LÍVIÐ SUM LESANDI
Lívið sum lesandi í Aberdeen
at veita starvsvenjing í tvey semestur sum liður í útbúgvingini. Aberdeen College bjóðar alt frá PR útbúvingum, kokkaskúlar til suplering av miðnámsfakum. Útbúgvingarnar á University of Aberdeen og RGU eru í flestu førum skipaðar soleiðis, at á fyrsta ári, velur tú tríggjar lærugreinar, øðrum ári tvær, triðja og fjórða ári velur tú um tú vil fara í holt við eina single ella joint degree t.v.s. um tú vil hava tvær ella eina lærugrein s.s. bara søgu ella søgu og politikk. Sigast kann, at á fyrsta ári kanst tú velja øll fakini á skúlanum, um tað so er sosiologi og tónleik. Hetta gevur tær eina breiða vitan tvey tey fyrstu árini og ein fleksibilitet við at royna ymiskar lærugreinar uttan at nýtast at setast aftur.
Torkil Ejdesgaard, Aberdeen Eftir loknað miðnámsútbúgving velja nógv fólk at fara undir hægri lesnað uttan fyri landoddarnar. í flestum førum gekk leiðin til Danmarkar og hesin tveir tíma langi flogtúrurin til Kastrup ella Billund hevur møguliga fingið íblástur frá familju, vinum og kenningum. Fyri tey hevur hetta havt allstóran týdning og í summum førum vóru tey tey fyrstu í familjuni, ið fóru undir hægri lesnað. Støðan í dag er ein onnur. Ein stórur partur av ungdóminum breiðir sínur veingir út og veitrar Føroyum farvæl, fyri at leita sær eftir kunnleika í stóru verð. Enn er Keypmannahavn tann størsti lestrarbýurin fyri føroyingar, men tó so eru tað onnur støð, ið alsamt gerast meira umtókt. Eitt av hesum støðunum er olju-høvðusstaðurin í Evropa, Aberdeen. Mangir føroyskir fiskimenn kunnu allarhelst minnast aftur á, tá teir landaðu í Aberdeen, men í dag er Aberdeen eins kendur fyri síni universitet, sum fyri síni tøttu bond til olju- og fiskivinnuna. Í Aberdeen eru eini 30.000 lesandi á trimum útbúgvingarstovnum, the University of Aberdeen (AU), Robert Gordon University (RGU) og Aberdeen College (AC). University of Aberdeen er ein av elstu útbúgvingarstovnum í Stóra Bretlandi og var stovnað í 1495, og hevur eina ótrúliga ríka bakgrund innan akademiina. Fleiri deildir teljast í millum tær bestu innan sítt øki í Bretlandi. RGU hevur eina breiða og umfatandi søgu, men er væl nýggjari, og vælumtókt fyri
40
Av tí at tað eru so mong lesandi í Aberdeen, merkir tað, at býurin er ógvuliga lívligur. Hann bjóðar so at siga alt, serliga er náttarlívið ríkt. Tað sigst, at Aberdeen hevur flest pubbar pr. íbúgvartal í Evropa. Av tí, at tað eru so nógvir næmingar í býnum, er ríkur møguleiki at koma at kenna fólk úr øllum heiminum. Líka frá Kina til Senegal og frá Malaysia til USA. Tó, so kemst ikki uttanum at hitta føroyingum á skúlunum. Tað eru alt fleiri føroyingar, ið velja at fara til Aberdeen at lesa og samanhaldið er sera gott. Mangan verður skipað fyri ymiskum tiltøkum av ymsum slag. Jólafrokosturin er blivin ein fastur táttur og er ógvuliga væl umtóktur. Eisini er tað hitt kenda “mikudagshaldið”. Av tí, at skúlarnir enda hvønn mikudag kl. 13, ber til hjá okkum at savnast niðri á strondini til eina góða kinesiska buffét e.l. Síðani gongur túrurin oftani í biograf og eftir hetta velja nógv at fáa sær eina pint ella tvær. Eitt annað, ið er sermerkt fyri Aberdeen, eru øll tey góðu studentartilboðini. Við tínum studentarkortið, eru mong støð, har avsláttur upp á 10% ella meira fæst - alt frá klæðum, mati, biograf atgongumerkum, øl o.s.fr. Hetta er eitt gott íkast fyri tey, ið bert hava SU. Alt í alt er Aberdeen ein ótrúliga lestrarvinarligur býur. So um tú ikki hevur hug at fara til Danmarkar at lesa, so er Aberdeen eitt gott alternativ fyri at fáa ein ríkt lestrarupplivlisið, harumframt hevur tú møguleika at fáa samband við nógvar fittar føroyingar.
