สวดมนต์ขอพรให้พระในบ้าน

ไมมีพระองคใด จะมีคุณยิ่งใหญเทาพระในบาน

สวดมนต

ขอพรใหพระในบาน คำสอนที่จะทำใหคุณซาบซึ้งในพระคุณของผูใหกำเนิด พรอมบทสวดมนตพาหุงมหากาฯ บทบูชาพระคุณพอแม ไหวพระ ๕ ครั้งกอนนอน พรอมสมุนไพรรักษาโรค

Dhamma Guide : กฤษดา รามัญศรี บรรณาธิการสาระ : ศักดิ์สิทธิ์ พันธุสัตย ออกแบบปก : อนุชิต คําซองเมือง รูปเลม/จัดอารต : ทศพร ธรรมกุล ภาพประกอบ : ธนรัตน ไทยพานิช พิสูจนอักษร : อรัญ มีพันธ

เพื่อนแทตลอดชีวิต “หนังสือเปนเพือ่ นเราไดตลอดเวลา ไมวา จะยามสุข ยามทุกข ยามเศราโศก หรือยามเหงา ติดตามเราไปไดทุกหนแหง ไมวาจะในปา ในเขา หรือในทองทะเล จนที่สุดแมในหองนอน ไมวาลูกจะเปนอะไร อยูที่ไหน ลูกอยาทิ้งหนังสือ ทิ้งหนังสือก็เหมือนกับการทิ้งเพื่อนที่ดี ที่สุด พยายามอานหนังสือใหมากๆ อานหนังสืออะไรก็ได หนังสือ เปนเหมือนแผนที่ชี้ทางใหเราเดินไดถูกและตรง อานหนังสือมาก ก็มีแผนที่สําหรับดําเนินชีวิตมาก”

พระธรรมกิตติวงศ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต) โปรดใชเลมนี้ใหคุมสุดคุม & อานแลว -> แบงกันอานหลายทานนะจะ

อานสิบรอบ ระดมสมองคิดสิบหน ฝกฝนปญญา พัฒนาการประยุกตใชในชีวิตประจําวัน จิตรูเทาทันสรรพสิ่ง ฉลาดใช เฉลียวคิด ชีวิตจักสนุก สงบ เย็น สํานักพิมพเลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน ปรารถนาใหทุกครอบครัวมีความสุข

คํานําสํานักพิมพ เมื่อเอยถึงพระในบาน ใครหลายคนอาจนึกถึงพระพุทธรูป ทีต่ งั้ บนหิง้ พระทีบ่ า น ยิง่ ถาพูดถึงการสวดมนตบชู าพระในบานดวยแลว ก็คงเปนอยางอื่นไมได นอกจากพระพุทธรูปหรือพระที่เปนวัตถุมงคล อยางแนนอน แทที่จริงแลวพระในบานที่พูดถึงนี้มิใชพระพุทธรูปหรือพระ ที่นุงหมจีวร แตเปนพระที่นุงหมเสื้อผาเหมือนกับเรานี่เอง เปนบุคคล ที่ไดชื่อวาเปนพระอรหันต เปนพระเทพ พระพรหม และเปนทุกสิ่ง ทุกอยางของลูก ใชแลว พระที่วาก็คือ พอกับแม นั่นเอง พระ แปลวา ผูประเสริฐ พอแมเปนบุคคลที่ประเสริฐของลูกจึงไดชื่อวาเปนพระ ขาวนํ้าที่ถวายพอแม ยอมมีอานิสงสเทียบเทาถวายพระอรหันต เรา จึงควรบูชาพอแม รักพอแมทุกวัน หนังสือ “สวดมนตบูชาพระในบาน” เลมนี้ประกอบดวย คําสอนเกีย่ วกับพระคุณและการปฏิบตั ติ นตอพอแม ซึง่ เปนพระในบาน คําสอนทีจ่ ะทําใหคณ ุ ซาบซึง้ ในพระคุณพอแมไมรลู มื พรอมทัง้ บทสวด บูชาพระคุณพอแม เสริมดวยสมุนไพรและเกมหาคําศัพทลับสมอง หวังเปนอยางยิ่งวาเมื่ออานหนังสือเลมนี้แลว ทานจะรัก เคารพบูชา ดูแลพระในบานของทานอยางดีที่สุด และสงตอความดีนี้ แกสงั คม โดยการสงตอหรือพิมพหนังสือเลมนีแ้ จกเปนธรรมทานตอไป

คณาจารยสํานักพิมพเลี่ยงเชียง

พระในบาน๑ “พระ” หมายถึง ผูประเสริฐ ผูยอดเยี่ยม เพราะเปนผูมี คุ ณ สมบั ติ ที่ ป ระเสริ ฐ ยอดเยี่ ย มอยู  ใ นตั ว และทํ า ความดี ต  อ ผู  อื่ น โดยมิไดมุงหวังการตอบแทน ทําดวยดวงใจอันเปยมลนดวยความรัก ความปรารถนาดีและความสงสารเปนทีต่ ั้ง หากผูใดทําไดดงั นี้ ไมวาผูนนั้ จะครองเพศแบบไหน และอยูในวัยไหน ชาวโลกยอมแซซองสรรเสริญ ผูนั้นวาเปน “พระ” ในสายตาของเขา และพรอมจะยกมือทั้งสองขึ้น ไหวบูชา ยอมกมศีรษะ หรือยอมนอมกายลงหมอบราบกราบกราน ดวยความเต็มใจ มิไดตะขิดตะขวงหรือลังเลใจเลยแมสักนอย เพราะ มาเห็นแลววาผูนั้นคือเนื้อนาบุญอันหาไดยากของเขาอยางแทจริง “ความเปนพระ” อยางที่วามานั้น มิไดจะเปนเฉพาะกับ นักบวชในศาสนาใดศาสนาหนึ่งตามความเขาใจของคนทั่วไปเทานั้น

