Experiment Gezonde Wijk Presikhaaf - 3 by Gerjanne Tiemens

PRESIKHAAF experiment voor een gezonde wijk

Ontmoeten & co-creĂŤren

Voorwoord Voor u ligt het derde magazine van het experiment Gezonde Wijk. Drie onverwachte magazines bovendien, want we hebben het initiatief genomen omdat iedereen behoefte had aan zichtbaarheid van prachtige mensen en initiatieven. Zo leidt een spontaan idee ineens tot drie publicaties die we samen hebben gemaakt! Er volgt er nog één. Die geven we uit op papier. Het liefst in een hele grote oplage, met de mooiste artikelen van deze drie magazines en meer natuurlijk! Dus denk daar vast over na. Wat wil jij eigenlijk zeggen tegen iedereen in Presikhaaf? Mensen maken de wijk bijzonder. De smaakmakers zeker! Het experiment Gezonde Wijk bood ruimte aan een groep ondernemende mensen die met heel veel plezier vorm geven aan de ontwikkelingen in Presikhaaf. Zowel vanuit het werk als vanuit hun vrije tijd en motivatie. In dit magazine ook een artikel over de Versnellingskamer dat vertelt over wat de Smaakmakers nodig hebben om nóg meer impact te genereren in de wijk. Gericht op de gezondheid van mensen, en, zoals we hebben gezien, een Gezonde Wijk is een Gezellige Wijk. Op de Parkmanifestatie in september 2011 kunt u de Smaakmakers ontmoeten tijdens een zinderende bazaar; Kom Proeven! Wat de Smaakmakers van Presikhaaf u te bieden hebben en voeg er zelf uw lievelings-ingrediënten aan toe. Want een gezonde wijk, maken we natuurlijk allemaal samen! Namens alle initiatiefnemers, geniet van de zomer en we zien elkaar op de Parkmanifestatie. Met groet! Gerjanne Tiemens en Noor Bongers

Grande Finale Voor de smaakmakers is er nog één ontmoeting. Met analyse van de uitkomsten, management inzichten, plannen maken voor de toekomst, en natuurlijk . . . . champagne! Een officiële uitnodiging volgt snel via de mail.

Inhoudsopgave 3 Voorwoord 6 Experiment Gezonde Wijk geeft gas in de versnellingskamer 14 De Weldam en Resto Van Harte co-creĂŤren paasdiner 16 Presikhaaf opent nieuwe perspectieven 18 Riek van den Berg, Knoppenhulp SWOA 22 In gesprek met Henk Greven ondernemer op de Honigkamp 24 In gesprek met Claudia Schouten, cultuurscout in Presikhaaf 26 Liever bewegen dan moe 28 Twee kanjers van de Vrijwillige Hulpdienst Arnhem 30 Een onthutsende structuur 32 De straat op! 34 Communiceren met al je zintuigen

Colofon Magazine: Dit 3e digitale magazine kwam tot stand met medewerking van de volgende personen: Teksten: Ed van Dael, Angelique van den Hout, Karin Veldkamp, Til Gerritsen, Irm Staarink, Jan-Willem Rotteveel, Tanja Ilbrink, Noor Bongers, Gerjanne Tiemens Foto’s: Voermans Van Bree, Ruben Janssen, Riek van den Berg, Angelique van den Hout, Henk Greven, Martine Siemens, Tanja Ilbrink, Noor Bongers, Gerjanne Tiemens Vormgeving: Studio Redlab en Gerjanne Tiemens De werkgroep Gezonde Wijk bestaat uit: Barbara Willaert (gemeente Arnhem), Barbara.Willaert@arnhem.nl Ed van Dael (gemeente Arnhem), ed.van.dael@arnhem.nl Melissa Davina (Sportbedrijf Arnhem), Melissa.Davina@arnhem.nl Lars van Driel (Iriszorg) l.driel@iriszorg.nl Margriet van de Water (STMG), m.van.de.waeter@stmg.nl Alice Somer (GGD VVGM), alice.somer@vggm.nl Lonneke van Tuil (SWOA), lvtuil@swoa.nl Ineke Lieste (STMG), Wijkverpleging-Presikhaaf@stmg.nl Gerrit Spekschoor (Sportbedrijf/Leerbedrijf Diagonaal), gerrit.spekschoor@arnhem.nl Hans Haarler (wijkmanager), hans.haarler@arnhem.nl Maria Meekes (Indigo), m.meekes@indigogelderland.nl Irm Staarink (Indigo), i.staarink@indigogelderland.nl Helene Rigter (Indigo), h.rigter@ indigogelderland.nl Claudia Schouten (Cultuurscout), claudia.schouten@kunstbedrijfarnhem.nl Nynke Verhoeven (communicatie adviseur), info@nynkeverhoeven.nl Coördinatie experiment en magazine: Noor Bongers, licht@noorbongers.nl Gerjanne Tiemens, gerjanne.tiemens@gmail.com Ideeën en input voor het volgende magazine kunt u mailen naar gerjanne.tiemens@gmail.com Opdrachtgever van experiment gezonde wijk: Gemeente Arnhem

Experiment Gezonde Wijk geeft gas in de versnellingskamer Tekst & foto’s: Noor Bongers en Gerjanne Tiemens

Op 17 mei jl. was een kleine groep Smaakmakers te gast bij het RijnIJssel in Presikhaaf voor een sessie in ‘de Versnellingskamer’. Fasten your seatbeltst en let’s go! De resultaten én wensen van de vorige ontmoetingen vormden de basis van deze sessie. De Versnellingskamer maakt beslissingen mogelijk. Puur omdat je informatie inzichtelijk maakt samen met de inzichten én prioriteiten van de deelnemers. Er was een representatieve groep van de Smaakmakers uitgenodigd, wegens beperkt aantal plaatsen.

