IKAZIA NIEUWS KWARTAAL MAGAZINE VAN HET IKAZIA ZIEKENHUIS ROTTERDAM
Winter 2014/2015 De dag van de orthoptist Grote pluim voor stomazorg Een kijkoperatie aan de knie
Voorwoord 01
Het komende jaar zal in het teken staan van ons jubileum, vijftig jaar Ikazia op de locatie aan de Montessoriweg. Hoewel de eerste plannen al van voor de Tweede Wereldoorlog dateren zijn deze ideeën, vlak na de oorlog, in 1947, geconcretiseerd om ons ziekenhuis daadwerkelijk tot stand te laten komen. Vrij snel werd een naam voor deze nieuwe organisatie gevonden, namelijk IKAZIA, afgeleid van InterKerkelijke Ziekenhuisbouw-Actie. Met grote volhardendheid is vervolgens onder bezielende leiding van dominee Samson in de jaren vijftig gewerkt aan het realiseren van dit ideaal. Een ziekenhuis op Zuid, zoals we zeggen, met de Protestants Christelijke grondslag als basis. Door heel veel initiatieven richting de bevolking te ondernemen was men in staat meer dan een miljoen gulden bijeen te brengen. Veel geld, zeker ook in die tijd. Dit bedrag was echter nodig om de bouw tot een goed einde te brengen. Met een niet aflatende ijver en door meerdere malen een beroep te doen op de ‘IkaziaFamilie’ werd het beoogde bedrag verworven. Na ruim drie jaar bouwen was het zover en konden in 1965 de eerste patiënten ontvangen worden. Een start zeker in het begin gekenmerkt door beperkte aantallen patiënten. Een tiental specialisten, verdeeld over bijna evenveel specialismen die Ikazia een gezicht gaven tezamen met de toegewijde verpleging. Er is veel veranderd in de afgelopen vijftig jaar.
“Ikazia vijftig jaar jong en uitkijkend naar de komende jaren”
Het ziekenhuis is fors gegroeid, zowel in volume als in personeel. Ruim 110 specialisten en meer dan 1500 medewerkers zorgen nu voor onze patiënten. Wat niet veranderd is, is onze cultuur van patiëntgerichtheid en het werken met hart en handen. Kwaliteiten die we moeten koesteren en die er ook voor zorgen dat de patiënt die aandacht krijgt die hij of zij behoort te krijgen. Ikazia vijftig jaar jong en uitkijkend naar de komende jaren.
Mr. R.P.D. Kievit, arts algemeen directeur
02 Gedicht
Zoals het licht ons elke morgen nieuw verschijnt, ons wekt en koestert met zijn stralen wek Gij God, zo ook mij! Zoals de zon geen dag ons in het donker laat, laat mij uw trouw ook nu weer dagen! Schep doorgang aan wat zorgen baart, wat angst aanjaagt, en zet mij recht weer op mijn voeten: niet moedeloos, niet hopeloos verlamd, maar opgericht, met opgeheven hoofd tot U, mijn zon, mijn dag, mijn licht! Sytze de Vries
04
15
18
Inhoudsopgave VOORWOORD GEDICHT PASTORALE
01 02 17
INTERVIEW - Stomazorg - De kosten in de zorg - Onder narcose
04 13 14
FOTOREPORTAGE - Logopedie
18
COLUMN - Michelle Clientenraad
23 29
DAG VAN - Orthoptist, Naomi Wolters
24
NIEUWS EN INFORMATIE
11
OP BEZOEK
16
“Ik kan er alles mee, ik ga ook mijn hobby weer oppakken”
Stomazorg 05
Patiënt Marijke van Riemsdijk
Een grote pluim voor alle betrokken deskundigen Marijke van Riemsdijk, 51 jaar, kreeg in april 2014 een colostoma. Na jarenlange klachten is dit een hele opluchting voor haar. Als product specialist van medische hulpmiddelen geeft Marijke onder meer verpleegkundigen advies over stomahulpmiddelen. “Je denkt dan dat je alles erover weet, maar als je de patiënt bent is het toch anders. Ik kon in gesprekken natuurlijk wel heel goed meedenken met de stomaverpleegkundige en de chirurg.”
Marijke heeft altijd al obstipatieklachten gehad. Zeven jaar geleden ging het niet meer. Ze kreeg toen een Malone-stoma in Ikazia. Met deze stoma, waarbij de dikke darm in verbinding staat met een katheter onderin de buikwand, kon ze haar dikke darm spoelen. Vijf jaar is dit goed gegaan. Daarna kreeg ze weer veel klachten, ook tijdens het spoelen. Na verschillende onderzoeken en in goed overleg heeft chirurg dr. Toorenvliet dit voorjaar een zogenaamde ‘colostoma’ bij haar aangelegd. Hierbij is een deel van haar dikke darm weggehaald.
Wat is een colostoma? Een colostoma is een dikke darmstoma. Dit is een kunstmatige uitgang van de dikke darm. Via een opening in de buik kan ontlasting het lichaam verlaten. Een colostoma wordt aangelegd wanneer een deel van de dikke darm is weggenomen omdat dit deel niet functioneert.
Gouden handen “Mijn stoma is met de grootste aandacht aangelegd. Dr. Toorenvliet is een chirurg met gouden handen. Ook de stomaverpleegkundigen verdienen een grote pluim. Alle betrokken
deskundigen hebben heel serieus naar me geluisterd.” Marijke had geen moeite met het accepteren van de stoma omdat het voor haar echt een uitkomst betekent. Ze heeft geen pijn meer, is niet meer zo enorm vermoeid en hoeft niet meer dagelijks 1,5 uur te spoelen. “Ik kan er alles mee, ik ga ook mijn hobby buikdansen weer oppakken en de sauna weer in.” Als full time product specialist en beheerder van een camping in Tsjechië heeft Marijke een drukbezette agenda. Ook in de tijd dat ze veel klachten had, ging het werk gewoon door. “Ik denk wel eens: had ik maar twintig jaar geleden de dikke darm stoma gekregen. Maar zo’n stoma, net zoals een dunne darm stoma, krijg je niet zomaar. Het is een hele ingreep en het kent ook ongemakken zoals kans op lekkage of irritatie van de huid. Ik gebruik nu een stomazakje waarbij aloë vera in de huidplak is verwerkt en dit bevalt heel goed. Gelukkig accepteert ook mijn man de stoma volledig. Met mijn verhaal hoop ik mensen die een stoma hebben of krijgen een hart onder de riem te steken. Voor mij was het een openbaring om van mijn klachten af te zijn. Een stoma hebben is ingrijpend, maar als je het accepteert en de stoma goed verzorgd valt er heel goed mee te leven.”
Voorwoord 01
“De techniek vraagt om de expertise van twee chirurgen”
Stomazorg 07
Gastro-intestinaal en oncologisch chirurg Toorenvliet
De inspanning is altijd maximaal Dr. Boudewijn Toorenvliet is sinds 2009 verbonden aan Ikazia als gastro-intestinaal en oncologisch chirurg. Hij voert veel operaties uit vanwege kanker of ziektes van de darmen. “In Ikazia gaan we samen voor de beste kwaliteit van zorg en hebben we onze ambities.”
