Nederland – Tiel – +31 (0)344 679 922 – sales.nederland@eu.agc.com – www.yourglass.com
Calypso Rotterdam
Gezien de complexiteit is de gevel volledig driedimensionaal ontworpen.
Het toegepaste gevelsysteem betreft een elementensysteem, echter met additionele binnenbeglazing. We hebben voor de gevelconstructie een driedimensionaal ontwerp gemaakt, rekening houdend met de toleranties in de betonnen achterconstructie. Die toleranties worden opgevangen in een nieuw ontwikkeld ankerprincipe, ook nog zodanig geconstrueerd dat de hellingshoek van de gevel perfect gevolgd kan worden.” Vorsselmans heeft de Schüco aluminium systeemprofielen geheel op maat en wens van de architect aangepast. “De buitenzijde van het profiel is in een rode kleur gelakt, terwijl aan de binnenzijde is
gekozen voor een witte profielkleur. De elementen zijn van binnenuit geplaatst, de buitenafwerking is met behulp van een hefsteiger uitgevoerd. Tussen alle de verdiepingen bevinden zich aan de buitenzijde van de gevel zogeheten ‘vinnen’, die enerzijds als deklijst fungeren voor de elementen en anderzijds een brandwerende functie bezitten. Het zijn stalen platen die weerstand bieden tegen brandoverslag tussen de verdiepingen. Eveneens een eigen ontwikkeling.”
Emaillelaag
Niet alleen de systeemprofielen zijn gekleurd, ook de buitenbeglazing van de toren en de galerij is deels rood ‘inge-
kleurd’. Aan AGC Flat Glass de taak om de gewenste felle roodschakeringen in het glas te ‘branden’. “Voor Calypso hebben we gebruik gemaakt van onze Colorbel beglazing,” zegt Anton Peters van AGC Flat Glass. “Colorbel is gehard, thermisch versterkt glas, waarvan één zijde is bedekt met een ondoorschijnende emaillelaag. Samen met de leverancier van de emaille zijn we in staat geweest de beoogde kleuren (drie roodtinten) te kunnen fabriceren in onze hagelnieuwe oven in Kortrijk. Voorwaarde was wel dat het glas per kleur in één serie werd geproduceerd om zo kleurverschillen tot een minimum te beperken.” Het bestek stelde volgens Peters ook nogal wat eisen omtrent het geluidwerende karakter. “Normaal gesproken ligt er een geluidsrapport voor de ‘losse’ onderdelen van de gevel, dus ook puur op het glas. In dit geval lag de eis op het complete gevelelement. In overleg met Schüco en Vorsselmans zijn de nodige tests uitgevoerd om tot het uiteindelijke element te komen.” Doordat het emaille van Colorbel op een hoge temperatuur in het glasoppervlak wordt ingebrand, heeft de beglazing een hoge mate van weerstand tegen chemische invloeden vanuit de omgeving. Peters: “Testen hebben uitgewezen dat het emaille over een mechanische weerstand beschikt, overeenkomstig met gehard glas. De kleuren zijn uiterst stabiel door de tijd heen. De duurzaamheid van de kleur wordt gegarandeerd voor een periode van tien jaar.” Vorsselmans heeft op haar productielocatie in Loenhout (België) alle 800 gevelelementen geproduceerd en geassembleerd. “Geen enkel element is overigens identiek qua afmetingen,” verklaart Vorsselmans. “Dit gegeven, samen met de hellingshoek en de roodtinten van zowel profiel als het glas zijn verantwoordelijk voor de door de architect beoogde ‘grillige’ uitstraling van de gevel.”
