• prenos celokupne imovine pravnog lica na koji se ne plaća porez na dodatu vrednost, u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost; • prodaja zgrada, posebnih delova zgrada i građevinskih objekata izgrađenih za tržište. Prenosom uz naknadu, u smislu ovog zakona, ne smatra se prenos apsolutnog prava na koji se plaća porez na dodatu vrednost, u skladu sa zakonom o porezu na dodatu vrednost. Ukoliko NVO izvrši neki od navedenih prometa apsolutnih prava uz naknadu podleže plaćanju poreza na prenos apsolutnih prava. Plaćanje PDV isključuje plaćanje poreza na prenos apsolutnih prava. Saglasno tome, ukoliko prodavac obračuna PDV, nema obaveze plaćanja poreza na prenos apsolutnih prava. Za porez na prenos apsolutnih prava, nije bitno da li je poreski obveznik - udruženje građana, odnosno nevladina organizacija obveznik PDV ili ne ili obveznik poreza na dobit ili ne. Primera radi, ukoliko NVO proda, odnosno uz naknadu izvrši promet ne novog, već korišćenog građevinskog objekta, polovnog, ranije registrovanog putničkog vozila, zemljišta, akcija, obveznica, komercijalnih zapisa drugih pravnih lica i sl. dužna je da plati porez na prenos apsolutnih prava po propisanoj stopi (osim, ukoliko po ugovoru ovaj porez plaća kupac). U ovakvim i sličnim slučajevima NVO se pojavljuje kao poreski obveznik u svojstvu prodavca – prenosioca prava. Moguće je, i u praksi se neretko dešava, da se NVO pojavi kao obveznik poreza na prenos apsolutnih prava u svojstvu kupca. To će se desiti kada NVO kupuje ne nov, već korišćen građevinski objekat, polovan, ranije registrovan putnički automobil, zemljište i sl. i ugovorom je predviđeno da porez na prenos apsolutnih prava pada na teret kupca.
2. Ko je obveznik poreza na prenos apsolutnih prava? Prema Zakonu o porezima na imovinu obveznik poreza na prenos apsolutnih prava je prodavac, odnosno prenosilac navedenih prava. Od ovog principa postoje izuzeci od kojima pišemo u nastavku. U slučaju prodaje, odnosno prenosa prava korišćenja gradskog odnosno javnog ili ostalog građevinskog zemljišta, nezavisno od njegove površine, obveznik poreza na prenos apsolutnih prava je kupac, odnosno lice kome se ono daje na korišćenje. U slučaju prodaje, odnosno prenosa uz naknadu prava na eksproprisanoj nepokretnosti, ako se eksproprijacija vrši radi izgradnje stambenih ili privrednih objekata obveznik poreza na prenos apsolutnih prava je korisnik eksproprijacije. Kad se apsolutno pravo prenosi po osnovu ugovora o doživotnom izdržavanju, obveznik poreza je davalac izdržavanja.
159