Pisan 2008
Lívið sum lesandi í Odense Hildur Kruse Sørensen, Odense Tey flestu av tykkum hava nokk hoyrt um Odense, um ikki annað so tí at kendi yrkjarin H.C. Andersen er føddur her. Men Odense er so nógv meiri enn bara H.C.A. Odense er tann triðstørsti býurin í Danmark. Her búgva ca. 150.000 fólk. Býurin er hugnaligur og virkar ikki so stórur. Her eru nógv grøn umráði og er tað við til at gera býin enn meiri hugnaligan. Av tí at býurin ikki virkar so stórur ger at man sum føroyingur ikki følir seg heilt vilstan her. Odense hevur nógvar útbúgvingarmøguleikar og tað sæst aftur á býnum. Tad verur nógv gjørt fyri tey lesandi hvørt ár, bæði á tí sociala økinum og eisini tí fagliga. Hvørt ár í septembur verur til dømis skipa fyri eini stórari konsert ið er ókeypis fyri lesandi; sídsta ár var tad Alphabeat ið spældi, og gevur hetta teimun nyggju, sum gomlu, eina festligan byrjan á skúlaárið. Á tí fagliga økinum verur eisini nógv gjørt. Her kan t.d. nevnast ”åbent hus” ið eru tiltøk ið gera tað møguligt hjá fólki at kunna seg um tær ymisku útbúgvingarnar ið eru her. Eisini er Odense størsti súkklubyur í Danmark. Her eru sera góðar umstøður at súkkla í, bæði á trafikkeraðum vegum og øllum teimun góðu súkklubreytunum sum eru um allan byin. Hetta, millum annað, fyri at geva teimun lesandi, sum ikki hava ráð at hava bil, góðar møguleikar at koma runt. Í frítíðini nytist tær heldur ikki at keða teg. Her er nokk at velja ímillum, bædi ítróttarliga og mentunarliga. Hvørji hesi eru fari eg ikki at remsa upp tí so er ikki pláss til nakað annað. Viðvíkjandi bústaðarviðurskiftum hevur Odense nakað sum verur kallað boliggaranti. Hetta er eitt tilboð sum kommunan hevur gjørt, har tú sum lesandi kann melda teg til og fáa bjóða okkurt at búgva í til tú finnur okkurt betri, og ger hetta at ongum nytist at koma her til og ikki hava nakad at búgva í. Húsaleigan er ikki høg serliga ikki um tú hevur hug at búgva á einum kollegium har húsaleigan tey flestu støð er um eini 2000 kr. um mánaðin. Odense hevur nógv lesandi og tí kan tað kanska virka sum her ikki eru so nógvir føroyingar. Allíkavæl eru vit nógv. Ofta kennur man onkran sum
býr her og viðkomandi kennur so onkran annan og hettar er við til at gera, at man kan koma at kenna teir flestu føroyingarna. Kennur man ongan, ja so er at halda eyga vid teimun tiltøkum id føroyingafelagið skipar fyri. T.d verður skipa fyri pisuveitslu í byrjanini av skúlaárinum. Allir føroyingar hava lært danskt og tí skuldi tað ikki veri so ringt at tillaga seg málsligt. Tann størsti trupuleikin er kanska at man skal læra seg at brúka tad danska skriftmálið men hesum plaga undirvísara at vera rættuliga lægaligir vid í byrjani. Um nøkur ár fáa vit eitt norðuratlantiskt hús her í Odense. Hettar er við til at skapa eitt størri samanhald millum Føroyar, Ísland, Grønland og Danmark. Hetta verur eitt hús har tað koma at vera mentunarlig tiltøk men fyrst og fremst eisini eitt hús har tær norðuratlantisku tjóðirnar kunnu møtast í tí dagliga. T.d. verur eitt kollegium knýtt til húsið har tað bert eru lesandi úr Føroyum, Íslandi og Grønlandi ið kunnu søkja inn. Fyn er fin verur ofta sagt og tað vil eg fegin geva fólki rætt í. Hugsar tú um at koma til Danmarkar at lesa, ja so er Odense ein frálíkur lestrarbýur. Fyrst av øllum tí at lestrarumstøðurnar her eru so góðar men eisini tí at býurin er ógvuliga tiltalandi. Sjálv havi eg búð her í næstan 5 ár og kundi ikki hugsa mær at búð aðrastaðni í Danmark. So kom til Odense og blív ein partur av einum av einum deiligum lestrarbýið!! Heimasídur id eru gódar at hyggja eftir: www.studiebyen.odense.dk www.ff-o.dk (heimasídan hjá føroyingafelaginum í Odense)
Pisan 2008
41