Latin A Life 2005 editie 5

LAL05-01 omslag

18-10-2005

14:15

Pagina 1

Editie 5 - November/December 2005 - â‚Ź 3,95

Bon Pasku & Swietie Kresneti 10 jaar Cubop: Latin Explosion

Zinloos adv

18-10-2005

10:55

Pagina 1

STAP VOOR STAP

Wil je in een land met meer dan 16 miljoen inwoners een verschil maken, dan heb je een doel, passie, doorzettingsvermogen en vertrouwen nodig. Je stopt niet voordat je bent waar je wil zijn. Wij willen agressie en geweld een halt toeroepen en streven naar bewustwording bij jong en oud. Op het sportveld, op straat, tijdens het uitgaan en zelfs op de dansvloer. Wie de schoen past, trekke ‘m aan. Doe je mee?

WWW.ZINLOOSGEWELD.NL

LAL05-03 abonnee

18-10-2005

13:53

Pagina 3

Latin a Life is on the air!

Op www.latinalife.nl kan je natuurlijk alles vinden wat te maken heeft met dit magazine.

Om te beginnen kan je alvast een voorproefje nemen van alle spannende en leuke items die te verwachten zijn in het nieuwste nummer.

Heb je een editie gemist?

Geen probleem, aangezien een terugblik op de vorige edities ook mogelijk is. Natuurlijk is alle informatie die je nodig hebt om abonnee te worden aanwezig.

Want alleen als abonnee kan je Latin a Life thuis ontvangen.

Wil je op de hoogte blijven van alle nieuwtjes, feesten, party’s en andere activiteiten, meld je dan aan voor de nieuwsbrief.

Zo word je door Salsa.nl voortdurend op de hoogte gehouden.

Als echte liefhebber heb je natuurlijk een uitgesproken mening en die mag je delen via de poll en de enquête. Hierdoor kan je invloed hebben op het magazine, zodat het niet alleen een blad voor jou wordt, maar ook door jou.

Ontvang gratis een super-cd t.w.v. € 12,95 ...

Het magazine is een mooi kwaliteitsproduct door een goede samenwerking tussen vrijwilligers en professionals.

Het informeert op luchtige wijze over onder andere dansen, muziek, reizen, kleding, internet, locaties, dansscholen en verwijst daarnaast naar relevante internetsites. In principe kan het magazine alleen maar verkregen worden via een abonnement.

Alleen met voldoende abonnees kunnen wij in de toekomst het blad gegarandeerd op de markt brengen, de kwaliteit en de inhoud beter aan laten sluiten bij de behoeften.

Abonneekaart Ja, ik wil een jaarabonnement (6 edities) op het Latin a Life magazine.

Ik maak per direct € 19,75 over o.v.v. LaL - achternaam (vul kader 1 in) Ja, ik wil een jaarabonnement (6 edities) op het Latin a Life magazine en maak ook een vriend(in) lid en krijg daarvoor na ontvangst van betaling de gratis cd.

We maken per direct elk € 19,75 per persoon over o.v.v. LaL – achternaam (vul kader 1 en kader 2 in) Ik ben al lid en meld twee vrienden aan voor een jaarabonnement (6 edities) op het Latin a Life magazine. Zij maken per direct elk € 19,75 per persoon over o.v.v. LaL - achternaam. Ik krijg na ontvangst van betaling de gratis cd.

Mijn abonneenummer is:

(vul in kader 2 en kader 3) Kader 1

Mijn gegevens: Voornaam: Achternaam:

m/v nr.:

Adres: Woonplaats: Land: Gegevens vriend(in) 1:

Er zijn 4 manieren om lid te worden: • meld je aan via www.latinalife.nl • stuur een e-mail naar latinalife@salsa.nl • bel 071-5149163 (10.00 uur – 17.00 uur, maandag t/m vrijdag) • stuur de antwoordcoupon op in een gesloten envelop: Latin a Life, Antwoordnummer 10014, 2300 VB Leiden

... wanneer je twee nieuwe abonnees aanbrengt!

Word direct abonnee!

Het abonnement is een jaarabonnement (6 edities).

Abonnees buiten Nederland betalen een verzendtoeslag.

Voor meer informatie: zie de colofon in dit magazine.

Voornaam: Achternaam:

m/v nr.:

Adres: Woonplaats: Land: Gegevens vriend(in) 2:

Kader 3

Voornaam: Achternaam:

m/v nr.:

Adres: Woonplaats: Land: Door ondertekening ga ik akkoord met de voorwaarden aangegeven in de colofon van dit magazine.

Handtekening:

De volgende editie verschijnt begin januari!

Kader 2

Betalingsgegevens: Giro 5151229 te name van ASLAS te Leiden.

Jaarabonnement (6 edities) kost € 19,75.

Buiten Nederland geldt een verzendtoeslag.

LAL05-04 05 inhoud

18-10-2005

13:54

Pagina 4

Deze mensen maken jouw Latin a Life mogelijk!

R E DACTI E

Latin a Life Magazine is een lifestyle magazine over Latijns-Amerikaanse muziek, dans, reizen en entertainment.

Bram Bam

Caroline Bergwerf

Frequentie 6x per jaar met een oplage van 7.500 exemplaren Uitkomend in januari, maart, mei, juli, september, november.

Inhoud

Anne Karen Boiten Redactie ASLAS ProMotion Postbus 69 2300 AB Leiden T. 071-5149163 F. 071-5124396

Monique Brandsma

Vormgeving BladVorm, Leiden Druk Drukkerij Damen

Kris Forster

ISSN nummer 1574-163X Latin a Life is alleen te verkrijgen voor abonnees.

Een jaarabonnement kost € 19,75.

Buiten Nederland geldt een verzendtoeslag.

Stuur de bon uit dit magazine op, e-mail naar latinalife@salsa.nl of meld je aan via het formulier op de website www.latinalife.nl Abonnementen worden automatisch verlengd, tenzij wij één maand voor het verstrijken van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, digitalisering of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ASLAS ProMotion. Tevens zijn alle wijzigingen voorbehouden.

ASLAS ProMotion aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enigerlei directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met deze publicatie.

6

10

Samba, samba, samba

Driemaal Cuba van eigen bodem

Rik Gieltjes

C

Claudia Hekman

Otto van Helden

Tania Jarmohamed

Eric Lalta

28

34

Music Maestro!

Inside out: Succesvol project

Angela van Leeuwen

Met dank aan: www.lago-latino.nl www.salsainfo.nl www.albertodesouza.nl Restaurant Blauwgrond Nathalie

F OTO G R A F I E

Kati van Helden

Dionne Peters

12 Cd/dvd recensies 14 ¡No comprendo!

Martin Koesen

Soeshie Sharma

18 Hotspots in de Alpen

C

CI T

32 Latin in het hoge noorden André Lambeck

4

Sandra Wijffelaars

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

de lati

LAL05-04 05 inhoud

18-10-2005

13:54

Pagina 5

Latin is hot Buiten zijn de temperaturen weer flink gedaald, het is guur en regenachtig; het wordt steeds vroeger donker en de feestdagen zitten er weer snel aan te komen. Van echt tropisch en exotisch kunnen we in ons kikkerlandje niet meer spreken. De zomer is al weer enkele weken voorbij en warme momenten op het terras of bij een strandpaviljoen zullen, mits je geen plannen hebt zelf de zon op te zoeken, de nodige maanden op zich laten wachten.

16

25

Dansende sterren

Tropische kerstdagen

39

C

Latin on air: de wandelende atin encyclopedie

40 Brazilian mood

Of toch niet? Veel van wat we meemaken en voelen komt uiteindelijk uit het hart. Al laat de zon ons voorlopig in de steek, voor de meeste latin liefhebbers blijft het ook in de winter volop zomer. Te pas en te onpas komt de zomer ons tegemoet door klanken van oh zo heerlijke latinmuziek. In de auto, grand café, tapas bar, winkel of via radioen televisie-commercials. De zomer is om ons heen, overal en op elk moment van de dag. Op heerlijke klanken van salsa, merengue, bachata, samba en zouk glijden onze gedachten weg naar zonnige oorden, worden we warm van binnen, begint het te kriebelen en is het bijna onmogelijk om stil te blijven staan.

Nederland is en blijft in de ban van latin.

Steeds meer mensen worden aangestoken door deze vrolijke warme muziek- /dansvorm en levensstijl. En dat was in september weer heel goed te merken want letterlijk duizenden mensen hebben zich opgegeven bij de vele latin dansscholen die ons landje rijk is. De toestroom van nieuwelingen was dit najaar ongekend.

Het belooft dus weer een hele hete winter te worden voor alle latin liefhebbers, met volop dans-, luister- en uitgaansplezier. En wij doen er nog een schepje bovenop met de vijfde editie van dit magazine. Je kunt ook dit keer genieten en wegdromen, wanneer je met een gezellig muziekje op de achtergrond, likeurtje in de ene hand en het magazine in de andere, meer te weten komt over muziek, reizen, uitgaan, concerten, artiesten, exotische gerechten en nog veel meer andere interessante en boeiende onderwerpen.

Mathieu Leijendeckers

En verder 43 Webcheck 44 What’s new?

C

C

48 On the spot: Morgan Isenia 50 Weblinks, What’s next & Johhny Dance

C

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

5

LAL05-06 07 09 samba

18-10-2005

13:55

Pagina 6

Samba is een magische expressie zoals die op geen andere manier mogelijk is. Samba is als de wortels van een boom: het fundament.

Schuddende billen en prachtig uitgedoste dames tijdens het carnaval in Brazilië: dat is het beeld dat misschien opkomt als je aan samba denkt. Of de ballroomvorm die op de reguliere stijldansscholen geleerd wordt.

Er zijn diverse theorieën over de oorsprong van het woord samba.

In de eclectische religies van Brazilië betekent het woord san-ba bidden. Veel samba muzikanten zijn volgers van deze religies, dus een verwijzing naar het woord samba is niet vergezocht. Een andere theorie is dat samba staat voor een kringdans die in Mozambique en Angola werd gedanst. De deelnemers staan daarbij trommelend en handen klappend in een cirkel.

Een van de deelnemers probeert de omstanders te imponeren met sensationele solo’s waarna hij een andere deelnemer met de buik aanraakt. Deze probeert hem vervolgens te overtreffen.

Zo komen alle deelnemers aan beurt. De aanraking met de buik, de ‘navelstoot’, wordt in Angola ‘semba’ genoemd. Het ritme van de samba is met de slavernij naar Brazilië gebracht. Jarenlang was het taboe, de preutse katholieke cultuur stond een dergelijke aanstootgevende manier van dansen niet toe, om in de jaren zestig met volle kracht terug te keren.

Samba en… koeienvlaaien ‘Eeeeen twee drie, eeen twee drie, spring over die koeienvlaaien’. Dit hoorde ik twintig jaar geleden tijdens mijn eerste sambales bij Dansschool Bonel in Amsterdam. Jarenlang sprong ik over koeienvlaaien, onbewust van het feit dat de samba die ik leerde niet zo heel veel te maken had met de Braziliaanse samba’s.

Als je bewegen k

Foto: Martin Koesen

6

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

dan

LAL05-06 07 09 samba

18-10-2005

Die vorm leerde ik pas jaren later kennen tijdens een workshop samba bij de salsadansschool van Ari Garcia in Amsterdam.

Ari nodigde daarvoor speciaal een Braziliaanse dame uit die mij spieren heeft laten voelen waarvan ik het bestaan niet wist.

Claudio Gomes haalde 15 jaar geleden de samba uit zijn geboorteland Brazilie naar Nederland. Door zijn enthousiasme won deze dans al snel aan populairiteit. Samba de Pe, Samba de Pagode en Samba de Gafieira zijn de drie populairste stijlen.

13:55

Pagina 7

afkomstig van de apito. De leider van de band geeft zijn calls via de apito of de repinique, zodat de band weet wat ze moeten spelen. Een sambaband kan wel uit meer dan honderd muzikanten bestaan die al trommelend en dansend door het publiek trekken. Samba de Pe is een solodans met snelle energieke heupbewegingen, ook wel bekend als samba solo.

Je kan het ook iets rustiger aan doen op bijvoorbeeld muziek van de Bossa Nova. Voor deze vorm is geen partner nodig, dus het is uitleven geblazen zodra de trommels beginnen te roffelen.

Samba de Pe Dit is de meest bekende vorm, die vooral gedanst wordt tijdens het carnaval. De sambamuziek bestaat uit opzwepende percussie. Enkele instrumenten die worden gebruikt zijn de surdo, repinique, caixa, timba, agogo, tamborim, ganza shaker en de apito. Het belangrijkste instrument is de surdo, een grote Braziliaanse basdrum met een zeer lage toon die je eigenlijk meer voelt dan hoort. Het surdoritme wordt beschouwd als de hartslag van de samba. Het snerpende fluitje dat boven het percussiegeweld uitkomt is

Foto: Monique Brandsma

Samba de Gafieira Karakteristiek voor Samba de Gafieira zijn de elegante en gracieuze bewegingen. Ze doen soms tango-achtig aan en komen daar ook vandaan. De dans is het populairst in Rio de Janeiro en is volgens kenners verslavend.

De muziek is melodieus waarbij de percussie meer op de achtergrond zit. Een gafieiraband bestaat uit een ritmesectie (percussie, drums en bas) en divers koperwerk (saxofoon, trombone, klarinet, fluit en trompet) aangevuld met keyboards en een gitaar.

Karakteristiek voor de muziek is de unieke en levendige sound van de viersnarige cavaquinho.

n kunt, kun je

Marcos Coelho

Samba en Nederland De grootte van een gafieiragezelschap kan variĂŤren van zes muzikanten tot een volledige bigband formatie.

Samba de Pagode Pagode is de meest moderne vorm van samba en wordt ook gespeeld met een cavaquinho.

De banjo wordt ook vaak gebruikt, evenals de tamborim, een kleine platte trommel zonder bellen die met plastic drumsticks wordt bespeeld.

Samba de Pagode is de meest acrobatische sambastijl met op rock & roll lijkende moves. Deze vorm is vooral populair in Sao Paolo, Brazilie. Door het snelle voetenwerk is het niet snel vervelend voor zowel danser als kijker.

nsen!

Op een aantal salsascholen in Nederland wordt samba samen met salsa en zouk aangeboden, waardoor het lijkt alsof deze Braziliaanse dans geĂŻntegreerd is met salsa. De liefhebbers van Braziliaanse dansen vormen echter een gemeenschap op zichzelf. Er is een eigen agenda met parties geheel gericht op samba, zouk en aanverwante dansen zoals axe bahia en forrĂł.

Elke dag van de week is er wel ergens een Braziliaans feest of kun je les volgen. Een van de vaandeldragers in Nederland is Marcos Coelho. Geboren in Minas Gerais in de Provincie Belo Horizonte. Zijn moeder maakte sambakleding voor sambascholen en zodoende is hij als kind al bezig met het carnaval.

De jonge Marcos is amper 8 jaar als hij de gaixa, een Braziliaanse drum voor samba, bespeelt.

Hij is zo gefascineerd dat hij zelfs tijdens het drummen moet dansen.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

7

LAL05-08 Doelen adv

18-10-2005

11:34

Pagina 1

Salsa nights

concerten met workshop vooraf en feest na afloop

salsaworkshops door dansschool Salsaventura concerten Rumbatá Big Band en Renata Rosa dansfeesten met DJ Mauri en DJ Careca zaterdag 26 november 2005

zaterdag 1 april 2006

concert Rumbatá Big Band Colombiaanse ritmes door internationale topsensatie salsa-workshop Dansschool Salsaventura gratis salsa-workshop voor beginners door de grootste salsadansschool van Nederland salsafeest met DJ Mauri en live Charanga-band de meest gevraagde salsa-dj van Nederland en live Cubaanse danzónmuziek

concert Renata Rosa aanstekelijke Braziliaanse ritmes door topartieste zouk-workshop Dansschool Salsaventura gratis zouk-workshop voor beginners door de grootste dansschool van Nederland Braziliaans dansfeest met DJ Careca en live muziek door Banda Musica Popular do Brasil dansfeest met dj en live muziek

aanvang workshop 19.15 uur • aanvang concert 20.15 uur • aanvang feest 22.15 uur • eindtijd feest 02.00 uur

kaarten 010 2171717 / www.dedoelen.nl

prijs normaal € 20; met CJP, R’pas € 14.

Het is niet mogelijk losse onderdelen te bezoeken. Geef bij je bestelling aan of je aan de workshop deel zal nemen.

LAL05-06 07 09 samba

18-10-2005

‘Samba is een magische expressie zoals die op geen andere manier mogelijk is.

Samba is als de wortels van een boom: het fundament’.

Zo beschrijft hij zijn geliefde samba. Reden genoeg voor ons om een gesprek aan te gaan.

Hoe was het dansen als kind in Brazilië?

‘Ik was heel klein toen ik met samba begon. Ik was zo snel met mijn voeten dat het leek of ze de grond niet raakten. Maar ze vonden me te klein om in een ‘escolas’ te dansen. Om te bewijzen dat ik goed genoeg was, zetten ze me op een kruk.

Ik moest dansen maar mocht er niet afvallen. En dat deed ik. Mijn eerste escolas was ‘Os Bocas Brancas’ in Mina Ferais.

Deze school is onderdeel van ‘Beija Flor’, een van de grootste scholen van Rio de Janeiro.

De baas Pedroso zei vele jaren later tegen mij dat ik de king of samba was’.

Wanneer ben je begonnen met lesgeven?

‘Ik ben begonnen in Brazilië. Ik werkte op een boorplatform als technicus. Het waren diensten van twee weken achter elkaar en daarna was ik twee weken vrij. In die vrije weken deed ik niets anders dan dansen en lesgeven. Nog steeds wanneer ik voor vakantie terug ga, geef ik workshops aan toeristen.

In Nederland ben ik eind 2001 begonnen met het geven van workshops. Dit was in sporthal de Pijp. In 2004 ben ik mijn eerste school gestart in Holendrecht en bij Ben Gobits in Amsterdam. In Holendrecht ben ik inmiddels gestopt, maar in september dit jaar ben ik begonnen in Utrecht bij Parnassos’.

Vanuit welke gedachte ben je les gaan geven?

‘Ik wil bewijzen dat samba niet alleen van zwarten is. Ik vind het

13:56

Pagina 9

belangrijk samba over te brengen, maar ook om mijn kennis en ervaring te delen met Nederland. Ik ben toen ik hier kwam met open armen ontvangen. Nu wil ik iets terug doen. Ik zou het geweldig vinden als leerlingen van mij later beroemde sambadansers zijn of hun eigen scholen hebben gestart’.

Wat vind je het belangrijkste in je lessen?

‘Het mooiste is een absolute beginner. Die weet nog niets en heeft geen ervaring. Soms geef ik ze muziek mee om naar te luisteren. Ik leg uit waar samba vandaan komt en wat de historie is. Dit doe ik voordat ze ook maar één pas hebben gedaan.

Origin before dancing.

Spirit before movement.

Techniek en passen zijn belangrijk, maar ik wil mijn leerlingen ook een gevoel van geluk geven.

Samba is een soort van therapie, een bevrijding. In het begin zijn leerlingen vaak nerveus en gespannen. Daarna worden ze relaxed alsof ze bevrijd zijn.

Ze zijn uit zichzelf getreden en hebben zelfvertrouwen gevonden’.

Wat is het verschil tussen het dansen in Brazilië en in Nederland?