Glimmende stippen
De gevelconstructie van de grijze toren (BCD) heeft een wezenlijk andere opbouw. Sorba heeft gebruik gemaakt van een HSB-achterconstructie met een Alpolic gevelbeplating tegen aluminium extrusieprofielen. Net als Vorsselmans heeft ook Sorba de gevel volledig driedimensionaal ontworpen. ›
11
Uw partner voor gevelconstrUcties Van woningbouw tot utiliteitsbouw, in België en Nederland
www.vorsselmans.be
“Met zekerheid meer woongevoel” De vouwdeuren serie SF 50, SF 55 en het SF 75 systeem, ongekende zekerheid. Perfect op elkaar afgestemde inbraak werende componenten Inbraakwering klasse 2 (WKII) en (SKG). Perfecte en soepel bewegend loopwerk. Hoge thermische isolatie tot een Uw 1,0 W/m2K. Slank aanzicht door minimale inbouwdiepte. Eenvoud in montage. www.sunflex.nl
sunflex_gevelbouw_motiv1_2013.indd 1
04.02.2013 11:02:54
Calypso Rotterdam
“Door de talloze voorover- en achteroverliggende vlakken kom je met louter tweedimensionaal tekenen niet meer weg,” zegt Patrick Weijers van Sorba. “De Alpolic gevelbeplating bestaat uit twee lagen aluminium met een kunststof kern. Het plaatmateriaal is blank aangeleverd en is vervolgens twee keer geanodiseerd om de gewenste uitstraling te verkrijgen: glimmende stippen op een matte achtergrond. De composietbeplating is vanaf de buitenzijde op de HSB-achterconstructie geschroefd. De achterconstructie is allesbehalve rechttoe rechtaan. Om aan te sluiten op de betonvloeren en -wanden maken de elementen soms zeer ‘aparte’ hoeken. Mede door de variatie in de gevelvlakken en de sparingen voor de puien is elk van de in totaal circa 450 HSB-elementen uniek.” Over de aluminium puien kan Weijers ook wel een boek schrijven. “Het zijn met recht exotische puien geworden, trapeziumvormig, verschillend qua afmetingen en waar nodig tevens geluid- en brandwerend uitgevoerd, mede vanwege het feit dat ook de puien voor- en achterover liggen. Een voorziening voor brandwerendheid kan, zeker in combinatie met een draairaam, op zijn beurt weer de waterafdichting negatief beïnvloeden. Het glas is zodoende bij de achterover hellende puien rondom afgekit om de waterdichtheid te kunnen garanderen. Alle puien (Alcoa systeem) zijn in onze productielocatie in de HSB-elementen gemonteerd en beglaasd en vervolgens naar Rotterdam getransporteerd en gemonteerd. Door de exotische uitvoeringen van de elementen was dit transport ook al een hele opgave; sommige elementen konden vanwege de afmetingen slechts met twee stuks op een dieplader vervoerd worden.”
De elementen zijn van binnenuit geplaatst, de buitenafwerking is met behulp van een hefsteiger uitgevoerd.
Logistiek gezien vergde het project, zowel voor Vorsselmans als Sorba, ook de nodige uitdagingen. Men diende justin-time op de bouwplek aan te leveren. Rondom het gebouw was er namelijk nauwelijks ruimte voorhanden. De gevelelementen werden bij aankomst direct vanaf de vrachtwagen met de torenkraan naar de montageplek gehesen. Terwijl aannemer Boele en Van Eesteren bezig was met het opbouwen van de toren, waren de montageploegen twee tot drie verdiepingen lager al druk doende met het stellen van de puien en de HSB-elementen. ❚
13
ALERIS UW PARTNER IN ALUMINIUM
55HX庐 ALUMINIUM VOOR ARCHITECTURALE TOEPASSINGEN Anodiseerbare aluminium band of plaat speciaal ontwikkeld voor gevel en interieur. Een perfecte oppervlaktekwaliteit met kleuruniformiteit na anodisatie.
Wenst u meer informatie over de toepasbaarheid voor uw volgend project ? Neem dan graag contact met ons op !
Aleris Aluminum Duffel BVBA A. Stocletlaan 87 2570 Duffel 路 Belgium isabelle.baeyens@aleris.com T +32 (0)15 30 28 74 www.aleris.com
Beeld genomen van Red Apple in Rotterdam, ontworpen door KCAP Architects & Planners en Jan des Bouvrie.