ความจริงเราทานทุกคนตางก็เคยประสบพระ หรือมีพระผูประกอบดวยคุณความดีดังกลาวมาแลวดวยกันทุกคน

ทั้งมิไดพบในปาถํ้าลําเนาเขา หรือในแดนบุญสถานนักบวชอื่นใดเลย

หากพบกันอยูที่บาน มีอยูแลวในบานของเรานั่นเอง มิพักตองไปหาที่อื่นเสียใหยาก

เพราะพระดังกลาวนี้หาไดในบาน จึงเรียกในที่นี้วา “พระในบาน” ๑ หนา ๔-๒๗ คัดจากหนังสือพระในบาน โดย พระธรรมกิตติวงศ : สํานักพิมพเลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน

๔

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

¤Ø³¸ÃÃÁ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹ ¤íéҨعÅÙ¡ หากจะบอกในตอนตนนี้เสียเลยวา “พระในบาน” นั้นคือ “พอ” กับ “แม” ของเรา ก็คงจะทําใหคลายสงสัยไปไดเปลาะหนึ่ง เพราะเมือ่ ไดยนิ คํานีเ้ ขา บางทีเราอาจเกิดความแคลงใจขึน้ มาไดวา เหตุใด พระจึงไปอยูในบาน ดูออกจะขัดๆ หูอยู ดวยตามปกติแลวเรามักจะ เห็นพระทานอยูแตในวัดหรืออยูในถํ้าในเขากันเทานั้น แมหากทานจะ เขาบานบางในบางคราว ก็อยูชั่วระยะเวลาที่มีกิจเทานั้น เสร็จกิจแลว ทานจะกลับวัดอยางเดิม และก็คงไมมีใครออกมาคัดคานหรือปฏิเสธวา “พอแม” ไมได เปน “พระ” หากวาผูน นั้ เปนคนดีมคี วามคิดและความยุตธิ รรม ทัง้ เปน คนที่มองโลกในแงดีในแงที่ถูกตองตามความเปนจริง

ºØÞÃÑ¡ÉÒ¹ÐÅÙ¡

เหตุที่ทานทั้งสองไดนามวาเปนพระนั้น เพราะทานมี “ความเปนพระ” คือมีคุณธรรมมีความดีอยูในตัว และไดปฏิบัติภารกิจอันเปนหนาที่ของทานมาอยางครบถวน บริบูรณ ทั้งในดานจิตใจก็เปยมลนดวยความรักความปรารถนาดีและ ความสงสาร อันเปนเหตุชักจูงใหทานไดเอื้อเฟอเผื่อแผ เสียสละ ยอมเปน “ผูให” อยูตลอดมาอยางไมเสื่อมคลาย แนแลว ! พอแมคือพระในบาน ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๕

¾ÃÐÍÃËѹµ Íѹ»ÃÐàÊÃÔ° ÍÂÙã‹ ¹ºŒÒ¹àÃÒ¹Õèàͧ โดยปกติ เ รามั ก จะไปแสวงหาพระ หรื อ ไปกราบไหว พ ระ กันตามวัด ตามถํา้ ตามปาหรือแมอยูบ นยอดเขาก็ดนั้ ดนไปกัน ดวยความ มุงมั่นวาจะเปนมงคลแกตัว แมจะตองไปคางอางแรมกัน หรือใชเวลา เดินทางกันไปเปนวันๆ เราก็ยงั ยอมลงทุนทนหอบหิว้ สังขารไปจนกระทัง่ ถึงทานจนได พอไดเห็นทาน ไดกราบไหวบูชาทานแลวก็กลับ เพียงเทานี้ ก็เกิดความรูส กึ วาอิม่ เอิบใจหายเหน็ดหายเหนือ่ ย โอกาสหนายังแวะเวียน ไปหาทานไดอีกบอยๆ ไปเลาทุกขสุขใหทานฟง ใหทานชวยปลอบใจ ใหทานชวยแกไขปญหาชีวิตซึ่งมันคับอกคับใจให เปนตน “พระนอก บาน” ที่วามานี้เราไปหาไดไปบูชาไดและทํากันไดบอยๆ เสียดวยซํ้าไป

แตในเราทั้งหลายนี่จะมีสักกี่คนกันเลาที่นึกถึง “พระในบาน” กัน พระในบานที่ใจจดใจจอรอทาที่บรรดา “ลูก” จะมาหามากราบไหวบูชา หรืออยางนอยมาพอใหเห็นหนาก็ชื่นใจถมแลว โดยมากเราตางก็มักเอื้อบํารุงอุดหนุนกันแตพระนอกบาน หรือ ดัน้ ดนไปเชาพระนอกบานซึง่ ปราศจากลมหายใจเขามาไวในบานดวยราคา แพงๆ ทําที่ประดิษฐานไวในหองที่หรูๆ ราคาแพงลิบ แตพระในบาน ซึง่ ยังมีลมหายใจอยู เรากลับปลอยใหอดอยากปากแหง ปลอยใหใจแลง อับเฉา ปลอยใหอา งวางวาเหวและเศราใจอยูต ามลําพัง เพราะปราศจาก นํ้าใจของลูกๆ มาหลอเลี้ยงใหชุมชื้น พอแมที่รอนํ้าใจจากลูกๆ นั้น อาจยิ่งกวา “ขาวคอยฝน” อยางที่เราชอบเปรียบกันเสียอีก ทานคงจะมิใชเปนผูหนึ่งในจํานวน “โดยมาก” นั้นนะทาน ! ๖