Eerder overwogen we een matchteam uit te nodigen voor deze sessie. Maar in feite... is het matchteam de grote groep van 60 smaakmakers die vorm geeft aan Gezonde Wijk, die mensen en wensen aan elkaar verbinden. Een groep van ondernemende mensen mét pit. Wat hebben deze smaakmakers nodig? En hoe draagt dit het beste bij aan het breder idee van Gezonde Wijk? Hieronder een kort verslag van de insteek en de uitkomsten.

Wat is een versnellingskamer? Een versnellingskamer biedt ondersteuning bij een creatieve sessie, het selecteren van oplossingen, een projectevaluatie, strategische planning of budgettering. Een besluit nemen is niet noodzakelijk. Het systeem is ook zeer geschikt om een overzicht te creëren van de meningen en verhoudingen binnen de groep. Dit kan gebruikt worden om standpunten te inventariseren maar ook om een product te evalueren of om strategie te bepalen. (bron: www.beleidsimpuls.nl) Hoe werkt het eigenlijk? Aan de hand van de uitkomsten van de eerdere bijeenkomsten, maakten Gerjanne en Noor samen met Henry Soyer en Marijke van Huijstee van het RijnIJssel een script. In een aantal thema’s kregen de deelnemers, die allemaal achter een laptop zaten, vragen voorgelegd waar iedereen tegelijkertijd antwoord op kon geven. Deze antwoorden zijn gelijktijdig anoniem zichtbaar op een groot scherm. Je ziet dus meteen wat iedereen denkt, zónder dat hier discussie over ontstaat. Bij sommige onderdelen kon er gestemd worden op de verschillende ideeën en antwoorden. Super praktisch. Je maakt inzichtelijk wat echt belangrijk is en waar de prioriteiten liggen. De uitkomsten van de versnellingskamer bieden logische én praktische handvatten voor de volgende stappen in experiment Gezonde Wijk. Relatie met de eerdere ontmoetingen Ed van Dael memoreerde aan het einde van de Versnellingskamer, dat een praktische bijeenkomst zoals deze niet mogelijk was geweest zonder de eerdere bijeenkomsten. Deze waren gericht op het vormen van een groep, het ontmoeten van de Smaakmakers en het afstemmen van elkaars idealen Ed van Dael memoreerde aan het einde van de Versnellingskamer, dat een praktische bijeenkomst zoals deze niet mogelijk was geweest zonder de eerdere bijeenkomsten. Deze waren

gericht op het vormen van een groep, het ontmoeten van de Smaakmakers en het afstemmen van elkaars idealen, het ontmoeten van de Smaakmakers en het afstemmen van elkaars idealen, verwachtingen en wensen. Tijdens deze bijeenkomsten ontstond een gezamenlijke focus. Een groep mensen die vanuit hun intrinsieke motivatie vorm geeft aan ontwikkelingen binnen Presikhaaf. Aan gezondheid in de meest brede zin des’ woords. Cultuur, ontmoeten, oprechtheid en initiatief zijn maar enkele van de waarden die door deze groep worden gedeeld. De versnellingskamer biedt op beleidsniveau handvatten om advies te geven over wat de Smaakmakers wíllen in Presikhaaf. Over hoe de netwerken en programma’s het beste tot hun recht komen, en daarmee bijdragen aan de gezondheid van de mensen in Presikhaaf. De fantastische resultaten van het experiment Gezonde Wijk; het eigenaarschap, het benutten van elkaars talenten, het benoemen van een gezamenlijke ambitie en focus, de mogelijkheid om elkaar te vínden en te betrekken bij deze ambitie en de gelijkwaardigheid, geven ook het management én bestuur van de deelnemende organisaties inzicht om richting te geven. Natuurlijk. Dit zal nog blijken in de praktijk. Maar zonder bottom up ook geen verandering in de top downmentaliteit van bestuurders. Zie in dit kader ook het artikel ‘onthutsende structuur’ verderop in dit magazine. Beide hebben elkaar nodig. En dit is wat het experiment Gezonde Wijk beoogt. 7

In de benoemde behoeften schemeren álle aspecten van Gezonde Wijk door die we in de eerste bijeenkomst hebben benoemd én de mensen die hier nu al aan bijdragen. Deze behoeften maken een integrale benadering van de bestaande programma’s mogelijk. Zij laten zien waar er dwarsverbanden liggen dóór

organisaties heen. We richten ons in de Versnellingskamer specifiek niet op categorieën als ‘armoede’, ‘eenzaamheid’, ‘actief bewegen’, omdat de bestaande programma’s dan té gemakkelijk in deze bekende categorieën worden geplaatst. We willen juist via andere waarden én cross over de programma’s belichten. Zodat dit werkelijk inzicht geeft.

De thema’s • • • • • • •

benutten van de buitenruimte mixen van doelgroepen achter de voordeur ongedwongen ontmoeten / gezelligheid bewustwording over Gezondheid (ook onderwijs) culturele happenings ondernemen is Gezond! (specifieke initiatieven Ondernemers en bijdragen aan Presikhaaf)

Reeds bekende informatie Er zijn óók een aantal zaken die we als ‘bekend’ hebben aangemerkt en waar we dus geen aandacht aan hebben gegeven tijdens deze sessie. Deze elementen zijn natuurlijk wél mega belangrijk in de volgende stappen Communicatie

Matchteam

Iedereen heeft zijn ‘eigen manier van communiceren’. De één leest graag berichten op Facebook en de ander de wijkkrant. De één wil graag worden gebeld, de ander krijgt juist liever een e-mail. Gebruik ál deze kanalen en probeer niet één communicatiekanaal te maken dat iedereen [moet] gaat bezoeken. Via Via werkt véle malen beter. Stem hier je communicatie op af!

Dat vraag en aanbod bij elkaar brengt. Regisseurs van al het ‘verkeer’ binnen de wijk. Iemand wil iets geven? Iemand heeft iets nodig? Wie of welk programma kan hem/haar dit bieden? Telkens weer wordt benadrukt dat het mensen zijn die de beste match kunnen maken. Mensen die in verschillende netwerken functioneren èn weten wat er speelt. Daar kan geen computer tegenop.