Nieuw Amsterdam
Foto's: Joost Brouwers
Piazza San Marco van Amsterdam De Piazza San Marco van Venetië is misschien wel het meest gewilde adres dat bestaat met een perfecte synergie tussen het rechthoekig gebouw en het plein. Architecten Cie. heeft volgens die synergie de herontwikkeling van Nieuw Amsterdam vormgegeven. Het Amsterdamse architectenbureau tekende 25 jaar geleden het bestaande gebouw en heeft nu opnieuw zijn handtekening gezet. De combinatie van zorgvuldig uitgebalanceerde verschillen maken het gebouw volgens architecten Branimir Medić en Pero Puljiz ‘afzonderlijk en verbonden tegelijk’. “Een boeiend stedelijk ensemble ontstaat door de drie vleugels die direct (en de twee vleugels die indirect) in verbinding staan
met het nieuwe door Karres en Brands ontworpen Hoekenrodeplein. Er zijn vier even belangrijke entrees voor het complex, die maximaal dertig zelfstandige eenheden bedienen. De logische en flexibele opzet maakt groei en krimp van de individuele huurders mogelijk.”
Colonnade
Nieuw Amsterdam is vormgegeven als een klassieke compositie en verticaal
verdeeld in drie onderdelen. De plint bestaat uit een meer dan zeven meter hoge glazen serre met een colonnade met vier ruime entreehallen. De colonnade biedt een comfortabel verblijf voor de bezoekers van het plein en bevat publieke functies. Daarboven bevinden zich de 14,4 meter diepe kantoorverdiepingen waar slanke ramen van vloer tot plafond een fijnmazige indeling van elke 1,8 meter mogelijk maken. ›
15
Nieuw Amsterdam,
een project van de Architecten Cie, geanodiseerd in bronstinten.
Bekijk onze nieuwe producten op de website!
ALUGRIS
ALUMET ALUBRONZITE
ALUCHROME
ALU-ETCH
ALUMET AVANTGARDE IN ANODIZING
ALU-INOX
ALUPEARL
ALUGOLD
ALUGUARD
ALUBRONZE ALUSATIN ALUD’OR ALUTITANIUM WWW.ALUMET.NL INFO@ALUMET.NL T +31(0)765043130 F +31(0)765035207 WWW.ALUMET.NL INFO@ALUMET.NL T +31 (0)765043130 F +31 (0)765035207
Nieuw Amsterdam
Het verdiepingshoge glas is voorzien van een zeefdruk om de vloeren aan het zicht te kunnen onttrekken. Nadat de complete gevel was uitgedacht, raakte de logistieke trein op stoom. We hebben in een zeer kort tijdbestek met behulp van hefsteigers een groot aantal vierkante meters per dag gemaakt. Een project om trots op te zijn.”
stalen panelen met een klein venster in het midden zijn om en om gedemonteerd ten behoeve van verdiepingshoge glaspanelen om zo meer daglichttoetreding te bewerkstelligen,” zegt Rody Ong van Prins Panelen. “Zo ontstaat een duurzame kantooromgeving die gelijkwaardig is met elk eigentijds nieuwbouwproject. De overige bestaande stalen panelen zijn ‘bewaard’ gebleven, waarover een nieuw aluminium paneel is ‘gevouwen’. Het glas in de stalen panelen is vervangen door een gezette stalen doos, geheel verlijmd met steenwol en aan de binnenzijde volledig afgewerkt.” Om de nieuwe aluminiumpanelen over de oude panelen te kunnen plaatsen, heeft Prins Panelen 2.000 aluminiumplaten laten ‘vouwen’ bij Voestalpine Polynorm middels diepduwtechniek. Ong: “Deze techniek vereist een zeer specifieke aluminiumsamenstelling, waarin Aleris ons heeft bijgestaan. Met name vanwege het feit dat de panelen ook nog geanodiseerd dienden te worden. Deze combinatie is nog nooit eerder uitgevoerd en speciaal ontwikkeld.”