‘De verschillen bij samba zijn: heupen en discipline. Brazilianen kunnen hun heupen beter gebruiken maar Nederlanders zijn heel gedisciplineerd. Als ze iets willen leren, maakt het niet uit hoeveel lessen ze nodig hebben. Ze blijven volhouden’.

Hoe ervaar jij de samba?

‘Samba is als een trance: vliegen, maar ook exotisch en sensueel.

Het is niet alleen passie. Je moet dansen vanuit een reflex, met je hart en je gevoel. Dat is ook wat ik mijn leerlingen wil laten voelen, het dansen vanuit een reflex. Bij mij zit muziek in mijn lichaam en in mijn hart. Ik kan

Foto: Ilona Hartenveldt

overal dansen omdat muziek altijd aanwezig is. Ik ben zelf muzikant en dat geeft weer een andere dimensie aan dansen.

Ik vind dat een muzikant moet kunnen dansen en een danser muziek moet kunnen maken.

Hoe kun je anders het ritme en de muziek begrijpen?’.

Wat vind je van de samba die door stijldansscholen wordt geleerd?

‘Ik heb er zeker respect voor maar het is naar mijn mening niet de ‘echte’ samba.

Wij noemen het samba chique of salon samba. Samba is van de arme bevolking. De rijken wilden ook sambadansen, maar niet met de armen omgaan en dus ook niet hetzelfde dansen. Het moest geciviliseerder en minder wild. Van daaruit is de samba ontstaan die in de stijldansscholen wordt gedanst’.

Hoe zal de samba verder evolueren?

‘Op het moment leer ik mijn leerlingen mijn stijl van dansen, samba solo van Rio de Janeiro.

Dit zal vermengen met hun eigen ideeën en dus veranderen.

Vroeger was samba in Brazilië erg actief, nu is er meer expressie. Er wordt meer gevoel getoond. Er is meer respect tussen mannen en vrouwen. De samba ontwikkelt zich heel snel, misschien te snel. Toen ik in

Nederland kwam, wist bijna niemand iets van samba en nu kun je elke dag dansen. Over twee jaar is het in heel Europa op zijn top. Wist je dat in Parijs dit jaar het jaar is van Brazilië?’.

Heb je een boodschap voor sambadansers in Nederland?

‘Ja, blijf dansen. Zelfs als je niet meer kunt lopen, kun je nog dansen. Help mee de samba verder uit te dragen. Ook bijvoorbeeld in ziekenhuizen en gevangenissen, want samba is therapie. Mijn boodschap aan niet-dansers: jullie missen iets, maar jullie weten niet wat. Loop een sambaschool binnen, al was het alleen maar om te kijken’.

Wat is jouw missie?

‘Ik zie mezelf als een vertegenwoordiger van samba. Ik wil andere dansers ‘maken’ die samba verder vertegenwoordigen. Samba moet doorleven, niet alleen in Nederland maar in de hele wereld. Ik wil niet doodgaan in de wetenschap samba niet de volle honderd procent te hebben gegeven. Mijn moeder is mijn inspiratie. Vorig jaar is ze overleden en ik ben na haar dood nog meer gedreven om samba uit te dragen. Op mijn site staat: Als je kunt lopen, kun je ook dansen. Dat is niet zo, als je kunt bewegen, kun je dansen!’.

Monique Brandsma

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

9

LAL05-10 11 cuba

18-10-2005

13:56

Pagina 10

Cuba, een muzikale Cuba is muzikaal gezien zonder twijfel de best gevulde schatkist van de Cariben. Van deze muziek is al bijna een eeuw een enorme invloed uitgegaan in Europa en zeker ook in Nederland.

Na Cuba's revolutie werd helaas een boycot geproclameerd waardoor dit muzikaal beïnvloeden wat moeilijker lag.

Officieel bestaat die boycot nog steeds, maar lijkt in Europa een dode letter te zijn geworden.

Niet alleen is Cuba een geliefde vakantiebestemming, ook talloze Cubaanse artiesten hebben Europa ontdekt en maken jaarlijks een tournee. Cubaanse muziek is hier populairder dan ooit. In elk huis ligt wel een cdtje met deze muziek, al is het maar als herinnering aan een vakantie of concert.

Het kon dus niet uitblijven dat ook Nederlandse muzikanten hun krachten willen meten met deze intrigerende muziek. Op zich is dat niet nieuw. Al jaren zijn er orkesten die deze muziek op het repertoire hebben staan.

Maar doordat men steeds beter bekend raakt met het origineel, wordt de lat voor de kopie steeds hoger gelegd. Zo hoog zelfs, dat sommige orkesten de fase van kopie allang zijn gepasseerd. Artiesten van hier kunnen zich inmiddels heel goed meten met hun voorbeelden daar.

Ook treedt er specialisme op.

Volstond lang geleden de vermelding van ‘latin orkest’, nu zal je preciezer moeten zijn.

Je bent een ‘merengueband’ of een ‘salsaband’. Soms presenteert een orkest zich als

10

‘Cubaanse band’. Door onze toegenomen kennis volstaat ook dat niet meer. Want speel je nu son, guaracha of timba? Hoe divers het kan zijn, blijkt uit gesprekken met Ricardo Bekema, een enthousiaste gitarist van SurinaamsNederlandse afkomst, Kris Förster, een Nederlandse pianist en Eric Durrer, een percussionist uit Luxemburg. Ricardo heeft een estudiantina, Kris een timbaband en Eric een charanga-orkest.

Wij plaatsen hun verhalen naast elkaar.

Hoe en wanneer?

Eric had in 2002 een drietal nummers geschreven en wilde die graag zelf spelen. Hij zat nog op het conservatorium en benaderde een aantal medestudenten. Verder sprak hij nog wat mensen aan die hem een goede keuze leken voor zijn project. Het klikte en nog datzelfde jaar is hij voor het eerst met ‘Eric y su Chocolate’ naar buiten getreden. De naam ‘Chocolate’ verwijst naar de prominente aanwezigheid van latino's in zijn orkest.

Ricardo had een langere aanloop nodig. In 2001 maakte hij kennis met de muziek van estudiantinas (zie kader). Dit was precies wat hijzelf ook wou doen. Helaas was in Nederland over deze muziek vrijwel niets bekend.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Kris Forster en Lazaro Valdes

Uiteindelijk is hij op locatie veldwerk gaan doen. In 2003 had hij voldoende kennis vergaard en ging aan de slag.

Het viel echter niet mee om nog zeven andere gelijkgestemde muzikanten te vinden. Alles bij elkaar duurde het tot 2005 eer hij met zijn ‘Estudiantina Ensemble’ een podium kon beklimmen.

Kris had het wat dat betreft gemakkelijk. Begin dit jaar besloot hij met een nieuwe band timba te spelen. Maar hoe het juiste gezelschap bij elkaar te krijgen? Het vage idee kreeg vorm na een optreden van ‘Doble Impacto’. Hij zag een trombonist spelen wiens foto hij

in een hoesje had gezien van een cd van ‘Pupy y Los Que Son Son’. Deze trombonist bleek nu in België te wonen en stond voor samenwerking open. Hij was zelfs zo enthousiast dat hij de leden van zijn eigen orkest ‘Contrabando’ stimuleerde om samen met Kris ‘La Mezcla Perfecta’ te vormen.

Waarom Cubaans?

Bij Ricardo blijkt alles te zijn begonnen in 1992. Hij kocht toen een cd van ‘Eliades Ochoa y Cuarteto Patria’. Toen is hij de Cubaanse muziek gaan verkennen. Lange tijd was ‘La Vieja Trova Santiaguera’ zijn oriëntatiepunt. Dat veranderde

Begrippen als ‘conjunto’ en ‘charanga’ zijn inmiddels algemeen bekend. Dit geldt in veel mindere mate voor de ‘estudiantina’.

De originele estudiantina groepen dateren van eind 19e eeuw.

Ze speelden in traditionele universiteitsuniformen op buurtfeesten en andere festiviteiten, waarbij de Cubaanse volksversie van de danzón muziek werd vertolkt. Typerend voor deze stijl is dat er percussie wordt gespeeld op pailitas cubanas, naast instrumenten als claves, maracas en güiro.

LAL05-10 11 cuba

18-10-2005

13:56

Pagina 11

drieslag toen hij kennismaakte met ‘Estudiantina Invasora’. Het was de expressie, de doorleefdheid van de muziek en poëzie die hem trof. Ook de curieuze instrumentatie fascineerde hem.

Na eveneens een oriëntatie op het verleden wil Kris met zijn Mezcla Perfecta nu heel bewust een doorsteek naar het heden maken. Voor hem is muziek iets dat met zijn tijd meegaat.

Het traditioneel willen spelen van oude sonmuziek is niet meer dan rondtollen in het verleden.

Voor de New Yorkse salsa geldt min of meer hetzelfde. Kris vindt dat het genre in zijn ontwikkeling is blijven stilstaan en nu niet meer dan een herhaling van zichzelf is. Het meest sprekende genre voor zijn plannen is daarom de timba. Het leent zich bij uitstek voor cross-overs vanuit Cubaans naar andere muziekstijlen. Zijn voorbeelden zijn orkesten als ‘Manolito y su Trabuco’ en Pupy y los Que Son Son. Toch is La Mezcla Perfecta geen waarheidsgetrouwe kopie van deze orkesten. De bezetting is naar eigen smaak en mogelijkheden aangepast, waardoor het geen fluit/viool-combinatie heeft.

Het ruwe concept voor Eric's orkest is ontleend aan het moderne charanga-concept van ‘Las Maravillas de Florida’ en (wederom) Manolito y su Trabuco. Niet toevallig twee orkesten waarop Manolito Simonet zijn stempel heeft gedrukt. Maar Eric wil zich daar niet al te strak op vastpinnen.

Hij schrijft driftig aan een eigen repertoire en laat zich naast Cubaanse muziek ook inspireren door New Yorkse salsa. Als het

uitkomt, neemt hij zelfs elementen over van salsaromantica. Directe aanleiding om voor deze muziek te gaan was voor Eric een studiereis naar Cuba. Het trof hem hoe de muziek zich daar door alle aspecten van het dagelijks leven heeft gevlochten. Het maakt dat je de muziek heel intens beleeft.

Ook speelt voor hem een rol dat je met Cuba ook gelijk bij de wortels zit van vrijwel alle latinmuziek.

Grote veranderingen in de toekomst?

Hierover lopen de meningen redelijk uiteen. Voor Kris is muziek beweging. Als hij de ruimte krijgt, wil hij meebewegen. Maar dat kan alleen wanneer hij kan spelen met de bezetting die nodig is voor de muziek die hij wil brengen.

Graag wil hij de uitdaging aangaan om bruggen te slaan naar andere moderne muziekvormen. Daarop zal de bezetting moeten worden aangepast.

Hij denkt daarbij eerder aan uitbreiding dan aan inkrimping.

En zijn verlanglijstje ligt al klaar: een fluit/viool-combinatie, een elektrische gitaar of wellicht een draaitafel.

Ricardo is even stellig, maar maakt een andere keuze. Hij heeft zijn missie in het leven gevonden: het in stand houden van de traditie van de estudiantina. Er is geen haar op zijn hoofd die erover denkt de stijl of de bezetting nog te veranderen.

Maar waar Kris er niet over peinst om concessies te doen louter en alleen om de band betaalbaar te maken, worstelt

Eric Durrer

Estudiantina Ensemble

Eric wel met dit probleem.

Eric y su Chocolate klinkt in zijn volle bezetting precies zoals het orkest zou moeten klinken. Wat dat betreft streeft Eric geen veranderingen na. Wanneer het om budgettaire redenen niet mogelijk is het voltallige orkest te boeken, moet de formatie kleiner worden gemaakt en zullen elementen wegvallen.

Steeds weer wikt en weegt Eric tot waar hij moet gaan om nog achter de kwaliteit van het

product te kunnen staan.

Natuurlijk is er tijdens ons gesprek veel meer over tafel gegaan. De Cubaanse muziek is voor deze heren alleen maar een knop waarop je moet drukken, en de waterval barst los.

Het repertoire en de bezetting van hun orkesten mogen duidelijk verschillend zijn, hun passie en gedrevenheid is gelijk.

Otto van Helden

Fotografie: Katie van Helden

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

11

LAL05-12 13 cd/dvd

18-10-2005

13:57

Pagina 12

Muziek cd’s waard om naar te luisteren.

De afbeeldingen op elke cd-hoes zijn uiteraard weer vervaardigd door Nicola Heindl en rijkelijk voorzien met een tweetalige, informatieve inlay, inclusief foto van elke artiest.

Kortom: ‘music knows no boundries’, of met andere woorden: ‘Stap in de wereld die wereld heet’.

Rik

Salsa around the world Artiest: divers Jaar van uitgave: 2005 Stijl / soort muziek: wereld Winkelwaarde: € 16,- per cd Aantal nummers: divers Tijdsduur: divers Dansniveau: alle niveaus Website: www.putumayo.com Recensie: Het gerenommeerde label Putumayo brengt dit jaar wederom nieuwe leuke cd’s uit.

Titels zoals North African Groove en Acoustic Brazil zijn voor de hand liggend, maar zeer tot de verbeelding sprekend is muzikaal Mali, Italian Café en heuse Dixie muziek met de qua naam niets verhullende cd ‘New Orleans’. Als salsaliefhebber geniet ik het meest van de cd ‘Salsa around the world’.

Ik associeerde India, Finland of Griekenland absoluut niet met salsa, maar hun interpretaties zijn echt verrassend en de moeite

12

valste hardcore salsa. Dat resulteert op ‘Mi linda Habanera’ in een plaat die geenszins vernieuwend of zelfs verrassend is, maar zeer zeker toch de moeite waard. Alvarez bouwt zijn composities rustig en beheerst op, met interessante intro’s en lange coupletten, om pas halverwege de band echt los te laten in de refreinen en mambo’s. Op die momenten swingt de band op indrukwekkende wijze. Een speciale vermelding verdient het afsluitende nummer ‘¿Y qué tú quieres que te den?’, waarin de band een prachtige hommage brengt aan de orishas en waarvan verschillende delen in het yoruba zijn gezongen.

Zeer aanbevolen.

Kris

Mi linda Habanera Artiest: Adalberto Alvarez Jaar van uitgave: 2005 Stijl / soort muziek: salsa Cubana Winkelwaarde: € 20,Aantal nummers: 8 Tijdsduur: 47.44 min.

Dansniveau: alle niveaus Website: www.bismusic.com Recensie: Terwijl de timbamuzikanten Havana en de wereld daarbuiten steeds meer veroveren, blijft de nestor van de Cubaanse salsa, Adalberto Alvarez, doen waar hij goed in is: het maken van onver-

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Prohibido Artiest: Issac Delgado Jaar van uitgave: 2005 Stijl / soort muziek: salsa Cubana Winkelwaarde: € 20,Aantal nummers: 11 Tijdsduur: 44 min.

Dansniveau: alle niveaus

CD DVD Website: www.issacdelgado.com Recensie: In de inlay van de cd omschrijft hij twijfel te hebben gehad over het kunnen blijven leveren van kwaliteit. Tijd voor therapie zou ik zeggen. Na vijf jaar stilte, laat hij aan de wereld horen en hopelijk aan zichzelf ‘alive & kickin’ te zijn. Met ondersteuning van arrangeur en bassist Alaín Pérez is ‘Prohibido’ een stuk minder jazzy dan zijn voorganger ‘La Formula’.

En zeker met de Venezolaanse broers Luis en Roberto Quintero, die garant staan voor het percussiegedeelte, krijgt het meer een New York sound waardoor het grooved aan alle kanten. Merendeel nieuwe arrangementen met uitzondering van bijvoorbeeld ‘La Titimania’ van Los Van Van die herkenbaar is als zijnde het origineel, maar dan ‘a lo Issac’. Er is geen timba te vinden op deze plaat, alleen maar juweeltjes die inspireren voor het nodige voetenwerk.

Welkom terug Issac.

Rik

Salsa Caliente Artiest: Denise Rivera y Salsa Caliente Jaar van uitgave: verwacht november 2005 Stijl / soort muziek: salsa, mambo, bolero, merengue Winkelwaarde: € 10,Aantal nummers: 9 Tijdsduur cd: 43 min.

Dansniveau: alle niveaus Website: www.deniserivera.nl Recensie: In nog geen jaar tijd is de half Boliviaanse, half Nederlandse Denise Rivera begonnen met salsa zingen en ligt haar cd in de winkel.

Deze dame weet van aanpakken.

Ze zingt sinds haar zesde en spreekt al een aantal jaar reclamespotjes in. In het hoge noorden is zij bekend met haar eerste band, waarmee ze flamenco en andere Spaanse muziek vertolkt.

Nu probeert zij met haar 13-koppige salsaband de wereld te veroveren. Dat zou best kunnen lukken met deze cd, die sterke salsacovers van onder anderen Tito Puente, Celia Cruz en Bill Withers bevat. De merengue klinkt wat mager, de bolero daarentegen goed. Kortom meer dan waar voor je geld met deze Friese salsa.

Nathalie

LAL05-12 13 cd/dvd

18-10-2005

13:57

Pagina 13

Muziek dvd’s

Kabaron!

Non Stop Descarga

Artiest: Edsel Juliet Jaar van uitgave: 2003 Stijl: salsa Antilliana Winkelwaarde: € 15,Aantal nummers: 16 Tijdsduur: 47 min.

Dansniveau: niet van toepassing Website: www.congamusic.nl Recensie: Edsel Juliet is een man met een missie. In zijn optiek heeft Curaçao van oudsher op muzikaal terrein heel veel te bieden. Om die reden laat hij ons genieten en misschien ook wel kennismaken met muzikale stijlen zoals: Dansa, Tumba, Simadan, Guaracha en Wals. Muziek uit zijn jeugd.

Als twaalfjarige jongen formeerde hij samen met zijn broers ‘Tipiko Juliet’. Dertig jaar later neemt Edsel het initiatief om een selectie te brengen van sommige folkloristische arrangementen uit oma’s tijd. En dat doet hij samen met een broer en wat neven die zeer bekwaam zijn in het bespelen van traditionele instrumenten zoals de quarta, barí, chapi en de wiri. In mijn optiek is een stap terug gaan, noodzakelijk om weer verder te kunnen. Bewust zijn van het muzikaal erfgoed, is begrijpen waarom muziek van nu, is zoals het is. En Edsel helpt ons daarbij.

Rik

Artiest: Alberto ‘Molote’ Muñoz Jaar van uitgave: 2005 Stijl / soort muziek: Descarga, Cubaans Winkelwaarde: € 18,Aantal nummers: 13 Tijdsduur: 74.31 min.

Dansniveau: niet van toepassing Website: www.molote.nl Recensie: In de vorige editie van Latin a Life kondigden we de release van ‘Non Stop Descarga’ al aan, de nieuwe cd van Alberto ‘Molote’ Muñoz, onder andere de ex-trombonist van wijlen Ibrahim Ferrer. Molote’s tweede solo-cd is een live-compilatie van de beste momenten van zijn Nueva Descarga. Alle muzikanten, zowel de latin artiesten als de gasten, hebben er duidelijk zin in. Dat levert uiteindelijk een bonte mix op (in positieve zin) van Cubaanse son, guajira en bolero vermengd met jazz-solo’s van trompettiste Saskia Laroo en saxofonist Tobias Delius, elektrische rock-gitaar van Corrie van Binsbergen, flamenco zang van ‘La Curra’ en rap van hip-hopper ‘Ambush’ (mijn persoonlijke favoriet). Dit album geeft eens te meer aan hoe zeer goede muziek zich niets aantrekt van grenzen, zowel geografische als muzikale. Dit is wereldmuziek op zijn best: geen muziek uit een bepaald deel van de wereld, maar één grote stoofpot van allerhande muzikale ingrediënten uit de hele wereld. Taste it.

