Galeria Uniwersytecka: Jubileuszowe spotkania by Instytut Sztuki w Cieszynie (Wydział Artystyczny Uniwersytetu Śląskiego)

Jubileuszowe spotkania 12 marca — 5 kwietnia 2014 wernisaż: 12 marca, godz. 13.00 Galeria Uniwersytecka Instytut Sztuki Wydziału Artystycznego w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach ul. Bielska 62, 43-400 Cieszyn

Grzegorz

Banaszkiewicz

„Alter Ego 1.1” instalacja graficzna, wersja 1.1/2014 technika: tomografia komputerowa, animacja 3D Współpraca: mgr inż. Sławomir Wójcik, Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Urodzony w Częstochowie w 1951 roku. Studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w latach 1971–1976. Dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Miedziorytu prof. Mieczysława Wejmana w 1976 roku. Staż badawczy w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii, w Pracowni Litografii prof. Ingrid Ledent, w roku akademickim 1992/1993. Stypendium Republiki Francuskiej i udział w programie „Séjour culture – printemps” w 1997 roku. Nauczyciel akademicki od 1977 roku, profesor tytularny od 2001 roku. Prowadzi zajęcia z litografii i technik obrazowania graficznego w Instytucie Sztuk Pięknych Akademii imienia Jana Długosza w Częstochowie. W latach 2002–2005 założył i prowadził Pracownię Litografii w Instytucie Sztuki w Cieszynie, Filii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się grafiką warsztatową i rysunkiem, fotografią i fotografią stereoskopową, tworzy instalacje graficzne. Mieszka w Krakowie.

Alfred

Biedrawa

„Manhattan 2”, 2003 olej na płótnie 50×70 cm

Urodził się 12 stycznia w 1923 roku w Kętach. Studiował malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1950–1951 oraz w okresie 1965–1969. Dyplom magisterium uzyskał w roku 1969 u profesora Juliusza Joniaka. W latach 1974–1998 był zatrudniony w Zakładzie Wychowania Plastycznego na Wydziale Zamiejscowym Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie (obecnie Instytut Sztuki). Prowadził zajęcia malarstwa sztalugowego. Ponad to od 1988 do 1997 roku uczył malarstwa w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Bielsku-Białej. Artysta z powodzeniem brał udział w wielu prezentacjach w Polsce i za granicą. Był autorem licznych indywidualnych wystaw i otrzymał wiele nagród, z których najbardziej ceni sobie „Ikara 97” – nagrodę za wybitną działalność w dziedzinie kultury i sztuki przyznaną od prezydenta miasta Bielska-Białej.

Janina

Ciupek

„Dostojna starość”, 1985 grafizacja metodą fotograficzną 40×50 cm

Pochodzi z Ziemi Cieszyńskiej. W roku 1958 ukończyła Technikum Fototechniczne w Katowicach, uzyskując dyplom technika fotografa. Niemal natychmiast podjęła pracę w Cieszynie w Fabryce Maszyn Elektrycznych CELMA. W tym czasie zatrudniono tam: psychologa, socjologa, plastyka i fotografa dokumentalistę. Wspomina — Moje umiejętności musiały się poszerzyć o mikrofotografię, makrofotografię, fotografię prasową i reklamową. W tej ostatniej wiele zawdzięczam „panu plastykowi” – ówcześnie mgr. Jasiowi Hermie. To On uwrażliwił mnie na światłocień i kompozycję obrazu. Również za Jego przyczynkiem w roku 1973, równolegle z pracą w CELMIE, związałam się z nowopowstałym w Cieszynie Instytutem Sztuki Uniwersytetu Śląskiego. Od roku 1992 do 2000 związana z Instytutem Sztuki pełnym etatem, jako fotograf dokumentalista. Dokumentowała w fotografii życie Uczelni i prace studenckie, równocześnie tworząc archiwum dla potomnych. Powraca pamięcią — Obydwa miejsca pracy były dla mnie prawdziwą przyjemnością. Z wielkim szacunkiem wspominam moich kolejnych przełożonych na Uczelni – prof. Zygmunta Lisa, prof. Norberta Witka, prof. Artura Starczewskiego, prof. Eugeniusza Delektę, również wszystkich pracowników dydaktycznych i administracyjnych Instytutu Sztuki.