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

àÅÕ駴٠»Ã¹¹ÔºÑµÔ ¤Ø³ÊÁºÑµÔÅÙ¡¡µÑÞ Ù พอแมไดใชความพากเพียรพยายามตรากตรําหาเงินหาทองเลีย้ งดู ลูกมา กวาจะโตไดแตละคนนั้นก็เลือดตาแทบกระเด็น รางกายก็พลอย ทรุดโทรมลงตามลําดับ อายุวยั ก็เพิม่ ขึน้ จนในทีส่ ดุ ก็ตอ งหยุดพักไปโดย ปริยาย เพราะสังขารรางกายไมอาํ นวยใหทาํ งานไดเหมือนเมือ่ ยังเปนหนุม ÊÇÑÊ´Õ¤ÃѺ ¾‹ÍáÁ‹ ¼ÁÁÒàÂÕèÂÁáÅŒÇ

แมวาจิตใจจะแข็งแกรงอยากทําสักปานใด ก็ไมอาจฝนธรรมชาติของสังขารได ตอนนี้แหละเปนโอกาสของลูกแลว ที่จะไดตอบแทนใชหนี้บุญคุณของทาน ดวยการเลี้ยงดู ดวยการปรนนิบัติทานบางตามความเหมาะสม

เพราะหากลูกไมเลี้ยงพอแมตอนนี้ แลวใครจะเลี้ยง จะใหทานไปอยูในสถานสงเคราะหคนชราหรือ อาจทําได แต เทากับวาสงทานใหไปอยูใ นคุกในตาราง หรือสงไปใหทรมานใจอยูใ นนัน้ มากกวา เพราะสถานที่เชนนั้นมันจะวาเหวและโดดเดี่ยวสักเพียงไหน และเปนสถานที่สําหรับคนที่ไรญาติขาดมิตร หรือคนที่ลูกหลานไมเลี้ยง ไมเอาใจใสแลวเทานัน้ เราลองคิดและลองนึกวาดภาพดูกแ็ ลวกัน ในหมู คนแกทแี่ ปลกหนาไมเคยรูจ กั มักคุน กันมากอน และทามกลางบรรยากาศ ที่เต็มไปดวยความอางวางเดียวดายของคนแกแตละคน จะผิดอะไรกับ สงทานไปตายแบบผอนสงเลา เราใจถึงพอที่จะสงทานไปอยู ณ สถานที่ เชนนั้นหรือ ? ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๗

àÅÕ駾‹ÍáÁ‹·Ñ駡ÒÂ-㨠䴌ª×èÍÇ‹ÒàÅÕ駴ÙÍ‹ҧÊÁºÙó แตก็มีคนแกอีกจํานวนไมนอยที่พอใจจะอยูในที่เชนนั้น ซึ่งตน ก็รูดีวาไมสุขสโมสรหรือนารื่นรมยเทาไหรนัก แตก็พอใจจะอยูในที่นั้น เพราะเห็นวายังดีกวาอยูบานของตัวหรือที่บานของลูกหลานซึ่งเปน เหมือนขุมนรกของทาน มีลูกมีหลานก็เหมือนคนแปลกหนาที่ไมรูจักกัน มากอน จะพูดจะจาทักบางก็ไมมี จะถามไถสุขทุกขบางก็ไมเคยไดยิน อยูไปก็ถูกดุถูกดาสารพัด หาวาเกะกะบานบางละ วาไปอยูเปลืองขาวสุก บางละ เมื่อไดยินลูกหลานพูดเขาทํานองนี้ ขืนอยูไปก็รังแตจะนอยใจ ชํ้าใจและอึดอัดใจเปลาๆ เลยขอไปใหพนๆ บานเสีย ไปตายเอาดาบหนาดีกวา และก็มัก จะตายดวยดาบหนาจริงๆ อยางที่ตั้งใจไวเสียดวยซี

การเลี้ยงพอแมใหอยูดีมีสุขตามสมควรนั้น หากจะใหสมบูรณแลว ตองเลี้ยงทานทั้งสองทาง คือ - เลี้ยงรางกาย - เลี้ยงจิตใจ

๘

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

ãËŒ»˜¨¨Ñ ô ª×èÍÇ‹ÒàÅÕé§Ëҧ¡Ò การเลีย้ งรางกายพอแมนนั้ ออกจะไมยากนัก เพราะคนแกอยูง า ย กินงายอยูแลว ไมคอยพิถีพิถันในเรื่องการกินการนอนมากนัก เพียง ใหขาวใหนํ้า ใหที่อยูอาศัย ใหยารักษาโรคและใหเครื่องนุงหม อันเปน ปจจัยจําเปนสําหรับชีวิตแกทาน ก็เพียงพอแลวสําหรับเลี้ยงรางกาย ใหอยูรอดไปวันๆ และดูเหมือนวาจะไมสิ้นเปลืองเทาไหรดวย หากคิด เปรียบเทียบกับที่ทานเคยเลี้ยงเรามา การเลี้ยงเทานี้ไมนาจะตองเปน กังวลสําหรับลูกเลย