Kris

Exitos’ en één nummer van ‘Naci Curao’ uit 1998: A esa. Het leuke hieraan is dat je bijna de hele cd met beeld kan zien. Dit beeld bestaat uit opnames van festivals, tv-studio’s en videoclips.

De opmaak van de dvd is zeer simpel, geen mooi menu, zwarte overgangen en bij mijn exemplaar kloppen zelfs de titels niet met de nummering. Maar gelukkig maakt de muziek veel goed aan het povere plaatje.

Nathalie

Epoca de oro Artiest: Rey Reyes Jaar van uitgave: 2003 Stijl / soort muziek: salsa, son Winkelwaarde: € 15,Aantal nummers: 14 Tijdsduur: 74.31 min.

Dansniveau: vanaf beginners Website: www.comborecords.com Recensie: Deze Dominicaan luistert tijdens de eerste tien jaar van zijn carrière, als hij nog samenwerkt met Charlie Rodriguez, naar de naam Ray Reyes. Met het uitbrengen van zijn vierde cd ‘El Rey’ (de koning) in 1991 verandert hij Ray in Rey. ‘Epoca de oro’ bevat naast veel nummers van deze cd van de koning, nummers van de cd ‘Super

Artiest: Andy Montanez Jaar van uitgave: 2004 Stijl / soort muziek: salsa Winkelwaarde: € 23,50

Aantal nummers: 9 Tijdsduur: 103 min.

Dansniveau: alle niveaus Website: niet bekend Recensie: Onlosmakelijk aan elkaar verbonden is Andy Montanez met El Gran Combo, één van de grootste en bekendste salsainstituten van Puerto Rico. Van dag één was zijn vocale input toonaangevend en is medebepalend geweest voor het enorme succes van deze band. In 1977 sloot hij zich aan bij de Venezolaanse band Dimension Latina. Samen met oprichter Oscar D’Leon boekte hij successen, maar verruilde deze drie later voor een solocarrière. En niet zonder succes. Deze live registratie opgenomen in New York, laat je luisteren naar successen zoals ‘Cantante Errante’, ‘Soyo Como Soy’ en de megahit ‘Un Verano En NY’.

Vergezeld door zijn twee zonen Andy Jr. en Harold en dochter Lisa, weet Andy Montanez zijn publiek te overtuigen dat hij de tand des tijds heeft doorstaan en zeker nog steeds bestaansrecht heeft.

Rik

Instructie dvd/video

Ken je klassieker!

Internacional Artiest: Grupo Galé Jaar van Uitgave: 1998 Stijl / soort muziek: (Colombiaanse) salsa Winkelwaarde: € 18,Aantal nummers: 12 Tijdsduur: 56.45 min Dansniveau: alle niveaus Website: niet bekend Recensie: Deze keer in de rubriek ‘Ken je klassieker!’ een plaat van de uit Medellin afkomstige Colombiaanse superband Grupo Galé, onder leiding van conguero en componist Diego Galé, die in de afgelopen jaren ook als producer aan de wieg stond van orkesten als Sonora Carruseles en Orquesta Yembeké. Zijn werk met Grupo Galé staat voor mij echter nog steeds bovenaan wat betreft muzikale kwaliteit. Vooral dit uit 1998 stammende album ‘Internacional’ is een absolute must-have. Zoals we uit Colombia gewend zijn geen moeilijkdoenerij, maar rechttoe-rechtaan super dansbare salsa. Deze cd staat van begin tot eind als een huis met nummers als ‘Me vuelves loco’ en ‘La critica’. Dit is één van die tijdloze albums die door de jaren heen hun kracht blijven behouden en als graadmeter dienen voor nieuwe releases. En er zijn er maar weinig die hieraan tippen!

Kris

Live from NY

Met dank aan: Cuba-co Dancelife Most Wanted Putumayo

Latin style & technique for ladies Artiest: Josie Neglia Jaar van uitgave: 1999 Stijl / soort muziek: salsa on1 Winkelwaarde: € 35,70 Tijdsduur: 30 min.

Gesproken taal: Engels Ondertiteling/taalkeuze: nee Dansniveau: beginners – gevorderd Websites: www.josieneglia.com Recensie: Ik ken deze dvd al een tijdje maar eigenlijk nooit echt naar gekeken. Ik snap niet waarom, want het is een fantastische dvd.

Josie Neglia behoort tot één van de pioniers in salsa ladies styling.

Erg duidelijk en goed gestructureerd, een ‘must have’ voor elke salsalady. Eindelijk een dvd waar je

niet alleen leuke pasjes leert maar duidelijke technieken krijgt voor de heupen, enkels, ogen en schouders. Zij gaat erg diep en gedetailleerd te werk. Je zult als dame versteld staan van wat je allemaal voor styling kunt doen met je lichaam. Naast alle technieken legt Josie ook een aantal leuke poses uit die je kunt gebruiken tijdens je dansen. In eerste instantie lijkt de dvd kort omdat het maar dertig minuten duurt. Maar het is zoveel informatie dat je er nog maanden mee zoet bent als je dit goed wilt kunnen doen. Techniek is iets wat wij als salsadansers al snel missen.

Er wordt te weinig aandacht besteed. Doordat dit een vrij oude dvd is, zitten er wel een aantal bewegingen in die in de loop der tijd al verbeterd zijn. Maar dat zijn er slechts een paar: er blijft genoeg over om je techniek als dame te verbeteren.

Eric

Havana Heat Latin Dance Artiest: Joby ‘Brava’ Jaar van uitgave: 2005 Stijl / soort muziek: salsa on1 / merengue / bachata / chachacha Winkelwaarde: € 35,70 Tijdsduur: 80 min.

Websites: www.jobybrava.com Gesproken taal: Engels Ondertiteling / taalkeuze: nee

Dansniveau: beginners Recensie: Joby Brava ken ik nog van toen ik pas begon met dansen.

Zij was samen met haar partner, destijds Louis Vasquez, naar Nederland gekomen en hebben hier de wereld op zijn kop gezet.

Wij dansten toen bijna allemaal nog rechtsvoor. Zij weet daarom ook als geen ander wat het publiek wil.

Zij heeft gekozen om een dvd te maken voor het grotere publiek.

Een salsa workout. Wat dacht je ervan om lekker af te vallen op je favoriete muziek. Misschien wel een gat in de markt. Daarnaast legt zij ook de basis uit van de cha cha cha, merengue, salsa en bachata.

Bovendien worden er ook nog eens leuke variaties uitgelegd. Het is een fijne dvd om naar te kijken met een energiek programma en een hele duidelijke uitleg van de basis voor de dames en de heren.

Eric

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

13

LAL05-14 15 hablas

18-10-2005

13:58

Pagina 14

Rit ¿Hablas espagñol?

Is het je al eens overkomen? De vraag wordt je gesteld en je krijgt er zo'n hoopvolle, vragende blik bij toegeworpen. Je vermoedt dat het iets met Spaans te maken heeft, maar verder dan vragend terugkijken en je schouders ophalen kom je niet.

Zo heb je in ieder geval de vraag meteen beantwoord, want hij of zij wilde alleen maar weten of je Spaans spreekt. Niet? Da’s nou jammer, maar gelukkig kun je al dansend ook communiceren.

Je zou alleen best willen weten, waarom hij je plotseling wat steviger vastpakt als in het refrein 'apriétala'* klinkt, of waarom zij ineens van die pretoogjes krijgt en je nog eens goed bekijkt als Louie Ramirez weer 'feo pero sabroso'** zingt.

Wereldtaal

‘Yo soy como el oso, feo pero sabroso’

14

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Voor ons Nederlanders is Spaans niet de meest voor de hand liggende keuze als we een vreemde taal gaan leren.

Duitsland, Engeland en Frankrijk liggen immers veel dichterbij.

Toch is Spaans de derde wereldtaal. Engels staat stevig op de eerste plaats, met Chinees als goede tweede. Maar op Brazilië na, kun je in heel Middenen Zuid-Amerika met Spaans terecht. Daarnaast vind je hier en daar nog enkele enclaves, bijvoorbeeld in Marokko en de

Filippijnen. Ja, die Spanjaarden waren al vroeg een reislustig volk, en wisten zo stevig voet aan de grond te krijgen, dat de afdrukken nog steeds zichtbaar zijn. De taal mag dan overal zijn eigen regionale varianten hebben ontwikkeld, maar de meeste Latino's kunnen elkaar nog steeds prima verstaan.

Van aardappelen tot salsa De wereld is kleiner geworden, in Spanje vergelijken ze hem zelfs met een zakdoek: 'el mundo es un pañuelo'. Sinds de 17e eeuw is er heel wat uit Zuid-Amerika hierheen overgewaaid. Het begon met tomaten, maïs en aardappelen (een schoolvoorbeeld van integratie, die patatas) en inmiddels zijn ook ananassen, mango's en kokosnoten ons niet vreemd meer. Koffie en cacao zaten al bij één van de eerste lichtingen importproducten. Voor de muzikale import mogen we onze Antilliaanse en Surinaamse medelanders dankbaar zijn.

LAL05-14 15 hablas

18-10-2005

13:58

Pagina 15

mo Spaans leren

Zij hebben hun muziek naar Nederland gebracht, en daarmee de deur opengezet voor andere Latijns-Amerikaanse ritmes.

Wie zich eens in de geschiedenis van Nederlandse salsadansscholen verdiept, zal onder de pioniers vast en zeker heel wat Antillianen tegenkomen.

Daarnaast hebben ook crossover artiesten als Gloria Estefan en Marc Anthony hun steentje bijgedragen. Gloria werd bekend met Engelstalige songs, maar zodra ze haar kans schoon zag, maakte ze een Spaanstalig album 'Mi tierra'. Dit was zo'n succes, dat 'Abriendo puertas' al snel volgde. Ook Marc Anthony maakte wereldwijd furore met Engelstalige albums, maar zodra hij zijn kans vrij zag, maakte hij weer een Spaanstalig salsa-album. Doordat deze artiesten al een vast plekje in de hitlijsten hadden veroverd, werden ook hun Spaanstalige albums met belangstelling ontvangen. Dit baande de weg vrij voor anderen. Samen met de

reislust van ons Nederlandse volkje, dat uit alle landen souvenirplaatjes meenam, heeft dit ertoe geleid dat er nu met een zekere regelmaat Spaanse teksten door de hitlijsten denderen.

Zo hebben de goedkope reizen naar de Dominicaanse Republiek er vast toe bijgedragen dat Aventura's bachata 'Obsesión' ook hier zo goed scoorde.

Het is moeilijk aan te geven welke factor doorslaggevend is voor dergelijke successen, maar het feit blijft dat latin 'hot' is, en dat een Spaanse tekst geen belemmering meer is voor een hitnotering.

Toch maar op les?

Inmiddels is Latijns-Amerika een populaire vakantiebestemming geworden. Veel Nederlanders maken kennis met de Caribische en latinosfeer. Degenen die niet naar Suriname of de Antillen gaan, komen soms verbaasd terug: 'Ze spreken daar écht bijna nergens Engels'. Nee, waarom

in Nederland - Dansschool Anamée, Dansschool Union Salsa in Spanje, Mexico of Peru - Don Quijote in Spanje, Mexico, Cuba en Costa Rica - Plus Taalreizen nog meer landen - Lexton Taalreizen algemene informatie - Leren.nl

zouden ze, als er in zo'n enorm gebied om hen heen alleen maar Spaans wordt gesproken?

Voor hen is het alleen op hoge zakenposities en in het toerisme interessant om te investeren in het leren van een vreemde taal.

Dat kun je als toerist als een nadeel of een uitdaging zien.

Je zou ook zelf eens kunnen investeren in je vakantiebeleving door tevoren wat Spaans te leren. Het is een rijke taal, die echter arm is aan klanken en daardoor redelijk eenvoudig is uit te spreken. De moderne taalcursussen zijn meer op communicatie gericht dan op regeltjes, zodat je sneller spreeken luistervaardigheid opbouwt.

Uiteindelijk hangt het van je eigen flair en vaak ook je mimiek af hoe ver je ermee komt, maar een jaartje studeren voordat je vertrekt, is een mooie basis.

Onderdompeling (bijvoorbeeld in een gastgezin met alleen maar Spaanssprekenden) is de snelste methode om een taal te leren.

Als je echter al een basis hebt voordat je kopje onder gaat, is die onderdompeling veel effectiever. Je kunt immers al aangeven wat je niet snapt en om uitleg vragen.

Geen zin in school?

Er zijn gelukkig ook andere mogelijkheden. Veel reisorganisaties bieden de mogelijkheid om voorafgaand aan een rondreis in het land zelf eerst een intensieve taalcursus te volgen. Als je wilt dat daar iets van blijft hangen, moet je daarna echter wel minstens een paar weken in het land blijven en de taal actief gebruiken. Wat je heel snel leert, is ook heel snel weer

weg als het niet kan inslijten.

Spaans leren in combinatie met danslessen is een formule voor de echte latin lovers. Hiervoor zijn er goede mogelijkheden in Cuba, al dan niet vanuit Nederland geregeld. Dat is echter wel een zware combi, alleen geschikt voor fanatici, want daarna ben je pas echt aan vakantie toe. Als je in Nederland al met salsa dansen bezig bent, is een zomercursus Spaans in een Spaanstalig land een betere optie. Dat geeft een soort plezierig onderdompelingseffect, doordat je het geleerde meteen in de praktijk kunt brengen. 's Avonds dansen doe je dan uitsluitend voor je plezier en ontspanning en beetje bij beetje krijg je steeds meer aanknopingspunten om te begrijpen waar de teksten over gaan. En zo ontstaat er dan een wisselwerking, want veel salsaliedjes gaan over het bewegen op de muziek en de manier waarop dat gebeurt. Dansen, liefde, eten en drinken zijn de thema's van het merendeel van de liedjes, het liefst met veel dubbele bodems en woordspelingen erin. Maar ook andere zaken uit het dagelijks leven, de liefde voor het vaderland en maatschappijkritiek komen aan de orde. Er valt genoeg te luisteren, dus: allemaal op Spaanse les! * Apriétala = ‘Houd haar stevig tegen je aan’ ** Yo soy como el oso, feo pero sabroso = ‘Ik ben net een beer, lelijk maar wel lekker’ Caroline Bergwerf

Illustratie: Bram Bam

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

15

LAL05-16 17 lb

18-10-2005

14:41

Pagina 16

#0#( &'%'/$'4 +0 *'6 6*'#6'4^

Nederland Door het opzwepende ritme van de samba en de snelle bewegingen van de heupen van Jim en Julie waant het publiek zich een ogenblik in het hart van Rio de Janeiro.

Onder luid applaus geven Julie Fryer en Jim Bakkum, de winnaars van ‘Dancing with the stars’, een demonstratie in het Brabantse Geldrop. Dansschool Van der Putten heeft het slim bekeken door dit showpaar van rtl 4 uit te nodigen op hun opendag. Wachtend op de demonstratie probeerde ik duidelijk te krijgen wat de reacties zijn nu dansend Nederland in de spotlight staat.

uitzendingen werden door bijna 1,4 miljoen kijkers bekeken.

Ook is er volgens Dance Masters een toename van ‘traffic’ op de websites te merken. Bij Dansschool Van der Putten loopt het stapeltje met aanmeldingsformulieren gestaag op. EĂŠn van de dansassistenten vertelt dat het programma de cursisten enthousiaster heeft gemaakt, maar het moeilijk is om nieuwe inschrijvingen te koppelen aan het succes van het programma.

Opmars van latin 'HFHPEHU 9U 'HQ %RVFK 0D =RHWHUPHHU 9U $PVWHUGDP =D *URQLQJHQ 'L 8GHQ 9U 'RUGUHFKW 'L +RRJHYHHQ 'R 0DDVWULFKW 9U %XVVXP

7KHDWHU DDQ GH 3DUDGH 6WDGVWKHDWHU 'H 0HHUYDDUW 0DUWLQLSOD]D 7KHDWHU 0DUNDQW 6FKRXZEXUJ .XQVWPLQ 7KHDWHU GH 7DPERHU 7KHDWHU DDQ KHW 9ULMWKRI 6SDQW

-DQXDUL 9U 7LOEXUJ =D 6FKLHGDP 0D (LQGKRYHQ 'R ,-PXLGHQ =D 'HQ +HOGHU 9U $ONPDDU =D 'HQ +DDJ :R 1LMPHJHQ =D $SHOGRRUQ

6FKRXZEXUJ 7LOEXUJ )RUWLV 7KHDWHU D G 6FKLH 66% (LQGKRYHQ 66% 9HOVHQ 6FKRXZEXUJ GH .DPSDQMH 7KHDWHU 'H 9HVW 'U $ 3KLOOLSV]DDO 6WDGVVFKRXZEXUJ 6FKRXZEXUJ 2USKHXV

)HEUXDUL 9U 5LMVZLMN 'H 5LMVZLMNVH 6FKRXZEXUJ =D =DDQGDP =DDQWKHDWHU 0D 5RWWHUGDP /X[RU 7KHDWHU 9U /HLGHQ 6WDGVJHKRRU]DDO =D %UHGD &KDVVp 7KHDWHU 'L $OSKHQ D G 5LMQ &DVWHOOXP 7KHDWHU =D +DDUOHP 3KLOKDUPRQLH +DDUOHP =R 8WUHFKW 6WDGVVFKRXZEXUJ :R (QVFKHGH 0X]LHNFHQWUXP =D 'RHWLQFKHP 6FKRXZEXUJ $PSKLRQ 0DDUW 9U $PVWHUGDP =D $PVWHUGDP

+HLQHNHQ 0XVLF +DOO +HLQHNHQ 0XVLF +DOO

ZZZ UXWKMDFRWW QO

16

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

/DDWVWH NUWQ 8,79(5.2&+7

/DDWVWH NUWQ

8,79(5.2&+7

/DDWVWH NUWQ

FSP

8,79(5.2&+7 8,79(5.2&+7

FSP

8,79(5.2&+7

FSP

FSP

Afgelopen jaren is met name het salsadansen erg populair.

Salsafeesten schieten als paddestoelen uit de grond, stijldansscholen huren salsaleraren in om ook in deze dans lessen te kunnen geven en als gevolg daarvan krijgen ook de merengue, bachata, zouk en rueda meer bekendheid. Toch heeft deze opmars de aandacht voor het ballroomdansen niet versterkt. Stijldansscholen zien de aanmeldingen voor ballroomlessen al jaren achteruit lopen en vullen dus vaak hun inkomsten aan met het organiseren van salsalessen en feesten.

Showbusiness Dance Masters, de overkoepelende vereniging voor stijldansscholen en sponsor van het programma ‘Dancing with the stars’ had het succes van het programma al zien aankomen maar vindt het nog te vroeg om te oordelen of de populariteit van stijldansen nu ook is toegenomen. Toch liegen de cijfers er niet om: de eerste twee

Het kan ook aan andere factoren liggen, zoals de mentaliteit van de dansschool. Voor Van der Putten staat het dansplezier altijd voorop; wedstrijdparen worden niet gehinderd hun kunsten op de dansvloer te uiten, homoparen worden niet vreemd aangekeken en het oudere publiek danst gewoon tussen het jongere publiek.