Van staal naar aluminium
Speciale legering
De gevelrenovatie en de bouwkundige zaken van de herontwikkeling zijn separaat aanbesteed.
De compositie van het gebouw is afgesloten met een transparante penthouse-verdieping, een ideale excutive omgeving. De gevelrenovatie en de bouwkundige zaken van de herontwikkeling zijn separaat aanbesteed om de kwaliteit van de renovatie direct te sturen. Door de slimme functionele oplossingen die de Groot en Visser had bedacht, mochten zij de gevelrenovatie uitontwikkelen en realiseren. De samenwerking met de bouwkundig aannemer De Nijs, heeft volgens Anita de Groot van de Groot en Visser goed uitgepakt. “In samenspraak met de architect zijn bovendien zeer ‘smalle’ grenswaardes opgesteld voor de (geanosideerde) bronskleur van de nieuwe aluminium panelen.
De gevels hebben een upgrade gekregen, echter met behoud van de uitstraling van het bestaande gebouw. In opdracht van gevelbouwer De Groot & Visser heeft Prins Panelen de verantwoordelijkheid gedragen omtrent de invulling van de nieuwe panelen. “De oude
Aleris had al snel in de gaten dat een standaardproduct niet zou voldoen aan de eisen. “Men verwachtte een bijzondere vervormbaarheid van het materiaal,” zegt Isabelle Baeyens van Aleris. “Voorts zou het paneel worden gebeitst en kleurgeanodiseerd. ›
17
Prins Panelen levert een scala aan sandwichpanelen in geĂŤmailleerd gehard glas, staal, aluminium en kunststof . De veelzijdigheid is groot, de samenstellingen divers, van thermische tot akoestische, van brand, -inbraak tot aan kogelwerende prestaties. Onderscheidend door kennis en bekwaamheid, door inzet en motivatie maar altijd de klant centraal, streven wij gezamenlijk naar een oplossing. Naast onze panelen, kunt u uiteraard terecht voor uw plaat en zetwerk. Montage van glas, kunststof, vezelcement of aluminium (cassette) gevels behoren tot onze mogelijkheden, voor vragen of een gesprek staan we tot uw beschikking.
www.prinspanelen.nl
info@prinspanelen.nl
Nieuw Amsterdam
Geen uitdaging is ons te groot. Als aluminiumwalserij sinds 1946, kunnen we ons bij Aleris buigen over jarenlange ervaring met kennis over diverse aluminiumlegeringen in verschillende hardheidstoestanden. Zo kunnen we onze klanten adviseren bij een optimale keuze voor hun specifieke project. Aluminium is uitermate geschikt voor (elektrochemisch) anodiseren, het oppervlak krijgt een verhoogde hardheid, corrosie- en slijtweerstand.” Baeyens vervolgt: “Voor architectuurtoepassingen wordt bij voorkeur gekozen voor een 5000 legering (AlMg). Om de diepduwbewerking tot een goed einde te brengen, dient het materiaal voldoende vervormbaarheid te hebben. Daarom is het materiaal gewalst en gegloeid tot een zachte toestand (O), zodat de scherpe ronding in de bodem van het paneel mogelijk wordt. Opdat het paneel voldoende vlakheid zou behouden, is een dikte vereist van 2 millimeter. Zo hebben we het aluminium geproduceerd in 5754 ‘O’ en gesneden in platen, exact op maat voor de klant: 3.500 x 881 millimeter. Van restafval is zodoende geen sprake. Het uiteindelijke resultaat wordt blijkbaar gewaardeerd door meerdere architecten, omwille van het behaalde reflectie-effect. Zie het als een geslepen edelsteen; het dimensionale aluminiumpaneel geeft een lichtspel van licht en donker brons. Een extra touch.”
