Həyatın gerçək mənşəyi

Page 265

SADƏLƏŞDİRİLMƏZ KOMPLEKSLİK

Xərçəngin düzgün kvadrat səthlərdən ibarət olan gözü var. Bu düzgün kvadratlar əslində bir kvadrat prizmanın ön səthidir. Xərçəng gözündəki bu kvadrat prizmaların hər birinin iç səthi güzgü şəklindədir. Bu güzgüyə oxşar səthlər işığı qüvvətli şəkildə əks etdirir. Bu güzgü səthlərindən əks olunan işıq arxa tərəfdəki tor qişa üzərində qüsursuz şəkildə cəmlənir. Gözün içindəki bu prizmalar elə bir bucaqla yerləşdirilmişdir ki, hamısı işığı xətasız olaraq bir nöqtəyə əks etdirir.

olunması” prinsipi ilə işləyir. Xərçəng gözünün ilk diqqətçəkən xüsusiyyəti səthinin çox sayda kvadratdan ibarət olmasıdır. Bu kvadratlar yan səhifədəki şəkildə göründüyü kimi bərabərtərəflidir. Amerikalı bioloq Hartlayn “Elm” (Science) jurnalındakı bir məqaləsində belə deyir: Xərçəng bu günə qədər gördüyüm düzbucaqlıya bənzəməyən canlıdır. Amma mikroskop altında xərçəngin gözü qüsursuz qrafika kağızına bənzəyir.355 Xərçəng gözünün üzərindəki bu kvadratların hər biri əslində kvadrat prizmanın ön səthidir. Bu quruluş arıların pətəklərinə bənzədilə bilər. Bir pətəyi gördükdə əvvəlcə, sadəcə altıbucaqlı səthlə qarşılaşırsınız. Ancaq bu altıbucaqlı səthlər əslində içəriyə doğru dərinliyi olan altıbucaqlı prizmaların səthləridir. Xərçəng gözünün fərqi formasının altıbucaqlı deyil, kvadrat olmasıdır. Daha maraqlısı budur ki, xərçəng gözündəki bu kvadrat prizmaların hər

265


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.