Informatie Om dit goed te kunnen doen is er wél één plek nodig waar de mensen die willen communiceren alle informatie kunnen vinden. Een locatie voor de Smaakmakers en aanverwanten, waar zij alles kunnen vinden. Programmamakers kunnen hier hun informatie naar toe sturen. Dit is géén informatiekanaal richting het publiek of de bewoners van Presikhaaf. Het is functioneel voor hen die er gebruik van maken.

Initiatieven zichtbaar maken Op álle bijeenkomsten was het een belangrijk thema. We willen zien wát er al is en wíe bijdraagt aan Gezonde Wijk. Maak deze initiatieven zichtbaar.

De groep De Versnellingskamer biedt ruimte voor 20 mensen. Daarom hebben Barbara, Ed, Gerjanne en Noor een selectie gemaakt uit de groep smaakmakers. Daarbij is gelet op een goede mix tussen mensen die zich vanuit hun werk inzetten voor Presikhaaf en mensen die dit vrijwillig doen als buurtbewoner. Maar nóg belangrijker, een groep die representatief is door haar diversiteit. Zowel qua professie, vakgebied, cultuur én attitude. De mensen die hierbij aanwezig waren (in willekeurige volgorde): Barbara Willaert, Ed van Dael, Gert Jonge Poerink, Jeroen Glissenaar, Alice Somer, Karin Albers, Lonneke van Tuil, Gerda Delleman, Lars van Driel, Gerrit Spekschoor, Mina Yacoub, Conny Bloemendaal, Eef Bloemendaal, Hanneke Rückert, Jan-Willem Rotteveel, Allon Cheng, Melissa Suryajaya, Noor Bongers en Gerjanne Tiemens. Aan hen kun je natuurlijk áltijd om een persoonlijk verslag vragen. 9

Het aanbod en wat men hier van vond Per thema zijn er tal van programma’s en initiatieven voor verschillende doelgroepen. Variërend van zorg- tot cultuur- tot informele initiatieven. In de eerdere bijeenkomsten bleek al dat er een overweldigend aanbod is in Presikhaaf. Nu staat dat allemaal op een rijtje. Opvallend is dat het thema ‘achter de voordeur’ tot een grote rij initiatieven leidde. Het werd als een van de grootste problemen benoemd tijdens de sessies. Er is erg veel aanbod. Maar hoe kom je áchter de voordeur? En hier blijkt de apotheker een cruciale functie te vervullen. Deze samenwerking kan natuurlijk verder worden ontwikkeld. Verder werd Resto Van Harte geroemd en benoemd voor verschillende vraagstukken. Zowel voor het ‘mixen van doelgroepen’ tot ‘ongedwongen ontmoeten’ tot als oplossing ‘achter de voordeur’ om mensen op laagdrempelige wijze uit huis te laten recreëren. Sowieso scoort samen eten en drinken erg hoog. De roep om meer soepsalons in de wijk was duidelijk hoorbaar. Volgens ons mede omdat dit kleine initiatieven zijn, makkelijk te realiseren en met grote impact! In de buitenruimte scoorde sport en spel in het park het hoogst, samen met bewegen op recept. Beide ook heel laagdrempelige initiatieven waarbij huisartsen en het Sportbedrijf samen werken. Ondernemen is Gezond leverde eigenlijk de kleinste rij initiatieven op. In de eerdere bijeenkomsten bleek ook dat er weinig relaties zijn met

ondernemers of dat deze niet goed worden benut om gezamenlijke programma’s te maken. Enthousiasme over dit onderwerp is er wél. Het programma ‘gesunde kinder’ leverde de hoogste score op, samen met de roep om meer soepsalon’s en Resto Van Harte’s en het sponsoren van sportabonnementen voor jongeren door de lokale middenstand. Er ligt hier nog een groot onontgonnen gebied om te ondernemen! De wens om een Bazaar in te richten is hier natuurlijk al een mooie oplossing voor.

Belangrijke uitkomsten De wensen

Duurzame ondersteuning

De volgende stap was om de wensen te inventariseren. Wat is er nodig om deze groep Smaakmakers te faciliteren? En wat draagt het meeste bij aan een Gezond en Levendig Presikhaaf? De uitkomsten zijn hier niet echt heel verrassend in vergelijking met de eerdere ontmoetingen.

Op plaats drie staat het duurzaam ondersteunen van de professionals in de uitvoering. Er zijn nu tal van wensen geuit, zichtbaar maken van initiatieven, smaakmaker-bijeenkomsten en het matchen van vraag en aanbod. Er is sterke behoefte aan ondersteuning hiervan. Een soort regisseur die de voortgang bewaakt, activiteiten coördineert en ontmoetingen organiseert. Zodat de mensen hun activiteiten náást hun werk kunnen blijven doen en er met al het sociaal kapitaal (de wéns om bij te dragen) ook echt iets gebeurt. Coördinatie en aanjagen blijft noodzakelijk om successen samen te kunnen blijven vieren.

Energie bijeenkomsten Regelmatige ontmoetingen, ‘energiebijeenkomsten’ zoals het werd genoemd, scoorden het hoogst. Gerelateerd hieraan waren ook trainingen aan professionals om zich deze manier van werken eigen te maken, sleutelfiguren motiveren en op bezoek gaan bij elkaar organisatie. Belangrijkste is dat je elkaar treft rond een gezamenlijke ambitie, dat je samen iets dóet (!!) én dat er ruimte is voor informele ontmoeting. Liefst met lekker eten en drinken.

Bewoner centraal Opmerkelijk als tweede eindigt de wens ‘zet in álles wat je doet de bewoner centraal’ en maak dit als leidend thema voor management, bestuur en programmaontwikkeling. Het lijkt logisch, maar het wordt in de regeldruk en managementlagen te vaak vergeten. Kritiek was er ook op het experiment Gezonde Wijk. Dat wij de bewoners niet hadden gevraagd en uitgenodigd. Wij hebben hier bewust voor gekozen. En ons gericht op de nétwerken van mensen die in contact staan met deze bewoners. Als dit netwerk goed functioneert, wordt ook de bewoner beter bediend. Dit werd gedeeld door de aanwezigen. Dit blijkt ook uit de eerste wens. En de derde . . .