In Ikazia werken dr. Toorenvliet en zijn collega chirurgen, waaronder dr. Vles, werken uitstekend samen met de artsen van het Maag-Darm-Lever centrum. Ook is de samenwerking met onder meer de (stoma)verpleegkundigen, de verpleegkundig specialist, de anesthesiologen, het OK-personeel en de arts-assistenten erg goed. Tijdens een operatie waar een stuk van de darm moet worden verwijderd wordt altijd een nieuwe aansluiting van de darmen gemaakt als dit mogelijk en veilig is. Een stoma wordt alleen aangelegd als dit echt noodzakelijk is. “We zijn ons erg bewust van het feit dat het hebben van een stoma zeer confronterend is voor een patiënt. Ook al is het soms de beste, veiligste of in een enkel geval zelfs een levensreddende oplossing, stoma’s geven ongemak en kennen ook hun problemen. De inspanning om een stoma zo goed mogelijk aan te leggen is daarom altijd maximaal.” Mensen bij wie een stoma wordt overwogen of die er al een hebben worden door zowel de chirurg als de stomaverpleegkundige gezien. Na de operatie vaak ook tegelijkertijd op de poli. Zo worden alle vragen direct beantwoord. “Het geven van goede informatie vooraf is van groot belang, maar ook de nazorg en de begeleiding van de patiënt na de operatie. We nemen daar de tijd voor.”
Bij een operatie aan de endeldarm wordt vaker een stoma aangelegd dan bij een operatie aan de dikke darm, vertelt dokter Toorenvliet verder. “Kijkoperaties aan de endeldarm zijn technisch uitdagend. We voeren deze daarom in de meeste gevallen met twee gecertificeerde darmchirurgen uit. Volgens de landelijke richtlijnen mag een chirurg dit ook alleen doen, maar wij vinden dat de techniek vraagt om de expertise van twee chirurgen. We hebben de kwaliteit van zorg zeer hoog in het vaandel staan.”
Optimaal herstel Voor een optimaal herstel van de patiënten werkt de verpleegafdeling met een ‘versneld herstel programma’. Patiënten krijgen intensieve verzorging en worden ondersteund door bijvoorbeeld een diëtist en fysiotherapeut. Deze specifieke aandacht werpt zijn vruchten af. Mensen knappen sneller op en kunnen eerder naar huis. De chirurgen van Ikazia volgen de ontwikkelingen op het gebied van de dikke darm- en endeldarmzorg op de voet. “Het is onze ambitie om deze zorg de komende jaren verder uit te breiden en nog verder te optimaliseren. Daar hoort de implementatie van nieuwe technieken bij, maar ook een toename van het aantal patiënten. We zijn sinds dit jaar met de chirurgen van het Maasstad Ziekenhuis één maatschap. Mede daardoor kunnen we onze ambities gaan realiseren.”
“We proberen ook onzekerheid weg te nemen�
Stomazorg 09
Verpleegkundige Ellen van den Heuvel
We staan altijd voor de mensen klaar Ellen van den Heuvel werkt al 24 jaar met veel plezier als verpleegkundige in Ikazia. De afgelopen 13 jaar op de SWID poli, dat staat voor ‘Stoma, Wond, Incontinentie en Decubitus. Zij en haar collegaverpleegkundigen begeleiden de patiënten intensief. “We leren de mensen hierdoor goed kennen en dat is fijn. We bouwen echt een band met hen op.”
Op de SWID poli werken naast Ellen nog twee verpleegkundigen, Jannie Meeldijk en Leida de Bruijn. Ze vormen een hecht team en maken graag gebruik van elkaars expertise. Ellen heeft speciale kennis van de dermatologie, Jannie heeft de langste staat van dienst en Leida heeft veel ervaring als IC-verpleegkundige. “Elke werkdag spreken we af wie er poli draait en wie de afdeling opgaat. We zien veel verschillende problemen bij de patiënten, zowel emotionele als praktische, en lossen alles zo goed mogelijk op. Problemen met de darmen kunnen verschillende oorzaken hebben. Een tumor, een abces, uitstulpingen in de dikke darm, darmperforatie (gaatje in de darm), een traagwerkende darm, mensen met Crohn of Colitis ulcerosa. Patiënten doorlopen vaak een heel traject om erachter te komen wat er precies aan de hand is. Nauwkeurig onderzoek is van groot belang voor een juiste behandeling.”
Vinkje voor stomazorg Ikazia heeft dit najaar een vinkje voor haar stomazorg gekregen in de Stoma Zorgwijzer. Zie pagina 11.
De stomaverpleegkundige tekent de plaats op de buik af waar de stoma moet komen. Dit is
afhankelijk van onder meer de vorm en plooien van de buik, het postuur en de kleding die de patiënt graag draagt. Dit moet heel precies gebeuren om lekkage van het materiaal zoveel mogelijk te beperken. Bij de verzorging, nadat de stoma is aangelegd, is het belangrijk om goed opvangmateriaal te gebruiken. “Er zijn veel verschillende mogelijkheden, we zoeken wat iemand het prettigst vindt en wat de huid het beste verdraagt.” In de stomazorg staan kwaliteit en persoonlijke aandacht voorop. “We doen er alles aan om onze patiënten optimaal te ondersteunen. Onze drempel is laag, mensen kunnen snel bij ons terecht. Naast adviseren over bijvoorbeeld de verzorging van de stoma proberen we ook onzekerheid weg te nemen. Sommige patiënten zijn bang dat zij met een stoma helemaal geen kwaliteit van leven meer hebben. Het accepteren van de stoma kan ook lastig zijn. Empathie tonen is dan heel belangrijk. Het hebben of krijgen van een stoma is erg confronterend maar er is ook goed nieuws: mensen komen vaak van ernstige klachten af. ” “Het is een uitdaging om steeds weer zorg op maat te bieden en het is fijn om altijd voor de mensen klaar te staan.”
Nieuws en informatie 11
Record 2500e baby in Ikazia In het Moeder en Kind Centrum van het Ikazia Ziekenhuis werd de 2500e baby van dit jaar geboren. Lenz is de zoon van de heer en mevrouw Bezemer. Hij is de kers op de taart, thuis waar zijn drie zussen op hem wachten, maar ook in Ikazia: vijfentwintighonderd geboortes is een recordaantal voor het ziekenhuis.
Wat vindt u? Wij zijn zeer geïnteresseerd in de mening van onze patiënten. Zo kunnen we onze zorg continu bewaken en optimaliseren. We willen graag de mening van u als patiënt over bepaalde thema’s horen. Daarom maken we gebruik van een patiëntenpanel. Via het panel willen wij u af en toe vragen stellen.
Wat doet een panellid? Ongeveer één keer per 3 maanden zult u een uitnodiging via e-mail krijgen om online een vragenlijst in te vullen. Uiteraard is deelname geheel vrijblijvend, dus u bepaalt zelf hoe vaak, wanneer en aan welk onderzoek u wilt deelnemen De antwoorden en reacties die u via het panel verstrekt, worden anoniem verwerkt. Uw privacy is volledig gewaarborgd.