De prof en de amateur Rond de klok van drie uur worden Jim en Julie met een luid gejuich en applaus ontvangen voor een demonstratie jive en samba. Julie Fryer, geen

LAL05-16 17 lb

18-10-2005

14:41

Pagina 17

in de ban van dans onbekende naam in de danswereld, werd in 1994 wereldkampioen dansen bij de amateurs en twee jaar later bij de profs. Ook vandaag wil ze het publiek laten zien dat iedereen kan dansen. Jim Bakkum, bekend van het programma Idols, boft met haar. Menig danser zou er alles voor over hebben om drie maanden lang door Julie getraind te worden. Na een jive is er tijd voor een ‘meet en greet’ waarbij ze vragen uit de zaal beantwoorden.

Als Jim gevraagd wordt of hij liever danst dan zingt, is het antwoord zingen. Maar het dansen kan hij natuurlijk wel goed gebruiken in de musical ‘Grease’ waar hij onlangs voor gevraagd is. Als Julie gevraagd wordt of ze Jim als leerling ziet of als danspartner, is het antwoord gauw gegeven: ‘Jim leert erg snel en verzint allerlei stukken zelf, ik bof met hem als danspartner’. Ze sluiten de demonstratie af met een swingende samba waarbij het accent vooral op Jim’s losse heupen ligt.

Nederland. Voor stijldansscholen een zeer goed neergezet en getimed programma.

Ron Brandsteder gekleed in een klassiek wit jasje met zwart vlinderstrikje en Silvana Simons in een smaakvolle eigentijdse jurk.

Het duo combineerde het oude en het nieuwe; ze lieten zien dat dansen niet nieuw is, maar zeker niet ouderwets. Het programma gaf duidelijk aan dat iedereen kan leren dansen, zelfs degenen die denken dat ze het niet kunnen. De jury uitslag had grote invloed op het zelfvertrouwen van de sterren en hun prestaties.

Een positieve uitslag deed het zelfvertrouwen groeien en zorgde voor betere prestaties de aflevering erna. Het grote publiek associeerde zich met de sterren die uitgebreid voor de camera lieten zien hoe stijf in de heupen ze wel niet zijn. Deze zelfspot zorgde voor herkenning. Voor het reeds dansende publiek waren de verschillende irritaties tijdens het trainen erg herkenbaar.

Vooral bij het danspaar Koen Brouwers en Inge Iepenburg waren de ‘Goede tijden en Slechte tijden’ duidelijk zichtbaar.

Kortom het programma bracht goed in beeld dat dansen met elkaar niet eenvoudig is en dat toch iedereen het kan leren.

Voor elke danser is het een grote uitdaging om niet in de valkuil van irritatie te vallen. Dit laatste wordt door Jim bevestigd. Als aan hem gevraagd welke dans hij het leukst vindt om zelf te doen, zegt hij met een glimlach: ‘Dat moet je maar aan Julie vragen, zij weet dat vast beter dan ik’.

Dionne Peters

Zelfvertrouwen en zelfspot Dancing with the Stars is een paar weken eerder van start gegaan dan de danscursussen in

Fotografie: Yvonne van Kessel

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Foto: Mike van den Toorn

LAL05-18 19 20 21 travel

18-10-2005

14:00

Pagina 18

Het zijn Europese steden. Ze liggen beide in de Alpen. Ze hebben een ü. En ze hebben allebei een onverwacht leuke salsascene.

Ken je dat? Je vertelt aan je vriendin wat een leuk weekend je hebt gehad om daarna door haar overtroefd te worden met verhalen van haar weekend.

Niet dat ze mij mijn pleziertjes misgunt, het is gewoon haar enthousiasme. Nu had ik onlangs weer zo’n opbiedsessie aan de telefoon met mijn vriendin Jutta uit München. Ze vertelde allerlei leuke dingen die ik helemaal niet associeerde met deze Beierse stad, die de poort naar de Alpen genoemd wordt en bekend is van de Oktoberfesten waar overmatig bier vloeit. Dus ik besloot de stoute schoenen aan te trekken en haar uit te dagen het mij maar eens te laten zien.

München, Ich komme!

Vrijdag 18 november vanaf 20.00 uur gratis entree

Salsa met die heupen!

En dan bedoelen wij natuurlijk: Schud ze los! De kou staat voor de deur, maar deze Salsa Avond zal er zeker voor zorgen dat u hier niets van merkt. Salsa dus met die heupen bij de Dans Workshop van Swing Latino en geniet volop van gratis overheerlijke ’Salsa’ hapjes en swingende live optredens van:

Live Salsaband Amigo’s Cubaanse Trio Tamicos Latin DJ Daiquiri (Lido Club) Dansshow van Matanza Dansshow door Salsa Dance Squad Cocktailbar en schaafijs Amsterdam.

Holland Casino Amsterdam, Max Euweplein 62, 020-5211111. Openingstijden: 11.00 - 03.00 uur. Lido Club: vrijdag en zaterdag van 20.00 - 02.00 uur.

Voor agenda: www.hollandcasino.nl. Entreevoorwaarden: minimumleeftijd 18 jaar en geldige identificatie verplicht.

18

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Aangezien ik voldoende tijd had, vertrok ik donderdagavond met de nachttrein naar München.

Het vliegtuig is sneller, maar het scheelt ook enorm in de geldbeurs. Trouwens, zo’n treinreis heeft ook zijn charme.

Vrijdagochtend om 7.30 uur stond ik fris en uitgeslapen op het Hauptbahnhof in München.

Het weerzien met Jutta was natuurlijk zeer uitbundig, zoals altijd wanneer je een goede vriendin lang niet hebt gezien.

Het eerste op het programma was ontbijten. In Café Glockenspiel, vijf verdiepingen hoog, genoten we van het mooie uitzicht op München onder het genot van een stevige kop koffie en een paar brötchen.

Ondertussen vertelde Jutta dat deze wijk genaamd Altstadt veel historische bezienswaardigheden heeft, maar geen echt uitgaansgebied is. Tenzij je weet waar je naar toe moet. Zo zijn er bijvoorbeeld maar liefst vier salsaloca-

ties waar je op verschillende avonden terecht kan: op maandag de Nightclub Bayrischer Hof met zeer goede dj’s, op donderdag La Vida Latino in 2Rooms, op vrijdag Club de los Salseros in de Isartor en op zondag Mambo Nights in het Nacht Café.

Leckere Weißwurst Na een fikse wandeling langs onder andere de Marienplatz, Frauenkirche en de Isartor namen we de metro naar Lehel, een wijk iets noorderlijker gelegen. Lopend op de Prinzregentenstrasse waar alles kunst en cultuur uitademt, kwamen we bij Bogenhausen, de plek waar de enorme gouden Friedensengel waakt en niet te vergeten de mooiste oude, en dure, huizen in München zijn.

Deze prijsklasse wordt nog eens bevestigd door Club P1, een niet zo heel bijzondere nachtclub, waar je erg moeilijk naar binnen komt, alleen maar door de vele celebrities die hier hun opwachting maken. Inmiddels was het tijd voor een kennismaking met de Duitse keuken. Typisch voor München is de Weißwurst. Deze witte worst bestaat uit gekruid kalfsvlees en varkensspek, en wordt gekookt, niet gebraden.

Dit eet je samen met zoete mosterd, grote zoute krakelingen genaamd Brezeln en bier.

Nu ben ik niet echt een worstenfanaat, maar je moet alles eens proberen. Deze lunch verorberden we in de Englischer Garten. Dit vermaarde stadspark van wel 5 km2 is erg geliefd bij zowel de inwoners van de stad als de toeristen. Een picknickplek bij uitstek!

LAL05-18 19 20 21 travel

18-10-2005

14:01

Pagina 19

Party Zeit Na een relaxte middag in het park en natuurlijk het nodige opfrissen bij Jutta thuis, gingen we naar de wijk Maxvorstadt, de universiteitsregio: levendig, veel cafés en barretjes. Na een lekker aperitiefje in Café Puck begaven we ons naar een erg leuke Mexicaan, die nog lekker kookt ook: Enchilada. Aardig aangeschoten van de goede cocktails besloten we Schwabing onveilig te maken. Deze levendige wijk waar in de zomer bijna alles buiten plaatsvindt, heeft maar liefst drie leuke salsaclubs: op donderdag en zondag Skyline, een moderne locatie waar jong hip publiek heen gaat, op woensdag en vrijdag Max Emanuel Brauerei en op vrijdag Cubar. We begonnen bij de Brauerei die leuke, maar meer klassieke salsamuziek draait.

Wat natuurlijk toepasselijk is voor deze eerste, dus oudste, salsalocatie van München. Hierna gingen we naar Cubar en de naam zegt het al: mucho salsa Cubana. Mijn eerste geslaagde salsa-avond in deze Beierse hoofdstad.

Salsa hotspots in Europa

Wat hebben München en Zürich met elkaar gemeen?

Bitte ein bier, prosit!

Zaterdag rustig op gang gekomen. De benen moesten nog even herstellen van de kilometers van gisteren. De wijk Isarvorstadt was aan de beurt.

Gezien het miezerige weer nam Jutta mij mee naar het Deutsches Museum op het Museuminsel, een eilandje in de Isar. Ik ben geen museofiel, maar dit is één van de indrukwekkendste musea die ik gezien heb. De wetenschap en technologie staan maar liefst vier verdiepingen centraal met vliegtuigschetsen van de gebroeders Wright, schaalmodellen en natuurkundige proeven zoals het opwekken van bliksem. Zeker de moeite waard. Hierna een late lunch bij Zoozie’s, een sfeervolle

CITY TRIPS LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

19

LAL05-18 19 20 21 travel

18-10-2005

locatie die qua café onder de klassiekers valt. Na een korte wandeling door de Botanische tuin van Neuhausen, pakten we de bus naar de koninklijke Hirschgarten. Sinds 1791 operationeel, is deze ‘biertuin’ met 8000 zitplaatsen onder oude kastanjebomen een heerlijk plekje om te vertoeven.

Hier zittend verwondert het nauwelijks dat München het biermekka is van Duitsland. Het schijnt dat de zes actieve grote brouwerijen in de stad 5,8 miljoen hectoliter bier per jaar produceren. Je zou er dorst van krijgen.

Schwingen auf Bayerische weise ‘s Avonds nam Jutta mij mee naar haar favoriete restaurant.

Ik was compleet verrast dat het om een Turks restaurant ging.

Het is duidelijk dat het beeld van de alleen worst-etende en bierdrinkende duitser in München zeker niet opgaat. Wat eten en drinken betreft heb je hier een variëteit waar menig metropool voor onder doet. Het heerlijke Turkse eten en de enorm leuke bediening van Pardis zorgde voor

Palacio staat klaar voor de avond

een uitstekend begin van de avond. Na een stevig kopje Turkse koffie gingen we op pad naar de Kultfabrik. Deze locatie die 28 bars en clubs herbergt, heeft werkelijk voor iedereen wat wils. Eigenlijk is deze hele wijk, Haidhausen, gezellig om uit te gaan. Misschien niet zo levendig als Schwabing, waar we gisteren waren, maar zeker een goede tweede. Er is live salsamuziek te vinden op woensdag in La Cumbia en op vrijdag in Cohibar. Na een tijdje ging het café-hoppen vervelen en voelden we de latinkriebels in de benen.

Op naar Palacio waar ze zeggen

20

14:01

Pagina 20

de ‘best of salsa’ te draaien.

Toegegeven, daar kunnen veel locaties in Nederland nog iets van leren. Het enige minpuntje is misschien de betonnen vloer, maar dat is persoonlijk. Heel wat zweetdruppels armer belandden we moe en voldaan in ons bedje. Mijn tweede geslaagde avond.

Auf wiedersehen Helaas alweer de laatste dag.

Na een zeer verlaat ontbijt, zelfs al niet meer brunch te noemen, is unaniem besloten: geen lange wandelingen, geen culturele uitstapjes maar heerlijk poedelen in het Volksbad. Volgens een wijze Romein is baden niet slechts zwemmen of lichaamsverzorging, het is ook reiniging van lichaam, ziel en geest. En dat konden we wel gebruiken na gisteren. Het Müller'schen Volksbad is rond 1900 gebouwd, dus toch nog een beetje cultuur, en volgens experts is het het indrukwekkendste Jugendstill zwembad van Europa. Hoe het ook zij, het water was heerlijk.

Zittend in de trein naar huis, afscheid genomen van mijn Duitse vriendin en een laatste blik geworpen op deze mooie stad, realiseer ik me dat Jutta niet alleen mijn uitdaging heeft aangenomen, maar ook nog eens glansrijk heeft gewonnen: München is zeer de moeite waard. Dus ben jij klaar voor een weekendje Beierse salsa?

Züri, Zurich, Zurigo, Turitg Duits, Frans, Italiaans en RaetoRomaans zijn de vier officiële talen van Zürich. Lichte heuvels, prachtige oude binnenstad, heldere rivieren en de Zürichsee op een steenworp afstand van het mooie Alpengebied. Na mijn ervaringen in München vroeg ik me af of deze Alpen nog meer te bieden hebben op het gebied van latin. Die kans kreeg ik toen

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

De Zürichsee met prachtig uitzicht op de Alpen

het Zwitsers verkeersbureau mij aanbood om Zürich te bezoeken in het kader van het jaarlijkse Caliente festival. En deze mogelijkheid greep ik natuurlijk met beide handen aan.

Aangenaam verrast Ook al ben ik alleen op Schiphol voor een vlucht binnen Europa, de hele plek geeft mij meteen een vakantiegevoel. Na een vlekkeloze vlucht met Swiss International Air Lines namen we, ik werd zowaar begeleid door Roland en Mirjam van het Zwitsers verkeersbureau, de trein naar het centrum. Het indrukwekkende stationsgebouw beloofde al veel goeds voor de komende dagen. Wandelend naar het hotel werd ik meteen bevangen door de charme van de stad. Ik begreep dat het me moeite zou kosten te blijven realiseren dat ik eigenlijk aan het werk was. Ingecheckt in het hotel kon ik nauwelijks wachten om op onderzoek te gaan.

Uitgerust met een ZürichCARD waarmee je niet alleen gebruik kan maken van het openbaar vervoer, maar ook nog eens gratis toegang tot 46 musea en korting op rondleidingen krijgt, gingen we op pad. Door de vele cafeetjes en restaurants die we in de kleine oude straten als de Niederdorfstrasse tegenkwamen, was het een lastige keuze waar we het avondmaal gingen nuttigen. Totdat ik een koe op een balkon op de eerste etage zag staan. Deze bliktrekker was

van ‘Swiss Chuchi’ oftewel Zwitserse keuken, een traditioneel restaurant met hoe-kan-hetook-anders diverse kaasfondues op het menu. Het risico negerend nu toch echt tussen de toeristen te zitten, namen we plaats aan één van de kleine tafeltjes buiten.

Salsa en meer Houd je niet van fondue?

Geen probleem, er is een groot aanbod van restaurants met een verscheidenheid aan internationale keukens. Het schijnt dat buitenlanders van groot belang zijn geweest voor de Zwitserse economie. Veel intellectuelen en vluchtelingen kwamen naar het altijd neutrale Zwitserland. Is er dan in deze stad met 364.000 inwoners ook wat te beleven op latin gebied? Genoeg, zoals Salsamania op donderdag in X-tra, Brasil Night op woensdag in Casa Cuba, Salsa Total op woensdag en zaterdag in de Mellow Club, diverse feesten in Sky Society en elke dag swingen in El Fuego Latino, El Cubanito en Latin Palace. Op de laatste is onze keuze gevallen. Deze disco bar en dansschool lijkt dé locatie te zijn in de stad. Goede muziek, uitgelaten sfeer en schappelijke prijzen maken dat de avond een succes was. Inmiddels probeerde ik met mijn gebrekkige Duits wat contacten te leggen, dat dankzij de vriendelijkheid van de Zwitsers heel goed lukte.

Het blijkt dat er buiten salsa, ook Braziliaanse dansen en capoeira

LAL05-18 19 20 21 travel

18-10-2005

14:01

Pagina 21

Nachtleven in München

goed zijn vertegenwoordigd. Dat het deze avond niet zo heel druk was, weet ik meer aan het festival naast de deur dan aan deze locatie.

Caliente, tres caliente Zaterdag werden we weer beloond met een mooie dag van zeker 30 graden. Gelukkig hadden we ’s ochtends al een wandeling gemaakt langs de rivier Limmat die dwars door de stad stroomt. Vol verbazing keek ik naar het kristalheldere water en kon de verleiding niet weerstaan dit te vergelijken met het troebele moddergroene water van de Amsterdamse grachten. Het snelstromende water volgend kwamen we bij de Zürichsee, een enorm binnenmeer van 28 km lang en 4 km breed. De openlucht zwembaden, een houten omheining in de rivieren en het meer, lonkten, maar mijn enthousiasme bekoelde aardig toen de temperatuur van het water slechts 15 graden bleek.

Een beter idee was om een lekker koel drankje te drinken op de Caliente tram. Drie weken lang maakte deze tram promotie voor het festival. De dichte wagon was omgebouwd tot een restaurant en daarachter hing een cabrio-wagon, die dienst deed als cocktailbar. Begeleid

door lekkere salsa muziek reden we de stad rond. Buiten de statige gebouwen en prachtige architectuur, viel mij op dat de mensen zelf, net als de stad, er verzorgd bij lopen. Modieus gekleed, genietend van het leven en van zichzelf: deze stad staat voor vrije tijd en genoegen.

Buitengewoon Iedere zichzelf respecterende vrouw moet even een kijkje nemen in het wereldberoemde winkelgebied van de Bahnhofstrasse. In het kader van de Teddy Summer had elke winkel voor zijn deur een meterhoge beer, aangekleed in hun stijl. Deze beren had ik al gezien op het vliegveld en bij de wandelingen, maar zoveel bij elkaar was erg ludiek.

Uiteindelijk sloten we de middag af bij Confiserie Sprüngli waar we een paar van hun beroemde

versgemaakte chocolaatjes proefden. De mate van gastvrijheid van de Zwitsers werd mij duidelijk toen niet alleen Roland en Mirjam, maar ook ik, door een collega werden uitgenodigd voor het avondmaal. Wonende in een buitenwijk met zijn vriendin en de kinderen gaf mij de gelegenheid om ook deze kant te ervaren. De barbeque in hun achtertuin was zo gezellig dat de taalbarrière vlug overwonnen was. Te snel moesten we alweer afscheid nemen, er stond namelijk nog veel meer op het programma. Terug in het centrum gingen we naar het Helvetiaplein waar de mercado van het Caliente festival in volle gang was. Een drukte van jewelste met mensen van diverse nationaliteiten.

Niet alleen veel snuisterijen, maar natuurlijk ook cocktailbars en eettentjes.

Het uitzonderlijke van deze eet- en drinktenten was dat het erg goed verzorgd was. In Nederland gaat het om de snelle hap, terwijl hier versheid en kwaliteit hoog in het vaandel staan. Cocktails met verse sappen en kokosnoten, curry’s met verse kruiden en sateh van een groot houtvuur.

Festival tropical Dit Caliente festival was zoals het in mijn ogen zou moeten zijn, vrijheid! Natuurlijk waren de grote bands gebonden aan twee podia, maar verder was het een mengeling tussen koninginnedag

en een buitenfestival. De straten zinderden. Op het grasveld van de kazerne werd gerelaxed bij zelfgemaakte kampvuurtjes en overal stonden mensen te dansen. In deze buurt kwamen we nog veel meer latin bars

tegen met alleszeggende namen zoals Alegria, Lambada, Malibu en Discotheek Tropical. Na een poosje de fantastische sfeer geproefd te hebben, gingen we naar het Volkshaus waar de grote optredens zouden plaatsvinden.