Krystyna

Filipowska

„Długi cień”, 1983 linoryt barwny 60×75 cm

Ukończyła studia na katowickim Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w 1960 roku. Od 1975 roku podjęła pracę na Cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w Instytucie Wychowania Plastycznego, a następnie na utworzonym Wydziale Artystycznym. Do 2006 roku pracowała na stanowisku profesora zwyczajnego w Katedrze Grafiki, prowadząc pracownię druku wypukłego. Począwszy od 1960 roku prezentuje swoją twórczość na licznych wystawach, a także bierze udział w konkursach w kraju i za granicą. W latach 1975, 1976, 1977 jej prace były nagradzane na Międzynarodowym Konkursie w Muzeum Leonarda da Vinci w Mediolanie. Jest laureatką 25 nagród i wyróżnień krajowych i zagranicznych w dziedzinie grafiki warsztatowej, plakatu i znaku graficznego. Uczestniczyła w ponad 116 wystawach ogólnopolskich i środowiskowych, w tym 49 wystawach sztuki za granicą. Przedstawiła swoje prace na 17 wystawach indywidualnych. Jej prace znajdują się w zbiorach w kraju i za granicą.

Tadeusz

Grabowski

„4 śląskie dni folkloru”, 1989 offset 70×100 cm

Urodzony w 1929 roku we Lwowie. Studia w latach 1948–1953 w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydział Grafiki w Katowicach. W latach 1954–1999 praca dydaktyczna w Liceum Sztuk Plastycznych i Akademii Sztuk Pięknych, Filii w Katowicach. W latach 1968–1993 kierownik katedry, prodziekan, dziekan, prorektor Akademii Sztuk Pięknych. Od 1962 do 1978 kierownik artystyczny Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego w Katowicach. Od 1965 organizator Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach i współorganizator Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie. W latach 1978–1984 Członek Rady Naukowo-Artystycznej d.s. Wychowania Plastycznego Uniwersytetu Śląskiego, Filii w Cieszynie. Od 1977–2007 Przewodniczący Komitetu Okręgowego Olimpiady Artystycznej w woj. śląskim. W 1988 tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Od 2000 do 2008 kierownik Pracowni Projektowania Graficznego na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Od 2004 praca dydaktyczna w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach. Udział w wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i zagranicą. Medale na Biennale Plakatu Polskiego, nagrody: Prezydenta Miasta Katowice, Wojewódzka, Ministra Kultury i Sztuki, Prezesa Rady Ministrów, Ministra Edukacji Narodowej. Odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Srebrną Laską Towarzystwa Przyjaciół ASP w Warszawie, Medalem Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.

Jan

Herma

„Gracja I”, 2000 z cyklu „Trzy gracje” brąz wysokość 75 cm

Urodził się w 1935 roku w Goleszowie. Studia artystyczne w Akademii Stuk Pięknych w Krakowie. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał na Wydziale Rzeźby w pracowni profesora Jerzego Bandury w roku 1961. W latach 1973–2006 związany z Filią Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Współorganizował Kierunek Wychowania Plastycznego, kierował Zakładem Rzeźby w Instytucie Sztuki. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1987 roku mianowany rzeczoznawcą Ministerstwa Kultury i Sztuki w zakresie rzeźby współczesnej. Uprawia rzeźbę w drewnie, kamieniu, brązie i tworzywach sztucznych. Zajmuje się również architekturą wnętrz, fotografiką i sztuką sakralną. W 1988 roku, uhonorowany nagrodą Błogosławionego Brata Alberta za osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej. Jest twórcą kilkunastu pomników i tablic portretowych wybitnych Polaków na terenie Śląska, a także wielu rzeźb plenerowych, płaskorzeźb i akcentów rzeźbiarskich we wnętrzach użyteczności publicznej. W latach 2003–2008 uczestniczy w odbudowie zburzonego Pomnika Legionistów Śląskich w Cieszynie, projektuje rekonstrukcję monumentu. W latach 1961–1970 powstaje cykl form biologicznych w drewnie. Od 1989 roku do chwili obecnej tworzy cykle rzeźb kameralnych w brązie: „Drzewa nadziei”, „Uskrzydlone”, „Pory roku”, „Trzy Gracje”. Motywem przewodnim tych rzeźb bywa najczęściej refleksja nad ludzkim losem, zmaganiami z życiem, tragediami i nadziejami. Ten rodzaj osobistej refleksji pozwala na niezależność wobec aktualnych, przeważających tendencji w sztuce współczesnej. Na przestrzeni całego okresu twórczości prezentuj swoje prace na wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, między innymi w Austrii, Belgii i Czechach.

