BSc, Jelena Ivan, BSc, Vladimir Sabadoš Abstract: Average production of red onion in Serbia is lower then 6 t/ha, in Vojvodina about 8 t/ha, in some adverse years for onion production we have significant deficiency of this vegetable species. One of main reasons of law yield of red onion is traditional production of red onion from onion set. For improvement of onion production in Vojvodina very important is production by direct drilling, usage of modern agrotechniqe, crop protection as well as choice of good variety. For our market interesting are varieties with not only high yeald, but with quick starting vigour, varieties with compact bulbous, with good oportunity for keeping and with high content of dry matter. On our trial field we set up trial with different varieties of red onion by direct drilling. In this trial we achieve yeald several times higher than average yeald in Vojvodina. About different varieties there is significant difference in yeald, dry matter content and dinamic of forming bulbs. Key words: onion, sowing, variety, yield, trial
UVOD Godišnja proizvodnja crnog luka u Evropi iznosi oko 8 miliona tona. U zemljama Evropske Unije postižu se visoki prinosi od 30 do 40 t/h, dok je prosečan prinos crnog luka u Srbiji ispod 6 t/h, a u Vojvodini oko 8 t/ha. Ukupna proizvodnja crnog luka u Srbiji iznosi oko 160000 tona, a u pojedinim nepovoljnim godinima za proizvodnju crnog luka postoji značajan nedostatak ove povrtarske biljne vrste. Jedan od osnovnih uzroka niskih prinosa crnog luka prvenstveno je tradicionalan način proizvodnje crnog luka iz arpadžika. U ovakvoj proizvodnji troškovi proizvodnje su značajno veći a postignuti prinosi su najčešće veoma niski, za razliku od zemalja Evropske unije koje crni luk gaje direktnom setvom i ostvaruju izuzetno visoke prinose uz primenu najsavremenije tehnologije. Za unapređenje proizvodnje crnog luka u Vojvodini od značaja je širenje proizvodnje crnog luka direktnom setvom uz primenu najnovijih dostignuća iz oblasti agrotehnike, zaštite useva i izbora odgovarajuće sorte za ovakav način proizvodnje crnog luka. Cilj ovog rada je da se da odgovor na pitanje koje bi sorte crnog luka najviše odgovarale za proizvodnju i čuvanje, dakle koje bi Uvod svojim Savremena proizvodnja crnog luka direktnom setvom Uticaj sorte na prinos i kvalitet crnog luka Zaključak Literatura prinosom, izgledom i kvalitetom zadovoljile zahteve lokalnog tržišta crnog luka u Vojvodini i Srbiji. SAVREMENA PROIZVODNJA CRNOG LUKA DIREKTNOM SETVOM Zemljište Crni luk najbolje uspeva na strukturnim, srednje lakim ili srednje teškim zemljištima [1]. Najbolja su zemljišta neutralne reakcije, pH 6.8 – 7.5, ako je reakcija zemljišta niža ili viša od navedene usvajanje pojedinih hraniva je neravnomerno, što za posledicu ima loš kvalitet i smanjen prinos. Za proizvodnju luka direktnom setvom treba birati ravne terene ili blage uzvišice, gde je dobro strujanje vazduha, što smanjuje mogućnost oboljevanja useva luka, takođe ovakva zemljišta se brže zagrevaju što omogućava raniju setvu. Plodored Zbog mogućnosti širenja bolesti i štetočina luk nikako ne treba gajiti u monokulturi, na istu parcelu ne treba ga vraćati 3-4 godine. Većina kultura posle kojih se može izvršiti blagovremena jesenja obrada zemljišta predstavljaju dobre preduseve crnom luku. Crni luk u plodoredu obično dolazi iza kultura koje su đubrene stajnjakom. Treba izbegavati setvu luka posle leguminoza jer se lukovice nakon ovih preduseva slabije čuvaju. Obrada zemljišta