ลองนึกยอนหลังดูทีหรือ วาเมื่อเราเปนเด็กนั้น เรากินเราใชเปลืองกวานี้ ขาวก็ตองอยางนอยวันละ ๓ มื้อ เสื้อผาเครื่องนุมหมปหนึ่งนับชุดไมได ขนมนมเนยตางหาก เครื่องประดับตางหาก ทั้งการใชจายเพื่อความสนุกสนานและความสําราญตางๆ ก็ตางหาก เปลืองอยางนี้ทําไมพอแมยังหาเลี้ยงเรามาได และไมเฉพาะเราคนเดียวเทานัน้ ลูกของพอแมคนอืน่ ๆ ซึง่ ก็เปน พี่นองของเรานี่แหละ ทานก็หาใหเหมือนๆ กันทุกคน เปลืองพอๆ กัน ซํ้ายิ่งโตยิ่งเปลืองหนักเขาไปอีก พอถึงคราวที่เราจะตองเลี้ยงทาน ใหอิ่มหนําสําราญบาง ทําไมเราจึงทํากันไมคอยไดเลา ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๙

àÅÕ駾‹ÍáÁ‹µÍ¹à»š¹ ´Õ¡Ç‹Òà«‹¹·‹Ò¹µÍ¹µÒ เคยเห็นอยูออกบอยไป ที่ลูกบางคนเวลาพอแมยังมีชีวิตอยู ไมเคยดูดาํ ดูดี ไมเคยทีจ่ ะสนใจเหลียวแลนัก ทานจะสุขทุกขอยางไรก็ชา ง จะมีกินมีใชหรือไงไมนําพา ปลอยใหอดๆ อยากๆ พอแมไปเยี่ยมเยียน ก็ทําทารังเกียจ พอแมไปอยูดวยก็พูดกระทบกระเทียบใหเจ็บชํ้า นํ้าใจเลน กลาวหาวาเกะกะบาน ทําอะไรไมไดเรื่องไดราว สารพัดจะ หาคําพูดมาประหัตประหารนํ้าใจ เวลาทานตายจากไปนําศพของทาน ไปจัดตามประเพณี และจัดอยางสวยหรูเสียดวย ทัง้ นี้ เพราะหากไมทาํ ก็กลัวจะถูกคนอื่นนินทาหรือทําใหเสื่อมเสียเกียรติของตนไป ดอกไม ก็จัดอยางแพรวพราว ประดับประดาเสียจนผูคนเห็นแลวอยากจะตาย และถูกทําศพอยางนี้บาง แถมยังจัดสํารับกับขาวอยางดีไปวางขางๆ โลงศพ กลัวทานจะไมรูยังเคาะเรียกใหพอใหแมมากินเสียอีก “พอมากินเสีย” “แมมากินเสีย” โธเอย ! ยามที่ทานยังมีลมหายใจยังพอกินไดและอยากจะกินเสียดวย ไมยกั เรียกใหทา นมากิน ไมยกั ยกไปใหทา นกินบาง ภาพอยางนัน้ มันควร จะมีตอนที่ทานมีลมหายใจอยู มากกวาตอนที่ทานไมรูเรื่องรูราวแลว อยางนั้น ทานจะรูหรือ อือออไปกับเราดวยหรือไม เราก็ไมทราบ ทานอาจจะไมกินของเราก็ได แตโดยมากเราก็ทํากัน บางทีทําเพื่อความ สบายใจของตัวเองก็มี เฮอ...คนอยางนีก้ ็มีดวย ! ๑๐

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

àÁ×è;‹ÍáÁ‹ÂѧÍÂÙ‹ àÅÕ駴ٷ‹Ò¹ãËŒ´Õ บางคนตอเมื่อพอแมตายไปแลวจึงเกิดความรักคิดถึงทาน บาน ก็เงียบเหงา เคยมีเสียงบน เคยมีเสียงตักเตือนสั่งสอน เคยมีหลักอยู ในบาน แมจะเปนเพียงหลักที่ลูกมองเปน “หัวตอ” ก็ตามที พอทาน ตายจากไป เสียงนั้นก็หมดไป หลักบานก็ขาดหายไป ทําใหเกิดความ เงียบเหงาวังเวง มันเหมือนกับบานขาดอะไรไปอยางหนึ่ง คิดไปคิดมา ก็นึกถึงพอแมได ยิ่งตอนที่ลูกตัวเองไมเอาใจใส ไมดูดําดูดีหรือเถียงคํา ไมตกฟากดวยแลว ยิ่งคิดถึงพอแมหนักขึ้น แตก็เรียกชีวิตทานคืนมา ไมไดเสียแลว จะเหลือก็เพียงรูปถายไวใหดูตางหนาหรือกองกระดูก ไวเปนตัวแทนเทานัน้ ตอนนีแ้ หละจะมองเห็นความสําคัญของทานขึน้ มา แตกส็ ายเสียแลว อยางวากวาจะรูว า ทานสําคัญก็หาตัวทานไมไดเสียแลว ก็เขาทํานองที่ทานวาไวนั่นเทียววา

“คนเราจะรูวาอะไรมีคามีความสําคัญ ก็ตอเมื่อสิ่งนั้นไดหลุดจากมือไปแลว” แลวที่บานของทานเลา ยังมีพระในบานซึ่งมีคามีความสําคัญ ที่ยังไมหลุดจากมือไปหรือไม ! คอย ๆ อาน คอย ๆ คิด คราคิดติดขัด หยุดพักสักนิด ทําจิตใหสงบ จักพบทางออก ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๑๑

