،ذمارة ( )15كانوونى دووةمى 2013 126
ئاشتي» دا روونيان كردبؤوة .ئةنكةرة ،بة ئيسرائيل ،داواي بةكاره َيناني فشارةكاني ِ لة وياليةتة يةكطرتوةكاني ئةمةريكا دةكرد شت َيكي وا بكا سوريا ،عةبدوَللاَ ئؤجالاَ ن و سةركردةكاني تري ثةكةكة لة سورياوة سنورداش بكا .ئةو ش َيوة دةركردنةِ ،ر َيطة دةب��ر َي بؤ ئةوةي ثةكةكة وةكو لة سوريا ِ ني و داواي بةش َيك لة ئامراز َيك بةكار به َي َ ئاوي ِروباري فو ِرات بكا .ئةمةِ ،رؤلي سوريا ني لةسياسةتي باكوري ع َي ِراق شكست ث َيدةه َي َ و هةروةها بايةخي سوريا كةم دةكاتةوة بةوةي كة بب َيتة هاوثةيماني ئ َيران لة ناوضةي دةرياي ناوة ِراست. ئ َيران و سوريا ،هةرضةندة كة دةيانويست ك��ارت��ي ك���وردو ثةكةكة ب��ةرام��ب��ةر بة توركيا بةكار به َينن ،بةلاَ م لة هةمان كاتدا نةياندةويست توركيا زؤر بورووذ َينن .ضونكة لة حاَلةت َيكي ئةوتؤدا ،ئةو ه َيرشانةي كة توركيا لةساَلي 1993وة بةرامبةر بة بارةطاكاني ثةكةكةي لة باكوري ع َي ِراق دةكرد، لةوانة بوو هةمان شتيشي بةرامبةر بة بارةطاكاني ثةكةكة لة سورياو ئ َيران بكرداية. هةم تاران و هةم ديمةشق « ،مةسةلةيةكي بكري .بةلاَ م كوردي» يان دةويست كة ئيدارة َ ئيسرائيل و بة ِر َيككةوتنة نو َييةكاني ن َيوان ِ توركيا ،ئيدارة كردني ئةو مةسةلةية تاكو دةهات زةحمةتتر دةب��وو .ئ َيران و سوريا دةيانتواني بةدواي ئةو ستراتيذييةدا بضن، ضونكة هةردوو ولاَ ت وا بيريان دةكردةوة كة ك َيشةي كورد لة ولاَ تةكانياندا لةوةي توركيا دةكري و لةو هةَلسةنطاندنةدا باشتر ئيدارة َ لاَ ِراس��ت ب��وون .ب��ة م توركيا بة بةستني
َ ئيسرائيل ،وا لة توركيا ِر َيككةوتننامة لةطةل ِ دةكا كة لة جاران زياتر ضاالكي بةرامبةر ني .لةبةرئةوة بة ئ َيران و سوريا بنو َي َ بةكاره َيناني كارتي كوردي لةاليةن ئةو دوو ولاَ تةوة دةكةوتة مةترسييةوة. هةرضةندة لة دواي ساَلي 1994بة ئاشكرا ئةطةر َيكي وا نةبوو ،بةلاَ م دامةزراندني دةوَلةتي كوردي لة باكوري ع َيراق ،دةب َيتة هؤي هةبي بؤسةر كوردةكاني ئةوةي كة كاريطةريي َ توركيا زياتر لة كاريطةري بؤسةر كوردي ئ َيران و سوريا .وةكو لة سةرةوة باسمان كرد نايةوي دةوَلةت َيكي سي دةوَلةتة َ هيض كام لةو َ دابمةزري .ئ َيران و سوريا كوردي سةربةخؤ َ لة دامةزراني دةوَلةتي كوردي نيطةرانن ئيسرائيلي لةبةرئةوةي وا هةست دةكةن ِ دادةمةزري .توركيا دةيويست مةسةلةي دووةم َ كورد بب َيتة بابةت َيكي ن َيودةوَلةتي بؤ ئةوةي ئةو كوردانةي لة توركيادا دةذين ئةطةري بةكاره َينانيان دذي توركيا كةم بب َيتةوة. َ لةطةل مةسةلةي كوردي ئةنكةرة ،بؤ ئةوةي بيَ ، هةول خؤي بةش َيوةيةكي كاريطةر خةريك َ َ ئيسرائيل ِر َيككةوتننامةيةك مؤر دةدا لةطةل ِ بكات .هةر ضةندة ئةو دوو ولاَ تة لةسالاَ ن َيكي زؤرةوةو لة ضةندين بابةتدا لة ثةيوةنديي توندوتؤَلدان ،بةلاَ م ئةنكةرة ئةو ميتؤدةي بةش َيوةيةكي ئاشكرا لة ساَلي 1996وة بةكاره َينا .يةك َيك لةو هؤيانةي كة واي كرد َ ئيسرائيل ِر َيككةوتننامةيةكي توركيا لةطةل ِ بةه َيز مؤر بكا ،بؤ وةستاندن يان لةناو بردني ثةكةكة بوو كة لةاليةن ئ َيران و سورياوة ثشتطيريي َلي دةك��را .سياسةتي بةكاره َيناني كارتي كورد لةاليةن سورياو