Ja, ik word lid Als u interesse heeft om panellid te worden, kunt u het aanmeldingsformulier op de website invullen: www.ikazia.nl/patientenpanel.
Stomazorg beloond met vinkje Ikazia krijgt een vinkje voor haar stomazorg in de Stomawijzer. Het ziekenhuis voldoet aan alle minimale voorwaarden voor goede stomazorg. Dat betekent onder andere dat er voldoende gespecialiseerde verpleegkundigen zijn, de patiënt altijd terecht kan met vragen en intensief begeleid wordt voor en na de plaatsing van de stoma. Het keurmerk laat zien dat kwaliteit en persoonlijke aandacht bij de stomazorg op orde zijn. “Laagdrempelig contact met de patiënt, dat is voor ons belangrijk. De patiënt kan altijd bij ons terecht”, licht de stomaverpleegkundige toe. Het ziekenhuis is uiteraard trots dat zij het keurmerk heeft.
De kosten in de zorg 13
Wat betaalt u in de zorg? Op de afdeling Financiële administratie komen dagelijks veel vragen binnen over de kosten van zorg. Zorgverzekeraars vergoeden een groot deel van de kosten. Maar u blijft ook altijd zelf verantwoordelijk voor de kosten van uw behandeling. Hieronder geven wij uitleg over de meest besproken onderwerpen.
Wat is het eigen risico?
De kosten van een behandeling
Iedereen van 18 jaar en ouder heeft een verplicht eigen risico. Dat betekent dat u de eerste € 375,(in 2015) van zorgkosten zelf betaalt. De overheid heeft dat bedrag bepaald. De kosten van een bezoek aan de huisarts tellen niet mee voor het eigen risico. Hiervoor hoeft u dus niet zelf te betalen. Een bezoek aan het ziekenhuis telt wel mee voor het eigen risico.
Het is sinds een paar jaar nieuw dat u zelf inzicht heeft in de kosten van een behandeling. Soms bellen patiënten, die een rekeningoverzicht thuis hebben ontvangen, dat ze 5 minuten bij de specialist zijn geweest en vinden dat ze daar veel voor moeten betalen. Dat komt omdat je in de zorg niet betaalt voor tijd maar voor een behandeltraject. De diverse afspraken binnen zo’n traject duren soms langer en soms korter. Dit is per patiënt verschillend.
Wist u dat het mogelijk is om uw eigen risico per maand af te lossen? Zo hoeft u niet opeens € 375,- te betalen. Vraag dit na bij uw zorgverzekeraar.
Kan ik zomaar naar de SEH? Voor een bezoek aan de huisarts en de huisartsenpost geldt geen eigen risico. Voor een bezoek aan de spoedeisende hulp van het ziekenhuis wel. Als u zorg nodig heeft, neem dan altijd eerst contact op met uw huisarts of met de huisartsenpost. Zo voorkomt u dat u onnodig naar de spoedeisende hulp komt en uw eigen risico zelf moet betalen. Als er sprake is van een levensbedreigende situatie, kunt u uiteraard direct naar de spoedeisende hulp.
Afspraak annuleren? Lukt het u niet om op uw afspraak te komen? Geeft u dit dan zo snel mogelijk door. De vrijgekomen plaats kan dan voor een andere patiënt gebruikt worden. Als u niet naar uw afspraak komt en u heeft deze ook niet 24 uur van tevoren afgezegd, dan brengt Ikazia kosten in rekening. U ontvangt op uw huisadres een rekening. Uw verzekering vergoedt deze kosten niet. Wilt u meer weten, kijkt u dan ook eens op www.dezorgnota.nl De Financiële administratie is telefonisch bereikbaar op 010 290 20 90 op werkdagen van 9.00 uur tot 12.00 uur of via de mail zorgadm@ikazia.nl.
14 Kijkoperatie
Meekijken op een beeldscherm Patiënt, Ruben Stolk “Na een MRI-scan van mijn knie adviseerde de orthopeed een kijkoperatie. Mijn meniscus vertoont slijtage. Ook familieleden van mij hebben daar last van. Ik bleef een stekende pijn in mijn knie houden. De huisarts stuurde mij daarom door naar het ziekenhuis.”
Ruben Stolk is blij dat bij de kijkoperatie in Ikazia een scheur in de meniscus aan het licht kwam. “Ik hoopte dat er iets gevonden werd. Nu de orthopeed een klein deel van mijn meniscus heeft weggenomen, hoop ik binnenkort weer te kunnen sporten. Voor mijn knieproblemen liep ik regelmatig hard en speelde ik squash.” De IT-specialist uit Hoogvliet keek tijdens de ingreep mee op een beeldscherm hoe de orthopeed in zijn knie ‘aan het werk’ was. “Ik wilde vooraf wel zeker weten dat ik geen bloederige beelden zou zien. Dat was ook niet zo. Eigenlijk was het verloop van de operatie precies zoals mij voorafgaand werd verteld en ik in de informatiefolder had gelezen. Dat gaf een geruststellend gevoel tijdens de ingreep. Hetzelfde gold voor de narcose. Anesthesiemedewerker Els Feelders vertelde vooraf precies wat er zou gebeuren na de ruggenprik en stond tijdens de operatie achter mij om alles in de gaten te houden. Ik voelde een klein prikje. Toen werd alles warm en, voor ik het doorhad, voelde ik het gevoel uit mijn benen verdwijnen. Precies zoals zij het mij vertelde en dus maak je je daar geen zorgen over. Je weet dat de chirurg met jouw knie bezig is maar het voelt niet als je eigen knie.”
“Ik was verbaasd dat ik meteen zonder krukken mocht lopen”
Voor de kijkoperatie werd Ruben Stolk een dag opgenomen in Ikazia. “Ik kwam om 10.00 uur en nadat de verdoving was uitgewerkt, mocht ik om 17.00 uur weer naar huis. Ik was verbaasd dat ik meteen zonder krukken lopend het ziekenhuis uit mocht. Natuurlijk moest ik mijn knie wel ontzien. Ik mocht hem slechts licht buigen maar door een drukverband kon dat ook niet anders. Het herstel gaat heel snel. Ik ben blij dat ik voor de kijkoperatie heb gekozen.”
Kijkoperatie 15
Onder narcose Anesthesiemedewerker, Els Feelders “Patiënten zijn vaak gespannen als zij onder narcose moeten of een ruggenprik krijgen. De anesthesie is voor veel mensen een onbekend terrein. Vooraf op de preoperatieve poli informeert de anesthesist zo volledig mogelijk over de gekozen anesthesietechniek. Toch blijft het een spannende gebeurtenis. Ook ik kan proberen hen gerust te stellen als ik ze ophaal om naar de operatiekamer te gaan.”