¢Ò´¾‹ÍàËÁ×͹¶‹ÍËÑ¡ ¢Ò´áÁ‹àËÁ×͹á¾áµ¡

ตอนทีพ่ อแมยังมีชีวิตอยู ทานเปรียบเสมือนตนไทรใบดกหนา มีรมเงาอันเย็นสบายที่บรรดาลูกๆ จะพึงเขามาพึ่งอาศัยไดทุกเมื่อทุกคราว แมจะโผบินจากไปแลว แมจะถายรดหรือจิกกินลูกผลจนหมด หรือหักรานกิง่ กานสาขา ไปแลวหวนกลับมาพึง่ รมโพธิร์ ม ไทรตนเดิมอีก โพธิ์ไทรนี้ก็ยังมีรมใหลูกๆ ไดพักชื่นใจเหมือนเดิม โดยมิไดโกรธเคือง หรือพูดใหผูพึ่งพิงคือลูกตองเสียนํ้าใจเลย ยังพรอมเสมอทีจ่ ะใหความเย็นแกลกู ทุกคนและทุกครัง้ พอทาน ลมหายตายจากไปนั่นแหละ ลูกๆ จึงหมดที่พึ่งหมดรมเงาอันเย็นสนิทไป แมจะคิดถึงโพธิไ์ ทรตนนีก้ ห็ มดหวัง จึงตางก็ตอ งแยกยายกันไปคนละทิศ ละทาง รวมกันไดบางไมไดบาง เขาหนากันไมติดบาง ทะเลาะกันเองบาง ไปตามเรื่องตามราว พี่นองบางรายพอพอแมตายไปก็จากกันและไมพบ กันอีกเลยจนตลอดชีวิตก็ยังมี

นี่แหละทานจึงวา ขาดพอเหมือนถอหัก ขาดแมเหมือนแพแตก ! ๑๒

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

ËҡᾪÕÇԵᵡ ¤Ãͺ¤ÃÑÇ¡çᵡá¡ การไมมีพอนั้น เพียงแคเหมือนคนลองแพไปตามนํ้า บังเอิญ ถอที่ใชพยุงแพ คัดแพใหตรงรองนํ้า ใหพนเกาะแกงโขดหินในทองนํ้า มาหักเสียกลางคัน แพก็ยงั พอประทังตัวเองใหลอ งลอยไปตามกระแสนํา้ ได จะกระทบโขดหิน จะติดเกาะติดแกงทําใหคนบนแพลมลุกคลุกคลาน ไปบางก็ยังดี แตพอแพแตกนี่สิ หมดที่พึ่งเอาเสียจริงๆ

เมื่อแพแตก คนบนแพก็แตกกระสานซานเซ็น ลองลอยไปตามกระแสนํ้าอันเชี่ยวกราก ที่แข็งแรงหนอยก็พอจะพยุงตัวลอยคอไปถึงฝงไดบาง ที่ออนแอก็อาจถึงจมนํ้าตายไปเลย หรืออาจจะรอดไดหมด แตก็ตองถูกกระแสนํ้าพัดพากระทบเกาะแกงโขดหินในลําธาร ใหแขนขาเนื้อตัวถลอกปอกเปกไปตามๆ กัน ผูที่ยังทั้งถอทั้งแพนี่นับวายังมีโชคดี ประคับประคองถอและแพ ไวใหดีเถิด คอยๆ อาน คอยๆ คิด มิตองเรงอานใหจบ ชีวิตจักสนุก สุข สงบ นิ่ง ยิ้ม เย็น เห็นทางออกของปญหา มีปญญาสรางสรรคสิ่งดีงามใหมๆ สํานักพิมพเลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน ปรารถนาใหทุกคนมีความสุข

ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๑๓

ãËŒ¤ÇÒÁà¤Òþ àª×èÍ¿˜§¤íÒÊ͹ ª×èÍÇ‹ÒàÅÕé§㨠การเลี้ยงรางกายพอแมใหอยูเย็นเปนสุขอยางนี้ ยังหาเพียงพอ ที่จะ “เปลื้องหนี้” ที่ทานเคยใหเราไดไม เพราะหนี้ของทานที่มีตอเรา เปนหนี้ชนิดที่ไมเพียงทวมบาทวมหูเทานั้น แตเปนหนี้ชนิดทวมหัว ทีเดียว เราจะทดแทนเพียงเล็กนอยหาคุมไม เลี้ยงกายทานยังไมพอ ยังตองเลี้ยงนํ้าใจทานควบคูกันไปดวย

การเลี้ยงนํ้าใจพอแมก็คือ ÅÙ¡àµÐ การไมทําใหพอแมชํ้าใจ เสียใจ ËÁÒÊÐ´Ø Œ§ หรือถึงกับนํ้าตาตก เพราะเราเปนตนเหตุ ÅÙ¡àÃÒàÁÒ·Ø¡ÇѹàÅ ·Ø¡¢ 㨨ѧ

