HOUTSKELET BOUW AANPASSING EN UITBREIDING
②
④
③
www.hsob.be
①
⑤
⑥
TRENDWATCHER DOROTHY MINGNEAU VAN HET INNOVATIECENTRUM OPTIMO: We weten uit onderzoek dat stads- en dorpskernen opnieuw aan populariteit winnen. Twee generaties voelen zich hier bijzonder door aangesproken: de grote groep babyboomers enerzijds en de young professionals anderzijds. Bouwconcepten die toelaten om binnen de bestaande woonkernen woonruimte te creëren die aangepast is aan de behoeften van deze groepen zullen het in de komende jaren goed doen. Door hun flexibiliteit bieden woonstructuren in houtskeletbouw in deze context heel wat potentieel. Dorothy Mingneau ziet overigens nog een andere stimulans voor de markt van aanpassing en uitbreiding, waar houtskeletbouw sterk staat: “een deel van de “jonge ouderen” blijven in hun huis wonen maar laten werken uitvoeren. Sommigen hebben eindelijk tijd en geld om hun huis om te toveren in de woning van hun dromen, anderen nemen alvast maatregelen om zo lang mogelijk onafhankelijk te blijven (uitbreiding van het gelijkvloers e.d.), nog anderen doen het rendement van hun woning stijgen door creatie van bijkomende leefruimte of verbetering van de thermische prestatie. Ze willen al deze plannen dan wel realiseren zonder langdurige en stresserende sloop- en bouwwerken. Hout bekleedt als materiaal een goede uitgangspositie om hier op in te spelen.” ⑨
⑩
www.hsob.be
AANPASSING EN UITBREIDING
LICHT EN STERK De “specifieke sterkte” van een materiaal is de sterkte van het materiaal (uitgedrukt in Newton/mm²) gedeeld door het gewicht. Technici hanteren het begrip “specifieke sterkte” in contexten waar, naast de absolute sterkte van een materiaal, ook het gewicht een rol speelt. Door de toenemende aandacht voor milieu-impact, maar ook uit praktische en financiële overwegingen, krijgt de factor “gewicht” in de bouw steeds meer aandacht, zeker in de context van aanpassings- en uitbreidingswerken. De grafiek rechts geeft de specifieke treken buigsterkte weer van enkele houtsoorten alsook van andere bouwmaterialen. Een hoge waarde wijst op een licht en sterk materiaal. Hout haalt opvallend goede scores.
De “specifieke sterkte” drukt de sterkte van een materiaal uit in relatie tot zijn gewicht. Hout gooit hoge ogen op deze parameter. Nm/g 250,0
200,0
150,0
100,0
50,0
0,0 Vuren
Dennen Beuken
Eiken
Specifiek treksterkte Specifiek druksterkte Bron: Informationsdienst Holz. Grafiek: Fedustria
⑬
www.hsob.be
Staal
Beton
⑭
⑮
GEMAKKELIJK BEWERKBAAR
licht gereedschap en zonder veel stof. Deze flexibiliteit maakt van houtskeletbouw de meest toekomstgerichte keuze.
Het bewerken van hout kan gebeuren met licht gereedschap zoals zagen en schroevendraaiers. Bij aanpassingswerken komen geen slijpschijven te pas, waardoor de werf weinig of geen stof- en geluidsoverlast genereert. De goede bewerkbaarheid van hout, dat verwerkt kan worden zonder veel energie, is overigens een van de factoren die de gunstige milieuscores van houten producten verklaren.
DEMOGRAFIE De Belgische bevolking vergrijst. Het Federale Planbureau berekende dat in 2050 maar liefst 25,3 % van de bevolking ouder dan 65 zal zijn. In de bouw moeten wij nu al inspelen op deze demografische trend door bouwconcepten te kiezen die gemakkelijk aangepast en/of uitgebreid kunnen worden zodat, bijvoorbeeld, kangoeroewoningen gecreëerd kunnen worden. Houtskeletbouw is zo’n bouwconcept: hout is licht, sterk en gemakkelijk te bewerken. Het is daarom het ideale materiaal voor aanpassingen, uitbreidingen en verhogingen van gebouwen.
