18
Wprowadzenie
ny aspekt – rozszerzanie mobilności i współpracy z krajami sąsiedzkimi Unii Europejskiej. Zgodzono się jednak ze stwierdzeniem z Komunikatu, iż zatrudnienie oraz geograficzna mobilność pracowników z krajów trzecich mogą ograniczyć zjawisko niedostosowania umiejętności do potrzeb oraz przyczynić się do zoptymalizowania wykorzystania umiejętności tych pracowników. Podczas tej i poprzednich konferencji polskiej prezydencji podkreślano wagę skutecznych działań włączających migrantów i ich rodziny w życie społeczne w kraju docelowym: Powodzenie integracji migrantów i ich potomków ma kluczowe znaczenie dla gospodarki i społeczeństw UE. Wśród szczególnie cennych kompetencji zdobywanych podczas mobilności wymieniono takie jak: współdziałanie, krytyczne i twórcze myślenie, przedsiębiorczość, zaradność, umiejętność adaptacji i zachowania w sytuacjach niestandardowych. Mówili o tym przede wszystkim uczestnicy dyskusji przy okrągłym stole, którzy dzielili się własnymi doświadczeniami z odbytych staży i szkoleń. Zwracano także uwagę na fakt, że mobilność stymuluje nieliniowe ścieżki karier i staje się wyzwaniem dla większej drożności systemów edukacyjnych. Ważnym elementem dyskusji podczas konferencji było też zwrócenie uwagi na aspekt formalny i pozaformalny mobilności. Wiązało się to również z dyskusją na temat uznawania efektów mobilności i konieczności rozwijania narzędzi europejskich usprawniających ten proces, jak na przykład ramy kwalifikacji. Mobilność należy dowartościować jako narzędzie pedagogiczne także w kontekście kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli. Przedstawiciele tej grupy zawodowej w szczególny sposób stają się ambasadorami i promotorami mobilności wśród uczniów. Nauczyciele, którzy sami odbyli szkolenia czy staże za granicą posiadają lepsze umiejętności organizacji mobilności dla swoich podopiecznych, potrafią zastosować narzędzia umożliwiające jej monitoring i lepiej doceniają interdyscyplinarność tej ścieżki zdobywania wiedzy i umiejętności. Przytaczając osiągnięcia programu Comenius w Polsce warto podać, że w ramach tego programu w ostatnich sześciu latach prawie 50 tys. nauczycieli i 46 tys. uczniów skorzystało z różnych form mobilności. Dla programu Leonardo da Vinci analogiczne dane wskazują na 40 tys. uczniów szkół zawodowych, którzy wyjechali na praktyki, oraz kilkanaście tysięcy przeszkolonych z wykorzystaniem mobilności nauczycieli i szkoleniowców z sektora edukacji zawodowej. Przy porównywaniu wdrażania programów „Uczenie się przez całe życie” oraz „Młodzież w działaniu” w państwach członkowskich oraz podczas dyskusji nad przedłożoną przez Komisję Europejską propozycją rozporządzenia w sprawie programu edukacyjnego nowej generacji „Erasmus dla wszystkich” (2014–2020) podkreślono także rolę Narodowych Agencji i z uznaniem wyrażono opinię, że wiele z nich pełni rolę merytoryczną, wykraczającą poza aspekty czysto organizacyjne i kontrolne, stając się centrami kompetencji i wiedzy czy nawet swoistymi obserwatoriami mobilności. Co ciekawe, wnioski i refleksje części uczestników konferencji były w znacznym stopniu zbieżne z obserwacjami zawartymi rok później