Els vertelt dat een patiënt bij een ruggenprik vaak ook een rustgevend middel krijgt. “Daarvan vallen zij doorgaans in slaap. Bij een kijkoperatie aan de knie kiezen patiënten net als Ruben hier meestal niet voor. Zij kunnen dan op een beeldscherm meekijken met de operatie. Mijn taak is onder meer het in de gaten houden van de bloeddruk. Deze kan door de ruggenprik sterk dalen waardoor een patiënt zich misselijk gaat voelen.” Voor Els is haar functie in de eerste plaats technisch. “Ik bewaak de vitale functies van een patiënt. In geval van een volledige narcose zorg ik met medicatie dat een patiënt niets van de ingreep meemaakt. Daarnaast vind ik het leuk om in het contact, al is het kort, met de patiënt wat uitleg te geven of gewoon een gezellig gesprek te voeren.” “Na de operatie breng ik de patiënt naar de verkoeverkamer. Daar draag ik de medische gegevens over aan de verpleegkundige en informeer over eventuele bijzonderheden tijdens de operatie. Bijvoorbeeld bij Ruben Stolk, hij trok wit weg door een te lage bloeddruk vanwege de ruggenprik. Met medicatie was dit snel weer opgelost. Het is belangrijk om deze informatie te delen.”
“Ik bewaak de vitale functies van een patiënt”
16 Op bezoek
Op bezoek In het Ikazia Ziekenhuis is het tijdens ‘bezoekuur’ een komen en gaan. Wij gaven een aantal bezoekers een boeketje bloemen met de vraag: bij wie gaat u op bezoek?
Saskia Muller Saskia Muller komt helemaal uit Delfzijl. “Mijn vader is vanmorgen door de hulp naar het ziekenhuis gebracht om geopereerd te worden aan zijn tweede liesbreuk. Eerst de ene kant nu de andere. Ik ben van plan om een paar dagen te blijven tot hij zelf weer ’n beetje alles kan. Op de heenreis ben ik nog even via een omweg gekomen. Binnenkort word ik oma en mijn vader dus overgrootvader. Op Marktplaats zag ik een leuke wiegje hier in Rotterdam dat heb ik opgehaald. Nu ga ik mijn vader halen!”
Joop van Oostende Joop van Oostende is in Ikazia om zijn vrouw op te halen. “Ze is vandaag opgenomen op de dagbehandeling, ze heeft een darmonderzoek gehad. Na het eerste onderzoek kon ze meteen mee naar huis, maar ze moest terugkomen voor deze behandeling. De verpleegkundige belde me net dat ik weer kon komen. Hopelijk kan ze gauw mee naar huis.” Joop is ontzettend tevreden over de goede zorg voor zijn vrouw. Aan het einde van de dag belde hij nog naar ons. “Ik was het allerbelangrijkste vergeten: We zijn zo dankbaar dat alles goed is gegaan en dat de Heere bij ons was.”
Pastorale 17
In elke kus, hoe kort… Het hoort bij de mooiste momenten van de dag. Je ziet een man met een lege maxi cosi de lift instappen. Je weet dat hij naar de bovenste verdiepingen van het ziekenhuis zal gaan. Dadelijk komt er in die lege maxi cosi een pasgeboren kindje te liggen. Bovenin het ziekenhuis, in het Moeder en Kind Centrum, worden dit jaar bijna 3000 baby’tjes geboren. Elke dag kun je gelukkige ouders het ziekenhuis zien verlaten met hun pasgeboren schat. Zo’n overvloed aan nieuw leven zou je bijna doen vergeten dat het soms ook níet goed gaat. Er zijn ook ouders die het ziekenhuis verlaten zónder kindje. Wat een verdrietige situatie is dat. Als geestelijk verzorger word ik vaker geroepen bij de trieste situatie van ontroostbare ouders, dan bij de blijde ouders die samen met hun kindje heel gelukkig zijn in de kraamsuite. Kom ik bij een verdrietige ouder dan komen de verhalen op mij af, over hoe er naar dit kindje was verlangd en uitgekeken. Altijd weer ben ik onder de indruk van de intense liefde van een ouder voor een kind, dit kind, hún kind. Eén van de verhalen die ik niet vergeet komt van een vader. Hij klonk bijna opgelucht. “Ik heb me altijd afgevraagd, zei hij, of ik wel een goede vader zou zijn. Zou ik wel ooit echt van een kind kunnen houden? Maar nu het mis ging met de zwangerschap, nu voelde ik zo’n enorme liefde voor dat kindje! Ik hoef echt nooit meer te twijfelen. Ik wéét nu dat je onmetelijk veel voor zo’n kindje voelt…” Eén keer per jaar organiseert het Moeder en Kind Centrum een herdenkingsbijeenkomst. Dan worden in de kapel van het ziekenhuis de namen genoemd van de kinderen die niet konden leven. De namen klinken, bij elke naam wordt een witte bloem in een vaas gezet. Een ontroerend moment. We staan stil bij de leegte en het gemis. En ook bij de geweldige kracht van de liefde, die niet stopt. Hoe kort of lang een mensenleven heeft geduurd, die liefde is onmetelijk. In de kapel klonken de woorden van Abel Herzberg: Er is in ieder woord een woord, dat tot het onuitspreekbare behoort; Er is in ieder deel een deel van het ondeelbare geheel, gelijk in elke kus, hoe kort, het hele leven meegegeven wordt. (uit: Drie rode rozen)
Ds. Lida Tamminga
18 Logopedie
Logopedie Vaak denken mensen bij logopedie meteen aan praten en zingen. Maar logopedie kan bij veel meer klachten oplossingen bieden. De afdeling Logopedie in Ikazia houdt zich bezig met slik- en communicatieproblemen bij kinderen en volwassenen. De logopedisten behandelen patiënten die opgenomen zijn in de kliniek en moeite hebben met slikken en/of spreken. Daarnaast kan iedereen met een verwijzing van de specialist of huisarts op de polikliniek terecht voor logopedie.
Door hersenbeschadiging, bijvoorbeeld na een beroerte of verzwakking van de keelspieren, bijvoorbeeld door ernstig ziek zijn of een grote operatie, kan slikken moeilijk zijn. Dan verslikt de patiënt zich snel en dat geeft problemen met eten en drinken. Door niet te veel tegelijk te eten, goed rechtop te zitten, kleine slokjes te nemen en soms het drinken te verdikken kunnen al veel problemen voorkomen worden. De logopedist helpt en geeft uitleg om het eten en drinken in de thuissituatie ook veilig te laten verlopen. Soms is nabellen ter controle voldoende, in andere gevallen is het nodig dat een patiënt na ontslag verder begeleid wordt. Patiënten revalideren in een instelling, komen terug voor therapie op de polikliniek of er wordt een logopedist bij hen aan huis geregeld.
Met behulp van een stemtest op de computer kan de logopedist de stem onderzoeken; hoe hoog of laag en hoe hard of zacht is de stem? Met de resultaten van de test kan een behandeling op maat gemaakt worden. Daarbij kan de logopedist oefeningen geven voor volume, klank en hoogte van de stem en voor duidelijke articulatie. Zodat de patiënt de stem beter leert gebruiken thuis of op het werk.
Bij te vroeg geboren baby’s spelen de logopedisten een belangrijke rol als het om de voeding gaat. Zij houden in de gaten wanneer de baby klaar is om zelfstandig te gaan drinken. Door het mondje te onderzoeken, kijken zij of de baby zuig-, zoek-, en slikreflexen heeft. Als dat zo is, is de baby er aan toe om zelf te gaan drinken.