Gouden tips en wensen Op de volgende pagina’s een greep uit de antwoorden van de Smaakmakers voor een gouden tip om Presikhaaf tot een succes te maken èn wat je hier zelf al aan kunt bijdragen. Op verzoek is het gehele rapport van de Versnellingskamer te verkrijgen bij Ed en Barbara. Het rapport is een opsomming van feiten en leest nogal verwarrend, maar geeft een heel mooi overzicht van alles dat is gezegd. Interessanter is om dit samen met een van de deelnemers te bekijken en te bespreken.

Het is altijd mogelijk als je je liefste wens uit

Vergeet je hart niet in je werk

Hou ogen & oren open en kom in actie!

Gemeente en woningbouwcorporaties denk niet dat alles van bovenaf opgelegd en verzonnen moet worden!

Goude & goede voo

Laat zien wat je doet en inspireer elkaar!

Vaker iedereen ‘lastig vallen’ met ideeën voor samenwerking

Diagonaal weer op de agenda van het onderwijs zetten

Onderwijs in de wijk: gebruik de wijk als leerwerkplaats

De vitaminen die ik tijdens dit experiment heb opgedaan doorgeven aan anderen

en tips & ornemens

Blijven denken vanuit mogelijkheden! Alles is haalbaar!

Intentie en deze experimentele werkwijze blijven uitdragen op alle niveaus

Vertrouw op mensen in de wijk en leg de lat hoog!

Zorg voor een goed restaurant/leuk grand cafĂŠ in de wijk Regelmatig contact blijven houden met de Smaakmakers

De Weldam en Resto Van Harte co-creëren paasdiner Tekst: Til Gerritsen, activiteitencoördinator de Weldam Foto’s: Ruben Janssen Het jaarlijkse paasiner van de Weldam was dit jaar voor het eerst een co-productie van de Weldam en Resto Van Harte. Koks Mahjoub Inerhmi en Allon Cheng hebben samen met een paar kookgekke vrijwillige medewerkers een heerlijk diner bereid. Hoe komt zo’n samenwerking tot stand zult u zich afvragen. Dat ging eigenijk heel eenvoudig! Ik hou van netwerken en doen, net als Allon Cheng van Resto Van Harte, bovendien is Stichting Welzijn Ouderen een groot voorstander van samenwerken met andere organisatie/instellingen/

enthousiastelingen, dus was de samenwerking snel beklonken. Allon Cheng, Jaap van den Berg, Lonneke van Tuil en ondergetekende zijn als Smaakmakers actief betrokken bij het experiment Gezonde Wijk Presikhaaf. Tijdens de bijeenkomsten van dit experiment, werd het netwerk dat bijdraagt aan Gezonde Wijk Presikhaaf steeds zichtbaarder en kwam naar voren hoe belangrijk het is om samen te werken. Daar moet je dan niet alleen over praten, maar je moet het ook gewoon gaan doen. En dat hebben we gedaan.

Het paasdiner is wat mij betreft een mooi voorbeeld van concrete dingen die ontstaan uit de vernieuwende aanpak van experiment Gezonde Wijk Presikhaaf. Hieruit blijkt maar weer hoe zinvol het is mensen van verschillende pluimage samen te brengen en samen te brainstormen over hoe je samen zaken nog beter kunt doen. Ben ik ijdel als ik zeg: succes verzekerd? Vast niet!

tegen dovemansoren gezegd! Ik heb Allon gelijk gestrikt voor het Kerstdiner op woensdag 14 december 2011. Allon, Mahjoub en alle anderen nogmaals heel hartelijk dank voor deze onvergetelijke middag!

Na afloop van het paasdiner bedankte Allon de gasten voor hun gezelligheid en vriendelijkheid. Hij bood spontaan aan een volgende keer graag weer samen met de SWOA een heerlijke maaltijd te verzorgen. En dat was niet Leuk om te weten: Til Gerritsen heeft zaterdag 4 juni de Opsteker van de Week van de Tros ontvangen, dit is een onderscheiding voor actieve vrijwilligers.

Presikhaaf opent nieuwe perspectieven Tekst: Gerjanne Tiemens Foto’s: Ruben Janssen Het lijkt wel zomer als we op dinsdag 20 april alweer de derde Smaakmakers bijeenkomst hebben. Presikhaaf opent nieuwe perspectieven is het thema en dit keer zijn we te gast bij Locatie Spatie, het cultuurhuis in Presikhaaf. Als we aankomen worden we hartelijk ontvangen door Anna Krijnen en Claudia Schouten, we spreken het programma door en met vereende krachten wordt binnen een uur de ruimte ingericht voor de bijeenkomst. Rond vijven stromen de Smaakmakers binnen. Nou ja, binnen... ze worden buiten verwelkomt met een drankje en strijken neer op een van de stoelen die buiten op het gazon staan. Want van zulk lekker weer moet je natuurlijk wel genieten! Zoals bij elke bijeenkomst is men binnen de kortste keren druk met elkaar in gesprek en wordt er volop uitgewisseld. Ondertussen delen Noor en ik kartonnen sterren en stiften uit en vragen de Smaakmakers hier drie dingen op te schrijven; hun naam, hun wens èn wie ze graag willen ontmoeten. De sterren worden binnen op een grote muur gehangen en vervolgens kan iedereen met stiften verbindingslijnen trekken met de sterren van andere Smaakmakers voor wie ze iets kunnen betekenen. Binnen de kortste keren staat er een wirwar van lijnen op de muur. Èn is men verbaasd over hoeveel hulp men elkaar onderling al kan bieden. Zichtbaar maken wat er al is èn uitspreken wat je wensen zijn (durf te vragen!) blijkt iedere keer weer een boel op te leveren!