Zbyněk

Janáček

„Oborkty”, 2002 druk 90×65 cm

Ukończył Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu. Pracował w Ostrawie jako redaktor artystyczny wydawnictw Profil oraz Sfinga. Od 1991 roku prowadził zajęcia na Uniwersytecie Ostrawskim na stanowisku adiunkta w Katedrach Wychowania Plastycznego i Twórczości Artystycznej. 1998 roku habilitował się w dziedzinie Sztuki Plastyczne w Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu. Od 2003 r. datuje się jego współpraca z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach. Prowadził zajęcia w dziedzinie serigrafii w Katedrze Grafiki w Instytucie Sztuki na cieszyńskim Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Uprawia grafikę artystyczną i użytkową. Prezentował swoje prace na wystawach indywidualnych w Pradze, Ołomuńcu, Uherskim Hradiszczu, Hradicach na Morawach, Hawierzowie i Ostrawie. Od 1994 r. brał udział w wielu wystawach zbiorowych i prezentacjach twórczości graficznej za granicą (Polska, Niemcy, Kanada, Brazylia, Włochy, Indie, Chorwacja, Rosja, Kostaryka). Spośród czeskich wystaw zbiorowych warto przypomnieć praskie, np. Czeska grafika 2. połowy XX wieku – Galeria M nes. Jego wcześniejsze prace były realizowane w technice linorytu kolorowego, w ostatnich latach poświęca się serigrafii oraz drukowi cyfrowemu.

Zygmunt

Lis

„Mój brat z kozą”, 1994 z cyklu „Geografia ruin” rysunek rapitografem 50×70 cm

Urodził się w 1931 roku. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w Katowicach, gdzie uzyskał dyplom w 1958 roku. W latach 1973–2004 związany był z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach, Filią w Cieszynie a następnie z Wydziałem Artystycznym cieszyńskiej uczelni. Współorganizował kierunek Wychowania Plastycznego, pełniąc kolejno funkcje: kierownika Zakładu i Katedry, wicedyrektora Instytutu, prodziekana ds. naukowo-dydaktycznych i kierownika Katedry Malarstwa. W 1992 roku otrzymał tytuł profesora sztuki. Wielokrotnie prezentował swoją twórczość na wystawach indywidualnych, często też reprezentował polską sztukę poza granicami kraju na wystawach zbiorowych. Jego obrazy znajdują się w zbiorach Muzeów Narodowych w Krakowie, Warszawie i Wrocławiu, w Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum Miasta Katowic, Muzeum Górnośląskim w Bytomiu i Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach. Ważniejsze realizacje cykli obrazów i rysunków w latach 1959–2004: „Pejzaż śląski” (1959–1964), „Gligamesz” (1964–1968), „Synowie marnotrawni” (1967– 1975), „Polski pejzaż historyczny” (1977–1992), „Rekonstrukcje obiektów militarnych (XIV–XVII w.) na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej” (1979–1992), „Geografia ruin” (1994–1995), „Ssaki i ptaki” (2003–2004). Zmarł 13 lutego 2014 roku.

Andrzej P.

Pol

„V.T.R.”, 2014 z cyklu „Światłografie” druk cyfrowy na płótnie 85×55 cm

Urodzony w Sosnowcu w 1927 roku. Studia architektury odbywał na Politechnice Warszawskiej oraz studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowni prof. Eugeniusza Eibisza (dyplom w 1955 roku). W latach 1956– 1958 kontynuował studia aspiranckie w ASP w Warszawie. W latach 1968–1969 prowadził pracownię perspektywy w katowickim Wydziale Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od roku 1975 był nauczycielem akademickim, a od roku 1990 profesorem Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie w Instytucie Kształcenia Plastycznego. Prowadził pracownie: perspektywy, teorii widzenia, formowania otoczenia oraz malarstwa. Od roku 1997 jest na emeryturze. Uprawia malarstwo i sztukę użytkową. Bierze udział w wystawach zbiorowych ZPAP, Grupy Zagłębie i in., np. w: Wiedniu (1973), Ołomuńcu (1973), Menton i Maisons-Laffitte (1974), Bordeaux (1975), Paryżu (1975). Prezentuje malarstwo i rysunek w wystawach indywidualnych m.in. w: Sosnowcu (1973), Dąbrowie Górniczej (1973), Krakowie (1974), Białymstoku (1974), Kłodzku (1975), Cieszynie (1986), Katowicach (1988), Erfurcie (1989), Grazu (1992), Frankfurcie (1994), Gelnhausen (1995), Bad Orb (1995), Krakowie (1999), Renchen (2001), Londynie (2002), Katowicach (2013).