In Ikazia worden ook veel (professionele) zangers behandeld. Op de stembanden kunnen knobbeltjes, poliepen, groeven of verdikkingen ontstaan. Het juist gebruiken van de stem is heel belangrijk. Naast stemtherapie kan ook ademhalingstherapie bij spreken of zingen helpen. Het oefenen met het doseren van spanning en ontspanning en houding zijn onderdelen van de therapie. Iedere patiënt krijgt logopedie op maat, zodat hij of zij op een goede en gezonde manier gebruik kan maken van de stem.
Wist u dat? 21
Wist u dat… … je aan iemands stemgeluid vaak kan horen hoe het met hem of haar gaat. … er in Nederland meer mensen met hun stem werken dan met hun handen. … stemgeluid tot stand komt als de stembanden in een heel hoog tempo tegen elkaar aan trillen. … de stembanden ongeveer even lang zijn als je duimnagel. … de stembanden van vrouwen rond de 200x per seconde tegen elkaar aan trillen als ze spreken. … Een vrouwelijke docent wel 2 miljoen (2.000.000) stemplooitrillingen in een werkdag maakt. En een mannelijke leerkracht bij dezelfde hoeveelheid spreektijd maar 1 miljoen (1.000.000). Dat komt doordat een man lager spreekt dan een vrouw. … de logopedisten in Ikazia de keel en het strottenhoofd kunnen masseren, zodat je daar minder spanning (brok-in-de-keel) of pijn voelt. … in Nederland ongeveer één miljoen mensen in een koor zingt. … veel roken leidt tot dikkere stembanden, waardoor ze langzamer gaan trillen en de stem lager gaat klinken. … op je tong wel 10.000 smaakpapillen zitten.
… je hersens slechts 3% van je lichaamsgewicht wegen, maar 17% van alle lichaamsenergie gebruiken. … De linkerhersenhelft ervoor zorgt dat je kunt praten en dat je logisch en rationeel kunt denken. … volgens psychologen mensen wel 7.000 gezichtsuitdrukkingen hebben. … een logopedist iets anders is dan een ‘spraakjuf’ en mensen helpt met problemen met hun stem, spraak, taal, ademhaling en slikken. … baby’s direct na de geboorte zuigen, slikken en ademen netjes kunnen afwisselen, zonder dat iemand ze dat geleerd heeft. … je eten of drinken letterlijk in je ‘verkeerde keelgat’ terecht komt als je je verslikt. … je aan het huil-geluiden van een baby kunt horen waar hij last van heeft. … we ongeveer 600 keer per dag slikken. … de logopedisten in Ikazia zich samen met de KNO-artsen hebben gespecialiseerd in o.a. de behandeling van stemproblemen en dat zij al heel veel bekende Nederlandse zangers en zangeressen hebben behandeld.
Maat- & Orthopedisch schoenatelier
Haar doet je goed... en dat verdien je!
Linneweever Orthopedisch schoenatelier sinds 1827 bij koninklijke beschikking hofleverancier • maat- en orthopedisch schoeisel • therapeutische elastische kousen • steunzolen/(sport)inlay’s • loophulpmiddelen • schoenreparatie/aanpassingen • bezoek aan huis mogelijk • vrijblijvend gratis voetonderzoek • snelle levertijden • contacten met alle ziekenfondsen • geselecteerd confectieschoeisel Tevens hebben wij een ruim assortiment confectie comfortschoenen.
Den Haag Westeinde 32a 2512 HD Tel: (070) 363 95 51
specialist.
• Aanvraag zorgvergoeding wordt voor u door ons geregeld.
• Huisbezoek op afspraak
NIEUW
directe en trefzekere oplossing voor haaruitval tengevolge van bijv. chemotherapie. Van natuur haar vervaardigde ready-to-wear haarwerken, direct uit voorraad leverbaar.
Erna Blok Haarprotheses
Wij werken volgens afspraak Zoetermeer Plesmanstraat 14 2722 NV Tel: (079) 331 77 00
• Maat haarwerk • Haar aanvullingen • Kant en klare oplossingen • Door zorgverzekeraars erkend haarwerk
Rotterdam Kleiweg 85b 3051 GK Tel: (010) 418 32 58
www.linneweever.com/email: zoetermeer@linneweever.com
Heemraadssingel 144, 3021 DJ Rotterdam telefoon / fax: 010 47 72 754 www.ernablokhaarprotheses.nl info@ernablokhaarprotheses.nl
Column 23
Michelle van den Oudenhoven is diabetesverpleegkundige in Ikazia. Over wat ze daar meemaakt vertelt ze in deze column.
Goede voornemens Er wordt tegenwoordig steeds meer van de patiënt zelf verwacht. Zelfmanagement bij diabetes en andere chronische ziekten is niet alleen een modewoord maar ook van groot belang. Doordat het aantal chronisch zieken toeneemt maar het aantal zorgverleners niet, moeten patiënten meer zelf aan de slag met hun gezondheid en omgaan met hun aandoening. In plaats dat de dokter of zuster zegt wat de patiënt moet doen, wordt de patiënt geleerd wat hij zelf kan doen. En voor de zaken die nog niet goed lukken kan de patiënt de hulp van (in mijn geval) de diabetesverpleegkundige vragen. Dit alles wordt dan ook bij voorkeur vastgelegd in een individueel behandelplan, zeg maar zorg op maat waarbij uiteraard de patiënt centraal staat. Dat is wennen. Niet alleen voor u als patiënt maar ook voor mij. Want ík weet zo goed wat goed is voor de patiënt en welke leefregels er allemaal opgevolgd moeten worden bij diabetes. Behalve gezond eten, dagelijks 30 minuten matig tot intensief bewegen, insuline spuiten en glucosemeten moet iedereen natuurlijk ook nog stoppen met roken. Waar moet je als patiënt beginnen? Dat is nou zo moeilijk, want ik heb als ervaren diabetesverpleegkundige in de afgelopen jaren gezien wat de gevolgen kunnen zijn van slecht geregelde diabetes; grote wonden aan de voeten, amputaties, slechter zicht, achteruitgang van de nieren, herseninfarcten, hartinfarcten en zo meer. Diabetes is een rotziekte, een sluipmoordenaar hoor je ook. Ik wil natuurlijk het liefst dat iedereen al die rottige problemen niet zal krijgen en al mijn adviezen in één keer opvolgt. Daarom heb ik de neiging om veel te veel te vertellen. Ik ben eigenlijk een vreselijke betweter. Mensen met diabetes hebben natuurlijk hun eigen motivatie om te kiezen voor een bepaald advies of behandelplan. Dat is iets wat ik ook wil weten en wil hòren. Maar dan moet ik wel luisteren en mijn mond eens wat vaker houden. En dat is mijn goede voornemen voor het nieuwe jaar: vaker mijn mond houden en luisteren. Daar mag u me aan houden, vertel me wat ú motiveert in het leven en welk doel ú wilt halen. Ik luister er graag naar.