Na de gezamenlijke maaltijd splitsen we op in drie verschillende groepen en gaan we met elkaar in gesprek over hoe we met alle ideeĂŤn en input wensen in praktijk kunnen brengen. Elke groep heeft zâ&#x20AC;&#x2122;n eigen rode draad; Ondernemen is Gezond! en Cultuur verbindt zijn twee draden en dan is er en groep die zich buigt over communicatie en het bij elkaar brengen van vraag & aanbod. Want dat laatste blijkt toch steeds weer een grote uitdaging. Tot onze grote verrassing en blijdschap, blijken er aan het eind van de avond prachtige plannen te zijn ontstaan waarin meerdere wensen een plekje vinden. Zo is daar het plan voor het opzetten van een bazaar, waar multicultureel en ondernemend Presikhaaf samen komen. En vanuit de cultuurgroep komt men met concrete plannen voor een evenement bij het podium van de Willem Dreesschool. Met een voorstelling van verschillende Presikhaafse podiumkunsten en aansluitend een barbeque in Park Presikhaaf, misschien zelfs al wel rondom de permanente barbequeplekken in het park die zo hoog op de wensenlijst staan. Want dat elkaar ongedwongen ontmoeten en samen eten hele mooie dingen oplevert, is de afgelopen maanden wel heel duidelijk geworden tijdens de bijeenkomsten met de Smaakmakers van Presikhaaf. Het is heerlijk om te zien hoe de groep Smaakmakers steeds meer zelf de regie neemt in experiment Gezonde Wijk. Presikhaaf leeft! En dat is heel Gezond!

Riek van den Berg, knoppenhulp SWOA Tekst: Angelique van den Hout Foto’s: Riek van den Berg

Riek van den Berg is een zeer actieve dame, die zich op vele manieren inzet voor de medemens. Veel mensen in Presikhaaf kennen haar dan ook, in haar rol als Knoppenhulp van de SWOA of als technicus bij RTV Arnhem Ze is sinds 1977 woonachtig in Presikhaaf, Elsweide. Een voorgeschiedenis bij AKZO Tot haar pensioen heeft Riek gewerkt bij AKZO in Arnhem. Eerst op de researchafdeling als textiel-laborante. Daar werd haar technische talenten al snel ontdekt. Ze paste een inrijgvolgorde van een nieuw soort garen aan waardoor het twijnen vlekkeloos verliep. Toen de textielafdeling in 1973 uit Arnhem vertrok, kwam Riek bij het octrooibureau terecht. Eerst een administratieve functie bij de financiële afdeling. Daar maakte ze ook kennis met de computer, want vanaf 1982 werden de facturen in de computer geregistreerd. Later kwam ze te werken in de Buitendienst van het Octrooibureau. Dat betekende dat ze met octrooien in een koffer het hele land afreisde om handtekeningen te verzamelen voor het patenteren van het octrooi: eerst met de uitvinder naar een notaris, dan naar het ministerie van Buitenlandse zaken en vervolgens naar allerlei consulaten van landen waar octrooi was aangevraagd. Een interessante baan, want Riek moest zelf ook de octrooien lezen en was dus op de hoogte van de allernieuwste technische ontwikkelingen. Na haar pensioen in 1991 heeft ze zo’n vier jaar voor moeder en broer gezorgd en genoten van de vrije tijd. Tot ze werd gebeld door een man waarmee ze samen in de cursus ‘Pensioen in zicht’ had gezeten. Hij herinnerde zich dat Riek, omdat ze een deel van de cursus gefilmd en gemonteerd had. Het plakken en knippen ging haar zo snel af, dat het indruk had gemaakt. Hij vroeg haar of ze interesse had te helpen bij het initiatief van RijnIJssel college met de opzet van een Knoppendienst.

Het ontstaan van de knoppendienst Bij het RijnIJssel was er een klaslokaal ter beschikking gesteld met allerlei apparatuur zoals een NS-kaartjes automaat, mobiele telefoon, wasmachine, televisie, magnetron etc. Mensen konden langs komen om uitleg te krijgen over deze apparaten. Alle bewoners van Presikhaaf werden per brief uitgenodigd om gebruik te maken van deze nieuwe service. Toenmalig burgemeester Scholten opende het lokaal aan de Maaslaan. Twee jaar en 600 mensen later werd deze locatie opgeheven. De roep van bewoners van Presikhaaf om thuis geholpen te worden werd echter steeds luider. Dus werd de knoppenhulp werd van het RijnIJssel college overgedragen aan de SWOA. Hierdoor werd de knoppenhulp toegankelijk voor heel Arnhem. De knoppendienst vandaag de dag Momenteel zijn er vier vrijwilligers die elk een postcodegebied van Arnhem bedienen. Zij gaan wekelijks bij een aantal mensen op bezoek om uitleg te geven over (nieuwe) apparaten of om problemen op te lossen. Veel voorkomende vragen gaan over het aansluiten van draadloos internet, het instellen TV-zenders, hoe een magnetron werkt en over defecte scartkabels vervangen. Inwoners van Arnhem van 50+ kunnen dagelijks een vraag indienen bij de SWOA Weldam aan de Middachtensingel. De coördinatoren verdelen de aanvragen over de vrijwilligers, die per mail de aanvraag binnen krijgen. Zij maken dan persoonlijk een afspraak met de aanvrager wanneer ze langs komen. Er wordt veel gebruik gemaakt van deze service. Wekelijks komen er meer dan tien aanvragen binnen. Achter de knoppen bij RTV Arnhem Naast haar werkzaamheden als Knoppenhulp, bedient Riek het mengpaneel bij RTV Arnhem tijdens wekelijkse uitzendingen van het christelijk programma Het Anker. Riek verzorgt niet alleen het geluid, maar zorgt, samen met een technicus, ook voor de samenstelling en montage van de gehele uitzending. Samen met een aantal mensen uit Dieren wordt Het Anker gemaakt en elke zondagochtend van 10-11 uur uitgezonden, met een herhaling om acht uur ’s avonds. Praktische informatie Knoppenhulp Een vraag indienen bij de Knoppenhulp kan dagelijks van 9 – 12 uur via telefoonnummer 026 3611741. De Knoppenhulp kost € 4,50 per aanvraag voor maximaal twee uur hulp.