Beneden was de mainstage voor optredens van Oscar d’Leon, Los Van Van en No Te Va Gustar en op de eerste verdieping had je vijf speciale ruimten: salsa floor, brasil stage, reggaeton, son el caribe en de zino cigar lounge (de enige ruimte waar gerookt mocht worden). Vanaf het balkon had je ook nog eens een goed uitzicht op het feestgewoel buiten en de diverse optredens op straat. Het is overbodig om te vermelden wat we tot in de kleine uurtjes hebben gedaan: puur genieten. Wat doe je de dag na zo’n super avond? De eerste gedachte was niets, maar uiteindelijk besloten we voor een beetje cultuur. De plek bij uitstek is het Kunsthaus oftewel het museum voor fijne kunsten.

Na een laatste kleine wandeling door het oudste gedeelte van de stad was het toch echt tijd om huiswaarts te keren. Met een voldaan gevoel ging ik richting de luchthaven; ik had Zürich voor altijd in mijn hart gesloten.

Latin a Life

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

21

LAL05-22 LDN

18-10-2005

11:41

Pagina 1

Sonora Carruseles Elio Revé jr.

(Colombia)

y su charangon (Cuba)

Asere

(Cuba)

Bose Krioro (Sur.) Siembra (NL/Antillen) Dansdemo’s en DJ’s www.latindancenight.nl

Latin Dance Weekend: vrijdag 11 november, 22 - 3 uur Het Heerenhuis (vh de Bonte Koe) Spilsluizen 9 Welcome party zaterdag 12 november 12 - 18.15 uur, De Oosterpoort Dance Workshops zaterdag 12 november, late@night Afterparty @ Hemingway’s Ged. Kattendiep 23-1

LAL05-23 LDW

18-10-2005

11:41

Pagina 1

LATIN DANCE NIGHT GRONINGEN now a whole weekend!

Lezers aanbi edin

Meld g: j e a an via www .latin en on a tvang life.nl de Fu korting op ll Satur Pass of day p ass!

Fri. 11th of November

Welcome Party Het Heerenhuis (Spilsluizen 9, Groningen)

Sat. 12th of November

Workshops & Concerts De Oosterpoort (Trompsingel 27, Groningen)

LAL05-24 Havan-Juan

18-10-2005

11:52

Pagina 1

MOJO CONCERTS presenteert

WOENSDAG 11 JANUARI 2006 AMSTERDAM

CUBAANSE MUZIEK EN POËZIE UIT DE LEGENDARISCHE WIJK IN HAVANA

Wijzigingen voorbehouden

Kaartverkoop door Ticket Service via de grotere postkantoren, VVV’s en GWK’s, AUB ticketshop, 0900-300.1250 (e 0,45 p.m.), www.ticketservice.nl en de bekende voorverkoopadressen.

Entree: e 36, e 34 en e 32 (excl. servicekosten).

Aanvang: 20.00 uur.

Voor dit concert zijn alleen zitplaatsen beschikbaar

WOENSDAG 29 MAART 2006 HEINEKEN MUSIC HALL AMSTERDAM Kaartverkoop door Ticket Service via de grotere postkantoren, VVV’s en GWK’s, 0900-300.1250 (45 ct.p.m.), AUB Ticketshop, www.ticketservice.nl en de bekende voorverkoopadressen. Entree: e 36 (excl. servicekosten).

Aanvang: 20.00 uur.

WWW.JUANES.NET

HEINEKEN MUSIC HALL sponsored by

WWW.MOJO.NL

WWW.MOJO.NL

LAL05-25 26 27 kerst

18-10-2005

14:02

Pagina 25

Kerstdiner op z’n tropisch Elk jaar weer grijpen we terug naar de bekende weg voor een familiediner tijdens de kerstdagen: Uitgebreide diners, steengrillen waarbij het huis blauw staat van de rook of na dagen de vetspetters van de fondue nog van de lampen vegen. Dat kan ook anders‌

Het kerstgevoel gaat uit naar familie, samenhorigheid en liefde. Maar in ons landje wordt daar ook meteen winter, sneeuw, dennenboom en kou aan gekoppeld. Wat we hierdoor soms vergeten is dat in warme tropische gebieden men ook kerst viert en ook dezelfde kerstgedachten koesteren. Maar eten zij dan hetzelfde op deze speciale dagen? We nemen een kijkje in de keuken van drie verschillende tropische gebieden.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

25

LAL05-25 26 27 kerst

18-10-2005

Bon Pasku Geen nepsneeuw en afbeeldingen van de kerstman op de ramen gespoten, maar duizenden lichtjes verbleken de sterrenhemel. Iedereen op Curaçao draagt een steentje bij door alles te versieren met lichtsnoeren: het huis, de auto, de palmbomen, de omheining, noem maar op. Ook qua eten pakt men het goed aan. De uit Curaçao afkomstige Desiree Da Costa Gomez, schrijfster van Nederlandstalige en Papiamentstalige kookboeken en presentator van haar eigen kookprogramma op televisie, woont inmiddels al enige tijd in Nederland. Zij komt in november uit met haar ‘De smaken van de Antillen deel 2’. Zij heeft de volgende suggesties voor kerst:

Foto: Desiree Da Costa Gomez

Ham di Pasku (hoofdgerecht) Ingrediënten: 1 Antilliaanse Ham (± 2,5 kilo) 1 groot blik ananas op siroop 2-3 eetlepels bruine suiker 1 theelepel gemalen kruidnagel 6 rode maraschinokersen hele kruidnagels Bereiding: Was de ham goed met water.

Doe de ham met het vel naar beneden in een braadvorm en bedek het met een stukje aluminiumfolie. De vorm in de voorverwarmde oven plaatsen en de ham gaar bakken (Oven: 200°C / Tijd: ± 2,5 uur / een grotere ham moet iets langer in de oven).

Giet de ananas af en houd het sap achter. Suiker en gemalen kruidnagel aan het sap toevoegen en goed mengen om ananasstroop te krijgen. Twintig minuten voordat de ham gaar is, royaal besmeren met de ananas-

26

14:02

Pagina 26

stroop. En daarna elke 5 minuten met de ananasstroop besmeren totdat de ham gaar is. Eenmaal afgekoeld wordt het vel eraf gesneden. De ham met kruidnagels prikken en garneren met ananasschijven en maraschinokersen.

Met warme krokante broodjes en piccalilly serveren.

stukken van 20 x 20 cm snijden.

Bedek de bladeren met een vochtige doek. Doe het zout, komijnpoeder, suiker, kaas en saus in een grote mengkom.

Water en melk bijna aan de kook

Ayaka (circa 18 stuks – Foto: Desiree Da Costa Gomez tussengerecht, snack, ontbijt) brengen en door het kaasIngrediënten deeg: mengsel roeren. Maïsmeel al 500 ml water roerende beetje bij beetje 500 ml toevoegen en tot een goed koffiemelk smeerbaar geheel roeren.

2 theelepels Laat het geheel afgedekt met zout een vochtige doek iets afkoelen.

1,5 theelepel Smeer 4 eetlepels van het komijnmengsel op een stukje bananenpoeder blad (met een nat paletmes), 1,5 eetlepel schep in het midden een beetje suiker kip, 1 theelepel saus (van de 0,5 kopje kip), 1 pruim, 6 rozijnen, 1 olijf, geraspte kaas 1 plakje augurk, 1 cashewnoot, 6 eetlepels 1 zilveruitje, 1 theelepel piccalilly saus (van de en 2 reepjes paprika. Het banagestoofde nenblad dichtvouwen, in een kip) tweede blad wikkelen en goed ± 2,5 kopje witte maïsmeel dichtbinden. In een grote pan (voorgekookt / instant) water aan de kook brengen, Ayaka´s toevoegen en gedurende Ingrediënten vulling: één uur gaar koken. Laat ze pruimen afkoelen en bewaar ze in de rozijnen koelkast of voor langere periode gevulde olijven in het vriesvak. Vóór het gebruik augurken weer in kokend water (bevroren cashewnoten Ayaka´s eerst laten ontdooien) zilveruitjes verwarmen (± 15 minuten). piccalilly rode en groene paprika reepjes Tip: In plaats van het tweede 500 gram kipfilet bananenblad kun je ook 2 pakjes van 454 gram bananenbakpapier gebruiken. blad (ingevroren) touw om dicht te binden Bereiding: Stoof de kipfilet lekker pittig met specerijen naar smaak zoals je gewend bent, laat het afkoelen en snij (splits) ze in kleine stukjes. De bananenbladeren in warm water goed afspoelen, met een doekje droog wrijven en in

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

Swietie Kresnetie Suriname is een smeltkroes van bevolkingsgroepen zoals onder andere Javanen, Chinezen, Hindoestanen, Creolen en Indianen. Surinamers hebben respect voor elkaars geloof zodat niet alleen bijvoorbeeld Holi Pagwa en Chinees Nieuwjaar, maar ook Kerst door velen gevierd wordt. Deze diversiteit van culturen vind je zeker terug in de Surinaamse keuken waar kruiden en specerijen een smaakvolle mix vormen. Met de hulp van Estrelita, een Hindoestaanse Surinaamse uit Groningen die haar eigen website heeft met verrukkelijke recepten, hebben we twee gerechten gekozen, die tijdens de kerstdagen gegarandeerd op tafel staan in menig Sranan oso.

Pastei (hoofdgerecht) Ingrediënten deeg: 200 gram margarine 300 gram bloem 1 dl koud water 2 theelepels bakpoeder 1 mespuntje zout extra bloem voor het bestuiven van de (snij)plank of theedoek extra margarine voor het beboteren van het bakblik extra eierdooier voor het ‘aflakken’ van je deeg Ingrediënten vulling: 2 dubbele kipfilet 1 groot blik doperwten 0,5 blik worteltjes 1 eetlepel kappertjes 3 middelgrote augurken (zoetzuur) 1 ui 1 klein teentje knoflook 3 eieren 1 volle eetlepel piccalilly mosterd 1 volle eetlepel tomatenpuree 50 gram (en eventueel 25 gram extra) margarine 2 kleine maggiblokjes 2 takjes selderij 2 laurierblaadjes 4 lont ai (pimentkorrels) zout zwarte peper Bereiding deeg: Roer de boter romig en voeg bij beetjes het koude water toe, totdat het helemaal opgenomen

LAL05-25 26 27 kerst

18-10-2005

is in de margarine. Voeg bloem, zout en bakpoeder toe en kneed het geheel tot een soepele bal.

Laat het minstens een half uur rusten (maak intussen de vulling van de pastei klaar). Rol de deegbal dun uit op een met bloem bestoven (snij)plank of op een schone theedoek. Beboter het bakblik of een vuurvaste schaal en bekleed het met het uitgerolde deeg. Hou er rekening mee, dat je ook de vulling naderhand met deeg moet afdekken, dus hou wat deeg apart.

Foto: Blauwgrond

Bereiding vulling: Was en snij de kip in stukken.

Verhit margarine en fruit de helft van de kleingesneden ui. Voeg kip, laurierblaadjes, selderij, lont ai en maggiblokjes toe en smoor het geheel op een laag vuur gaar.

Kook intussen de eieren hard, laat ze schrikken, pel ze en laat ze goed afkoelen. Snijd ze daarna met een eiersnijder in mooie, gelijke plakken. Laat de doperwten goed uitlekken. Snij de worteltjes in dunne plakjes.

Snij de augurken in kleine stukjes. Haal de kip uit de pan en snij het in stukjes van ongeveer een halve cm dik en 2 cm lang.

Haal de laurierblaadjes, selderij en lont ai uit de pan, die heb je niet meer nodig. Verhit de margarine in de pan opnieuw en voeg eventueel nog 25 gram bij.

Fruit hierin de rest van de ui en de knoflook. Doe de augurken, kappertjes, stukjes kip, piccalilly mosterd en tomatenpuree erbij en schep het geheel goed om, totdat het warm is. Schep de doperwten en wortels er voorzichtig doorheen; ze moeten niet stuk gaan. Maak op smaak met zout en zwarte peper. Haal de

14:03

Pagina 27

pan van het vuur af en laat het geheel weer afkoelen.

Verhit de oven voor op 180 graden. Verdeel intussen de afgekoelde vulling gelijkmatig over het deeg in je schaal of bakblik. Garneer met de plakjes gekookt ei. Bedek het geheel met een dunne deeglap. Werk de randjes mooi bij en ‘lak’ het geheel af met een losgeklopte eierdooier; gebruik hiervoor een kwast. Je pastei krijgt dan een mooie goudbruine kleur. Bak de pastei in maximaal 45 minuten gaar.

De pastei in zijn geheel serveren en aan tafel in stukken snijden.

Schep het zodanig op, zodat je ook de onderkant van de korst erbij hebt.

Tip: In plaats van zelf deeg te maken, kan je ook kant en klare bladerdeeg nemen. Neem dan wel de gewone en niet de roombotervariant, die smaakt anders. Laat 8 velletjes bladerdeeg afzonderlijk ontdooien.

De baktijd wordt dan verminderd tot 30 minuten.

Pom met kip (hoofdgerecht) Ingrediënten: 1 pak diepvries tajer 2 citroenen 2 grote tomaten 500 gram borststukken of 300 gram kipfilet 300 gram margarine of 200 gram + 2 eetlepels olie 2 uien 1 eetlepel piccalilly mosterd 1 eetlepel tomaten puree 2 kleine maggi bouillon blokjes zwarte peper zout 3 kopjes water 3 takjes selderij

Bereiding: Laat een pak diepvries tajer enkele uren van tevoren ontdooien. Vang het vocht op.

Maak de kip schoon. Daarna wassen, in stukken snijden en droogdeppen. Wrijf de kip in met tomatenpuree, zout en zwarte peper. Bak de kip even in een wok, zodat het bruin en stevig wordt. Daarna de kip uit de pan halen en de fijn gesneden ui en tomaten in hetzelfde vet bakken.

De kip weer toevoegen en ongeveer een kwartier stoven met veel vocht, 2 maggiblokjes en selderij. Op smaak brengen met zwarte peper en eventueel nog een beetje zout. De helft van de saus apart houden voor later.

Meng de ontdooide tajer en het bijbehorende vocht met het sap van de citroenen, de piccalilly mosterd, zwarte peper, zout en de helft van de saus. De rauwe tajer moet goed van smaak en een beetje zuur zijn. Je kunt even een mespuntje van het mengsel proeven, niet doorslikken!

Verwarm de oven voor op 200 graden. Beboter een bakblik of ovenschaal van 20 cm doorsnee. Verdeel de helft (of ietsjes meer) van de tajer over de schaal en schik daarop, met wat tussenruimte, de stukjes kip.

Schenk hierover een beetje van de achtergehouden saus. Bedek het geheel met de rest van de tajer en verdeel de rest van de saus gelijkmatig over het geheel.

Schuif de schaal in de oven en bak de pom in 60 minuten gaar.

Maak de pom een dag van tevoren, want pom is véél lekkerder als het een dagje heeft kunnen ‘rusten’.

Beide gerechten zijn lekker met gekookte witte rijst, kasripo kip of kip in tomatensaus en gebakken zuurkool, sperzieboontjes of kouseband. Kleed het geheel feestelijk aan met baka bana, koude rode bieten en zuurgoed. (Zie foto).

Feliz Navidad De specifieke keuken van een gebied wordt niet alleen bepaald door cultuur en traditie, maar ook door geografische ligging.

Zo heeft een land grensend aan zee veel meer vis verwerkt in zijn keuken, terwijl inlandse gebieden zich meer richten op vlees. Eilanden zijn meestal beperkter doordat ze zelf te weinig ruimte of niet de juiste bodemstructuur hebben voor eigen teelt. Het politieke klimaat heeft ook zijn invloed op de ontwikkeling van de keuken.

Kolonies hebben meer variëteit aan producten doordat deze worden ingevlogen door het moederland. Andere gebieden roeien met de lepels (riemen) die ze hebben. Een duidelijk voorbeeld hiervan is Cuba.

De meest voorkomende gerechten bevatten varkensvlees, kip, rijst, bonen, tomaten en sla.

Yuca en boniato zijn inheemse knolachtige groenten in de vorm van een grote wortel die gekookt of gebakken kan worden.

Natuurlijk kennen we allemaal congri, rijst gekookt met kleine bonen en moros y cristianos, rijst met zwarte bonen. Maar wat kan men nou eten tijdens de feestdagen? Deze vraag legde ik voor aan de eigenaar van een klein Cubaans restaurant in Veldhoven genaamd de Oude Pastorie.

Hij vertelde mij dat in de kerstperiode, een tijd waarin nagedacht wordt over het leven, in bepaalde gebieden Cubanen elkaar opzoeken om samen te zijn. Iedereen neemt mee wat hij heeft qua vlees en groenten en op straat staat dan één grote pan klaar waar alles bij elkaar wordt gedaan. Zo ontstaat de machtige en goed gevulde maaltijdsoep Caldosa. Of dit een typische kerstgerecht is voor heel Cuba is niet zeker, maar het geeft wel duidelijk het kerstgevoel weer: samen leven, samen delen, samen genieten.

Latin a Life

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

27

LAL05-28 29 muziekspecial

18-10-2005

14:03

Pagina 28

Over

koebellen, sambaballen en al die

trommels De muzikale bezetting Klein percussie

van een doorsnee salsa- of merengueband wijkt nogal af van die van een hedendaagse popband, waarin vooral elektrische gitaren en draaitafels de dienst uitmaken.

Met name de diverse percussieinstrumenten zijn zeer kenmerkend voor LatijnsAmerikaanse bands.

28

De claves: ziel van de salsa Een artikel over LatijnsAmerikaanse percussie-instrumenten kan niet anders beginnen dan met de introductie van de claves: twee gepolijste ebben- of grenenhouten stokjes met een lengte van ongeveer twintig cm en een doorsnede van circa twee cm . Door één clave losjes in de linkerhand vast te houden en daar vervolgens met de andere clave op te slaan, ontstaat een heldere indringende hoge toon. Paradoxaal genoeg is dit, qua omvang nogal onbeduidende, instrument uiteindelijk het belangrijkste onderdeel.

Salsamuziek zonder clave is ondenkbaar. De clave is ook de naam van ritmische patronen die de basis vormen van een aantal Afro-Cubaanse ritmes. Zoals de son met bijbehorende son-clave, die vervolgens weer aan de wieg stond van de muziek die wij als salsa kennen.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

De clave wordt binnen het Latijns-Amerikaanse percussieinstrumentarium ingedeeld bij de ‘klein percussie’. Datzelfde geldt voor de maracas en de guïro. Deze instrumenten worden meestal bespeeld door de zangers van de band.

Maracas, bij het grote publiek beter bekend als sambaballen, werden oorspronkelijk door Caribische indianen gemaakt van uitgeholde kalebassen die vervolgens worden gevuld met kiezelsteentjes, zaadjes, kraaltjes en dergelijke. Door maracas op en neer te bewegen, ontstaat een ritmisch patroon. Dit lijkt gemakkelijk, maar het gezegde ‘schijn

bedriegt’ is hier zeer op zijn plaats. Ervaren musici zijn in staat om maracas met zulke ritmische precisie te bespelen dat ze niet onderdoen voor een superstrakke elektronische beatbox. Ook de guïro behoort tot het muzikale erfgoed dat Caribische indianen hebben doorgegeven aan hun kolonisators. De guïro, eveneens gemaakt van een (grotere) kalebas waarin inkepingen worden gemaakt, wordt bespeeld met een houten of ijzeren stokje. Door ritmisch over het gegroefde oppervlak te strijken ontstaat een raspend geluid met een zeer meeslepende en energieke groove.