การที่เราผูเปนลูกประพฤติตนตามคําแนะนําตักเตือนของทาน เปนคนออนนอม ไมหวั ดือ้ ถือรัน้ มีสมั มาคารวะ รักเคารพทานทัง้ ตอหนา และลับหลัง ไมถือโทษโกรธเคือง และไมแสดงความไมพอใจออกมา ใหทา นเห็น ใหทา นนอยใจ โดยถือวาทานเปนพระจริงๆ การพูดจาหรือ แสดงกิริยาอื่นก็เปนไปดวยความยําเกรง มีความยกยองนับถืออยูในที การประพฤติปฏิบตั ติ นของเราอยางนี้ ยอมจะนําความแชมชืน่ เบิกบานใจ และความพอใจมาใหทานได เพราะพอแมนั้นพอเห็นลูกเชื่อถอยฟงคํา เทานั้นก็เปนอันหมดหวงไปไดระดับหนึ่งแลว ความกังวลวาลูกจะไมดี ดังใจนึก ความกลัววาลูกจะลําบากลําบนในวันหนาก็จะหมดไป เมือ่ ทาน หมดหวงใยในตัวเรา ทานก็จะกินไดนอนหลับ จิตใจก็พลอยสบายไปดวย เปนการตออายุทานไดเสียดวย ๑๔

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

ÅÙ¡ä»·Õèä˹ ¾‹ÍáÁ‹¡ç仡ѺÅÙ¡´ŒÇ·ء·Õè จริงอยู บางทีเราอาจจะอยูห า งพอแมดว ยไปมีครอบครัวอยูท อี่ นื่ ไปอยูทํางานในที่ไกลๆ ไมคอยมีโอกาสเลี้ยงรางกายทาน ตอนานๆ จึง จะไดกลับมาหาทานที นานๆ จึงจะไดสงของมาใหทานครั้ง เมื่อเปน เชนนีก้ อ็ ยาไดคดิ วิตกกังวลวาจะไมไดทดแทนพระคุณทาน แมวา จะไมได เลีย้ งกายทานเปนการตอบแทน การเลีย้ งจิตใจทานนีแ่ หละก็ทดแทนได เหมือนกัน อยูที่ไหนก็ประพฤติตัวใหดีที่นั่น อยูที่ไหนทําชื่อเสียงไวที่นั่น อยูที่ไหนวางตัวใหเหมาะสม ทําตัวใหเขารักใหเขานับถือที่นั่น โดยหมั่น นึกและทําตามคําแนะนําของพอแมเสมอๆ เทานี้ก็ถือวาดีถมไปแลว ที่วาดีในที่นี้คือดีสําหรับตัวเองดวย ดีสําหรับพอแมดวย คือถึงแม พอแมจะอยูหางลูก แตความดีที่ลูกทําไวจะขจรขจายไปถึงหูทานเอง

เพราะขึ้นชื่อวากลิ่นของความดีนี่ สามารถฟุงไปไดทั้งตามลมและทวนลม ดีกวากลิ่นอื่นๆ ในโลก เมื่อทานไดยินเขาก็จะปลื้มใจ สบายใจหายหวงวาลูกอยูดีมีสุขแลว พรอมกันก็จะอวยชัยใหพรใหเราเจริญยิ่งๆ ขึ้นไป เราอยูที่ไหนก็เทากับเอาพอแมติดตัวไปดวย แมจะเปนเพียงคําเตือนคําสอนของทานก็ยังดี

¢Íºã¨ÁÒ¡¹Ð˹Ù

à´ÕëÂÇ˹پҤسÂÒ ¢ŒÒÁ¶¹¹àͧ¹Ð¤Ð

ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๑๕

¡ÅѺä»àÂÕèÂÁ¾‹ÍáÁ‹ ෋ҡѺàÅÕé§㨷‹Ò¹àª‹¹¡Ñ¹ หรือตัวอยูไกลไมอาจจะอยูใกลชิดได นานๆ ก็ไปหาทานบาง ไปเยี่ยมเยียนถามไถสุขทุกขทานบางตามโอกาส ยามเจ็บไขไดปวยก็ไป ดูแลรักษาทาน หรือทําประการอื่นๆ ที่จะทําใหทานเกิดความสบายใจ การทําเชนนี้เปนการเลี้ยงจิตใจทานทั้งนั้น และเปนการสนองความหวัง ของทาน เพราะพอแมนั้นอุตสาหเลี้ยงเรามาก็เพื่อประสงควา ยามมีกิจ ยามปวยไข ยามถึงคราว หวังใหเจา

หวังใหเจา หวังใหเจา ลวงลับ ปดตา

¼Á¨Ð¡ÅѺÁÒàÂÕèÂÁ ¾‹ÍáÁ‹º‹ÍÂæ ¹Ð¤ÃѺ

๑๖

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

เฝารับใช ชวยรักษา ดับชีวา เวลาตาย

รวมความวา การเลี้ยงนํ้าใจพอแมก็คือการทําอยางไรก็ได ที่จะใหทานเกิดความเบิกบานใจ ไมทุกขกังวลเดือดรอนหรือไมสบายใจ เพราะการกระทําของเรา เพราะเราเปนตนเหตุ

àÅÕé§㨾‹ÍáÁ‹ µÍºá·¹·‹Ò¹·Õèà¤ÂàÅÕé§àÃÒÁÒ การเลี้ยงแบบหลังนี่สําคัญกวาการเลี้ยงรางกายมากนัก เพราะ พอแมนั้นแมจะกินอิ่มนอนอุนเพียงไร หากเกิดความไมสบายใจ ตองแอบ รองไหเพราะลูก ลูกไมเคยเอาตาดูเอาหูใส ไมเคยคํานึงถึงทาน แทบจะ ลืมวามีทา นอยูใ นโลกนีด้ ว ย หรือชอบทําตัวเหลวไหล ไมเชือ่ ฟงคําเตือน ชอบกอแตเรือ่ งวุน วายใหทา นกระทบกระเทือนจิตใจไมเวนแตละวัน เมือ่ เปนเชนนี้ เลีย้ งรางกายจะไดประโยชนอะไร เพราะใจไมเปนสุขเสียแลว แมจะกินก็กนิ ไมได แมนอนก็จะนอนไมหลับ แลวรางกายจะทนไหวหรือ

เลี้ยงจิตใจพอแมยากอยางนี้ แตก็สมควรแลวที่เราผูเปนลูกจะพึงเลี้ยงมิใชหรือ ตอนที่เราเปนเด็กเราดื้อก็เทานั้น โกงก็เทานั้น เอาใจยากสารพัด พอแมยังอดทนตามใจเรา เลี้ยงนํ้าใจเราจนเติบใหญมาได ทีเราจะเลี้ยงเอาใจทานบางมิไดเชียวหรือ

˹٨ÐàÍҢͧàÅ‹¹ ˹٨ÐàÍÒ á§ææ...