Michelle
“De oogjes op de gang, dat is naar ons toe!�
Dag van 25
De dag van… Het beroep van orthoptist is tamelijk onbekend, hoewel het zeker niet nieuw is. De hoogste tijd dus om eens uitgebreid kennis te maken met dit vak. Naomi Wolters is één van de drie orthoptisten in Ikazia en werkt al zeven jaar op de poli Oogheelkunde. “Ik weet niet of je de oogjes op de gang wel eens hebt gezien? Dat is naar ons toe! Die oogjes helpen de kinderen de wachtkamer te vinden.”
8.15 uur
12.30 uur
“Het spreekuur begint en de eerste patiënt zit in de wachtkamer. Ik kom altijd wat vroeger, omdat ik dat prettiger vind. Ieder kwartier en soms na een half uur komt er een andere patiënt. Mijn werk bestaat voor 60 à 70 procent uit het onderzoeken van kinderen. Ons vak betreft onder meer scheelof dubbelzien en luie ogen en die afwijkingen worden vaak op jonge leeftijd al geconstateerd. De overige patiënten zijn volwassenen die dubbelzien of oogbewegingsstoornissen hebben, als gevolg van neurologische afwijkingen en ziekte of letsel van de oogkas.”
“Rond deze tijd nemen we een half uur lunchpauze. We proberen altijd met de hele poli samen te eten, omdat we onze collega’s niet veel zien overdag. In het half uur met mijn collega’s praten we over het werk, maar ook over onszelf.”
11.45 uur “De laatste patiënt komt binnen, een een meisje die is doorgestuurd door de consulatiebureau arts. Ik heb haar onderzocht en ze bleek een afwijking aan haar ooglens te hebben. Omdat dit buiten ons werkgebied ligt, heb ik haar doorgestuurd naar de oogarts. Het meisje was erg verlegen en dan gebruik je de hele trukendoos om alle onderzoeken uit te kunnen voeren die leiden tot je diagnose. Het is soms bijna een sport! Je moet er feeling mee hebben en het leuk vinden.”
12.00 uur Vaak loopt het spreekuur uit, omdat er een patiënt tussen is gekomen of iemand langer de tijd nodig heeft. Ik behandel iedereen zoals ik zelf ook behandeld wil worden. Als een gesprek uitloopt, dan vind ik het toch belangrijk om iedereen de aandacht te geven die hij of zij verdient. Als orthoptist ben je veel aan het meten, maar soms is een luisterend oor en veel uitleggen net zo belangrijk om mensen gerust te stellen of te helpen.”
13.00 uur “Het middagspreekuur start om één uur en om kwart voor vier komt de laatste patiënt. Ik heb voor dit vak gekozen vanwege de zelfstandige kant van het beroep. Een orthoptist diagnosticeert en behandelt. Daarnaast blijf ik het leuk vinden om met kinderen te werken. Ik wist al vanaf de tweede klas van de middelbare school dat ik dit vak wilde uitoefenen. Mijn vader had destijds een bril nodig en toen ging ik met hem mee naar de opticiën. Die zei dat ‘de ogen’ misschien iets voor me was. Toen ben ik naar de open dag geweest van de HBO-studie in Utrecht en heb ik uiteindelijk de opleiding gevolgd.”
16.00 uur “Als het gesprek met de laatste patiënt afgerond is, heb ik nog een half uur de tijd voor administratieve handelingen. Voordat ik in het Ikazia Ziekenhuis kwam werken, heb ik in verschillende andere ziekenhuizen gewerkt. Toen ik eenmaal in Ikazia werkte, merkte ik al snel het verschil tussen de ziekenhuizen: bijvoorbeeld het simpele ‘goedemorgen’ en ‘goedemiddag’ en de zorg voor de patiënt in samenwerking met elkaar. Ik werk er nu zeven jaar en heb het goed naar mijn zin.”
AK W
V
SY ST
EE MP LA FO ND S SC HEID I
NGS
WAN DEN
EN BETIM MERING
ER K
KW AL IT
EIT
&P ERF
ECT IE
Simonse Afbouw B.V.
NvS Schilder & Behangwerken B.V.
Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811440 Fax 078 - 6811449 info@simonseafbouw.nl
Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811444 Fax 078 - 6811449 info@nvs-schilders.nl
Toen en nu 27
Toen en nu In 2015 bestaat het Ikazia Ziekenhuis 50 jaar. 50 jaar waarin we altijd met persoonlijke aandacht voor onze patiënt gewerkt hebben aan uitstekende zorg. Die aandacht houden we vast, net als goede zorg. Toch is er voor het oog wel veel veranderd. Daarom staan in deze rubriek steeds twee foto’s. Eén van toen en één van nu.
PrivaZorg Rotterdam ZHE Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen Zuid-Hollandse Eilanden, Capelle a/d IJssel
PrivaZorg staat voor: Kwalitatieve thuiszorg door zelfstandige zorgverleners Georganiseerd vanuit de cliënt (geen roosters) Levert de zorg waar u recht op heeft In het zorgplan komen noodzaak en wens samen Geleverd door gemotiveerde ZZP’ers AWBZ gefinancierd of via PGB, particulier Thuiszorg tot en met 24-uurs zorg
PrivaZorg Rotterdam ZHE ’s-Gravenweg 45, 2901 LA Capelle a/d IJssel 010-4472227 info@privazorgrotterdam.com www.privazorgrotterdam.com
Cliëntenraad 29
Mijn naam is Stephanie Naessens. Afgelopen juli ben ik gestart als enthousiast nieuw lid van de cliëntenraad in Ikazia. En nu gevraagd om deze column te schrijven met als onderwerp: social media.
Cliëntenraad De afgelopen maanden heb ik goed kunnen observeren welke taken en mogelijkheden de cliëntenraad heeft. Misschien heeft u in Ikazia Nieuws al gelezen over onze acties ‘het thee schenken’ en de veiligheidsrondes. De cliëntenraad doet achter de schermen echter nog veel meer. Mijn streven is om de activiteiten van de cliëntenraad meer bekendheid te geven onder de patiënten van het Ikazia Ziekenhuis. Dat wil ik onder andere gaan doen met de inzet van social media, zoals facebook en twitter. Wat zou u er van vinden om vanuit uw stoel in de huiskamer mee te discussiëren over (mogelijke) verbeterpunten in het ziekenhuis, gezien vanuit patiëntenperspectief? Of zou het interessant voor u zijn om te lezen wat de cliëntenraad bereikt en waarmee u als patiënt uw voordeel kunt ervaren? Op het moment van schrijven staan alle mogelijkheden nog open. Mocht u vragen en/of suggesties hebben dan kunt u contact met ons opnemen via clientenraad@ikazia.nl. We horen graag van u!
Stichting tot Steun 31
Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis
!
Het doel van de Stichting tot Steun is het Ikazia Ziekenhuis te voorzien van extra middelen die niet uit het normale ziekenhuisbudget betaald kunnen worden. Door de steun van de vele donateurs kunnen die extra’s worden gerealiseerd. Denkt u hierbij aan de tweede predikantenplaats, het Patiënten Service Bureau, de Mee-Ga-Mobiel, activiteiten ter ondersteuning van de identiteit en het magazine Ikazia Nieuws. Bij een donatie van minimaal € 12,50 per jaar ontvangt u ons magazine IN thuis. Het IBAN nummer van de Stichting tot Steun is NL65INGB0000368420. De Stichting tot Steun heeft een ANBI-status. U kunt uw giften dus aftrekken van de belasting en ook hoeft de Stichting geen successie- of schenkingsrechten te betalen. Zie voor meer informatie onze website www.ikazia.nl/ststeun of neem telefonisch contact op met Erna de Bus, 010 297 54 55.