LAL05-28 29 muziekspecial

18-10-2005

14:03

Pagina 29

Timbales

Bongo en Conga De conga heeft ook een lange geschiedenis achter zich. De vroege conga’s werden in de tijd van de kolonisatie en slavenhandel vanuit Afrika (Kongo om precies te zijn) naar Cuba meegenomen door de onfortuinlijke negerbevolking. Destijds werden conga’s gemaakt van uitgeholde boomstammen waarover een koeienhuid werd gespannen. Ze werden vooral ingezet tijdens carnaval en religieuze ceremonies. Inmiddels heeft het instrument een behoorlijke ontwikkeling meegemaakt en worden ze vervaardigd van sierlijk gebogen aan elkaar geluimde houten segmenten of zelfs fiberglas. Waar muzikanten oorspronkelijk slechts één conga bespeelden, zul je huidige ‘congueros’ meestal met twee of drie en soms zelfs meer conga’s in de weer zien. Ze worden zowel staand als zittend bespeeld, waarbij in dat laatste geval één conga tussen de benen wordt geklemd.

De kleinste is de quinto, de middelste de conga en de grootste de tumba. Terwijl meeste latinmuzikanten de naam conga dus ook gebruiken voor het instrument op zich, spreken Cubaanse muzikanten juist over ‘tumbadoras’ (afgeleid van de tumba) als algemene term voor de conga’s en over de ‘tumbadora’, de muzikant die dit instrument bespeelt. Conga’s worden inmiddels ook regelmatig gebruikt binnen westerse muziek.

Bongo’s kun je zien als een miniversie van conga’s, hoewel ze pas veel later zijn ontstaan in de oostelijke agrarische provincies van Cuba. Ze bestaan uit twee kleine holle cederhouten trommels waarover een vel is gespannen. De kleinste, genaamd macho, brengt hoge tonen voort en de grotere, die de lage tonen produceert, is de hembra. Normaliter spelen ‘bongoceros’ altijd zittend waarbij ze de bongo’s tussen hun knieën klemmen. Evenals conga’s worden ze bespeeld met de blote hand. Door de wijze waarop de hand op het vel terecht komt, krijg je diverse klanken als slaps, open tonen en muffles. Een bongocero speelt overigens niet een heel nummer lang alleen bongo. Meestal bespeelt hij tijdens de intro en de coupletten zijn bongo’s, om vervolgens in het refrein en de sologedeeltes (montunos) over te stappen naar de campana (bongo bell). Deze bel wordt in het Westen meestal koebel genoemd omdat de vorm nogal overeenkomt met de bellen die de Alpenkoeien tegenwoordig nog steeds rond hun nek hebben bungelen (je zou natuurlijk kunnen stellen dat koeien grote fans van salsamuziek zijn!). De campana wordt altijd in de linkerhand vastgehouden, terwijl de rechterhand het met een stok bespeelt.

Ook timbales zijn een Cubaanse vinding. De voorloper van de timbales waren pauken die in de 19e eeuw door Italiaanse operagezelschappen in Cuba werden geïntroduceerd. De Cubaanse militaire brass bands namen ze over en pasten ze aan aan hun eigen eisen. Toen timbales uiteindelijk rond 1900 werden geïntroduceerd in danzónmuziek, de Cubaanse variant van de Franse klassieke Contradanza, waren ze getransformeerd in twee kleine ketels waarover een vel was gespannen. Evenals bij de bongo heet de kleine macho en de grote hembra. Een essentieel verschil tussen de twee is echter dat timbales met drumstokken worden bespeeld (wel zonder de extra knop op het einde die karakteristiek is voor drumstokken). Naast timbales gebruiken de meeste timbaleros tegenwoordig ook een woodblock, meerdere ‘koebellen’, die variëren qua grootte en sound, en tenslotte tenminste één bekken.

Tito Puente, ongetwijfeld de meest bekende timbalero, beschreef de functie van zijn instrument als volgt: ‘The timbales marks the breaks and fills it with a different sound from the other percussion – sharper, higher pitched, metallic. It carries the basic beat, the timing, and of course it is used for solos too’.

Tip van de auteur: de recent uitgekomen cd ‘Rhythm & Timing’ in samenwerking met timbalero Soeshiel Sharma demonstreert bijna alle besproken instrumenten aan de hand van luistervoorbeelden, waarin je goed kunt horen hoe deze instrumenten klinken en welke (basis)ritmes zij spelen.

Merengue Tot nu toe zijn voornamelijk percussie-instrumenten aan bod gekomen die gebruikt worden binnen salsa en traditionelere Afro-Cubaanse stijlen. Hoewel merengue een aantal instrumenten met salsa deelt, bestaan er echter twee percussie-instrumenten die zeer kenmerkend zijn voor deze muzieksoort, namelijk de guïra en de tambora.

De guïra is nauw verwant aan de guïro. De guïra is namelijk een ijzeren rasp die oorspronkelijk werd gebruikt om groenten mee te raspen en het uiteindelijk tot muziekinstrument wist te schoppen. Evenals bij de guïro wordt de guïra in de linkerhand vastgehouden terwijl de rechterhand met een metalen staafje of een soort Afro-kam over het geribbelde oppervlak schuurt.

Hierdoor ontstaat bij de guïra een nog feller geluid dat zich uitstekend leent voor de puntig gespeelde en doorgaans snelle merengues. De tambora heeft wel iets weg van de conga: een houten trommel die aan twee kanten wordt afgesloten door geitenhuiden. De tambora wordt bespeeld terwijl hij op de knieën van de muzikant ligt. In zijn rechterhand heeft hij een stok waarmee hij op de ene geitenhuid speelt, terwijl hij aan de andere kant zijn blote hand daarvoor gebruikt. De ritmische patronen die de tambora speelt vormen vaak een vraag-enantwoordspel met de saxofoons of het accordeon.

Kris Forster

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

29

LAL05-30 Solidarid

18-10-2005

11:55

Pagina 1

In de sloppenwijken van Latijns Amerika worden jongeren meegezogen in criminaliteit en drugsgebruik.

Ze putten hoop uit sport, dans en muziek.

Steun Solidaridad en geef jongeren een betere toekomst.

Giro 1804444 Utrecht

www.solidaridad.nl

LAL05-31 DJ-Bue-Dia-Shoe

18-10-2005

12:05

Pagina 1

LAL05-32 33 ooster

18-10-2005

14:06

Pagina 32

Latin super hot in Het hoge noorden staat garant voor een ongehoorde ervaring!

Wie aan latin denkt, denkt niet vanzelfsprekend aan Groningen als hotspot voor deze scene.

Toch zullen liefhebbers uit het noorden van het land beamen dat Groningen, studentenstad bij uitstek, wel degelijk een van de hotspots is voor de Nederlandse latinscene. Zo telt Groningen maar liefst acht salsadansscholen, zijn er jaarlijks meerdere buitenevenementen die latin in hun programmering hebben en is er de ‘Latin Dance Night’.

Liefhebbers die al langer in de scene zitten, hebben de term Latin Dance Night vast wel eens gehoord in de wandelgangen of gezien op een promotionele uiting. Echter voor veel liefhebbers houdt het daar dan ook meestal mee op en dat is vreselijk jammer. De Latin Dance Night is namelijk een ongehoorde latin music & dance experience in eigen land.

Maar wat is het nu eigenlijk?

Het begon allemaal elf jaar geleden in 1994, met toenmalige programmeurs Ruth Mulder en Kees van Boven. Naast de reeds succesvolle festivals die er in De Oosterpoort werden georganiseerd, was er ruimte en belangstelling voor een evenement van formaat op basis van wereldmuziek. Op dat moment was er een aantal interessante groepen beschikbaar op het gebied van latin en latinjazz. Al snel was het concept van de eerste Latin Dance Night een feit.

Een artistiek latin evenement dat mensen laat samenkomen

32

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

De Oosterpoort is een zalencomplex bestemd voor grotere en kleinere concerten en evenementen, vergelijkbaar met Paradiso in Amsterdam of De Doelen in Rotterdam. Maar De Oosterpoort is toch anders.

Het biedt namelijk voor zowel

muziekliefhebbers als dansliefhebbers voldoende ruimte om het evenement op hun eigen wijze te ervaren. Twee grote zalen beschikken over een oplopende tribune met zeer comfortabele zitplaatsen en daarnaast bieden beiden een uitstekende en zeer grote dansvloer (direct voor het podium). Of je nu wilt dansen of juist alleen maar luisteren en genieten, het kan bijzonder goed in dit complex. Tijdens de Latin Dance Night wordt er niet alleen van deze twee concertzalen gebruik gemaakt, maar van het hele complex. Naast de vaste podia wordt er een extra podium opgezet in de grote entreehal.

Op deze wijze is er gegarandeerd continu live muziek. Daarnaast wordt de tussenhal omgebouwd tot dansruimte waar diverse dj’s zich van hun beste kant laten horen. De sfeer is ongedwongen en relaxed. En behalve de muzikale programmeringen zijn honderden dansers een lust voor het oog. Dit alles aangevuld met lekker Zuid-Amerikaans eten, overheerlijke cocktails bij de speciale cocktailbar en het feest is helemaal compleet.

De Latin Dance Night is eigenlijk al vanaf het begin een groot succes geweest. Dit is in de loop der jaren alleen nog maar versterkt door de samenwerking met de locale dansscholen in Groningen. De betrokkenheid van deze dansscholen is groot.

Kaarten kosten slechts € 24,(excl. servicekosten) en zijn te bestellen via De Oosterpoort, Postkantoren, Ticketservice, Plato en Free Record Shop.

Aanvang is 20.00 uur.

LAL05-32 33 ooster

18-10-2005

14:06

Pagina 33

Groningen Hun workshops en dansdemonstraties vormen een wezenlijk onderdeel van dit evenement.

Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat het gros van de bezoekers afkomstig is uit Groningen en omgeving.

Gelukkig begint ook de rest van het land de Latin Dance Night te ontdekken. Zo ver weg is Groningen eigenlijk ook weer niet. De afgelopen twee jaar trok de Latin Dance Night tussen de 1500 à 2000 bezoekers. Hoezo, latin is hot in Groningen? Maar ‘groot zijn’ is niet het doel volgens de huidige programmeur Peter Sikkema: ‘We willen vooral een evenement zijn waar we in artistiek opzicht trots op kunnen zijn; een interessante programmering, nieuwe geluiden, ontwikkelingen in de latin laten zien en een boeiende mix van stijlen en mensen laten samenkomen’.

Roy Tweeboom, salsaleraar uit Groningen is altijd innovatief en grensverleggend bezig. Dit jaar is het idee opgevat de Latin Dance Night uit te breiden tot een heel weekend onder de naam Latin Dance Weekend. De organisatie is in handen van De Oosterpoort Groningen in samenwerking met SalsaRoy. Een evenement als dit, waarbij zo’n uitgebreid live avondprogramma wordt gecombineerd met een compleet workshopprogramma is uniek in Nederland.

Vrijdag 11 november

Elio Revé jr. y su Charangon

Het weekend gaat van start met een spetterende welcome party. Tijdens dit feest vindt de Presentation of Teachers plaats, waarbij elke workshopdocent de gelegenheid heeft een korte presentatie te geven van zijn of haar kunsten. Het feest duurt van 22.00 uur tot 03.00 uur met achter de draaitafel DJ Mitch ‘El Huracán del Ritmo’.

Zaterdag 12 november Vanaf ‘s middags 13.00 uur tot 18.15 uur is er een compleet workshopprogramma. Dit wordt verzorgd door de crème-de-la-crème van de Nederlandse latin dansscene: topdocenten van Salsipuedes (Tilburg), Salsaventura (Den Haag), Salsa Tipica (Nijmegen), Rico Latino (Enschede) en diverse scholen uit Groningen.

Er zijn vier verschillende niveaus, van beginners tot advanced, zodat iedereen aan zijn trekken kan komen. Het weekend sluit af met de spetterende Latin Dance Night zelf. Voor de echte liefhebber die er maar niet genoeg van kan krijgen, is er na afloop een stomende afterparty waarbij tot in de hele late uurtjes doorgedanst kan worden.

Sonora Carruseles

Dat deze Latin Dance Night in beweging is, mag duidelijk zijn.

Zo werd het programma gaandeweg meer gericht op dansen en minder op uitstapjes richting bijvoorbeeld jazz. De laatste jaren proberen ze wel cross-overs in het programma op te nemen, zoals vorig jaar SkaCubano. Dit jaar is het zelfs allemaal nog grootser van opzet onder de noemer Latin Dance Weekend; het begint al op vrijdag met een ‘welcome party’.

Overdag zijn er diverse workshops en na afloop van de Latin Dance Night is er in Hemingways een afterparty.

En wat de programmering betreft, deze is ook dit jaar weer niet misselijk. Voor alsnog staan de volgende namen op het programma: de Columbiaanse band Sonora Carruseles in de originele bezetting, Elio Revé jr. y su Charangon uit Cuba, Bose Krioro (Surinaamse Kawina,

Latin Dance Weekend!

Siembra

speciaal over vanuit Paramaribo in een bezetting van zeventien personen), Asere (jong, hip en Cubaans) en Siembra (Nederlands / Antilliaanse feestband).

Reden genoeg om op 11 en 12 november naar Groningen te gaan!

Latin a Life

Heb je zin in een compleet latin-weekend met een groot welkomstfeest, professionele docenten met workshops op jouw niveau, een avond met alleen maar topbands die met hun optredens je uit je dak zullen laten gaan en een afterparty tot in de late uurtjes om te dansen of te chillen? Op de duidelijke website (zie weblinks) van dit festival vind je meer informatie over registratie, tijden en locaties, docenten, workshops, hotelaanbiedingen en prijzen van tickets en dag- of weekendpassen.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

33

LAL05-34 35 io

18-10-2005

14:09

Pagina 34

Al 10 jaar begeeft Lucas van Merwijk zich de voornamelijk op het terrein van latin-jazz, salsa en mambo. Om dit tienjarig bestaan te vieren, stort deze bandleider/slagwerker/percussionist zich met zijn Cubop City Big Band op een aantal bijzondere projecten.

De jarige trakteert!

Latin Guitar Explosion & Latin Vocal Explosion

In de vroege ochtend van maandag 17 april 1995 verzamelde zich een gezelschap in het statige pand van Studio 150 aan de Lauriersgracht in Amsterdam.

Het moet een ware kakofonie zijn geweest met nerveuze grapjes in het Spaans, Engels en Nederlands. Natuurlijk, zij kenden elkaar wel uit het salsacircuit, maar zo met z'n twintigen bij elkaar… Ze waren opgetrommeld door Lucas van Merwijk, die van wijlen platenproducent Ab de Jong carte blanche had gekregen voor een wild idee.

Ab de Jong wilde voor zijn Lucho platenlabel geen recht toe recht aan salsa uitbrengen. Vanuit New York kwam van die muziek al genoeg op de markt. Juist daarom sprak hem het idee van Lucas wel aan: het geluid van het orkest van Machito dat door diens overlijden in 1984 was verstomd, voor één keer doen herleven. Na twee dagen intensief oefenen in de studio was het eindelijk zo ver. In nog eens twee dagen werd het

34

album opgenomen. Daarna zou ieder weer zijn eigen weg gaan.

Maar het lot beschikte anders.

Het album werd bijzonder goed ontvangen en er kwamen verzoeken voor optredens.

Het eenmalige project kreeg van lieverlee een permanent karakter. De Cu-Bop City Big Band groeide uit tot een orkest met een geduchte reputatie.

Dit jaar viert het zijn eerste lustrum met een groot aantal interessante concerten.

Geen groot formaat salsaband Als hij alles van tevoren had geweten, was hij er nooit aan begonnen, bekent Lucas. Niet dat hij het zou willen missen.

Voor geen goud. De Cu-Bop City Big Band is een onderdeel van zijn muzikale realiteit. Hij ervaart het als een soort rode draad door zijn muzikale carrière. Lucas zoekt met zijn Cu-Bop City Big Band erkenning en wil in de muziek die hij brengt serieus worden genomen. Dat hij daarin

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

slaagt, valt volgens Lucas te danken aan het feit dat deze big band meer is dan een groot formaat salsaband. In muzikaal opzicht draait het bij de muziek niet zozeer om dansbaarheid; er moet wat anders gebeuren.

De muziek moet diep zijn en de arrangementen moeten prikkelen. Er moet ruimte zijn voor jazzy solo's. En afhankelijk van het project en het publiek waarvoor je speelt, moet aan de muziek bepaalde accenten kunnen worden gegeven. Een jazzpodium vraagt nu eenmaal een andere benadering dan een theater.

Cubop City De verschillende albums en projecten met de Cu-Bop City Big Band zijn als mijlpalen langs de weg die Lucas in zijn ontwikkeling heeft afgelegd. Die weg begint ergens in de jaren tachtig wanneer hij als timbalero verzeild raakt in de Amsterdamse salsa scene. Als hij zelf niet speelde, ging hij naar optredens

van andere bands en genoot van de muziek. Zo was hij in 1983 getuige van één van de laatste optredens van Machito in Nederland. Dat optreden was overweldigend en maakte diepe indruk. Tien jaar later kreeg Lucas via Ab de Jong een kans daar wat mee te doen. In de tussentijd was Lucas nog meer de betekenis gaan inzien van Machito en de muziek die hij volwassen heeft gemaakt. Voor Lucas zijn Machito, Mario Bauza Machito's zwager en muzikaal directeur van diens orkest - en Dizzy Gillespie de pionieren van de cubop. Cubop was de naam die eind jaren veertig opgeld deed voor de latin tegenhanger van de bebop. De ‘Bop City’ was indertijd een zeer bekende New Yorkse nachtclub die haar naam ontleende aan het podium dat zij wilde bieden voor zowel de ‘Be’- als de ‘Cu’-Bop. De uitgaansgelegenheid is door Mario Bauza vereeuwigd in het nummer ‘Cubop City’.

LAL05-34 35 io

18-10-2005

14:09

Arsenio Rodríguez Van lieverlee is Lucas meer over muziek te weten gekomen. Hij is lijnen gaan zien en gaan begrijpen waarom ‘het is zoals het is’. In zijn beleving bevindt zich onder de laag die gevormd wordt door giganten als Machito, Tito Puente, Tito Rodríguez en Beny Moré nog een diepere laag.

Dat is de laag met blinde tresero Arsenio Rodríguez. Het gaat Lucas bij deze persoon niet om de door hem bewerkte doorgroei van septeto naar conjunto, maar om de ruimte die hij binnen dit nieuwe concept creëerde voor zijn trompettist Felix Chappottín.

Deze blies de geïmproviseerde riffs die volgens Lucas een essentiële schakel zijn gaan vormen in de latere ontwikkeling van de mambo. Na het eerbetoon aan Machito in 1995 en een eerbetoon aan Beny Moré in 1997, volgde in 2002 dan ook een eerbetoon aan deze Arsenio Rodríguez.

Visitekaartje of mijlpaal Elk album is voor hem meer dan alleen een visitekaartje van het orkest. Lucas gebruikt het bij voorkeur om een bepaald project af te sluiten om vandaar weer met iets anders door te kunnen gaan. Niet elk project leent zich daarvoor. De muziek moet het waard zijn om vast te leggen.