In gesprek met Henk Greven, ondernemer op de Honigkamp Tekst: Ed van Dael Foto’s: Henk Greven

“Ik ben slager op winkelcentrum Honigkamp. Ik kom al 24 jaar met veel plezier uit Duiven naar mijn winkel. Met de fiets! Het plezier haal ik uit het contact met de mensen én uit het opgeknapte winkelcentrum. Het is heel mooi geworden met nieuwe bloembakken, bestrating en fietsklemmen.” “Bij een gezonde wijk denk ik aan een groene wijk en een leefbare wijk waar mensen het goed hebben. Wat ik Presikhaaf te bieden heb? Ik ben erg klantvriendelijk, mijn producten zijn van hoge kwaliteit en voor iedere portemonnee. Maar er is meer dan mijn winkel!

Ik draag overal uit dat Presikhaaf een mooie wijk is en dat iedereen daar verantwoordelijk voor moet zijn. Ik groet iedereen, ook als ik ze niet ken. Wat ik van anderen verwacht? Dat je het samen moet doen. Ik spreek winkeliers aan op hun gedrag, bijvoorbeeld als het gaat om rotzooi opruimen. Presikhaaf is zo opgeknapt, dat moeten we zo houden. Het is goed bereikbaar, heeft veel groen, mooie scholen en heeft iedereen wat te bieden. Mijn gouden tip? Verdraagzaamheid en respect!â&#x20AC;?

In gesprek met Claudia Schouten, cultuurscout in Presikhaaf Tekst: Karin Veldkamp Foto: Martine Siemens

Sinds drie jaar is Claudia Schouten, werkzaam bij het Kunstbedrijf Arnhem, cultuurscout in Presikhaaf. Claudia is aangesteld om het kunstzinnige klimaat in de wijk te ontwikkelen. Dat doet ze met name door te ondersteunen bij talentontwikkeling en cultuurparticipatie. Dat klinkt allemaal mooi, maar wat houdt dat precies in?

“Ik krijg van beroepskrachten of vakdocenten uit de wijk regelmatig signalen over kinderen of volwassenen die talent hebben. En dat talent is niet alleen dat iemand mooi viool kan spelen of goed kan tekenen” legt Claudia uit. “Het gaat eigenlijk vooral om motivatie. Er zijn mensen die geprikkeld worden door alles wat met kunst te maken heeft. En die betrek ik graag bij de cultuuractiviteiten”. Met haar 24 uur heeft Claudia een druk pakket en ook al heel wat betekent voor de wijk en veel contacten opgedaan. Het project ‘Tussenruimte’ is daar een mooi voorbeeld van. Wie kent ze niet? De houten speelaanleidingen dwars door de wijk. Of Presikharmonie?

“Dat was typisch zo’n voorbeeld van talentontwikkeling en cultuurparticipatie”, gaat Claudia enthousiast verder. “Muziektalenten uit de wijk hebben samen een CD gemaakt en opgetreden in de wijk. Wat mij daarvan het meest is bijgebleven”, zegt ze met een big smile, is de deelname van een leerling van het bijzonder onderwijs. De jongen was zo trots dat hij zijn eigen posters had gemaakt en verspreid op school. Geweldig”.

Sinds januari heeft Presikhaaf een eigen cultuurhuis; Locatie Spatie. Presikhaaf is de eerste wijk met een cultuurhuis, dankzij Claudia’s inspanningen. Er vinden o.a. cursussen plaats. “Het idee voor een cultuurhuis ontstond toen de oude school op de Cannenburglaan gesloopt werd . Daar zaten 40 ateliers met een wijkgerichte functie. Dat mocht niet verloren gaan voor de wijk. Een aantal van de functies aldaar, zitten nu in het cultuurhuis waaronder de Streetsdepartment en ‘cultuur en school’. Claudia’s passie voor kunst komt niet uit de lucht vallen. “Als kind gingen we altijd naar musea. En mijn verjaardag was een uitstapje naar het theater. Kunst inspireert mij. Het is vooral de verwondering die het bij mij teweeg brengt. De grootste verwondering zit bij mij in het ‘nieuw cultureel burgerschap’. Hiermee bedoel ik dat culturen door elkaar lopen. Deze ontwikkeling zie ik als een kunstvorm en ondersteun ik graag”.

Liever Bewegen dan moe Tekst: Irm Staarink, preventiemedewerker Indigo

Er is steeds meer aandacht voor de goede invloed van fysiek actief zijn op geestelijk gezond zijn. Bewegen helpt mentaal fit te zijn en heeft een positieve uitwerking op lichamelijke processen. Daarom start in Gezondheidscentrum Presikhaaf de training ‘Liever bewegen dan moe’. Dit is een training voor mensen die zich somber voelen en/ of onverklaarbare lichamelijke klachten hebben en in beweging willen komen.

Elke bijeenkomst van de training bestaat uit leren (psychoeducatie) en bewegen. De training vindt, voor mensen die willen deelnemen, dicht bij huis plaats, dit maakt het makkelijk om mee te doen. Na deze training kunnen mensen verder met sporten in de wijk. De training ‘Liever bewegen dan moe’ is speciaal ontwikkeld voor mensen die niet zo gauw iets aan hun depressieve gevoelens willen doen. Uit onderzoek blijkt dat 291.000 Nederlanders tussen 15-65 jaar voor het eerst in hun leven met een depressie geconfronteerd worden. Over een aantal jaren is het de op een na meest voorkomende ziekte in de wereld. Verder is het bekend dat depressie bij vrouwen twee maal zoveel voorkomt als bij mannen.

Om depressie te voorkomen zijn verschillende activiteiten ontwikkeld, maar mensen maken daar nog weinig gebruik van. Dit komt ook omdat een depressie of depressieve gevoelens niet altijd worden herkend. Mensen kunnen er daardoor lang mee rondlopen. Ze hebben geen zin meer, kunnen niet genieten van het leven en verliezen de zingeving. Het leven is niet meer kleurvol. De training ‘Liever bewegen dan moe’ is een start voor deze mensen om dit te veranderen.