Machtigingsformulier
SEPA Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam Nederland Incassant ID: NL05ZZZ411264820000 Machtigingskenmerk: NL05ZZZ411264820000 + uw lidnummer Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis om via uw bank jaarlijks of éénmalig een bedrag van uw rekening af te schrijven. n € 12,50 per jaar, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………….... n Meer, namelijk € …………………………..………… per jaar, afschrijven in de maand
…………………………..……………..…………………..…………
n Ik doe een gift en machtig het Ikazia Ziekenhuis om éénmalig af te schrijven € ………………..............…………..…………, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………….... Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Naam …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Adres …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Postcode …………………………..……………..……..……………...........………
Woonplaats …………………………..……………..……..…….............………...........………
Land …………………………..……………..……..……..........………...........………
IBAN rekeningnummer …………………………..………......……………...........…
Plaats …………………………..…….......………...........………........................
Datum …………………………..…...........................................….......………...........………
Handtekening …………………………..……….............................…………….................................… U kunt deze machtiging opsturen naar de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis, Antwoordnummer 80513, 3080 WB Rotterdam (een postzegel is niet nodig).
Puzzel 33
Sudoku
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
Een sudoku is een diagram van 9 bij 9 vakjes waarin de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld moeten worden. Sudoku betekent in het Japans ‘enkelvoudig cijfer’. Het diagram bestaat uit 81 vakjes, in totaal dus 9 rijen en 9 kolommen van elk 9 vakjes. Het diagram van 9 x 9 is nog eens onderverdeeld in blokken van elk 3 x 3 vakjes. In elk vakje moet een cijfer van 1 tot en met 9 ingevuld worden. U moet de lege vakjes zo invullen, dat in elke rij, elke kolom èn elk blok de cijfers 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen. De winnaar van de kruiswoordpuzzel van het herfstnummer 2014 is: mevrouw G. Bouw uit Numansdorp. De oplossing was: gastvrijheid. De winnaar heeft inmiddels de VVV bon thuis gekregen. De ingevulde sudoku van dit nummer kunt u tot 1 maart 2015 inleveren of opsturen aan: Ikazia Ziekenhuis - t.a.v. het Patiënten Service Bureau - Postbus 5009 3008 AA ROTTERDAM. U kunt uw ingevulde sudoku (gescand of foto’tje) ook mailen aan: in@ikazia.nl
KINDERPUZ
Mail je oplossin ZEL g naar in@ikazia .nl en win een mooie prijs.
Zoek het juiste woord bij de plaatjes en vul deze in op de vakjes 1 t/m 5. Het op te lossen woord zie je het rode kader.
4
2 1
1 eerste vingerkootje hier staat de tweede
2
een stukje van de duim
3
3
5
dit is het middenste van de hand
4 5
De Ikazia Cantorij is een kleine groep zangers. We oefenen eens in de twee weken op woensdagavond anderhalf uur. Eens in de zes à acht weken werkt de cantorij mee aan de kerkdienst in de kapel van het ziekenhuis. De Cantorij is op zoek naar
sopranen
Bent u een sopraan en vindt u het fijn om zich in te zetten voor patiënten in het Ikazia Ziekenhuis? Komt u dan eens een kijkje nemen bij onze repetitie! Informatie: ds. Lida Tamminga, tel. 010 297 52 86
- ADVERTORIAL -
Hoe word je donor? Als je tussen de 18 en 65 jaar bent, kun je je aanmelden op www.ikgeefbloed.nl. Je ontvangt daarna een informatiepakket en een uitnodiging voor een keuring. Tijdens deze keuring wordt je bloed getest. Ook wordt je bloedgroep bepaald. Als alles in orde is, word je enige tijd later uitgenodigd om bloed te geven.
Hoe werkt het? Voordat je bloed geeft, vul je een vragenlijst in. Als je HB-gehalte en je bloeddruk goed zijn, kun je een halve liter bloed geven. Dit duurt ongeveer tien minuten. Na afloop kun je wat eten en drinken.
Hoe lang duurt een bloedafname? Bij elkaar kost je bezoek aan de afnamelocatie ongeveer een uur. Dit is inclusief het invullen van de vragenlijst en de keuring. Het bloed geven zelf duurt ongeveer tien minuten. Er zijn meer dan 300 afnamelocaties in Nederland, dus er is er altijd wel één bij jou in de buurt.
Hoe vaak mag je bloed geven? Mannen mogen maximaal vijf keer per jaar bloed geven en vrouwen drie keer. Hoe vaak je precies wordt opgeroepen, is afhankelijk van je bloedgroep.
Wat merk je na het geven van bloed? De meeste donors hebben nergens last van. Het is wel verstandig om de rest van de dag rustig aan te doen. Het wordt afgeraden om intensief te sporten of zwaar lichamelijk werk te verrichten.
Wat gebeurt er met je bloed? Je bloed wordt verwerkt tot verschillende producten. Hiermee kunnen de levens worden gered van mensen die gezond bloed hard nodig hebben. Zo worden rode bloedcellen gebruikt voor mensen met bloedarmoede, bloedplaatjes voor patiënten met een ernstige bloedziekte, zoals leukemie, en uit plasma worden medicijnen gemaakt voor bijvoorbeeld hemofiliepatiënten.
Word nu bloeddonor. Je bent nodig.
Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar elke dag hebben honderden mensen in ons land bloed nodig. Dit kunnen verkeersslachtoffers zijn, maar ook ernstig zieke mensen of vrouwen die een zware bevalling hebben. Jaarlijks worden duizenden van hen gered dankzij het bloed van bloeddonors. Misschien heb je dat in je eigen omgeving ook wel eens meegemaakt. Om mensen te kunnen blijven redden, is het van levensbelang dat er altijd voldoende bloed beschikbaar is. We zijn daarom op zoek naar nieuwe donors en we hopen dat jij ook bereid bent om bloed te geven. Jouw bloed kan levens redden.
Meer informatie? Wil je meer weten over het geven van bloed? Bel dan gratis naar 0800 – 51 15
Contact 35
Klacht en advies Goede zorg voor de hele mens. Dat staat voorop in ons ziekenhuis. Respectvol, oprecht geïnteresseerd en betrokken. Toch kan het gebeuren dat u niet tevreden bent over bijvoorbeeld de gegeven informatie, de zorg of de aandacht. Dat u vindt dat het beter kan. Het beste kunt u dit bespreken met de medewerker die uw onvrede heeft veroorzaakt. Als u dat liever niet doet, kunt u bij de klachtenfunctionaris terecht. Zij kan de klacht met u bespreken, u adviseren en ondersteunen. Ook kan zij bemiddelen tussen u en de medewerker.