Het eindresultaat is uiteraard geen Top 40 werk, maar wellicht juist daardoor is elk album een juweeltje. Overigens doen zij het op de latin markt in het buitenland best goed. Bijna alle albums zijn daar in charts terechtgekomen. Met name zijn eerbetoon aan Arsenio heeft het goed gedaan. Bij een New Yorks radiostation heeft het zelfs een nummer één-notering gehaald.

Maar succes betekent meteen dat ook de illegale handel zich er meester van maakt. In ZuidAmerika wordt zijn werk volop gekopieerd en voor slechts één dollar aan de man gebracht.

Lucas weet dit goed te relativeren. Natuurlijk is het jammer dat hij de royalty's misloopt.

Maar het betekent wel dat zijn

Pagina 35

muziek in die landen interessant genoeg wordt gevonden om te kopiëren.

Latin Explosion

INSIDE OUT

Door de jaren heen heeft Lucas met zijn Cu-Bop City Big Band allerlei projecten gedraaid.

De muziek van Machito, Tito Puente en Tito Rodriguez stond centraal in ‘The Mambo Kings’.

Voor zijn eerbetoon aan Arsenio Rodriguez waren er gastoptredens van de Cubaanse tresero Nelson Gonzalez. Ook heeft de band gespeeld met de Cubaanse trompettist Chocolate Armenteros, de Colombiaanse pianist Edy Martinez en de Cubaanse percussionist Armande Peraza. In het kader van zijn tienjarig bestaan treedt de band dit jaar naar buiten met ‘Latin Explosion’. Het zijn verschillende concertreeksen waarin het orkest in november te horen zal zijn met gitarist Leonardo Amuedo en in december met zangeressen Izaline Calister, Lilian Viera en Yma America. Yma America is vanaf het begin aan de Cu-Bop City Big Band verbonden, maar Lilian Vieira en Izaline Calister niet. Dat betekent niet dat deze dames voor Lucas onbekenden zijn. In de loop van zijn carrière heeft Lucas al heel wat keertjes met deze dames op het podium gestaan. Elke dame heeft zo haar eigen accenten (Izaline een Antilliaans, Lilian een Braziliaans en Yma een Venezolaans) en het is de bedoeling daar met de big band op in te spelen. Ook is nu al bekend dat ‘Latin Explosion’ in 2006 een vervolg krijgt. Hier wil Lucas nog niets over kwijt.

Zo veel is duidelijk dat hij wil doorgaan met het concept van Latin Explosion. In dat kader speelt hij met de gedachte iets te gaan doen met de muziek van Eddie Palmieri. Ook ligt er een tournee naar Bonaire en Puerto Rico in het verschiet. Reden genoeg om Cu-Bop op de voet te blijven volgen.

Otto van Helden De Venezolaanse schone Yma America (foto onder) is al een hele tijd de vaste

Fotografie:

zangeres van Cubob City Bigband. Voor Latin Explosion krijgt zij versterking in

Tam Tam Productions

de vorm van Izaline Calister (foto boven) en Lilian Viera (foto midden).

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

35

LAL05-36 MusicaCubana

18-10-2005

12:14

Pagina 1

5< 6=,9(3 =,92901.)((9 67 +=+

WYLZLU[LK I`

ÕÃÌÊ ÌiÀÌ> i ÌÊÊNÊÊ v J ÕÃÌ i° ÊÊNÊÊÜÜÜ° ÕÃÌi ÌiÀÌ> i Ì°

LAL05-37 MusicaCubana

18-10-2005

12:12

Pagina 1

LAL05-38 tabel

18-10-2005

14:38

Pagina 38

Radioprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s Noord-Holland Concert zender Caribbean FM

Mambo Radio Antiyas Radio Faya Lobi KO Radio Mighty Radio SOKA

Gringo Grooves

k.104.2 k.105.5 / e.107.9 / www.salto.nl idem idem idem idem k.104.6 / e.99.4 k.104.6 / e.99.4 k.88.1 / e.106.8

vr 11-12pm za 7-10pm ma t/m zo 2-5pm wo 7-10pm ma + di 11am-2pm zo 7-10pm ma 11pm-2am zo 5-7pm ma 10-12pm

latin jazz antilliaans multicultureel latin surinaams + latin arubaans + latin braziliaans spaanstalig latin

Mambo Ebony goes latin Latin special / Lago Latino Mambos Antilliaans progr.

Color Latino Lago Latino Mambo Multi Culti

k.91.9 k.107.5 k.106.5 k.105.9 / e.93.9 k.94.4 / e.107.5 k.92.9 / e.92.0 k.92.9 / e.107.6 k.107.5 k.103.5 / e.105.4

vr 11-12pm do 12-2am vr 12pm-1am / do 3-4pm zo 8-11pm di t/m do 8-10pm zo 8-12pm zo 9-10pm vr 11-12pm do 7-9pm

latin jazz latin latin latin antilliaans latin latin latin jazz multicultureel

Mambo Nan di malomat

k.102.3 k.105.5 / e.106.6

vr 11-12pm za 6-8pm / zo 10-11pm

latin jazz antilliaans + afrikaans-engels

EFM

Carroussel

ma 9-11pm

latin

BRTO Peelstar FM

Hola!

Salsa&Merengue

k.94.0 / e.94.4 www.zendervooreindhoven.nl k.87.5 / e.105.8 k.87.5 / e.107.0 www.peelstar.nl

zo+di 1-2pm zo 5-6pm

latin latin

Mambo

k.91.9

vr 11-12pm

latin jazz

Mambo Musica Latino

k.103.8 k.104.1 / e.105.1 www.enschedefm.nl

vr 11-12pm vr 6-7pm

latin jazz latin

Brazil FM Tango radio Groove FM

Zuid-Holland Concert zender Radio Ebony Radio Mondial Megastad FM Radio Amigo Stadsr. Den Haag ZFM Concert zender Alphen stad

Groningen Concert zender OOG Radio

Brabant

Limburg Concert zender

Overijssel Concert zender Enschede FM

www.excento.nl

013 5368435 06 48470875

38

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

LAL05-39 loa

18-10-2005

14:10

Pagina 39

LATIN ON AIR Latinmuziek komt je van alle kanten tegemoet.

In restaurants, cafés, clubs, maar ook op de radio en televisie is latinmuziek niet meer weg te denken.

Op zoek naar

swingend

een radioprogramma?

Reden genoeg om nader kennis te maken met één van Nederlands bekendste latin radiopresentatoren. Niet alleen zijn muziekkeuze, maar zeker ook alle achtergrondinformatie die hij geeft, is meer dan de moeite waard. Voor de volledigheid is zijn profiel tevens uitgebreid met een lijst met diverse latin radiosites.

Wie en wat: Otto van Helden presenteert het radioprogramma ‘Lago Latino’ (107.6 FM).

Elke zondagavond tussen 21 en 22 uur trakteert hij zijn luisteraars in Zoetermeer en omstreken op tropische klanken met de nodige achtergrondinformatie. De kennis die hij in de loop der jaren heeft opgebouwd, heeft hij ondergebracht in een grote database.

Zo heeft hij voor elk thema de muziek, de muzikanten en het verhaal erachter paraat.

Hoe lang: In 1980 werd Otto tijdens een bruiloftsfeest op Aruba gegrepen door de son montuno. De ritmes lieten hem niet meer los. Hij werd actief als vrijwilliger bij een vereniging voor Spaanssprekenden in Zoetermeer. Wie daar bardienst had, moest ook de plaatjes opzetten en dat bleek hem op het lijf geschreven. Tijdens één van deze feesten werd ook een locale radiomaker gegrepen door deze tropische klanken, en van het één kwam het ander.

In 1992 ging Lago Latino de ether in. Al snel volgde ‘Ritmo de la noche’ in Nieuwkoop en in 1993 ‘Rapar Tropical’ in Rotterdam. Uiteindelijk werden al deze programma’s ondergebracht onder de noemer Lago Latino. Naar aanleiding van zijn radiowerk werd Otto veel gevraagd als dj voor salsafeesten in discotheken. Hij blijft zich echter ontwikkelen en inmiddels is het accent verschoven naar een meer inhoudelijke benade-

ring. Otto verzorgt regelmatig interviews met de artiesten achter de muziek, die online worden gepubliceerd (check de rubriek weblinks voor de juiste websites).

Genrevoorkeur: Wat Otto thuis draait, hangt erg af van het moment en van zijn stemming.

Hij heeft een brede smaak, variërend van salsa, tango, Afrikaanse muziek, mambo, oude opnamen van Benny Moré tot Haïtiaanse muziek. Ook een langdurig verblijf in Colombia heeft zijn sporen achtergelaten in de vorm van een blijvende fascinatie voor muzieksoorten als cumbia, porro en currulao.

Een tweede mijlpaal was zijn promotie tot erkende vraagbaak voor organisatoren die buitenlandse artiesten naar Nederland haalden, en dan Otto verzochten om tekstmateriaal te leveren.

En een heel belangrijke mijlpaal: via salsa leerde hij zijn vrouw Kati kennen.

Toekomstplannen: Otto ziet het internet als zijn nieuwe tak van sport en wil graag de kracht van dit medium verder ontdekken.

Caroline Bergwerf

Fotografie: Kati van Helden

Mijlpalen: Het maken van een radioprogramma, is niet alleen een uitlaatklep voor zijn passie, maar ook een persoonlijke overwinning. Na stotterproblemen en spraaklessen uiteindelijk een programma op de radio presenteren, is een grote stap.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

39

LAL05-40 41 zouk

18-10-2005

14:10

Pagina 40

Het eerste Braziliaanse danscongres en de tweede zouk- en lambada danscompetitie.

Brazilian mood in Nederland.

Brazilië en Suriname in omhelzing Als bekende van het Surinaamse denk je bij de naam BraSaZouk gelijk aan het omhelzen van zouk, want brasa betekent omhelzing in Sranan Tongo.

De tweede betekenis vereist wat meer inzicht in de Braziliaanse cultuur en bestaat uit de afkorting van Braziliaanse Samba en Zouk. En die muziek en dans wil Claudia de Vries graag promoten, naast andere LatijnsAmerikaanse bewegingen en klanken, zoals onder andere salsa en merengue. Daarom richtte deze Surinaamse vorig jaar de Stichting Brasazouk op.

Zij heeft eveneens een dansschool, die onder dezelfde naam bekend staat.

Kortom redenen genoeg om een interessant gesprek te voeren met deze dame uit Suriname.

Hoe ben jij in aanraking gekomen met Braziliaanse en Latijns-Amerikaanse muziek?

‘Toen ik twaalf jaar geleden naar een salsatent ging met een vriendin. Ik was gelijk verkocht.

Twee jaar later wilde ik samba lessen volgen en dat ben ik dus ook gaan doen. Het beviel mij erg goed en het bleek dat ik talent had voor bijna alle Braziliaanse dansen. Het werd mijn tweede natuur.’

40

Stichting BraSaZouk organiseert in het weekend van 4 november voor het eerst een Braziliaans danscongres in combinatie met een danswedstrijd, wat de tweede editie zal zijn. Vorig jaar november vond de eerste editie van de zouk en lambada danscompetitie plaats in Festige in Amsterdam.

Hebben jullie die wedstrijd ook gerealiseerd?

‘BraSaZouk heeft die inderdaad ook georganiseerd. De danscompetitie was een groot succes en wij hebben het maximum aantal mensen binnengehaald. Er waren toen vier paren die participeerden, twee paren uit Spanje en twee Nederlandse paren.

Het winnende danspaar was een van de Nederlandse koppels.’

Zijn alle wedstrijdplaatsen voor dit jaar al gereserveerd?

‘Dit jaar zullen er zelfs tien koppels participeren. Alle paren zijn al ingeschreven, dus niemand kan zich meer inschrijven. Wij hebben zelfs

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

twee paren op de reservelijst staan!’

En wat voor prijzen zijn er voor de winnaars?

‘De eerste prijs is twee retourtickets naar Brazilië, de tweede en derde plaats krijgen ook twee retourtickets, maar die blijven binnen Europa. Verder deelt de jury medailles uit in vijf verschillende categorieën, te weten

techniek, presentatie en contact met partner en publiek, originaliteit, muzikaliteit en tot slot kleding.’

Is dit festival wel of niet op zichzelf staand?

‘Ja hoor, dit is helemaal op zichzelf staand. Wij krijgen geen hulp vanuit het buitenland. Twee jaar geleden werd ik uitgenodigd om workshops te geven tijdens

LAL05-40 41 zouk

18-10-2005

een Salsa en Braziliaans congres in de U.K. (Pontins). Het jaar daarop werd eenzelfde congres georganiseerd in Barcelona en in Porto Seguro in Brazilië.

Ook toen moest ik workshops geven. Eigenlijk vond ik dat het tijd werd ook zo’n congres in Nederland te organiseren.

Zeker omdat Braziliaanse dansen hier erg populair aan het worden zijn. Vooral wat betreft de zouk, lambazouk, en axé (spreek uit als asjee).’

14:10

Pagina 41

de gala-avond met danscompetitie in de toplocatie ‘Muziekgebouw aan het IJ’, te bezoeken.

Het zal absoluut de moeite waard zijn, met alle topleraren die zijn uitgenodigd. Iedereen kan meedoen omdat alle workshops van de diverse Braziliaanse dansen, lambazouk, zouk, axé, samba solo, samba de gafieira, samba de pagode, forró aangeboden worden voor alle niveaus.’

Zouk naar betekenis Welke leraren kunnen we verwachten bij de workshops?

‘Uit Brazilië geven Jaime Arôxa & Bianca Gonzales, Rodrigo Delano en Adilio Porto les. Leraren afkomstig uit Engeland zijn Berg & Solange Diaz, Patricia Cruz & Luiz Lula Filho en Jean Abreu. En tot slot afkomstig uit ons eigen land: Braz dos Santos, Claudio Gomes en Vanderlei Moreira.’

Hoe weten de deelnemers op welk niveau ze kunnen deelnemen?

‘Op onze website staat precies wat iemand onder de knie moet hebben, wil hij of zij deelnemen aan een bepaalde workshop.

Voor beginners hoef je uiteraard niks te kunnen en zijn de workshops voor iedereen toegankelijk. Dat betekent dat zowel beginnende, intermediate als gevorderde dansers mogen deelnemen. De tijden, prijzen en andere details staan ook uitgebreid vermeld op onze website.’

Voor de niet-kenners volgt hier een korte uitleg van de diverse dansen. Zouk komt oorspronkelijk van de eilanden Guadeloupe en Martinique en wordt door de meeste leken als een soort merengue gedanst. De lambada kent iedereen nog wel uit de videoclip van Kaomo in de jaren tachtig. Samba de Pé, ook bekend als samba solo, is beter bekend als de bewegingen die meestal in string uitgevoerd worden tijdens het carnaval in Brazilië. Samba de Gafieira dans je met partner, ziet er elegant en gracieus uit en is zeer populair in Rio de Janeiro. Sommige bewegingen zijn overgewaaid uit de tango. Snel voetenwerk en acrobatiek vind je bij samba de pagode, die vooral populair is in São Pãolo. Uit het noordoosten

van Brazilië komt forró, een vrolijke dans die makkelijk te leren valt. Tot slot axé, deze muziekstroming komt uit Bahia, dat in het noordoosten van Brazilië ligt. Axé is een mix van salsa en de Afrikaanse trom.

En erg populair onder de Braziliaanse jeugd.’

Stap voor stap Mocht je niet in de gelegenheid zijn om tijdens het weekend van

4 tot 6 november het congres of de wedstrijd te bezoeken, maar ben je wel geïnteresseerd in Braziliaanse muziek en dans, bezoek dan de dansschool BraSaZouk. Daar geeft Claudia les in bovengenoemde stijlen: zouk, lambazouk, axé, samba de pé, samba de gafieira, samba de pagode and forró. Stap voor stap kan ook jij je deze dansen meester maken.

Nathalie

Wie geven de demonstraties op de feesten ’s avonds?

‘Bijna alle leraren die op het congres dansworkshops verzorgen, geven ook demonstraties op vrijdag- en zondagavond. Tijdens de gala avond, op zaterdag 5 november, geven Axé Brasil, Swing Latino Dance company, Jaime Aroxa & partner en de BraSaZouk dansers een dansdemonstratie.’

Wil je nog iets kwijt aan onze lezers?

‘Ik wil alle lezers oproepen om te participeren aan het congres en LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

41

LAL05-40 41 zouk

18-10-2005

een Salsa en Braziliaans congres in de U.K. (Pontins). Het jaar daarop werd eenzelfde congres georganiseerd in Barcelona en in Porto Seguro in Brazilië.

Ook toen moest ik workshops geven. Eigenlijk vond ik dat het tijd werd ook zo’n congres in Nederland te organiseren.

Zeker omdat Braziliaanse dansen hier erg populair aan het worden zijn. Vooral wat betreft de zouk, lambazouk, en axé (spreek uit als asjee).’

14:11

Pagina 41

de gala-avond met danscompetitie in de toplocatie ‘Muziekgebouw aan het IJ’, te bezoeken.

Het zal absoluut de moeite waard zijn, met alle topleraren die zijn uitgenodigd. Iedereen kan meedoen omdat alle workshops van de diverse Braziliaanse dansen, lambazouk, zouk, axé, samba solo, samba de gafieira, samba de pagode, forró aangeboden worden voor alle niveaus.’

Zouk naar betekenis Welke leraren kunnen we verwachten bij de workshops?

‘Uit Brazilië geven Jaime Arôxa & Bianca Gonzales, Rodrigo Delano en Adilio Porto les. Leraren afkomstig uit Engeland zijn Berg & Solange Diaz, Patricia Cruz & Luiz Lula Filho en Jean Abreu. En tot slot afkomstig uit ons eigen land: Braz dos Santos, Claudio Gomes en Vanderlei Moreira.’

Hoe weten de deelnemers op welk niveau ze kunnen deelnemen?

‘Op onze website staat precies wat iemand onder de knie moet hebben, wil hij of zij deelnemen aan een bepaalde workshop.

Voor beginners hoef je uiteraard niks te kunnen en zijn de workshops voor iedereen toegankelijk. Dat betekent dat zowel beginnende, intermediate als gevorderde dansers mogen deelnemen. De tijden, prijzen en andere details staan ook uitgebreid vermeld op onze website.’

Voor de niet-kenners volgt hier een korte uitleg van de diverse dansen. Zouk komt oorspronkelijk van de eilanden Guadeloupe en Martinique en wordt door de meeste leken als een soort merengue gedanst. De lambada kent iedereen nog wel uit de videoclip van Kaomo in de jaren tachtig. Samba de Pé, ook bekend als samba solo, is beter bekend als de bewegingen die meestal in string uitgevoerd worden tijdens het carnaval in Brazilië. Samba de Gafieira dans je met partner, ziet er elegant en gracieus uit en is zeer populair in Rio de Janeiro. Sommige bewegingen zijn overgewaaid uit de tango. Snel voetenwerk en acrobatiek vind je bij samba de pagode, die vooral populair is in São Pãolo. Uit het noordoosten

van Brazilië komt forró, een vrolijke dans die makkelijk te leren valt. Tot slot axé, deze muziekstroming komt uit Bahia, dat in het noordoosten van Brazilië ligt. Axé is een mix van salsa en de Afrikaanse trom.

En erg populair onder de Braziliaanse jeugd.’