แตผทู จี่ ะเลีย้ งพอแมไดนนั้ กอนอืน่ ตองรูจ กั ธรรมดาของคนแกดว ย หากไมรูกันเสียกอนก็อาจจะเลี้ยงไมได หรือเลี้ยงไดไมนานนักก็จะเกิด ความเบื่อหนายชิงชังขึ้นมากลางคัน แลวจะบนวาคนแกเอาใจยากและ เลี้ยงยาก ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๑๗

àÅÕ駾‹ÍáÁ‹´ŒÇ¤ÇÒÁࢌÒ㨠ÊØ¢Êѹµ ·Ñ駤Ãͺ¤ÃÑÇ ขึ้นชื่อวาคนแกแลวยอมเปนเหมือนๆ กันหมด เพราะเปน ธรรมดาของคนแก คือจูจี้ ขี้บน หลงลืม ขี้รําคาญ เห็นลูกเห็นหลาน ทําอะไรเปนขวางหูขวางตาไปหมด คือมักไมชอบใจไมถูกใจอยูรํ่าไป ทัง้ จะทําอะไรใหถกู ใจทานก็ยากดวย เพราะการปรับใจปรับอารมณของ คนแกนั้น ไมไวไฟเหมือนกับตอนเปนหนุมเปนสาวหรือตอนอายุยังนอย ทั้งนี้เพราะมีความคิดละเอียดสุขุมรอบคอบขึ้น ไมตกอยูในอารมณอื่น ไดงายๆ ดวยเหตุนี้แหละ คนรุนใหมจึงชอบคอนขอดคนเกาคนแกวา เปน “ไดโนเสาร” หรือเปน “เตาพันป” อะไรทํานองนี้ ก็จริงของเขา อยาไดไปวาเด็กเลย ¤ÇÒÁÊØ¢ÇÑÂÃØ‹¹ á¡‹áÅŒÇÍ‹ÒÁÒÂØ‹§¹‹Ò !!!

และก็จริงอีกเหมือนกัน ที่เด็กรุนใหมที่เคยคอนขอดคนแก วาเปนอยางนั้นอยางนี้มา พอตนเองแกตัวลงไป ความคิดความอานก็จะพลอยแกไปดวย แลวก็จะตกอยูในสถานะอยางที่ตัวเคยวา เคยคอนขอดเขามาแลวเชนกัน เปนมรดกตกทอดกันไป ทํานองวาแตเขาอิเหนาเปนเองนั่นแหละ ๑๘

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

â΋§æ ·íÒÌҨԵ㨾‹ÍáÁ‹ ºÒ»Ë¹Ñ¡¹Ð

ࢌÒ㨤¹á¡‹ãËŒ¶‹Í§á·Œ ¨Ðä´Œ´ÙáÅ·‹Ò¹Í‹ҧÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ ที่วาควรรูจักคนแกใหดีก็คือ ควรรูธรรมชาติของคนแกวาเปน เช น นี้ พอรู  แ ล ว จะได เ ห็ น ว า ที่ ค นแก จู  จี้ ขี้ บ  น หรื อ เอาใจยากนั้ น เปนธรรมดา ไมไดจริงจังอะไรนัก จะถือเอาเปนอารมณจนเกินไปไมได และอยาไดถือเปนจริงเปนจังจนถึงกับเมื่อเห็นทานทําอยางนั้น แลว พาลไปโกรธเคืองไมพอใจ หรือไปถกเถียงทานเลย การทําเชนนัน้ เทากับ เปนการเติมเชื้อไฟโกรธใหคนแกไปเสีย การเลี้ยงคนแกตองอดตองทน ทานก็บน ของทานไปตามเรือ่ งตามราว เอานิยายอะไรมากไมไดนกั หรอก

ทานวา จะเลี้ยงคนแกใหไดดีตองพก “พระปดทวาร” จึงจะเลี้ยงได การทีท่ า นใหพกพระปดทวารนัน้ ทานเปรียบใหเห็นวาตองทําตัว ใหเหมือนกับพระปดทวาร คือพระปดทวารนั้นทานปดอวัยวะรับรู อารมณทงั้ หมด ทานปดไวมดิ ชิดดีนกั คือทานปดตา ปดหู และปดปาก ไว ไมใหตาเห็น ไมใหหูไดยิน ไมใหปากพูด ที่ใหพกพระแบบนี้เขาไว เทากับทานแนะนําใหดูพระปดทวารเปนตัวอยางแลวทําอยางทานบาง คือ ใหปดหู ปดตา ปดปากบาง เพื่อใหจํางายๆ ถึงกับบอกไวเปน ตําราวา - ปดตาทั้งคู ปดหูสองขาง ปดปากเสียบาง นั่งนอนสบาย - เปดตาทั้งคู เปดหูสองขาง ไมปดปากเสียบาง เปนทุกขจนตาย ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๑๙