MEEGROEIWONINGEN Een houtskeletbouwwoning bouw je voor het leven en voor de volgende generaties. Omdat je leven evolueert, moet ook je woning aanpasbaar zijn. Een gezin met jonge kinderen heeft immers andere behoeften dan een gezin met pubers of een koppel met volwassen kinderen. Een vakman kan een houtskeletbouwwoning snel en zonder veel hinder aanpassen aan nieuwe noden van een gezin, bijvoorbeeld door het creëren van openingen of het verplaatsen van wanden. Bij houtskeletbouwstructuren kunnen deze ingrepen gebeuren met
Aandeel van 65-plussers in de Belgische bevolking 30,0 % 25,0 % 20,0 % 15,0 % 10,0 % 5,0 % 0,0 %
2012
2020
2030
Bron: Federaal Planbureau. Grafiek: Fedustria.
2040
2050
2060
⑯
⑰
STADSINBREIDING
BIJGEBOUWEN
Bouwgronden worden schaarser en duurder. Het hoeft dan ook geen verwondering te wekken dat steeds meer aandacht gaat naar het creëren van extra woonruimte in stads- en dorpskernen. De lichte en bewerkbare houtskeletbouwstructuren spelen perfect in op deze trend want ze kunnen zonder hinder voor de omgeving ingezet worden op plaatsen die ontoegankelijk zijn voor zware materialen en zwaar materieel.
Bijgebouwen zoals poolhouses, orangerieen e.d. zijn vakantieplekjes in je eigen tuin. Ze kennen veel succes, vooral bij bouwers die tijdens de korte vrije momenten in hun drukke loopbaan optimaal willen relaxen. Het is bij dit soort constructies meestal onwenselijk of zelfs onmogelijk om een zware fundering te gieten. Ook hier is hout daarom de ideale keuze. Een houten binnen- en buitenafwerking versterkt het vakantiegevoel nog meer.
OPWAARDERING VAN OUDE WONINGEN Oude traditioneel gebouwde woningen zijn in België vaak erg slecht of helemaal niet geisoleerd. Dit leidt tot een slecht thermisch comfort en hoge energiefacturen voor de bewoners. De houtskeletbouwsector heeft concepten ontwikkeld die toelaten om de energieprestatie van oude traditionele woningen te verbeteren door het plaatsen van goed geïsoleerde geprefabriceerde gevelen dakelementen. Aangezien de geprefabriceerde delen erg snel geplaatst kunnen worden, hoeven de bewoners bij dergelijke renovatieprojecten hun huis niet uit. ⑱
www.hsob.be
⑦
⑧
HOUTSKELETBOUW Houtskeletbouw (HSB) is een bouwmethode waarbij de dragende elementen bestaan uit houten stijlen en balken, waartegen aan weerszijden platen worden bevestigd. De holten tussen de stijlen en de balken worden opgevuld met isolatiemateriaal. Sommige HSB-gebouwen hebben een houten gevel en een houten interieur, maar het houten skelet kan ook met andere materialen bekleed worden. In België hebben HSB-gebouwen frequent een bakstenen buitengevel en een binnenbekleding uit gipsplaten. Houtskeletbouwelementen worden op maat vervaardigd in gespecialiseerde bedrijven. De op maat gemaakte wanden worden vervolgens op de werf gemonteerd. Houtskeletbouw is een snelle en schone bouwmethode, die grote architecturale vrijheid toelaat. Het gebruik van hout zorgt bovendien voor een lage energiefactuur en draagt in hoge mate bij tot de reductie van CO2 in de atmosfeer.
Meer informatie over houtskeletbouw:
www.hsob.be
⑪
⑫ Foto’s:
Verantwoordelijke uitgever: Fa Quix Hof-ter-Vleestdreef, 5/1 1070 Brussel © november 2013
PEFC-gecertificeerd Dit product komt uit duurzaam beheerd bos, gerecycleerde en gecontroleerde bronnen.
PEFC/07-31-100
www.pefc.org
① Machiels Building Solutions, ② Dewaele, ③ Sibomat, ④ Jonckheere Wood, ⑤ TPB, ⑥ Dewaele, ⑦ Kijk & Bouw, ⑧ Jonckheere Wood, ⑨ Studio Dann, ⑩ Jumatt, ⑪ Dewaele, ⑫ Machiels Building Solutions,⑬ Machiels Building Solutions, ⑭ Dewaele, ⑮ Jonckheere Wood,⑯ Dewaele, ⑰ Machiels Building Solutions, ⑱ Ingébois