Stap voor stap Mocht je niet in de gelegenheid zijn om tijdens het weekend van

4 tot 6 november het congres of de wedstrijd te bezoeken, maar ben je wel geïnteresseerd in Braziliaanse muziek en dans, bezoek dan de dansschool BraSaZouk. Daar geeft Claudia les in bovengenoemde stijlen: zouk, lambazouk, axé, samba de pé, samba de gafieira, samba de pagode and forró. Stap voor stap kan ook jij je deze dansen meester maken.

Nathalie

Wie geven de demonstraties op de feesten ’s avonds?

‘Bijna alle leraren die op het congres dansworkshops verzorgen, geven ook demonstraties op vrijdag- en zondagavond. Tijdens de gala avond, op zaterdag 5 november, geven Axé Brasil, Swing Latino Dance company, Jaime Aroxa & partner en de BraSaZouk dansers een dansdemonstratie.’

Wil je nog iets kwijt aan onze lezers?

‘Ik wil alle lezers oproepen om te participeren aan het congres en LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

41

LAL05-42 GoPlanet

18-10-2005

12:25

Pagina 1

LAL05-43 webcheck

18-10-2005

14:12

Pagina 43

Doordat verschillende aanbieders allemaal een soortgelijke naam voor hun website willen hebben, kunnen benamingen vaak leiden tot verwarring. Zo ook bij de redactie van Latin a Life. We vonden er drie die erg veel op elkaar lijken en hebben ze voor jou op een rijtje gezet.

www.salsa-videos.com

www.salsavideos.com

(www.steps4salsa.com)

(www.latindance.com)

Content: • festivals / congressen • dvd / cd verkoop • salsakleding verkoop

Content: • dvd • cd • nieuws • zoeken van danspartner • schoenen en sexy salsakledij • historie van salsa • fotogalerie • events kalender • artikelen over dansen

Vormgeving: • mooie startpagina om te zien • goed leesbaar • speciale software niet nodig • geen reclame Navigatie: De site is opgedeeld in twee gedeelten. Op de startpagina kan je kiezen tussen salsa video’s of je kan naar de clipshop. Om te starten met de clipshop: de navigatie is goed en duidelijk. Aan de linkerkant is te volgen waar je bent en waar je nog heen kan.

Talenopties: EN Up to date: goed Regio: internationaal Gebruikersvriendelijk: Een site die makkelijk te surfen is. De clipshop heeft een leuke startpagina, maar hoe verder je

de pagina opgaat des te kariger het wordt. Als je kijkt naar de dvd’s van docenten zijn het alleen nog maar letters. De één zal dit als prettig ervaren, de ander niet. De salsa-video kant is wat dat betreft beter. Ook wel veel tekst, maar als daar de interesse ligt, blijft het interessant om te lezen. Ook hier is het duidelijk navigeren, alle categorieën staan aan de linkerkant en kunnen allemaal aangeklikt worden. Dus naar mijn smaak geen site die er gezellig uitziet, maar zeker functioneel.

Vormgeving: • druk • goed leesbaar • rustige, sobere kleuren • speciale software niet nodig • geen reclame Navigatie: goede navigatie. Alle links zijn aan de linkerkant aan te klikken. Ook bovenaan staan links om aan te klikken.

Talenopties: EN Up to date: goed Regio: internationaal (meer gericht op VS)

Gebruikersvriendelijk: De pagina is eenvoudig.

Het surfen is niet moeilijk, omdat de links altijd links in beeld blijven. Soms duurt het laden van de foto’s of plaatjes erg lang.

Het ziet er eenvoudig uit om te bestellen. Bij het starten van de pagina, begint een virtuele dame een verhaal af te steken. Irritant, maar je kan haar uitzetten. Als je naar home wilt, dan opent een nieuw scherm, niet echt nodig.

Verder is de site mooi rustig en kan je er een tijdje mee bezig zijn om alles te zien en te lezen.

www.salsa-video.com

WEB CHECK

(www.salsadancedvd.com) Content: • video • dvd Angela van leeuwen

Nog meer salsa verkoopwebsites: www.cubamusic.com www.latin-beat.net www.themusicsafe.com www.thedancestoreonline.com www.zoukstation.com www.thesalsanews.com www.xangomusic.com www.bambamstore.com www.discolatino.com www.latincd.com

Vormgeving: • druk • redelijk leesbaar • uitbundig gekleurd • speciale software niet nodig • geen reclame Navigatie: Goede navigatie.

Alles wat je aanklikt, leidt naar het product dat ze verkopen, dus dat kan niet missen.

Talenopties: EN Up to date: goed Regio: internationaal Gebruikersvriendelijk: Een heel gekleurde site. Het is

daardoor erg druk, maar wel heel vrolijk van uiterlijk. De site verkoopt twee producten, namelijk instructievideo’s en -dvd’s voor diverse dansniveaus.

Buiten extra informatie over de verkoopwaar heeft het verder niet veel te bieden. Op de site worden de prijzen in dollars aangegeven.

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

43

LAL05-44 45 que

18-10-2005

14:12

Pagina 44

多Que Pasa?

Salsa congres in M端nchen Van 4 tot en met 6 november 2005 is het weer salsa-time in M端nchen. Deze wintereditie is zelfs nog uitgebreider dan in het voorjaar. Op zaterdag en zondag zijn er diverse workshops door internationale docenten uit Europa, VS en Cuba en drie avonden feest met diverse shows, DJ Henry Knowles, DJ Bozy en speciale gasten.

Check voor meer informatie www.salsacongress-munich.de

Ruth Jacott, a touch of latin

In haar nieuwe show gaat Ruth meer dan ooit op zoek naar haar ZuidAmerikaanse roots. Swingende salsa, latino lambada, teasing tango: Ruth geeft zich helemaal! Samen met een daverende band, super backing vocals en fantastische dansers gaat Ruth elk theater in Caribische carnavals sferen brengen. Dus schud die heupen maar los en swing mee! De show start in december. Check voor meer informatie www.ruthjacott.nl

44

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

LAL05-44 45 que

18-10-2005

14:13

Pagina 45

Steve Mariat met Paramaribo in theaters Met de cd Paramaribo slaat Steve Mariat (Teunis) een muzikale brug tussen goede herinneringen van ver en een realiteitsbesef van het hier en nu.

‘Paramaribo’ is een verzameling van prachtige liedjes met Afro-Surinaamse muziek als vertrekpunt. Het eindproduct is verrassend door de veelzeggende harmonieën en de persoonlijke invulling: het resultaat van een mengeling van nostalgie, romantiek, kasekoswing met een knipoog naar de jazz. Op 5 en 19 november vertelt en zingt Steve Mariat in een theaterconcert over onder andere zijn vertrek uit Suriname als jonge volwassene, de cultuurverschillen die hij in Nederland

10 Jaar SalsaRoy was een geslaagd feest

ontdekte en zijn eerste zoen van een ‘bakra’. Deze voorstelling Paramaribo staat garant voor pure muziek vol passie, weemoed, zonneschijn en levendigheid. Check voor meer informatie www.stevemariat.nl

Tropische sferen op de vakantiebeurs

Van 11 tot 15 januari 2006 is het weer zover: de vakantiebeurs in de Jaarbeurs te Utrecht.

De trouwe bezoekers van deze beurs zijn zeker bekend met het tropische Caribbean Village, die weer te vinden is in hal 1.

Je vindt hier ruim 25 aanbieders van Caribische reisproducten en -bestemmingen zoals de ABC-eilanden, Jamaica, Cuba, Barbados, Trinidad & Tobago, Nevis, St. Maarten, St. Barths, Saba, St. Eustatius, St. Martin, Anguilla. Maar ook tal van commerciële aanbieders zoals Maduro Travel, Bonaire Fun

Travel, Van der Valk Vakanties, ABC Travel en verschillende hotelaanbieders. Om alvast in de goede sfeer te komen zal er weer een heerlijke cocktailbar zijn en natuurlijk volop entertainment zoals salsalessen, dansdemonstraties, rastavlechten, muziek en nog veel meer. Check voor meer informatie www.doitcaribbean.nl

Model Hoog model Hoog model Hoog model Laag model / platte zool Laag model / platte zool Laag model / hoge zool Laag model / hoge zool

Afgelopen 27 Augustus bestond SalsaRoy uit Groningen precies tien jaar.

SalsaRoy is door de jaren heen uitgegroeid tot één van de meest dynamische dansscholen van Noord-Nederland. Een geschiedenis van groei, demo’s van Europees niveau en vele Groningers die hun eerste salsapasjes bij SalsaRoy zetten, was een groot feest waard. Met medewerking van vele gasten die door de jaren heen een belangrijke rol hebben gespeeld zoals DJ Daiquiri, Axioma, Salsaventura en wat ‘nieuwe’ gezichten als Orville & Sabrina, Manoah & Femke en BrasaZouk beloofde het een spetterende dag te worden. Na een wervelende MerengueMegaRueda met meer dan 100 paren, kreeg de band het publiek gelijk aan het dansen en de verschillende demo’s waren kort maar spetterend.

Van 13.00 uur tot 18.00 uur was het Waagplein omgetoverd tot een salsafeest waar niets aan ontbrak en iedereen ogen en voeten tekort kwam om alles mee te maken. Check voor meer informatie www.salsaroy.nl

Sneak preview Zoals in de vorige editie van Latin a Life naar voren kwam, zijn danssneakers helemaal in opkomst. Aangezien er net een aantal prijswijzigingen zijn doorgevoerd plaatsen we nogmaals het informatieoverzicht. Aan de hand van het artikel kregen we veel vragen over de modellen en eventuele verkoopadressen. Alle informatie en contactgegevens kan je vinden op de websites

Merken Papillon Rumpf Dancelife Papillon / Bloch Rumpf Papillon / Bloch Dancelife

Type PA 1500 1444 8900 Stealth 575 1556 BL 538 7700

van de desbetreffende merken: Dancelife: www.dancelife.nl Papillon: www.lepapillon.net Rumpf: www.rumpf.net

Richtprijs € 69,95€ 79,95 € 92,55 € 64,95€ 79,95 € 89,95 € 92,55

Materiaal leder leder leder synthetisch materiaal leder stof rekbaar stof rekbaar

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

45

LAL05-46 CantineroNewYear

18-10-2005

12:35

Pagina 1

LAL05-47 Buleria

18-10-2005

12:36

Pagina 1

LAL05-48 49 on the spot

18-10-2005

Een vrolijk gezinde man die al heel wat jaren meedraait in de latin muziekwereld.

Voor sommigen onbekend, maar voor anderen dé stem van de radio...

ON THE SPOT

14:13

Pagina 48

Op de Antillen heeft hij onder andere de Top 40 aangekondigd, bij het locale radiostation gewerkt en de verslaggeving van orkanen gedaan. Vijf jaar geleden is deze Curaçaoënaar naar Nederland gekomen om nieuwe uitdagingen te vinden in de media wereld. Hij heeft voor Stads Radio Rotterdam meegewerkt aan het programma ‘Color Latino’, een veel beluisterd programma dat tot begin 2005 op zondag uitgezonden werd.

Ik zou je willen voorstellen aan Morgan Isenia.

Hoelang ben je al met radio bezig?

‘Vroeger speelde ik dat ik voor de radio werkte, ik kondigde plaatjes aan en dergelijke. Toen ik wat ouder werd begon het met een kleine zender en

maakte ik mijn eigen programma. Naarmate de tijd verstreek, ging ik meer en meer de mediawereld in. Inmiddels doe ik dit al zo’n 20 jaar en het voelt nog steeds als een uitdaging.’

Doe je dit nog steeds?

‘Ja, op dit moment ben ik met een nieuw radio programma gestart. Het heet Mambos en is te beluisteren op Megastad FM 93.09, elke zondagavond tussen 20.00 en 23.00 uur. Dit is een live programma waar elke keer weer verschillende latinmuziek te horen is.’

Vroeger was je zelf dj; heb je een speciale affiniteit met latin?

‘Ik heb veel muziekstijlen gedraaid en ik hou ook van vele soorten. Het is wel zo dat deze

muziek mijn gevoel meer aanspreekt. Maar ik draai niet alleen maar latin, zo is het niet.’

Waarom denk je dat deze muziek zo aantrekkelijk is?

‘De meeste muziek moet je raken, latin doet dat bij een hoop mensen omdat het vrolijk is en een warm zomers gevoel geeft. Iedereen heeft iets met een bepaalde soort muziek; een speciaal gevoel dat je krijgt bij een nummer.’

Je hoort tegenwoordig toch al meer latin op radio en televisie, hoe komt dat?

‘De hele latinboom is gekomen door Ricky Martin, die heeft de deur wereldwijd geopend voor onder anderen Marc Anthony en J-Lo. Daardoor is latin al bekender geworden. Reggaeton

Van orkaanomroeper

48

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

LAL05-48 49 on the spot

18-10-2005

14:13

Pagina 49

uit een boekje hebben of wel eens naar Latijns-Amerikaanse muziek geluisterd hebben.

Dan krijg je juist een Ibizacultuur en dat is uiteindelijk niet het doel dat we willen bereiken.

Eerlijk is eerlijk, het moet echter wel commercieel zijn; we willen tenslotte toch allemaal geld verdienen.’

Vind je dat er veel tegenstribbeling is van collega’s in de latin muziekwereld?

‘Ja dat is ook wel normaal, maar we moeten een gezamenlijk doel hebben. Als latinmuziek iets nationaals wordt, betekent het brood voor iedereen: de artiesten, de dj’s en de mediamensen. Uiteindelijk is samenwerken beter, en hechter worden het doel. Ik hoop dat iedereen die bezig is met latin vooral door

naar mediaspecialist! komt nu ook op; het is eigenlijk de oude bobbeling, maar dan in een latin jasje. Ritme speelt een rol. De duidelijke beat slaat aan bij de menigte en zeker de jongeren. Zij staan ook meer open voor de diverse klanken die je hoort in latinmuziek. Het zal echter nog wel een paar jaar duren voordat latin overneemt, ook al hoor en zie je het steeds meer op zenders zoals The Box, MTV en TMF.’ Wat wil je met het radioprogramma bereiken?

‘Nederlanders een ommezwaai laten maken; de meeste denken dat latinmuziek alleen in de zomer thuishoort. We moeten zorgen dat mensen ook in de winter deze muziek willen horen.

Ook meer bijbrengen over de muziek zelf: waar is het ontstaan, waar komen bepaalde klanken vandaan? Meer achtergrondinformatie over de groep of zanger(es). Daarom is het belangrijk dat de media een rol speelt en er een programma

gemaakt wordt over de boodschap van deze muziek.’

Heb je ook nog activiteiten met televisie?

‘Ik ben begonnen met het opzetten van A-TV. Ik heb het hele project zelf van de grond getrokken; aan tafel gezeten met grote jongens zoals UPC. Op dit moment ben ik bezig met een productie voor televisie van opnames die we gemaakt hebben op onder andere de Pleasure Paas party, de Antilliaanse Feesten en het Zomercarnaval in Rotterdam.’

Wat zou je nog willen doen om latin nog populairder te maken?

‘Een radio- en televisieprogramma maken om mensen nog bekender te maken met de diverse muziekstijlen. Ze laten zien waar het vandaan komt en welk verhaal erachter zit.’

Er zijn op het moment nog maar weinig tot geen latin of Caribische programma’s te

vinden op radio en televisie.

Waarom niet?

‘Je moet beginnen met het creëren van een latincultuur.

Mensen dansen al en er zijn al heel wat salsa dansscholen verspreid over heel Nederland.

Dit is het begin. Verder kan je meer informatie geven over de muziek. De menigte is zeker al geïnteresseerd. Kijk maar naar bijvoorbeeld het North Sea Jazz Festival, daar zijn ze ook al begonnen latinmuziek. Maar het moet groeien en samen gaan.’

Hoe zou jij dit aanpakken?

‘Als je dit op poten wilt zetten, moet je wel key-mensen hebben. Mensen die willen investeren in de media die je aanbiedt, of het nou een programma voor radio is of voor televisie. Daarnaast heb je voor het maken van zo’n programma een mediateam nodig die de knowhow heeft over de latinwereld. Mensen die al jaren meedraaien en het klappen van de zweep kennen. Niet die het

blijft gaan en dat er een hechtere samenwerking komt in de latinscene, zodat we over een jaar of drie een goede gezonde cultuur hebben gecreëerd.’

Hoe zie jij jouw toekomst?

‘Ik heb op het moment een mediaproductie bedrijf.

Wij werken samen met Tele Curaçao, leveren beeld en geluidsmateriaal aan voor het nieuws. Als er bijvoorbeeld iets is met de maatregelen van Verdonk nemen wij het interview af en zorgen dat Tele Curaçao het zo snel mogelijk krijgt. Dit zou ik graag willen uitbreiden en groter maken door een eigen televisieprogramma neer te zetten.’

Tot slot?

‘Ik wil dat mensen door blijven gaan met latinmuziek. Leer dansen, leer de achtergrond, geniet…!’

Claudia Hekman

Fotografie: Tania Jarmohamed

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

49

LAL05-50 div.

18-10-2005

14:14

Pagina 50

Heeft een artikel jouw aandacht getrokken? Heeft iets je geprikkeld? Ben je nieuwsgierig geworden?

Met deze weblinks kan je naar hartelust meer informatie verzamelen.

Cubaanse bands www.ericdurrer.com www.latinartiesten.nl CD/DVD www.mostwanted-online.nl www.coasttocoast.nl www.putumayo.com www.cuba-co.nl Dancing with the stars www.rtl.nl Kerstdiner www.desireegourmet.com surinaamsekeuken.web-log.nl Lambada en Zouk festival www.brasazouk.com Latin Dance Oosterpoort www.latindanceweekend.nl Lucas van Merwijk www.lucasvanmerwijk.nl Morgan Isenia www.megastadfm.nl München www.duitsverkeersbureau.nl www.salsa-munich.de www.in-muenchen.de

50

Otto van Helden www.lago-latino.nl www.latinartiesten.nl Samba www.sambamarcos.nl www.sambaworld.nl www.braziliaansedansen.nl www.braziliandances.com Spaans leren www.leren.nl www.donquijote.org www.plustaalreizen.nl www.lexton.nl www.teleac.nl/spaans www.spaansleren.nl Zürich www.zuerich.com www.caliente.ch nl.myswitzerland.com

WEB LINKS

LATIN A LIFE - EDITIE 5 - NOVEMBER/DECEMBER 2005

What’s next?

Welke band interesseert je? Is er een bepaalde artiest waar je meer over wilt weten? Hoe is de salsascene in Rusland? Grijp nu jouw kans…

Latin a Life, een magazine voor jou door jou. Althans dat zeggen we. Om deze bewering kracht bij te zetten, willen we jou de kans geven om aan ons door te geven over welk onderwerp je graag iets zou willen weten.

Mail jouw idee naar latinalife@salsa.nl en dan zullen wij onze uiterste best doen om het in de volgende editie te plaatsen.

Deze editie komt uit in januari 2006. Daarin vind je natuurlijk onze vaste rubrieken zoals CD/DVD, Dinner & Dance, Latin on Air en On the Spot.

Neem nu een abonnement en ook jij vindt hem straks op je deurmat.

Licor adv

15-06-2005

12:37

Pagina 1

Een unieke persoonlijkheid, die wordt gereďŹ&#x201A;ecteerd in alles waarmee deze unieke drank in aanraking komt... van longdrinks tot cocktails. Probeer Licor 43 met veel ijs in jouw favoriete mix en ontdek waarom Licor 43 de populairste Spaanse Likeur ter wereld is. www.licor43.com

Licor43_210x285mm.indd 1

01-06-2005 12:03:11

LAL05-52 RuthJacott

18-10-2005

13:00

Pagina 1