De uitvoering van de training is een initiatief van Indigo (Chris Hartman) in samenwerking met Jos van Leeuwen, fysiotherapeut van het gezondheidscentrum Presikhaven en Trudy van Schaijck, wijkverpleegkundige van STMG. Ook is er samenwerking met de huisartsen in Gezondheidscentrum Presikhaaf. Aanmelden voor de training ‘Liever bewegen dan moe’ kan bij Indigo tel 3124334. De training vindt plaats op een woensdagochtend.

Twee kanjers van de Vrijwillige Hulpdienst Arnhem Tekst & foto: Angelique van den Hout

De Vrijwillige Hulpdienst Arnhem is onderdeel van het Meldpunt Vrijwillige Thuishulp Arnhem. Mensen die hulp nodig hebben voor klusjes in en om het huis, autovervoer en begeleiding naar ziekenhuis of invullen van formulieren en die geen familie, buren of kennissen hebben die bij deze activiteiten kunnen helpen, kunnen een beroep doen op de vrijwilligers van de Vrijwillige Hulpdienst Arnhem. Mevrouw Vos en mevrouw Van Wijlick zijn de coördinatoren in Presikhaaf. Ze zitten allebei één ochtend in de week aan de telefoon om bij elke aanvraag een vrijwilliger te zoeken die de hulp gaat bieden. Dat is niet altijd even gemakkelijk, want het gebied van Presikhaaf beslaat ook een deel van het Broek, de Steenstraat en de Velperweg. Een groot werkgebied dus ,waar ongeveer 15 vrijwilligers actief zijn. Waarvoor kun je terecht Vrijwillige Hulpdienst? Er wordt vaak een beroep gedaan op de Vrijwilliger Hulpdienst, er worden ongeveer 140 aanvragen per jaar gehonoreerd. Dit kan van alles zijn; van een boodschap doen tot het repareren van keukenkastje en helpen in de tuin. De meeste vraag is echter naar het vervoer en begeleiding naar het ziekenhuis. De hulp wordt gratis aangeboden, alleen voor vervoer wordt een reiskostenvergoeding gevraagd van € 0,28 p/km. Alle Arnhemmers kunnen een beroep doen op de vrijwillige hulpdienst. Vaak zijn het oudere mensen die te maken hebben met een handicap, (chronische) ziekte of mensen die om wat voor reden een steuntje in de rug verdienen. Coördinatie van de vrijwilligers Mevrouw Vos en mevrouw Van Wijlick nemen al jaren de coördinatie op zich. Ze vertellen dat er regelmatig door dezelfde mensen een aanvraag wordt ingediend, veelal voor vervoer. De dames hebben goed inzicht in hun vrijwilligers en wie ze waar naar toe kunnen sturen. Ze geven de vrijwilligers ook praktische tips mee, zodat iemand die naar de tandarts moet ook daadwerkelijk de prothese in heeft en niet thuis in een bakje laat liggen bijvoorbeeld. Verder houden de coördinatoren wekelijks de aanvragen bij en noteren bijzonderheden die de vrijwilligers aan hen doorgeven na een bezoek aan de aanvrager. Dit wordt dan teruggekoppeld aan het Meldpunt.

De vrijwilligers die door de coördinatoren gekoppeld worden aan een aanvrager, maken vervolgens zelf een afspraak met de aanvrager. Daarbij kan dan ook gevraagd worden of er bepaald gereedschap in huis is voor de klus of dat de vrijwilliger dat mee moet brengen. De vrijwilliger heeft van het Meldpunt een legitimatie waar de aanvrager naar kan vragen. Nieuwe vrijwilligers meer dan welkom De hulpdienst kan zeker nog nieuwe vrijwilligers gebruiken. Het bestand wordt steeds kleiner en de vrijwilliger wordt ook steeds ouder. Vandaar dat nieuwe mensen met open armen worden ontvangen. Vrijwilligers die zich aanmelden bij het Meldpunt krijgen een intakegesprek. Hierin wordt uitgelegd wat de opzet en de doelstelling van de hulpdienst is, wat de vrijwilliger kan verwachten en wat er van hem/haar verwacht wordt. Meer informatie? Kijk op www.vrijwilligehulpdiensarnhem.nl of klop aan bij éen van de coördinatoren in Presikhaaf.

Een onthutsende structuur Tekst & foto: Noor Bongers Wonderlijke wereld. Aan de ene kant staan er grote instituties die zorg dragen voor ons en de samenleving. Instituties die ook nog eens alsmaar groter worden. Fusies, overnames en allianties zijn héél gewoon. Bijzonder dat deze instituties binnen zichzelf vaak bestaan uit meerdere bv’s met winstbejag, maar dat terzijde. Groot zijn ze in ieder geval! Met duizenden medewerkers en standaardprocessen, verzuilde verantwoordelijkheden en de wens van producten op maat. Aan de andere kant staan nieuwe collectieven van mensen die de eigen regie nemen, het heft weer in eigen hand. In Presikhaaf bijvoorbeeld, bij de Gezonde Wijk. Maar ook in de zorg ontstaan kleine groepen professionals die zichzelf organiseren, plat en kleinschalig. Die zich afzonderen van de grote instituties. Die het zelf wel regelen. Groepen consumenten verenigen zich in consumers-united en kopen samen groot in. De vastenlastenbond doet dit ook voor een groot aantal mensen. Beiden dienen eenzelfde doel. Zorgdragen voor ons en onze samenleving. Bij de instituties is solidariteit besloten in structuren en producten, bij de nieuwe collectieven is solidariteit een basis van vertrouwen. Toch was deze afgesproken solidariteit ook ooit op vertrouwen gebaseerd, we richtten toen een groot instituut op om hier zorg voor te dragen. Nu doen we dit toch liever zelf. Meestal omdat de professionals van die grote instituten niet meer toe komen aan hun echte werk, maar zich bezig houden met de bureaucratie hieromheen.