we voor de architect diverse proefplaten ‘ingekleurd’ op verschillende bronstinten,” vertelt Remco Baartmans van Alumet. “De architect wilde een zekere mate aan glans bewerkstelligen, de belangrijkste reden om anodiseren te verkiezen boven poedercoaten. Bovendien blijft de originele uitstraling van het metaal, ongeacht de anodiseerkleur, behouden. Voor Nieuw Amsterdam is gekozen voor twee bronstinten, C31 en C32, respectievelijk een lichte en middellichte bronstint. Om de gewenste reflectie te bereiken, hebben we de architect diverse proefmonsters aangereikt, waarbij is ‘gespeeld’ met het anodiseerproces. Denk aan korter beitsen en
polijsten, om meer glans te verkrijgen. Daarbij zou wel de betrouwbaarheid en constantheid van de kleur in het geding kunnen komen. En dat was nu juist niet de bedoeling. De opdrachtgever wenste een uniform geheel, zonder kleurverschil. Uiteindelijk is ervoor gekozen om het standaardprocédé te volgen. En wat wil het geval, dankzij de specifieke aluminiumsamenstelling van Aleris ontstond toch een hogere glansgraad. Een ‘toevalstreffer’. Alle panelen zijn door ons gecontroleerd op plus- en mintolerantie qua kleur. Het resultaat mag er zijn; er is absoluut geen kleurverschil tussen de panelen zichtbaar.” Om de transportbewegingen tot een minimum te beperken zijn de panelen bij Alumet ook montageklaar gemaakt. “Behalve een eindcontrole op de panelen heeft Alumet zowel de anti-dreun folie, alsmede de EPDMlaag aangebracht,” zegt Ong. “De antidreun folie voorkomt dat het getik van bijvoorbeeld regendruppels op de panelen binnen in het pand hoorbaar is.” Het gebouw Nieuw Amsterdam is voorzien van een aansluiting op stadsverwarming en -koeling en is voorzien van volledig nieuwe energiezuinige klimaatinstallaties. Deze systemen, samen met de duurzame aluminium gevel met blank zonwerend HR++ glas, bezorgen het pand een energielabel A. Daarnaast kwalificeert het gebouw zich voor een BREEAM-label ‘very good’. ❚
Bronstinten
Het anodiseren van de aluminium panelen heeft Alumet voor rekening genomen. “In het voortraject hebben
Het dimensionale aluminiumpaneel geeft een lichtspel van licht en donker brons.
19
Stichting Kwaliteit Gevelbouw Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens nen 5096:
Voor de kwaliteit van hang-en sluitwerk een ster-aanduiding volgens nen 5089:
SKG
SKG
skg is erkende attestering- en certificatieinstelling voor de afgifte van het komo (attest-met-) Productcertificaat voor: � metalen en kunststof ramen, deuren en puien � inbraakwerende metalen en kunststof ramen deuren en puien, � hang- en sluitwerk � branddeuren � ventilatieroosters � veiligheidsbeglazing en structureel gelijmde beglazing � metalen gevelbekleding systemen en panelen � lijmen voor panelen � e.a. skg is testinstituut voor: � water en winddichtheid van metalen- en kunststof gevelelementen � inbraakwerendheid van metalen en kunststof gevelelementen � inbraakwerende eigenschappen van hang- en sluitwerk � bepaling van duurzaamheid en sterkteeigenschappen � e.a.
bezoekadres Nieuwe Kanaal 9-f 6709 pa Wageningen postadres postbus 362 6700 aj Wageningen t 0317 - 421 720 f 0317 - 421 677 e info@skg.nl i www.skg.nl
skg is notified body voor: � de ce-markering � de afgifte van het eg-conformiteitscertificaat voor alle hierboven genoemde producten in de gevelbouw (nb-nr.: 0960)
SKG
Kwaliteitsramen Fabrikant ramenstad Certificaatnr SKG’07.aaa.bb.cc
skg is lid van eota voor het opstellen van de eta voor de ce-markering.
skg is partner van skh en shr in cb&v.
skg is geaccrediteerd voor: * Productcertificatie en attestering * Managementsysteemcertificatie (iso 9001/vca) * Laboratoriumactiviteiten
2 SKG
Voor gecontroleerde kwaliteit hanteert skg het komo keurmerk. De kwaliteit van inbraakwerende ramen en deuren herkent u aan de klasseaanduiding volgens nen 5096. komo is maatgevend voor de bouw.