Jadwiga

Smykowska

„Anno Domini 88”, 1988 drzeworyt sztorcowy 26,5×34,7 cm Praca w kolekcji Galerii Bielskiej BWA Fot. dzięki uprzejmości Galerii Bielskiej BWA

Urodziła się w 1945 roku w Cieszynie. Studiowała w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1971 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem w pracowni drzeworytu prof. Franciszka Bunscha oraz w pracowni grafiki książki prof. Witolda Chomicza. Jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Drzeworytników Xylon w Szwajcarii. Obok grafiki warsztatowej zajmuje się malarstwem i płaskorzeźbą. Pracę pedagogiczną rozpoczęła w 1972 roku w Krakowie. W latach 1972–1980 prowadziła pracownię druku wypukłego w Cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego. W swojej działalności artystycznej zajmuje się drzeworytem. Otrzymała wiele nagród i wyróżnień m.in.: na Międzynarodowej Wystawie Malarstwa, Grafiki i Rzeźby „Jesień Lombardzka”, Mediolan – II nagroda za grafikę (1975), Międzynarodowym Konkursie Malarstwa, Grafiki i Rzeźby „Wiosna Lombardzka”, Mediolan – nagroda za grafikę (1976), Międzynarodowym Biennale Drzeworytu, Bańska Bystrzyca – wyróżnienie honorowe (1978), Grand Prix (1986), na Międzynarodowym Triennale Drzeworytu, Fryburg, Prix-Xylon (1979), Ogólnopolskim Konkursie Graficznym im. J. Gielniaka, Jelenia Góra – wyróżnienie (1981), Międzynarodowym Biennale Sztuki „Majdanek”, Lublin – nagroda równorzędna Ministerstwa Kultury i Sztuki (1985), Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego, Olsztyn – wyróżnienie (1995). Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi Ministerstwa Kultury i Sztuki za upowszechnianie kultury (1984).

Roman

Starak

„Kompozycja 98”, 1998 linoryt 51×39 cm

Urodzony w 1929 roku w Tarnopolu. Studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydział Grafiki w Katowicach. Dyplom – 1956 rok. Od 1958 roku pracował w ASP Katowice. W 1996 roku otrzymał tytuł naukowy profesora sztuk plastycznych. Bierze udział we wszystkich wystawach ZPAP Okręgu Katowickiego i znaczących wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych. Zdobywa liczne nagrody i odznaczenia m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W latach 2002–2005 pracuje w Uniwersytecie Śląskim – Instytut Sztuki w Cieszynie. W tych latach brał udział w wystawach:Twórczość pedagogów Instytutu Sztuki w Cieszynie oraz Katedr Sztuk Plastycznych i Wychowania Plastycznego Uniwersytetu Ostrawskiego, Galeria Bielska BWA w Bielsku-Białej (2003); „Na papierze” – Wystawa pedagogów Instytutu Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie oraz członków Cieszyńskiego Towarzystwa Fotograficznego, Jabłonków, Czechy (2003); Wystawa z okazji 25-lecia Galerii Uniwersyteckiej Instytutu Sztuki w Cieszynie (2005); „Dni Czesko-Polskie”, Ostrawa, organizatorzy – Instytut Sztuki Uniwersytetu Śląskiego oraz Instytut Artystyczny Uniwersytetu Ostrawskiego (2005); „Przestrzenie osobiste”, Uniwersytet Śląski w Katowicach – Instytut Sztuki w Cieszynie, Galeria „Szyb Wilson”, Katowice (2008); „Pejzaż śląski – pamięć – tradycja – współczesność”, Instytut Sztuki w Cieszynie (2008); „W labiryncie grafiki”, twórczość artystów związanych z cieszyńskim Instytutem Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (2010).

Jerzy

Wroński

„Kopciogram”, 1994 technika własna, emulsja fotograficzna, papier 138×133 cm Praca w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie

Urodził się w 1930 roku. W latach 1950–1956 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa. Jeszcze w trakcie studiów współtworzył z przyjaciółmi „Grupę Nowohucką”, która zainaugurowała w Krakowie nurt malarstwa materii. Członkowie grupy zostali następnie przyjęci do Stowarzyszenia Artystycznego „Grupa Karkowska”. Od roku 1960 zajmował się pedagogiką artystyczną, początkowo w Krakowie, następnie UMCS w Lublinie. Od roku 1975 do 2003 prowadził Pracownię Malarstwa w Cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (obecnie Wydział Artystyczny). Był promotorem wielu dyplomów artystycznych z malarstwa. Prowadzona od ponad pięćdziesięciu lat jego osobista działalność artystyczna jest ciągiem doświadczeń polegających na eksploracji żywiołowych procesów naturalnych oraz ujawnianiu tkwiącego w nich potencjału twórczego. Początkowo były to monochromatyczne obrazy-reliefy, kształtowane przy udziale pełzającego płomienia, potem „akwarele metamorficzne” oraz „rysunki dyfuzyjne”, w których inny żywioł – woda – użyty w mikroskopijnych ilościach stanowił główną siłę sprawczą. Połączenie tych antagonistycznych żywiołów doprowadziło do powstania realizowanego od połowy lat 80., unikalnego cyklu obrazów – fotogramów, nazwanych później „kopciogramami”.

Spis Autorów