Zorg dragen voor ons en onze samenleving. Het is nog niet zo gemakkelijk te organiseren. Als je het niet organiseert ontstaat het soms vanzelf. Heel dichtbij mensen ís er solidariteit, tussen de mensen die hier zelf voor kiezen. Of ze dit doen omdat het gemakkelijk inkopen is (consumerunited) of omdat het prettig wonen is (wijk-allianties) of omdat een gemeente je er toe uitnodigt (Gezonde Wijk) en het past bij je eigen wensen. En dat is wellicht de belangrijkste schakel. Het past bij je eigen wensen. En bij de mánier waarop je hier gestalte aan wilt geven. Samen komen we er wel uit. Samen staan we sterk. Er is soms alleen een duwtje nodig om tot dit samen te kómen, vertrouwen in de praktijk te brengen en de resultaten te vieren. Het faciliteren van sociaal kapitaal noemen we dat. In managementkringen horen hier termen bij als ‘dienend leiderschap’, ‘wisdom of the crowd’, ‘bottom up benadering’ en ‘het aansturen van een zwerm’. Ingewikkelde woorden voor eigenlijk een heel natuurlijk proces. Het laten ontstaan van eigenaarschap en het nemen van je eigen regie over het leven dat je graag wilt leiden. En dat het liefst samen. Want samen maken we de wereld mooier, en die toekomst begint altijd vandaag. Een onthutsende structuur, als je bedenkt dat grote organisaties staan voor de opgave om dit te faciliteren. Als ze dit écht doen, staat de hele boel op zijn kop. Dat voelt iedereen op zijn klompjes aan. En toch, hier ligt zo’n mooie kans voor innovatie! Zorg dragen voor ons en voor onze samenleving is dichterbij dan je denkt!

De straat op! Tekst: Jan-Willem Rotteveel Foto: Loesje

Ik ben actief op Facebook, Hyves, Twitter en LinkedIn. Van vrienden heb ik bijna geen postadressen meer, maar vooral e-mailadressen, telefoonnummers en ik weet ze voornoemde sites te vinden. Toch ben ik niet enthousiast als iemand roept dat we met het Smaakmakersproject internet op moeten. Ik ga liever de straat op! Hang alles wat we doen op borden die we op plaatsen zetten waar veel mensen komen: bij de winkelcentra, bij de bushaltes, op prikborden in verzorgingshuizen, scholen en flats en ga zo maar door. Want niet iedereen zit op internet, maar wel komt bijna iedereen buiten. Internet is vaak een doolhof. Je komt met geluk op iets dat je zoekt, maar zelden op iets leuks waar je niet naar op zoek was. Daarvoor moet een ander je tippen. Probeer maar eens wat te vinden over Presikhaaf. www.presikhaaf. nl stuurt je naar het winkelcentrum, www.presikhaaf. org www.presikhaaf.net en www.presikhaaf.com naar PresikhaafBedrijven, www.presikhaaf.info naar het informatiecentrum en toen wist ik niet wat ik dan moest intypen. Via een link op de laatste kom ik op: www.presikhaafnet.nl en die wilde ik hebben, maar aan die naam zou ik zelf niet gedacht hebben.

Postermeisje Loesje schreef â&#x20AC;&#x153;Ga je mee verdwalen, ik weet de wegâ&#x20AC;?. Als iemand mij mee wil nemen om mee te verdwalen op internet: graag! En juist Loesje wees ons de weg. De straat is nog steeds haar plek om de wereld haar teksten te laten lezen. Nu is een poster met grote blokletters wat anders dan een informatiebulletin, maar de locatie kan dezelfde zijn. En kan je de borden niet meteen vinden, ach dan is er vast wel iemand die met je door Presikhaaf wil verdwalen. En je komt voor zeker iets tegen waar je niet naar op zoek was, maar wat je heel leuk vindt.

GA JE MEE VERDWALEN IK WEET DE WEG

6801 BA Arnhem

Postbus 1045 www.loesje.nl

Communiceren met al je zintuigen Tekst en foto: Tanja Ilbrink Op 11 en 12 mei jl. hebben in steunpunt De Weldam jong en oud van elkaar mogen leren. Door met elkaar te schilderen in het thema “mooi” hebben de leerwerknemers van Stichting Diagonaal en de ouderen van de dagopvang hun zintuigen laten prikkelen. Jong of oud, communiceren doen wij allemaal met onze zintuigen. De komst van de sociale media heeft veel verandert. De nieuwe generatie groeit op in deze revolutie. Een gros van de ouderen gebruikt daarentegen het internet nauwelijks. Waarom die generatiekloof, terwijl wij zoveel gemeen hebben? Ik ben Tanja Ilbrink, leerwerknemer van Stichting Diagonaal en bijna klaar met mijn studie Sociaal Cultureel Werk. Voor mijn afstuderen deed ik onderzoek naar mijn passie, communicatie. Dit onderwerp heb ik toegepast op de wijkbewoners van 65+ uit Presikhaaf Oost. Conclusie van mijn onderzoek? Diagonaal moet gaan samenwerken met de Stichting Welzijn Ouderen Arnhem. Zoveel organisaties die langs elkaar heen werken, terwijl het zoveel meer-

waarde kan hebben wanneer je met elkaar diensten ruilt. Samen met de SWOA ben ik gaan kijken hoe ik de resultaten van mijn onderzoek kon omzetten in een activiteit als middel om mijn andere doel te behalen, namelijk jong en oud met elkaar in gesprek laten gaan door het prikkelen van alle zintuigen (het gezichtsvermogen, reuk, tastzin, gehoor, smaakzin). We bedachten een schilderactiviteit, resultaat? Jong en oud dansend op muziek van UB40 èn mooie schilderijen! Overladen met positieve reacties van medewerkers, beroepskrachten en deelnemers was het wel duidelijk: dit wordt vervolgd!

R DE A A OP N ANDE GR LE! FINA