àÅÕ駤¹á¡‹ ºÒ§¤ÃÑ駡経ͧ» ´µÒ » ´ËÙ » ´»Ò¡ คนเรานั้น บางครั้งแมตาจะไมบอดก็ตองทําเปนตาบอดเสียบาง แมหูไมหนวกก็ตองทําเปนหนวกบาง เพื่อปดกั้นอารมณภายนอกไมให เขามากระทบกระแทกใหกระเทือนใจได

เลี้ยงคนแกตองทําใจใหหนักแนน และบางครั้งก็ตองปดตา ปดหู ปดปาก อยางนี้จึงจะเลี้ยงทานได เมื่อทําได นอกจากจะเลี้ยงพอแมไดแลว ยังนั่งนอนสบาย ไมรําคาญใจ เมื่อไดเห็นเมื่อไดยินทานบนหรือทําไมถูกใจ เพราะหลงๆ ลืมๆ อีกดวย

¾‹ÍáÁ‹º‹¹ à¾ÃÒÐÃÑ¡áÅÐˋǧàÃÒ

โดยมากเห็นวานั่นเปนธรรมชาติเปนธรรมดาของคนแก ทาน จูจี้นักก็ทนฟงทานไปสักครู ทานเหนื่อยทานก็หยุดไปเอง ทานจะมา นั่งบนเราไดทั้งวันทั้งคืนเมื่อไหร ทานจะเอาแรงที่ไหนมา สําคัญตอนที่นั่งฟงอยูนั้น อยาใหพระปดทวารหลุดหายไปได เปนดี หากหลนหายเสียแคเปดหูเปดตาขึ้นมาก็พอทําเนา หากเปดปาก ขึ้นมาบาง คราวนี้แหละไฟประลัยกัลปเชียวละ ๒๐

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹

¾ÃÐ㹺ŒÒ¹·ÕèÂѧÁÕÅÁËÒÂ㨠ÊíÒ¤ÑÞ¡Ç‹Ò¾ÃÐÍ×è¹ã´ã¹âÅ¡ พระพุทธรูปและพระเครือ่ งองคเล็กๆ เราอุตสาหไปเชาไปซือ้ หามา ดวยราคาแพงๆ และลงทุนทําทีต่ งั้ ทีป่ ระดิษฐานทานไวอยางดี พรอมบูชา ดวยดอกไมธปู เทียนเปนประจําทุกวัน แมกอ นนอนก็กราบไหวสวดมนต ขอพรจากทานกอน จิตใจจึงสบาย นอนหลับดวยความเปนสุข ตื่นขึ้นมา ก็แชมชื่น หรืออยางพระสงฆ เราก็ใหความเคารพกราบไหวบูชาดวยดี ถวายขาว ถวายนํา้ และปจจัยอืน่ ๆ เพือ่ ใหทา นไดมกี าํ ลังทํากิจเพือ่ ดํารง พระศาสนาอันเปนหนาที่ของทานสืบไป เราบูชาพระกันมาอยางนี้

แตอยาลืมพระที่มีลมหายใจ คือ พอแมเสีย ควรบูชาทานบางตามสมควร ดวยการเลี้ยงทานทั้งทางรางกาย คือ ใหปจจัยสี่ดูแลความทุกขสุข ทํานองเอาตาดูเอาหูใสบาง ไมวางเฉยเสีย ¤‹Ð à´ÕëÂÇ˹ÙÃÕ º¡ÅѺÁÒ ä»·íÒ§Ò¹áÅŒÇËÃ× ÍÅÙ¡

·íÒÍÒËÒÃãËŒ¾‹ÍáÁ‹·Ò¹¹Ð¤Ð

ºÃÔÉÑ· Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§ à¾ÕÂÃà¾×è;ط¸ÈÒʹ ¨Ó¡Ñ´

๒๑

ÅÙ¡·Õè´Õ ‹ÍÁÍÂÙã‹ ¹¡Ãͺ¤íÒÊ͹¢Í§¾‹ÍáÁ‹ äÁ‹¿˜§ äÁ‹¿˜§ äÁ‹ÍÂÒ¡¿˜§ !!!

·íÒäÁ·íÒẺ¹Õé

¾Ù´ÍÐäáç äÁ‹¿˜§¡Ñ¹àÅÂ

และดวยการเลี้ยงจิตใจทาน คือ พยายามทําตนใหดี เชื่อฟงอยูในกรอบโอวาท คําเตือนของทาน เรื่องใดที่จะนําความเสียใจ และกระทบกระเทือนใจมาสูทานก็ละเวนเสีย คําพูดคําจาที่จะพูดกับทานก็ตองระมัดระวัง เพราะคนแกนั้นใจนอย ตองรักษานํ้าใจของทานไวดวยคําพูด ที่นิ่มหู และฟงดูแลวไมเปนการกระทบกระทั่งทานวาเปนคนลาสมัย อยูไ ปก็เกะกะบานอะไรทํานองนี้ แมตวั จะอยูห า งไกลก็สง ขาวถึงทานบาง หรือหาโอกาสไปเยี่ยมเยียนทานใหเห็นหนาเห็นตาบาง ไมปลอยทิ้งให ทานอยูอยางวาเหว นอนคิดถึงเราเพียงลําพัง ๒๒

ÊÇ´Á¹µ ¢Í¾ÃãËŒ¾ÃÐ㹺ŒÒ¹