C B er
column
Naarmate het produceren van gebouwen en onderdelen van gebouwen complexer en kritischer wordt, is een gedegen antwoord op de vraag naar een goed overdachte organisatie belangrijk. Omdat de toekomstgerichtheidheid van dit produceren inmiddels ook een levensnoodzaak is geworden, kunnen we geen genoegen meer nemen met tradities. Dit fenomeen is te merken aan de belangstelling voor nieuwe technologieën, zoals bijvoorbeeld BIM. Met deze technologie kunnen moderne ontwerp-, productie-, montage- en exploitatieprocessen succesvol zijn en resultaten geven die passen bij de hoge kwaliteitsstandaarden van deze tijd. In onze hoogwaardige samenleving waarin die hoge product- en diensten kwaliteit gewoonweg geëist wordt, is het logisch dat we afscheid nemen van in mijn ogen perverse fenomenen in de bouw. Het past niet dat de klant blij zou moeten zijn met een gebouw dat net niet lekt, een aantal gebreken bij oplevering bevat en waarbij de voor de bouw verantwoordelijke bedrijven hun tijdelijke “bouwcircus” hebben opgebroken en vertrokken zijn naar een nieuw object. Bouwen is geen prestatie waarbij we ons op de borst kunnen kloppen. De moderne klant gaat uit van het principe dat bouwers zelf voor het bouwen hebben gekozen en dat gewoon goed moeten doen. Een “dissatisfier“ heet dat in organisatieland. Het is een kwaliteit waar om gevraagd wordt, maar na levering zo gewoon wordt gevonden dat er geen gevoel van satisfactie meer uit voort komt. Organiseren gebaseerd op de laagste prijs in eendimensionale zin en de wettelijk laagst toelaatbare kwaliteit (Bouwbesluit) past niet meer in een moderne klantenmarkt. Er is alleen plaats voor een geoliede productieketen (overigens gebruik ik liever het woord productie- en dienstennetwerk) van betrokken bedrijven die met wederzijds respect aan de slag zijn. Het is het zoeken naar een collectief optimum voor dit netwerk en dit vervolgens vastleggen in een organisatie dat loont. Deze organisatie loont voor alle partners in continuïteit, want natuurlijk dient het kunstje bij succes herhaald te worden. De gevelindustrie kan in een dergelijke moderne netwerkorganisatie een prima rol spelen. De hoogwaardige capaciteit van de sector levert bijdragen aan ontwerp, engineering, industriële productie en uiteindelijk aan de exploitatie door gedegen verantwoordelijkheid en flexibiliteit. In het productie- en dienstennetwerk zie ik de organisatorische capaciteit van aannemingsbedrijven NS, architecten NS, gevelbouwers NS en installateurs NS, interieurbouwers NS en dienstverleners NS voor exploitatie en onderhoud streven naar een optimum voor het productie- en dienstennetwerk. NS staat voor Nieuwe Stijl! We laten het tijdperk dan achter ons waarin iedere bouwpartner gaat voor zijn eigen (suboptimale) gewin zonder het geheel te bezien. En omdat de klant een zorgvrije rol moet hebben, zal diens optimalisatie mede een uitgangspunt voor een moderne organisatie dienen te zijn. Het is dan ook geen technische of technologische opgave waar we voor staan, maar veelal een psychologische of socio-psychologische opgave waar alle spelers in het productie- en dienstennetwerk hun eigen onmisbare en gewaardeerde rol hebben. Hoe dit tot stand moet komen? Niet wachten op wie dan ook, maar gewoon je eigen mindset in de richting stellen van Nieuwe Stijl producten- en dienstennetwerken en echte partners zoeken.
Bert Lieverse Directeur VMRG
21