108
KARIN LUOMI-MESSERER SZANSE I WYZWANIA DLA DROŻNOŚCI SYSTEMOWEJ POMIĘDZY KSZTAŁCENIEM I SZKOLENIEM ZAWODOWYM A SZKOLNICTWEM WYŻSZYM NA PRZYKŁADZIE AUSTRII
Zwolnienie: możliwość pominięcia niektórych części programu studiów wyższych przez absolwentów szkół zawodowych Możliwości uzyskania zwolnienia na uniwersytetach w Austrii15 Na (publicznych) uniwersytetach absolwenci kolegiów technicznozawodowych mogą uzyskać certyfikaty, które otrzymały akredytację pozwalającą na zwolnienie z niektórych egzaminów 16. Podstawą prawną tej praktyki jest art. 78 (1) Ustawy o uniwersytetach (Universitätsgesetz) z 2002 r 17. Dotychczas nie istniało zbyt wiele takich przykładów, ale ponieważ Austria uczestniczy w procesie bolońskim, akredytacja kształcenia pozaformalnego i nieformalnego zostanie prawdopodobnie bardziej szczegółowo uregulowana w najbliższej przyszłości. Musi ona stać się istotnym tematem dla austriackich uniwersytetów. Badanie przeprowadzone na zlecenie Universities Austria (Spiel et al., 2009) wskazuje na ważny krok w tym kierunku. W badaniu tym omówione zostały ramy polityczne oraz różne definicje i perspektywy procesów rekrutacji na uniwersytetach w celu przygotowania gruntu pod wdrożenie zaleceń dotyczących akredytacji kwalifikacji nabytych w wyniku edukacji nieformalnej oraz uczenia się przez doświadczenie (tzw. APEL – Accreditation of Prior Experiential Learning). Zalecenia te obejmują co następuje: • uznawanie kwalifikacji powinno być prowadzone przez instytucję przyjmującą; • cele i zadania uczelni powinny znajdować odzwierciedlenie i być związane z profilami uczniów i absolwentów; • podejście do oceny kompetencji powinno być przejrzyste; • powinny zostać spełnione teoretyczne i edukacyjne kryteria jakości. Opisano również procedurę uznawania kwalifikacji oraz podano dalsze zalecenia (np. perspektywa europejska, rola Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów, stosowanie walidacji również dla modułów wchodzących w skład studiów). Za główne wyzwanie uznano powiązanie złożoności zadania z finansową obsługą tego procesu.
15 Por. Prokopp & Luomi-Messerer (2008). 16 Jednym z przykładów może być HTL Klagenfurt (2008). 17 Bundesministerium für Wissenschaft und Forschung (2009b).