%
i i @
Tineke Schutrups-Duyvendak
010 297 55 08 klachtenfunctionaris@ikazia.nl klachtenfunctionaris Ikazia Ziekenhuis Antwoordnummer 80161 3080 VB Rotterdam
Klachtencommissie
Heeft u opmerkingen of bent u niet tevreden, dan willen we dat graag weten
Blijft de klacht bestaan dan kunt u uw klacht laten beoordelen door de onafhankelijke klachtencommissie. De directie wordt geïnformeerd over de uitspraak van de klachtencommissie. Ook worden aanbevelingen gedaan. Die zijn bedoeld om herhaling van het gebeurde in de toekomst te voorkomen. Zo wordt de kwaliteit van zorg verbeterd. U kunt via de klachtenfunctionaris in contact komen met de klachtencommissie.
Contact
Colofon
Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam Tel. 010 29 75 000 Fax 010 29 75 400 Internet www.ikazia.nl E-mail post@ikazia.nl Postadres Postbus 5009 3008 AA Rotterdam
Redactie J. Aman • J.T.C. Bijl • S. van der Ent • D. van der Leer J. Moret • R.R. van Noort • A. Molendijk • M.C. Oosterwijk C.D. Schutrups-Duyvendak • Ds. J.A.P. Vlasblom • T.C. Vonk
Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht Telefoon 0180 64 22 22 E-mail buitenpoli@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal Telefoon 0186 57 11 11 E-mail klaaswaal@ikazia.nl
Winter 2014/2015
Redactionele bijdrage M. Blok • T. van Hengel • J. Moret S. Naessens • M. van den Oudenhoven • N. Veringmeier Fotografie W. Boon • J.T.C. Bijl • J. Moret • N. Veringmeier Redactie adres en/of adreswijzigingen Ikazia Ziekenhuis Directiesecretariaat • Montessoriweg 1 • 3083 AN ROTTERDAM Telefoon 010 297 50 00 • Internet www.ikazia.nl • E-mail post@ikazia.nl Uitgeverij BC Uitgevers bv • Postbus 416 • 8600 AK Sneek Telefoon 0515 429 429 • Directie G. van Leeuwen Opmaak Hannique de Jong • Telefoon: 0515 429 420 Bladmanager/Advertentieverkoop Barbara Verschoor Telefoon 06 455 766 70 • Digna Schoonen • Telefoon 06 442 099 10
Foto cover Naomi Wolters en Nikki van Dijk Druk Scholma Druk B.V. • Bedum
36 Specialisten Anesthesiologie C.R. Bello mw. K.T. Dahmen mw. M.W. van Dommelen L. Klompe M.J.B. Los mw. dr. M.C.O. van de Nieuwenhuyzen (opleider) C.J. van Oort dr. H.C. Rettig F.A. Verhoeven
mw. A.R. HoogendoornGiebel dr. J.W. de Leeuw (opleider) mw. B. Morrel
Intensive Care geneeskunde mw. M. Muller mw. dr. F.J. Schoonderbeek mw. dr. A.F.C. Schut mw. S. Stads mw. H.F.E.M. Willems dr. E.J. Wils
Apotheek mw. L. Kuiper W.J. Liefers
Cardiologie mw. dr. M.E. Emans mw. dr. A. Erol-Yilmaz M.P. Freericks F.M.R.J. Hersbach J.P. Kerker dr. G.J. Nollen dr. A.M. de Vos (chef de clinique) mw. S.K. Zoet-Nugteren
Interne geneeskunde dr. M.P. Brugts mw. R.A. Carels mw. dr. F. Croon-de Boer dr. A. Dees J.C. Drooger (chef de clinique) dr. F.E. de Jongh mw. E.N.M. Overkleeft mw. M. Wabbijn mw. dr. A.A.M. Zandbergen (opleider)
Kaakchirurgie Chirurgie H.C. Flu (chef de clinique) M.P. Gosselink (chef de clinique) mw. N.M. Hanneman dr. P.T. den Hoed (opleider) mw. M.M. Poelman (chef de clinique) dr. A.N. Ringburg dr. C.J. van Steensel dr. B.R. Toorenvliet dr. W.J. Vles mw. A.M.E. van Well
Dermatologie dr. H.J.H. Engelkens E.R. Lonnee
Gynaecologie
dr. G.J. van Beek dr. dr. L.O.H. Dessau W.F. van Geel mw. dr. J.M. Kwakman F.R. Praal L.J. Rijksen dr. dr. D. Rink
Klinische psychologie
Orthopedie
mw. dr. J.E.W.M. van Dongen-Melman G. Plaisier (opleider) mw. I. Spuesens-Hoefnagel
M.M. Campo dr. C.H. Geerdink mw. Y.M. den Hartog (chef de clinique) W. Kuis B.B.A.M. Niers
KNO-heelkunde J.W. Arendse mw. A.A.C. Aukema J.J. van Twisk
Longziekten mw. M.K. Greefhorst (waarnemer) mw. R. Heller-Baan F.A.H. Jacobs K.F. van Kralingen (waarnemer) mw. C.W.H.M. Kroese-BovĂŠe J.C.E. Meek
Pathologie Prof. dr. M.A. den Bakker mw. dr. K. Hamoen dr. M. Kliffen mw. dr. T.M. Teune
Plastische Chirurgie mw. H.C. Klepetko
Psychiatrie mw. S.K. Kalidien mw. P. KĂślling (waarnemer)
Maag-, darmen leverartsen
Radiologie
G. Bezemer (chef de clinique) dr. P.C.J. ter Borg dr. R.J.Th. Ouwendijk (opleider) mw. H.G. Vermeulen mw. C. Verveer
mw. C.I.B.F. Gouw L.C.W. de Jonge J.G.J. Jonkman J.W. Kuiper mw. dr. A. Preda J.W. van der Sluijs dr. ir. M.J. Stoutjesdijk
Medische Microbiologie
Revalidatiegeneeskunde
dr. M. van Rijn
mw. A.M. de Rooij mw. L. Valk-Kleibeuker
Kindergeneeskunde
Neurologie
Reumatologie
C. Aleman mw. J.J. Alink mw. S.H. Dijkstra mw. S.H.M. Gardeniers mw. K.A. Goud D.J.M. van Heemstra mw. B.C.C. Heinerman mw. I. Heuts-van der Kragt mw. C.M. Messemaker mw. H.S. Paizano-Thijssen mw. K.A. Schuitevoerder
mw. C. Gorter de Vries (chef de clinique) L.J.M.M. Mulder D.M.H. Zuidgeest
mw. F. Bonte-Mineur dr. M.R. Kok
mw. dr. I.A.M. van der Avoort mw. S.M.A. Groenen Klinische chemie mw. A.D. van Heesewijk dr. M.A. Fouraux mw. A.C. van Hof dr. W. van Gelder
Sportgeneeskunde Oogheelkunde mw. J.A. de BeijerDominicus mw. E. van CampenMolenaar mw. G. de Grip (waarnemer) mw. A.F.G. Jansen mw. dr. J.A.F.M. van Neerven
dr. B.A.G. Bulder mw. S.G. van der Putten
Urologie E. Kats dr. J.E. Nienhuis